Tr ng THPT Tân Yên 2ườ Giáo án Ng Văn 10 c ơ
b n
Ti t:ế 01+02
Ngày so n: ....................................
Ngày d y: .....................................
T NG QUAN VĂN H C VI T NAM
I. M C TIÊU:
1. KiÕn thøc: Gióp häc sinh: - N m đc nh ng ki n th c chung nh t t ng quát nh t v hai b ượ ế
ph n c a văn h c Vi t Nam và quá trình phát tri n c a văn h c vi t Vi t Nam. ế
- N m v ng h th ng v n đ v :
+ Th lo i c a văn h c Vi t Nam
+ Con ng i trong văn h c Vi t Nam ườ
B i d ng ni m t hào v truy n th ng văn hóa c a dân t c qua di s n văn hóa đc h c. T đó, có lòng ưỡ ượ
say mê v i văn h c Vi t Nam.
2. Kĩ năng: - HÖ thèng ho¸ kiÕn thøc v¨n häc theo th¬i gian lÞch sö
3. Thái đ: GDHS B i d ng ni m t hào v truy n th ng văn hóa c a dân t c qua di s n văn hóa ưỡ
đc h c. T đó, có lòng say mê v i văn h c Vi t Nam.ượ
II. CHU N B C A GV VÀ HS:
1. Gi¸o viªn: - S¸ch g¸o khoa,s¸ch gi¸o viªn.
- ChuÈn bÞ s¬ ®å c¸c bé phËn hîp thµnh cña v¨n häc viÖt nam.
- Sách giáo khoa Ng văn 10 – t p 1. Sách giáo viên Ng văn 10 – t p 1.Thi t k d y h c Ng văn 10 – t p ế ế
1.Thi t k bài gi ng Ng văn 10 – t p 1.Gi i thi u giáo án Ng văn 10 – t p 1.Bài t p Ng văn 10 – t p 1.ế ế
2. Häc sinh: §äc vµ chuÈn bÞ bµi theo hÖ thèng c©u hái SGK.
III. TI N TRÌNH BÀI D Y :
Ho t đng 1:(5phút)
1. Ki m tra bài cũ:( n đnh t ch c l p, ki m tra s chu n b sách v c a h c sinh)
Tên h c sinh tr l i: 1. Tên:..........................................L p:................Đi m:..................
2. Tên:..........................................L p:................Đi m:...................
3. Tên:..........................................L p:................Đi m:...................
2. N i dung bài m i:
Vào bài: LÞch sö v¨n häc cña bÊt cø d©n téc nµo ®Òu lµ lÞch sö t©m hån cña d©n téc Êy.
§Ó cung cÊp cho c¸c em nhËn thøc nh÷ng nÕt lín vÒ v¨n häc níc nhµ,chóng ta cïng t×m hÓu
tæng quan v¨n häc viÖt nam.
Bµi häc ®Çu tiªn ë líp 10 lµ mét bµi v¨n häc sö (lÞch sö v¨n häc): Tæng quan v¨n häc ViÖt Nam
cã vÞ trÝ vµ tÇm quan träng ®Æc biÖt. Mét mÆt nã gióp c¸c em cã mét c¸i nh×n kh¸i qu¸t nhÊt,
hÖ thèng nhÊt vÒ nÒn v¨n häc níc ta tõ xa tíi nay, mÆt kh¸c nã gióp c¸c em «n tËp tÊt c¶ nh÷ng
g× ®· häc ë ch¬ng tr×nh ng÷ v¨n THCS ®ång thêi sÏ ®Þnh híng cho chóng ta häc tiÕp toµn bé
ch¬ng tr×nh Ng÷ v¨n THPT.
Giáo viên: Tr nh Văn Qu nh Trang 1
Tr ng THPT Tân Yên 2ườ Giáo án Ng Văn 10 c ơ
b n
TI T 1
Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS Néi dung ghi b ng
Ho t đng 2:(15phút)
Giúp HS hi u v c m t “t ng
quan”.
GV: Em hi u th nào v hai t ế
“t ng quan”?
GV: Ch t l i: T ng quan: cách
nhìn nh n, đánh giá m t cách bao
quát nh t v nh ng nét l n c a
n n văn h c Vi t Nam.
GV: Yêu c u HS đc đo n m
đu trong bài h c.
HS: phát bi u.
HS: đc 3 dòng đu SGK " Tr i
qua………… tinh th n y".
GV : nh n m nh l i ý chính
Văn h c Vi t Nam là minh
ch ng cho giá tr tinh th n y.
Tìm hi u n n văn h c là khám
phá giá tr tinh th n c a dân t c.
Ho t đng 2 :
GV: Yêu c u HS đc ph n 1
SGK.
- Thao tác 1:
GV: Văn h c Vi t Nam bao g m
m y b ph n l n?
GV: Em hi u th nào là văn h c ế
dân gian?
