SƠ LƯỢC VỀ MĨ THUẬT THỜI
NGUYỄN
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC:
+ Kiến thức.
- Học sinh có hiểu biết về một số thành tựu mĩ thuật thời
Nguyễn ( Kiến trúc, điêu khắc, đồ hoạ, hội hoạ ).
+ Kĩ năng :
- Phân biệt đặc điểm Mĩ thuật thời Nguyễn ( Kiến trúc,
điêu khắc, hội hoạ, đồ hoạ )
+ Thái độ :
- Trân trọng giá trị nghệ thuật truyền thống.
II. CHUẨN BỊ :
1.Đồ dung dạy học :
Giáo viên :
- Trích đoạn băng hình giới thiệu Kinh đô Huế .
- Một số tranh ảnh trong bộ đồ dùng học tập lớp 9 .
- Phiếu bài tập.
Học sinh :
- Sách giáo khoa .
- Sưu tầm tranh ảnh , bài viết về mĩ thuật thời Nguyễn.
2. Phương pháp dạy học.
- Phương pháp trò chơi .
- Phương pháp trực quan .
- Phương pháp nêu vấn đề .
- Phương pháp vấn đáp.
- Phương pháp hợp tác nhóm.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC.
1. Ổn định tổ chức lớp.
2. Kiểm tra bài cũ .
3. Bài mới .
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
Khởi động trò chơi .
GV và HS thực hiện trò chơi . HS chia nhóm ( Làm 4 nhóm
thực hiện trò chơi ) - Đất nước chung ta trải qua nhiều
thời kì lịch sử . Mỗi thời kì đều để
lại những công trình mĩ thuật có
giá trị nghệ thuật . Bây giờ chúng
ta chơi một trò chơi Du lịch tìm
hiểu các công trình kiến trúc qua
các thời kì khác nhau.
Luật chơi :
- Trên bảng có tranh một số công trình
kiến trúc nổi tiếng của đất nước ta .
? Công trình kiến trúc trên được xây
dựng vào thời đại nào ở đâu.
- GV ghi tên các nhóm lên bảng đính 4 - Các nhóm thảo luận trong 1
bức tranh của 4 công trình kiến trúc phút và cở đại diện lên ghi bảng
được xây dựng vào 4 thời kì và ở 4 địa nhanh tên công trình kiến trúc.
danh khác nhau . - HS bàu nhóm trưởng
+ 4 bức tranh của 4 công trình kiến - HS đặt tên nhóm . Các nhóm
trúc được xây dựng vào 4 thời kì và ở thảo luận , cử đại diện lên ghi tên
4 địa danh khác nhau. công trình kiến trúc , điạ danh
VD: Bức tranh 1. Chùa Một Cột - Hà thời kì xây dựng.
nội - Xây dựng vào thời Lý.
Bức tranh 2 . Tháp Phổ Minh - Nam
Định - Xây dựng vào thời Trần .
Bức tranh 3. Chùa Bút Tháp - Bắc
Ninh - XD vào thời Lê.
Bức tranh 4 . Kinh thanh Huế - Thành
phố Huế - XD vào thời Nguyễn. HS thảo luận , đọc sách GK , xem
Hoạt động 1 : tranh ảnh và trả lời theo phiếu bài
Tìm hiểu về mĩ thuật thời Nguyễn. tập.
- GV yêu cầu các nhóm mở SGK Đại diện nhóm trình bầy kết quả
nhóm trưởng thảo luận .
điều khiển nhóm mình đọc sách , xem Tóm tắt vài nét về bối cảnh lịch
tranh, thảo luận . sử thời Nguyễn
* Tóm tắt vài nét về bối cảnh lịch sử
thời Nguyễn . - HS nghe và ghi vào vở
- Các nhóm khác bổ sung ý kiến .
- GV kết luận
- Sau khi thống nhất đất nước nhà
Nguyễn chọn Huế làm Kinh đô. Thiết
lập một chế độ quân chủ chuyên quyền
chấm dứt nội chiến .
- Tiến hành cải cách nông nghiệp như
khai hoang lập đồ điền , làm đường ...
- Về văn hoá , tư tưởng : Đề cao Nho Đại diện nhóm trình bày
giáo. Các nhóm khác bổ sung ý kiến
- Về kinh tế đối ngoại : Thực hiện
chính sách “Bế quan toả cảng”.
+ GV yêu cầu nhóm khác trình bầy câu
hỏi thảo luận.
