BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
BỘ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ
VIỆN NĂNG LƯỢNG NGUYÊN TỬ VIỆT NAM
---------&&&-------
TRẦN THỊ NHÀN
NGHIÊN CỨU KHẢ NĂNG LÀM GIẢM MẬT ĐỘ CÁC
GỐC TỰ DO GÂY BỞI BỨC XẠ ION HÓA CỦA CÁC
HỢP CHẤT TỰ NHIÊN
LUẬN ÁN TIẾN
HÀ NỘI – 2023
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
BỘ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ
VIỆN NĂNG LƯỢNG NGUYÊN TỬ VIỆT NAM
---------&&&-------
TRẦN THỊ NHÀN
NGHIÊN CỨU KHẢ NĂNG LÀM GIẢM MẬT ĐỘ CÁC
GỐC TỰ DO GÂY BỞI BỨC XẠ ION HÓA CỦA CÁC
HỢP CHẤT TỰ NHIÊN
LUẬN ÁN TIẾN SĨ
Chuyên ngành: Vật lý nguyên tử và hạt nhân
Mã số chuyên ngành: 9440106
Người hướng dẫn khoa học: 1. GS. Izumi Yoshinobu
2. TS Vương Thu Bắc
Cố vấn khoa học: TS. Đặng Đức Nhận
Hà Nội - 2023
i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi cam đoan đây công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các kết quả
nghiên cứu các kết luận trong luận án y trung thực, được các đồng tác
giả cho phép sử dụng và chưa từng công btrong bất k một công trình o
khác. Việc tham khảo các nguồn tài liệu đã được trích dẫn ghi nguồn tài liệu
tham khảo đúng quy định.
Tác giả
Trần Thị Nhàn
ii
LỜI CẢM ƠN
Đầu tiên, i xin chân thành y tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới, GS. Izumi
Yoshinubu, TS. Vương Thu Bắc những người Thầy đã tận tình chỉ bảo, hướng
dẫn, dành nhiều thời gian công sức giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập,
nghiên cứu và hoàn thành luận án.
Lời cảm ơn của tôi cũng xin được gửi đến TS. Đặng Đức Nhận, PGS.
Trần Minh Quỳnh PGS. Youichirou Matuo, những người đã dành thời gian
thảo luận khoa học đóng p các ý kiến quý báu cho tôi hoàn thành luận án.
Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành tới quý Cô, Thầy ti Trung tâm đào tạo
hạt nhân, viện Năng lượng Nguyên tử Việt Nam đã tạo mọi điều kiện thuận lợi
để tôi thực hiện luận án này.
Xin cảm ơn tất cả bạn bè, đồng nghiệp đã động viên giúp đỡ tôi trong
suốt thời gian thực hiện luận án.
Nhân dịp này, tôi muốn dành những tình cảm sâu sắc nhất, trân trọng nhất
đến những người thân trong gia đình luôn động viên htrợ tôi về mọi mặt, các
thành viên trong gia đình đã chia sẻ những khó khăn, thông cảm giúp đỡ tôi
trong cuộc sống.
Hà Nội, ny tháng năm 2023
Tác giả
Trần Thị Nhàn
iii
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ......................................................................................................... i
LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................. ii
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ...................................................................................... vi
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU ............................................................................. viii
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ ..................................................................................... ix
MỞ ĐẦU ..................................................................................................................... 1
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN ........................................................................................ 9
1.1. Gốc tự do .............................................................................................................. 9
1.2. Tác động của bức xạ ion hóa lên các phần tử sinh học ........................................ 11
1.2.1. Cơ chế tác dụng trực tiếp .................................................................................. 12
1.2.2. Cơ chế tác dụng gián tiếp ................................................................................. 13
1.2.3. Tổn thương do bức xạ ion hóa .......................................................................... 16
1.2.3.1. Tổn thương ở mức độ phân tử .............................................................. 16
1.3. Tổng quan về hợp chất tự nhiên có tác dụng chống oxy hóa ............................... 25
1.3.1. Sự oxy hóa, chất chống oxy hóa, các phương pháp xác định hoạt tính chống
oxy hóa ...................................................................................................................... 25
1.3.1.1. Sự oxy hóa ........................................................................................... 25
1.3.1.2. Chất chống oxy hóa ............................................................................. 26
1.3.1.3. Phương pháp xác định hoạt tính chống oxy hóa ................................... 27
1.3.2. Tổng quan về hợp chất polyphenol có tác dụng chống oxy hóa ....................... 30
1.3.3. Cơ chế hoạt động của các hợp chất chống oxy hóa polyphenol ........................ 36
1.3.3.1. Cơ chế chuyển nguyên tử hydro (Hydrogen Atomic Transfer-HAT) ... 36
1.3.3.2. Cơ chế chuyển một electron chuyển proton (Single Electron
Transfer- Proton Transfer − SET−PT) .............................................................. 36
1.3.3.3. Cơ chế chuyển proton mất electron (Sequential Proton Loss
Electron Transfer − SPLET). ............................................................................ 37
1.3.4. Khả năng chống oxy hóa của các polyphenol trong chè xanh ........................... 37