Luận án Tiến sĩ Ngữ văn: Đặc điểm ngôn ngữ nhân vật trong tiểu thuyết Chu Lai

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH<br /> <br /> NGUYỄN THỊ THÁI<br /> <br /> ĐẶC ĐIỂM NGÔN NGỮ NHÂN VẬT<br /> TRONG TIỂU THUYẾT CHU LAI<br /> <br /> LUẬN ÁN TIẾN SĨ NGỮ VĂN<br /> <br /> NGHỆ AN - 2015<br /> <br /> BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH<br /> <br /> NGUYỄN THỊ THÁI<br /> <br /> ĐẶC ĐIỂM NGÔN NGỮ NHÂN VẬT<br /> TRONG TIỂU THUYẾT CHU LAI<br /> <br /> CHUYÊN NGÀNH: LÍ LUẬN NGÔN NGỮ<br /> MÃ SỐ: 62 22 01 01<br /> <br /> LUẬN ÁN TIẾN SĨ NGỮ VĂN<br /> <br /> Người hướng dẫn khoa học:<br /> PGS. TS. PHAN MẬU CẢNH<br /> TS. NGUYỄN HOÀI NGUYÊN<br /> <br /> NGHỆ AN - 2015<br /> <br /> i<br /> LỜI CAM ĐOAN<br /> Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số<br /> liệu nêu trong luận án là trung thực. Những kết luận khoa học của luận án<br /> chƣa từng đƣợc ai công bố trong bất kì công trình nào khác.<br /> Tác giả luận án<br /> <br /> Nguyễn Thị Thái<br /> <br /> ii<br /> MỤC LỤC<br /> Trang<br /> LỜI CAM ĐOAN .......................................................................................... i<br /> MỤC LỤC CÁC BẢNG BIỂU THỐNG KÊ .............................................. v<br /> MỞ ĐẦU ....................................................................................................... 1<br /> 1. Lí do chọn đề tài ..................................................................................... 1<br /> 2. Lịch sử vấn đề ......................................................................................... 3<br /> 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ........................................................ 10<br /> 4. Đối tượng, phạm vi và nguồn tư liệu của luận án .................................. 11<br /> 5. Phương pháp nghiên cứu ....................................................................... 12<br /> 6. Đóng góp mới của luận án .................................................................... 13<br /> 7. Cấu trúc của luận án .............................................................................. 13<br /> Chương 1. NHỮNG VẤN ĐỀ LÍ THUYẾT LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI ........ 14<br /> <br /> 1.1. Lí thuyết về hội thoại ......................................................................... 14<br /> 1.1.1. Khái niệm hội thoại ................................................................... 14<br /> 1.1.2. Vận động hội thoại .................................................................... 15<br /> 1.1.3. Các dạng thức hội thoại ............................................................. 19<br /> 1.1.4. Ngôn ngữ hội thoại .................................................................... 24<br /> 1.2. Tác phẩm văn học, nhân vật văn học .................................................. 25<br /> 1.2.1. Tác phẩm văn học ...................................................................... 25<br /> 1.2.2. Nhân vật văn học ....................................................................... 26<br /> 1.3. Giới thiệu tác giả và tác phẩm Chu Lai .............................................. 32<br /> 1.3.1. Nhà văn Chu Lai........................................................................ 32<br /> 1.3.2. Các tác phẩm của Chu Lai ......................................................... 33<br /> 1.3.3. Hệ thống nhân vật trong tiểu thuyết của Chu Lai ....................... 37<br /> 1.4. Ngôn ngữ nhân vật và từ ngữ lời thoại nhân vật trong tác phẩm<br /> của Chu Lai............................................................................................... 40<br /> 1.5. Tiểu kết .............................................................................................. 45<br /> <br /> iii<br /> Chương 2. ĐẶC ĐIỂM NGÔN NGỮ NHÂN VẬT TRONG TIỂU THUYẾT<br /> CHU LAI QUA TỪ NGỮ XƯNG HÔ ........................................................... 46<br /> <br /> 2.1. Một số vấn đề chung về từ ngữ xưng hô trong tiếng Việt ................... 46<br /> 2.1.1. Khái niệm từ xưng hô trong tiếng Việt ...................................... 46<br /> 2.1.2. Chức năng của từ xưng hô trong tiếng Việt................................ 47<br /> 2.2. Các loại từ ngữ xưng hô trong ngôn ngữ nhân vật của tiểu thuyết<br /> Chu Lai ..................................................................................................... 48<br /> 2.2.1. Từ xưng hô là đại từ .................................................................. 48<br /> 2.2.2. Từ xưng hô có nguồn gốc danh từ thân tộc và các danh từ khác.... 57<br /> 2.3. Từ xưng hô và các kiểu nhân vật trong tiểu thuyết Chu Lai................ 75<br /> 2.3.1. Mối quan hệ giữa xưng hô và kiểu nhân vật .............................. 75<br /> 2.3.2. Từ xưng hô của một số kiểu nhân vật trong tác phẩm của<br /> Chu Lai ...................................................................................... 77<br /> 2.4. Vai trò của từ xưng hô trong việc hình thành đặc trưng ngôn ngữ<br /> nhân vật của tiểu thuyết Chu Lai ............................................................... 88<br /> 2.4.1. Từ xưng hô góp phần bộc lộ đặc điểm, tính cách, hoàn cảnh...<br /> của nhân vật trong tác phẩm ..................................................... 88<br /> 2.4.2. Vai trò của từ xưng hô trong việc khắc họa đặc điểm<br /> ngôn ngữ nhân vật trong tiểu thuyết Chu Lai ............................ 91<br /> 2.5. Tiểu kết .............................................................................................. 95<br /> Chương 3. ĐẶC ĐIỂM NGÔN NGỮ NHÂN VẬT TRONG TIỂU THUYẾT<br /> CHU LAI QUA TỪ THÔNG TỤC, QUÁN NGỮ VÀ THÀNH NGỮ............. 97<br /> <br /> 3.1. Từ thông tục ....................................................................................... 97<br /> 3.1.1. Khái niệm .................................................................................. 97<br /> 3.1.2. Từ thông tục trong lời thoại nhân vật ......................................... 98<br /> 3.1.3. Vai trò của từ thông tục trong ngôn ngữ nhân vật của tiểu<br /> thuyết Chu Lai ......................................................................... 125<br /> <br />