i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của bản thân dưới sự
hướng dẫn của TS.Nguyễn Duy Nhứt có tham khảo thêm các tài liệu đáng tin
cậy, có nguồn gốc rõ ràng. Các số liệu, kết quả trong luận văn là hoàn toàn
trung thực và chưa được công bố trong bất kỳ công trình nào khác.
Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về nội dung luận văn này.
Tác giả luận văn
Võ Thị Như Trim
ii
LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành luận văn tốt nghiệp này, trước tiên Tôi xin gửi lời cảm
ơn tới lãnh đạo viện, các nhà khoa học, anh chị em và bạn bè đang công tác
tại Viện nghiên cứu và ứng dụng Công nghệ Nha Trang - Viện Hàn lâm
Khoa học và Công nghệ Việt Nam, đã tạo mọi điều kiện tốt nhất để tôi làm
thực nghiệm và luôn động viên giúp đỡ để tôi hoàn thành đề tài luận văn.
Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới thầy TS.Nguyễn Duy Nhứt – là
người thầy bằng cả tâm huyết của mình đã hướng dẫn tôi về khoa học, gợi mở
cho tôi các ý tưởng nghiên cứu, tận lực giúp đỡ, tạo mọi điều kiện thuận lợi
và hỗ trợ hầu hết kinh phí để tôi thực hiện luận văn này.
Tôi xin chân thành cảm ơn các anh chị, các bạn làm công tác nghiên
cứu tại Viện nghiên cứu và Ứng dụng công nghệ Nha Trang đã giúp đỡ tôi
nhiệt tình trong suốt quá trình làm luận văn tại Viện.
Đặc biệt xin được ghi nhớ tình cảm, sự giúp đỡ của các anh, chị công
tác tại Trung tâm Ứng dụng công nghệ - Viện nghiên cứu và ứng dụng Công
nghệ Nha Trang đã tạo điều kiện chia sẽ, giúp đở tôi trong suốt quá trình thực
hiện luận văn.
Cuối cùng tôi xin bày tỏ lòng biết ơn đối với gia đình, người thân và
các bạn bè tôi, đã quan tâm sâu sắc, chia sẻ khó khăn và động viên để tôi hoàn
thành luận văn này.
Tác giả luận văn
Võ Thị Như Trim
1
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................. i
LỜI CẢM ƠN ................................................................................................... ii
MỤC LỤC ......................................................................................................... 1
DANH MỤC HÌNH .......................................................................................... 4
DANH MỤC BẢNG ......................................................................................... 6
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT .................................................................. 8
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN ......................................................................... 11
1.1. GIỚI THIỆU CHUNG VỀ RONG BIỂN ............................................ 11
1.1.1. Phân loại rong biển ........................................................................ 11
1.1.2. Ứng dụng của rong biển ................................................................ 13
1.2. PHÂN BỐ RONG NÂU TẠI VIỆT NAM ........................................... 14
1.3. THÀNH PHẦN HÓA HỌC CỦA RONG NÂU .................................. 15
1.4. GIỚI THIỆU VỀ FUCOIDAN ............................................................. 19
1.4.1. Lịch sử phát hiện và cấu trúc fucoidan .......................................... 19
1.4.2. Hoạt tính fucoidan ......................................................................... 23
1.4.2.1. Một số sản phẩm fucoidan trên thế giới và công dụng ghi trên
bao bì ............................................................................................................... 23
1.4.2.2. Các nghiên cứu về hoạt tính sinh học của fucoidan ................ 23
1.5. MỘT VÀI PHƯƠNG PHÁP TÁCH CHIẾT FUCOIDAN.................. 30
1.5.1. Phương pháp chiết theo Black ....................................................... 30
1.5.2. Phương pháp chiết của Wan Aida Wan và cộng sự ...................... 31
1.5.3. Một số phương pháp chiết sử dụng trong nghiên cứu cấu trúc
fucoidan ........................................................................................................... 32
1.5.4. Phương pháp chiết Soyoung Yang và cộng sự (2011). ................. 34
1.5.5. Phương pháp tinh chế fucoidan: .................................................... 34
