Người giải đề: N.V.Sơn. DĐ: 01202626549

H­íng dÉn gi¶i ®Ò thi häc sinh giái thõa thiªn huÕ n¨m häc 2017 - 2018. (Lêi gi¶i gåm 07 trang)

y

,

H

.

m

C©u 1: (4,0 ®iÓm) Cho hµm sè

1,m

,Ox Oy lÇn l­ît t¹i hai ®iÓm A vµ

x m  2 mx 1  hµm sè ®· cho cã ®å thÞ 

1H c¾t hai trôc

.OAB

0m

.B TÝnh diÖn tÝch tam gi¸c b) Chøng minh r»ng víi mäi

a) Khi

x m t¹i hai ®iÓm ph©n biÖt

,

,Ox Oy lÇn l­ît t¹i c¸c ®iÓm

S

mH c¾t ®­êng th¼ng H cè ®Þnh. §­êng  .

S 3

,C D thuéc mét ®­êng  .M N T×m m ®Ó

 :  y   2 2 d d c¾t th¼ng 

OMN

OCD

th× ®å thÞ hµm sè 

H

y

.

1,m

1

Ox

1

a) Khi . . hµm sè ®· cho trë thµnh: H­íng dÉn gi¶i: x  1 2 x  1

A

B

  

OA

;

OB

1.

 0; 1

1 2

1 2

H

B

Oy

  

 ;0 ,  

 A H 

 

1

    

Gäi

OA OB .

.1

OABS

1 4

1 1 . 2 2 d lµ:

x m 2

2

I ( )

x m 

2

2

x m mx

2

2 x m  mx 1 



 1

1 2 mH vµ  b) Ph­¬ng tr×nh hoµnh ®é giao ®iÓm cña  mx   1 0       

x

 

x

 

I ( )

(®vdt). Tam gi¸c OAB vu«ng t¹i O nªn:

0m

2

2

2

1 m  2

1 m 2

2

mx

m x m 

0

2

x

mx

 

1 0 (*)

    

    

2

Víi th× . .

2.

m 2 .

  1

   

1 0,

m

0

 

m

2 2 0,    

m

0

1 m

1 m

  

  

  

  

Ph­¬ng tr×nh (*) cã vµ:

 m

0

2 2 m 1 m

Suy ra ph­¬ng tr×nh (*) lu«n cã 2 nghiÖm thùc ph©n biÖt ®Òu kh¸c .

 m

0

mH vµ 

d lu«n c¾t nhau t¹i 2 ®iÓm ph©n biÖt. x m  2

x 1

.

,x x lµ 2 nghiÖm cña (*), theo ®Þnh lÝ Vi-Ðt th×:

VËy th× 

2

x    2

 

x x 1 2

1 x 2 1

1 2

;

;

*Gäi 1

 C x y D x y ,

1

1

2

2

Gäi lµ 2 giao ®iÓm cña 

2

2

m

2

2

  2

2.

 

y 1

x 1

x 1

x 1

x 2

x 2

1 x 2 1

1 x 1

     d . mH vµ    

  

Ta cã: .

y

H

.

.

,C D n»m trªn ®å thÞ hµm sè

y 2

1 x

1 x 2

T­¬ng tù VËy hai ®iÓm (§PCM)

1

Ox

Giải đề thi HSG TTHuế năm 2017 - 2018

N

0; 2

OM m ON

;

  2

m

2

m

.

 M m

 ; 0 ,

 m  

Oy

N

   

2

*Ta cã:

OM ON .

m m m .

.2

OMNS

  M d    d  1 2

1 2

4

4 x 1

4 x 2

 1

x x 1 2

4 x 2

Khi ®ã

OC OD .

2 x 1

2 x 2

4 x 1 2

1 2 x 1

1 2 x 2

 1 2 2 x x 1 2

  

  

  

  1 

x x 1 2

2

2

2

2

2

2

2

4

2

2

2

2

m

m

2

m

.

4 x 1

4 x 2

2 x 1

2 x 2

x x 1 2

x 1

x 2

x x 1 2

x x 1 2

 1

 

 

1   2

1 2

4

2

Ta cã

4

2

4

2

  1 m  2 m  1 2 1 16 OC OD .   4 m  m 8  . VËy 25 4 1 4

S

3

S

4

m

m 8

2 m 3

OMN

OCD

25 4

1 2

4

2

2

Ta cã

 128 m  32 m  25 0    m m    .  2 3 6 16  2 3 6 4

1

C©u 2: (4,0 ®iÓm)

4 cos

.

