GIÁO TRÌNH BƠM QUẠT MÁY NÉN - CHƯƠNG 1
lượt xem 92
download
“Bơm, quạt, máy nén” là một trong những môn học chuyên ngành quan trọng của sinh viên ngà nh “Công nghệ Nhiệt – Điện lạnh”. Cuốn sá ch nà y đượ c biên soạn nhằm đáp ứng yêu cầu của sinh viên Trường đại học Sư phạm kỹ thuật về sá ch tài liệu chuyên ngành. Sách “Bơm, quạt, má y nén” gồm 8 chương có nội dung đề cập đến cá c lý thuyết cơ bản về cá c loại máy bơm chất lỏng và chất khí, cá c loại má y quạt và máy nén khí dùng trong...
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: GIÁO TRÌNH BƠM QUẠT MÁY NÉN - CHƯƠNG 1
- T .S LEÂ XUAÂN HOAØ – Th.S NGUYEÃN THÒ BÍCH NGOÏC GIAÙO TRÌNH BÔM QUAÏT MAÙY NEÙN TRÖÔØ NG ÑAÏI HOÏC SÖ PHAÏM KYÕ THUAÄ T TP HOÀ CHÍ MINH 9/2004
- Truong DH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn 3 L ÔØI NOÙI ÑAÀU “Bôm, quaït, maùy neùn” laø moät trong nhöõng moân hoïc chuyeân ngaønh quan troïng cuûa sinh vieân ngaø nh “Coâng ngheä Nhieät – Ñieän laïnh”. Cuoán saù ch naø y ñöôï c bieân soaïn nhaèm ñaùp öùng yeâu caàu cuûa sinh vieân Tröôøng ñaïi hoïc Sö phaïm kyõ thuaät veà saù ch taøi lieäu chuyeân ngaønh. Saùch “Bôm, quaït, maù y neùn” goàm 8 chöông coù noäi dung ñeà caäp ñeán caù c lyù thuyeát cô baûn veà caù c loaïi maùy bôm chaát loûng vaø chaát khí, caù c loaïi maù y quaït vaø maùy neùn khí duøng trong coâng nghieäp vaø daân duïng, laø m cô sôû cho sinh vieân h chuyeân ngaønh “Coâng ngheä Nhieät – Ñieän laïnh” hieåu roõ veà caùicMini bôm, quaït, Ch loaï o maùy neùn thoâng duïng duøng trong caù c nhaø maùy nhieättñieän H trong thöï c teá. P. vaø ua T Saùch seõ phuïc vuï toát cho vieä c giaûng Kyyt,h c taäp vaø nghieân cöùu trong caù c daï hoï pham ng ñaïi hoï c Sö phaïm kyõ thuaät thaønh H Su tröôøng ñaïi hoï c kyõ thuaät noùi chung vaø Tröôø ng D rieâ o phoá Hoà Chí Minh noùi Trung. © ight yr Cop Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
- Truong DH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn Muïc luï c 5 MUÏC LUÏC Trang Lôø i noù i ñaàu 3 Muïc luïc 5 Chöông I : Môû ñaà u 9 1.1- Vaø i neù t veà lòch söû phaùt trieån bôm, quaï t, maù y neùn 9 1.2- Ñònh nghóa vaø phaân loaï i 10 1.3- Caù c thoâng soá laøm vieäc cô baûn 12 Baø i taäp 15 Chöông II: Khaù i nieäm chung veà bôm 18 nh Mi Chi Ho 2.1- Ñònh nghóa vaø phaân loaï i 18 P. uat T y th 2.2- Caù c thoâng soá laøm vieäc cô baûn 19 am K ph H Su Baø i taäp 26 ng D Truo © ght Chöông III: Bôm caùpyridaãn o nh 31 C 3.1- Khaù i nieäm chung veà bôm caùnh daãn 31 3.2- Bôm ly taâm 37 3.2.1- Khaùi nieäm chung 37 3.2.2- Phöông trình laøm vieä c cuûa bôm ly taâm 38 3.2.3- Aûnh höôûng cuû a keát caáu caù nh ñeán coä t aùp cuû a bôm ly taâm 40 3.2.4- Löu löôïng vaø hieäu suaát löu löôïng 45 3.2.5- Ñöôø ng ñaë c tính cuûa bôm ly taâm 46 3.2.6- ÖÙng duïng ñoàng daïng trong bôm ly taâm 50 3.2.7- Soá voøng quay ñaëc tröng 53 3.2.8- Hieän töôï ng xaâm thöï c 54 3.2.9- Kieåm tra bôm 55 3.2.10- Ñieàu chænh cheá ñoä laøm vieä c cuûa bôm 56 3.2.11- Gheùp bôm ly taâm 58 3.2.12- Löï c doï c truï c trong bôm ly taâm - Caùch khaéc phuï c löï c doï c truï c 60 3.3- Bôm höôùn g truïc 65 3.3.1- Caáu taïo vaø phaïm vi söû duïng 65 3.3.2- Phöông trình laøm vieä c 66 3.3.3- Hình daïng caùnh 67 Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
