http://ebook.here.vn  Ti min phí eBook, ð thi trc nghim
11
http://ebook.here.vn  Ti min phí eBook, ð thi trc nghim
12
CHƯƠNG II
ANðEHIT – AXIT CACBONXILICESTE
A. Kin thc cơ bn và trng tâm.
1. Anñehit fomic:
 Công th8c c1u t!o cBa anñehit fomic. Tính ch1t v,t lí
 Tính ch1t hóa h5c: Phn 8ng c;ng hiñro (phn 8ng kh< anñehit) và phn 8ng oxi hóa anñehit, phn 8ng v9i phenol. ðiu ch4.
@ng dAng.
2. Dãy ñ(ng ñ)ng c*a anñehit fomic:
 ðng ñng và danh pháp. Tính ch1t v,t lí
 Tính ch1t hóa h5c: phn 8ng c;ng hiñro (phn 8ng kh< anñehit ) và phn 8ng oxi hóa anñehit. ðiu ch4.
3. Dãy ñ(ng ñ)ng c*a axit axetic:
 ðng ñng và danh pháp...tính ch1t v,t lí
 Tính ch1t hóa h5c: Tính axit (sN ñin li, phn 8ng kim lo!i, v9i bazơ và oxit bazơ, v9i muHi cacbonat), phn 8ng v9i rư.u (phn
8ng este hóa). ðiu ch4 axit axetic (lên men gi1m, chưng gs, các phn 8ng tFng h.p t: axetilen). @ng dAng
 MHi liên quan giVa hiñrocacbon, rư.u anñehit và axit cacbonxilic.
4. Este: Công th8c c1u t!o và danh pháp. Tính ch1t v,t lí. Tính ch1t hóa h5c (phn 8ng thBy phân). ðiu ch4. 8ng dAng.
B. Chu6n kin thc và k7 năng
Ch* ñ Mc ñ: c;n ñ<t
1. Anñehit I
Xeton
Kin thc
Bi4t ñư.c:
ð$nh nghĩa, phân lo!i, danh pháp cBa anñehit
ðKc ñiLm c1u t!o cBa anñehit: có nhóm ñ$nh ch8c HC = O
Tính ch1t v,t lí: tr!ng thái, nhit ñ; sôi, nhit ñ; nóng chy, tính tan
Tính ch1t hóa h5c cBa anñehit no ñơn ch8c (ñ!i din là anñehit axetic): tính kh< (tác dAng v9i
dung d$ch b!c nitrat trong amoniac), tính oxi hóa (tác dAng v9i hiñro).
Phương pháp ñiu ch4 anñehit t: ancol b,c I, ñiu ch4 trNc ti4p anñehit fomic t: metan, anñehit
axetic t: etilen. M;t sH 8ng dAng chính tr$ cBa anñehit.
Sơ lư.c v xeton (ñKc ñiLm c1u t!o, tính ch1t, 8ng dAng chính)
Kĩ năng
DN ñoán ñư.c tính ch1t hóa h5c ñKc trưng cBa anñehit và xeton; kiLm tra dN toán và k4t lu,n.
Quan sát thí nghim, hình nh, rút ra ñư.c nh,n xét v c1u t!o và tính ch1t.
Vi4t ñư.c các PTHH minh h5a tính ch1t hóa h5c cBa anñehit, axeton.
Nh,n bi4t ñư.c anñehit b[ng phn 8ng hóa h5c ñKc trưng.
Tính khHi lư.ng hoKc nng ñ; dung d$ch anñehit tham gia phn 8ng.
. Axit cacbonic
Kin thc
Bi4t ñư.c:
ð$nh nghĩa, phân lo!i, danh pháp
Tính ch1t v,t lí: sN bi4n thiên nhit ñ; sôi, ñ; tan trong nư9c, liên k4t hiñro.
Tính ch1t hóa h5c : tính ch1t axit y4u (phân li thu,n ngh$ch trong dung d$ch, tác dAng v9i bazơ,
oxit bazơ, muHi cBa axit y4u hơn, kim lo!i ho!t ñ;ng m!nh), tác dAng v9i ancol t!o thành este.
