
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ CÔNG THƯƠNG
VIỆN NGHIÊN CỨU CHIẾN LƯỢC, CHÍNH SÁCH CÔNG THƯƠNG
LÊ TRIỆU DŨNG
CÁC GIẢI PHÁP ỨNG PHÓ BIỆN PHÁP CHỐNG TRỢ CẤP ĐỐI
VỚI HÀNG HOÁ XUẤT KHẨU CỦA VIỆT NAM
TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ
HÀ NỘI, 2025

CÔNG TRÌNH ĐƯỢC HOÀN THÀNH TẠI
VIỆN NGHIÊN CỨU CHIẾN LƯỢC, CHÍNH SÁCH CÔNG THƯƠNG
Người hướng dẫn khoa học:
Hướng dẫn chính: PGS.TS. Trần Thị Thu Phương
Hướng dẫn phụ: PGS.TS. Nguyễn Văn Lịch
Phản biện:
1.
2.
3.
Luận án được bảo vệ trước Hội đồng đánh giá luận án tiến sĩ cấp Viện
Vào hồi: ngày tháng năm 2025
Có thể tìm hiểu luận án tại:
- Thư viện Quốc gia
- Thư viện Viện Nghiên cứu chiến lược, chính sách Công Thương
Hà Nội, 2025

1
MỞ ĐẦU
1. Sự cần thiết nghiên cứu
Việt Nam gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới (WTO), tham
gia vào các hiệp định thương mại tự do (FTA), đặc biệt là các FTA thế
hệ mới, hàng rào thuế quan dần được dỡ bỏ, tạo cơ hội mở rộng thị
trường và tăng trưởng xuất khẩu. Với những lợi thế đặc thù của quốc
gia đang phát triển như giá nhân công rẻ, giá thành sản xuất thấp,
được ưu đãi thông qua các FTA, sản phẩm ngày càng đáp ứng tiêu
chuẩn chất lượng quốc tế khiến hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam dần
trở thành mối đe dọa lớn đối với ngành sản xuất trong nước của các
quốc gia nhập khẩu.cĐể hạn chế thiệt hại cho ngành sản xuất trong
nước, nhiều quốc gia tăng cường sử dụng công cụ phòng vệ thương
mại (PVTM) gồm biện pháp chống bán phá giá (CBPG), chống trợ
cấp (CTC), tự vệ và chống lẩn tránh biện pháp PVTM lên hàng hóa
xuất khẩu của Việt Nam. Điều này khiến số lượng vụ việc PVTM của
nước ngoài nói chung, CTC nói riêng đối với hàng xuất khẩu của Việt
Nam ngày càng gia tăng.
Bên cạnh đó, tính chất các vụ việc CTC của nước ngoài ngày
càng phức tạp có nhiều nội dung mới chưa từng có tiền lệ, phạm vi các
cuộc điều tra CTC của các nước nhập khẩu ngày càng mở rộng, sản
phẩm bị điều tra đa dạng, thủ tục điều tra CTC khắt khe và phức tạp
hơn, nhiều nước liên tục thay đổi quy định về pháp luật CTC nhằm tăng
cường bảo vệ cho sản xuất trong nước. Các vụ việc điều tra CTC yêu
cầu cao hơn đối với chính phủ, doanh nghiệp bị điều tra như về thời hạn
trả lời, yêu cầu cung cấp thông tin nhiều lần trong một vụ việc, bổ sung
nhiều thông tin và mở rộng ra nhiều lĩnh vực, chặt chẽ hơn về thời gian
gia hạn.

2
Việt Nam hội nhập ngày càng sâu rộng vào kinh tế khu vực và
thế giới, mở ra cơ hội cho hàng hóa mở rộng thị trường và đẩy mạnh
xuất khẩu. Tuy nhiên, hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam ngày càng đối
mặt với nhiều vụ kiện PVTM mới từ các quốc gia nhập khẩu trong đó
có các vụ kiện CTC, đòi hỏi cần có những giải pháp ứng phó kịp thời.
Việc ứng phó biện pháp CTC đối với hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam
đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ các ngành sản xuất trong
nước, tạo công ăn việc làm cho người lao động và hướng tới xuất khẩu
bền vững.
Hiện nay, đã có những công trình nghiên cứu về vấn đề trợ cấp
và CTC, tuy nhiên vấn đề ứng phó biện pháp CTC đối với hàng hoá
xuất khẩu đang được rất ít các nhà nghiên cứu đề cập, đặc biệt là vấn
đề lý luận về ứng phó như khái niệm ứng phó, nội dung ứng phó, vai
trò của ứng phó biện pháp CTC... gần như chưa được đề cập. Vì vậy,
có một công trình nghiên cứu để hệ thống hóa, bổ sung lý luận về
ứng phó biện pháp CTC làm cơ sở đánh giá thực tiễn và đề xuất giải
pháp ứng phó biện pháp CTC đối với hàng hóa xuất khẩu của Việt
Nam đến năm 2030 nhằm nâng cao năng lực và hiệu quả ứng phó để
bảo vệ ngành hàng và doanh nghiệp xuất khẩu.
Từ những lý do nêu trên, nghiên cứu sinh chọn đề tài “Các
giải pháp ứng phó biện pháp chống trợ cấp đối với hàng hoá xuất
khẩu của Việt Nam” làm đề tài luận án tiến sĩ kinh tế của mình.
2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Mục tiêu nghiên cứu
Luận án làm rõ luận cứ lý luận và thực tiễn về ứng phó các
biện pháp chống trợ cấp đối với hàng hóa xuất khẩu ở Việt Nam và
một số nước trên thế giới, từ đó đề xuất các giải pháp ứng phó các
biện pháp CTC đối với hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam.

3
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Tổng quan các công trình nghiên cứu liên quan đến chủ đề
nghiên cứu của luận án. Trên cơ sở đó, xác định những nội dung có thể
kế thừa và khoảng trống nghiên cứu của luận án;
- Hệ thống hóa, bổ sung cơ sở lý luận về ứng phó biện pháp
CTC đối với hàng hóa xuất khẩu. Nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế
về ứng phó biện pháp CTC đối với hàng hóa xuất khẩu từ đó rút ra
một số bài học kinh nghiệm cho Việt Nam;
- Phân tích, đánh giá thực trạng ứng phó biện pháp CTC đối
với hàng hoá xuất khẩu của Việt Nam thời kỳ 2009 - 2024;
- Đưa ra định hướng và đề xuất giải pháp ứng phó biện pháp
CTC đối với hàng hoá xuất khẩu của Việt Nam đến năm 2030.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của luận án là những vấn đề lý luận và
thực tiễn về ứng phó biện pháp CTC đối với hàng hoá xuất khẩu
của Việt Nam.
4.2. Phạm vi nghiên cứu
Về nội dung: Luận án nghiên cứu về ứng phó biện pháp CTC
đối với hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam.
Về thời gian: Luận án nghiên cứu thực trạng ứng phó biện pháp
CTC đối với hàng hoá xuất khẩu của Việt Nam thời kỳ 2009 – 2024,
đề xuất các giải pháp đến năm 2030.
Về không gian: Luận án giới hạn nghiên cứu trên lãnh thổ
Việt Nam và một số nước.
4. Phương pháp nghiên cứu
Luận án sử dụng tổng hợp các phương pháp sau: Phương pháp
luận duy vật biện chứng và duy vật lịch sử; Phương pháp thu thập