- Truong DH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn Muïc luï c 6 3.3.4- Ñöôø ng ñaë c tính 69 3.3.5- Ñieàu chænh cheá ñoä laøm vieäc 70 Baø i taäp 70 Chöông IV: Bôm theå tích 86 4.1- Khaù i nieäm chung veà bôm theå tích 86 4.1.1- Khaùi nieäm chung 86 4.1.2- Caùc thoâ ng soá laøm vieä c cô baûn cuû a bôm theå tích 87 4.2- Bôm piston 89 4.2.1- Caáu taïo , nguyeân lyù laøm vieäc 89 4.2.2- Phaân loaï i 90 4.2.3- Caùch tính löu löôïng cuû a bôm piston 91 nh trình 4.2.4- Chuyeån ñoäng khoâng oån ñònh cuû a chaát loûng trong bôm. hi MiC Phöông P. Ho uat T Becnuli, caù ch khaéc phuïc 95 y th 4.2.5- Aùp suaá t cuû a bôm trong quaù trình huùam K t 98 h Su p trình ñaåy DH 4.2.6- Aùp suaá t cuû a bôm piston trong quaù 101 uo g rcuû n bôm piston T h© 4.2.7- Voøn g quay giôù ithaïn a 103 yrig op c tính C 4.2.8- Ñöôø ng ñaë 103 4.3- Bôm roto 105 4.3.1- Khaùi nieäm chung 105 4.3.2- Bôm baùnh raên g 106 4.3.3- Bôm truï c vít 115 4.3.4- Bôm caù nh gaït 118 4.3.5- Bôm chaân khoâng voø ng nöôùc 123 4.4- Bôm piston-roto 125 4.4.1- Khaùi nieäm chung, öu nhöôï c ñieåm, phaân loaï i 125 4.4.2- Bôm piston-roto höôùn g kính 126 4.4.3- Bôm piston-roto höôùn g truï c 133 Baø i taäp 136 Chöông V: Quaït 147 5.1- Khaù i nieäm chung veà quaït 147 5.2- Quaï t ly taâm 150 5.2.1- Keá t caá u vaø moät soá chi tieát chính 150 5.2.2- Caùc thoâ ng soá cuû a quaït ly taâm 151 5.2.3- Ñöôø ng ñaë c tính cuûa quaït ly taâm 155 Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
- Truong DH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn Muïc luï c 7 5.2.4- Ñieàu chænh quaït 157 5.2.5- Löïa choïn quaït theo ñieà u kieän cho tröôù c 160 5.2.6- Phaân loaï i quaït vaø moät soá chi tieát chính cuû a quaït ly taâm 160 5.2.7- Aûnh höôûng cuû a taïp chaá t khí ñeán söï laøm vieä c cuû a quaï t 163 5.3- Quaï t truïc 166 5.3.1- Nhöõ ng chuù yù veà quaï t truï c 166 5.3.2 - Caùc phöông trình cô baûn cuû a quaï t truï c 168 5.3.3- Nhöõ ng thoâng soá cuûa quaï t truï c 173 5.3.4- Quaït truï c nhieàu caáp 176 5.3.5- Ñieàu kieä n laøm vieä c cuû a quaï t truïc 177 5.3.6- Ñaëc tính cuû a quaït truï c 177 5.3.7- Ñieàu chænh löu löôïng 178 h Min Chi P. Ho uat T Chöông VI: Khaù i nieäm chung maù y neù n 180 y th am K 6.1- Khaù i nieäm chung 180 ph Su g DH 6.2- Nhieät ñoäng hoï c maùy neùn 183 ruon t©T igh opyr Cneù n caù nh daã n Chöông VII: Maùy 195 7.1- Maù y neùn caùnh daãn ly taâm 195 7.1.1- Nguyeân lyù laøm vieäc cuû a maùy neù n ly taâm 195 7.1.2- Phöông trình laøm vieä c cuûa caáp maùy neù n 196 7.1.3- Tính toaù n laï i ñöôøng ñaë c tính 198 7.2- Maù y neùn truïc 201 7.2.1- Caáu taïo chung cuû a maùy neùn truï