Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Các yếu tố tác động đến kết quả công việc của nhân viên kế toán trong môi trường ứng dụng công nghệ thông tin

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP HỒ CHÍ MINH

----------

PHẠM THỊ PHƢƠNG THÚY

CÁC YẾU TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN KẾT QUẢ CÔNG VIỆC

CỦA NHÂN VIÊN KẾ TOÁN TRONG MÔI TRƢỜNG ỨNG DỤNG

CÔNG NGHỆ THÔNG TIN

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

TP Hồ Chí Minh – Năm 2020

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP HỒ CHÍ MINH

----------

PHẠM THỊ PHƢƠNG THÚY

CÁC YẾU TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN KẾT QUẢ CÔNG VIỆC

CỦA NHÂN VIÊN KẾ TOÁN TRONG MÔI TRƢỜNG ỨNG DỤNG

CÔNG NGHỆ THÔNG TIN

Chuyên ngành: Kế toán (Hướng nghiên cứu)

Mã số : 8340301

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC:

PGS.TS. MAI THỊ HOÀNG MINH

TP Hồ Chí Minh – Năm 2020

MỤC LỤC

----------

TRANG PHỤ BÌA

LỜI CAM ĐOAN

MỤC LỤC

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

DANH MỤC CÁC BẢNG

DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ

TÓM TẮT

ABSTRACT

PHẦN MỞ ĐẦU ...................................................................................................... 1

1. Lý do chọn đề tài nghiên cứu ............................................................................ 1

2. Mục tiêu nghiên cứu ......................................................................................... 3

3. Câu hỏi nghiên cứu ............................................................................................ 3

4. Phạm vi nghiên cứu và đối tƣợng nghiên cứu .................................................. 4

4.1. Phạm vi nghiên cứu ..................................................................................... 4

4.2. Đối tượng nghiên cứu .................................................................................. 4

5. Phƣơng pháp nghiên cứu .................................................................................. 4

6. Ý nghĩa của nghiên cứu ..................................................................................... 5

6.1. Về mặt lý luận ............................................................................................. 5

6.2. Về mặt thực tiễn........................................................................................... 6

7. Kết cấu luận văn ................................................................................................ 6

CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN CÁC NGHIÊN CỨU TRƢỚC ................................. 8

1.1. Các nghiên cứu nƣớc ngoài ........................................................................... 8

1.2. Các nghiên cứu trong nƣớc ............................................................................ 13

1.3. Khe hổng nghiên cứu ...................................................................................... 17

KẾT LUẬN CHƢƠNG 1 ........................................................................................ 18

CHƢƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT ........................................................................ 19

2.1. Giới thiệu......................................................................................................... 19

2.2. Các khái niệm trong nghiên cứu .................................................................... 19

2.2.1. Kết quả công việc cá nhân .......................................................................... 19

2.2.2. Sự thỏa mãn của người sử dung HTTT ....................................................... 20

2.2.3. Sự ủng hộ của nhà quản lý cấp cao.............................................................. 20

2.2.4. Truyền thông .............................................................................................. 21

2.2.5. Đào tạo ....................................................................................................... 21

2.2.6. Loại phần mềm ứng dụng ........................................................................... 22

2.2.7. Biến kiểm soát: đặc điểm cá nhân của người sử dụng.................................. 22

2.3. Lý thuyết nền .................................................................................................. 23

2.3.1. Giới thiệu .................................................................................................... 23

2.3.2. Lý thuyết thành công của hệ thống thông tin phiên bản 1992 ...................... 23

2.3.3. Lý thuyết thành công của hệ thống thông tin phiên bản 2003 ...................... 24

2.3.4. Mô hình thành công của hệ thống thông tin phiên bản 2013 ........................ 25

2.4. Giả thuyết nghiên cứu và mô hình nghiên cứu .............................................. 27

2.4.1. Sự hỗ trợ của nhà quản lý cấp cao .............................................................. 27

2.4.2. Truyền thông ............................................................................................. 28

2.4.3. Đào tạo ...................................................................................................... 29

2.4.4. Sự thỏa mãn của người sử dụng HTTT kế toán .......................................... 29

2.4.5. Loại phần mềm .......................................................................................... 30

2.4.6. Biến kiểm soát: đặc điểm của người sử dụng ............................................. 31

2.5. Mô hình nghiên cứu đề xuất ........................................................................... 32

2.5.1. Các biến trong mô hình nghiên cứu ............................................................. 32

2.5.2. Mô hình nghiên cứu đề xuất ........................................................................ 33

KẾT LUẬN CHƢƠNG 2 ........................................................................................ 34

CHƢƠNG 3: THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU .............................................................. 35

3.1. Giới thiệu......................................................................................................... 35

3.2. Quy trình nghiên cứu ..................................................................................... 35

3.3. Thang đo các khái niệm nghiên cứu .............................................................. 37

3.3.1. Giới thiệu .................................................................................................... 37

3.3.2. Thang đo các khái niệm nghiên cứu tiềm ẩn................................................ 38

3.3.2.1. Kết quả công việc của nhân viên kế toán ............................................... 38

3.3.2.2. Sự thỏa mãn của người sử dung ............................................................ 38

3.3.2.3. Sự ủng hộ của nhà quản trị cấp cao ........................................................ 40

3.3.2.4. Truyền thông .......................................................................................... 41

3.3.2.5. Đào tao .................................................................................................. 41

3.3.3. Thang đo các khái niệm nghiên cứu trực tiếp ............................................... 42

3.4. Mẫu nghiên cứu .............................................................................................. 43

3.5. Kiểm tra mô hình đo lƣờng ............................................................................ 44

3.6. Kiểm tra mô hình cấu trúc ............................................................................. 45

3.7. Phƣơng pháp đánh gía tác động của biến điều tiết ....................................... 46

KẾT LUẬN CHƢƠNG 3 ........................................................................................ 48

CHƢƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ............................................................... 49

4.1. Giới thiệu......................................................................................................... 49

4.2. Thu thập dữ liệu và thống kê mô tả ............................................................... 49

4.3. Kết quả kiểm tra mô hình đo lƣờng ............................................................... 51

4.3.1. Đánh giá tính ổn định nội bộ ....................................................................... 51

4.3.2. Đánh giá giá trị hội tụ ................................................................................. 52

4.3.3. Đánh giá giá trị phân biệt ............................................................................ 55

4.4. Kết quả kiểm tra mô hình cấu trúc ................................................................ 56

4.4.1. Đánh giá hiện tượng cộng tuyến .................................................................. 56

4.4.2. Đánh giá tính phù hợp của các mối quan hệ ................................................ 57 4.4.3. Kiểm tra hệ số xác định R2 .......................................................................... 59

KẾT LUẬN CHƢƠNG 4 ........................................................................................ 60

CHƢƠNG 5: BÀN LUẬN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ......................................... 61

5.1. Giới thiệu......................................................................................................... 61

5.2. Kết luận và bàn luận kết quả nghiên cứu ...................................................... 61

5.3. Hàm ý quản trị ................................................................................................ 64

5.4. Hạn chế của nghiên cứu và hƣớng nghiên cứu tiếp theo .............................. 65

KẾT LUẬN CHƢƠNG 5 ........................................................................................ 67

KẾT LUẬN .............................................................................................................. 68

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC

LỜI CAM ĐOAN

V/v tuân thủ chuẩn mực đạo đức trong NCKH

----------

Tôi xin cam đoan luận văn thạc sỹ kinh tế “Các yếu tố tác động đến kết quả công việc

của nhân viên kế toán trong môi trƣờng ứng dụng công nghệ thông tin” tuân thủ đầy

đủ các chuẩn mực đạo đức chung trong nghiên cứu khoa học:

- Thứ nhất, mọi nội dung được tham chiếu từ các nghiên cứu khác liên quan đã

được trích dẫn đầy đủ.

- Thứ hai, quy trình thu thập dữ liệu cho nghiên cứu được thực hiện khoa học và

người tham gia khảo sát hoàn toàn tự nguyện đồng ý tham gia.

- Thứ ba, mọi thông tin cá nhân của người tham gia khảo sát và thông tin về đơn vị

đang công tác của người tham gia khảo sát chỉ được sử dụng cho mục đích nghiên

cứu của đề tài, không một thông tin cụ thể nào được tiết lộ vì mục đích khác.

- Thứ tư, các số liệu và kết quả xử lý dữ liệu là hoàn toàn trung thực.

- Thứ năm, công trình nghiên cứu khoa học này không trùng lặp với các công trình

nghiên cứu khoa học đã được công bố (theo tìm hiểu của tác giả).

- Thứ sáu, công trình nghiên cứu khoa học này hoàn toàn do tác giả thực hiện dưới

sự hướng dẫn của người hướng dẫn khoa học.

Học viên

PHẠM THỊ PHƢƠNG THUÝ

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

----------

CB – SEM Mô hình cấu trúc tuyến tính dựa trên tính chắc chắn của hiệp

phương sai (certainly covariance-based SEM) (tạm dịch)

HTTTKT Hệ thống thông tin kế toán

PMKT Phần mềm kế toán

CNTT Công nghệ thông tin (Information Technology)

ERP Hệ thống hoạch định các nguồn lực doanh nghiệp (Enterprise

Resources Planning)

HTTT Hệ thống thông tin (Information System)

PLS_SEM Mô hình cấu trúc tuyến tính dựa trên bình phương tối thiểu từng

phần (Partial least squares SEM) (tạm dịch)

ICT Công nghệ thông tin và truyền thông

DANH MỤC CÁC BẢNG

----------

1. Bảng 1.1. Bảng tổng hợp các nghiên cứu liên quan trước đây

2. Bảng 1.2. Bảng tổng hợp các nghiên cứu không ủng hộ luận văn

3. Bảng 1.3. Bảng tổng hợp các phương pháp nghiên cứu hay lý thuyết nền của

nghiên cứu

4. Bảng 4.1. Tóm tắt thông tin mẫu chọn

5. Bảng 4.2. Thống kê mô tả các khái niệm nghiên cứu

6. Bảng 4.3. Kết quả đánh giá tính ổn định nội bộ và giá trị hội tụ của thang đo các

khái niệm nghiên cứu ( lần 1)

7. Bảng 4.4. Kết quả kiểm tra mô hình đo lường điều chỉnh

8. Bảng 4.5. Kết quả kiểm tra chỉ số HTMT cho mô hình đo lường điều chỉnh

9. Bảng 4.6. Kết quả kiểm tra chỉ số VIF

10. Bảng 4.7. Kết quả kiểm định giả thuyết nghiên cứu

DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ

----------

1. Hình 2.1. Tổng hợp mô hình thành công của hệ thống thông tin

2. Hình 2.2. Mô hình nghiên cứu đề xuất

3. Hình 3.1. Quy trình nghiên cứu 4. Hình 4.1. Kết quả kiểm tra mô hình cấu trúc

TÓM TẮT

Trong bối cảnh CNTT đang phát triển mạnh mẽ, có một yêu cầu đặt ra đó là cần có sự

hiểu biết về tác động của CNTT đến công tác quản trị doanh nghiệp, trong đó có công tác

kế toán. Thông qua việc khảo lược các nghiên cứu trong lĩnh vực quản trị và kế toán ứng

với môi trường ứng dụng CNTT, tác giả nhận thấy hiện tại chưa có nhiều nghiên cứu về

chủ đề kết quả công việc cá nhân trong môi trường ứng dụng CNTT ở góc độ nghề

nghiệp kế toán và kiểm toán. Bởi kết quả công việc cá nhân được xem là một yếu tố đo

lường sự thành công của một HTTT (Delone và McLean, 1992), do đó nhằm bổ sung một

phần hiểu biết về sự thành công của HTTTKT, nghiên cứu này tập trung kiểm tra một số

yếu tố tác động đến kết quả công việc của nhân viên kế toán trong môi trường ứng dụng

CNTT. Xuất phát từ mục tiêu nghiên cứu là kiểm tra một số tác động và do mô hình

nghiên cứu của nghiên cứu này là tương đối phức tạp, nghiên cứu áp dụng phương pháp

định lượng dạng khảo sát với kỹ thuật phân tích dữ liệu là PLS_SEM. Quy trình và cách

thức phân tích dữ liệu được thực hiện theo đề xuất của Hair và cộng sự (2016). Với dữ

liệu thu thập từ 177 nhân viên kế toán tại 114 doanh nghiệp đang sử dụng PMKT/ hệ

thống ERP, nghiên cứu đã tiến hành kiểm tra mô hình đo lường và sau đó là kiểm ra mô

hình cấu trúc. Các kết quả thu được từ phân tích PLS_SEM đã giúp trả lời các câu hỏi

nghiên cứu bao gồm (1) sự thỏa mãn của người sử dụng (nhân viên kế toán) có tác động

tích cực đến kết quả công việc của nhân viên kế toán trong môi trường ứng dụng CNTT,

(2) các yếu tố gồm sự ủng hộ của nhà quản trị cấp cao và việc đào tạo cho nhân viên kế

toán trong quá trình ứng dụng PMKT/ ERP có tác động tích cực đến sự thỏa mãn của

nhân viên kế toán vào quá trình ứng dụng PMKT/ ERP trong doanh nghiệp; và (3) loại

phần mềm ứng dụng trong HTTTKT (ERP/ non – ERP) không có đóng vai trò là biến

điều tiết trong mối quan hệ giữa sự thỏa mãn của nhân viên kế toán đến kết quả công việc

của nhân viên kế toán trong môi trường ứng dụng CNTT. Ngoài ra với kết quả kiểm tra hệ số xác định R2 là 45.8% cho thấy, khả năng dự báo của việc nhân viên kế toán được

thỏa mãn khi tham gia vào quá trình ứng dụng PMKT/ ERP trong doanh nghiệp đến kết

quả công việc của họ là có thể chấp nhận được (vì lớn hơn ngưỡng 20%).

Từ khóa: kết quả công việc cá nhân, sự thỏa mãn của người sử dụng, sự ủng hộ của nhà

quản trị, sự đào tạo, hệ thống hoạch định nguồn lực doanh nghiệp/ phần mềm kế toán.

ABSTRACT

In the context of extreme IT development, there is a requirement that is knowledge of

IT’s impacting on corporate governance, including accounting. Through literature review

in the field of management and accounting in the IT environment, the author realized that

currently there are a few studies that researched about individual performance in IT

context, especially from the perspective of accounting and auditing. Because individual

performance is considered a measure of information system success (Delone and

McLean, 1992), it is important to study about individual performance. Because of these

reasons, this study focuses on examining some factors affecting the accountant’s

performance in IT context. According to the objectivesare examining some factors that

could impact on individual performance and because the research model of this study is

relatively complex, this research applied the quantitative method and survey approach as

well as using PLS_SEM to analysis data. The research process and method of data

analysis are accepted from Hair et al. (2016). Based on data from 177 accountants in 114

businesses that have implemented accounting software/ ERP systems, the study

conducted a measurement model test and then a structural model test. The results showed

(1) user satisfaction (accountant) had a positive impact on the accountant’s performance

in the IT environment, (2) two factors including the support of senior management and

the training of accountants had positive impacts on user satisfaction (accountant) in the

process of applying accounting software/ ERP in enterprises; and (3) the type of software

applied in the accounting information systems (ERP/ non_ERP) had not a moderator

variable in the relationship between user satisfaction and accountant’s performance in IT context. Finally, the result indicated that coefficient of determination R2 is 45.8% which

was higher than the accepted level (20%). As a result, predictability of model was

anormal level.

Key words:

Individual performance (accountant’s performance) , user satisfaction, support of senior

management, training, ERP/ non_ERP.

