1
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu do tôi thực hiện.
Các số liệu, kết luận nghiên cứu trình bày trong luận văn này là trung
thực và chưa được công bố ở các nghiên cứu khác.
Tôi xin chịu trách nhiệm về nghiên cứu của mình.
Học viên
Lê Chi Lan
2
LỜI CẢM ƠN
Tôi xin chân thành cảm ơn Ban Giám đốc Viện Đảm bảo chất lượng
Giáo dục – Đại học Quốc gia Hà Nội, Viện Đảm bảo Chất lượng Đào tạo -
Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh, quý thầy cô giáo đã tận tình giảng dạy,
tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong suốt khóa học và trong việc hoàn thành luận
văn.
Xin chân thành biết ơn sâu sắc đến
PGS.TS. PHẠM VĂN QUYẾT
đã
tận tình hướng dẫn, giúp đỡ, động viên, cung cấp tài liệu học tập và nghiên
cứu, mang lại cho em những tri thức quý báu, thiết thực để hoàn thành luận
văn.
Xin chân thành cảm ơn gia đình, các anh chị chuyên viên, đồng nghiệp
trong cơ quan công tác và bạn bè đã tạo điều kiện thuận lợi, đóng góp những
ý kiến quý báu cho tôi trong việc hoàn thành luận văn.
Mặc dù rất cố gắng, nhưng thời gian có hạn nên việc thực hiện luận văn
không thể tránh khỏi những hạn chế và thiếu sót, kính mong được sự góp ý
của Thầy, Cô, đồng nghiệp và các bạn.
Tp. Hồ Chí Minh, tháng 07 năm 2011
Tác giả của luận văn
LÊ CHI LAN
3
MỤC LỤC
Lời cam đoan
Mục lục
Danh mục các từ viết tắt
Danh mục các bảng
Danh mục các biểu đồ
Danh mục các hộp
PHẦN MỞ ĐẦU............................................................................................ 1
Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN
1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề................................................................... 6
1.1.1. Các công trình ngoài nước nghiên cứu về đảm bảo chất
lượng giáo dục và hoạt động giảng dạy của giảng viên............... 6
1.1.2. Các công trình trong nước nghiên cứu về đảm bảo chất
lượng giáo dục và hoạt động giảng dạy của giảng viên............... 8
1.2. Một số khái niệm cơ bản.................................................................... 13
1.2.1.Đảm bảo chất lượng................................................................... 13
1.2.1.1. Khái niệm về đảm bảo chất lượng.................................. 13
1.2.1.2. Vai trò của đảm bảo chất lượng giáo dục ....................... 14
1.2.1.3. Đảm bảo chất lượng giáo dục tại Việt Nam.................... 15
1.2.2. Các biện pháp đảm bảo chất lượng giáo dục ............................. 16
1.2.3. Phương pháp giảng dạy ............................................................ 17
1.2.3.1. Phương pháp giảng dạy truyền thống............................. 18
1.2.3.2. Phương pháp giảng dạy tích cực .................................... 19
1.3. Một số vấn đề lý luận liên quan đến biện pháp đảm bảo chất
lượng giáo dục và phương pháp giảng dạy ......................................... 23
4
1.3.1. Các biện pháp đảm bảo chất lượng đã và đang thực hiện.......... 23
1.3.1.1. Biện pháp đảm bảo chất lượng của Bộ GD&ĐT .......... 24
1.3.1.2. Biện pháp đảm bảo chất lượng của tại các
trường Đại học............................................................ 26
1.3.1.3. Biện pháp đảm bảo chất lượng tại trường
Đại học Sài Gòn.......................................................... 28
1.3.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến phương pháp giảng dạy................... 30
Chương 2. VIỆC THỰC HIỆN CÁC BIỆN PHÁP ĐẢM BẢO CHẤT
LƯỢNG GIÁO DỤC VÀ PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY CỦA
GIẢNG VIÊN TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC SÀI GÒN
2.1. Thực trạng triển khai việc thực hiện các biện pháp đảm bảo
chất lượng giáo dục và nhận biết của giảng viên về các biện
pháp tại trường Đại học Sài Gòn....................................................... 32
2.1.1. Công bố chương trình đào tạo ................................................. 33
2.1.2. Công bố đề cương chi tiết từng môn học................................. 34
2.1.3. Thực hiện công tác tự đánh giá ............................................... 35
2.1.4. Lấy ý kiến phản hồi của sinh viên về hoạt động giảng dạy...... 37
2.1.5. Chuyển đổi phương thức đào tạo............................................. 38
2.1.6.
Thành lập Phòng Khảo thí và Kiểm định chất lượng giáo dục
...... 40
2.2. Việc áp dụng phương pháp giảng dạy của giảng viên trường
Đại học Sài Gòn trước năm học: 2008 – 2009 và hiện nay
(năm học: 2009 – 2010).................................................................... 41
2.2.1. Phương pháp giảng dạy truyền thống...................................... 44
2.2.1.1. Phương pháp Thầy đọc – Trò ghi ................................ 44
2.2.1.2. Phương pháp Thầy giảng – Trò tự ghi.......................... 46
2.2.1.3. Phương pháp Thầy nêu vấn đề và hướng giải quyết..... 47
5
2.2.1.4. Phương pháp sử dụng hệ thống câu hỏi để giảng dạy..... 48
2.2.1.5. Phương pháp sử dụng phương tiện trực quan ................. 50
2.2.2. Phương pháp giảng dạy tích cực.............................................. 51
2.2.2.1. Phương pháp nêu vấn đề ................................................ 52
2.2.2.2. Phương pháp Seminar .................................................... 54
2.2.2.3. Phương pháp làm đồ án môn học ................................... 57
2.2.2.4. Phương pháp thảo luận nhóm......................................... 58
2.2.2.5. Phương pháp tranh luận ................................................. 59
Chương 3. TÁC ĐỘNG CỦA CÁC BIỆN PHÁP ĐẢM BẢO
CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC TỚI PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY
CỦA GIẢNG VIÊN
3.1. Tác động của biện pháp công bố chương trình đào tạo..................... 63
3.2. Tác động của biện pháp mỗi môn học phải có đề cương chi tiết....... 65
3.3. Tác động của biện pháp tự đánh giá hằng năm................................. 66
3.4. Tác động của biện pháp lấy ý kiến phản hồi của người học.............. 68
3.5. Tác động của biện pháp chuyển đổi phương thức đào tạo sang
học chế tín chỉ.................................................................................. 71
3.6. Tác động của biện pháp thành lập Phòng Khảo thí và Kiểm
định chất lượng giáo dục.................................................................. 72
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ............................................................... 76
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 82
PHỤ LỤC ................................................................................................... 86