GVHD: Cô Nguyên Thi Tuyêt GSTT: Ôn Văn Nghia
Ti t 54: BÀI T P V HI N T NG PH N X TOÀN PH Nế Ậ Ề Ệ ƯỢ Ả Ạ Ầ
I. M c tiêuụ
1. Ki n th c:ế ứ Sau khi h c xong bài này h c sinh ph iọ ọ ả
- H th ng ki n th c v hi n t ng ph n x toàn ph n.ệ ố ế ứ ề ệ ượ ả ạ ầ
- Liên h v i th c t các ng d ng c a hi n t ng ph n x toàn ph n.ệ ớ ự ế ứ ụ ủ ệ ượ ả ạ ầ
2. K năng:ỹ Sau khi h c xong bài này h c sinh ph iọ ọ ả
- Gi i các bài t p liên quan đ n hi n t ng ph n x toàn ph nả ậ ế ệ ượ ả ạ ầ
- V hình bi u di n đ ng đi c a tia sáng qua m t phân cách gi a hai môiẽ ể ễ ườ ủ ặ ữ
tr ng trong su t khi có khúc x ho c khi có hi n t ng ph n x toàn ph n.ườ ố ạ ặ ệ ượ ả ạ ầ
II. Chu n bẩ ị
1. H c sinhọ
- Làm các bài t p trong SGKậ
- Bi t đ c đi u ki n x y ra hi n t ng ph n x toàn ph n, tính đ c gócế ượ ề ệ ả ệ ượ ả ạ ầ ượ
igh
2. Giáo viên
- Xem và gi i các bài t p trong SGK và sách bài t pả ậ ậ
- Các d ng bài t p c a hi n t ng ph n x toàn ph nạ ậ ủ ệ ượ ả ạ ầ
- Phi u h c t p cho h c sinh.ế ọ ậ ọ
III. Ho t đ ng d y h cạ ộ ạ ọ
1. n đ nh l p h c- ki m tra bài cũỔ ị ớ ọ ể
- Yêu c u báo cáo sĩ sầ ố
- Ki m tra bài cũ:ể
+ Đ nh nghĩa hi n t ng ph n x toàn ph nị ệ ượ ả ạ ầ
+ Đi u ki n x y ra hi n t ng ph n x toàn ph n ? Công th c xác đ nhề ệ ả ệ ượ ả ạ ầ ứ ị
góc gi i h n?ớ ạ
2. T ch c ho t đ ng d y h cổ ứ ạ ộ ạ ọ
Ho t đ ng 1: C ng c ki n th c ạ ộ ủ ố ế ứ
Ho t đ ng c a Giáoạ ộ ủ
Viên
Ho t đ ng c a h cạ ộ ủ ọ
sinh
N i dungộ
1. Nh c l i khái ni mắ ạ ệ
v góc t i gi i h nề ớ ớ ạ
- Là góc mà t i đó b tạ ắ
đ u x y ra hi n t ngầ ả ệ ượ
- L ng nghe, t ghiắ ự
nhớ
1. Khái ni m v góc t iệ ề ớ
gi i h nớ ạ
2
gh
1
n
sin i n
=
Giao an 11 CB Trang 1
GVHD: Cô Nguyên Thi Tuyêt GSTT: Ôn Văn Nghia
ph n x toàn ph nả ạ ầ
-
2
gh
1
n
sin i n
=
2. Đi u ki n x y raề ệ ả
hi n t ng ph n xệ ượ ả ạ
toàn ph nầ
i ≥ igh.
- Ánh sáng truy n t môiề ừ
tr ng chi t quang h nườ ế ơ
sang môi tr ng chi tườ ế
quang kém
- Khi i > igh thì toàn b tiaộ
sáng b ph n x , khôngịảạ
có tia khúc xạ
3. Đi u ki n cho góc t iề ệ ớ
đ u vào c a s iở ầ ủ ợ
quang
- ng d ng đ nh lu tứ ụ ị ậ
KXAS cho tia sáng ngứ
v i góc iớmax
max 1 max 1 min
sin i n sinr n cos= = α
min
α
là góc t i gi i h nớ ớ ạ
2
min
1
n
sin n
α =
Do
max min
sin i cos= α
22 2
1 2
2
1 1
n n
n
1n n
−
� �
= − =
� �
� �
2 2
max 1 2
sin i n n= −�
2. Đi u ki n x y raề ệ ả
hi n t ng ph n xệ ượ ả ạ
toàn ph nầ
i ≥ igh.