PHẦN MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài nghiên cứu

Công nghệ thông tin và truyền thông (ICT) và những tác động của nó trong sự phát

triển kinh tế, xã hội và con người đã trở thành một chủ đề quan trọng trong nghiên cứu

khoa học trong những thập kỷ gần đây (Tarutė và Gatautis, 2014). Các nghiên cứu lý

thuyết và thực nghiệm đã chứng minh sự cần thiết phải đạt được các kết quả đầu ra tích

cực của việc áp dụng và triển khai công nghệ thông tin (CNTT) trong các tổ chức khác

nhau như tốc độ gia tăng năng suất, mở rộng quy mô hoạt động, tăng tính hữu hiệu và

hiệu quả, tăng khả năng cạnh tranh, … (Tarutė and Gatautis, 2014). Tại Việt Nam, theo

Báo cáo chỉ số Thương mại điện tử 2019 do Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam

(VECOM) công bố thì tốc độ tăng trưởng của thương mại điện tử ước tính năm 2018

tăng trên 30% so với năm 2017. Điều này chứng tỏ công nghệ thông tin tại Việt Nam

đã có một bước phát triển ngày càng nhanh và mạnh mẽ. Bên cạnh đó, báo cáo này còn

cho thấy các chức năng quan trọng của ứng dụng công nghệ thông tin trong việc quản

lý doanh nghiệp tại Việt Nam, cụ thể, hơn 61% doanh nghiệp sử dụng chữ ký điện tử

và hợp đồng điện tử trong việc giao dịch giữa các doanh nghiệp với nhau. Trong công

tác quản trị doanh nghiệp, các doanh nghiệp đã đưa vào sử dụng các phần mềm quản lý

như phần mềm kế toán tài chính, quản lý khách hàng (CRM), quản lý chuỗi cung ứng

(SCM) và quản trị nguồn lực doanh nghiệp (ERP). Trong đó, tỷ lệ doanh nghiệp sử

dụng phần mềm kế toán tài chính là khoảng 80% và doanh nghiệp ứng dụng phần mềm

ERP là 18%. Các số liệu trên chứng minh rằng, các doanh nghiệp Việt Nam ngày càng

quan tâm ứng dụng các tiến bộ của CNTT và truyền thông trong công tác quản lý và

điều hành doanh nghiệp trong bối cảnh của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư

đang diễn ra.

Trong thời gian qua, đã có một số nghiên cứu tìm hiểu về các yếu tố tác động đến kết

quả công việc của cá nhân trong môi trường ứng dụng CNTT như nghiên cứu của

Goodhue và cộng sự (1997), Bradford và Florin (2003), Staples và Seddon (2004),

Kositanurit và cộng sự (2006), Park và cộng sự (2007), Sykes và cộng sự (2014), Sykes

(2015) và Rajan và Baral (2015). Ngoài ra, theo Kisitanurit và cộng sự, 2006 thì kết

quả công việc của cá nhân nếu đạt được ở mức độ thấp sẽ dẫn đến kết quả hoạt động

của tổ chức cũng không tốt.

Xét ở góc độ kế toán, đã có nhiều nghiên cứu về tác động của ICT đến công tác kế toán

cũng như kết quả hoạt động của doanh nghiệp như nghiên cứu của Hyvönen (2003),

Quattrone và Hopper (2006), Hyvönen (2009), Ghasemi và cộng sự (2011), Taiwo

(2016), Ogundana và cộng sự (2017). Trong những tác động của CNTT đến công tác

kế toán thì nhân viên kế toán – với vai trò là người sử dụng CNTT, là một trong những

yếu tố bị tác động bởi CNTT. Do đó, nhân viên kế toán phải tìm cách thích nghi với

môi trường ứng dụng CNTT mới, đồng thời phải hiểu và tìm cách để có thể đạt được

những lợi ích mà công nghệ thông tin mang lại cho công việc của họ (Chang và cộng

sự, 2008). Gắn kết với bối cảnh CNTT, nghiên cứu trong lĩnh vực kế toán về kết quả

công việc của nhân viên kế toán đã bắt đầu được quan tâm nghiên cứu trong thời gian

gần đây như nghiên cứu của Wongpinunwatana và cộng sự (2000), các tác giả này đã

nghiên cứu về kết quả công việc của nhân viên kiểm toán trong môi trường ERP hay

nghiên cứu của Phạm Trà Lam (2018) tìm các yếu tố tác động đến kết quả công việc

của nhân viên kế toán sử dụng hệ thống ERP.

Trong bối cảnh thực tiễn yêu cầu hiểu biết nhiều hơn về tác động của CNTT đến công

tác kế toán nhưng các nghiên cứu hiện tại về chủ đề này là chưa có nhiều, đặc biệt tại

thị trường mới nổi như Việt Nam. Tiếp nối chủ đề nghiên cứu về kết quả công việc của

nhân viên kế toán, nghiên cứu này tập trung tìm hiểu về chủ đề kết quả công việc của

nhân viên kế toán. Điểm mới của nghiên cứu này là được nghiên cứu trong bối cảnh

ứng dụng CNTT nói chung bao gồm hai nhóm doanh nghiệp: doanh nghiệp đang ứng

dụng hệ thống ERP và doanh nghiệp đang ứng dụng phần mềm kế toán (

PMKT)(không ứng dụng ERP). Đồng thời, nghiên cứu này cũng khác biệt với các

nghiên cứu đi trước ở khía cạnh, tác giả tập trung tìm hiểu một số yếu tố có thể tác

động gián tiếp đến kết quả công việc của nhân viên kế toán trong môi trường ứng dụng

CNTT.

2. Mục tiêu nghiên cứu

Từ việc khái quát các nghiên cứu liên quan đến chủ đề yếu tố tác động đến kết quả

công việc của người sử dụng CNTT, nghiên cứu này được thực hiện với mục tiêu tổng

quát là kiểm tra một số yếu tố tác động trực tiếp và gián tiếp đến kết quả công việc của

nhân viên kế toán trong môi trường ứng dụng CNTT. Cụ thể, các mục tiêu chi tiết của

nghiên cứu bao gồm:

 Kiểm tra sự thỏa mãn của người sử dụng HTTT kế toán (tức nhân viên kế toán)

đến kết quả công việc của nhân viên kế toán.

 Kiểm tra tác động của các yếu tố gồm sự ủng hộ của nhà quản trị cấp cao, sự

truyền thông và việc đào tạo đến sự thỏa mãn của người sử dụng HTTT kế toán cụ thể

là nhân viên kế toán.

 Kiểm tra tác động điều tiết của loại phần mềm ứng dụng trong hệ thống thông

tin kế toán (HTTTKT) (ERP/ non – ERP) trong mối quan hệ giữa sự thỏa mãn của

nhân viên kế toán đến kết quả công việc của nhân viên kế toán trong môi trường ứng

dụng CNTT.

3. Câu hỏi nghiên cứu

Nhằm đạt được các mục tiêu nghiên cứu đề xuất bên trên, các câu hỏi nghiên cứu được

xác định bao gồm:

 Sự thỏa mãn của người sử dụngHTTT kế toán (nhân viên kế toán) có tác động

đến kết quả công việc của nhân viên kế toán trong môi trường ứng dụng CNTT hay

không?

 Các yếu tố gồm sự ủng hộ của nhà quản trị cấp cao, sự truyền thông và việc đào

tạo có tác động đến sự thỏa mãn của người sử dụng HTTT kế toán cụ thể là nhân viên

kế toán trong môi trường ứng dụng CNTT hay không?

 Loại phần mềm ứng dụng trong HTTTKT (ERP/ non – ERP) có đóng vai trò là

biến điều tiết trong mối quan hệ giữa sự thỏa mãn của người sử dụng HTTT kế toán

đến kết quả công việc của nhân viên kế toán trong môi trường ứng dụng CNTT hay

không?

4. Phạm vi nghiên cứu và đối tƣợng nghiên cứu

4.1. Phạm vi nghiên cứu

Xuất phát từ các mục tiêu nghiên cứu cụ thể đã nêu trên, nghiên cứu này xác định các

doanh nghiệp đang ứng dụng một PMKT hoặc hệ thống ERP tại Việt Nam được xác

định là phạm vi nghiên cứu của đề tài.

4.2. Đối tƣợng nghiên cứu

- Đối tượng nghiên cứu của nghiên cứu này là kết quả công việc của nhân viên kế

toán trong môi trường ứng dụng CNTT.

- Đơn vị phân tích của nghiên cứu là cá nhân tức là các nhân viên kế toán đang sử

dụng PMKT hay hệ thống ERP trong các doanh nghiệp Việt Nam.

5. Phƣơng pháp nghiên cứu

Nghiên cứu này với mục tiêu chính là kiểm định lý thuyết nên phương pháp thích hợp

được sử dụng ở đây là phương pháp định lượng nhằm đạt được các mục tiêu mà nghiên

cứu đặt ra. Theo Nguyễn Đình Thọ (2013) thì phương pháp này được sử dụng dựa vào

quy trình suy diễn. Nghiên cứu này sử dụng phương pháp định lượng dạng khảo sát để

đạt được các mục tiêu nghiên cứu. Bởi nghiên cứu này được thực hiện với mục tiêu

chính là kiểm tra một số yếu tố tác động trực tiếp và gián tiếp đến kết quả công việc

của nhân viên kế toán trong môi trường ứng dụng CNTT, do đó, kỹ thuật phân tích mô

hình cấu trúc tuyến tính (SEM) được lựa chọn áp dụng. Cụ thể, nghiên cứu sử dụng kỹ

thuật phân tích dữ liệu là PLS_ SEM do mục tiêu của nghiên cứu là kiểm định giả

thuyết để dự báo cấu trúc nào quan trọng trong việc tác động đến kết quả công việc của

nhân viên kế toán trong môi trường ứng dụng CNTT. Kích thước mẫu được sử dụng

trong nghiên cứu này là 177 lớn hơn mức tối thiểu cần có thể sử dụng kỹ thuật phân

tích dữ liệu PLS_SEM (là 110 bởi mô hình cấu trúc trong nghiên cứu này có 11 đường

dẫn). Quy trình phân tích dữ liệu được thực hiện theo đề xuất của Hair và cộng sự

(2016) đó là kiểm tra mô hình đo lường trước, sau đó sẽ tiến hành kiểm tra mô hình cấu

trúc.

6. Ý nghĩa của nghiên cứu

Sau quá trình tổng hợp các lý thuyết và thực hiện nghiên cứu, nghiên cứu này đã đạt

được các mục tiêu đề ra. Kết quả nghiên cứu này không những mang lại ý nghĩa về mặt

lý thuyết mà còn có ý nghĩa về mặt thực tiễn cho các nhân viên kế toán, nhà quản lý

hay các nhà nghiên cứu, các giảng viên kế toán, các công ty cung cấp và triển khai ứng

dụng phần mềm kế toán và hệ thống ERP. Các ý nghĩa cụ thể của nghiên cứu bao gồm:

6.1. Về mặt lý luận:

Nghiên cứu này đã cung cấp thêm bằng chứng thực nghiệm cho việc áp dụng lý thuyết

nền đó là lý thuyết thành công của hệ thống thông tin (DeLone và McLean, 1992;

DeLone và McLean, 2003; Petter và cộng sự, 2013).Bên cạnh đó, nghiên cứu đã tiết lộ

một yếu yếu tố có tác động trực tiếp và gián tiếp đến kết quả công việc của nhân viên

kế toán trong môi trường ứng dụng CNTT. Sự thỏa mãn của nhân viên kế toán (người

sử dụng HTTT kế toán) là nhân tố trực tiếp có tác động đáng kể đến kết quả công việc

của nhân viên kế toán trong môi trường ứng dụng CNTT. Hai yếu tố gồm sự ủng hộ

của nhà quản trị cấp cao trong quá trình ứng dụng PMKT/ ERP trong doanh nghiệp và

sự huấn luyện (đào tạo) nhân viên kế toán trong việc sử dụng PMKT/ ERP mới có tác

động đáng kể đến sự thỏa mãn của nhân viên kế toán trong quá trình ứng dụng

PMKT/ERP. Như vậy, có thể khẳng định rằng sự ủng hộ của nhà quản trị cấp cao trong

quá trình ứng dụng PMKT/ ERP trong doanh nghiệp và sự huấn luyện (đào tạo) nhân

viên kế toán trong việc sử dụng PMKT/ ERP mới có tác động gián tiếp đến kết quả kết

quả công việc của nhân viên kế toán trong môi trường ứng dụng CNTT.

6.2. Về mặt thực tiễn:

Nghiên cứu này đã giúp cho các nhân viên kế toán, các nhà quản lý trong công ty có sử

dụng phần mềm kế toán hay hệ thống ERP hiểu được vai trò cũng như những tác động

từ sự thỏa mãn của nhân viên kế toán đến kết quả công việc của nhân viên kế toán cụ

thể như sau: giúp cho các nhân viên kế toán hiểu rõ vai trò của mình để tự tìm cách sử

dụng PMKT/ERP một cách hiệu quả, còn đối với nhà quản lý sẽ có sự hỗ trợ kịp thời

đối với nhân viên kế toán trong công việc của họ, đồng thời sẽ tìm cách khuyến khích

nhân viên kế toán làm việc tốt hơn trong ứng dụng CNTT tại đơn vị. Ngoài ra, nghiên

cứu này còn giúp cho các công ty phần mềm kế toán hay ERP hiểu được vai trò sự thỏa

mãn của nhân viên kế toán đối với kết quả công việc của nhân viên kế toán – người

dùng cuối để từ đó họ có hướng tiếp cận cũng như tạo các phần mềm thân thiện với

người dùng, tích hợp các chức năng theo yêu cầu người dùng … Và điều này cũng sẽ

góp phần giúp nâng cao năng lực cạnh tranh của công ty ứng dụng và triển khai phần

mềm kế toán hay ERP.

7. Kết cấu luận văn

Luận văn này được trình bày dưới dạng kết cấu gồm 5 chương, cụ thể:

- Chương 1giới thiệu tổng quan về nghiên cứu bao gồm các nội dung lý do chọn

đề tài nghiên cứu, mục tiêu, câu hỏi, phạm vi, đối tượng, phương pháp nghiên cứu, ý

nghĩa nghiên cứu và kết cấu luận văn. Bên cạnh đó, nhằm nêu bật lý do thực hiện đề

tài, nội dung tiếp theo trong chương 1 giới thiệu tổng quan các nghiên cứu có liên quan

trên thế giới và Việt Nam để từ đó đưa ra các nhận xét về các nghiên cứu đi trước và

xác định khe hổng nghiên cứu.

- Chương 2 trình bày các nội dung làm cơ sở lý thuyết cho việc thực hiện đề tài.

Nội dung chi tiết của chương 2 bao gồm yếu tố tác động đến kết quả công việc trong

môi trường ứng dụng công nghệ thông tin, các lý thuyết nền, các nghiên cứu khác có

liên quan đến đề tài nghiên cứu.

Chương 3 trình bày và thảo luận về mô hình nghiên cứu, thang đo các khái niệm -

nghiên cứu và phương pháp nghiên cứu được áp dụng.

Chương 4 được thiết kế để trình bày các các kết quả nghiên cứu đạt được. -

Chương 5 đưa ra bàn luận về kết quả nghiên cứu, hạn chế của nghiên cứu và -

hướng nghiên cứu tiếp theo.

CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN CÁC NGHIÊN CỨU TRƢỚC

1.1. Các nghiên cứu nƣớc ngoài

Thông qua việc tìm kiếm các nghiên cứu về kết quả công việc cá nhân trong môi

trường ứng dụng CNTT trên công cụ tìm kiếm Google Scholar và thư viện của trường

Đại học Kinh tế TP Hồ Chí Minh, tác giả đã sử dụng các từ khóa để tìm kiếm tài liệu

bao gồm “individual performance”, “individual impact”, “IT benefits”, “IT”, “IT

context”, “kết quả công việc/ hiệu quả công việc (cá nhân)”, “accounting software”

(phần mềm kế toán), “ERP/ Enterprise Resource Planning” (hoạch định nguồn lực

doanh nghiệp), tác giả nhận thấy hiện tại đã có nhiều nghiên cứu nghiên cứu về chủ đề

kết quả công việc của cá nhân trong môi trường ứng dụng CNTT.

Theo tổng hợp của tác giả, chủ yếu các nghiên cứu này xem kết quả công việc cá nhân

là biến nội sinh, tức là các nghiên cứu chủ yếu tập trung xem xét kết quả công việc của

cá nhân trong môi trường ứng dụng CNTT bị tác động bởi các yếu tố nào? Bên cạnh

đó, có một số ít nhà nghiên cứu đã xem kết quả công việc cá nhân là một biến ngoại

sinh hay là biến trung gian tức là họ cho rằng kết quả công việc của cá nhân trong môi

trường ứng dụng CNTT như là một yếu tố có ảnh hưởng đến các yếu tố khác hay giữa

hai yếu tố khác nhau.Dưới đây là một số nghiên cứu nổi bật:

- Goodhue và cộng sự (1997): theo Goodhue và cộng sự thì kết quả công việc của

cá nhân vừa được xem là biến nội sinh vừa được xem là biến ngoại sinh.

- Các nghiên cứu như Goodhue (1995), Etezadi-Amoli và Farhoomand (1996),

Bueno và Salmeron (2008), Guimaraes và cộng sự (2016), Park và cộng sự (2007),

Christy (2015), Staples và Seddon (2004) xem kết quả công việc là biến nội sinh. Một

cách tổng quát, các nghiên cứu này xem kết quả công việc của cá nhân trong môi

trường ứng dụng CNTT là biến phụ thuộc cuối cùng bởi vì để đo lường và đánh giá sự

thành công của hệ thống thông tin thì kết quả công việc của cá nhân được xem là một

chỉ số đo lường chủ yếu (Delone và McLean, 2003).