 4

 x  

  

cos

x

sin

x

 2

1  3 2

  

  

  

  

3

2

2

a) Gi¶i ph­¬ng tr×nh sau:

5 1

1

x

x

4

x

25

x

x  

0.

 18 ,

b) Gi¶i ph­¬ng tr×nh sau:

H­íng dÉn gi¶i:

 

k 

x

tan

x

cos

x

sin

x

0

x

sin

x

k 

k

 2 2 cos

sin 2

x

1 sin

x

1 cos

x

2 2 sin cos

x

x

1

  

  1 1 2

    

k 

 4  8  3 8

x   0 cos x  0  2         x   k k  . a) §iÒu kiÖn cos x  0   2 sin      0 x  3 2         sin      Víi ®iÒu kiÖn ®ã ph­¬ng tr×nh ®· cho t­¬ng ®­¬ng víi:

x

k ; 

x

k ; 

    x       x      4

 8

§èi chiÕu víi §K ta ®­îc ph­¬ng tr×nh cã 3 hä nghiÖm lµ:

x

k 

k

 

 3 8

.

2

3

4

3

2

Người giải đề: N.V.Sơn. DĐ: 01202626549 b) C¸ch 1: §­a vÒ hµm ®Æc tr­ng. Ph­¬ng tr×nh (1) t­¬ng ®­¬ng víi:

3

4

2

3

  4 x  25 x  18 x

2

3

2

2

3

 x   5 1  x  4 x  18 x  20

3

5 1

x

0

 x   5 1  x  2 x  4  2 x  4 (*)  5 5 1  25 1  25 1 x  

2

2

x

 

4 0

  a   b  

2

2

a

a  

b

  

b

 

  

a

0

b .

 a b a b

 1

3

2

2

2

5 1

x

2

x

  4

5 (1

x

)(1

x  

x

)

2(1

x

 ) 2(1

x  

x

)

*§Æt khi ®ã PT(*) trë thµnh:

2

1

x  

2 1

x  

x

5

37

2

x  

5

x

   

3 0

x

x

0

*Víi a b ta cã:

2

2

2 1

x  

1

x  

x

   

.

3

4

3

2

(1)

  5 1

x

x

4

x

25

x

18

x

 

x

 10 1

 5 10 1

2

4

3

2

  5 1

x

1

x  

x

2 1

x

4

x

25

x

18

x

10

x

15

C¸ch 2: Nh©n liªn hîp.

2

x

5

x

3

2

2

  5 1

x

.

x

5

x

x

5

x

5

 3 4

2

 x  

1

x

 2 1

x

5

37

2

x

5

x

   

3 0

x

2

x

2

4

x

5

x

5

(**)

5 1 2

1

x  

x

2 1

x

     

2

1

x  

2 1

x  

x

2

(**)

4

x

5

x

3

2

2 1

x  

1

x

2

4

x

5

x

3

2

4

x

5

x

3

2

2

2 1

x  

x

 x  

1

2 1

x  

x

  x  x  

1

Ta cã:



2

x   4

5

x

 

3 0

VN (

)

3

2

y

3

y

x  

4

y

 

2 0

(1)

C©u 3: (4,0 ®iÓm)

x y ,

.

3

x

  

3 2

x

x

  2

y

(2)

3   x   

a) Gi¶i hÖ ph­¬ng tr×nh sau:

b) Cã 30 tÊm thÎ ®­îc ®¸nh sè tõ 1 tíi 30. Rót ngÉu nhiªn 3 thÎ. TÝnh x¸c xuÊt ®Ó tæng sè ghi trªn 3 thÎ chia hÕt cho 3.

x

 

2;

y

  .

3

3

2

(1)

3   

x

x

y

3

y

4

y

3 x    

2

x

y

y

H­íng dÉn gi¶i: a) §iÒu kiÖn

 1

 1

Ta cã:

3

3

x  

y

x

y  

0

 1

2

2

x   

y

x

x y (

  1)

y

0

 1

 1

 1 

y   

x

1.

3

y

x  

1

Giải đề thi HSG TTHuế năm 2017 - 2018 3  1  

  

3 2

x

x

  

2

x

1

x

2

x

2

3

2

3   

4 2

x

x

x    

8 2

2

x

   

2 4

x

2

x

2

x

4



 x

   2 2

2

x 

2

x

2

x

  4

(*)

2 x

2

2

   

Thay vµo (2) ta cã:

2 x

VT

(*)

x

 

3 3;

VP

(*)

1

2 1

x y ;

x

  

2

y

3.

