Giáo án Vật lý lớp 9 : Tên bài dạy : SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉPNAM CHÂM ĐIỆN.

Chia sẻ: Abcdef_30 Abcdef_30 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:12

Thêm vào BST

Báo xấu

112
lượt xem 9
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

A. MỤC TIÊU: 1.Kiến thức:- Mô tả được TN về sự nhiễm từ của sắt, thép. -Giải thich được vì sao người ta dùng lõi sắt non để chế tạo nam châm điện. -Nêu được hai cách làm tăng lực từ của nam châm điện tác dụng lên một vật. 2.Kĩ năng: Mắc mạch điện theo sơ đồ, sử dụng biến trở trong

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo án Vật lý lớp 9 : Tên bài dạy : SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉPNAM CHÂM ĐIỆN.

SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP- NAM CHÂM ĐIỆN. A. M ỤC TIÊU: 1.Ki ến thức : - M ô tả đ ư ợc TN về sự nhiễm từ của sắt, thép. -Giải thich đ ư ợc vì sao ngư ời ta dùng lõi s ắt non để chế t ạo nam châm điện. - Nêu đư ợc hai cách làm tăng lực từ của nam châm điện t ác d ụng lê n m ột vật. 2.K ĩ năng: M ắc mạch điện theo s ơ đ ồ, sử dụng biến trở trong m ạch, sử dụng các dụng cụ đo điện. 3.Thái độ: Th ực hiện an to àn về điện, yêu thích môn h ọc. B .CHUẨN BỊ: Đối với mỗi nhóm HS : - 1 ống dây có số v òng khoảng 400 vòng. - 1 giá TN.
.-1 biến trở 20Ω -2A. -1 ngu ồn điện 3V -6V. -1 ampekế. Có GHĐ cỡ 1A. -1 công tắc điện. -Các đoạn dây nối. -M ột ít đinh sắt. -1 lõi sắt non hoặc một l õi thép có th ể đặt vừa trong l òng ống dây. -1 la bàn ho ặc kim nam châm đặt trên giá th ẳng đứng C. PHƯƠNG PHÁP : Th ực nghiệm. D. T Ổ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC. * ỔN ĐỊNH .(1 phút) * KI ỂM TRA B ÀI CŨ-T Ổ CHỨC T ÌNH HUỐNG HỌC T ẬP.( 9 phút) -GV hư ớng dẫn HS trả lời -HS nhớ lại kiến thức cũ, c ác câu h ỏi nhớ lại kiến thức vận dụng trả lời câu hỏi của c ũ của nam châm điện để tổ G V. c h ức t ình hu ống học tập:
+Tác dụng từ cuả d òng điện +Dòng đ iện gây ra lực từ tác đư ợc biểu hiện nh ư th ế nào? dụng lên kim nam châm đ ặt gần nó. Ta nói d òng đi ện có tác d ụng từ. + Nêu c ấu tạo và hoạt động c ủa nam châm điện m à em đã +Nam châm điện gồm một học ở lớp 7. ống dây dẫn trong có l õi sắt non. Khi c ho dòng đi ện chạy qua ống dây, lõi sắt bị nhiễm từ và trở thành m ột nam + Trong th ực tế nam châm c hâm. Khi ngắt d òng đi ện, đi ện đ ư ợc dùng làm gì? lõi s ắt mất từ tính. +Trong th ực tế nam châm -GV đánh giá cho đi ểm HS đi ện có thể đư ợc dùng làm nếu phần trả lời của HS tốt. một bộ phận của cần cẩu, * ĐVĐ: Chúng ta bi ết, sắt và c ủa rơle đi ện từ,… thép đ ều là vật liệu từ, vậy s ắt và thép nhiễm từ có giống
