ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
----------------------
NGÔ MINH THANH
QUAN HỆ VIỆT NAM – ĐÀI LOAN
HIỆN TRẠNG VÀ TRIỂN VỌNG
LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ CHÍNH TRỊ
Hà Nội – 2008
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
----------------------
Ngô Minh Thanh
QUAN HỆ VIỆT NAM – ĐÀI LOAN
HIỆN TRẠNG VÀ TRIỂN VỌNG
Chuyên ngành: Kinh tế chính trị
Mã số: 60 31 01
LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ CHÍNH TRỊ
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS. TS. NGUYỄN QUANG THUẤN
Hà Nội – 2008
1
MỤC LỤC
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT ........................................................................... 2
DANH MỤC BẢNG, BIỂU ................................................................................ 3
MỞ ĐẦU ............................................................................................................ 4
Ch- ¬ng 1. c¸c nh©n tè t¸c ®éng tíi quan hÖ kinh tÕ viÖt nam - ®µi
loan ............................................................................................................... 10
1.1. Toàn cầu hoá ........................................................................................... 10
1.2. Khu vực hoá và liên kết kinh tế Đông Á .................................................. 15
1.3. Chính sách “Hướng Nam” của Đài Loan ................................................. 20
1.4. Đổi mới chính sách đối ngoại của Việt Nam ........................................... 23
Kết luận chương I .......................................................................................... 32
Ch- ¬ng 2. HiÖn tr¹ng quan hÖ kinh tÕ viÖt nam - ®µi loan ........... 34
2.1. Quan hệ thương mại ................................................................................ 36
2.2. Đầu tư trực tiếp của Đài Loan vào Việt Nam: hiện trạng và đặc điểm ..... 46
2.3. Hợp tác lao động Việt Nam - Đài Loan ................................................... 58
2.4. Đánh giá chung về quan hệ kinh tế Việt Nam - Đài Loan ........................ 75
Kết luận chương II ......................................................................................... 76
Ch- ¬ng 3. TriÓn väng vµ c¸c gi¶i ph¸p thóc ®Èy quan hÖ kinh tÕ
viÖt nam - ®µi loan ...................................................................................... 78
3.1. Định hướng phát triển kinh tế Đối ngoại của Việt Nam ........................... 78
3.2. Triển vọng quan hệ kinh tế Việt Nam - Đài Loan .................................... 81
3.3. Các giải pháp chủ yếu thúc đẩy quan hệ kinh tế Việt Nam- Đài Loan ..... 86
Kết luận chương III ...................................................................................... 102
KẾT LUẬN ..................................................................................................... 104
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................... 106
PHỤ LỤC........................................................................................................ 110
2
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
AFT
Khu vực mậu dịch tự do ASEAN
(Asean Free Trade Area)
APEC
Diễn đàn Hợp tác Kinh tế Châu Á - Thái Bình Dương
(Asia Pacific Economic Cooperation
ASEAN
Hiệp hội các nước Đông Nam Á
(Association of South-East Asian Nations)
ASEM
Hội nghị Thượng đỉnh Á – Âu
(Asian-Euro Meeting)
CHNDTH
Cộng hoà Nhân dân Trung Hoa
EC
Cộng đồng Châu Âu (European Comunities)
EU
Liên minh Châu Âu (European Union)
FDI
Đầu tư trực tiếp nước ngoài (Foreign Direct
Investment)
FTA
Khu vực mậu dịch tự do (Free Trade Area)
GATT
Hiệp định chung về thuế quan và mậu dịch
(General Agreement on Tariffs and Trade)
IMF
Quỹ Tiền tệ Quốc tế (International Monetary Fund)
NAFTA
Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ
(North American Free Trade Agreement)
ODA
Viện trợ phát triển chính thức
(Official Development Assistance)
ROC
Đài Loan
RPN
Mạng sản xuất khu vực
(Regional Production Network)
RTA
Thương mại khu vực (Regional Trade Area)
TD
Thương mại (Trade)
WB
Ngân hàng Thế giới (World Bank)
WTO
Tổ chức Thương mại Thế giới (World Trade Organization
3
DANH MỤC BẢNG, BIỂU
Bảng 2. 1 Xuất khẩu của Đài Loan sang Việt Nam ................................... 41
Bảng 2. 2 Xuất khẩu từ Việt Nam sang Đài Loan ..................................... 44
Bảng 2. 3 Vốn đầu tư trực tiếp của Đài Loan vào Việt Nam phân bố theo
ngành năm 2007 ....................................................................................... 48
Bảng 2. 4 Đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam giai đoạn 1988-200850
Bảng 2. 5 Phân bổ FDI Đài Loan vào Việt Nam năm 2005 ...................... 57
Bảng 2. 6 Đầu tư của Đài Loan vào Việt Nam theo hình thức đầu tư giai đoạn
1988-2005 ................................................................................................ 56
Bảng 2. 7 Lao động Việt Nam tại Đài Loan.............................................. 63
Biểu đồ 2. 1 Thương mại Đài Loan-Việt Nam .......................................... 37
Biểu đồ 2. 2 Xuất khẩu của Đài Loan sang Việt Nam ............................... 40
Biểu đồ 2. 3 Xuất khẩu của Việt Nam sang Đài Loan ............................... 45
Biểu đồ 2. 4 Phân bố FDI của Đài Loan và tái xuất sang Đài Loan theo ngành
năm 2005 ................................................................................................. 52
Biểu đồ 2. 5 Phân bổ nguồn FDI Đài Loan và nhập khẩu từ Đài Loan theo
ngành năm 2005 ....................................................................................... 54
