ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC
NGUYỄN HOÀNG ĐOAN HUY
NGHIÊN CỨU BỘ CÔNG CỤ ĐÁNH GIÁ
PHÁT TRIỂN CHUYÊN MÔN CỦA GIÁO VIÊN PHỔ THÔNG
TRONG BỐI CẢNH ĐỔI MỚI
CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC PHỔ THÔNG
Chuyên ngành: Đo lường và Đánh giá trong giáo dục
Mã số: 9140115
TÓM TẮT
LUẬN ÁN TIẾN SĨ ĐO LƯỜNG VÀ ĐÁNH GIÁ TRONG GIÁO DỤC
NỘI – 2025
LUẬN ÁN ĐƯỢC HOÀN THÀNH TẠI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC, ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NI
Người hướng dẫn khoa học:
Cán bộ hướng dẫn 1: PGS.TS. PHẠM THỊ THANH HẢI
Cán bộ hướng dẫn 2: TS. NGUYỄN THỊ KIM DUNG
:
Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận án tiến sĩ họp
tại Trường Đại học Giáo dụcm 2025
Có thể tìm hiểu luận án tại thư viện:
- Thư viện Quốc Gia Việt Nam.
- Trung tâm thông tin - thư viện, Đại học Quốc gia Hà Nội
1
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Trong bối cảnh khoa học công nghệ phát triển nhanh chóng, vai trò của giáo
viên đã thay đổi từ người giảng dạy thành người hướng dẫn, giúp học sinh định
hướng học tập. Giáo viên không chỉ truyền đạt kiến thức còn thiết kế, vấn
tạo ra môi trường học tập lấy học sinh làm trung m, thúc đẩy sự sáng tạo động
lực học tập của học sinh.
Nghị quyết số 29-NQ/TW đã đưa ra nhiệm vphát triển đội ngũ nhà giáo
cán bộ quản để đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục. Điều này bao gồm tiêu chuẩn
hóa giáo viên khuyến khích họ nâng cao trình độ, cùng với việc triển khai chương
trình giáo dục phổ thông 2018, nhằm phát triển năng lực tổ chức, tích hợp và đổi mới
phương pháp dạy học của giáo viên.
Nghiên cứu cho thấy chất lượng giảng dạy lãnh đạo nhà trường yếu tố
quan trọng trong việc nâng cao kết quả học tập của học sinh (Leithwood et al., 2004;
Hattie, 2009). Phát triển chuyên môn giáo viên yếu tố sống còn giúp nhà trường
duy trì đội ngũ chất lượng cao và đáp ứng các yêu cầu đổi mới giáo dục.
Để triển khai chương trình giáo dục phổ thông 2018, Bộ GD&ĐT đã đẩy mnh
công tác đào tạo và bồi ỡng giáo viên, với các dự án như NTEP (Chương trình đào
tạo bồi dưỡng đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý sở giáo dục phổ thông đáp ứng
yêu cầu đổi mới) và ETEP (Chương trình phát triển các trường phạm để nâng cao
năng lực đội ngũ giáo viên phổ thông) cùng sự htrợ của các tổ chức quốc tế.
công tác đánh giá chuyên môn đã được chú trọng, các công cụ đánh giá hiện tại vẫn
chủ yếu tập trung vào kết quả khóa học và kiến thức, thiếu sự toàn diện.
Để đánh giá hiệu quả phát triển chuyên môn, cần công cụ đánh giá dựa trên
các tiêu chí cụ thể. Nhiều nhà nghiên cứu đã đxuất các bộ tiêu chí tiêu chuẩn
đánh gchuyên môn giáo viên, Việt Nam, việc xây dựng một bộ công cụ đánh
giá là cần thiết để đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông.
Xuất phát từ những do trên, đề tài “Nghiên cứu bộ công cụ đánh giá phát
triển chuyên môn của giáo viên phổ thông trong bối cảnh đổi mới chương trình giáo
dục phổ thông” được lựa chọn làm đtài nghiên cứu sinh thuộc chuyên ngành Đo
lường và đánh giá trong giáo dục.