nhau không? Tại sao lõi của nam châm đi ện là s ắt non mà không phải là thép?→B ài mới. * HO ẠT ĐỘNG 2: L ÀM TN VỀ SỰ NHIỄM TỪ CỦA S ẮT VÀ THÉP ( 10 phút) I .S Ự NHIỄM TỪ CỦA SẮT,THÉP. -Yêu c ầu cá nhân HS quan -Cá nhân HS quan sát hình s át hình 25.1, đ ọc SGK mục 2 5.1 nghiên c ứu mục 1 SGK 1 TN- Tìm hi ểu mục đích n êu được: TN, d ụng cụ TN, cách tiến + M ục đích TN : Làm TN về s ự nhiễm từ của sắt v à thép. hành TN. + Dụng cụ: 1 ống dây, 1 l õi s ắt non, 1 l õi thép, 1 la bàn, 1 c ông t ắc, 1 biến trở, 1 a mpekế, 5 đoạn dây nối .
C A M N K →Yêu c ầu HS làm TN theo nhóm. -GV lưu ý H S : Để cho kim nam châm đ ứng thăng bằng + Tiến h ành TN: M ắc mạch rồi mới đặt cuộn dây sao đ i ện như h ình 25.1. Đóng c ho tr ục của kim nam châm c ông t ắc K, quan sát góc lệch s ong song v ới mặt ống dây. c ủa kim nam châm so với ban Sau đó mới đóng mạch đ ầu. đi ện. Đặt lõi s ắt non hoặc thép v ào t rong lòng ống dây, đóng c ông t ắc K, quan sát và nh ận x ét góc lệch của kim nam c hâm so với tr ường hợp trư ớc.
-Các nhóm nh ận dụng cụ TN, -GV: yêu c ầu các nhóm báo t i ến hành TN theo nhóm. c áo kết quả TN. - Quan sát, so sánh góc l ệch -Nếu có nhóm kết quả sai, c ủa kim nam châm trong các G V yêu c ầu nhóm đó tiến t rường hợp. hành TN lại d ư ới sự giám - Đại diện các nhóm báo cáo s át của GV. GV chỉ ra sai kết quả TN: sót c ho HS nhóm đó đ ể có + Khi đóng công t ắc K, kim kết quả đúng. n am châm bị lệch đi so với p hương ban đ ầu. + Khi đ ặt lõi s ắt hoặc thép vào t rong lòng cu ộn dây, đóng khoá K, góc l ệch của kim nam c hâm lớn h ơn so với trư ờng h ợp không có lõi s ắt hoặc t hép. → Lõi s ắt hoặc thép l àm tăng t ác d ụng từ của ống dây có d òng đi ện.
* HOẠT ĐỘNG 3: L ÀM TN , KHI NGẮT DÒNG ĐIỆN CHẠY QUA ỐNG DÂY, SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT NON VÀ THÉP CÓ GÌ KHÁC NHAU RÚT RA K ẾT L UẬN VỀ SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP . ( 8 phút) -Tương tự, GV yêu c ầu HS - HS quan sát hình 25.2, k ết nêu m ục đích TN ở h ình h ợp với việc nghi ên c ứu 25.2, dụng cụ TN v à cách S GK nêu đư ợc: ti ến h ành TN. + M ục đích: Nêu được nhận -Hư ớng dẫn HS thảo luận x ét về tác dụng từ của ống mục đích TN, các b ư ớc tiến d ây có lõi s ắt non và ống d ây có lõi thép khi ngắt hành TN. -Yêu c ầu các nhóm lấy th êm d òng đi ện qua ống dây. dụng cụ TN v à tiến h ành TN + M ắc mạch điện nh ư hình hình 25.2 theo nhóm. 2 5.2. -G ọi đại diện các nhóm trình + Quan sát hi ện t ượng xảy ra bày kết quả TN qua việc trả với đinh sắt trong hai trư ờng
lời câu C1. H ướng dẫn thảo h ợp. lu ận chung cả lớp. - HS ti ến h ành TN theo -Qua TN 25.1 và 25 .2, rút ra kết luận gì? n hó m, quan sát, trao đ ổi -GV thông báo v ề sự nhiễm n hóm câu C1. từ của sắt và thép: - Đại diện các nhóm trình bày +S ở dĩ lõi s ắt hoặc lõi thép c âu C1: Khi ng ắt dòng đ i ện làm tăng tác d ụng từ của ống đ i qua ống dây, lõi s ắt non dây vì khi đặt trong từ m ất hết từ tính, c òn lõi thép trư ờng th ì lõi s ắt và thép bị t hì vẫn giữ đ ư ợc từ tính. nhi ễm từ và trở th ành m ột 2 .Kết luận. -Cá nhân HS nêu k ết luận rút nam châm. +Không nh ững sắt, thép m à r a qua 2 TN. Yêu c ầu nêu c ác vật liệu như niken, đ ươc: c ôban,… đ ặt trong từ trư ờng + Lõi s ắt hoặc lõi thép làm đều bị nhiễm từ. t ăng tác dụng từ của ống dây +Chính s ự nhiễm từ của sắt c ó dòng đi ện. + Khi ngắt điện, lõi s ắt non non và thép khác nhau nên