Trong nhóm nghiên cứu xem kết quả công việc cá nhân là biến nội sinh thì đã có nhiều

yếu tố đã được khám phá là có tác động đáng kể đến kết quả công việc cá nhân trong

môi trường ứng dụng CNTT. Phần bên dưới giới thiệu một số nghiên cứu và kết quả

nghiên cứu về các yếu tố có tác động đáng kể đến kết quả công việc của người sử dụng

CNTT.

- Nghiên cứu của Goodhue (1995) đề cập đến yếu tố sự phù hợp giữa nhiệm vụ

và công nghệ tác động đến kết quả công việc của cá nhân sử dụng hệ thống thông tin.

- Nghiên cứu của Etezadi-Amoli và Farhoomand (1996)chứng minh rằng các yếu

tố bao gồmtính dễ sử dụng của công nghệ, chất lượng đầu ra của hệ thống, tính bảo mật

của hệ thống, sự hỗ trợ của công nghệ thông tin, các chức năng của công nghệ thông

tin và sự thoả mãn của người dùng có tác động đến kết quả công việc cá nhân.

- Nghiên cứu của Tesch và cộng sự (1997) đề cập đến việc kỳ vọng về kỹ năng

của người sử dụng hệ thống với sự cảm nhận kỹ năng chuyên nghiệp của họ có sự khác

biệt là có sự khác biệt và có tác động đến kết quả công việc của họ.

- Nghiên cứu của Staples và Seddon (2004) đề cập đến sự phù hợp giữa nhiệm vụ

và công nghệ tác động đến kết quả công việc của cá nhân sử dụng hệ thống thông tin.

- Nghiên cứu của Park và cộng sự (2007) đã kiểm tra các yếu tố gồm sự hiểu biết

về hệ thống, chấp nhận sự thay đổi từ hệ thống mang lại, khả năng áp dụng hệ thống và

mức độ hỗ trợ của tổ chức đến kết quả công việc cá nhân. Kết quả nghiên cứu cho thấy

các yếu tố này đều có tác động đến kết quả công việc của người sử dụng CNTT.

- Nghiên cứu của Bueno và Salmeron (2008) chỉ ra rằngsự ủng hộ của nhà quản

lý, truyền thông, đào tạo, hợp tác và độ phức tạp của kỹ thuật có tác động tích cực đến

kết quả công việc của người sử dụng CNTT.

- Nghiên cứu của Christy (2015) đề cập đến các yếu tố gồm đặc điểm các nhân

(khả năng sử dụng máy tính hiệu quả), đặc điểm của tổ chức (sự ủng hộ của tổ chức,

đào tạo trong tổ chức), đặc điểm kỹ thuật của hệ thống (độ phức tạp, tính tương thích)

tác động đến kết quả công việc của người sử dụng hệ thống.

- Nghiên cứu của Guimaraes và cộng sự (2016) đề cập đến các yếu tố gồm sự ủng

hộ của nhà quản lý, đặc điểm cá nhân của người sử dụng, sự thỏa mãn của người sử

dụng, các kỹ năng của nhà phát triển, đào tạo người sử dụng và truyền thông cho người

sử dụng là các yếu tố có ảnh hưởng đến kết quả công việc của người sử dụng CNTT.

Một cách tổng quát, kết quả công việc cá nhân chịu tác động bởi một số yếu tố nhưtính

dễ sử dụng của công nghệ, chất lượng đầu ra của hệ thống, tính bảo mật của hệ thống,

sự hỗ trợ của công nghệ thông tin, các chức năng của công nghệ thông tin, sự thoả mãn

của người dùng, sự ủng hộ của nhà quản lý, truyền thông, đào tạo, sự hợp tác, độ phức

tạp của kỹ thuật, sự phù hợp giữa nhiệm vụ và công nghệ, đặc điểm cá nhân của người

sử dụng, các kỹ năng của nhà phát triển, sự đào tạo người sử dụng, chấp nhận sự thay

đổi từ hệ thống mang lại, khả năng áp dụng hệ thống, đặc điểm các nhân (khả năng sử

dụng máy tính hiệu quả), đặc điểm kỹ thuật của hệ thống (độ phức tạp, tính tương

thích).

Bảng 1.1. Bảng tổng hợp các nghiên cứu liên quan trƣớc đây

Nghiên cứu

Vấn đề nghiên cứu

Kết quả nghiên cứu

Vai trò của PER

và

nội

Goodhue cộng sự (1997)

Biến sinh

Kết quả đầu ra của người sử dụng chịu tác động của trung tâm thông tin tích hợp

nội

Biến ngoại sinh Biến sinh

Nhân tố tác động đến PER/ PER tác động đến nhân tố Sự phù hợp giữa nhiệm vụ và công nghệ Sự sử dụng Phản hồi về việc phân bổ nguồn lực trong tổ chức Sự phù hợp giữa nhiệm vụ và công nghệ

Goodhue (1995) Sự phù hợp giữa nhiệm vụ và công nghệ được dùng để đánh giá người sử dụng HTTT

nội

Biến sinh

Etezadi-Amoli và Farhoomand (1996)

Sự thỏa mãn của người sử dụng cuối của máy tính và kết quả công việc của người sử dụng

nội

Biến sinh

Xem xét tác động của ERP đối với công việc của người dùng cuối

nội

Guimaraes và sự cộng (2016),

Biến sinh

Xem xét cảm nhận của người sử dụng cá nhân trong kết quả công việc khi sử dụng ERP

nội

Parkvà cộng sự (2007),

Tài liệu về công nghệ Tính dễ sử dụng của công nghệ Các chức năng của công nghệ Chất lượng đầu ra Sự hỗ trợ sử dụng công nghệ Tính an ninh của công nghệ Sự thỏa mãn của người sử dụng Sự ủng hộ của nhà quản trị cấp cao Sự thỏa mãn của người sử dụng Sự tham gia của người sử dụng Phát triển kỹ năng Đào tạo ngưởi sử dụng Truyền thông/giao tiếp giữa người sử dụng và nhà phát triển Khả năng hấp thụ để đồng hóa hệ thống ERP Khả năng hấp thụ để áp dụng hệ thống ERP Mức độ hỗ trợ của tổ chức (biến điều tiết) Sự phù hợp giữa nhiệm vụ và công nghệ Sự sử dụng

Biến sinh

Xem xét khả năng dự báo của mô hình TPC - chuỗi công nghệ đến kết quả, cụ thể: sử dụng hệ thống bắt buộc và sử dụng hệ thống tự nguyện

Staples và Seddon (2004)

Bảng 1.2. Bảng tổng hợp các nghiên cứu không ủng hộ luận văn

Trình độ giáo dục

Tuổi Giới tính

Luận văn

Holsapple và cộng sự (2005)

Các đặc điểm cá nhân không có

Nhân tố đo lƣờng sự thành công của HTTT Nghiên không

Sự thỏa mãn của người sử

cứu ủng

tác động đáng kể đến sự thành công của HTTT

dụng Tác động cá nhân

Gatian (1994)

và Burton-Jones Hubona (2005), Zviran và cộng sự (2006)

hộluận văn - các đặc điểm cá nhân có tác động đến sự thành công của HTTT

Bảng 1.3. Bảng tổng hợp các phƣơng pháp nghiên cứu hay lý thuyết nền của nghiên cứu

Nghiên cứu

Phƣơng pháp nghiên cứu/ Lý thuyết nền

Lý thuyết sự phù hợp giữa nhiệm vụ và công nghệ

và

Lý thuyết sự phù hợp giữa nhiệm vụ và công nghệ Lý thuyết sự phù hợp giữa nhiệm vụ và công nghệ Mô hình thành công của HTTT

Goodhue và cộng sự (1997) Goodhue (1995) Etezadi-Amoli Farhoomand (1996) Staples và Seddon (2004)

Lý thuyết sự phù hợp giữa nhiệm vụ và công nghệ Mô hình chấp nhận công nghệ (TAM) Mô hình kết hợp TAM và TTF Mô hình chấp nhận công nghệ (TAM)

Bueno và Salmeron (2008) Park và cộng sự (2007)

Phương pháp định lượng Kỹ thuật xử lý dữ liệu: CB_SEM, PLS_SEM

Đánh giá các nghiên cứu liên quan:

Theo những nội dung đã trình bày bên trên, hiện tại có khá nhiều nghiên cứu nghiên

cứu về kết quả công việc của cá nhân trong môi trường ứng dụng CNTT và do đó cần

khảng định rằng chủ đề kết quả công việc cá nhân trong môi trường ứng dụng

CNTTkhông phải là một chủ đề nghiên cứu mới. Chính vì vậy, với hầu hết các nghiên

cứu liên quan đến vấn đề này thì phương pháp định lượng là phương pháp được các

nhà nghiên cứu lựa chọn để thực hiện việc nghiên cứu của họ. Hầu hết các nghiên cứu

trên đều xem kết quả công việc của cá nhân trong môi trường ứng dụng công nghệ

thông tin là biến nội sinh. Từ những phân tích trên cho thấy có một vài điểm cần lưu ý

như sau:

- Kết quả công việc của cá nhân trong môi trường ứng dụng công nghệ thông tin

chịu tác động bởi rất nhiều yếu tố khác nhau. Nhưng kết quả của những nghiên cứu về

vấn đề này lại có sự khác nhau bởi vì nó được nghiên cứu trong các bối cảnh địa lý và

bối cảnh CNTT khác nhau.

- Các yếu tố tác động đến kết quả công việc của cá nhân trong môi trường ứng

dụng công nghệ thông tin cũng khác biệt nhau theonhóm đối tượng sử dụng CNTT.

Theo Tesch và cộng sự (2003) thì các nhóm đối tượng sử dụng CNTT như chuyên gia

về hệ thống thông tin, người sử dụng hệ thống thông tin, người quản trị hệ thống thông

tin sẽ chịu những tác động khác biệt từ các yếu tố khác nhau đến kết quả công việc của

họ.

- Khảo lược các nghiên cứu trên thế giới cho thấy, có rất ít nghiên cứu về kết quả

công việc cá nhân trong môi trường ứng dụng CNTT được nghiên cứu dưới khía cạnh

kế toán, kiểm toán.

1.2. Các nghiên cứu trong nƣớc

Thông qua việc tìm kiếm các nghiên cứu về kết quả công việc cá nhân trong môi

trường ứng dụng CNTT trên thư viện của trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chí Minh, tác

giả đã sử dụng các từ khóa để tìm kiếm tài liệu bao gồm “phần mềm kế toán”, “ERP/

hệ thống hoạch định nguồn lực doanh nghiệp”, “công nghệ thông tin”, “kết quả công

việc”, “kết quả công việc cá nhân” tác giả nhận thấy hiện tại không có nhiều nghiên

cứu về kết quả công việc cá nhân trong lĩnh vực kế toán/ kiểm toán nhưng đã có nhiều

nghiên cứu nghiên cứu về các vấn đề xoay quanh việc ứng dụng thành công CNTT

trong HTTTKT. Tác giả tìm thấy một số nghiên cứu đã kiểm tra những yếu tố tác động

đến quyết định lựa chọn phần mềm kế toán tại doanh nghiệp vừa và nhỏ (Hồ Ngọc

Thanh Tâm, 2017; Nguyễn Ngọc Hoàng Khiêm, 2018; Nguyễn Thị Thanh Hoa, 2017;

Hoàng Thị Thuỳ Trang, 2016; Võ Thị Ngọc Ánh, 2016); nghiên cứu về mối quan hệ

giữa chất lượng phần mềm kế toán với hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp (Bùi

Quang Hùng, 2019); nghiên cứu về tính kiểm soát của phần mềm kế toán tại doanh

nghiệp vừa và nhỏ (Lương Đức Thuận và Nguyễn Quốc Trung, 2015); các nghiên cứu

có liên quan đến sự thoả mãn công việc (Nguyễn Thanh Tuấn, 2019; Lê Văn Quân,

2016; Trần Phi Hùng, 2017; Mai Thị Ngọc Hương, 2019; Nguyễn Lê Việt Nhân, 2018;

Nguyễn Lê Duyên, 2015…) và các nghiên cứu liên quan đến kết quả công việc (Phạm

Thị Quyên, 2017; Nguyễn Thị Thanh Định, 2017; Trần Ngọc Công, 2019; Phan Quốc

Tấn, 2018;Nguyễn Thị Thanh Thảo, 2019; Hoàng Yến, 2019; Nguyễn Trung Phương,

2017; Nguyễn Thị Hương Giang, 2018; Phạm Trà Lam, 2018…).

Mặc dù nghiên cứu này tìm hiểu chủ đề kết quả công việc của cá nhân trong môi

trường ứng dụng CNTT nhưng tác giả sẽ trình bày sơ lược những nghiên cứu có liên

quan đến PMKT/ ERP để thấy rằng công nghệ thông tin đang rất được các doanh

nghiệp quan tâm đặc biệt trong lĩnh vực kế toán, đồng thời thông qua các nghiên cứu

này cho thấy các yếu tố được quan tâm khi ứng dụng PMKT/ERP vào thực tế doanh

nghiệp. Cụ thể như sau:

- Nghiên cứu củaHồ Ngọc Thanh Tâm ( 2017 ) đề cập đến ba yếu tố : “hiệu quả

mong đợi, những ảnh hưởng của xã hội và nỗ lực mong đợi” hay theo nghiên cứu của

Nguyễn Thị Thanh Hoa ( 2017) để cập đến sáu yếu tố : “yêu cầu của người sử dụng,

chi phí sử dụng phần mềm, điều kiện hỗ trợ, tính năng của phần mềm, nhà cung cấp

phần mềm vàảnh hưởng xã hội”, còn theo nghiên cứu của Hoàng Thị Thuỳ Trang

(2016) thì đề cập đến bảy yếu tố : “hiệu quả mong đợi, ảnh hưởng xã hội, tính dễ sử

dụng, giá cả, thói quen sử dụng công nghệ, điều kiện hỗ trợ và động lực hưởng thụ”,

hay theo nghiên cứu của Võ Thị Ngọc Ánh ( 2016) thì có năm yếu tố: “yêu cầu của

người sử dụng, khả năng hỗ trợ của nhà cung cấp, tính năng của phần mềm, giá phí của

phần mềm” tác động đến ý định sử dụng phần mềm kế toán tại các doanh nghiệp vừa

và nhỏ.

- Nghiên cứu củaNguyễn Ngọc Hoàng Khiêm (2018) để cập đến năm yếu tố:

“tính năng của phần mềm, độ tin cậy của nhà cung cấp, yêu cầu của người dùng, dịch

vụ sau bán hàng và giá phí của phần mềm” tác động đến sự lựa chọn phần mềm tại các

doanh nghiệp ở Đông Nam Bộ.

- Nghiên cứu của Lương Đức Thuận và Nguyễn Quốc Trung (2015) đề cập đến

các vấn đề sau: “tính năng kiểm soát của PMKT giữa các loại PMKT là khác nhau,

phần mềm ERP thì tính năng kiểm soát tốt hơn so với PMKT đóng gói và PMKT tự

thiết kế”.

- Nghiên cứu của Bùi Quang Hùng (2019) đề cập đến các “mối quan hệ giữa chất

lượng phần mềm kế toán với lợi ích kế toán, hoạt động kế toán quản trị, năng lực phản

ứng và kết quả hoạt động của doanh nghiệp”

Đánh giá

Nhìn chung các nghiên cứu này nêu lên các yếu tố tác động đến việc sử dụng phần

mềm kế toán đó là: hiệu quả mong đợi, nhữngảnh hưởng của xã hội và nỗ lực mong

đợi, tính dễ sử dụng, giá cả, thói quen sử dụng công nghệ, điều kiện hỗ trợ và động lực

hưởng thụ, yêu cầu của người sử dụng, khả năng hỗ trợ của nhà cung cấp, tính năng

của phần mềm, giá phí của phần mềm. Còn một số nghiên cứu đề cập đến tính năng

kiểm soát của phần mềm cũng như mối quan hệ giữa chất lượng phần mềm và lợi ích

kế toán, kết quả hoạt động của doanh nghiệp.