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
2.1. Mục đích nghiên cứu
Luận án y mục đích y dựng bộ công cụ đánh giá sự phát triển chuyên
môn của giáo viên phổ thông trong bối cảnh đổi mới chương trình giáo dục phổ
thông.
2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
Để thực hiện mục đích nghiên cứu đã xác định như trên, đtài thực hiện các
nhiệm vụ nghiên cứu sau đây:
(1) Nghiên cứu cơ sở lý luận vấn đề xây dựng công cụ đánh giá phát triển chuyên
môn của giáo viên phổ thông trong bối cảnh đổi mới chương trình giáo dục
phổ thông;
(2) Xây dựng bộ tiêu chí đánh giá việc phát triển chuyên môn của giáo viên phổ
thông trong bối cảnh đổi mới chương trình giáo dục phổ thông.
(3) Phát triển công cụ đánh giá phát triển chuyên môn của giáo viên phổ thông
2
trong bối cảnh đổi mới chương trình giáo dục phổ thông theo quy trình đảm
bảo tính khoa học, phù hợp với thực tiễn Việt Nam.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Đánh giá phát triển chuyên môn của giáo viên phổ thông
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Bộ công cụ đánh giá phát triển chuyên môn của giáo viên phổ thông trong bối
cảnh đổi mới chương trình giáo dục phổ thông.
4. Câu hỏi nghiên cứu
Để thực hiện được mục đích nghiên cứu là y dựng bộ công cụ đánh giá phát
triển chuyên môn của giáo viên phổ thông trong bối cảnh đổi mới giáo dục phổ
thông, các câu hi nghiên cứu được xác định bao gồm:
Câu hỏi 1: Theo tiếp cận toàn diện, hoạt động phát triển chuyên môn của giáo
viên phổ thông trong bối cảnh đổi mới chương trình giáo dục phổ thông được đánh
giá thông qua những thành tố/tiêu chí nào?
Câu hỏi 2: Đánh giá phát triển chuyên môn của giáo viên phổ thông thông qua
những thành tố trên có thể sử dụng những công cụ được thiết kế và chuẩn hóa như thế
nào?
Câu hỏi 3: Các thành tố tham gia vào phát triển chuyên môn giáo viên phổ
thông có mi quan hệ với nhau như thế nào?
5. Giả thuyết khoa học
Xuất phát từ mục đích nghiên cứu và các câu hỏi nghiên cứu đã xác định, đề tài
đề xuất các giả thuyết khoa học như sau:
Giả thuyết 1: Theo tiếp cận toàn diện, hoạt động phát triển chuyên môn của
giáo viên phổ thông thể được đánh giá thông qua các thành tố và tiêu ckhác
nhau
Giả thuyết 2: Việc đánh giá phát triển chuyên môn của giáo viên phổ thông
thông qua các thành t nêu trên có thể được thực hiện hiệu quả bằng cách sử dụng các
công cụ được thiết kế chuẩn hóa đảm bảo tính chính xác, độ tin cậy, khả năng
phản ánh toàn diện hoạt động phát triển chuyên môn của giáo viên, dựa trên các tiêu
chí đã được xác định.
Giả thuyết 3: Các thành tố tham gia vào phát triển chuyên môn của giáo viên
phổ thông mi quan hmật thiết với nhau và những mối quan hệ này đóng vai trò
quan trọng trong việc thúc đẩy quá trình phát triển chuyên môn một cách toàn diện và
hiệu quả.
6. Phương pháp nghiên cứu
6.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu định tính
- Sưu tầm, phân tích các văn kiện, quan điểm, chủ trương của Đảng, Nhà nước,
của Ngành... có liên quan đến phát triển chuyên môn tại trường phổ thông và đánh giá
sự phát triển chuyên môn của giáo viên.
- Tổng thuật, phân tích các quan điểm, công trình nghiên cứu liên quan
trong và ngoài nước làm sở cho việc xây dựng khung thuyết của đề tài, định
hướng cho nghiên cứu thực tiễn…
- Tổng kết kinh nghiệm phát triển chuyên môn của giáo viên theo các phương
thức khác nhau ở nhà trường phổ thông.