ngư ời ta đ ã dùng s ắt non để m ất hết từ tính, c òn lõi thép c h ế tạo nam châm điện, c òn t hì vẫn giữ đ ư ợc từ tính. thép đ ể chế tạo nam châm - HS ghi kết luận vào vở. vĩnh cửu. *HO ẠT ĐỘNG 4: TÌM HIỂU NAM CHÂM ĐIỆN .(10 p hút) -Yêu c ầu HS làm vi ệc với - HS: Hoạt động cá nhân. SGK để trả lời câu C2. + C ấu tạo: Gồm một ống dây -Hư ớng dẫn HS thảo luận d ẫn trong có lõi s ắt non. + Các con s ố (1000 -1500) ghi c âu C2. -Yêu c ầu HS đọc thông báo t rên ống dây cho biết ống c ủa mục II, trả lời câu hỏi: d ây có th ể sử dụng với số C ó thể tăng lực từ của nam vòng dây khác nhau tu ỳ theo c hâm đi ện tác dụng l ên một c ách ch ọn để nối hai đầu ống vật bằng các cách n ào? d ây với ngu ồn điện. Dòng c h ữ 1A-22 Ω cho bi ết ống d ây đư ợc dùng với dòng đi ện c ư ờng độ 1A, điện trở của
ống dây là 22 Ω - Nghiên c ứu phần thông báo c ủa mục II đ ể thấy đư ợc có thể tăng lực t ừ của nam châm điện bằng c ác cách sau: -Yêu c ầu cá nhân HS trả lời + Tăng cư ờng độ d òng đi ện c âu hỏi C3. Hướng dẫn thảo c h ạy qua các vòng dây. lu ận chung cả lớp , yêu c ầu + Tăng s ố vòng của ống dây. s o sánh có gi ải thích. -Cá nhân hoàn thành câu C3. C 3: Nam châm b m ạnh h ơn a , d m ạnh h ơn c, e mạnh h ơn b và d. * HOẠT ĐỘNG 5: VẬN DỤNG -C ỦNG CỐ -HƯ ỚNG DẪN VỀ NH À. (7 phút) -Yêu c ầu cá nhân -Cá nhân HS hoàn thành câu C4, C5, C 6 vào vở. HS hoàn thành câu
C 4, C5, C6 vào v ở. C 4: Khi ch ạm mũi kéo v ào đ ầu thanh n am châm thì m ũi kéo bị nhiễm từ v à tr ở th ành m ộy nam châm. Vì kéo đ ược làm bằng thép n ên sau khi không còn ti ếp xúc với nam châm n ữa, nó vẫn giữ đ ược từ tính lâu d ài. C 5: Mu ốn nam châm điện mất hết từ tính ta chỉ cần ngắt d òng đ i ện đi qua ống dây của nam châm. C 6: Lợi thế của nam châm điện: -Có th ể chế tạo nam châm điện cực mạnh bằng cách tăng số v òng dây và tăng cư ờng độ d òng đ iện đi qua ống -GV yêu c ầu HS đọc d ây. phần “Có thể em -Chỉ cần ngắt d òng điện đi qua ống c hưa biết” để tìm d ây là nam châm đi ện mất hết từ hi ểu th êm cách làm tính.
tăng lực từ của nam -Có th ể thay đổi tên t ừ cực của nam c hâm đi ện. c hâm đi ện bằng cách đổi chiều d òng đ iện qua ống dây. -Cá nhân HS đ ọc phần “Có th ể em c hưa biết” để tìm hiểu cách khác (ngoài 2 cách đ ã h ọc) để có thể tăng lực từ của nam châm điện. *H.D.V.N: Học và làm bài t ập 25 (SBT). E .RÚT KINH NGHI ỆM . ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… ………………………………………………………………… ………………………………………………………