8ng dAng và phương pháp ñiu ch4 axit cacboxilic.
Kĩ năng
Quan sát thí nghim, mô hình....rút ra ñư.c nh,n xét v c1u t!o và tính ch1t.
DN ñoán ñư.c tính ch1t hóa h5c cBa axit cacboxilic no, ñơn ch8c, m!ch hE.
Vi4t ñư.c các PTHH minh h5a tính ch1t hóa h5c
Phân bit axit cA thL v9i ancol, phenol b[ng phương pháp hóa h5c.
Tính khHi lư.ng hoKc nng ñ; dung d$ch cBa axit phn 8ng.
3. Este Kin thc
Bi4t ñư.c:
Khái nim, ñKc ñiLm c1u t!o phân t<, danh pháp (gHcch8c)
Tính ch1t hóa h5c: phn 8ng thBy phân (xúc tác axit) và phn 8ng v9i dung d$ch kim (phn 8ng
xà phòng hóa).
Phương pháp ñiu ch4 b[ng phn 8ng este hóa.
8ng dAng cBa m;t sH este tiêu biLu.
HiLu ñư.c: este không tan trong nư9c và có nhit ñ; sôi th1p hơn axit ñng phân.
Kĩ năng
Vi4t ñư.c công th8c c1u t!o cBa este có tHi ña 4 nguyên t< cácbon.
Vi4t ñư.c công th8c c1u t!o cBa este có tHi ña 4 nguyên t< cácbon.
Vi4t các PTHH minh h5a tính ch1t hóa h5c cBa este no, ñơn ch8c.
Phân bit ñư.c este v9i các ch1t khách như anco, axit...b[ng phương pháp hóa h5c.
Xác ñ$nh khHi lư.ng este tham gia phn 8ng xà phòng hóa.
C. Câu h=i và bài t>p
C.1. ANðEHIT – XETON
Câu 1. Câu nào sau ñây là câu không ñúng?
http://ebook.here.vn  Ti min phí eBook, ð thi trc nghim
13
A. H.p ch1t hVu cơ có ch8a nhóm CHO liên k4t v9i H là anñehit.
B. Anñehit v:a thL hin tính kh<, v:a thL hin tính oxi hóa.
C. H.p ch1t RCHO có thL ñiu ch4 ñư.c t: RCH
2
OH.
D. Trong phân t< anñehit, các nguyên t< cht liên k4t v9i nhau b[ng liên k4t δ.
Câu 2. Cho các câu sau:
a. Anñehit là h.p ch1t hVu cơ trong phân t< có nhóm –CHO
b. Anñehit và xeton có phn 8ng c;ng hiñro giHng etilen nên chúng thu;c lo!i h.p ch1t không no.
c. Anñehit giHng axetilen vì ñu tác dAng v9i dung d$ch AgNO
3
/NH
3
d. Anñehit no, ñơn ch8c, m!ch hE có công th8c phân t< C
n
H
2n
O.
e. H.p ch1t có công th8c phân t< C
n
H
2n
O là anñehit no, ñơn ch8c.
NhVng câu ñúng là:
A. a, b, c, d B. a, b, d C. a, b, ñ, e D. a, b, c, e
Câu 3. Tìm phát biLu sai:
A. Phân t< HCHO có c1u t!o phng, các gHc HCH và HCO ñu ≈ 120
0.
Tương tN liên k4t C = C, liên k4t C = O gm 1 liên k4t δ
bn và 1 liên k4t π kém bn; tuy nhiên, khác v9i liên k4t C = C, liên k4t C = O phân cNc m!nh.
B. Tương tN rư.u metylic và khác v9i metyl clorua, anñehit fomic tan r1t tHt trong nư9c vì trong HCHO tn t!i chB y4u E d!ng
HCH(OH)
2
(do phn 8ng c;ng nư9c) d tan. MKt khác, n4ucòn phân t< HCHO thì phân t< này cũng t!o ñư.c liên k4t hiñro v9i
nư9c.