Tiếp theo, tác giả trình bày các nghiên cứu liên quan trực tiếp đến đề tài đang nghiên

cứu đó là kết quả công việc của cá nhân trong môi trường ứng dụng CNTT. Các nghiên

cứu liên quan đến kết quả công việc được trình bày một cách khái quát như sau:

- Nghiên cứu của Phạm Thị Quyên (2017) đề cập đến “mối quan hệ tích cực giữa

hoạt động quản trị nguồn và sự cam kết cảm xúc, mối quan hệ tích cực giữa hoạt động

quản trị nguồn và sự hài lòng trong công việc, mối quan hệ tích cực giữa cam kết cảm

xúc và kết quả công việc, mối quan hệ tích cực sự hài lòng trong công việc và kết quả

công việc”.

- Nghiên cứu của Nguyễn Thị Thanh Định (2017) đề cập “phong cách lãnh đạo

tác động dương đến sự tham gia dự toán ngân sách, việc tham gia vào dự toán ngân

sách có tác động tích cực đến kết quả làm việc”.

- Nghiên cứu của Trần Ngọc Công (2019) cho thấy: kết quả công việc và sự hài

lòng trong công việc của nhân viên sẽ chịu tác động bởi năm đặc điểm tính cách (tính

tận tâm, tính hòa đồng, tính hương ngoại, tính ổn định cảm xúc và sẵn sàng trải

nghiệm), kết quả công việc cũng chịu tác động mạnh bởi sự hài lòng trong công việc

của nhân viên.

- Nghiên cứu của Phan Quốc Tuấn (2018) cho thấy: kết quả công việc chịu tác

động mạnh bởi năng lực tâm lý.

- Nghiên cứu của Nguyễn Thị Thanh Thảo (2019) cho thấy: sự hài lòng trong

công việc sẽ chịu tác động bởi sự phụng sự công, kết quả công việc chịu tác động bởi

sự cam kết với tổ chức.

- Nghiên cứu của Nguyễn Trung Phương (2017) cho thấy kết quả công việc của

nhân viên chịu tác động bởi văn hóa doanh nghiệp thông qua năm yếu tố cụ thể: “sự

tham gia của nhân viên; lương, khen thưởng; sự giao tiếp giữa các thành viên; sự chăm

sóc khách hàng; học hỏi và đổi mới”.

- Nghiên cứu của Phạm Trà Lam (2018) cho rằng “cảm nhận về tính hữu ích của

hệ thống ERP, sự phù hợp giữa nhiệm vụ và công nghệ và sự thỏa mãn trong công việc

của nhân viên kế toán sử dụng hệ thống ERP lần lượt là các nhân tố có tác động theo

thứ tự giảm dần đến cảm nhận kết quả công việc của nhân viên kế toán sử dụng hệ

thống ERP”.

Nhận xét

Theo khảo lược của tác giả, phần lớn các nghiên cứu trong lĩnh vực kế toán, kiểm toán

và nghiên cứu về kết quả công việc hay nghiên cứu về sự thành công của HTTT tại

Việt Nam đã được thực hiện tương đối nhiều và chủ yếu được thực hiện bằng phương

pháp định lượng. Một cách tổng quát, trong bối cảnh tại Việt Nam, các nghiên cứu về

kết quả công việc cá nhân đặc biệt là nhân viên kế toán/ kiểm toán gắn trong môi

trường ứng dụng CNTT chưa được thực hiện nhiều. Vì vậy, tác giả nhận thấy chủ đề

nghiên cứu về kết quả công việc của nhân viên kế toán trong môi trường ứng dụng

CNTT cần được nghiên cứu thêm để bổ sung các hiểu biết về chủ đề này – một yếu tố

của sự thành công của HTTTKT.

1.3. Khe hổng nghiên cứu

Từ những phân tích và nhận địnhbên trên, tác giả nhận thấy rằng, các nghiên cứu trên

thế giới về chủ đề kết quả công việc cá nhân trong môi trường ứng dụng CNTT đang

tồn tại hai khe hổng nghiên cứu đó là: (i) có rất ít các nghiên cứu về các yếu tố tác

động đến kết quả công việc của cá nhân trong môi trường ứng dụng công nghệ thông

tin tại Việt Nam, (ii) có rất ít các nghiên cứu về các yếu tố tác động đến kết quả công

việc của nhân viên kế toán trong môi trường ứng dụng CNTT. Nhằm bổ sung các tri

thức còn chưa đầy đủ về chủ đề kết quả công việc của nhân viên kế toán trong môi

trường ứng dụng CNTT, tác giả lựa chọn thực hiện nghiên cứu về chủ đề này tại Việt

Nam.

KẾT LUẬN CHƢƠNG 1

Trong chương này trình bày lý do chọn đề tài nghiên cứu, mục tiêu, câu hỏi, phạm vi,

đối tượng, phương pháp nghiên cứu, ý nghĩa nghiên cứu, kết cấu luận văn, tổng quan

các nghiên cứu có liên quan trên thế giới và Việt Nam và khe hổng nghiên cứu. Từ việc

khái quát các nghiên nước nước ngoài và trong nước về chủ đề kết quả công việc cá

nhân trong môi trường ứng dụng CNTT, đề tài được thực hiện với mục tiêu tổng quát

là kiểm tra một số yếu tố tác động trực tiếp và gián tiếp đến kết quả công việc của nhân

viên kế toán trong môi trường ứng dụng CNTT và mục tiêu chi tiết là kiểm tra một số

tác động gồm (i) sự thỏa mãn của người sử dụng HTTT kế toán (nhân viên kế toán)

đến kết quả công việc của họ; (ii) sự ủng hộ của nhà quản trị cấp cao, sự truyền thông

và việc đào tạo đến sự thỏa mãn của người sử dụng HTTT kế toán; (iii) loại phần mềm

ứng dụng trong HTTTKT (ERP/ non – ERP) trong mối quan hệ giữa sự thỏa mãn của

nhân viên kế toán đến kết quả công việc của nhân viên kế toán. Để đạt được các mục

tiêu trên phương pháp nghiên cứu định lượng đã đựa lựa chọn để nghiên cứu vì nghiên

cứu này nhằm kiểm định lý thuyết nền và kỹ thuật phân tích dữ liệu PLS_SEM.

CHƢƠNG 2

CƠ SỞ LÝ THUYẾT

2.1. Giới thiệu

Xuất phát từ mục tiêu nghiên cứu là kiểm tra một số yếu tố tác động trực tiếp và gián

tiếp đến kết quả công việc của nhân viên kế toán trong môi trường ứng dụng CNTT,

nghiên cứu này đã khảo lược các lý thuyết nền và các nghiên cứu liên quan trong và

ngoài nước về chủ đề kết quả công việc của cá nhân trong môi trường ứng dụng CNTT.

Từ việc khái quát các cơ sở lý thuyết, nghiên cứu này lựa chọn nghiên cứu bốn yếu tố

gồm sự hỗ trợ của nhà quản lý cấp cao, truyền thông, đào tạo vàsự thỏa mãn của người

sử dụng HTTT kế toán (nhân viên kế toán) để nghiên cứu về mối quan hệ của chúng

với kết quả công việc của nhân viên kế toán trong môi trường ứng dụng CNTT. Đây là

các yếu tố chủ yếu ảnh hưởng đến sự thành công (CSF- Critical Sucsess Factors) khi

ứng dụng CNTT, đã được đề cập khi nói đến hiệu quả cạnh tranh của một tổ chức

(Salmeron và Herrero, 2005).Bên cạnh đó, nghiên cứu cũng tập trung một yếu tố liên

quan đến “loại CNTT đang được áp dụng trong HTTTKT” đó là khái niệm ERP/ non-

ERP (non-ERP được hiểu là các doanh nghiệp đang sử dụng PMKT, không phải là hệ

thống ERP trong HTTTKT) để kiểm tra tác động của nó đến kết quả công việc của

nhân viên kế toán trong môi trường ứng dụng CNTT.

Dựa trên các khái niệm gốc này, phần tiếp theo của chương trình bày các nội dung bao

gồm định nghĩa của các khái niệm nghiên cứu, các lý thuyết nền được sử dụng trong

nghiên cứu và các cơ sở để hình thành giả thuyết và mô hình nghiên cứu.

2.2. Các khái niệm trong nghiên cứu

2.2.1 Kết quả công việc cá nhân

Hiện tại, có một số định nghĩa về khái niệm kết quả công việc cá nhân như Sykes

(2015) cho rằng kết quả công việc chính là cách thức mà nhân viên thực hiện tốt công

việc của mình.Ở một khía cạnh khác, Goodhue và Thompson (1995) định nghĩa kết

quả công việc cá nhân chính là sự kết hợp giữa việc làm tăng tính hiệu quả, làm tăng

tính hiệu suất và/ hoặc nâng cao chất lượng trong môi trường ứng dụng công nghệ

thông tin. Hay theo D’Ambra và Wilson (2004a, 2004b) thì kết quả công việc là việc

hoàn thành một danh mục các nhiệm vụ được thực hiện bởi một cá nhân.

Xuất phát từ các định nghĩa trên, nghiên cứu này hiểu kết quả công việc của nhân viên

kế toán trong môi trường ứng dụng CNTT là sự kết hợp giữa việc làm tăng tính hiệu

quả, làm tăng tính hiệu suất và/ hoặc nâng cao chất lượng trong môi trường ứng dụng

công nghệ thông tin thông qua việc hoàn thành các nhiệm vụ kế toán.

2.2.2. Sự thỏa mãn của người sử dụng HTTT

Hiện tại, có một số khái niệm về sự thỏa mãn của người sử dụng HTTT như DeLone và

McLean (2003) cho rằngsự thỏa mãn của người sử dụng HTTT là mức độ thỏa mãn

của người sử dụng khi sử dụng một HTTT. Ở một khía cạnh khác thì Jiang và cộng sự

(2012) cho rằng sự thỏa mãn đối với HTTT được chia thành hai loại gồm sự thỏa mãn

của người sử dụng đối với HTTT và sự thỏa mãn của nhân viên đối với công việc trong

HTTT.

Nghiên cứu này chấp nhận khái niệm sự thỏa mãn của người sử dụng HTTT kế toán từ

nghiên cứu của DeLone và McLean (2003) tức là sự thỏa mãn của nhân viên kế toán là

mức độ thỏa mãn của nhân viên kế toán khi sử dụng PMKT hoặc hệ thống ERP trong

doanh nghiệp.

2.2.3. Sự ủng hộ của nhà quản lý cấp cao

Theo nghiên cứu của Thong và cộng sự (1996), Sharma và Yetton (2003) thì sự ủng hộ

của nhà quản lý cấp cao được hiểu là sự tham gia một cách tích cực của các nhà quản

lý cấp cao trong đơn vị đối với các vấn đề có liên quan đến sự thành công của hệ thống

thông tin.

Chấp nhận định nghĩa trên, nghiên cứu này hiểu sự ủng hộ của nhà quản lý cấp cao đó

là sự tham gia tích cực của các nhà quản lý cấp cao trong doanh nghiệp đối với việc

thiết lập và sử dụng các phần mềm ứng dụng trong HTTTKT của doanh nghiệp bao

gồm việc ứng dụng PMKT và hệ thống ERP.

2.2.4. Truyền thông

Trong các nghiên cứu đi trước, tác giả đã tìm thấy nhiều định nghĩa khác nhau về khái

niệm truyền thông. Theo Gerald Miler (1966) thì truyền thông quan tâm nhất đến việc

thực hiện hành vi, trong đó nguồn thông tin truyền nội dung đến người nhận với mục

đích tác động đến hành vi của họ. Hay theo “Truyền thông lý thuyết và kỹ năng cơ

bản” của Nguyễn Văn Dững (2018) thì truyền thông là quá trình liên tục trao đổi thông

tin, tư tưởng, tình cảm… chia sẻ kỹ năng và kinh nghiệm giữa hai hoặc nhiều người

nhằm tăng cường hiểu biết lẫn nhau, thay đổi nhận thức, tiến tới điều chỉnh hành vi và

thái độ phù hợp với nhu cầu phát triển của cá nhân, của nhóm, của cộng đồng và xã

hội.

Truyền thông cung cấp cho nhân viên từ các khu vực chức năng khác nhau phương

thức chia sẻ các thông tin quan trọng để thực hiện thành công các dự án (B.

Debrabander, G. Thiers, 1984; J.D. Ford, L.W. Ford, 1995; M.L. Markus và Power,

1983; R.W. Zmud, C.P. McLaughlin, R.J. Might, , 1984). Ngoài ra, theo Littlejohn

(1999) thì truyền thông sẽ giúp cải thiện việc chuyển giao kiến thức, làm tăng sự lan

toả các ý tưởng, nhất là khi thông tin được truyền tải là đáng tin cậy và nó đến từ các

nguồn đáng tin cậy (Soh và cộng sự, 2000).

Trong nghiên cứu này, truyền thông được hiểu là việc truyền tải các thông tin đến

người sử dụng CNTT trong suốt quá trình triển khai và ứng dụng CNTT (PMKT và hệ

thống ERP) trong HTTTKT của các doanh nghiệp.

2.2.5. Đào tạo

Đào tạo là hoạt động không những giúp người dùng có những hiểu biết để có thể sử

dụng mà còn giúp giảm thiểu các khó khăn do sự phức tạp về công nghệ mà người

dùng gặp phải trong quá trình sử dụng hệ thống thông tin trong đơn vị (Amoako-

Gyampah và Salam, 2004). Bên cạnh đó, theo Bolog và Nelson (2003) thì đào tạo nên

tâp trung nhiều vào việc hướng dẫn về mặt kỹ thuật trong các quy trình được tạo mới

(Bolog và Nelson, 2003). Ngoài ra, đào tạo được khuyên nên diễn ra trước, trong và

sau khi thực hiện ứng dụng CNTT (Hong và Kim, 2002).

Trong nghiên cứu này, khái niệm đào tạo được hiểu là các hoạt động hỗ trợ đối với

người sử dụng CNTT (PMKT và hệ thống ERP) để có có đủ hiểu biết và kỹ năng cơ

bản trong việc sử dụng CNTT mới được ứng dụng trong HTTTKT của doanh nghiệp.

2.2.6. Loại phần mềm ứng dụng

Phần mềm ứng dụng trong HTTTKT được phân thành hai loạigồm low-end và high-

end (Maziyar et al, 2011). Trong đó, low-end là phần mềm kết hợp tất cả các chức

năng của hệ thống kế toán, có dữ liệu riêng biệt của riêng hệ thống kế (được hiểu là các

PMKT riêng lẻ) và high-end là nhóm phần mềm tích hợp tất cả các hoạt động của

doanh nghiệp trong một cơ sở dữ liệu – được hiểu như là nhóm phần mềm ERP

(Enterprise Resource Planning) với nhiều chức năng đa dạng.

Trong nghiên cứu này, tác giả chia phần mềm ứng dụng trong HTTTKT thành hai loại

gồm ERP và non_ERP tức là nhóm PMKT.

2.2.7. Biến kiểm soát: đặc điểm cá nhân của người sử dụng

Nghiên cứu của Petter và cộng sự (2013) cho thấy đặc điểm cá nhân của người sử dụng

có thể tác động hoặc không đến các kết quả đầu ra của hệ thống thông tin, trong đó các

đặc điểm cá nhân được xem xét gồm giới tính, tuổi, trình độ, chuyên môn, chức vụ và

kinh nghiệm máy tính của người sử dụng. Nghiên cứu này dựa vào nghiên cứu của

Petter và cộng sự (2013) xem các đặc điểm cá nhân của nhân viên kế toán là biến kiểm

soát để loại bỏ tác động của chúng (nếu có) đến kết quả công việc của nhân viên kế

toán trong môi trường ứng dụng CNTT.

2.3. Lý thuyết nền

2.3.1. Giới thiệu

Xuất phát từ định nghĩa kết quả công việc cá nhân được sử dụng trong nghiên cứu này

và đã trình bày tại mục 2.2.1 bên trên, tác giả nhận thấy, khái niệm kết quả công việc

của nhân viên kế toán được sử dụng trong nghiên cứu này là tương đồng với khái niệm

“kết quả cá nhân” trong mô hình hay lý thuyết thành công của hệ thống thông tin của

DeLone và McLean (1992). Vì vậy, nghiên cứu này lựa chọn phát triển các giả thuyết

nghiên cứu dựa vào mô hình thành công của hệ thống thông tin (1992) và các phiên

bản cập nhật của nó.

Phần tiếp theo giới thiệu cụ thể về từng phiên bản của lý thuyết/ mô hình thành công

của hệ thống thông tin và cách thức ứng dụng các lý thuyết này cho nghiên cứu.