GV: Nêu ví d
“Thân em nh cá gi a dòng,ư
Ra sông m c l i, vào đìa m c ướ
câu”
(Ca dao)
HS : Tr l i theo SGK
HS: Đc ph n 1 văn h c dân gian
"Là nh ng sáng tác t p th c a nhân
dân lao đng, đc truy n mi ng t ượ
đi này sang đi khác và th hi n
ti ng nói tình c m chung c a c ng ế
đng".
I. Các b ph n h p thành
c a văn h c Vi t Nam:
1. Văn h c dân gian:
- Khái ni m: Là nh ng sáng
tác t p th c a nhân dân lao
đng, ... c a c ng đng.
GV: Em hãy k nh ng th l ai
c a văn h c dân gian và d n
ch ng m i l ai m t tác ph m.
GV b sung.
HS: Ba nhóm:
+ Truy n c dân gian;
+ Th ca dân gian;ơ
+ Sân kh u dân gian
- Th lo i: SGK
Giáo viên: Tr nh Văn Qu nh Trang 2
Tr ng THPT Tân Yên 2ườ Giáo án Ng Văn 10 c ơ
b n
GV: Theo em, văn h c dân gian
có nh ng đc tr ng là gì? ư
GV: Gi i thích đc tr ng th ba. ư
HS th o lu n và tr l i.
+ Tính t p th ,
+ Tính truy n mi ng
+ Tính th c hành: g n bó v i các
sinh h at khác nhau trong đi s ng
c ng đng.
- Đc tr ng: Ba đc tr ng: ư ư
Thao tác 2:
ChuyÓn ý: Cïng víi v¨n häc d©n
gian,v¨n häc viÕt ®· gãp phÇn
t¹o nªn diÖn m¹o v¨n häc níc
nhµ.
GV: G i hs đcph n văn h c
vi t.ế
GV: Em hi u nh th nào là văn ư ế
h c vi t? ế
Nó khác v i văn h c dân gian
nh th nào?ư ế
HS: Ch ra cách hi u.
GV: Ch t l i.
HS đc ph n văn h c vi t. ế
Là sáng tác c a tri th c, đc ghi l i ượ
b ng ch vi t. Là sáng t o c a cá ế
nhân, mang d u n tác gi .
2. Văn h c vi t: ế
- Khái ni m: Là sáng tác c a
tri th c , đc ghi l i b ng ượ
ch vi t. Là sáng t o c a cá ế
nhân, mang d u n tác gi .
GV: Nêu vài tác ph m văn h c
vi t b ng ch Hán, Nôm đã h cế
THCS?
GV: N n văn h c vi t c a ta đã ế
s d ng nh ng th ch nào?
HS: Tr l i.
- Th Nôm đng lu t c a Nguy nơ ườ
Trãi, Nguy n B nh Khiêm, H Xuân
H ng.Truy n nôm: S kính tânươ ơ
trang, T ng Trân Cúc Hoa - Ph m T i
Ng c Hoa,...Truy n Ki u ...
- Ch hán: Đc ti u thanh kí c a
NDu, m t ssó tác ph m c u NTrãi...
- Ch vi t: ế
+ Hán: văn t c a Trung
Qu c.
+ Nôm: d a vào ch Hán
đt ra.
+ Qu c ng : s d ng ch
cái La-tinh đ ghi âm ti ng ế
Vi t.
+ S ít b ng ch Pháp.
GV: Văn h c Vi t t th k X - ế ế
XIX, XX đn nay có nh ng thế
lo i nào? Cho ví d minh ho .
HS: Tr l i.
+ VH t TK X đn h t XIX: văn xuôi, ế ế
th , văn bi n ng u. ơ
+ VH t TK XX đn nay: t s , tr ế
tình, k ch.
...
- Th lo i:
+
+ .
Giáo viên: Tr nh Văn Qu nh Trang 3
Tr ng THPT Tân Yên 2ườ Giáo án Ng Văn 10 c ơ
b n
Ho t đng 3 :(20Phút)
GV: Nhìn t ng quát, văn h c Vi t
Nam có m y th i kì phát tri n?
GV: Néi dung xuyªn suèt cña
v¨n häc viÖt qua ba thêi kú lµ
néi dung g×?
hao tác 1:
GV: Văn h c Trung đi có gì
đáng chú ý v ch vi t? ế
HS: Tr li.Có ba thi kì phát trin:
+ Tõ thÕ kû XX ®Õn hÕt thÕ kû
XX.
+ Tõ ®Çu thÕ kû XX ®Õn c¸ch
m¹ng th¸ng t¸m 1945.
+ Tõ sau c¸ch m¹ng th¸ng 8 n¨m
1945 ®Õn hÕt thÕ kû XX.
- TruyÒn thèng v¨n häc viÖt nam
thÓ hÖn hai nÐt lín: §ã lµ chñ
nghÜa yªu níc chñ nghÜa nh©n
®¹o.
HS: - Vi t b ng ch Hán, Nôm.ế
II. Quá trình phát tri n
c a văn h c vi t Vi t ế
Nam:
Có ba th i kì phát tri n:
1. Văn h c trung đi:
- Vi t b ng ch Hán, Nôm.ế
GV: Văn h c Trung đi ch u s
nh h ng c a n n văn h c nào? ưở
HS: Tr l i.