C. Anñehit fomic v:a có tính oxi hóa v:a có tính kh<.
D. Fomol hay fomalin là dd ch8a khong 3740% HCHO trong rư.u.
Câu 4. Công th8c phân t< cBa anñehit có d!ng tFng quát C
n
H
2n+22a2k
O
k
.
A. Các cht sH n, a, k th•a mãn ñiu kin n ≥1; a ≥ 0; k ≥ 1
B. N4u a = 0, k =1 thì ñó là anñehit no, ñơn ch8c
C. N4u anñehit 2 ch8c và 1 vòng no thì công th8c phân t< có d!ng C
n
H
2n4
O
2
(n ≥5)
D. TFng sH liên k4t π và vòng là ñ; b1t bão hòa cBa công th8c.
Câu 5. Câu nào sau ñây là không ñúng?
A. Anñehit c;ng hiñro t!o thành ancol b,c m;t.
B. Anñehit tác dAng v9i dung d$ch b!c nitrat trong amoniac sinh ra b!c kim lo!i.
C. Anñehit no, ñơn ch8c có công th8c phân t< d!ng tFng quát là C
n
H
2n+2
O
D. Khi tác dAng v9i hiñro, xeton b$ kh< thành ancol b,c II.
Câu 6. Th8 tN tăng dqn nhit ñ; sôi cBa các ch1t: anñehit propionic (X); propan (Y); rươu etylic (Z) và ñimetyl ete (T) E dãy nào là
ñúng?
A. X<Y<Z<T B. T<X <Y<Z C. Z<T< X<Y D. Y<T<X <Z
Câu 7. Trong công nghip, anñehit fomic ñư.c ñiu ch4 trNc ti4p t: ch1t nào trong các ch1t sau?
A. rư.u etylic B. axit fomic C. rư.u metylic D. metyl axetat
Câu 8. Cho 4 ch1t : benzen, metanol, phenol, añehit fomic. Th8 tN các ch1t ñư.c dùng ñL phân bit 4 ch1t trên ñư.c sp x4p E dãy
nào ñúng?
A. nư9c brom ; dung d$ch AgNO
3
/NH
3
; Na B. dung d$ch AgNO
3
/NH
3
; Na; nư9c brom
C. dung d$ch AgNO
3
/NH
3
; nư9c brom; Na D. Na; nư9c brom ; dung d$ch AgNO
3
/NH
3
Câu 9. Cho các phn 8ng: (X) + dd NaOH
→
0
t
(Y) + (Z) (1); (Y) + NaOH rn
→
0
t
(T) ↑ + (P) (2)
(T)
→
0
t
(Q) + H
2
↑ (3) ; (Q) + H
2
O
→
0
t
(Z) (4)
Các ch1t (X) và (Z) có thL là nhVng ch1t ñư.c ghi E dãy nào sau ñây?
A. HCOOCH=CH
2
và HCHO B. CH
3
COOCH=CH
2
và HCHO
C. CH
3
COOCH=CH
2
và CH
3
CHO D. CH
3
COOC
2
H
5
và CH
3
CHO
Câu 10. Cho sơ ñ sau: X
→
+
2
Cl
Y
→
+OH
2
Z
→
+CuO
T
→
+OAg
2
G (axit acrylic)
Các ch1t X và Z có thL là nhVng ch1t ñư.c ghi E dãy nào sau ñây?
A. C
3
H
8
và CH
3
CH
2
CH
2
OH B. C
2
H
6
và CH
2
= CH CHO
C. C
3
H
6
và CH
2
= CH – CHO D. C
3
H
6
và CH
2
= CH CH
2
OH
Câu 11. Xét các lo!i h.p ch1t hVu cơ m!ch hE sau:
Rư.u ñơn ch8c no (X); anñehit ñơn ch8c no (Y); rư.uñơn ch8c không no có 1 nHi ñôi (Z); anñehit ñơn ch8c, không no có 1 nHi
ñôi (T).