Víi mäi ta cã nªn PT(*) v« nghiÖm.

2 2  x  2;3 .

2    

n

Víi VËy hÖ ®· cho cã 1 nghiÖm lµ: 

  

3 C . 30

3

b) Gäi A lµ biÕn cè: “Rót ngÉu nhiªn 3 thÎ mang c¸c sè cã tæng chia hÕt cho 3”. Ta cã

3

*Ta chia 30 thÎ ®­îc ®¸nh sè tõ 1 tíi 30 lµm 3 lo¹i sau: Lo¹i 1: 10 thÎ mang sè chia cho 3 d­ 1; Lo¹i 2: 10 thÎ mang sè chia cho 3 d­ 2; Lo¹i 3: 10 thÎ mang sè chia hÕt cho 3; *Rót 3 thÎ mang sè cã tæng chia hÕt cho 3 x¶y ra c¸c tr­êng hîp sau: TH1: 3 thÎ ®ã ®Òu lµ thÎ lo¹i 1 cã:

3

TH2: 3 thÎ ®ã ®Òu lµ thÎ lo¹i 2 cã:

TH3: 3 thÎ ®ã ®Òu lµ thÎ lo¹i 3 cã:

C 3

3 10

.

c¸ch.

 P A

68 203

n

10C c¸ch 10C c¸ch 10C c¸ch TH4: 3 thÎ ®ã gåm 1 thÎ lo¹i 1; 1 thÎ lo¹i 2 vµ 1 thÎ lo¹i 3 th× cã: 10.10.10 1000  

 n A 

 1000 3 C 30

X¸c suÊt cña biÕn cè A lµ:

2

2

C©u 4: (3,0 ®iÓm)

C

y

2

5

M

,Oxy cho ®­êng trßn 

6; 2 .

  1 .C

,A B sao cho

  x : a) Chøng minh ®iÓm M n»m ngoµi ®­êng trßn  b) ViÕt ph­¬ng tr×nh ®­êng th¼ng ®i qua M c¾t 

C t¹i hai ®iÓm

2

2

MA MB 

50.

Trong mÆt ph¼ng täa ®é vµ ®iÓm

5.

I

C cã t©m

1; 2 , 

b¸n kÝnh H­íng dÉn gi¶i: R

  

IM

5

5

R VËy ®iÓm M n»m ngoµi ®­êng trßn  .

C .

.AB Ta cã

IH AB .

5; 0  b) Gäi H lµ trung ®iÓm cña

a) §­êng trßn   IM Ta cã:

4

Người giải đề: N.V.Sơn. DĐ: 01202626549

I

d

H

A

M

B

2

2

2

2

2

2

2

MA MB 

  MH HA 

  MH HB 

2

    MH HA HB .

2

2

2

2

2

 2

 HA

 2 IM IH 

 

2

IA

IH

MH

2

2

2 

MH 

HA HB  

2

2

2

2

IM

2

IA

4

 IH

2

2

50 10 4

IH

 60 4

IH

2

2

2

MA MB 

  

60 4

50

IH

  

IH

50

.

10 2

2

2

a b ;

a

b

0

0

6

2

Gäi lµ mét vect¬ ph¸p tuyÕn cña ®­êng th¼ng d cÇn t×m. Ta cã  n

 a x

a 5

2

2

Ph­¬ng trinh tæng qu¸t ®­êng th¼ng d lµ: .

IH d I d

;

b

9

2

2

 b y b b

b

Ta cã

 0

3

3

y

12

0

3b

3 b

 a 3  a       a 3   x   2 6 2 6

 3

0

y

x

x

  

3

y

0

*Víi

10 2 a a th× ph­¬ng tr×nh d lµ:  x a th× ph­¬ng tr×nh d lµ: 

   

 

y 

,

a SA SB SC a vµ 

0;

.S ABCD theo a vµ

*Víi

.x .S ABCD lín nhÊt.

C©u 5: (3,0 ®iÓm) Cho h×nh chãp .S ABCD cã ®¸y ABCD lµ h×nh thoi c¹nh  x SD x a  0  a) TÝnh thÓ tÝch khèi chãp b) TÝnh x theo a ®Ó thÓ tÝch khèi chãp

H­íng dÉn gi¶i:

S

a

a

a

x

a

A

B

a

O

D

a

C

O AC BD 

.