- Khi i > igh thì toàn b tiaộ
sáng b ph n xịảạ
3. Đi u ki n cho góc t iề ệ ớ
đ u vào c a s iở ầ ủ ợ
quang
- ng d ng đ nh lu tứ ụ ị ậ
KXAS cho tia sáng ngứ
v i góc iớmax
max 1 max 1 min
sin i n sinr n cos= = α
min
α
là góc t i gi i h nớ ớ ạ
2
min
1
n
sin n
α =
Do
max min
sin i cos= α
22 2
1 2
2
1 1
n n
n
1n n
−
� �
= − =
� �
� �
2 2
max 1 2
sin i n n= −�
Giao an 11 CB Trang 2
GVHD: Cô Nguyên Thi Tuyêt GSTT: Ôn Văn Nghia
Ho t đ ng 2: S a bài t p SGKạ ộ ử ậ
Ho t đ ng c a Giáoạ ộ ủ
Viên
Ho t đ ng c a h c sinhạ ộ ủ ọ N i dungộ
Bài 6/172 SGK
- G i Hs làm bài t pọ ậ
- GV nh n xétậ
- Đ c đ bài, ch n đáp ánọ ề ọ
đúng
Bài 6/172 SGK
Ch n Aọ
Bài 7/173 SGK
- G i Hs làm bài t pọ ậ
- GV s a bàiử
Ta có:
0
1 2
n sin i n sin 30=
0
1 3
n sin i n sin 45=
0 0
2 3
n sin 30 n sin 45=�
0
3
gh 0
2
nsin 30
sin i n sin 45
= =
0
gh
i 45=
- GV nh n xét bài làmậ
c a Hsủ
Đ c đ bàiọ ề
0
1 2
n sin i n sin 30=
0
1 3
n sin i n sin 45=
0 0
2 3
n sin 30 n sin 45=�
0
3
gh 0
2
nsin 30
sin i n sin 45
= =
0
gh
i 45=
Ch n đáp án đúngọ
Bài 7/173 SGK
Gi i:ả
0
1 2
n sin i n sin 30=
0
1 3
n sin i n sin 45=
0 0
2 3
n sin 30 n sin 45=�
0
3
gh 0
2
nsin 30
sin i n sin 45
= =
0
gh
i 45=
Ch n Cọ
Bài 8/173 SGK
- GV: Yêu c u HS đ cầ ọ
đề
- G i HS lên b ngọ ả
gi i bài t pả ậ
- Nh n xét bài làm c aậ ủ
HS
- Đ c đọ ề
- Lên b ng gi i theo yêuả ả
c u c a GVầ ủ
Ta có
sinigh =
1
2
n
n
=
2
11
1
=
n
=> igh = 450.
a) Khi
0
60α =
i = 900 - α = 300 < igh
Tia t i m t ph n b ph nớ ộ ầ ị ả
x , m t ph n khúc x raạ ộ ầ ạ
ngoài không khí.
b) Khi
0
45α =
i = 900 - α = 450 = igh: Tia
t iớ : m t ph n b ph n x ,ộ ầ ị ả ạ
m t ph n khúc x đi là làộ ầ ạ
Bài 8/173 SGK
Gi i:ả
Ta có
sinigh =
1
2
n
n
=
2
11
1
=
n
=> igh = 450.
a) Khi
0
60α =
i = 900 - α = 300 < igh
Tia t i m t ph n bớ ộ ầ ị
ph n x , m t ph nả ạ ộ ầ
khúc x ra ngoài khôngạ
khí.
b) Khi
0
45α =
i = 900 - α = 450 = igh:
Tia t iớ : m t ph n bộ ầ ị
ph n x , m t ph nả ạ ộ ầ
Giao an 11 CB Trang 3
GVHD: Cô Nguyên Thi Tuyêt GSTT: Ôn Văn Nghia
sát m t phân cách (r = 90ặ0).
c) Khi
0
30α =
i = 900 - α = 600 > igh: Tia
t i b ph n x toàn ph n.ớ ị ả ạ ầ
khúc x đi là là sát m tạ ặ
phân cách (r = 900).
