ĐẠI HỌC THÁI
NGUYÊN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ THÔNG TIN VÀ TRUYỀN THÔNG
LÊ CẢNH THƠ
PHƯƠNG PHÁP TINH CHỈNH THAM SỐ MỜ
GIA TỬ CỦA HỆ MỜ DẠNG LUẬT PHÂN LỚP
VÀ ỨNG DỤNG
LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC MÁY TÍNH
THÁI NGUYÊN - 2015
Số hoá bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
i
ĐẠI HỌC THÁI
NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ THÔNG TIN VÀ TRUYỀN THÔNG
LÊ CẢNH THƠ
PHƯƠNG PHÁP TINH CHỈNH THAM SỐ MỜ GIA TỬ
CỦA HỆ MỜ DẠNG LUẬT PHÂN LỚP
VÀ ỨNG DỤNG
Chuyên ngành: KHOA HỌC MÁY TÍNH
Mã số: 60 48 01
LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC MÁY TÍNH
HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS DƯƠNG THĂNG LONG
THÁI NGUYÊN - 2015
Số hoá bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
ii
LỜI CAM ĐOAN
Với mục đích nghiên cứu, tìm hiểu để nâng cao kiến thức và trình độ
chuyên môn để áp dụng trong các bài toán cụ thể trong tương lai nên tôi đã
làm luận văn này một cách nghiêm túc và hoàn toàn trung thực. Nội dung
luận văn do tự tôi tìm hiểu và hoàn thành.
Trong luận văn, tôi có sử dụng tài liệu tham khảo của một số tác giả trong
và ngoài nước để hoàn thành luận văn được nêu ở phần tài liệu tham khảo.
Tôi xin cam đoan và chịu trách nhiệm về nội dung, sự trung thực trong
luận văn tốt nghiệp Thạc sỹ của mình.
Thái Nguyên, tháng 4 năm 2015
Học viên
Số hoá bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
iii
LỜI CẢM ƠN
Những kiến thức căn bản trong luận văn này là kết quả của quá trình tự
nghiên cứu trong quá trình công tác và hai năm học Thạc sỹ (2012 - 2014) tại
Trường Đại học Công nghệ thông tin và Truyền thông Thái Nguyên. Dưới sự
giảng dạy, đào tạo và dìu dắt trực tiếp của các thầy cô trong trường và Viện
Công nghệ thông tin Việt Nam.
Tôi xin bày tỏ lời cảm ơn chân thành tới các thầy cô trong Khoa Công
nghệ thông tin, Phòng Đào tạo, Phòng Công tác học sinh sinh viên, Phòng Đào
tạo sau đại học Trường Đại học Công nghệ thông tin và Truyền thông Thái
Nguyên, đã tạo điều kiện thuận lợi cho tôi trong thời gian học tập tại trường.
Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành, lời cảm ơn sâu sắc nhất đối với
thầy giáo TS Dƣơng Thăng Long đã trực tiếp hướng dẫn, định hướng cho tôi
giải quyết các vấn đề trong luận văn.
Tôi cũng xin cảm ơn đến người thân, bạn bè và các bạn đồng môn
lớp cao học khóa 11, đã ủng hộ và giúp đỡ tôi trong quá trình làm luận văn
tốt nghiệp.
Thái Nguyên, ngày 6 tháng 4 năm 2015
Học viên
Lê Cảnh Thơ
Số hoá bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN http://www.lrc.tnu.edu.vn
iv
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................................................. i
LỜI CẢM ƠN ................................................................................................................................... iii
MỤC LỤC ......................................................................................................................................... iv
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ CÁI VIẾT TẮT .................................................................. vi
DANH MỤC HÌNH VẼ ................................................................................................................. viii
LỜI NÓI ĐẦU .................................................................................................................................. 1
CHƢƠNG 1: CƠ SỞ VỀ HỆ MỜ DẠNG LUẬT DỰA TRÊN ĐẠI SỐ GIA TỬ ...................... 3
1.1 Khái quát về lập luận mờ .......................................................................................................... 3
1.1.1 Định nghĩa tập mờ ................................................................................................................... 3
1.1.2 Số mờ ........................................................................................................................................ 3
1.1.3 Phân hoạch mờ ........................................................................................................................ 5
1.1.4 Các phép tính trên tập mờ Zadeh ............................................................................................ 6
1.1.4.5 Phép kéo theo ........................................................................................................................ 8
1.1.5 Biến ngôn ngữ .......................................................................................................................... 9
1.1.6 Suy luận mờ ............................................................................................................................ 11
1.2 Đại số gia tử trong lập luận mờ ............................................................................................... 12
1.2.1 Đại số gia tử (ĐSGT) .............................................................................................................. 12
1.2.2 Tính chất của đại số gia tử tuyến tính ................................................................................... 13
1.2.3 Đại số 2 gia tử ......................................................................................................................... 14
1.2.4 Định lượng ngữ nghĩa trong đại số gia tử ............................................................................ 15
1.2.5 Hệ khoảng tính mờ ................................................................................................................. 19
1.3 Kết luận chƣơng 1 .................................................................................................................... 21
CHƢƠNG 2: PHƢƠNG PHÁP TINH CHỈNH THAM SỐ MỜ GIA TỬ CỦA HỆ MỜ DẠNG
LUẬT PHÂN LỚP ......................................................................................................................... 22
2.1 Phƣơng pháp xây dựng hệ mờ dạng luật phân lớp ............................................................... 22
2.1.1 Bài toán phân lớp ................................................................................................................... 22
2.1.2 Mô hình hệ mờ dạng luật giải bài toán phân lớp ................................................................. 23
2.1.3 Thuật toán sinh luật mờ dựa trên hệ khoảng tính mờ ......................................................... 26
2.2 Sự ảnh hƣởng của tham số mờ gia tử đối với bài toán phân lớp ......................................... 34
2.3 Phƣơng pháp tinh chỉnh bằng trực quan kinh nghiệm của ngƣời dùng ............................. 36
2.4 Tinh chỉnh bằng phƣơng pháp tối ƣu dựa trên giải thuật di truyền ................................... 46