c, caáu taïo caáp 201 7.2.2- Tính chaá t, nhöõng thoâng soá ñaëc tröng 202 Chöông VIII: Maù y neùn theå tích 208 8.1- Maù y neùn piston 208 8.1.1- Ñoà thò coâng ( hay ñoà thò chæ thò) 208 8.1.2- AÛnh höôûng cuû a khoaûng khoâng cheá t 209 8.1.3- Caùch boá trí maùy neùn nhieàu caáp 210 8.2- Maù y neùn roto 213 8.2.1- Caáu taïo , nguyeân lyù laøm vieäc 213 8.2.2- Caùc thoâ ng soá cô baû n 214 8.3- Ñieà u chænh cheá ñoä laøm vieä c cuû a maùy neùn 216 Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
- Truong DH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn Muïc luï c 8 8.3.1- Yeâu caàu 216 8.3.2- Ñieàu chænh baè ng caù ch thay ñoåi soá voøng quay 216 8.3.3- Ñieàu chænh baè ng tieát löu ôû oáng naï p 217 8.3.4- Ñieàu chænh baè ng caù ch môû van naï p 217 8.3.5- Thay ñoå i theå tích khoaûng khoâng cheá t 218 8.3.6- Moä t soá phöông phaù p ñieàu chænh khaùc 219 Taøi lieäu tham khaûo 220 h Min Chi P. Ho uat T y th am K u ph HS ng D uo © Tr ight opyr C Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
- Truong DH SPKT I.Môû ñaàu Chöông TP. HCM 9 http://www.hcmute.edu.vn CHÖÔNG I: MÔÛ ÑAÀU 1.1- VAØI NEÙT VEÀ LÒCH SÖÛ PHAÙT TRIEÅN BÔM, QUAÏT, MAÙY NEÙN Bôm, quaï t, maù y neùn thuoäc loaï i caù c maùy thuyû löïc vaø maùy thuyû khí. Maùy thuyû löïc thoâ sô ñaõ coù töø thôøi coå xöa. Guoàng nöôùc laø maù y thuyû löïc ñaàu tieân. Guoàng nöôùc lôï i duïng naên g löôïng cuûa nöôùc ñeå keùo caùc coá i xay löông thöïc hoaë c ñöa nöôù c vaø o ñoàng ruoäng, ñaõ ñöôïc söû duïng khoaûng 3000 naêm tröôùc coâng nguyeân. Caù c maù y huùt nöôùc coù söû duïng söù c ngöôøi vaø vaä t ñöôï c söû duïng ôû Ai Caäp haøn g maá y ngaøn naêm tröôùc coâ ng nguyeân . Bôm piston ñöôï c duøng ôû theá kyû thöù I tröôùc coâng nguyeân. Bôm piston coù loaï i xích voâ cuøng ñöôï c duøng roäng raõ i ôû Cai-roâ ñeå laáy nöôùc ôû ñoä saâu 91,5m vaøo theá kyû thöù 5-6 tröôù c coâng h Min nguyeân. Chi Ho sô T . Noùi chung tröôùc theá kyû thöù 17 maù y thuyû khí raá t thoâ uatvaøPít loaï i. y th am K u ph Bôm piston: DH S g Naêm 1640 nhaø vaät lyù hoïc uon i Ñöùc laø OÂttoâ Henrich ñaõ saùn g cheá ra bôm piston ñaàu r ngöôø t©T h yrig Cop tieân ñeå bôm khí vaø nöôùc duøng trong coâng nghieäp. Khoaûng naêm 1805 nhaøb aùc hoïc ngöôøi Anh laø Niu Kômen ñaõ phaùt minh ra bôm piston ñeå laáy nöôùc trong caùc nhaø maùy khai thaùc moû, duøng xilanh hôi ngöng tuï ñeå taïo löïc caà n thieát treân truïc maùy nhôø aùp suaát khí quyeån. Naêm 1840-1850 nhaøb aù c hoïc ngöôø i Myõ laøVortington ñaõ giaû thieát cô caáu cuû a bôm hôi maø trong ñoù piston cuûa bôm vaø ñoäng cô hôi ñöôïc phaân boá treân moä t truï c chung, söï chuyeån ñoä ng cuûa piston ñöôïc ñieàu chænh nhôø moä t heä thoáng phaân boá hôi ñaë c bieä t. Maùy caùnh daãn: Trong nhöõng naêm 1751-1754 nhaø baùc hoïc Euler ñaõ vieát veà lyù thuyeát cô baûn cuûa tuabin nöôùc noùi rieâng vaø cuûa maù y thuyû khí caùnh daãn noùi chung, laøm cô sôû ñeå hôn 80 naêm sau, vaø o