2.3.2. Lý thuyết thành công của hệ thống thông tin phiên bản 1992

Đây là phiên bản gốc của lý thuyết thành công của hệ thống thông tin, trong nghiên

cứu của DeLone và McLean (1992) sự thành công của hệ thống thông tin được đo

lường bằng các yếu tố gồm chất lượng thông tin, chất lượng hệ thống, sự thoả mãn của

người sử dụng, sự sử dụng, tác động cá nhân và tác động tổ chức. DeLone và McLean

(1992) đã chỉ ra bốn mối quan hệ giữa các yếu tố này như sau:

Mối quan hệ giữa sự thoả mãn của người sử dụng và việc sử dụng hệ thống -

thông tin chịu tác động bởi chất lượng thông tin và chất lượng hệ thống.

Sự thoả mãn của người sử dụng và việc sử dụng hệ thống thông tin có tác động -

hai chiều với nhau.

Mỗi cá nhân sẽ chịu tác động bởi sự thoả mãn cùa người sử dụng và việc sử -

dụng hệ thống thông tin.

Mỗi cá nhân bị tác động thì sẽ dẫn đến tổ chức cũng bị tác động. -

Nghiên cứu này của DeLone và McLean (1992) đã có sự kế thừa và phát triển các

nghiên cứu đi trước về hệ thống thông tin như nghiên cứu về những khó khăn chủ yếu

trong hệ thống thông tin (Keen, 1980); nghiên cứu của Davis và cộng sự (1989) về mô

hình chấp nhận công nghệ; các nghiên cứu của Muller và cộng sự (2010), Shang và

Seddon (2002)…về khuôn mẫu lợi ích của hệ thống thông tin.

2.3.3. Lý thuyết thành công của hệ thống thông tin phiên bản 2003

Phiên bản của lý thuyết thành công của hệ thống thông tin đã được chính hai tác giả

DeLone và McLean cập nhật vào năm 2003 nhằm bổ sung, thay đổi các yếu mới cho

phù hợp với sự phát triển nhanh chóng của hệ thống thông tin trong môi trường thương

mại điện tử. Theo DeLone và McLean (2003) thì có sáu yếu tố tác động đến sự thành

công của hệ thống thông tin bao gồm: chất lượng hệ thống, chất lượng thông tin, chất

lượng dịch vụ và sự thoả mãn của người sử dụng, việc sử dụng hay định hướng sử

dụng hệ thống thông tin, lợi ích thuần của hệ thống (gồm kết quả cá nhân và kết quả

của tổ chức). Trong mô hình này, DeLone và McLean (2003) đã chỉ ra mối quan hệ

giữa sáu yếu tố đo lường sự thành công của hệ thống thông tin như sau:

- Chất lượng hệ thống, chất lượng thông tin và chất lượng dịch vụ tác động đến

định hướng sử dụng/ việc sử dụng hệ thống thông tin và sự thoả mãn của người sử

dụng

Sự thoả mãn của người sử dụng và việc sử dụng/ định hướng sử dụng hệ thống -

thông tin có tác động qua lại.

Sự thoả mãn của người sử dụng và việc sử dụng/ định hướng sử dụng hệ thống -

thông tin là hai yếu tố tác động trực tiếp đến những lợi ích thuần của hệ thống. Đồng

thời những lợi ích thuần của hệ thống cũng tác động ngược lại đến sự thoả mãn của

người sử dụng và việc sử dụng/ định hướng sử dụng hệ thống thông tin.

2.3.4. Mô hình thành công của hệ thống thông tin phiên bản 2013

Được phát triển và kế thừa từ hai phiên bản của mô hình thành công của hệ thống

thông tin, năm 2013, Petter và cộng sự đã mở rộng mô hình thành công của hệ thống

thông tin sang hướng mới đó là nghiên cứu các yếu tố tác động đến sự thành công của

hệ thống thông tin. Hai phiên bản trước của mô hình thành công của hệ thống thông tin

đo lường các yếu tố của sự thành công đối với một hệ thống thông tin tức là biến phục

thuộc. Ngược lại, phiên bản 2013 đã cập nhật các biến độc lập có tác động đáng kể đến

sự thành công của một hệ thống thông tin để cung cấp những hiểu biết đầy đủ hơn về

cách thức đo lường sự thành công của một hệ thống thông tin (Petter và cộng sự,

2013).

Theo Petter và cộng sự (2013) có 15 yếu tố tác động đến sự thành công của một hệ

thống thông tin bao gồm sự thích thú, niềm tin, mong đợi của người sử dụng, động lực

từ bên ngoài, cơ sở hạ tầng CNTT, khó khăn trong công việc, thái độ đối với công

nghệ, vai trò trong tổ chức, sự thỏa mãn của người sử dụng, mối quan hệ với nhà phát

triển, kiên thức chuyên môn về quy trình, sự hỗ trợ của nhà quản trị, quy trình quản lý

và năng lực tổ chức.

Hình 2.1 bên dưới tổng hợp về mô hình thành công của hệ thống thông tin dựa vào

nghiên cứu của DeLone và McLean (2003) và Petter và cộng sự (2013).

Hình 2.1. Tổng hợp mô hình thành công của hệ thống thông tin

Nguồn: DeLone và McLean (2003) và Petter và cộng sự (2013)

Ứng dụng lý thuyết

Nghiên cứu này được thực hiện dựa vào lý thuyết thành công của hệ thống thông tin

bao gồm ba phiên bản của nó.Trong đó khái niệm kết quả công việc của nhân viên kế

toán trong môi trường ứng dụng CNTT (một yếu tố để đo lường sự thành công của

HTTT) bị tác động bởi các yếu tố như sự thỏa mãn của người sử dụng (user

satisfaction), sự ủng hộ của nhà quản trị cấp cao (management support). Tuy nhiên,

những yếu tố này có thể có tác động trực tiếp hoặc gián tiếp đến các yếu tố đo lường sự

thành công của hệ thống thông tin (hình 3.1), vì vậy, nghiên cứu này sẽ xem xét các tác

động trực tiếp hoặc gián tiếp của sự thỏa mãn của người sử dụng (user satisfaction), sự

ủng hộ của nhà quản trị cấp cao (management support) đến kết quả công việc của nhân

viên kế toán trong môi trường ứng dụng CNTT.

Hai yếu tố gồm truyền thông và đào tạo được lựa chọn nghiên cứu trong luận văn này

liên quan và rất gần với khái niệm kiến thức chuyên môn về quy trình (domain expert

knowledge) và quy trình quản lý (management processes) (Petter và cộng sự, 2013), vì

vậy, nghiên cứu này dựa vào mô hình thành công của hệ thống thông tin để đề xuất về

tác động của các yếu tố này đến kết quả công việc của nhân viên kế toán trong môi

trường ứng dụng công nghệ thông tin. Tương tự như trên, các tác động của hai yếu tố

gồm truyền thông và đào tạo có thể tác động trực tiếp hoặc gián tiếp đến kết quả công

việc của nhân viên kế toán trong môi trường ứng dụng CNTT.

2.4. Giả thuyết nghiên cứu và mô hình nghiên cứu

Kế thừa các lý thuyết nền và nghiên cứu đi trước, nghiên cứu này đề xuất các giả

thuyết nghiên cứu liên quan đến 5 khái niệm chính bao gồm kết quả công việc của

nhân viên kế toán, sự thỏa mãn của nhân viên kế toán (người sử dụng), sự ủng hộ của

nhà quản lý cấp cao, đào tạo và truyền thông. Ngoài ra để phát triển một mô hình

nghiên cứu, nghiên cứu này bổ sung một khái niệm đóng vai trò là biến kiểm soát đó là

khái niệm đặc điểm cá nhân của người sử dụng (nhân viên kế toán) và một khái niệm

đóng vai trò là biến điều tiết đó là khái niệm ERP/ non-ERP (loại phần mềm ứng dụng

đang được sử dụng trong HTTTKT của doanh nghiệp là hệ thống ERP hay PMKT tức

non-ERP).

2.4.1. ự tr của n à quản cấp cao

Theo nghiên cứu của các tác giả Dezdar và Ainin (2009), Igbaria (1990) thì sự hỗ trợ

của nhà quản lý cấp cao gồm hai loại: hỗ trợ người dùng cuối và hỗ trợ quản lý cho dự

án. Hỗ trợ người dùng cuối bao gồm: hỗ trợ phát triển hệ thống, hướng dẫn chuyên

ngành và hướng dẫn sử dụng ứng dụng máy tính; Hỗ trợ quản lý cho dự án bao gồm:

khuyến khích quản lý hàng đầu hỗ trợ (Francoir, Bourgault, & Pellerin, 2009)

Theo Petter và cộng sự (2013) đã tổng hợp thì sự hỗ trợ của nhà quản trị cấp cao có tác

động đến các yếu tố trong mô hình thành công của hệ thống thông tin của DeLone và

McLean (1992, 2003). Vì vậy, nghiên cứu này dựa vào nghiên cứu của Petter và cộng

sự (2013) để đề xuất rằng sự hỗ trợ của nhà quản trị cấp cao có tác động đến sự thỏa

mãn của nhân viên kế toán bằng giả thuyết H1.

Giả thuyết 1 H1 : ự tr củ n qu n c p c o c tác động t c cực đến sự thỏa

mãn của nhân viên kế toán trong quá trình ứng dụng công nghệ thông tin (PMKT/

ERP)

2.4.2. ru ền t ng

Như chúng ta đã biết hầu như không có một tổ chức nào muốn tồn tại và phát triển mà

lại không có truyền thông đơn vị. Theo Tyre (1989) thì truyền thông là việc trao đổi

thông tin giữa nhà phát triển và người sử dụng hệ thống. Bên cạnh đó, theo Daft và

Lengel (1984, 1986) thì khi vấn đề truyền thông của đơn vị có được sự đa dạng và

phong phú tức là có sự liên lạc một cách thường xuyên giữa người sử dụng và người

đổi mới - đưa hệ thống mới vào đơn vị. Và theo Lin và Zmud (1991) thì điều này sẽ

giúp giảm thiểu những hiểu lầm giữa người sử dụng và người phát triển hệ thống.

Thêm vào đó, theo các tác giả Al- Mashari và cộng sự (2003) thì cần phải thực hiện

công việc truyền thông một cách trung thực, cởi mở với người dùng (chú trọng trong

giai đoạn đầu tiên khi bắt đầu triển khai hệ thống thông tin). Đồng thời cần phải có sự

kiểm soát mạng truyền thông này và phải xác định được sự khác biệt giữa các nhóm

trong tổ chức. Điều này đã được nghiên cứu bởi Rogers (1986), Farace và Mc Donal

(1974). Bên cạnh đó, theo mô hình thành công của hệ thống thông tin đã giới thiệu bên

trên, khái niệm sự truyền thông rất gần với khái niệm quy trình quản lý (management

processes), trong khi quy trình quản lý có tác động đến sự thành công của hệ thống

thông tin. Vì vậy, nghiên cứu này dựa vào các lập luận bên bên để giả định rằng tồn tại

một mối quan hệ giữa truyền thông và sự thỏa mãn của nhân viên kế toán – một đối

tượng sử dụng hệ thống thông tin kế toán. Giả thuyết H2 được phát biểu như sau:

Giả thuyết 2 H2 : ru n t ng c tác động t c cực đến đến sự thỏa mãn của nhân

viên kế toán trong quá trình ứng dụng công nghệ thông tin (PMKT/ ERP).

2.4.3. Đào tạo

Đào tạo không những giúp người dùng có những hiểu biết để có thể sử dụng mà còn

giúp giảm thiểu các khó khăn do sự phức tạp về công nghệ mà người dùng gặp phải

trong quá trình sử dụng hệ thống thông tin trong đơn vị (Amoako- Gyampah và Salam,

2004). Còn theo Al-Mashari và cộng sự (2003); Umble và cộng sự (2003); Bolog và

Nelson (2003) thì đào tạo được xem là một thành phần cơ bản khác trong việc triển

khai ERP. Thêm vào đó, việc đào tạo còn giúp chia sẻ các vấn đề phổ biến.Và điều này

có thể giúp cho sự hợp tác trong hệ thống ERP tăng lên, đồng thời còn cho thấy một số

mối quan hệ có thể được tạo nên bởi việc đào sâu các giả thuyết thông qua việc đào tạo

trong hệ thống ERP. Bên cạnh đó, đào tạo còn cung cấp các thông tin hữu ích và thích

hợp cũng như phương thức hoạt động với hệ thống hiện có và hệ thống được đề xuất

cho các nhà quản lý về hệ thống ERP.Ngoài ra, theo tổng hợp của Petter và cộng sự

(2013) thì kiến thức chuyên môn về quy trình (domain expert knowledge) có tác động

đến sự thành công của hệ thống thông tin và do khái niệm đào tạo khá tương đồng với

khái niệm kiến thức chuyên môn về quy trình, vì vậy, nghiên cứu này phát biểu giả

thuyết như sau:

Giả thuyết 3 (H3):Đ o tạo c tác động t c cực đến đến sự thỏa mãn của nhân viên kế

toán trong quá trình ứng dụng công nghệ thông tin (PMKT/ ERP).

2.4.4. Sự thỏa mãn của người sử dụng HTTT kế toán

Dựa vào lý thuyết thành công của hệ thống thông tin và theo nghiên cứu của

Guimaraes và cộng sự (2015) thì sự thỏa mãn của người sử dụng HTTT có tác độngtích

cực đến kết quả công việc của họ. Các nghiên cứu của Yoon và Guimaraes (1995),

Guimaraes và Igbaria (1997) và Hunton và Beeler (1997) cũng cho kết quả tương tự

như trên. Bên cạnh đó, trong nghiên cứu của Petter và cộng sự (2013) thì các tác giả đã

kết luận rằng sự thỏa mãn của người sử dụng có tác động tích cực đến kết quả của cá

nhân (trang 30, figure 7).Dựa vào các nền tảng lý thuyết trên,nghiên cứu này đề xuất

giả thuyết H4 như sau:

Giả thuyết 4 (H4):Sự thỏa mãn của nhân viên kế toán trong quá trình ứng dụng công

nghệ thông tin (PMKT/ ERP)c tác động tích cực đến sự ết qu công việc của nhân

viên kế toán trong m i trường ứng dụng CNTT.

2.4.5. Loại phần mềm

Khi doanh nghiệp quyết định sử dụng phần mềm hỗ trợ cho công tác kế toán thì thường

dựa trên 5 yếu tố: chất lượng phần mềm, nhà cung cấp phần mềm, chi phí và lợi ích,

đặc điểm đầu ra và ý tưởng thiết kế của phần mềm (Jadhav A.S và R.M. Sonar, 2009).

Bên cạnh đó, theo Maziyar và cộng sự (2011) thì phần mềm kế toán có thể phân thành

loại low-end và high-end tùy theo chức năng xử lý và cách tổ chức, tích hợp dữ liệu

trong hệ thống. Low-end là phần mềm trong đó kết hợp tất cả các chức năng của hệ

thống kế toán và nó có dữ liệu riêng biệt của riêng hệ thống kế toán.Phần mềm low-end

được sử dụng cho các doanh nghiệp nhỏ và nó thường được hiểu là phần mềm kế toán

riêng. Ngược lại, high-end là nhóm phần mềm tích hợp tất cả các hoạt động của doanh

nghiệp trong một cơ sở dữ liệu – được hiểu như là nhóm phần mềm ERP (Enterprise

Resource Planning) với nhiều chức năng đa dạng và phần mềm kế toán là một trong

các phần mềm chức năng của phần mềm ERP hay còn gọi là phần mềm kế toán tích

hợp. Chính vì vậy mà các phần mềm high-end thường phù hợp trong các doanh nghiệp

có quy mô lớn hơn. Như vậy, tùy theo mục tiêu cũng như khả năng của mình, doanh

nghiệp có thể chọn giải pháp phần mềm low-end (phần mềm kế toán đơn thuần) hay

phần mềm high-end (phần mềm ERP).

Nghiên cứu Hunton và cộng sự (2003) kết luận việc sử dụng phần mềm ERP làm tăng

chỉ số ROI, ROS và ROA của doanh nghiệp. Đồng thời, nghiên cứu của Nicolaou

(2004) khẳng định chỉ số ROS và tỷ suất lợi nhuận gộp trên doanh thu thuần ở các

doanh nghiệp có sử dụng ERP cao hơn các doanh nghiệp không sử dụng. Như vậy, loại

phần mềm ứng dụng có thể sẽ có tác động lên mối quan hệ giữa sự thỏa mãn của người

sử dụng với kết quả công quả công việc của người sử dụng phần mềm. Chính vì vậy

loại phần mềm có thể được xem là biến tiều tiết cho tác động của sự thỏa mãn của nhân

viên kế toán đến kết quả công việc của nhân viên kế toán trong môi trường ứng dụng

CNTT. Trong nghiên cứu này, tác giả bổ sung khái niệm ERP/ non_ERP vào mô hình

nghiên cứu với vai trò là biến điều tiết cho tác động của loại phần mềm ứng dụng trong

HTTTKT đến mối quan hệ giữa sự thỏa mãn của người sử dụngHTTT kế toán (nhân

viên kế toán) đến kết quả công việc của nhân viên kế toán trong môi trường ứng dụng

CNTT.

