SỞ LAO ĐỘNG THƯƠNG BINH & XÃ HỘI ĐẮK LẮK
TRƯỜNG TRUNG CẤP TRƯỜNG SƠN
GIÁO TRÌNH
MÔ ĐUN: CHĂN NUÔI HEO
NGHỀ: CHĂN NUÔI – THÚ Y
TRÌNH ĐỘ: TRUNG CẤP
Ban hành kèm theo Quyết định số:140 /QĐ-TCTS ngày 02 tháng 8 năm 2022
của Hiệu trưởng Trường Trung cấp Trường Sơn
Đắk Lắk, năm 2022
ii
TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN
Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình nên các nguồn thông tin có thể được phép
dùng nguyên bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và tham khảo.
Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh doanh
thiếu lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm.
iii
LỜI GIỚI THIỆU
Giáo trình chăn nuôi lợn là môđun chuyên ngành của chương trình đào tạo hệ
trung cấp nghề chăn nuôi thú y. Môđun này giúp học sinh nắm được vai trò của ngành
chăn nuôi lợn trong sản xuất và đời sống xã hội. Cung cấp cho người học có cái nhìn
tổng thể về sự phát triển của ngành chăn nuôi lợn, từ đó có thể định hướng được những
vấn đề cần quan tâm, giải quyết cả về lý thuyết và thực tiễn.
Giáo trình gồm 6 bài:
Bài 1: Nguồn gốc và đặc điểm sinh học của heo
Bài 2: Giống và công tác giống
Bài 3: Nhu cầu dinh dưỡng và thức ăn cho heo
Bài 4: Kỹ thuật chăn nuôi heo đực giống
Bài 5: Kỹ thuật chăn nuôi heo nái sinh sản
Bài 6: Kỹ thuật chăn nuôi heo con theo mẹ
Bài 7: Kỹ thuật chăn nuôi heo thịt
Để hoàn thiện giáo trình này chúng tôi đã nhận được sự ch đạo, hướng dn của
Ban Giám Hiệu trường Trung cấp Trường Sơn; phòng đào tạo; Văn bản hướng dn của
Bộ Lao Động TBXH. Sự hợp tác, giúp đỡ của giáo viên trong bộ môn chăn nuôi, sự
đóng góp ý kiến của các cán bộ kĩ thuật của các đơn vị liên quan.
Chúng tôi xin được gửi lời cảm ơn đến đến các nhà khoa học, các cán bộ kỹ
thuật, các thầy cô giáo đã tham gia đóng góp nhiều ý kiến quý báu, tạo điều kiện thuận
lợi để hoàn thành bộ giáo trình này. Bộ giáo trình là cơ s cho các giáo viên soạn bài
giảng để giảng dạy, là tài liệu nghiên cứu và học tập của học viên học nghề chăn nuôi,
nghề thú y.
Các thông tin trong bộ giáo trình có giá trị hướng dn giáo viên thiết kế và tổ
chức giảng dạy các bài dạy một cách hợp lý. Giáo viên có thể vận dụng cho phù hợp
với điều kiện và bối cảnh thực tế trong quá trình dạy học.
Trong quá trình biên soạn chắc chắn không tránh khi những sai sót, chúng tôi
mong nhận được nhiều ý kiến đóng góp của các nhà khoa học, các cán bộ kỹ thuật, các
đồng nghiệp để giáo trình hoàn thiện hơn.
Đắk Lắk, ngày tháng năm 2021
Tham gia biên soạn
1. Nguyễn Thị Duyên - Chủ biên
2. Mai Thị Xoan
iv
MỤC LỤC
GIÁO TRÌNH ................................................................ Error! Bookmark not defined.