naêm 1830 nhaø baù c hoïc ngöôø i Phaùp laø Phuoâ c-naây -roân ñaõ cheá taïo thaønh coâ ng tuabin nöôùc ñaà u tieân vaøv aøo naêm 1831 nhaø baù c hoïc ngöôø i Nga laø Xablucoâp ñaõ saùng cheá ra bôm ly taâm vaø quaï t ly taâm ñaàu tieân. Ñaây chính laø nhöõng böôùc nhaûy lôùn trong lòch söû phaù t trieån caùc maùy naên g löôïng. Bôm nhieàu caáp: Nhaø Baùc hoï c vó ñaïi ngöôøi Anh laø Reynolds khi nghieân cöù u caá u taï o cuû a bôm nhieàu caá p ñaõ ñöa vaø o nhöõ ng thieá t bò ñònh höôùn g caùn h daãn xuoâi vaø ngöôïc. Naêm 1875 ñaõ phaù t minh ra loaïi bôm töông töï nhö loaï i bôm nhieàu caá p hieän ñaïi ngaøy nay. Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
- Truong DH SPKT I.Môû ñaàu Chöông TP. HCM 10 http://www.hcmute.edu.vn Maùy neùn: Phaù t minh bôm khoâng khí vaø daï ng ñôn giaûn cuûa maùy neùn hieän ñaï i vôùi moät chu kyø neùn gaén lieàn vôùi teâ n tuoåi cuû a nhaø vaä t lyù vó ñaï i ngöôøi Ñöù c laø Gerike vaøo naêm 1640. Söï hoaøn thieän maùy neùn ôû theá kyû 18-19 ñaõ thuùc ñaåy söï phaùt trieå n cuûa coâng nghieäp quaën g moû vaø luyeän kim. Vaøo cuoá i theá kyû 18 ôû Anh nhaø baù c hoïc Vinkinsôn ñaõ saùn g cheá ra maùy neùn piston 2 xilanh, nhaø baù c hoïc Uatt ñaõ cheá taïo thaø nh coâng maùy huùt khoâ ng khí coù truyeàn ñoäng baèng hôi. Maùy neùn nhieàu caáp coù laøm laïnh trung gian xuaát hieän ôû Phaùp vaøo khoaûng nhöõng naêm 30 cuû a theá kyû 19. Maùy neùn nhieàu caáp coù laøm laïnh trung gian giöõ a caùc caáp neùn xuaá t hieän ôû Ñöùc vaøo naêm 1849 do nhaø baù c hoïc Raten saùng cheá ra. h Min Quaït: Chi o ra P. H Vaøo naêm 1831 nhaø baù c hoïc Nga Xablucoâp saù ng cheá t Tquaï t ly taâm ñaàu tieân duøng ñeå ua y th am K laøm maù t haàm moû vaø laøm saï ch maùy. h Su p Ñaë c bieä t laø 80 naêm gaàn ñaâyong DH t veà thuyû khí ñoäng löï c phaù t trieån raá t maïnh, coù , lyù thuyeá ru nhieà u thaø nh töïu to lôùn trong vieä©cT ng duïn g caù c phaù t minh veà lónh vöïc maùy thuyû khí. ight öù yr Cop Ngaø y nay maùy thuyû khí coù raát nhieàu loaï i vôùi nhieà u kieåu daùn g khaù c nhau ñöôïc duøng trong moï i lónh vöï c cuû a ñôøi soáng cuõ ng nhö trong coâ ng nghieäp vaø noâ ng nghieäp. Ñeå ñaùp öùng nhu caà u veà naêng löôïng ngaøy caø ng to lôùn cuûa coâ ng nghieä p hieän ñaï i, ngaøy nay ngöôøi ta ñaõ cheá taï o ñöôïc caù c tuabin côõ lôùn coù coâng suaát ñeán 500.000 kW hoaë c lôùn hôn. Soá löôïng bôm, quaï t, maù y neùn cuõng nhö tuabin caùc chuûng loaï i khaù c nhau ñaõ ñöôïc saûn xuaá t haøn g naêm leân ñeá n haøng trieä u chieá c. 1.2- ÑÒNH NGHÓA VAØ PHAÂN LOAÏI 1.2.1- Ñònh nghóa Bôm laø maùy ñeå di chuyeån doøng moâi chaá t vaø taêng naê ng löôïng cuû a doøng moâ i chaá t. Khi bôm laøm vieäc naê ng löôïng maø bôm nhaän ñöôïc töø ñoäng cô seõ chuyeån hoaù thaønh theá naêng, ñoäng naêng vaø trong moä t chöøng möï c nhaát ñònh thaønh nhieät naên g cuûa doøng moâi chaá t. Maùy ñeå bôm chaá t khí, tuyø thuoä c vaøo aùp suaát ñaï t ñöôïc ñöôï c goïi laø quaï t, maùy huùt khí vaø maùy neù n khí. Quaït laø maùy ñeå di chuyeån chaá t khí vôùi cô soá taêng aùp < 1,15 ( - tyû soá giöõa aùp suaá t cöû a ra vaø aùp suaá t cöûa vaøo cuû a maùy) hay aùp suaá t ñaï t ñöôïc p < 1500 mmH2 O. Maùy huùt khí laø maùy laøm vieä c vôùi > 1 ,15 hay aù p suaát ñaï t ñöôïc p > 1500 mmH2 O nhöng khoâng coù laøm laïn h nhaân taï o. Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