2.4.6. Biến kiểm soát: đặc điểm của người sử dụng

Đặc điểm của người dùng cuối có vai trò quan trọng đối với thành công của hệ thống

thông tin (Zmud, 1979). Các đặc điểm của người dùng ảnh hưởng đến thành công của

hệ thống ERP : thái độ của người dùng cuối, kỳ vọng của người dùng cuối và kiến

thức của người dùng cuối về công nghệ ERP (Smith, 1988). Việc đào tạo và kinh

nghiệm của người dùng cuối có liên quan đến niềm tin và cách sử dụng của người dùng

cuối (Igbaria, 1990; Schewe, 1976; Zmud, 1979). Nghiên cứu của Petter và cộng sự

(2013) cho thấy đặc điểm cá nhân của người sử dụng có thể tác động hoặc không đến

các kết quả đầu ra của hệ thống thông tin. Do đó, trong nghiên cứu này, tác giả kế thừa

các trước nghiên cứu trước và xem đặc điểm cá nhân của người là biến kiểm soát. Dựa

vào nghiên cứu của Petter và cộng sự (2013), nghiên cứu này kiểm tra các yếu tố gồm

giới tính, tuổi, trình độ, chuyên môn, chức vụ và kinh nghiệm máy tính của người sử

dụng mà cụ thể là của nhân viên kế toán.

2.5. Mô hình nghiên cứu đề xuất

2.5.1. Các biến trong mô hình nghiên cứu

Từ những phân tích và lập luận ở trên, nghiên cứu này dự kiến được thực hiện với các

biến nghiên cứu như sau:

Biến nội sinh: Kết quả công việc của nhân viên kế toán •

Biến ngoại sinh gồm: •

Sự ủng hộ của nhà quản trị cấp cao i.

ii. Truyền thông

iii. Đào tạo

iv. Sự thỏa mãn của người sử dụng (nhân viên kế toán)

Biến điều tiết: Loại phần mềm ứng dụng (phần mềm kế toán đơn lẻ hay phần •

mềm ERP) – ERP/ non_ERP

Biến kiểm soát gồm: Đặc điểm của người sử dụng (nhân viên kế toán) •

2.5.2. n ng i n cứu đề xuất

Xuất phát từ các luận lập bên trên, nghiên cứu này đề xuất mô hình (hình 2.2) như sau:

Hình 2.2. Mô hình nghiên cứu đề xuất

KẾT LUẬN CHƢƠNG 2

Chương này trình bày các nội dung gồm các khái niệm trong nghiên cứu, lý thuyết nền,

giả thuyết nghiên cứu và mô hình nghiên cứu. Nghiên cứu này thực hiện với sáu các

khái niệm chính gồm: kết quả công việc của cá nhân (nhân viên kế toán), sự thỏa mãn

của người sử dụng HTTT kế toán (nhân viên kế toán), sự ủng hộ của nhà quản lý cấp

cao, truyền thông, đào tạo và loại phần mềm ứng dụng trong HTTTKT. Để phát triển

mô hình nghiên cứu, nghiên cứu này đã dựa vào lý thuyết nền là lý thuyết thành công

hệ thống thông tin với 3 phiên bản của DeLone và McLean (1992), DeLone và McLean

(2003) và Petter và cộng sự (2013). Kết hợp giữa lý thuyết thành công của HTTKT và

một số nghiên cứu liên quan, luận văn đã phát triển 4 giả thuyết nghiên cứu gồm (H1)

sự hỗ trợ của nhà quản lý cấp cao, (H2) truyền thông, (H3) đào tạo có tác động tích cực

đến sự thỏa mãn của nhân viên kế toán trong môi trường ứng dụng CNTT và (H4) sự

thỏa mãn của nhân viên kế toán trong quá trình ứng dụng CNTT có tác động tích cực

đến kết quả công việc của nhân viên kế toán. Kết hợp 4 giả thuyết nghiên cứu cùng với

hai biến gồm (i) loại phần mềm ứng dụng trong HTTTKT (ERP/ non_ERP) được giả

định là đóng vai trò là biến điều tiết cho tác động của sự thỏa mãn của nhân viên kế

toán trong quá trình ứng dụng CNTT đến kết quả công việc của nhân viên kế toán và

(ii) đặc điểm cá nhân của người sử dụng (nhân viên kế toán) đóng vai trò là biến kiểm

soát cho khái niệm kết quả công việc của nhân viên kế toán trong môi trường ứng dụng

CNTT, đề tài đã đề xuất một mô hình lý thuyết.

CHƢƠNG 3

THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU

3.1. Giới thiệu

Nhằm đạt được các mục tiêu nghiên cứu đề ra, chương này trình bày phương pháp

nghiên cứu áp dụng trong nghiên cứu này.Kế thừa các khái niệm, giả thuyết nghiên cứu

và mô hình nghiên cứu đã được trình bày tại chương 2, phần đầu tiên trong chương này

giới thiệu về thang đo của từng khái niệm nghiên cứu được lựa chọn sử dụng. Tiếp

theo, luận văn trình bày về quy trình nghiên cứu và phương pháp nghiên cứu được áp

dụng trong nghiên cứu này.

3.2. Quy trình nghiên cứu

Do mô hình nghiên cứu của nghiên cứu này là khá phức tạp, vì vậy, để đạt được các

mục tiêu nghiên cứu, nghiên cứu này áp dụng kỹ thuật phân tích dữ liệu là mô hình cấu

trúc tuyến tính (SEM). SEM bao gồm nhiều loại nhưng được sử dụng phổ biến là hai

loại: CB_SEM (certainly covariance-based SEM) và PLS_SEM (partial least squares

SEM) (Hair và cộng sự, 2016). CB_SEM chủ yếu được sử dụng để xác nhận hay từ

chối một lý thuyết tức là một tập hợp các mối quan hệ có hệ thống giữa nhiều biến có

thể kiểm tra bằng thực nghiệm. Nó thực hiện điều này bằng cách xác định cách thức

một mô hình lý thuyết được đề xuất có thể ước tính ma trận hiệp phương sai

(covariance matrix) cho một tập hợp dữ liệu mẫu. Ngược lại, PLS – SEM (được gọi là

mô hình đường dẫn PLS - PLS path modeling) được sử dụng chủ yếu để phát triển lý

thuyết trong nghiên cứu khám phá (exploratory research). Nó thực hiện điều này bằng

cách tập trung giải thích sự khác biệt trong các biến phụ thuộc khi kiểm định mô hình

(Hair và cộng sự, 2016).Thủ tục ước tính trong PLS_SEM là dựa trên phương pháp hồi

quy bình phương tối thiểu thông thường (ordinary least squares - OLS), ngược lại

CB_SEM dựa trên thủ tục ước tính khả năng tối đa (maximum likelihood - ML) (Hair

và cộng sự, 2016). Như chương 1 đã giới thiệu, nghiên cứu này sử dụng kỹ thuật phân

tích dữ liệu là PLS_ SEM do mục tiêu của nghiên cứu là kiểm định giả thuyết để dự

báo cấu trúc nào quan trọng trong việc tác động đến kết quả công việc của nhân viên kế

toán trong môi trường ứng dụng CNTT.

Do áp dụng kỹ thuật phân tích dữ liệu là PLS_SEM nên quy trình nghiên cứu được áp

dụng theo đề xuất của Hair và cộng sự (2016) theo hình 3.1 bên dưới.

Hình 3.1. Quy trình nghiên cứu (Nguồn: Hair và cộng sự, 2016)

Theo đề xuất của Hair và cộng sự (2016) thì quy trình nghiên cứu nên bắt đầu bằng

việc tổng quát các nghiên cứu liên quan và các lý thuyết nền liên quan đến chủ đề

nghiên cứu cũng như các lý thuyết về đo lường các khái niệm nghiên cứu. Sau giai

đoạn này, một mô hình cấu trúc và một mô hình đo lường được xác định. Tiếp theo,

nhà nghiên cứu sẽ tiến hành thu thập dữ liệu và thực hiện kiểm tra mô hình đo lường.

Phân tích mô hình đo lường nhằm kiểm tra độ tin cậy và giá trị của thang đo. Sau khi

thang đo của các khái niệm nghiên cứu đã được đánh giá về độ tin cậy và đạt được các

giá trị, giai đoạn phân tích PLS_SEM chính thức được thực hiện tức là tiến hành phân

tích mô hình cấu trúc để kiểm định các giả thuyết nghiên cứu. Dựa vào kết quả kiểm

tra mô hình cấu trúc, các kết quả kiểm định giả thuyết nghiên cứu được trình bày và

đây chính là mục tiêu của nghiên cứu (Hair và cộng sự, 2016). Do nghiên cứu này chấp

nhận quy trình nghiên cứu do Hair và cộng sự (2016) nên tác giả đã thực hiện các bước

nghiên cứu theo quy trình tại hình 3.1.

3.3. Thang đo các khái niệm nghiên cứu

3.3.1. Giới thiệu

Theo hình 3.2 (mô hình lý thuyết đề xuất), nghiên cứu cần xác định thang đo các khái

niệm nghiên cứu bao gồm: kết quả công việc của nhân viên kế toán (PER), sự thỏa mãn

của người sử dụng (SAT), sự ủng hộ của nhà quản lý cấp cao (TMS), truyền thông

(CMN), đào tạo (TR) và các đặc điểm cá nhân của người sử dụng phần mềm gồm:giới

tính (GENDER), tuổi (AGE), trình độ (EDU), chuyên môn (PRO), chức vụ (POS),

kinh nghiệm về máy tính (EXPER) và loại phần mềm ứng dụng (ERP/ non-ERP).

Theo Nguyễn Đình Thọ (2013), để đo lường các khái niệm nghiên cứu thì có các dạng

thang đo khác nhau. Trong nghiên cứu này với các khái niệm nghiên cứu tiềm ẩn (bao

gồm các khái niệm kết quả công việc của nhân viên kế toán (PER), sự thỏa mãn của

người sử dụng (SAT), sự ủng hộ của nhà quản lý cấp cao (TMS), truyền thông (CMN),

đào tạo (TR)) thì thang đo Likert được cho là phù hợp bởi vì đây là thang đo dùng để

đo lường một chuỗi các phát biểu liên quan đến thái độ trong câu hỏi được đưa ra và

người trả lời sẽ chọn một trong các câu trả lời này (Likert, 1932). Các thang đo này

được sử dụng dưới dạng thang đo Likert 7 điểm vì nó được coi là thang đo có độ tin

cậy tối ưu. Phần bên dưới lần lượt giới thiệu các thang đo của từng khái niệm nghiên

cứu.

3.3.2. ang đo các k ái niệm nghiên cứu tiềm ẩn

3.3.2.1. Kết qu công việc của nhân viên kế toán

Theo tìm hiểu của tác giả, nghiên cứu của Sykes và cộng sự (2014) được đăng trên tạp

chí Management Information Systems Quarterly (tạp chí hạng Q1) là một nghiên cứu

được trích dẫn nhiều, đề cập đến kết quả công việc của cá nhânsau khi thực hiện thay

đổi hệ thống thông tin tại doanh nghiệp. Chính vì lý do trên mà nghiên cứu này chấp

nhận thang đo kết quả công việc cá nhân trong nghiên cứu của Sykes và cộng sự

(2014) để đo lường kết quả công việc của nhân viên kế toán trong môi trường ứng

dụng công nghệ thông tin. Cụ thể là thang đo kết quả công việc của nhân viên kế toán

trong môi trường ứng dụng CNTT bao gồm 4 biến quan sát và là dạng thang đo kết

quả.

• PER1. Số lượng công việc đầu ra của nhân viên kế toán

• PER2. Chất lượng công việc đầu ra của nhân viên kế toán

• PER3. Tính chính xác trong công việc của nhân viên kế toán

• PER4. Liên kết (liên lạc) tốt giữa nhân viên kế toán với nhà cung cấp hệ thống

kế toán

3.3.2.2. Sự thỏa mãn củ người sử dụng

Trong nghiên cứu của của Guimaraes và cộng sự (2015), các tác giả đã chấp nhận

thang đo khái niệm sự thỏa mãn của người sử dụng từ nghiên cứu của Doll và cộng sự

(1988) (được đăng trên tạp chí Q1). Vì vậy, nghiên cứu này chấp nhận thang đo sự thỏa

mãn của người sử dụng theo nghiên cứu của Doll và cộng sự (1988).Thang đo sự thỏa

mãn của người sử dụng là một thang đo đa hướng bậc hai dạng kết quả - kết quả bao

gồm 5 khái niệm bậc một gồm: nội dung (SAT_C), tính chính xác (SAT_A), định dạng

(SAT_F), tính dễ sử dụng (SAT_E), thời gian (SAT_T) và 12 khái niệm bậc hai. Thang

đo của cụ thể của khái niệm sự thỏa mãn của người sử dụngnhư sau:

(1) Nội dung của Hệ thống kế toán (Content)

• SAT-C1. Hệ thống kế toán cung cấp thông tin mà anh/ chị cần một cách ngắn

gọn

• SAT-C2. Nội dung thông tin được tạo ra từ hệ thống kế toánđáp ứng yêu cầu

của anh/ chị

• SAT-C3. Các báo báo được hệ thống kế toán cung cấp dường như chỉ làm đúng

yêu cầu của anh/chị

• SAT-C4. Hệ thống kế toán cung cấp thông tin một cách đầy đủ

(2) Tính chính xác của Hệ thống kế toán (Accuracy)

• SAT-A1. Hệ thống kế toán là chính xác

• SAT-A2. Anh/ chị hài lòng với tính chính xác của hệ thống kế toán

(3) Định dạng của Hệ thống kế toán (Format)

• SAT-F1. Anh/ chị có cho rằng các kết xuất đầu ra của hệ thống kế toán có hình

thức (định dạng) hữu ích

• SAT-F2. Thông tin tạo ra từ hệ thống kế toán là rõ ràng

(4) Tính dễ sử dụng của Hệ thống kế toán (Ease of use)

• SAT-E1. Hệ thống kế toán thân thiện với người sử dụng

• SAT-E2. Hệ thống kế toán dễ sử dụng

(5) Tính kịp thời của Hệ thống kế toán (Timeliness)

• SAT-T1. Anh/ chịnhận được thông tin đúng thời điểm yêu cầu

• SAT-T2. Hệ thống kế toán cung cấp thông tin cập nhật theo thời gian thực

3.3.2.3. Sự ủng hộ của nhà qu n trị c p cao

Dựa theo nghiên cứu của Wang và Chen (2006) (được đăng trên tạp chí Q1) liên quan

đến khái niệm sự ủng hộ của nhà quản trị cấp cao đối với việc ứng dụng hệ thống ERP.

Trong nghiên cứu này thang đo của hai tác giả trên đã được áp dụng để đo lường sự

ủng hộ của nhà quản trị cấp cao đôi với việc ứng dụng CNTT (PMKT hoặc hệ thống

ERP) trong tổ chức. Theo đó, thang đo sự ủng hộ của nhà quản trị cấp cao gồm 7 biến

quan sát và là dạng thang đo kết quả.

• TMS1. Nhà quản lý cấp cao tham gia tích cực vào việc lựa chọn nhà cung cấp

phần mềm và công ty tư vấn phát triển phần mềm.