@
ng v9i công th8c tFng quát C
n
H
2n
O cht có 2 ch1t, ñó là nhVng ch1t nào?
A. X, Y B. Y, Z C. Z, T D. X, T
Câu 12. ðHt cháy m;t hsn h.p các ñng ñng cBa anñehit ta thu ñư.c sH mol CO
2
= sH mol H
2
O. Các ch1t ñó thu;c dãy ñng ñng
nào trong các dãy sau?
A. Anñehit ñơn ch8c no B. Anñehit vòng no C. Anñehit hai ch8c no D. Anñehit không no ñơn ch8c
Câu 13. L1y 0,94 gam hsn h.p hai anñehit ñơn ch8c no k4 ti4p nhau trong dãy ñng ñng cho tác dAng h4t v9i dung d$ch
AgNO
3
NH
3
thu ñư.c 3,24gam Ag. Công th8c phân t< hai anñehit lqn lư.t là E ñáp án nào sau ñây?
Công th8c phân t< hai anñehit lqn lư.t là E ñáp án nào sau ñây?
A. CH
3
CHO và HCHO B. C
2
H
5
CHO và C
3
H
7
CHO C. CH
3
CHO và C
2
H
5
CHO D. C
3
H
7
CHO và
C
4
H
9
CHO
Câu 14. X, Y là các h.p ch1t hVu cơ ñng ch8c ch8a các nguyên tH C, H, O. Khi tác dAng v9i AgNO
3
trong NH
3
thì 1 mol X hoKc
Y t!o ra 4 mol Ag. Còn khi ñHt cháy X, Y thì tt l sH mol O
2
tham gia ñHt cháy, CO
2
và H
2
O t!o thành như sau:
ðHi v9i X, ta có n(O
2
): n(CO
2
): n(H
2
O) = 1:1:1
ðHi v9i Y, ta có n(O
2
): n(CO
2
): n(H
2
O) = 1,5:1:1
http://ebook.here.vn  Ti min phí eBook, ð thi trc nghim
14
Công th8c phân t< và công th8c c1u t!o cBa X, Y là E ñáp án nào sau ñây?
A. CH
3
CHO và HCHO B. HCHO và C
2
H
5
CHO C. HCOOH và HCHO D. HCHO và O=CH
CHO
Câu 15. H.p ch1t hVu cơ X khi ñun nh• v9i dung d$ch AgNO
3
/NH
3
(dùng dư) thu ñư.c sn phUm Y. Khi Y tác dAng v9i dung d$ch
HCl hoKc dung d$ch NaOH ñu cho 2 khí thu;c lo!i ch1t vô cơ A, B. Công th8c phân t< cBa X là E ñáp án nào sau ñây?
A. HCHO B. HCOOH C. HCOONH
4
D. HCOOCH
3
Câu 16. Cho 13,6g m;t ch1t hVu cơ X (C, H, O) tác dAng v:a ñB v9i 300ml dung d$ch AgNO
3
2M trong NH
4
OH thu ñư.c 43,2g
b!c. Bi4t tt khHi hơi cBa X ñHi v9i oxi b[ng 2,125. X có công th8c c1u t!o là E ñáp án nào sau ñây?
A. CH
3
CH
2
CHO B. CH
2
=CHCH
2
CHO C. HC≡CCH
2
–CHO D. HC≡C–CHO
Câu 17. Dzn hsn h.p gm H
2
và 3,92 lít (ñktc) hơi anñehit axetic qua Hng ch8a Ni nung nóng. Hsn h.p các ch1t sau phn 8ng
ñư.c làm l!nh và cho tác dAng hoàn toàn v9i Na th1y thoát ra 1,84 lít khí (27
0
C là 1 atm). Hiu su1t cBa phn 8ng kh< anñehit là
bao nhiêu?