- Truong DH SPKT I.Môû ñaàu Chöông TP. HCM 11 http://www.hcmute.edu.vn Maùy neùn khí laø maùy laøm vieä c vôùi > 1,15 hay aù p suaá t ñaï t ñöôï c p > 1500 mmH2O vaø coù laøm laïnh nhaâ n taïo ôû nôi xaûy ra quaù trình neùn khí. 1.2.2- Phaân loaïi a- Phaân loaïi theo nguyeân taé c taù c duïng cuûa maù y vôùi doøng moâi chaát trong quaù trình laø m vieä c Maùy ñeå chuyeån chaát loû ng vaø khí Maùy neùn Cho nöôù c saï ch Cho hoãn hôïp ñaá t, Cho chaá t loûng coù khí vaø dung dòch tro vaø nöôùc ñoä nhôùt cao h PhunChi Min Phun tia Phun tia tia P. Ho T uat y th am K Theå tích Theå tích Theå tích u ph DH S ng Truo t © h daã n gh aùn pyri Caùnh daã n C Caùnh daã n Caùnh daã n Co Hình 1.1 - Sô ñoà phaân loaï i theo nguyeâ n taé c taù c duïng cuû a maùy vôùi doøng moâi chaá t. b- Phaân loaïi theo tính chaát trao ñoåi naêng löôïng vaø caáu taïo Bôm coù ba loaï i: 1. Bôm caùnh daãn : goàm Bôm ly taâm Bôm höôùng truï c Bôm höôùng cheùo Bôm xoaùy 2. Bôm theå tích: goàm Bôm piston Bôm roto Bôm piston-roto 3. Bôm phun tia Quaït chæ coù loaï i caù nh daãn goàm: 1. Quaï t ly taâm 2. Quaï t truïc Maùy neùn coù ba loaï i: 1. Maùy neùn caùnh daãn : goàm Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
- Truong DH SPKT I.Môû ñaàu Chöông TP. HCM 12 http://www.hcmute.edu.vn Maùy neùn ly taâm Maùy neùn truïc 2. Maùy neùn theå tích: goàm Maùy neùn piston Maùy neùn roto 3. Maùy neùn phun tia 1.3 - CAÙC THOÂNG SOÁ LAØM VIEÄC CÔ BAÛN 1.3.1- Coät aùp h PB,vB Min Chi P. Ho B B tT PK,vAhua Ay t y am h Sp H Au A zB ng D zA ruo t©T h yrig Cop Hình 1.2 – Sô ñoà maùy thuyû khí trong heä thoáng Khaû naêng trao ñoåi naêng löôïng cuûa maùy thuyû khí vôùi doøng moâi chaá t ñöôï c theå hieä n baèng möùc cheânh leä ch naêng löôïng ñôn vò cuûa doøng moâi chaá t ôû 2 maë t tröôù c vaø sau maùy. Naên g löôïng ñôn vò taïi maë t caét A-A: pA A v2A eA zA 2g Naên g löôïng ñôn vò taïi maë t caét B-B: p B B v2 B eB zB 2g Trong ñoù : z - ñoä cao hình hoï c p,v – aù p suaá t vaø vaän toá c cuûa doøng chaûy - heä soá ñieàu chænh ñoäng naêng Cheânh leä ch naêng löôïng ñôn vò cuû a doøng moâi chaá t qua maùy thuyû khí giöõ a A vaø B laø : Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