• TMS2. Nhà quản lý cấp cao tham gia tích cực trong việc tuyển dụng nhân sự để

thực hiện và vận hành hệ thống phần mềm mới

• TMS3. Nhà quản lý cấp cao tham gia tích cực vào việc chuyển giao PM đến

người dùng

• TMS4. Nhà quản lý cấp cao rất quan tâm đến kết quả/ hiệu quả của phần mềm

• TMS5. Nhà quản lý cấp cao nỗ lực để cung cấp ổn định và đầy đủ nguồn tài trợ

cho việc triển khai và vận hành phần mềm

• TMS6. Nhà quản lý cấp cao đã nỗ lực tham gia vào việc xác định thứ tự các

phân hệ ứng dụng của phần mềm (tức nên ứng dụng phân hệ nào trước trong hệ thống

ERP)

• TMS7. Nhà quản lý cấp cao nhấn mạnh việc quản lý và kiểm soát quy trình triển

khai và vận hành phần mềm một cách hiệu quả

3.3.2.4. Truy n thông

Tương tự như khái niệm sự ủng hộ của nhà quản trị cấp cao, nghiên cứu này chấp nhân

khái niệm truyền thông từ nghiên cứu của Wang và Chen (2006). Theo đó, thang đo

truyền thông là thang đo dạng kết quả bao gồm 4 biến quan sát:

• CMN1. Ngôn ngữ được sử dụng trong các cuộc họp về triển khai và vận hành

phần mềm là rào cản (không phù hợp) cho những người tham dự cuộc họp

• CMN2. Các chuyên gia tư vấn trình bày một cách khó hiểu về các vấn đề liên

quan đến phần mềm

• CMN3. Kinh nghiệm làm việc của Anh/Chị khó có thể áp dụng vào việc sử

dụng phần mềm

• CMN4. Anh/Chị cảm thấy không thoải mái trong việc đưa ra ý tưởng của bản

thân khi sử dụng phần mềm.

3.3.2.5. Đ o tạo

Dựa theo nghiên cứu của Amoako-Gyampah và Salam (2004) được đăng trên tạp

chí Q1, nghiên cứu này chấp nhận khái niệm đào tạo từ nghiên cứu của hai tác giả trên.

Thang đo đào tạo gồm 5 biến quan sát và là dạng thang đo kết quả.

 TR1. Tôi đã hoàn thành khoá đào tạo được cung cấp

 TR2. Trình độ hiểu biết của tôi đã được cải thiện đáng kể sau khi trải qua

chương trình đào tạo

 TR3. Việc đào tạo đã cho tôi niềm tin vào hệ thống mới

 TR4. Việc đào tạo có độ dài và chi tiết đầy đủ

 TR5. Các giảng viên có kiến thức và hỗ trợ tôi trong sự hiểu biết của tôi về hệ

thống

3.3.3. ang đo các k ái niệm đo ường trực tiếp

Như đã biện luận bên trên, khái niệm loại phần mềm ứng dụng được phân thành hai

loại phần mềm low-end là phần mềm kế toán đơn thuần và high-end là phần mềm tích

hợp hay phần mềm ERP. Vì vậy, nghiên cứu này phân loại phần mềm hành ERP và

non-ERP (Tức không phải phần mềm ERP – nghĩa là phần mềm kế toán đơn thuần).

Theo mô hình lý thuyết đề xuất thì nghiên cứu này xem xét 6 đặc điểm cá nhân của

người sử dụng hệ thống thông tin bao gồm: tuổi, giới tính, trình độ, kinh nghiệm,

chuyên môn và chức vụ. Dựa vào nghiên cứu của Yoon và cộng sự (1996) các khái

niệm này được đo lường như sau:

- AGE: Tuổi của người sử dụng được phân thành các nhóm tuổi: < 30 tuổi, 31

tuổi đến 40 tuổi, từ 41 tuổi đến 50 tuổi và > 51 tuổi.

- GENDER: Giới tính của người sử dụng được phân thành 3 nhóm: nam, nữ và

khác

- PRO: Trình độ chuyên môn của người sử dụng.Trong nghiên cứu này là chuyên

môn về kế toán. Cụ thể: trên đại học ngành kế toán, đại học ngành kế toán, trung cấp/

cao đẳng ngành kế toán, không tốt nghiệp ngành kế toán.

- EXPER: Kinh nghiệm về máy tính của người sử dụng chính là số năm mà nhân

viên kế toán sử dụng phần mềm( tính đến trước khi khảo sát số liệu)

- EDU: trình độ của người sử dụng. Ở đây được phân thành các nhóm, cụ thể: tiến

sỹ, thạc sỹ, đại học, trung cấp/ cao đẳng và khác.

- POS: chức vụ của người sử dụng. Trong nghiên cứu này được chia thành 2

nhóm: nhân viên và nhà quản lý.

3.4. Mẫu nghiên cứu

Tổng thể nghiên cứu

Xuất phát từ mục tiêu nghiên cứu, tổng thể nghiên cứu của nghiên cứu này được xác

định là các nhân viên kế toán đang làm việc tại các doanh nghiệp Việt Nam đã và đang

sử dụng PMKT hoặc hệ thống ERP.

Khung chọn mẫu

Trong nghiên cứu này, do không thể xác định được chính xác khung chọn mẫu (vì

không thể xác định chính xác danh sách các nhân viên kế toán đang làm việc tại các

doanh nghiệp Việt Nam đã và đang sử dụng PMKT hoặc hệ thống ERP) vì vậy phương

pháp chọn mẫu phi xác suất được lựa chọn để chọn mẫu cho nghiên cứu.

Kíc t ước mẫu

Theo Hair và cộng sự (2016) khi sử dụng PLS_SEM thì kích thước mẫu cần gấp 10 lần

số biến quan sát lớn nhất của khái niệm có thang đo nguyên nhân hoặc gấp 10 lần số

đường dẫn trong mô hình cấu trúc. Trong nghiên cứu này, do không có khái niệm nào

trong mô hình có dạng thang đo nguyên nhân, nên công thức dùng để xác định kích

thước mẫu tối thiểu được sử dụng là công thức gấp 10 lần số đường dẫn trong mô hình

cấu trúc.Theo hình 2.2, mô hình nghiên cứu có 11 đường dẫn vì vậy kích thước mẫu tối

thiểu cần là 110. Tuy nhiên, nhằm gia tăng độ tin cậy của kết quả nghiên cứu, nghiên

cứu này đã thu thập dữ liệu từ 177 nhân viên kế toán đang làm việc tại các doanh

nghiệp có sử dụng PMKT hoặc hệ thống ERP.

3.5. Kiểm tra mô hình đo lƣờng

Do toàn bộ thang đo được sử dụng trong nghiên cứu này là thang đo dạng kết quả nên

theo Hair và cộng sự (2016) thì trong bối cảnh này, mô hình đo lường cần được đánh

giá qua ba giá trị bao gồm: (i) tính ổn định nội bộ (internal consistency): được đánh giá

bằng hai chỉ số gồm Cronbach’s Alpha và độ tin cậy tổng hợp (composite reliability);

(ii) giá trị hội tụ (convergent validity): được đánh giá thông qua hai chỉ số gồm độ tin

cậy của từng biến quan sát (individual indicator reliability) và phương sai trích trung

bình (average variance extracted - AVE); (iii) giá trị phân biệt (discriminant validity):

sử dụng chỉ số HTMT hoặc sử dụng tiêu chí Fornell-Larcker.

(1) Tính ổn định nội bộ

Độ tin cậy tổng hợp nhìn chung giống như hệ số Cronbach’s Alpha và cách đánh giá là

tương tự nhau giữa hai hệ số này. Độ tin cậy tổng hợp tốt nhất là lớn hơn 0,7. Tuy

nhiên, trong nghiên cứu khám phá thì độ tin cậy tổng hợp có thể thuộc khoảng (0,6;

0,7) (Hair và cộng sự, 2016).

(2) Đánh giá giá trị hội tụ

Giá trị hội tụ là mức độ mà một biến quan sát liên hệ tích cực với một biến quan sát

khác trong cùng một cấu trúc (khái niệm) (Hair và cộng sự, 2016).

- Độ tin cậy của biến quan sát được tính từ bình phương của hệ số nhân tố (outer

loadings). Độ tin cậy của biến quan sát cần lớn hơn 0,5 (Hair và cộng sự, 2016).

- Phương sai trích trung bình (AVE) là giá trị trung bình của bình phương các

trọng số tải nhân tố (loading) của các chỉ số liên quan đến cấu trúc. Nhằm đảm bảo

thang đo của một khái niệm nghiên cứu đạt được giá trị hội tụ thì AVE cần lớn hơn 0,5

(Hair và cộng sự, 2016).

(3) Đánh giá giá trị phân biệt

Giá trị phân biệt là mức độ mà một cấu trúc thật sự phân biệt với một cấu trúc khác bởi

các tiêu chuẩn thực nghiệm (Hair và cộng sự, 2016).

- Tiêu chí Fornell-Larcker so sánh căn bậc hai của giá trị AVE với hệ số tương

quan của các biến tiềm ẩn. Nếu các chỉ số trong đường chéo của bảng Fornell-Larcker

lớn hơn hẳn so với các chỉ số khác, thang đo đạt được giá trị phân biệt (Hair và cộng

sự, 2016).

- Chỉ số HTMT (Heterotrait – monotrait ratio) là tỷ số của hệ số tương quan giữa

các đặc điểm với hệ số tương quan bên trong các đặc điểm. Thang đo đạt giá trị phân

biệt khi chỉ số HTMT nhỏ hơn 1 và tốt nhất là nhỏ hơn 0,9 (Henseler và cộng sự,

2015). Chỉ số HTMT là một chỉ số kiểm tra giá trị phân biệt khắc khe hơn tiêu chí

Fornell-Larcker.

Bên cạnh hai tiêu chí HTMT và Fornell-Larcker thì cũng có thể kiểm tra giá trị phân

biệt bằng cách kiểm tra hệ số nhân tố chéo (cross loadings). Thang đo các khái niệm

nghiên cứu đạt giá trị phân biệt khi hệ số nhân tố của biến quan sát thuộc về khái niệm

đó cao hơn tất cả các hệ số nhân tố chéo của biến quan sát đó khi ở các khái niệm khác

(Hair và cộng sự, 2016).

3.6. Kiểm tra mô hình cấu trúc

Theo hướng dẫn của Hair và cộng sự (2016) thì các nội dung cần tiến hành phân tích

khi kiểm tra mô hình cấu trúc bao gồm đánh giá hiện tượng cộng tuyến, đánh giá mối quan hệ giữa các khái niệm trong mô hình cấu trúc, kiểm tra hệ số xác định R2.

(1) Đánh giá hiện tƣợng cộng tuyến

Theo Hair và cộng sự (2016) thì hiện tượng đa cộng tuyến nên được đánh giá theo hệ

số VIF với VIF < 2 là tốt tức hoàn toàn không có đa cộng tuyến, nếu VIF < 5 thì có thể

chấp nhận được tức không vi phạm đa cộng tuyến hoàn toàn, ngược lại nếu VIF > 5 thì

cần tiến hành xử lý hiện tượng đa cộng tuyến.

(2) Đánh giá tính phù hợp của các mối quan hệ trong mô hình cấu trúc

Đánh giá tính phù hợp của các mối quan hệ trong mô hình cấu trúc tức là đánh giá mối

quan hệ giữa các khái niệm trong mô hình cấu trúc có ý nghĩa thống kê hay không

nhằm kết luận về các giả thuyết nghiên cứu. Đồng thời, bước này cũng tiến hành kiểm

tra hệ số đường dẫn (path coefficient) giữa các khái niệm trong mô hình cấu trúc để

biết chiều của tác động giữa hai khái niệm và mức độ tác động giữa chúng (Hair và

cộng sự, 2016).

(3) Kiểm tra hệ số xác định R2

Hệ số xác định R2 đo lường mức độ chính xác được dự đoán của mô hình cấu trúc

(Hair và cộng sự, 2016). Hệ số xác định nằm trong ngưỡng (0; 1) và 0.2 là ngưỡng có

thể chấp nhận được. Giá trị này ở các ngưỡng 0.75, 0.5 và 0.25 tương ứng có khả năng

dự báo đáng kể, trung bình hoặc yếu (Hair, Ringle, và Sarstedt, 2011; Henseler và cộng

sự, 2009).

3.7. Phƣơng pháp đánh giá tác động của biến điều tiết

Theo Hair và cộng sự (2016) tổng hợp, có 3 phương pháp thường được áp dụng để

kiểm tra tác động của biến điều tiết trong mô hình cấu trúc bao gồm phương pháp xây

dựng chỉ số (Product indicator approach), phương pháp trực giao (Orthogonalizing

approach) và phương pháp hai bước (Two-stage approach).

- Phương pháp xây dựng chỉ số (Product indicator approach) là phương pháp tiêu

chuẩn để phân tích biến điều tiết. Phương pháp này được thực hiện bằng cách tạo ra

một biến tương tác (interaction term) khi phân tích mô hình cấu trúc tuyến tính.

- Phương pháp trực giao (Orthogonalizing approach) là cách tiếp cận mở rộng của

phương pháp xây dựng chỉ số (Product indicator approach). Phương pháp này yêu cầu

tạo ra một biến tương tác (interaction term) cho tất cả các biến quan sát của khái niệm

đóng vai trò là biến điều tiết và biến nội sinh.

- Phương pháp hai bước (Two-stage approach) được thực hiện bằng cách ước

đoán các chỉ số của mô hình cấu trúc mà không có biến tương tác trong mô hình. Các

chỉ số này được lưu trữ để phân tích ở bước tiếp theo. Ở bước thứ hai, các chỉ số của

biến ngoại sinh tiềm ẩn và biến điều tiết được nhân với nhau để tạo ra một thang đo để

đo lường cho biến tương tác mới (interaction term).

Theo Henseler và Chin’s (2010) thì việc sử dụng phương pháp xây dựng chỉ số

(Product indicator approach) thì hệ số đường dẫn (path coefficient) của biến tương tác

không phải được sử dụng để định lượng tác động điều tiết. Như vậy, nên sử dụng

phương pháp trực giao (Orthogonalizing approach) hoặc phương pháp hai bước (Two-

stage approach). Tuy nhiên, theo Hai và cộng sự (2016) thì phương pháp hai bước cho

ra kết quả thống kê mạnh hơn so với phương pháp trực giao và đề xuất rằng nên sử

dụng phương pháp 2 bước trong phân tích biến điều tiết. Xuất phát từ những lập luận

trên, nghiên cứu này áp dụng phương pháp hai bước để kiểm tra vai trò của biến điều

tiết đó là loại phần mềm ứng dụng trong HTTTKT (ERP/ non_ERP) trong mối quan hệ

giữa sự thỏa mãn của nhân viên kế toán trong quá trình ứng dụng PMKT/ ERP với kết

quả công việc của nhân viên kế toán.

KẾT LUẬN CHƢƠNG 3

Chương này trình bày các nội dung cơ bản sau về phương pháp nghiên cứu bao gồm

các nội dung về thang đo các khái niệm nghiên cứu, quy trình nghiên cứu, mẫu nghiên

cứu, kiểm tra mô hình đo lường, kiểm tra mô hình cấu trúc và phương pháp đánh giá

tác động của biến điều tiết. Đầu tiên đối với thang đo các khái niệm nghiên cứu thì

trong nghiên cứu này sử dụng thang đo Likert 7 điểm để đo lường các khái niệm

nghiên cứu bao gồm: (1) kết quả công việc của nhân viên kế toán (PER), (2) sự thỏa

mãn của người sử dụng (SAT), (3) sự ủng hộ của nhà quản lý cấp cao (TMS), (4)

truyền thông (CMN), (5) đào tạo (TR). Các khái niệm gồm các đặc điểm cá nhân của

người sử dụng phần mềm như giới tính (GENDER), tuổi (AGE), trình độ (EDU),

chuyên môn (PRO), chức vụ (POS), kinh nghiệm về máy tính (EXPER) và loại phần

mềm ứng dụng (ERP/ non-ERP) là các khái niệm được đo lường trực tiếp. Thang đo

của các khái niệm này đều được tác giả kế thừa từ các nghiên cứu uy tín trên thế giới.

Tiếp theo, chương 3 đã trình bày quy trình nghiên cứu dựa vào đề xuất của Hair và

cộng sự (2016) với quy trình nghiên cứu gồm 5 bước. Nghiên cứu đã xác định kích

thước mẫu tối thiểu cần đạt được đó là 110 và trong nghiên cứu này, kích thước mẫu

được sử dụng là 177 nhân viên kế toán đang làm việc tại các doanh nghiệp có sử dụng

PMKT/ ERP. Tiếp theo, chương này đã thảo luận cách thức kiểm tra mô hình đo lường

và mô hình cấu trúc trong phân tích PLS_SEM. Cuối cùng, tác giả đã thảo luận về cách

thức đánh giá vai trò của biến điều tiết (ERP/ non_ERP) khi sử dụng kỹ thuật

PLS_SEM để phân tích dữ liệu. Kết luận cuối cùng là nghiên cứu lựa chọn cách phân

tích hai bước (two-stage) để phân tích vai trò của biến điều tiết.