GV: Vì sao Văn h c Trung đi
nh h ng văn h c Trung Qu c? ửơ
HS: Tr l i.
- N n văn h c trung đi Trung Qu c.
(Vì tri u đi phong ki n ph ng B c ế ươ
xâm l c n c ta) ượ ướ lí do quy t đnhế
n n văn h c ch Hán, Nôm
- nh h ng: n n văn h c ưở
trung đi Trung Qu c.
GV: Ch ra nh ng tác ph m, tác
gi tiêu bi u c a văn h c trung
đi.
GV: Yêu c u h c sinh g ch chân
trong sách giáo khoa.
HS: D a vào SGK ch ra.
SGK trang 7
- Nh ng tác ph m, tác gi
tiêu bi u :
SGK trang 7
GV b sung thêm ví d .
GV bình lu n: Nh v y, t khiư
có ch Nôm, n n VHTĐ có
nh ng thành t u r t đa d ng,
phong phú.
+ Th ch Hán:ơ
o Nguy n Trãi: c Trai thi t p
o Nguy n B nh Khiêm: B ch Vân am
thi t p
o Nguy n Du: Nam trung t p ngâm;
B c hành t p l c.
+ Th Nôm Đng lu t:ơ ườ
o H Xuân H ng ươ
o Bà huy n Thanh Quan
o Nguy n Du: Truy n Ki u
o Ph m Kính: S kính tân trangơ
o Nhi u truy n Nôm khuy t danh. ế
Giáo viên: Tr nh Văn Qu nh Trang 4
Tr ng THPT Tân Yên 2ườ Giáo án Ng Văn 10 c ơ
b n
GV: T đó, em có suy nghĩ gì v
s phát tri n th Nôm c a văn ơ
h c Trung Đi?
GV: Gi i thích thêm v dân t c
hóa và dân ch hóa c a văn h c
trung đi: s d ng ch Nôm đ
sáng tác, chú ý ph n ánh hi n
th c, xã h i và con ng i Vi t ườ
Nam.
HS: Tr l i.
+ Ti p nh n nh h ng văn h c dânế ưở
gian tòan di n.
+ G n li n v i truy n th ng yêu
n c, tinh th n nhân đo, hi n th c,ướ
+ Ph n ánh quá trình dân t c hóa và
dân ch hóa c a văn h c trung đi.
- So v i văn h c ch Hán,
văn h c ch Nôm:
+ Ti p nh n nh h ngế ưở
văn h c dân gian tòan di n.
+ G n li n v i truy n
th ng yêu n c, tinh th n ướ
nhân đo, hi n th c,
+ Ph n ánh quá trình dân
t c hóa và dân ch hóa c a
văn h c trung đi.
TI T 2
Bµi tæng quan v¨n häc ViÖt Nam cã mét vÞ trÝ vµ tÇm quan träng ®Æc biÖt. Mét mÆt
nã gióp c¸c em cã mét c¸i nh×n kh¸i qu¸t nhÊt, hÖ thèng nhÊt vÒ nÒn v¨n häc níc ta tõ xa ®Õn
nay, mÆt kh¸c nã gióp c¸c em «n tËp tÊt c¶ nh÷ng g× ®· häc ë ch¬ng tr×nh ng÷ v¨n THCS, ®ång
thêi sÏ ®Þnh híng cho chóng ta häc tiÕp toµn bé ch¬ng tr×nh ng÷ v¨n THPT. TiÕt 1 chóng ta cïng
t×m hiÓu phÇn v¨n häc d©n gian vµ v¨n häc trung ®¹i, tiÕt hai chóng ta cïng tiÕp tôc t×m hiÓu
nÒn v¨n häc hiÖn ®¹i vµ con ngêi ViÖt Nam qua v¨n häc.
Ho t đng 3 :
Thao tác 2:
HS đc ph n 2 SGK trang 8
2. Văn h c hi n đi:
GV di n gi ng v tên g i
“văn h c hi n đi”: Vì nó
phát tri n trong th i kì hi n
đi hoá c a đt n c và ti p ướ ế
nh n s nh h ng c a n ưở
văn h c Ph ng Tây. ươ
- Có m m móng t cu i th k ế
XX
- Vi t b ng ch qu c ng chế
y u. ế
GV: Văn h c th i kì này
ch a làm m y giai đo n? Cóư
đc đi m gì?
HS: Tr l i.
- Có 4 giai đan: a) T th k XX đn nh ng ế ế
năm 1930:
+ Văn h c b c vào qu đo ướ
c a văn h c hi n đi, ti p xúc ế
văn h c Châu Âu .
+ Vi t b ng Ch Qu c ng ế
có nhi u công chúng.
GV: Yêu c u HS k tên tác
gia, tác ph m tiêu bi u? HS: th o lu n nhóm. Đi di n HS tr
l i
+ Tác gia, tác ph m tiêu bi u: SGK
b) T năm 1930 đn năm ế
Giáo viên: Tr nh Văn Qu nh Trang 5