Làm th nào đ tăng đ phì nhiêu c a đ t?
ủ
ộ
ế
ể
ấ
Đ phì nhiêu c a đ t là kh năng cung c p đ n c, oxy và ch t dinh d ủ ướ ủ ấ ả ấ ộ ấ ưỡ ng
c n thi ầ ế t cho cây tr ng b o đ m năng su t cao, đ ng th i không ch a các ấ ứ ả ả ồ ồ ờ
ch t có h i cho cây. Đ phì nhiêu c a đ t là m t trong nh ng y u t ế ố ủ ữ ấ ạ ấ ộ ộ ế quy t
đ nh năng su t cây tr ng. (Theo T đi n Wikipedia) ự ể ấ ồ ị
ợ Đ phì nhiêu c a đ t hay còn g i là kh năng s n xu t c a đ t là t ng h p ấ ủ ủ ấ ả ả ấ ộ ọ ổ
đ đ m b o cho cây tr ng sinh tr các đi u ki n, các y u t ệ ế ố ể ả ề ả ồ ưở ể ng và phát tri n
t". Nh ng đi u ki n đó là: Đ y đ các ch t dinh d d ng d t t ố ữ ủ ề ệ ầ ấ ưỡ ng c n thi ầ ế ở ạ ễ
tiêu đ i v i cây tr ng. Đ m thích h p. Nhi t đ thích h p. Ch đ không ố ớ ộ ẩ ồ ợ ệ ộ ế ộ ợ
khí thích h p cho hô h p c a th c v t và ho t đ ng c a vi sinh v t. Không ậ ạ ộ ủ ự ủ ấ ậ ợ
có đ c ch t. Không có c d i, đ t t i x p đ m b o cho h r phát tri n. ỏ ạ ấ ơ ố ệ ễ ể ấ ả ả ộ
Do đó, mu n tăng đ phì nhiêu c a đ t và thu đ c năng su t cao, n đ nh, ủ ấ ố ộ ượ ấ ổ ị
đ i v i đ i s ng cây tr ng. Có th c n ph i tác đ ng đ ng th i các y u t ầ ế ố ố ớ ờ ố ả ộ ồ ờ ồ ể
dùng các bi n pháp nh th y l i, k thu t làm đ t, phân bón, ch đ canh ư ủ ợ ệ ế ộ ậ ấ ỹ
tác,... đ c i t o đ t. ể ả ạ ấ
Ngoài luân canh cây tr ng, các nhà khoa h c đ xu t m t s bi n pháp k ộ ố ệ ề ấ ồ ọ ỹ
ấ thu t khác đ c i thi n và ph c h i đ phì nhiêu c a đ t. Đó là c i thi n ch t ồ ộ ể ả ụ ủ ệ ệ ậ ấ ả
h u c trong đ t b ng cách bón phân h u c ho c phân r m đã đ cho ấ ằ ữ ữ ặ ơ ơ ơ c ượ ủ
hoai. S d ng các loài n m và vi khu n phân h y r m tr l i dinh d ng cho ủ ơ ử ụ ả ạ ấ ẩ ưỡ
đ t. Ti n hành các bi n pháp làm đ t thích h p: Đ i v i canh tác rau màu ấ ố ớ ế ệ ấ ợ
nên làm m đ thích h p. Đ i v i canh tác lúa nên s d ng các lo i máy ở ẩ ố ớ ử ụ ạ ộ ợ
ệ cày nh trong khâu chu n b đ t đ h n ch tác đ ng nén d trong đi u ki n ị ấ ể ạ ế ẽ ề ẩ ỏ ộ
làm đ t t. Nh ng bi n pháp này cũng đã đ c th c hi n mô hình thí ấ ướ ữ ệ ượ ự ệ
nghi m và cho k t qu kh quan. ế ệ ả ả
Các ch tiêu đánh giá đ phì nhiêu c a đ t ấ ủ ộ ỉ
c và không khí - Đ t có đ x p cao: >50% th tích là k h , đ ch a đ n ể ẽ ở ể ộ ố ủ ướ ứ ấ
cho nhu c u c a r cây và sinh v t đ t phát tri n. ủ ễ ậ ấ ể ầ
- Giàu các nguyên t dinh d ng cho cây tr ng, bao g m các nguyên ố ưỡ ồ ồ
đa l ng, trung l ng và vi l ng. t ố ượ ượ ượ