- Tìm hiểu và cho biết Kinh thành Huế
, các lăng tẩm được xây dựng như thế HS nghe quan sát và ghi chép
nào ?
- GV kết luận :
1 . Kiến trúc kinh đô Huế .
- Là một quần thể kiến trúc to lớn gồm
có Hoàng Thành và các cung điện , lầu
gác , lăng tẩm, ....
a. Cấu trúc Kinh thành Huế.
- Kinh đô Huế được vua Gia long xây
dựng lại vào năm 1804. Trên nền thành
Phú Xuân cũ. Ban đầu việc xây dựng
còn đơn giản. Vua Minh Mạng lên
ngôi quy hoạch lại hoàng thành gồm 3
vòng thành gần vuông .
+ Vòng ngoài của Hoàng Thành gồm
có 10 cửa và hào sâu bao quanh.
+ Vòng thành giữa có Ngọ Môn nằm
trên đường trục chính .
+ Phần trên kiến trúc cửa Ngọ Môn là
lầu Ngũ Phụng gồm hơn 100 cột lớn
nhỏ .
+ Bên trong là nơi làm việc của triều
đình , có các cung điện , Điện Thái
Hoà là cung điện to lớn và bề thế nhất ,
là nơi đặt ngai vàng và là nơi vua thiết Đại diện nhóm lên trình bày câu
đại triều ... hỏi 3
+ Trong cùng là Tử Cấm Thành là nơi Các nhóm khác bổ sung ý kiến.
vua ở và làm việc .
b. Lăng tẩm thời Nguyễn .
- Có giá trị nghệ thuật kết hợp hài hoà
giữa kiến trúc và thiên nhiên . Xây
dựng theo sở thích của các ông vua và
theo thuyết phong thuỷ .
- Những khu lăng tẩm lớn như Gia
Long, Minh Mạng, Tự Đức, Khải Định
...
+ GV yêu cầu nhóm khác trình bày
thảo luận
? Điêu khắc và hội hoạ thời Nguyễn có HS quan sát và ghi chép vào vở.
đặc điểm gì và được phát triển ra sao .
GV kết luận : - Chỉ có nét và mảng màu đen
a. Điêu khắc . được in ván gỗ . Sau đó dựa vào
- Mang tính tượng trưng cao nhất là mảng phân hình mà tô màu
các con vật như con Nghê , Cửu đỉnh - Được in trên giấy Hồng Điều
đúc bằng đồng . Chạm khắc trên cột đá
ở lăng Khải Định , tượng người các
con vật như voi, ngựa, rồng..
Bằng chất liệu đá và xi măng .
- Điêu khắc phật giáo tiếp tục phát huy
truyền thống sẵn có của khuynh hướng
dân gian làng xã .
- Các pho tượng mang tính hiện thực
cao.
b. Đồ hoạ - hội hoạ :
- Xuất hiện dòng tranh dân gian Kim
Hoàng ( Hoài Đức - Hà Tây )
- Đầu thế kỉ XX 1 bộ tranh khắc đồ sộ
ra đời đó là “ Bách khoa thư văn hoá
vật chất của Việt Nam”.
- Hoạ sĩ duy nhất của Việt Nam trong
giai đoạn này được đào tạo tại Pháp là
hoạ sĩ Lê Huy Miến . Ô chữ hàng dọc
Hoạt động 2 - Kinh Đô Huế
Một vài đặc điểm của mĩ thuật thời
Nguyễn
- Kiến trúc hài hoà với thiên nhiên , kết
hợp hài hoà với nghệ thuật trang trí và
có kết cấu tổng thể chặt chẽ .
- Điêu khắc, đồ hoạ, hội hoạ đã phát
triển đa dạng kế thừa truyền thống dân
tộc và bước đầu tiếp thu nghệ thuật
Châu Âu .
Hoạt động 3
Đánh giá kết quả học tập Ban giám hiệu kì duyệt
GV và HS chơi trò chơi giải ô chữ. Ngày ...................
Kí tên 1.Lăng Khải Định
2. Kim Hoàng
3. Minh Mạng
4. Điện Thái Hoà
5. Cửu Đỉnh
6. Ngọ Môn
7. Hoàng Thành
8. Lầu Ngũ Phụng
9. Lê Huy Miến
Hoạt động 4.
Dặn dò ra bài tập
- Làm bài tập trong sách giáo
khoa
- Chuẩn bị cho bài sau