SO AC

(1)

(2)

a) Gäi *Tam gi¸c SAC c©n t¹i S cã SO lµ trung tuyÕn nªn: * ABCD lµ h×nh thoi nªn

AC

BD AC .  SBD

Tõ (1) vµ (2) suy ra:

5

Giải đề thi HSG TTHuế năm 2017 - 2018

V

V

V

CO S .

AC S .

AO S .

S ABCD

.

A SBD

.

C SBD

.

SBD

SBD

SBD

1 3

1 3

AD AB AS nªn chóng b»ng

Do ®ã: .

1 3 , SBD vu«ng t¹i

.S

2

SB SD .

BD

x

ax vµ

2 . a

*XÐt 3 tam gi¸c vu«ng nhau. Suy ra:

SBDS

OAD OAB OAS cã c¹nh OA chung vµ , OD OB OS    1 2

1 2

2

2

2

x

a

2

2

2

2

Khi ®ã:

AC

2

AO

2

AD DO 

2

a

a 3

2 x .

 2

   

   

2

2

2

V

xa

a . 3

x

ax

a 3

Ta cã:

2 x .

S ABCD

.

1 1 . 3 2

1 6

2

2

2

2

3

x

a 3

x

2

2

x

a 3

x

V

a .

.

VËy

S ABCD

.

2

2 a 3   2

1 6

a 3 2

a 4

2

a

6

2

2

2

b) Theo bÊt ®¼ng thøc C«-si th×:

x

a 3

    

x

x

x

.

V

.S ABCD

a 3 2

2

VËy lín nhÊt khi vµ chØ khi:

C©u 6: (2,0 ®iÓm)

,x y tháa m·n

x y ,

1 2

   

 ;1 .  

5

5

P x y 

xy

3

x

y

.

2

2

6 

x

y

Cho c¸c sè thùc T×m gi¸ trÞ nhá nhÊt cña biÓu thøc:

x

y

xy      

0

x

y

1

x y ,

1

H­íng dÉn gi¶i:

 1

 1

2

2

2

2

2

Ta cã

x

y

x

y

2

xy

x

y

2

x

  

y

x

y

2

x

y

2

(1)

 1

2

4

4

5

4

4

2

2

Khi ®ã nªn:  

xy

5 x y

xy .

y

x

y

y

x

y  

x

y

 xy x

 1

1 2

1 8

1 8

  xy x Tõ c¸c ®¸nh gi¸ (1) vµ (2) nªn ta cã:

4

6

Vµ: (2)

P

x

y  

x

y

3

x

y

 1

2

1 8

x

y

2

x

y

2

.

t

t

x  

y Do .

x y ,

1; 2 . 

1 2

   

 ;1  

§Æt nªn

P f 

t

t 3  

  t

 4 t 1

2

1 8

6 t 2

t

2

Ta cã

6

f

  t

3

4

12

t

12

t

t 5

4

3

f

t 5

t 4

  3

  t

2

2

2

2

1 8

1; 2 cã: x¸c ®Þnh vµ liªn tôc trªn ®o¹n    1 t 4  24 8 2

 t 2

t

t

 t 2

 1 2

3

3

3

3

 

t 5

t

2

6

t

8

t 5

t

2

t 6

24

12

t

t

12

  3

2

2

2

2

 8

8

t

 t 2

 1 2

 t 2

 1 2

t

3

2

 

t

t 6

t 12

24

12

t

 

 t 2 5

 1

  3

2

2

8

t

 1

 

 1 

2

12

t

2

2

 1

t

 

1 2

t

  

t

4

t

3 (

do t

2)

Người giải đề: N.V.Sơn. DĐ: 01202626549 XÐt hµm sè

 1

 1

 1

2    1

2

2

 

 1 

3 

t

1

t

 1

 

 1 

12

t

 1

3

0,

t  

Ta cã 

  1; 2 .

2

2

t

 1

Suy ra:

f

f

  t

1; 2 .

f

 1    1; 2 .   1.

  t f

VËy Nªn hµm sè nghÞch biÕn trªn ®o¹n 

  t  2

   0,   t 1.

 P

x

y  

1.

Do ®ã

VËy Gi¸ trÞ nhá nhÊt cña P b»ng -1 ®¹t ®­îc khi vµ chØ khi

----- HÕt ------ (Lêi gi¶i ®­îc thùc hiÖn trong thêi gian ng¾n nªn kh«ng tr¸nh khái sai sãt, nÕu cã sai sãt g× xin b¹n ®äc bá qua)

7