Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – §iÖn 2 HÖ thèng ®iÒu khiÓn ch¹y tù ®éng
-
1
-
Kh¸i qu¸t M« t¶
HÖ thèng ®iÒu khiÓn ch¹y tù ®éng (CCS) tù ®éng ®iÒu khiÓn
gãc më bGím ga ®Ó cho xe ch¹y ë tèc ®é ®Æt trGíc bëi
ngGêi l¸i. Do ®ã ngGêi l¸i kh«ng cÇn ph¶i nhÊn lªn bµn ®¹p
ga.
Xe còng cã thÓ ch¹y ë mét tèc ®é ®Æt trGíc khi lªn dèc hoÆc
xuèng dèc nhê cã hÖ thèng CCS.
HÖ thèng nµy ®Æc biÖt cã Ých khi xe ch¹y trªn ®Gêng cao tèc
hoÆc trªn ®Gêng quèc lé réng kh«ng cã thêi gian nghØ l©u.
Do ®ã, ngGêi l¸i cã thÓ thG gi·n vµ l¸i xe mét c¸ch rÊt tho¶i
m¸i.
Mét sè lo¹i xe cßn cã kh n¨ng tù ®éng gi÷ khong c¸ch
gi÷a c¸c xe kh«ng ®æi.
(1/1)
Kh¸i qu¸t Chøc n¨ng
1. C¸ch dïng hÖ thèng ®iÒu khiÓn ch¹y xe tù ®éng
HÖ thèng ®iÒu khiÓn ch¹y xe tG ®éng ho¹t ®éng nhê
c«ng t¾c chÝnh, c«ng t¾c ®iÒu khiÓn, bµn ®¹p ga vµ bµn
®¹p phanh.
CÊu t¹o cña c«ng t¾c ®iÒu khiÓn còng kh¸c nhau tuú
theo lo¹i xe.
C¸c c«ng t¾c ®iÒu khiÓn cã 5 chÕ ®é ho¹t ®éng. ThiÕt lËp
“SET”, ch¹y ®Òu “COAST”, phôc håi “RES”, t¨ng tèc
“ACC” vµ hñy bá “CANCEL”.
2. ThiÕt lËp hÖ thèng ®iÒu khiÓn ch¹y tù ®éng ë tèc ®é
mong muèn
(1) Ên vµ nh¶ c«ng t¾c chÝnh (®Æt ë ®Çu cÇn ®iÒu khiÓn).
§Ìn chØ b¸o sÏ s¸ng lªn.
(2) §¹p bµn ®¹p ga cho xe ch¹y ë tèc ®é mong muèn (gi÷a
40 km/h ®Õn 200 km/h)
(3) Ên vµo cÇn ®iÒu khiÓn råi nh ra. Víi thao t¸c nµy sÏ bËt
c«ng t¾c ®iÒu khiÓn SET/COAST.
Tèc ®é xe khi nh¶ cÇn ®iÒu khiÓn sÏ ®Gîc lGu trong bé
nhí cña ECU ®iÒu khiÓn ch¹y tù ®éng vµ nhG vËy tèc ®é
xe ®Gîc ®iÒu khiÓn bëi hÖ thèng CCS ®Gîc thiÕt lËp. Tèc
®é xe ®Gîc lGu trong bé nhí ®Gîc gäi lµ tèc ®é thiÕt lËp.
(1/3)
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – §iÖn 2 HÖ thèng ®iÒu khiÓn ch¹y tù ®éng
-
2
-
Kh¸i qu¸t Chøc n¨ng
3. T¨ng tèc b»ng ®iÒu khiÓn CCS
(1) ThiÕt lËp l¹i tèc ®é cao h¬n:
Cã hai phG¬ng ph¸p: PhG¬ng ph¸p thø nhÊt: dïng c«ng t¾c ®iÒu khiÓn
vµ phG¬ng ph¸p thø hai: dïng bµn ®¹p ga
<1> Dïng c«ng t¾c ®iÒu khiÓn
NhÊc c«ng t¾c ®iÒu khiÓn lªn ®Ó bËt RES/ACC cho ®Õn khi xe ®¹t ®Gîc
tèc ®é mong muèn.
Nh¶ c«ng t¾c ®iÒu khiÓn khi xe ®¹t tèc ®é mong muèn.
<2> Dïng bµn ®¹p ga (®©y lµ c¸ch nhanh h¬n)
NhÊn lªn bµn ®¹p ga ®Ó xe ®¹t ®Gîc tèc ®é mong muèn.
§Èy c«ng t¾c ®iÒu khiÓn xuèng (tíi vÞ trÝ SET/COAST) vµ nh¶ nã ra khi
xe ®¹t tèc ®é mong muèn.
(2) ThiÕt lËp l¹i tèc ®é thÊp h¬n:
Cã hai phG¬ng ph¸p: PhG¬ng ph¸p thø nhÊt: dïng c«ng t¾c ®iÒu khiÓn
vµ phG¬ng ph¸p thø hai: dïng bµn ®¹p phanh.