- Truong DH SPKT I.Môû ñaàu Chöông TP. HCM 13 http://www.hcmute.edu.vn p B p A B v2 A v 2 B A e BA z B z A 2g Neáu e BA 0 - doøn g moâi chaát ñöôïc maùy caáp cho naê ng löôïng, vaäy maùy laø bôm (chaát loûng hoaëc khí). Neáu e BA 0 - maùy ñöôïc doøng moâ i chaá t caáp cho naên g löôïng, vaäy maùy laø ñoäng cô thuyû khí. Vaäy coä t aùp cuû a maùy thuyû khí laø naêng löôïng ñôn vò cuû a doøng moâ i chaá t trao ñoåi vôùi maù y thuyû khí. Coä t aùp cuû a maù y thuyû khí laø: p B p A B v2 A v 2 B A (1.1) H zB zA 2g Thaønh phaàn theá naêng ñôn vò goïi laø coät aùp tónh, kyù hieä u Ht : h Min (1.2) pB pA Chi Ht zB z A P. Ho uat T y th Thaønh phaàn ñoän g naêng ñôn vò goïi laø coä tpaùp m K g, kyù hieäu Hñ : ha ñoän H Su gD B v 2Tuonv 2 B r A A H ñ ght © (1.3) yri Cop 2g Vaäy : H H t Hñ (1.4) 1.3.2- Löu löôïng Ñònh nghóa: Löu löôïng laø löôïng moâ i chaá t chuyeån ñoäng qua maùy trong moä t ñôn vò thôøi gian. Tuyø thuoä c ñôn vò ño coù löu löôïng theå tích, löu löôïng khoái löôïng, löu löôïng troïng löôïng. Tính baèng ñôn vò theå tích, kyù hieä u Q goïi laø löu löôïng theå tích, coù ñôn vò ño laø m3 /s, m3/h, l/s. Tính baè ng ñôn vò khoái löôïng, kyù hieäu M goï i laø löu löôïng khoá i löôïng, coù ñôn vò ño laø kg/s, kg/h. M Q Tính baèng ñôn vò troïng löôïng, kyù hieä u G goïi laø löu löôïng troïng löôïng, coù ñôn vò ño laø N/s, N/h, kG/s. (1.5) G Q gQ gM 1.3.3- Coâng suaát vaø hieäu suaát Caàn phaâ n bieä t roõ hai loaï i coâng suaá t: Coâng suaá t thuyû löïc Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
- Truong DH SPKT I.Môû ñaàu Chöông TP. HCM 14 http://www.hcmute.edu.vn Coâng suaá t treân truï c a- Coâng suaát thuyû löï c: kyù hieä u Ntl (coù ñôn vò ño laø W) laø cô naê ng maø doøng chaá t loûng trao ñoå i vôùi maùy thuyû löïc trong moä t ñôn vò thôøi gian. Coâng suaá t thuyû löïc ñöôïc tính baèng tích cuûa coä t aùp vôù i löu löôïng troïng löôïng cuû a maùy. N tl GH QH (1.6) b- Coâng suaát laøm vieä c: kyù hieäu N (coù ñôn vò ño laøW) laø coâ ng suaát treân truïc cuûa maù y khi maùy laøm vieäc. Coâ ng suaát thuyû löï c khaùc coâng suaá t treân truïc. Quaù trình laøm vieäc trong maùy caø ng hoaøn thieä n thì N vaø Ntl caøng ít khaù c nhau. Ñoái vôùi bôm: N > Ntl N tl QH N (1.7) h Min Chi Heä soá < 1 goï i laø hieäu suaát cuûa bôm. P. Ho uat T y th Ñoái vôùi ñoäng cô: N < Ntl am K h N N tl QH H Su p (1.8) D ng Truo h gh © Heä soá < 1 goï i laø riieäut suaát cuûa ñoäng cô thuyû löï c. y Cop c- Hieäu suaát cuûa maùy thuyû löï c, kyù hieäu ( ño baèng % hoaëc khoâng coù ñôn vò ño) duøng ñeå ñaù nh giaù toån thaá t naên g löôïng trong quùa trình maùy trao ñoåi naê ng löôïng vôùi doøng moâ i chaá t. Töø coâng thöùc (1.7) vaø (1.8) ta coù : N tl (1.9) B N N (1.10) Ñ N tl Trong ñieàu kieän laøm vieä c, caùc hieä u suaát phuï thuoäc vaø o raá t nhieà u yeáu toá: loaï i maùy , kích thöôùc vaø caá u taïo cuûa maù y, loaï i moâ i chaá t chuyeån ñoäng trong maù y, cheá ñoä laøm vieäc cuû a maùy, caùc ñaë c tính cuû a maï ng maø maùy laøm vieä c trong ñoù. Ñeå ñaùn h giaù hieäu naêng löôïng cuû a heä thoáng chung goàm coù maùy vaø ñoäng cô cuûa noù, ngöôø i ta coøn söû duïng hieäu suaá t cuûa heä thoáng ht: N tl ht N ÑÑ Trong ñoù NÑÑ – coâng suaá t ñieän ñeå khôû i ñoäng ñoäng cô. Ñeå tính hieä u suaát chung cuû a maùy thuyû löï c, ngöôø i ta ñaùn h giaù thoâng qua caùc daïng toå n thaát. Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