c) Khi
0
30α =
i = 900 - α = 600 > igh:
Tia t i b ph n x toànớ ị ả ạ
ph n.ầ
Bài 9/173 SGK
- GV: Yêu c u HS đ cầ ọ
đề
- G i HS lên b ngọ ả
gi i bài t pả ậ
- Nh n xét bài làm c aậ ủ
HS
- Đ c đọ ề
- Lên b ng gi i theo yêuả ả
c u c a GVầ ủ
- Ta có
2 2
max 1 2
sin n nα = −
2 2
max
sin 1,5 1,41 α = −
0 0
30 30α = α� � �
Bài 9/173 SGK
Gi i:ả
- Ta có
2
gh gh
1
n 1,41
sin i sin i
n 1,5
= =�
0
gh
i 70=�
Đ có hi n t ngể ệ ượ
PXTP thì
0
gh
i 70β β�� �
0 0
90 r r 20β = −
Theo ĐLKX:
2
1
nsin i sin 1,5
sinr n sinr
α
= =�
sin sinr.1,5α =�
V i ớ
0
r 20 sinr 0,342�
0
sin 0,5 30α α� � � �
Ho t đ ng 3: Bài t p b sungạ ộ ậ ổ
1. Bài t p t lu nậ ự ậ
Bài 1: M t tia sáng chi u t th y tinh ra không khí v i góc t i i, bi t chi tộ ế ừ ủ ớ ớ ế ế
su t c a th y tinh là ấ ủ ủ n=
3
. Tính góc t i i đ không có tia sáng ló ra không khíớ ể
?
Bài 2: Chi u tia sáng t môi tr ng trong su t ra không khí thì th y tia sángế ừ ườ ố ấ
b ph n x toàn ph n d i góc t i i = 30ị ả ạ ầ ướ ớ 0. Tính chi t su t c a môi tr ng đóế ấ ủ ườ
Giao an 11 CB Trang 4
GVHD: Cô Nguyên Thi Tuyêt GSTT: Ôn Văn Nghia
và góc gi i h n ph n x toàn ph n khi cho tia sáng t môi tr ng đó truy nớ ạ ả ạ ầ ừ ườ ề
qua r u, chi t su t r u (n’ = 1,36)ượ ế ấ ượ
Bài 3: M t t m thu tinh trong su t, r t m ng, ti t di n hình ch nh tộ ấ ỷ ố ấ ỏ ế ệ ữ ậ
ABCD (AB >> CB). M t đáy ti p xúc v i ch t l ng có nặ ế ớ ấ ỏ 0 =
2
. Tia t i đ nớ ơ
s c SI t i m t AD, cho tia khúc x trong thu tinh t i K (trên đáy AB). Bi t nắ ớ ặ ạ ỷ ạ ế
= 1,5. Tính giá tr l n nh t c a góc t i i đ có ph n x toàn ph n t i K.ị ớ ấ ủ ớ ể ả ạ ầ ạ
Gi i:ả
X y ra ph n x toàn ph n t c là:ả ả ạ ầ ứ
0
n2
sin n 1,5
β = =
0
max
r 90+β =
2
max
2 1
sin r 1 1,5 3
� �
= − =�� �
� �
� �
max max
0
max
1
sin i n sin r 1,5. 0,5
3
i 30
= = =�
=�
2. Bài t p tr c nghi mậ ắ ệ
1. Cho m t tia sáng đi t n c (n = 4/3) ra không khí. S ph n x toàn ph nộ ừ ướ ự ả ạ ầ
x y ra khi góc t i:ả ớ
A. i < 490. B. i > 420.
C. i > 490. D. i > 430.
2. M t tia sáng h p truy n t m t môi tr ng có chi c su t nộ ẹ ề ừ ộ ườ ế ấ 1 =
3
vào
m t môi tr ng khác có chi c su t nộ ườ ế ấ 2 ch a bi t .Đ tia sáng t i g p m tư ế ể ớ ặ ặ
phân cách hai môi tr ng d i góc t i i ườ ướ ớ
600 s x y ra hi n t ng ph n xẽ ả ệ ượ ả ạ
toàn ph n thì nầ2 ph i th a mãn đi u ki n nào?ả ỏ ề ệ
Giao an 11 CB Trang 5