<1> Dïng c«ng t¾c ®iÒu khiÓn
§Èy c«ng t¾c ®iÒu khiÓn xuèng ®Ó bËt SET/COAST cho ®Õn khi xe ®¹t
tèc ®é mong muèn.
Nh¶ c«ng t¾c ®iÒu khiÓn khi xe ®¹t tèc ®é mong muèn.
<2> Dïng bµn ®¹p phanh (®©y lµ phG¬ng ph¸p nhanh h¬n)
§¹p bµn ®¹p phanh ®Ó tèc ®é xe gi¶m vÒ tèc ®é mong muèn.
§Èy c«ng t¾c ®iÒu khiÓn xuèng (tíi vÞ trÝ SET/COAST) vµ nh ra khi xe
®¹t tèc ®é mong muèn.
(2/3)
4. Huû bá chøc n¨ng ®iÒu khiÓn ch¹y tù ®éng
Chøc n¨ng ®iÒu khiÓn ch¹y xe tù ®éng sÏ tù ®éng bÞ huû bá nÕu bÊt
kú thao t¸c nµo ®Gîc nªu ra ë bªn tr¸i ®©y x¶y ra.
C¸c phG¬ng ph¸p huû bá chøc n¨ng ®iÒu khiÓn theo hµnh tr×nh tõ [1]
®Õn [4] ®Gîc gäi lµ phG¬ng ph¸p huû bá b»ng tay. ViÖc huû bá chøc
n¨ng ®iÒu khiÓn b»ng tay do ngGêi l¸i thùc hiÖn.
ViÖc huû bá chøc n¨ng ®iÒu khiÓn tù ®éng ë [5], [6] ®Gîc thùc hiÖn
mét c¸ch tù ®éng nhê ECU ®iÒu khiÓn dùa trªn ®iÒu khiÓn xe ch¹y.
5. Phôc håi l¹i chøc n¨ng ®Æt tr^íc tèc ®é
ViÖc bËt c«ng t¾c RES/ACC sÏ kh«i phôc l¹i tèc ®é ®· thiÕt lËp nÕu
tèc ®é nµy võa míi t¹m thêi bÞ huû bá mét trong c¸c phG¬ng ph¸p
nªu trªn ë bªn tr¸i ([1], [2], [3] hoÆc [4]) chõng nµo tèc ®é xe chGa
gi¶m xuèng dGíi 40km/h.
Tuy nhiªn cÇn phi chó ý r»ng viÖc ng¾t c«ng t¾c chÝnh hoÆc huû bá
chøc n¨ng ®iÒu khiÓn ch¹y tù ®éng [5], [6] , th× tèc ®é thiÕt lËp sÏ vÜnh
viÔn bÞ huû bá.
NÕu ngGêi l¸i muèn hÖ thèng ®iÒu khiÓn ch¹y xe tù ®éng b¾t ®Çu ho¹t
®éng l¹i, th× phi thiÕt lËp l¹i tèc ®é mong muèn vµ lGu trong bé nhí
b»ng c¸ch bËt l¹i c«ng t¾c chÝnh vµ lÆp l¹i c¸c thao t¸c thiÕt lËp tèc
®é mong muèn nhG gi¶i thÝch ë trªn.
6. C¸c lo¹i hÖ thèng CCS
Cã hai lo¹i hÖ thèng ®iÒu khiÓn ch¹y xe tù ®éng, lo¹i ®iÒu khiÓn b»ng
ECU ®iÒu khiÓn ch¹y tù ®éng vµ mét lo¹i ®iÒu khiÓn b»ng ETCS-i (hÖ
thèng ®iÒu khiÓn bGím ga th«ng minh b»ng ®iÖn tö).
ViÖc gi¶i thÝch cÊu t¹o, nguyªn lý ho¹t ®éng trong tµi liÖu nµy dùa
trªn lo¹i ®iÒu khiÓn theo ECU ®iÒu khiÓn ch¹y tù ®éng.
(3/3)
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – §iÖn 2 HÖ thèng ®iÒu khiÓn ch¹y tù ®éng
-
3
-
C¸c bé phËn VÞ trÝ/s¬ ®å hÖ thèng
1. VÞ trÝ
HÖ thèng CCS gåm c¸c bé phËn sau ®©y:
(1) ECU ®iÒu khiÓn ch¹y tù ®éng
(2) Bé chÊp hµnh ®iÒu khiÓn ch¹y tù ®éng
(3) C«ng t¾c ®iÒu khiÓn (c«ng t¾c chÝnh vµ c«ng t¾c ®iÒu
khiÓn).
(4) C¶m biÕn tèc ®é xe
(5) C«ng t¾c ®Ìn phanh
(6) C«ng t¾c khëi ®éng ë sè trung gian (Xe cã A/T)
(7) C«ng t¾c ly hîp (Xe cã M/T)
(8) §Ìn chØ b¸o
(9) DLC3
(1/4)
Gîi ý:
Lo¹i ®iÒu khiÓn b»ng ETCS -i
Lo¹i ®iÒu khiÓn theo ETCS -i cã mét ECU ®éng c¬ thay cho
ECU ®iÒu khiÓn ch¹y xe tù ®éng vµ mét m« t¬ ®iÒu khiÓn
bGím ga thay cho bé chÊp hµnh ®iÒu khiÓn ch¹y xe tù
®éng.