- Truong DH SPKT I.Môû ñaàu Chöông TP. HCM 15 http://www.hcmute.edu.vn e- Toån thaát naêng löôï ng trong maùy thuyû löï c: coù 3 daïng Toån thaá t coä t aùp cuû a doøng moâi chaá t chaûy qua maùy goïi laø toån thaá t thuyû löï c, ñöôï c ñaùn h giaù baèng hieä u suaá t thuyû löï c, coøn goïi laø hieäu suaá t coät aùp, kyù hieäu H Toån thaát do ma saù t cuû a caù c boä phaän cô khí trong maùy thuyû löïc goï i laø toån thaá t cô khí, ñöôïc ñaù nh giaù baè ng hieäu suaá t cô khí, kyù hieäu CK Toån thaá t do roø ræ moâ i chaát laøm giaûm löu löôïng laøm vieä c cuû a maùy goïi laø toån thaát löu löôïng ñöôï c ñaùn h giaù baèn g hieäu suaá t löu löôïng, kyù hieäu Q Hieä u suaá t chung cuûa maùy thuyû löïc laø: = H.Q.CK (1.11) BAØI TAÄP Baøi I-1 inh hi M C18,9 kW, hieäu suaá t cuû a Moät maùy thuûy löï c (bôm nöôùc) tieâu hao coâng suaá t treân truïc Ho = N P. maùy = 0,71. Xaù c ñònh caù c thoâng soá cuû a bôm: löu löôïng,thuat T. coä t aùp Ky pham Su p Bieá t aùp suaát dö taïi cöû a ra ncuûDHbôm 2 50,8m vaø ñoä chaân khoâng ôû cöû a vaø o ga uo © Tr ight yr Cop p CK 3m , ñöôøng kính oán g huù t D1 = 1 00mm, ñöôøng kính oáng ñaåy D2 = 75mm,1 = 2 = 1 . Hình 1.3 Giaûi: 1) Coâng thöùc tính coä t aù p: p 2 p1 v 2 v1 2 2 H , boû qua ñoä cao hình hoï c theo ñeà baøi 2g p AK p CK v 2 v 1 2 2 Hay H 2g Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
- Truong DH SPKT I.Môû ñaàu Chöông TP. HCM 16 http://www.hcmute.edu.vn Vaän toá c v 1 , v2 ñ öôïc xaùc ñònh töø phöông trình lieân tuï c: Q = v1 S1 = v2 S2 Q 4Q Q 4Q Ta coù: v1 ; v2 2 2 S1 d 1 S 2 d 2 Thay caùc giaù trò vaøo ta ñöôï c phöông trình ñöôø ng ñaëc tính löôùi: 16Q 2 16Q 2 p AK p CK 16 16 53,8 Q 2 H 2.9,81. 2 .0,075 4 2.9,81. 2 .0,14 24 24 2g d 2 2g d 1 H 53,8 3437,3Q 2 QH 2) Coâng thöùc tính coâ ng suaá t tieâu hao treân truï c: N N 18,9.10 3.0,71 1,379 Hay H 9,81.10 3.Q Q Q h Min Chi löu löôïng Q: Keát hôïp 2 phöông trình coä t aù p, ta thu ñöôï c phöông trình baäc o theo 3 P. H uat T th hay 3437mQ y 53,8Q 1,379 0 1,379 a ,3 K 53,8 3437,3Q 2 3 u ph DH S Q g ruon thu T Giaû i phöông trình ta ght ©ñöôï c: Q = 0,025 m3 /s = 25 l/s yri Cop H 53,8 3437,3. 0,025 2 55,95m Vaäy coä t aùp seõ laø : Ñaùp soá : Q = 25 l/s ; H = 55,95 m Baøi I-2 Moät maùy bôm nöôù c tieâu hao coâng suaát treân truï c N = 5,5 kW. Tính caùc thoâng soá : coä t p aùp, löu löôïng vaø hieäu suaá t cuû a bôm. Bieá t aù p suaát dö ôû cöû a ra cuûa bôm 2 20m (coä t nöôùc) p vaø aùp suaát chaân khoâng taïi cöû a vaøo cuû a bôm CK 4m , toác ñoä trong ñöôøng oáng ñaåy v = 4 m/s, ñöôøn g kính oá ng ñaåy d2 = 7 5mm, ñöôøng kính oáng huùt d 1 = 100mm. Hình 1.4 Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
