
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI
HÀ THANH HUỆ
NĂNG LỰC VƯỢT KHÓ TRONG HOẠT ĐỘNG SƯ PHẠM
CỦA GIÁO VIÊN TRUNG HỌC CƠ SỞ Ở CÁC TỈNH
TRUNG DU VÀ MIỀN NÚI PHÍA BẮC
LUẬN ÁN TIẾN SĨ TÂM LÝ HỌC
Hà Nội – 2025

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI
HÀ THANH HUỆ
NĂNG LỰC VƯỢT KHÓ TRONG HOẠT ĐỘNG SƯ PHẠM
CỦA GIÁO VIÊN TRUNG HỌC CƠ SỞ Ở CÁC TỈNH
TRUNG DU VÀ MIỀN NÚI PHÍA BẮC
Chuyên ngành: Tâm lý học chuyên ngành
Mã số: 9310401
LUẬN ÁN TIẾN SĨ TÂM LÝ HỌC
Người hướng dẫn khoa học:
1. PGS. TS. Lê Minh Nguyệt
2. PGS.TS. Phan Trọng Ngọ
Hà Nội – 2025

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Số liệu và kết
quả nghiên cứu trình bày trong luận án là hoàn toàn trung thực và chưa được công
bố trong bất kỳ công trình nào trước đó.
Tác giả
Hà Thanh Huệ

LỜI CẢM ƠN
"Em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới PGS.TS Lê Minh Nguyệt, PGS.TS
Phan Trọng Ngọ đã tận tâm hướng dẫn, chỉ bảo, giúp đỡ em trong suốt quá trình
học tập và nghiên cứu. Cô, Thầy đã không quản ngại vất vả, dành nhiều thời gian,
công sức của mình để định hướng, động viên, hỗ trợ và khích lệ em, giúp em vượt
qua những khó khăn, thử thách để em hoàn thành nhiệm vụ học tập và nghiên cứu.
Em xin trân trọng gửi đến Cô, Thầy lời tri ân chân thành và sâu sắc nhất.
Em xin cảm ơn sâu sắc Ban Chủ nhiệm khoa, Bộ môn Tâm lý học phát triển và các
Thầy, Cô giáo khoa Tâm lý - Giáo dục, trường Đại học Sư Phạm Hà Nội đã tạo điều kiện
tốt nhất cho em trong quá trình học tập và nghiên cứu.
Tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến Ban Giám hiệu, tập thể khoa Chính trị và
Tâm lý Giáo dục, Bộ môn Tâm lý Giáo dục và các bạn đồng nghiệp ở Trường Đại
học Hùng Vương đã tạo điều kiện, giúp đỡ tôi hoàn thành nhiệm vụ học tập nâng
cao trình độ.
Em xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến Ban Giám hiệu, Phòng Đào tạo Sau Đại
học, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội đã luôn tạo điều kiện thuận lợi để em thực
hiện và hoàn thành luận án đúng quy định.
Tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến Ban Giám hiệu, giáo viên của một số
trường THCS các tỉnh Phú Thọ, Lạng Sơn, Hà Giang, Điện Biên đã phối hợp và
giúp đỡ tôi trong quá trình nghiên cứu luận án.
Cuối cùng, con xin gửi lời cảm ơn đến những người thân yêu trong gia đình đã
luôn động viên, sát cánh bên con.
Tôi gửi lời cảm ơn đến bạn bè, luôn là điểm tựa vững chắc, động viên và khích
lệ tôi thực hiện và hoàn thành nhiệm vụ học tập, nghiên cứu.
Mặc dù bản thân đã rất cố gắng nhưng luận án khó tránh khỏi thiếu sót, tôi rất
mong nhận được sự chỉ bảo, góp ý của các Thầy, Cô giáo, các nhà khoa học, các đồng
nghiệp để luận án được hoàn thiện hơn.
Tôi xin trân trọng cảm ơn!”
Hà Nội, ngày 16 tháng 12 năm 2024
Tác giả

i
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 1
1. Lý do chọn đề tài ..................................................................................................... 1
2. Mục đích nghiên cứu ............................................................................................... 2
3. Đối tượng và khách thể nghiên cứu ........................................................................ 2
4. Giả thuyết khoa học ................................................................................................ 3
5. Nhiệm vụ nghiên cứu .............................................................................................. 3
6. Giới hạn về phạm vi nghiên cứu ............................................................................. 3
7. Phương pháp tiếp cận và phương pháp nghiên cứu ................................................ 4
8. Đóng góp mới của luận án ...................................................................................... 5
9. Cấu trúc của luận án ................................................................................................ 7
Chương 1: LÝ LUẬN VỀ NĂNG LỰC VƯỢT KHÓ VÀ NĂNG LỰC VƯỢT
KHÓ TRONG HOẠT ĐỘNG SƯ PHẠM CỦA GIÁO VIÊN TRUNG HỌC
CƠ SỞ......................................................................................................................... 8
1.1. Tổng quan các nghiên cứu về năng lực vượt khó và năng lực vượt khó của
giáo viên ...................................................................................................................... 8
1.1.1. Các nghiên cứu về năng lực vượt khó ............................................................... 8
1.1.2. Các nghiên cứu về năng lực vượt khó trong hoạt động sư phạm của giáo viên ..... 18
1.1.3. Những vấn đề rút ra từ các nghiên cứu đã có về năng lực vượt khó trong hoạt
động sư phạm của giáo viên ...................................................................................... 24
1.2. Một số vấn đề lí luận về năng lực vượt khó trong hoạt động sư phạm của
giáo viên Trung học cơ sở ....................................................................................... 26
1.2.1. Đặc điểm hoạt động sư phạm của giáo viên Trung học cơ sở ....................... 26
1.2.2. Khó khăn trong hoạt động sư phạm của giáo viên trung học cơ sở ................ 30
1.2.3. Năng lực vượt khó trong hoạt động sư phạm của giáo viên Trung học cơ sở ....... 39
1.3. Các yếu tố tác động đến năng lực vượt khó trong hoạt động sư phạm của
giáo viên Trung học cơ sở ....................................................................................... 60
1.3.1. Các yếu tố chủ quan ........................................................................................ 60