(2/4)
2. VÝ dô vÒ s¬ ®å hÖ thèng
Lo¹i ®iÒu ®iÒu khiÓn b»ng ECU ®iÒu khiÓn ch¹y xe tù
®éng (Xe CAMRY, xªri MCV20)
(3/4)
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – §iÖn 2 HÖ thèng ®iÒu khiÓn ch¹y tù ®éng
-
4
-
C¸c bé phËn VÞ trÝ/s¬ ®å hÖ thèng
· Lo¹i ®iÒu khiÓn b»ng ETCS -i (CAMRY MCV 30)
(4/4)
C¸c bé phËn CÊu t¹o
1. ECU ®iÒu khiÓn ch¹y xe tù ®éng
ECU nhËn c¸c tÝn hiÖu tõ c¶m biÕn tèc ®é xe vµ c¸c c«ng
t¾c kh¸c nhau, ®ång thêi xö lý chóng theo chG¬ng tr×nh
lGu tr÷ trGíc.
Dùa trªn nh÷ng tÝn hiÖu nµy, ECU göi c¸c tÝn hiÖu ®iÒu
khiÓn tíi bé chÊp hµnh.
HÖ thèng nµy còng cã mét m¹ch ®Æc biÖt cho phÐp kü
thuËt viªn tiÕn hµnh chÈn ®o¸n hÖ thèng vµ kiÓm tra ho¹t
®éng cña c¸c tÝn hiÖu ®Çu vµo vµ ®Çu ra theo ®Ìn chØ
b¸o trªn b¶ng ®ång hå t¸p l«.
2. Bé chÊp hµnh ®iÒu khiÓn ch¹y xe tù ®éng
Bé chÊp hµnh ®ãng vai trß quan träng trong CCS.
Bé chÊp hµnh gåm cã mét m« t¬, ly hîp tõ vµ chiÕt ¸p.
NhG ®· giíi thiÖu vÒ hÖ thèng ®iÒu khiÓn ch¹y xe tù ®éng
lo¹i ®iÒu khiÓn ECU ®iÒu khiÓn ch¹y xe tù ®éng, bé chÊp
hµnh ®Gîc sö dông ®Ó thay ®æi gãc më bGím ga.
tham kh¶o:
§· tõng cã lo¹i ®iÒu khiÓn b»ng ch©n kh«ng.
(1/5)
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – §iÖn 2 HÖ thèng ®iÒu khiÓn ch¹y tù ®éng
-
5
-
C¸c bé phËn CÊu t¹o
3. C«ng t¾c chÝnh vµ c«ng t¾c ®iÒu khiÓn
(1) C«ng t¾c chÝnh
C«ng t¾c chÝnh lµ c«ng t¾c ®iÖn chÝnh cña hÖ thèng ®iÒu
khiÓn ch¹y xe tù ®éng.
§ã lµ mét c«ng t¾c nót bÊm vµ ®iÖn cÊp cho hÖ thèng
®Gîc ®ãng ng¾t liªn tôc khi bÊm vµo c«ng t¾c chÝnh.
Gîi ý:
ë mét sè lo¹i xe, viÖc t¾t kho¸ ®iÖn sÏ lµm t¾t c«ng t¾c
chÝnh, thËm chÝ nÕu bËt kho¸ ®iÖn l¹i, th× c«ng t¾c chÝnh vÉn
t¾t.
(2) C«ng t¾c ®iÒu khiÓn
4. C¶m biÕn tèc ®é
(1) Kh¸i qu¸t chung
Chøc n¨ng cña c¶m biÕn tèc ®é xe lµ ®Ó th«ng b¸o cho
ECU ®iÒu khiÓn ch¹y tù ®éng vÒ tèc ®é hiÖn t¹i cña xe.
Khi xe t¨ng tèc, c¶m biÕn tèc ®é quay nhanh h¬n vµ tÇn
sè cña tÝn hiÖu tèc ®é cao h¬n. Khi xe ch¹y chËm tÇn sè
tÝn hiÖu tèc ®é gi¶m xuèng.
NhG vËy c¶m biÕn tèc ®é sÏ t¨ng hoÆc gi¶m tÝn hiÖu tèc
®é xe
(2) Nguyªn lý ho¹t ®éng
C¶m biÕn tèc ®é göi tÝn hiÖu xung tõ hép sè tíi ECU ®iÒu
khiÓn ch¹y tù ®éng th«ng qua ®ång hå t¸p l«.
GÇn ®©y, hÖ thèng nhËn tÝn hiÖu tèc ®é cña xe tõ cm
biÕn tèc ®é th«ng qua ECU ABS vµ ®ång hå t¸p l« ®Gîc
sö dông chñ yÕu.
(3/5)