A. 60,33% B. 82,44% C. 84,22% D. 75,04%
Câu 18. Anñehit X m!ch hE, c;ng h.p v9i H
2
theo tt l 1:2 (lư.ng H
2
tHi ña) t!o ra ch1t Y. Cho Y tác dAng h4t v9i Na thu ñư.c thL
tích H
2
b[ng thL tích X phn 8ng ñL t!o ra Y (E cùng t
0
, p). X thu;c lo!i ch1t nào sau ñây?
A. Anñehit no, ñơn ch8c B. Anñehit không no (ch8a m;t nHi ñôi C = C), ñơn ch8c
C. Anñehit no, hai ch8c. D. Anñehit không no (ch8a m;t nHi ñôi C=O), hai ch8c
Câu 19. Cho 1,74gam m;t anñehit no, ñơn ch8c phn 8ng hoàn toàn v9i AgNO
3
/NH
3
sinh ra 6,48gam b!c kim lo!i. Công th8c c1u
t!o cBa anñehit là E ñáp án nào sau ñây?
A. CH
3
CH=O B. CH
3
CH
2
CH=O C. CH
3
CH
2
CH
2
CH=O D. (CH
3
)
2
CHCH=O
Câu 20. H.p ch1t X có công th8c C
3
H
6
O tác dAng ñư.c v9i nư9c brom và tham gia phn 8ng tráng gương. Công th8c c1u t!o cBa
X là E ñáp án nào sau ñây?
A.CH
2
= CH – CH
2
OH B. CH
2
= CH – CH
2
OH C. CH
3
CH
2
CH
2
CH=O D. CH
3
COCH
3
Câu 21. Cho 50 gam dung d$ch anñehit axetic tác dAng v9i dung d$ch AgNO
3
trong NH
3
(ñB) thu ñư.c 21,6 gam Ag k4t tBa. Nng
ñ; cBa anñehit axetic trong dung d$ch ñã dùng là bao nhiêu?
A. 4,4% B. 8,8% C. 13,2% B. 17,6%
Câu 22. Trong công nghip, anñehit fomic ñư.c ñiu ch4 trNc ti4p (Hãy ch5n câu ñúng)
A. cht t: metan B. cht t: axit fomic C. cht t: rư.u metylic D. t: metan hoKc t: rư.u
metylic
Câu 22. Cho 0,92 gam hsn h.p gm axetilen và anñehit axetic phn 8ng hoàn toàn v9i dung d$ch AgNO
3
trong NH
3
thu ñư.c
5,64gam hsn h.p rn. Thành phqn % các ch1t trong hsn h.p ñqu lqn lư.t là:
A. 26,28% và 74,71% B. 28,26% và 71,74% C. 28,74% và 71,26% D. 28,71% và 74,26%
Câu 24. Nh• dung d$ch anñehit fomic vào Hng nghim ch8a k4t tBa Cu(OH)
2
, ñun nóng nh• s‚ th1y k4t tBa ñ• g!ch. Phương trình
hóa h5c nào sau ñây biLu din ñúng hin tư.ng xy ra?
A. H – CH = O + Cu(OH)
2
→
−
OH
H – COOH + Cu + H
2
O B. H–CH= O + Cu(OH)
2
→
−
OH
H–COOH +
CuO + H
2
C. H–CH =O + 2Cu(OH)
2
→
−
OH
H – COOH + Cu
2
O + H
2
O D. HCH=O+2Cu(OH)
2
→
−
OH
HCOOH + 2CuOH +
H
2
O
Câu 25. Cho 280cm
3
(ñktc) hsn h.p A gm axetilen và etan l;i t: t: qua dung d$ch HgSO
4
E 80
0
C. Toàn b; khí và hơi ra kh•i
dung d$ch ñư.c cho phn 8ng v9i dung d$ch AgNO
3
(dư)/NH
3
thu ñư.c 1,08gam b!c kim lo!i. Thành phqn % thL tích các ch1t
trong A lqn lư.t là:
A. 50% và 50% B. 30% và 70% C. 60% và 40% D. 40% và 60%
Câu 26. Cho dung d$ch ch8a 0,58 gam ch1t hVu cơ ñơn ch8c X (cht gm các nguyên tH C, H, O) tác dAng v9i dung d$ch AgNO
3
(dư) trong NH
3
thu ñư.c 2,16 gam b!c k4t tBa. Công th8c c1u t!o thu g5n cBa X là E ñáp án nào sau ñây?