3
- Phương pháp chuyên gia: Thu thập ý kiến từ các chuyên gia kinh nghiệm,
kiến thức chuyên sâu trong lĩnh vực nghiên cứu.
- Phương pháp phỏng vấn cá nhân hoặc nhóm: Tìm hiểu bổ sung thông tin
để làmcác vấn đề phát hiện qua các phương pháp khác.
6.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu định lượng
- Phương pháp khảo sát nhằm thu thập thông tin từ phía giáo viên, cán bộ quản
lý về quá trình phát triển chuyên môn của giáo viên.
- Phương pháp thống toán học nhằm kiểm tra độ tin cậy và độ giá trcủa bộ
công cụ đánh giá sự phát triển chuyên môn của giáo viên. Số liệu xử trong luận án
sử dụng phần mềm SPSS 29.0 và Mplus 8.8.
7. Phạm vi nghiên cứu
7.1. Phạm vi về nội dung nghiên cứu
Đề tài tập trung nghiên cứu y dựng bộ công cụ đánh giá sự phát triển chuyên
môn của giáo viên phổ thông trong đó bao gồm các công cụ: Bảng hỏi tự đánh giá
phát triển chuyên môn của giáo viên; Bảng hỏi cán bộ quản đánh gphát triển
chuyên môn ở giáo viên; Hồ sơ phát triển chuyên môn của giáo viên. Trong đó, Bảng
hỏi tự đánh giá của giáo viên Hồ phát triển chuyên môn của giáo viên được lựa
chọn thử nghiệm và đánh giá. Phạm vi nghiên cứu thử nghiệm tập trung vào giáo viên
trung học phổ thông bi do đây là cấp học có nhiều thay đổi quan trọng trong
Chương trình giáo dục phổ thông 2018, đặc biệt trong việc triển khai chương trình
theo định hướng phát triển năng lực và phẩm chất người học. Lựa chọn này cũng xuất
phát từ giới hạn về thời gian và nguồn lực nghiên cứu của nghiên cứu sinh, khiến việc
mở rộng nghiên cứu cho cả ba cấp học trở nên khó khả thi. Tuy nhiên, kết quả nghiên
cứu thể khái quát hóa điều chỉnh phù hợp đáp dụng cho giáo viên cả tiểu
học trung học sở, khi các nguyên tắc phát triển chuyên môn vẫn mang tính
tương đồng về mục tiêu nâng cao chất lượng dạy học thích nghi với đổi mi
chương trình.
7.2. Phạm vi về địa bàn nghiên cứu
Hoạt động thử nghiệm công cụ đánh giá phát triển chuyên môn của giáo viên
phổ thông được tiến hành trên địa bàn nghiên cứu như sau:
- Hồ phát triển chuyên môn của giáo viên phổ thông được thử nghiệm trên
giáo viên thuộc các trường trung học phổ thông ở tỉnh Hòa Bình và Gia Lai;
- Phiếu khảo sát tự đánh giá dành cho giáo viên phổ thông được thử nghiệm
trên giáo viên thuộc các trường trung học phổ thông các tỉnh/thành phố bao gồm:
Nội, Quảng Ninh, Bắc Giang, Vĩnh Phúc, Hải phòng, Hưng Yên, Thái Bình,
Nam, Thanh Hóa, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Đà Nẵng, Quảng Ngãi,
Khánh Hòa, Bến Tre.
7.3. Phạm vi về thời gian nghiên cứu
Luận án được nghiên cứu từ năm 2020 đến năm 2024, trong đó hoạt động thử
nghiệm công cụ đánh giá sự phát triển chuyên môn của giáo viên phổ thông được tiến
hành trong năm học 2022 - 2023.
8. Những đóng góp mi của luận án
8.1. Về lý luận
Luận án đã tổng quan được một số nghiên cứu trong nước quốc tế liên
quan đến vấn đề y dựng công cụ phát triển chuyên môn của giáo viên phổ thông