GIÁO ÁN HÌNH HỌC 11
§1, 2. PHÉP BIẾN HÌNH - PHÉP TỊNH TIẾN.
(Tiết 1, sách chuẩn)
Người soạn: Lê Bá Trúc
Trường THPT Tam Giang - Phong Điền
A. Mục tiêu:
1. Kiến thức:
- Hiểu được định nghĩa phép biến hình, phép tịnh tiến(PTT), nắm được một số
thuật ngữ, kí hiệu liên quan.
- Hiểu được PTT hoàn toàn được xác định khi biết vectơ tịnh tiến, hiểu được
tính chất cơ bản của PTT là bảo toàn khoảng cách giữa hai điểm bất kì.
2. Kỹ năng: - Xác định PTT bằng cách chỉ ra vectơ tịnh tiến.
- Xác định được ảnh của một hình qua PTT.
3. Tư duy: - Phát triển tư duy trừu tượng, tư duy phát hiện kiến thức mới.
4. Thái độ: - HS có thái độ làm việc nghiêm túc, say mê trong học tập.
B. Chuẩn bị của thầy và trò.
1. Thầy: Đồ dùng dạy học, Projecter và thiết bị đính kèm, giáo án, hvẽ minh họa.
2. HS: Kiến thức về vectơ, SGK, đồ dùng học tập.
C. Phương pháp lên lớp:
Nêu vấn đề, đàm thoại.
D. Tiến trình bài học:
1. Ổ định lớp.
2. Giới thiệu khái quát chương I.
3. Dạy bài mới. §1 . PHÉP BIẾN HÌNH
Hoạt động của HS Hoạt động của GV
- HS vẽ hình và nêu cách dựng.
M
d
M’
- Điểm M’ là duy nhất.
HĐ1: Hình thành đ/n phép biến hình.
- H1. Trong mp cho đường thẳng d và điểm
M. Dựng hình chiếu M’ của điểm M lên
đường thẳng d ?
- H2. Với mỗi điểm M ta có thể dựng được
bao nhiêu điểm M’ là hình chiếu của M trên
d ?
- GV hình thành định nghĩa, giới thiệu thuật
ngữ và kí hiệu.
- Giới thiệu phép đồng nhất.
- HS vẽ hình và nêu cách dựng.
v
M’
v
M
- Quy tắc trên là 1 PBH.
HĐ2: Củng cố đ/n PBH và hình thành đ/n
phép tịnh tiến.
- H1. Cho vectơ v và điểm M. Dựng điểm
M’ sao cho vMM =' ?
- H2. Quy tắc đặt tương ứng điểm M với
điểm M’ như trên có phải là PBH không ?
- GV khẳng định lại và giới thiệu PTT.
§2. PHÉP TỊNH TIẾN
Hoạt động của HS Hoạt động của GV
- HS nêu đ/n PTT.
- Phép đồng nhất là PTT theo vectơ -
không.
- PTT được hoàn toàn xác định khi biết
vectơ tịnh tiến.
- PTT theo vectơ
A
B....
HĐ3: Hình thành đ/n phép tịnh tiến.
- H1. Từ ví dụ trên hay nêu đ/n PTT ?
- GV chốt lại đ/n PTT và giới thiệu thuật
ngữ, kí hiệu.
- H2. Phép đồng nhất có phải là PTT không
? Tại sao?
- GV giới thiệu cho HS một số ví dụ khác
về PTT(như sgk)
- H3. PTT được hoàn toàn xác định khi
nào?
- H4. Như HĐ1 của sgk/5.
Ta có:
MNvMN
NNMNMMNM
=++=
++=
v-
''''
⇒ M’N’ = MN.
- PTT không làm thay đổi khoảng cách giữa
hai điểm bất kì.
HĐ4: Hình thành tính chất 1 của PTT.
- H1. Giả sử PTT theo v biến 2điểm M, N
lần lượt thành 2điểm M’, N’. Nhận xét gì về
hai vectơ MN và '' NM ?
- H2. Từ đó ta có tính chất nào của PTT ?
- GV khẳng định lại t/c 1 của PTT.
- HS thấy được qua PTT, ảnh của đường
thẳng là đường thẳng, của đoạn thẳng là
đoạn thẳng...
- Từ đó hs nêu được cách xác định ảnh của
đường thẳng d, đường tròn (O; R) qua PTT
cho trước.
HĐ5: Hình thành tính chất 2 của PTT.
- Cho HS quan sát hình động trong GSP về
ảnh của đường thẳng, đoạn thẳng… qua
PTT.
- H1. Từ quan sát hình động trong GSP hãy
cho biết ảnh của đường thẳng, đoạn thẳng…
qua PTT là gì ?
- GV khẳng định lại t/c 2 của PTT.
- H2. Nêu cách xác định ảnh của đường
thẳng d; của đường tròn (O; R) qua PTT
theo v ?
4. Củng cố.
- Qua tiết học cần nắm đ/n PBH, PTT. Hai t/c của PTT.
- Xác định 1 PTT, ảnh của 1 hình qua PTT theo 1 vectơ cho trước.
- Cho HS trả lời nhanh vài câu hỏi dạng trắc nghiệm để khắc sâu nội dung tiết học.
- Ra BTVN: 1, 2, 4 sgk/7,8.