Giáo án điện dân dụng THPT - MỘT SỐ MẠCH ĐIỀU KHIỂN ĐỘNG CƠ ĐIỆN XOAY CHIỀU MỘT PHA

Chia sẻ: Nguyễn Phương Hà Linh Linh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:13

Thêm vào BST

Báo xấu

627
lượt xem 73
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu bài học: 1. kiến thức: - Hiểu được nguyên lí làm việc của mạch điều khiển đổi chiều quay của động cơ điện xoay chiều một pha. - Hiểu được nguyên lí làm việc của mạch điều khiển tốc độ quay của quạt điện. 2. Kĩ năng: - Vẽ được các sơ đồ đổi chiều quay ĐC một pha có dây quấn phụ,sơ đồ quạt bàn chạy tụ...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo án điện dân dụng THPT - MỘT SỐ MẠCH ĐIỀU KHIỂN ĐỘNG CƠ ĐIỆN XOAY CHIỀU MỘT PHA

Giáo án điện dân dụng THPT - MỘT SỐ MẠCH ĐIỀU KHIỂN ĐỘNG CƠ ĐIỆN XOAY CHIỀU MỘT PHA I/ Mục tiêu bài học: 1. kiến thức: - Hiểu được nguyên lí làm việc của mạch điều khiển đổi chiều quay của động cơ điện xoay chiều một pha. - Hiểu được nguyên lí làm việc của mạch điều khiển tốc độ quay của quạt điện. 2. Kĩ năng: - Vẽ được các sơ đồ đổi chiều quay ĐC một pha có dây quấn phụ,sơ đồ quạt bàn chạy tụ... 3. Thái độ: HS học tập nghiêm túc, có ý thức tìm tòi và liên - hệ thực tế. II. chuẩn bị bài giảng
- Nghiên cứu bài 16-SGK . - Đọc tài liệu tham khảo liên quan đến bài giảng. - Chuẩn bị một sơ đồ hình 16-1;16-2;16-3;16-4;16- 5 phóng to. - Vật mẫu nếu có: Quạt bàn III/ Quá trình thực hiện bài giảng: 1. ổn định lớp: 2 phút 2. Kiểm tra bài cũ: 3 phút Câu hỏi: Em hãy nêu cấu tạo và nguyên lý làm việc của động cơ điện một pha có vòng ngắn mạch? 3. Nội dung bài giảng : 80’ Hoạt động của thầy Tg Nội dung bài giảng và trò Hoạt động 1: Tìm 20’ I/ Đổi chiều quay của động hiểu nlý đổi chiều cơ điện xoay chiều một pha
- Muốn đổi chiều quay của quay của ĐC động cơ người ta đổi chiều * GV đặt câu hỏi : của mô men quay. + Muốn đổi chiều - Đổi chiều quay của động cơ quay ĐCĐ,ta phải một pha có dây quấn phụ thực đổi chiều quay của hiện bằng cách đảo đầu nối đại lượng nào ? dây của một trong hai dây HS trả lời quấn chính hoặc dây quấn + Muốn đổi chiều phụ quay từ trường, ta phải đổi chiều quay Hình 16-1. Đổi chiều quay của đại lượng nào ? động cơ một pha HS trả lời có dây quấn phụ + Muốn đổi chiều mô men quay, ta phải đổi D 1 chiều của đại lượng D nào? 2 C D HS trả lời a) Sơ đồ động cơ - D1 ;D2 là các đầu dây quấn chính - D3 ;D4 là các đầu dây quấn phụ
(Lực điện từ) + Muốn đổi chiều lực điện từ, ta phải đổi chiều đại lượng nào ? HS trả lời (Dòng điện) * GV giải thích sơ đồ hình 16-1a,b,c để HS hiểu rõ cách đổi chiều quay của động cơ điện một pha. Hoạt động 2: Tìm 20’ II/ Điều chỉnh tốc độ quay hiểu cách điểu chỉnh của động cơ một pha quạt tốc độ quay của điện
quạt 1. Dùng cuộn điện kháng để điện bằng dùng cuộn kháng điều chỉnh tốc độ. Quạt bàn VD: Diamond (Trung Quốc) trên hình 16.2 * GV diễn giải: ở sử dụng trang 81-SGK quạt điện, người ta phương pháp dùng cuộn điện điều chỉnh lượng gió kháng để điều chỉnh tốc độ. của quạt bằng cách điều chỉnh tốc độ Đây là quạt bàn chạy tụ.Trên quay của động cơ.Để sơ đồ: dây quấn stato gồm điều chỉnh tốc độ dây quấn làm việc(LV), dây người ta thường sử quấn khởi động(KĐ),tụ điện dụng phương pháp C, cuộn điện kháng(ĐK) để thay đổi điện áp đặt điều chỉnh tốc độ đặt dưới vào dây quấn stato. chân quạt.Cuộn điện kháng có Ta xét một số mạch 4 đầu 1,2,3,4 ứng với 4 số tốc điều khiển thông độ. dụng: - Khi ấn phím số 1, điện áp * GV giới thiệu sơ đồ định mức của nguồn (220V)
trực tiếp đưa vào dây quấn hình 16.2 SGK làm việc,quạt quay với tốc độ HS chú ý quan sát nhanh nhất. - Muốn quạt quay chậm thì ấn GV? Muốn quạt chạy vào các phím 2,3,4 ; có sụt áp với tốc độ nhỏ nhất ta ở từng nấc của cuộn điện làm thế nào? kháng, nên điện áp đưa vào HS trả lời dây quấn stato giảm,tốc độ động cơ giảm xuống. ở số 4 có sụt áp trên cả 3 nấc của cuộn điện kháng, điện áp đưa vào động cơ bị giảm nhiều,nên tốc độ chậm nhất. GV? Đèn tín hiệu có Khi quạt làm việc, đèn tín công dụng gì? hiệu (Đ) sáng do điện áp cảm HS trả lời ứng ở cuộn dây K quấn cùng lõi với cuộn điện kháng Đ K Đ 3K 1 2 L