- Truong DH SPKT I.Môû ñaàu Chöông TP. HCM 17 http://www.hcmute.edu.vn Ñaùp soá : Q = 17,65 l/s ; H = 24,56m ; N = 4,24kW ; = 0,75 Baøi I-3 Hñ p 0,01475 coù aù p suaá t ra 2 60m ; aùp suaát vaø o Moät maùy bôm nöôùc coù tyû soá Ht p CK1 3m ñöôøng kính oáng huùt D1 = 200mm, ñöôøng kính oáng ñaåy D2 = 150mm. Xaù c ñònh caùc thoâng soá cuû a bôm: H, Q, N. Bieá t hieäu suaá t = 76% vaø z1-2 = 0. Ñaùp soá : H = 64m ; Q = 92 l/s ; N = 76kW Baøi I- 4 Moät bôm nöôù c ñaë t caùch beå huùt A vôùi ñoä cao huùt zh = 1,36m. Heä soá toån thaá t trong ñöôøng oá ng huù t = 4. Tính caùc thoâng soá cuû a bôm: löu löôïng , coä t aùp vaø coâng suaá t treânhi Minh t aùp suaá t dö ôû truïc. Bieá Ho C P. p cöû a ra cuû a bôm 2 81,86m vaø chaân khoâ ng ôû cöû a vaøothuat T CK 4 m ;ñöôøng kính oáng huùt bôm H y am K phbôm = 76%. Hu vaø ñaåy D1 = 300mm, D2 = 200mm; hieä u suaá tScuûa ng D uo © Tr ight yr Cop Hình 1.5 Ñaùp soá : Q = 820 m3 /h ; H = 88m ; N = 259 kW. Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vn
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Giáo trình Bơm quạt máy nén
218 p | 393 | 2321
-
Giáo trình Bơm quạt máy nén - TS. Lê Xuân Hòa, ThS. Nguyễn Thị Ngọc Bích (ĐH SPKT TP. HCM)
218 p | 677 | 172
-
Giáo trình Bơm quạt máy nén - Nghề: Kỹ thuật máy lạnh và điều hòa không khí - Trình độ: Cao đẳng nghề (Tổng cục Dạy nghề)
129 p | 72 | 16
-
Giáo trình Bơm quạt máy nén - Nghề: Kỹ thuật máy lạnh và điều hòa không khí - Trình độ: Trung cấp nghề (Tổng cục Dạy nghề)
129 p | 62 | 14
-
Bơm, quạt, máy nén: Phần 1
144 p | 69 | 11
-
Giáo trình Quấn dây máy điện (Nghề: Điện công nghiệp, Điện dân dụng - Cao đẳng) - Trường Cao đẳng nghề Xây dựng (Chương trình năm 2021)
60 p | 27 | 10
-
Giáo trình Bơm quạt máy nén (Ngành: Kỹ thuật máy lạnh và điều hòa không khí) - CĐ Công nghiệp Hải Phòng
130 p | 54 | 10
-
Giáo trình Bơm, quạt, máy nén (In lần 2): Phần 1
140 p | 54 | 8
-
Giáo trình Bơm quạt máy nén - Trường Cao đẳng nghề Số 20
119 p | 20 | 8
-
Giáo trình Bơm - Quạt (Nghề: Kỹ thuật máy lạnh và điều hòa không khí - Cao đẳng) - Trường Cao đẳng Cơ điện Xây dựng Việt Xô
26 p | 26 | 6
-
Giáo trình Bơm - quạt - máy nén (Nghề: Vận hành sửa chữa thiết bị lạnh - Trình độ: Cao đẳng) - Trường Cao đẳng nghề Cần Thơ
71 p | 16 | 6
-
Giáo trình Bơm, quạt, máy nén (In lần 2): Phần 2
151 p | 32 | 6
-
Giáo trình Bảo dưỡng, sửa chữa bơm quạt máy nén (Nghề: Vận hành, sửa chữa thiết bị lạnh - Trình độ: Cao đẳng) - CĐ Kỹ thuật Công nghệ Quy Nhơn
38 p | 14 | 5
-
Giáo trình Bơm, quạt, máy nén công nghiệp: Phần 1
248 p | 12 | 3
-
Giáo trình Bơm, quạt, máy nén công nghiệp: Phần 2
214 p | 9 | 2
-
Giáo trình Bơm quạt máy nén (Ngành: Vận hành sửa chữa thiết bị lạnh - Trình độ Cao đẳng) - Trường Cao đẳng Hòa Bình Xuân Lộc
137 p | 4 | 2
-
Giáo trình Bơm, quạt, máy nén (Ngành: Kỹ thuật máy lạnh và ĐHKK - Trình độ Trung cấp) - Trường Cao đẳng Hòa Bình Xuân Lộc
138 p | 2 | 1
-
Giáo trình Bơm, quạt, máy nén (Ngành: Vận hành sửa chữa thiết bị lạnh - Trình độ Trung cấp) - Trường Cao đẳng Hòa Bình Xuân Lộc
151 p | 2 | 0
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn