1
B GIÁO DC VÀ ĐÀO TO
ĐẠI HC ĐÀ NNG
TRƯƠNG TH NGC THƯ
NGHIÊN CU NH HƯNG CA CH ĐỘ CT ĐN
Đ NHÁM B MT KHI GIA CÔNG TRÊN MÁY PHAY
CNC
Chuyên ngành : Công ngh chế to máy
Mã ngành : 60.52.04
TÓM TT LUN VĂN THC SĨ K THUT
Đà Nng - Năm 2011
2
Công trình ñược hoàn thành ti
ĐẠI HC ĐÀ NNG
Người hướng dn khoa hc: TS. Đinh Minh Dim
Phn bin 1: PGS. TS: Nguyn Văn Yến
Phn bin 2: PGS. TS: Lê Viết Ngưu
Lun văn s ñược bo v trước Hi ñồng chm Lun
văn tt nghip thc sĩ K thut hp ti Vin Công ngh Cơ
khí T ñộng hóa, Trường Đại hc Bách khoa - Đại hc
Đà Nng vào ngày 29 tháng 08 năm 2011.
Có th tìm hiu lun văn ti:
- Trung tâm Thông tin-Hc liu, Đại hc Đà Nng
- Thư vin trường Đại hc Bách khoa, Đại hc Đà Nng
3
M ĐẦU
1. TÍNH CP THIT CA ĐỀ TÀI
Mt trong nhng thành tu quan trng nht ca tiến b khoa hc
k thut t ñộng hóa sn xut. Phương thc cao ca t ñộng hóa
sn xut sn xut linh hot. Trong dây chuyn sn xut linh hot
thì máy ñiu khin s CNC ñóng mt vai trò rt quan trng. S dng
máy công c ñiu khin s CNC cho phép gim khi lượng gia công
chi tiết, nâng cao ñộ chính xác gia công hiu qu kinh tế, ñồng
thi cũng rút ngn ñược chu sn xut. Chính vy, hin nay
nước ta và nhiu nước trên thế gii ñãñang ng dng rng rãi các
máy ñiu khin s vào lĩnh vc cơ khí chế to ñể chế to các chi tiết
cơ khí, ñặc bit các chi tiết yêu cu ñộ chính xác cao ñảm bo
ñược cht lượng b mt.
Thc tế cho thy cht lượng ca b mt gia công ca chi tiết
không ch ph thuc vào tính cht cơ ca vt liu, còn ph
thuc vào trng thái ca lp b mt, các chi tiết ñược chế to t mt
loi vt liu như nhau nhưng theo các phương pháp công ngh và chế
ñộ ct khác nhau s tính cht ca lp b mt khác nhau. ñộ
nhám b mt là mt trong các ch tiêu ñể ñánh giá cht lượng b mt
ñặc trưng cho tính cht hình hc ca b mt gia công. Tính ñến nay,
nh hưởng ca chế ñộ ct ñến ñộ nhám b mt chi tiết gia công trên
các máy vn năng ñã nhiu công trình nghiên cu ñã ñược ñúc
kết thành sách, giáo trình, c s tay tra cu… Nhưng dưới s phát
trin không ngng ca khoa hc k thut v t ñộng hóa trong sn
xut, ñể gii quyết vn ñề v công ngh, khi gia công trên máy CNC,
4
mt trong nhng yêu cu quan trng ñược ñặt ra chế ñộ ct cn
ñược chú trng, tính toán la chn mt cách hp khi gia công
ñể ñảm bo tăng năng sut, nâng cao cht lượng b mt, ñộ chính xác
ca chi tiết… Vn ñề này hin nay vn còn ít công trình nghiên cu
và chưa ñược ph biến rng nên vic kho sát hết sc cn thiết,
giúp cho vic s dng máy CNC ñạt hiu qu hơn.
Xut phát t nhng nhu cu như vy, người nghiên cu chn ñề
tài: “Nghiên cu nh hưởng ca chế ñộ ct ñến ñộ nhám b mt
khi gia công trên máy phay CNC”.
2. MC ĐÍCH NGHIÊN CU
Nghiên cu thc nghim xác ñịnh quy lut nh hưởng ca chế ñộ
ct ñến ñộ nhám b mt gia công khi phay tinh trên máy CNC.
3. PHM VI VÀ NI DUNG NGHIÊN CU
+ Phm vi nghiên cu: Nghiên cu nh hưởng ñồng thi ca 2
yếu t (S, t) ca chế ñộ ct ñến ñộ nhám b mt khi gia công nhôm
6061 trên máy phay CNC MILL 155 ti Vin công ngh Cơ khí
T ñộng hóa - trường Đại hc Bách khoa Đà Nng, bng dao phay
ngón thép gió, trong ñiu kin không có bôi trơn làm ngui.
+ Ni dung nghiên cu:
- Tìm hiu v máy phay CNC MILL 155 ti vin
CNCK&TĐH.
- Nghiên cu thuyết cơ s ct gt kim loi thuyết
nhám b mt.
- Nghiên cu cơ s công ngh gia công trên máy CNC.
- Xây dng phương trình mô tả ảnh hưởng của chế ñct ñến
ñộ nhám b mt khi phay.
5. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CU
5
Đề tài nghiên cu ñược thc hin theo phương pháp kết hp gia
lý thuyết và thc nghim.
- Nghiên cu thuyết cơ s ct gt kim loi, cơ s k thut
CNC và lý thuyết nhám b mt.
- Nghiên cu nh hưởng ca chế ñộ ct ñến ñộ nhám b mt
khi phay bng dao phay ngón trên máy phay CNC thông qua ño ñc
xử lý sliu thc nghim
5. Ý NGHĨA THC TIN
ng dng công ngh t ñộng gia công sn phm cơ khí ñạt các
cp ñộ bóng theo yêu cu, góp phn nâng cao cht lượng b mt sn
phm.
6. CU TRÚC LUN VĂN
- Ngoài phn m ñầu kết lun, lun văn bao gm 3
chương :
- CHƯƠNG 1: CƠ S CT GT KIM LOI VÀ CHT
LƯỢNG B MT GIA CÔNG
- CHƯƠNG 2: CƠ S CÔNG NGH GIA CÔNG TRÊN
MÁY CNC
- CHƯƠNG 3: NGHIÊN CU THC NGHIM V NH
HƯỞNG CH ĐỘ CT ĐẾN ĐỘ NHÁM B MT KHI
PHAY.
6
CHƯƠNG 1 - CƠ S CT GT KIM LOI
VÀ CHT LƯỢNG B MT GIA CÔNG
1.1. CƠ S LÝ THUYT CT GT
1.1.1. Chuyn ñộng cơ bn khi ct gt
Nhng chuyn ñộng tương ñối nhm hình thành b mt gia
công gi là chuyn ñộng ct gt, bao gm 2 loi:
- Chuyn ñộng chính: n (vg/ph) , v (m/ph)
- Các chuyn ñộng ph: s (mm/vong hoc mm/răng), t (mm)
1.1.2. B mt ñược hình thành trên chi tiết trong quá trình
ct
Bt k phương pháp gia công nào, quá trình ht b dn lp
lượng dư gia công cơ (quá trình ct) ñều hình thành trên chi tiết ba b
mt có ñặc ñim khác nhau: Mt s gia công, mt ñang gia công, mt
ñã gia công
1.1.3. Dng c ct gt
1.1.3.1. Kết cu ca dng c ct kim loi
M
t
ñ
ã gia công
M
t s gia công
Mt ñang gia công
n
s
Phoi
t
Hình 1.1: B mt ñược hình thành trên chi tiết tr
ong
quá trình ct
Hình 1.2. Kết cu ca dao
a)
b)
7
1.1.3.2. Thông s hình hc dao khi thiết kế
Để xác ñịnh v trí các b mt lưỡi ct ca dao, người ta
dùng các thông s hình hc: góc trước γ, góc sau α, góc sc β, góc
ct δ, góc trước ph γ
1
, góc sau ph α
1
, góc nghiêng chính ϕ, góc
nghiêng ph ϕ
1
và góc nâng λ (xem hình 1.3)
1.1.4. S hình thành phoi và các loi phoi
1.1.4.1. S hình thành phoi
- S to thành phoi ch phát sinh khi lc P ñủ ln ñể to ra
trong lp ct mt ng sut vượt quá gii hn bn ca vt liu gia
công.
Hình 1.3: Các góc dao bi
u din trên các mt tiếp xúc
Hình 1.4: Min to phoi
8
1.1.4.2. Các loi phoi
Tùy theo vt liu gia công, thông s hình hc ca dao thông
s ct, phoi ct ra th nhiu dng khác nhau: Phoi xếp, phoi
dây, phoi vn
1.1.5. Vt liu chế to dao ct gt
1.2. CHT LƯỢNG B MT GIA CÔNG
1.2.1. Khái nim v cht lượng b mt gia công
Các yếu t ñặc trưng ca cht lượng b mt gia công
- Trng thái ca lp b mt:
- Tính cht cơ ca lp b mt (ñộ cng, biến cng, ng sut
dư, phn ng hoá hc lp b mt…).
1.2.2. Nhám b mt
1.2.2.1. Khái nim
Như ta ñã biết, b mt chi tiết sau khi gia công không bng
phng mt cách lí tưởng mà có nhng nhp nhô. Tuy vy, không phi
toàn b nhng nhp nhô trên b mt ñều thuc nhám b mt. Nhám
b mt là tp hp nhng nhp nhô có bưc tương ñôi nhñược xét
trong gii hn chiu dài chun L (hình 1.5)
1.2.2.2. Ch tiêu ñánh giá ñộ nhám b mt
Độ nhám b mt gia công ñược ño bng sai lch profin trung
bình cng R
a
và chiu cao nhp nhô R
z
ca lp b mt.
Theo tiêu chun nhà nước thì ñộ nhám b mt ñược chia làm 14
cp ng vi các giá tr Ra Rz. Độ nhám b mt thp nht (hay ñộ
nhn bóng b mt cao nht) ng vi cp 14.
1.2.2.3. nh hưởng ca ñộ nhám ñến kh năng làm vic
ca chi tiết
9
Hình 1.
5
:
P
rofin
khu
ếch
ñ
i ca b m
t chi tiết
1) nh hưởng ñến tính chng mài mòn
2) nh hưởng ñến ñộ bn mi ca chi tiết
3) nh hưởng ñến tính chng ăn mòn hoá hc ca lp b mt
chi tiết
4) nh hưởng ñến ñộ chính xác mi lp ghép
1.2.2.4. Các yếu t nh hưởng ñến ñộ bóng b mt
1) Các yếu t nh hưởng mang tính cht hình hc ca chế ñộ
ct và dao ct.
2) Các yếu t nh hưởng ph thuc vào biến dng do ca kim
loi.
a) S nh hưởng ca tc ñộ ct.
Khi ct thép cacbon tc ñộ ct thp ñộ nhám b mt thp. Khi
tăng tc ñộ ct lên khong 15÷20 m/phút làm tăng ñộ nhám b mt
gia công do lo dao. Khi tc ñộ ct trong khong 30÷60 m/phút hoc
ln hơn, lo dao khôngnh thành nhám b mt gia công gim
Độ nhp nhô b mt
Đ
sóng b mt
Đ
nhám b mt
M
t phng áp
R vt liu
M
t phng ct
10
b) nh hưởng ca lượng chy dao: Để ñảm bo ñộ nhn bóng
b mt và năng sut gia công nên chn giá tr lượng chy dao S trong
khong t 0,05÷0,12 mm/vòng ñối vi thép cacbon.
c) nh hưởng ca chiu sâu ct: Chiu sâu ct nhìn chung
khôngnh hưởng ñáng k ñến ñộ nhám b mt.
d) nh hưởng ca vt liu gia công: Vt liu do và dai (thép ít
cacbon) d biến dng do s làm cho ñộ nhám b mt tăng hơn so vi
vt liu cng và giòn.
3. nh hưởng ca rung ñộng ca h thng công ngh.
1.2.2.5. Phương pháp ñạt ñộ bóng b mt.
th chn phương pháp gia công khác nhau vi chế ñộ ct S,
V, t hp lý ñể to ra ñộ bóng b mt theo yêu cu.
1.2.2.6. Phương pháp ñánh gñộ nhám b mt
1) Phương pháp quang hc
2) Phương pháp ño ñộ nhám Ra, Rz, Rmax v.v..bng máy ño
prôfin.
3) Phương pháp so sánh