GV giải thích sơ đồ quạt bàn chạy tụ HS chú ý theo dõi Hình 16-2: Sơ đồ quạt bàn chạy tụ(cuộn điều khiển đặt ở chân quạt Hoạt động 3: Tìm 20’ 2. Thay đổi số vòng dây stato
hiểu cách điểu chỉnh để điều chỉnh tốc độ động cơ tốc độ quay của quạt điện. quạt điện bằng cách a) Quạt bàn vòng chập thay đổi vòng dây Quạt bàn vòng chập có 2 só, Stato việc quấn thêm cuộn dây số rất đơn giản: Ví dụ: Quạt bàn 30W-220V- * GV: Điều chỉnh tốc 2cực từ.Trên m220 từ quấn ỗi cực V độ quạt bằng cách cuộn 1160 vòng và cuộn 300 quấn thêm những vòng(Hình 16-3). cuộn dây tốc độ(còn 300 1160 1160 gọi là cuộn dây C A số)trực tiếp vào stato Hình 16-3. Sơ đồ quạt bàn vòng chập được áp dụng phổ biến ở quạt bàn.Chúng ta hãy xét một số sơ đồ sau đây: - Quạt bàn vòng
chập. - Quạt bàn chạy tụ có cuộn dây số trong stato - Muốn quạt nhiều gió (tốc độ cao) ta ấn công tắc về số 1, điện áp định mức nguồn (220V) đưa vào điểm A và điểm B,trực tiếp đưa vào 2 cuộn dây1160 vòng mắc nối * GV vẽ sơ đồ lên tiếp, dòng điện định mức, bảng,giải thích về quạt sẽ quay nhanh. nguyên lý của quạt - Khi cần giảm gió (tốc độ khi tăng và giảm tốc chậm) thì bật công tắc về số độ. 2,điện áp nguồn đưa vào 2 điểm C và D, 2 cuộn dây 1160 vòng và 2 cuộn dây 300 vòng mắc nối tiếp nên dòng điện giảm xuống,quạt sẽ quay
Muốn quạt chậm. GV ? nhiều gió ta phải làm b) Quạt bàn chạy tụ có cuộn gì ? dây số trong stato HS trả lời - Khi ấn phím1(tốc độ cao nhất), điện áp định mức của nguồn đưa tới điểm 1 và điểm GV ? Khi cần giảm A, điện áp định mức của gió ta phải chuyển nguồn được đặt trực tiếp vào công tắc về vị trí cuộn làm việc và điện áp nào ? nguồn cũng đặt lên cuộn số, HS trả lời cuộn khởi động và tụ điệnC.Cuộn làm việc có điện áp định mức, quạt quay với tốc độ nhanh nhất. - Khi ấn phím 2 (tốc độ trung bình), điện áp định mức 220V của nguồn đưa tới điểm 2 và GV giải thích cho HS điểm A, do có sụt áp trên thấy rõ : Ngoài dây
quấn làm việc và dây đoạn 1-2 của cuộn dây số nên quấn khởi động nối điện áp đặt lên dây quấn làm tiếp với tụ C, còn có việc bị giảm đi, do đó tốc độ cuộn dây tốc độ động cơ giảm xuống mức (cuộn dây số) đấu trung bình. qua công tắc chuyển - Khi ấn phím 3 (tốc độ thấp mạch 1,2,3 như sơ đồ nhất), điện áp định mức 220V hình 16-4.Cách đấu của nguồn đưa tới điểm 3 và dây này thường gặp ở điểm A, do có sụt áp trên quạt bàn 3 số. đoạn 3-2 và đoạn 2-1 của cuộn dây số nên điện áp đặt lên dây quấn làm việc bị giảm nhiều, do đó tốc độ động cơ giảm xuống mức thấp nhất. Hoạt động 4: Tìm 20’ 3. Dùng mạch điều khiển hiểu cách điểu chỉnh bán dẫn và tiristo để điều tốc độ quay của chỉnh tốc độ của động cơ quạt quạt điện. điện bằng
dùng mạch điều T K C khiển bán dẫn D 220 Q V R1 * GV: Người ta đã sử Hình 16-5. Mạch điện tử điều khiển tốc độ quạt điện dụng các phần tử bán dẫn như tranzito,tiristo, vi mạch IC để thực hiện việc điều chỉnh tốc độ của quạt điện. * GV cần giải thích chức năng của các Khi đóng công tác K, điện áp linh kiện trong sơ đồ: nguồn được cung cấp tới T.Khi thay đổi điện trở R1, khoảng thời gian dẫn dòng GV? Để giảm điện của T thay đổi.Điện áp và trở R1 làm triristo dẫn dòng điện đưa vào ĐC được nhiều hơn ta phải làm
đchỉnh gì? HS trả lời IV. Tổng kết bài học: 5’ - Nhắc lại nội dung chính của bài học và công việc chuẩn bị cho bài sau V. Bài tập và hướng dẫn tự học Câu hỏi 1: Giải thích nguyên lý làm việc của sơ đồ quạt bàn vòng chập? Câu hỏi 2: Giải thích nguyên lý làm việc của sơ đồ quạt bàn chạy tụ? VI. Tự đánh giá và rút kinh nghiệm