LỜI GIỚI THIỆU .......................................................................................................... iii
Tên mô đun: CHĂN NUÔI HEO .................................................................................... 1
Bài m đầu: Vị trí và vai trò của ngành chăn nuôi heo ................................................... 2
1. Vị trí ............................................................................................................................. 2
2. Vai trò .......................................................................................................................... 2
Bài 1: Nguồn gốc và đặc điểm sinh học của heo ............................................................. 3
1. Nguồn gốc ................................................................................................................... 3
1.1. Quá trình thuần hóa và sự hình thành giống heo ...................................................... 3
2. Các đặc điểm của heo .................................................................................................. 5
2.1. Đặc điểm sinh vật học của heo ................................................................................. 5
2.2. Đặc điểm tiêu hóa và hấp thu thức ăn của heo ......................................................... 6
3. Quá trình tiêu hóa ........................................................................................................ 6
4. Cơ chế tiêu hóa ............................................................................................................ 7
5. Khả năng tiêu hoá ........................................................................................................ 7
5.1 Đặc điểm hấp thu thức ăn ........................................ Error! Bookmark not defined.
Bài 2: Giống và công tác giống ....................................................................................... 9
1. Các giống heo nhập nội ............................................................................................... 9
1.1. Đặc điểm chung của một số giống heo nhập nội ...................................................... 9
1.2. Giống heo Yorkshire .............................................................................................. 11
1.2. Giống heo Landrace ............................................................................................... 12
1.3. Giống heo Duroc .................................................................................................... 13
1.4. Giống heo Pietrain .................................................................................................. 13
1.4.2. Phân bố ................................................................................................................ 14
2. Các giống heo nội: ..................................................................................................... 14
2.1. Giống heo Móng Cái .............................................................................................. 14
2.2.Giống heo Mẹo (Lợn Mèo Nghệ An) ...................................................................... 17
2.3. Giống heo Mường Khương .................................................................................... 18
2.4.Giống heo Ba Xuyên ............................................................................................... 20
2.5. Giống heo Thuộc Nhiêu ......................................................................................... 23
3. Chọn và nhân giống heo ............................................................................................ 24
3.1. Những căn cứ để chọn giống heo ........................................................................... 24
3.2. Chọn tổ tiên ............................................................................................................ 24
v
3.3 Chọn bản thân .......................................................................................................... 25
3.4. Chọn đời sau .......................................................................................................... 25
3.5. Các phương pháp nhân giống heo .......................................................................... 25
Bài 3: Nhu cầu dinh dưỡng và thức ăn cho heo ............................................................ 28
1. Thức ăn tinh ............................................................................................................... 28
1.1. Lúa .......................................................................................................................... 28
1.2. Tấm ......................................................................................................................... 28
1.3. Cám ......................................................................................................................... 28
1.4. Ngô ......................................................................................................................... 29
1.5. Khoai ...................................................................................................................... 29
1.6. Sắn (Khoai mì) ....................................................................................................... 29
2. Các loại thức ăn đạm ................................................................................................. 29
2.1.Bột cá (cá hấp chín, ép lấy dầu, sấy khô, nghiền thành bột). .................................. 29
2.2.Bột thịt ..................................................................................................................... 29
2.3. Bột sữa .................................................................................................................... 29
2.4. Bột đậu tương ......................................................................................................... 29
2.5. Khô dầu các loại ..................................................................................................... 29
3. Các loại thức ăn bổ sung ........................................................................................... 30
3.1. Bổ sung khoáng ...................................................................................................... 30
3.2. Bổ sung vitamin ...................................................................................................... 30
4. Các loại thức ăn xanh ................................................................................................ 30
5. Thức ăn hỗn hợp ........................................................................................................ 30
5.1.Thức ăn hỗn hợp hoàn chnh ................................................................................... 30
5.2.Thức ăn hỗn hợp đậm đặc ....................................................................................... 31
6. Phương pháp phối hợp khẩu phần ăn ........................................................................ 31
6.1.Phương pháp sơ đồ đường chéo .............................................................................. 31
6.2. Phương pháp cổ điển .............................................................................................. 33
Bài 4: Kỹ thuật chăn nuôi heo đực giống ...................................................................... 35
1.Ví trí và tầm quan trọng của heo đực giống ............................................................... 35
2. Kỹ thuật chọn lọc heo đực giống ............................................................................... 35
2.1.Chọn tổ tiên ............................................................................................................. 35
2.2. Chọn bản thân ......................................................................................................... 35
Kỹ thuật cho ăn .............................................................................................................. 38
4. Chăm sóc heo đực giống ........................................................................................... 39
4.1.Vận động.................................................................................................................. 39