2
1.6. MỘT VÀI PHƯƠNG PHÁP XÁC ĐỊNH HÀM LƯỢNG FUCOIDAN .... 36
1.6.1. Xác định hàm lượng fucoidan trong rong nâu bằng phương pháp
phân tích khối lượng........................................................................................ 36
1.6.2. Phương pháp xác địnhhàm lượng fucoidan thông qua hàm lượng
fucose ................................................................................................................................. 38
1.6.2.1. Phương pháp của Usov và cộng sự .......................................... 38
1.6.2.2. Phương pháp của Bùi Minh Lý và cộng sự ............................. 38
1.6.2.3. Phương pháp định lượng fucoidan bằng phương pháp huỳnh
quang của U. Warttinger. ................................................................................ 41
1.6.2.4. Phương pháp sử dụng điện cực màng polyion độ nhạy cao của
Ji Min Kim và cộng sự .................................................................................... 42
CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU......... 44
2.1. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU ............................................................................. 44
2.1.1. Rong nâu ........................................................................................ 44
2.1.2. Hexadecyltrimethylammonium bromide ....................................... 46
2.1.3. Các hóa chất sử dụng ..................................................................... 46
2.1.4. Máy móc thiết bị ............................................................................ 47
2.1.5. Phần mềm xử lý dữ liệu ................................................................. 47
2.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ........................................................ 47
2.2.1. Dịch chiết polysaccharide rong nâu .............................................................. 47
2.2.2. Phương pháp phân tích khối lượng ............................................................... 48
2.2.3. Ký hiệu mẫu và các sản phẩm trung gian trong phương pháp kiểm. ........ 49
2.2.4. Xác định hàm lượng fucoidan dựa vào xác định hàm lượng fucose ....... 50
2.2.4.1. Xây dựng đường chuẩn methylpentose ................................... 50
2.2.4.2. Xác định hàm lượng fucose trong một số loài rong nâu phổ
biến ở khánh hòa bằng phương pháp so màu .................................................. 52
3
2.2.4.3. Xác định hàm lượng fucose trong một số loài rong nâu phổ
biến ở khánh hòa bằng phương pháp sắc kí khí (GC). .................................... 54
2.2.5. Phương pháp chuẩn độ kết tủa ...................................................... 55
CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN ............................................... 59
3.1. ĐỊNH LƯỢNG FUCOIDAN TRONG 6 LOÀI RONG NÂU THU
THẬP TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH KHÁNH HÒA DỰA VÀO PHƯƠNG PHÁP
PHÂN TÍCH KHỐI LƯỢNG ......................................................................... 59
3.2. HÀM LƯỢNG FUCOIDAN TRONG 6 LOÀI RONG NÂU Ở KHÁNH
HÒA DỰA VÀO PHƯƠNG PHÁP XÁC ĐỊNH HÀM LƯỢNG FUCOSE ..... 63
3.2.1. Xác định hàm lượng fucoidan dựa vào hàm lượng fucose trong rong,
fucoidan tinh chế và trong dịch chiết một số loài rong nâu phổ biến ở khánh hòa
bằng phương pháp so màu dische z. And shettles l.b.,j.biol. ......................................... 63
3.2.2. Xác định hàm lượng fucoidan dựa vào hàm lượng fucose trong rong,
fucoidan tinh chế và trong dịch chiết một số loài rong nâu phổ biến ở khánh hòa
bằng phương pháp sắc kí khí (GC) .................................................................................. 67
3.3. XÁC ĐỊNH HÀM LƯỢNG FUCOIDAN TRONG DỊCH CHIẾT RONG
BẰNG QUATERNARY AMMONIUM DẠNG LỎNG .................................. 70
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ...................................................................... 75
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 76
PHỤ LỤC ....................................................................................................... 83