A. HCH=O B. CH
3
CH=O C. CH
3
 CH
2
CH=O D. CH
2
=CH CH =O
Câu 27. Dzn hơi cBa 3,0gam etanol ñi vào trong Hng s8 nung nóng ch8a b;t CuO (l1y dư). Làm l!nh ñL ngưng tA sn phUm hơi ñi
ra kh•i Hng s8, ñư.c ch1t l•ng X. Khi X phn 8ng hoàn toàn v9i lư.ng dư dung d$ch AgNO
3
trong NH
3
th1y có 8,1 gam b!c k4t
tBa. Hiu su1t cBa quá trình oxi hóa etanol b[ng bao nhiêu?
A. 55,7% B. 60% C. 57,5% D. 75%
Câu 28. H.p ch1t X có công th8c phân t< C
4
H
8
O tác dAng ñư.c v9i dung d$ch AgNO
3
trong NH
3
. Công th8c nào sau ñây là công
th8c c1u t!o cBa X?
A. CH
3
COCH
3
B. CH
3
COCH
2
CH
3
C. CH
2
= CHCH = O D. CH
3
CH
2
CH
2
CH
= O
Câu 29. Khi oxi hóa 2,2 g m;t anñehit ñơn ch8c, ta thu ñư.c 3g axit tương 8ng. Bi4t hiu su1t phn 8ng là 100%, công th8c c1u
t!o cBa anñehit là công th8c nào sau ñây?
A. H – CH = O B. CH
3
– CH =O C. CH
3
 CH
2
– CH
= O D. CH
2
= CH – CH
=
O
Câu 30. Oxi hóa m gam hsn h.p 2 anñehit (X) b[ng oxi hóa ta thu ñư.c hsn h.p 2 axi tương 8ng (Y). Gi thi4t hiu su1t phn 8ng
ñ!t 100%. Tt khHi (hơi) cBa Y so v9i X b[ng 145/ 97. Thành phqn % khHi lư.ng cBa msi anñehit trong X theo chiu tăng cBa phân
t< khHi là E ñáp án nào sau ñây?
A. 73,27% và 26,73% B. 77,32% và 22,68% C. 72,68% và 27,32% D. 27,32% và 72,78%
Câu 31. Khi oxi hóa (có xúc tác) m gam hsn h.p Y gm HCH=O và CH
3
–CH=O b[ng oxi ta thu ñư.c (m + 1,6) gam hsn h.p Z.
Gi thi4t hiu su1t phn 8ng ñ!t 100%. Còn n4u cho m gam hsn h.p Y tác dAng v9i dung d$ch AgNO
3
dư trong amoniac thì thu
ñư.c 25,92g Ag. Thành phqn % khHi lư.ng cBa 2 axit trong hsn h.p Z tương 8ng là bao nhiêu?
A. 25% và 75% B. 40% và 60% C. 25% và 75% D. 40% và 60%
http://ebook.here.vn  Ti min phí eBook, ð thi trc nghim
15
Câu 32. X và Y là hai ch1t hVu cơ ñng ñng k4 ti4p, phân t< cht ch8a C, H, O. Bi4t % m
O
trong X, Y lqn lư.t là 53,33% và
43,24%. Bi4t chúng ñu tác dAng v9i Na và có phn 8ng tráng gương. CTCT cBa X và Y là E ñáp án nào sau ñây?
A. X là HO – CH
2
– CHO và Y là HO – CH
2
– CH
2
– CHO B. X là HO – CH(CH
3
) – CHO và Y là HOOC – CH
2
–
CHO
C. X là HO – CH
2
– CH
2
– CHO và Y là HO – CH
2
– CHO D. X là HO – CH
2
– CHO và Y là HO– CH
2
– CH
2
–
COOH