- Giàu ch t h u c (>5%) đ : Cung c p th c ăn cho cây và cho sinh ấ ữ ứ ể ấ ơ
v t đ t. T o đ x p cho đ t. Tăng tính đ m c a đ t (tính đ m là kh năng ậ ấ ộ ố ủ ệ ệ ạ ấ ấ ả
gi m chua, gi m ki m, gi m đ đ c c a đ t). Tăng tính h p thu c a đ t, đ ủ ộ ộ ủ ề ả ả ả ấ ấ ấ ể
gi m r a trôi, bay h i m t dinh d ng. ử ả ấ ơ ưỡ
- Kh năng trao đ i ion (CEC) cao đ gi gìn dinh d ng và ti ể ữ ả ổ ưỡ ế ầ t d n
cho cây h p thu. ấ
- Giàu vi sinh v t (VSV) có ích, g m VSV t o dinh d ậ ạ ồ ưỡ ố ng và VSV đ i
kháng (v i VSV gây b nh cây). ệ ớ
Trong 5 ch tiêu trên thì ch tiêu th 3 ứ Giàu ch t h u c là quan tr ng và ấ ữ ơ ọ ỉ ỉ
ầ ớ quy t đ nh nh t cho đ phì nhiêu c a đ t, vì ch t h u c t o nên ph n l n ấ ữ ế ị ơ ạ ủ ấ ấ ộ
các ch tiêu khác nêu trên. Nhi u nghiên c u đã ch ng minh r ng, đ t có ứ ứ ề ằ ấ ỉ
nhi u ch t h u c thì sinh v t đ t phát tri n phong phú, nh t là giun đ t, các ấ ữ ậ ấ ề ể ấ ấ ơ
VSV khoáng hóa (phân h y) ch t h u c , VSV phân gi i lân và VSV c đ nh ấ ữ ủ ơ ả ố ị
đ m.ạ Theo GS.TS. Vũ Cao Thái:
ả - Đ t không bón gì thì VSV t ng s (g m vi khu n, x khu n, n m, t o ố ồ ấ ẩ ạ ẩ ấ ổ
và nguyên sinh v t đ ng v t) có 510 tri u con/gam đ t. ậ ậ ộ ệ ấ
- Đ t bón phân chu ng có 930 tri u con/gam đ t; ệ ấ ấ ồ
- Đ t bón phân sinh hóa h u c KOMIX có 878 tri u con/gam đ t. ữ ệ ấ ấ ơ
- Đ t bón phân NPK (hóa h c) ch có 420 tri u con/gam đ t. ọ ệ ấ ấ ỉ
ữ B n s li u trên cho th y, trong đ t bón phân chu ng và phân sinh hóa h u ố ệ ấ ấ ố ồ
ng VSV nhi u g p 2 l n đ t bón phân c Komix có nhi u ch t h u c nên l ơ ấ ữ ề ơ ượ ề ấ ầ ấ
ả hóa h c. Nhi u k t qu nghiên c u cũng kh ng đ nh đ che ph c a th m ủ ủ ứ ế ề ẳ ả ọ ộ ị
ng h u c trong đ t càng l n) thì th c v t càng cao (đ ng nghĩa v i hàm l ồ ự ậ ớ ượ ữ ấ ơ ớ
t ng s VSV trong đ t càng nhi u, trong đó đáng m ng là đ i b ph n VSV ổ ạ ộ ừ ề ấ ậ ố
có ích s ng ho i sinh trong đ t, còn l ạ ấ ố ạ ệ i VSV có h i s ng ký sinh gây b nh ạ ố
cho cây là r t ít.ấ
Các bi n pháp b o v đ phì nhiêu cho đ t: ệ ộ ệ ấ ả
- Tăng c ng bón phân h u c cho đ t, trong đi u ki n Vi ườ ữ ề ệ ấ ơ ệ ệ t Nam hi n
nay thì càng nhi u càng t t; ề ố
- Bón phân hóa h c v a đ , cân đ i; ọ ừ ủ ố
- H n ch t ế ố ạ ạ i đa vi c s d ng thu c BVTV b ng các hóa ch t đ c h i ấ ộ ử ụ ệ ằ ố
và n u có đi u ki n thì s d ng các ch ph m sinh h c, th o m c đ thay ử ụ ế ề ệ ế ể ẩ ả ọ ộ
th .ế