CHƢƠNG 4

KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU

4.1. Giới thiệu

Dựa vào các nền tảng lý thuyết và thang đo các khái niệm nghiên cứu cũng như

phương pháp nghiên cứu đã được xác định bên trên, chương này trình bày cách thức

thu thập dữ liệu, các kết quả thống kê mô tả về dữ liệu thu thập và các kết quả phân

tích dữ liệu theo kỹ thuật phân tích PLS_SEM.

4.2. Thu thập dữ liệu và thống kê mô tả

Quá trình thu thập dữ liệu trong nghiên cứu này được tiến hành vào tháng 11 năm

2019. Bảng câu hỏi khảo sát chủ yếu được thiết kế dưới dạng câu hỏi đóng, đo lường

bằng thang đo cấp quãng, cụ thể là thang đo Likert 7 điểm dựa vào các thang đo gốc

được kế thừa từ một số nghiên cứu trước (chương 3) (phụ lục 1). Nhằm đảm bảo việc

chuyển ngữ từ tiếng Anh sang tiếng Việt là thích hợp, tác giả đã nhờ nhờ 3 người làm

công tác kế toán kiểm tra xem các từ ngữ đã được dùng rõ nghĩa và phù hợp với thuật

ngữ tiếng Anh gốc hay chưa? Sau khi nhận được góp ý từ 3 đối tượng này, tác giả đã

điều chỉnh một chút để có bảng câu hỏi khảo sát hoàn thiện. Với trên 250 bảng khảo sát

bằng giấy được gửi đến các đối tượng khảo sát, tác giả thu về được 201 bảng khảo sát

(tỷ lệ phản hồi 80,4%). Sau khi loại bỏ một số bảng khảo sát chưa trả lời đầy đủ các

câu hỏi khảo sát, kích thước mẫu được sử dụng trong nghiên cứu này là 177. Các kết

quả thu thập khảo sát từ 177 cá nhân đang công tác tại 114 doanh nghiệp (phụ lục 2).

Các thông tin về mẫu nghiên cứu được giới thiệu trong bảng 4.1.

Bảng 4.1. Tóm tắt thông tin mẫu chọn

thông tin mẫu

Số lƣợng Tỷ lệ (%) Số lƣợng Tỷ lệ (%)

Biến chọn (n = 177) rìn độ chuyên môn

85.88 Thạc sĩ kế toán 12.43 Cử nhân kế toán 152 22 2.82 55.37 5 98 Biến thông tin mẫu chọn (n = 177) Tuổi < 30 tuổi 31 tuổi – 40 tuổi 41-50 tuổi 2 1.13 40.11 71

1.69 100 1 177 0.56 100 Cao đẳng/ Trung cấp kế toán Khác TỔNG CỘNG TỔNG CỘNG Kinh nghiệm trung bình >51 tuổi TỔNG CỘNG Giới tính Nam 27 15.25

149 1 177 84.18 0.56 100 3 177 3.95 năm

Nữ Khác TỔNG CỘNG

Mẫu nghiên cứu chủ yếu gồm những người trẻ tuổi, tỷ lệ người trẻ tuổi chiếm 85,88%.

Những người tham gia phỏng vấn phần lớn là nữ (84.18%) và có trình độ cử nhân

ngành kế toán là phổ biến nhất (55,37%). Số năm kinh nghiệm trung bình của người

tham gia phỏng vấn trong việc sử dụng PMKT/ERP là 3,95 năm. Các số liệu thống kê

này cho thấy, kết quả khảo sát của nghiên cứu là đạt độ tin cậy bởi đa số đã sử dụng

PMKT/ERP được khoảng 4 năm và làm đúng công việc chuyên môn mà đối tượng

khảo sát của nghiên cứu này hướng đến đó là kế toán.

Bảng 4.2 giới thiệu các số liệu thống kê mô tả của từng khái niệm nghiên cứu gồm kết

quả công việc của nhân viên kế toán trong môi trường ứng dụng CNTT (PER), sự thỏa

mãn của người sử dụng (SAT), sự ủng hộ của nhà quản trị cấp cao (TMS), truyền

thông (CMN) và đào tạo (TR).

Các kết quả thống kê mô tả trình bày trong 4.2 cho thấy các nhân viên kế toán hiện nay

đánh giá rằng việc sử dụng PMKT/ hệ thống ERP trong HTTTKT của doanh nghiệp họ

đã hỗ trợ ở mức độ tương đối tốt cho việc thực hiện nhiệm vụ của họ (trung bình đạt

5.03/7 điểm). Nhân viên kế toán cũng được quyền tham gia và có sự hài lòng tương đối

với quá trình ứng dụng PMKT/ ERP của doanh nghiệp (5.18/ 7 điểm).Những nhân viên

kế toán trong mẫu nghiên cứu cho rằng quá trình ứng dụng PMKT/ ERP trong doanh

nghiệp cũng nhận được sự ủng hộ tích cực từ nhà quản trị cấp cao và họ cũng được đào

tạo tốt để sử dụng PMKT/ ERP mới.Cuối cùng, công tác truyền thông trong suốt quá

trình ứng dụng và sử dụng PMKT/ ERP là chưa thực sự quá tốt (chỉ đạt 4.35/7

điểm).Tuy nhiên, biến “truyền thông” có độ lệch chuẩn cao nhất trong các biến (1.67),

điều này chứng tỏ rằng ở một số doanh nghiệp thì công tác truyền thông được đánh giá

tốt hơn nhiều so với các doanh nghiệp khác (mức độ biến thiên cao).

Bảng 4.2. Thống kê mô tả các khái niệm nghiên cứu

Khái niệm Tối thiểu Tối đa Trung bình Độ lệch chuẩn

Số lƣợng 177

177 177 177 177 1 1.42 1 1 1 7 7 7 7 7 5.03 5.18 5.35 4.35 5.04 1.26 1.18 1.33 1.67 1.31

Kết quả công việc của nhân viên kế toán trong môi trường ứng dụng CNTT (PER) Sự thỏa mãn của người sử dụng (SAT) Sự ủng hộ của nhà quản trị cấp cao (TMS) Truyền thông (CMN) Đào tạo (TR)

4.3. Kết quả kiểm tra mô hình đo lƣờng

Từ kết quả kiểm tra mô hình đo lường trên phần mềm SmartPLS 3.2.7, các kết quả

kiểm tra mô hình đo lường như sau.

4.3.1. Đán giá tín ổn định nội bộ

Bảng 4.3 trình bày kết quả đánh giá tính ổn định nội bộ của từng khái niệm (kết quả

phân tích mô hình đo lường lần 1) cho thấy tất cả các khái niệm trong mô hình nghiên

cứu đều có độ tin cậy ở mức độ chấp nhận được bởi hệ số độ tin cậy tổng hợp của tất

cả các khái niệm đều lớn hơn 0.7.

Bảng 4.3. Kết quả đánh giá tính ổn định nội bộ và giá trị hội tụ của thang đo các khái

niệm nghiên cứu (lần 1)

tiềm Kết luận AVE

Cronbach’s Alpha 0.875 0.794 0.847 0.824 0.739 0.765 0.815 0.727 0.852 Độ tin cậy tổng hợp 0.914 0.906 0.897 0.919 0.884 0.894 0.867 0.844 0.894 Đạt Đạt Đạt Đạt Đạt Đạt Đạt Đạt Đạt 0.727 0.829 0.687 0.850 0.792 0.809 0.521 0.646 0.628

Biến ẩn PER SAT_A SAT_C SAT_E SAT_F SAT_T TMS CMN TR

4.3.2. Đán giá giá trị hội tụ

Kiểm tra mô hình đo lƣờng lần 1

Phụ lục 3 trình bày hệ số nhân tố của từng biến quan sát của các biến tiềm ẩn của mô

hình đo lường (lần 1). Kết quả cho thấy:

Đối với biến tiềm ẩn CMN thì do biến quan sát CMN2 có hệ số nhân tố nhỏ là -

0.231(bình phương của chỉ số outer loading 0.481) (nhỏ hơn ngưỡng chấp nhận 0.5)

nên cần loại CMN2 khỏi thang đo CMN.

Bên cạnh đó TMS6 trong thang đo của TMS 0.663 (thuộc ngưỡng từ 0.4 đến -

0.7) vì vậy cần cân nhắc có nên loại TMS6 ra khỏi thang đo của TMS.

Do đó, phân tích giá trị hội tụ được thực hiện lại bằng cách loại CMN2 ra khỏi thang

đo của CMN và TMS6 ra khỏi thang đo của TMS.

Bảng 4.3 bên trên trình bày giá trị AVE khi kiểm tra mô hình đo lường lần 1, kết quả

cho thấy tất cả các biến tiểm đều có AVE > 0.5 tức đã thỏa mãn yêu cầu về giá trị hội

tụ.

Kiểm tra mô n đo ường lần 2

Phụ lục 4 trình bày hệ số nhân tố của từng biến quan sát của các biến tiềm ẩn của mô

hình đo lường (lần 2). Kết quả cho thấy, mặc dù biến TMS7 của thang đo TMS có hệ

số outer loading là 0.652 nhưng độ tin cậy tổng hợp AVE của TMS là 0.521 > 0.5. Kết

hợp với việc xem xét giá trị nội dung của thang đo TMS, tác giả quyết định giữ biến

TMS7 trong thang đo của TMS. Tương tự như vậy, biến CMN1 có hệ số outer loading

là 0.453 nhưng độ tin cậy tổng hợp của CMN là 0.646 > 0.5 và xem xét giá trị nội dung

của CMN1 nên tác giả quyết định giữ lại biến CMN1 trong thang đo của CMN.

Bảng 4.4 trình bày các kết quả kiểm tra tính ổn định nội bộ và giá trị hội tụ của mô

hình đo lường lần 2.

Bảng 4.4.Kết quả kiểm tra mô hình đo lường điều chỉnh

Giá trị hội tụ Hệ số tải Hệ số tin

Tính ổn định nội bộ Cronbach’s Alpha tin cậy của biến quan sát Biến tiềm ẩn Biến quan sát

Giá trị phân biệt – > 0.5 0.6 – 0.95 > 0.7 >0.5 AVE Độ cậy tổng hợp 0.6 0.95

PER 0.727 0.914 0.875 Có

SAT_A 0.829 0.906 0.794 Có

SAT_C 0.687 0.987 0.847 Có

SAT_F 0.792 0.884 0.739 Có

SAT_E 0.850 0.919 0.824 Có

SAT_T 0.809 0.894 0.765 Có

CMN 0.646 0.844 0.727 Có

PER1 PER2 PER3 PER4 SAT_A1 SAT_A2 SAT_C1 SAT_C2 SAT_C3 SAT_C4 SAT_F1 SAT_F2 SAT_E1 SAT_E2 SAT_T1 SAT_T2 CMN1 CMN3 CMN4 TMS1 0.843*** 0.711 0.854*** 0.729 0.868*** 0.753 0.846*** 0.716 0.903*** 0.815 0.918*** 0.842 0.798*** 0.636 0.905*** 0.819 0.777*** 0.604 0.830*** 0.689 0.870*** 0.757 0.909*** 0.826 0.917*** 0.841 0.927*** 0.859 0.914*** 0.836 0.884*** 0.782 0.673*** 0.453 0.870*** 0.757 0.853*** 0.727 0.737*** 0.543 TMS 0.521 0.867 0.815 Có

TR 0.628 0.894 0852 Có

0.747*** 0.558 0.757*** 0.573 0.728*** 0.530 0.704*** 0.500 0.652*** 0.426 0.750*** 0.562 0.854*** 0.729 0.783*** 0.613 0.803*** 0.645 0.770*** 0.593 TMS2 TMS3 TMS4 TMS5 TMS7 TR1 TR2 TR3 TR4 TR5

***: c ng ĩ t ống kê ở mức 0.1%

Bảng 4.4 cho thấy tất cả các khái niệm trong mô hình đo lường điều chỉnh đều đạt tính

ổn định nội bộ và hệ số tải nhân tố của tất cả các biến quan sát đều có ý nghĩa thống kê

ở mức 0.1%. Đồng thời giá trị hội tụ của các biến quan sát của từng biến tiềm ẩn cũng

đạt được.

4.3.3. Đán giá giá trị phân biệt

Kết quả kiểm tra chỉ số HTMT cho mô hình đo lường điều chỉnh được trình bày tại bảng 4.5, các kết quả kiểm tra tiêu chí

Fornell-Larcker và hệ số nhân tố chéo (cross loadings) được trình bày tại phụ lục 5 và phụ lục 6.

Bảng 4.5. Kết quả kiểm tra chỉ số HTMT cho mô hình đo lường điều chỉnh

AGE CMN EDU

EXPER GENDER

SAT_A SAT_C SAT_E SAT_F SAT_T PER

POS

PRO TMS

ERP/ non_ERP

AGE

0.070

CMN

0.106

0.056

0.040

0.081

0.155

0.347

0.112

0.164

0.001

EDU ERP/ non_ERP EXPER

0.199

0.063

0.081

0.116

0.004

GENDER

0.083

0.276

0.059

0.078

0.035

0.214

SAT_A

0.033

0.307

0.040

0.067

0.028

0.179

0.838

SAT_C

0.083

0.114

0.025

0.027

0.043

0.124

0.657

0.769

SAT_E

0.058

0.214

0.073

0.046

0.022

0.142

0.779

0.828

0.844

SAT_F

0.091

0.270

0.074

0.053

0.114

0.123

0.801

0.859

0.867

0.891

SAT_T

0.059

0.180

0.075

0.089

0.059

0.115

0.657

0.658

0.611

0.698

0.779

PER

0.148

0.080

0.191

0.128

0.148

0.186

0.017

0.036

0.034

0.049

0.032

0.038

POS

0.014

0.052

0.245

0.114

0.334

0.120

0.066

0.086

0.117

0.123

0.040

0.101

0.091

PRO

0.065

0.228

0.103

0.067

0.092

0.103

0.423

0.586

0.481

0.554

0.639

0.450

0.076

0.072

TMS

0.139

0.305

0.077

0.051

0.079

0.257

0.504

0.641

0.479

0.607

0.663

0.499

0.039

0.032

0.417

TR

Bảng 4.5 cho thấy tất cả các khái niệm đều có chỉ số HTMT nhỏ hơn 0.9.Phụ lục

5 cho thấy chỉ số ở đường chéo của bảng Fornell-Larcker lớn hơn hẳn ở các khái

niệm khác. Đồng thời, phụ lục 6 thể hiện rằng tất cả các biến quan sát đều có hệ

số nhân tố cao hơn hẳn ở khái niệm mà nó đo lường so với các khái niệm khác.

Như vậy, dựa vào 3 tiêu chí đo lường giá trị phân biệt của các khái niệm nghiên

cứu cho thấy tất cả các khái niệm trong mô hình đo lường điều chỉnh đều đạt

được giá trị phân biệt.

4.4. Kết quả kiểm tra mô hình cấu trúc

Dựa vào các kết quả nghiên cứu trong phân tích mô hình đo lường, phần này tiến

hành kiểm tra mô hình cấu trúc nhằm kiểm định các giả thuyết nghiên cứu và các

đánh giá về mô hình đường dẫn. Mô hình đường dẫn với các biến quan sát CMN2

và TMS6 được loại bỏ khỏi thang đo của hai khái niệm CMN và TMS. Tất cả các

khái niệm còn lại bao gồm PER, SAT và TR đều được giữ nguyên thang đo như

đề xuất ban đầu.

4.4.1. Đán giá iện tư ng cộng tuyến

Kết quả kiểm tra cộng tuyến được trình bày trong bảng 4.6 bên dưới. Do mô hình

cấu trúc có nhiều đường dẫn nên hệ số VIF phải tính cho từng mô hình con. Các

mô hình con của mô hình cấu trúc được kiểm định gồm: (1) biến độc lập CMN,

TMS và TR, biến phụ thuộc SAT; (2) biến độc lập SAT,AGE, GENDER, PRO,

EXPER, EDU và POS, biến phụ thuộc PER. Bảng 4.6 cho thấy tất cả các mô hình

con, các biến độc lập đều có hệ số VIF nhỏ hơn 5 tức là không tồn tại hiện tượng

cộng tuyến trong mô hình cấu trúc và có thể tiếp tục kiểm tra các kết quả phân

tích mô hình cấu trúc.

Bảng 4.6.Kết quả kiểm tra chỉ số VIF

CMN TMS TR SAT AGE GENDER PRO EXPER EDU POS Mô hình 1 SAT 1.075 1.146 1.206 Mô hình 2 PER 1.036 1.228 1.132 1.227 1.338 1.107 1.093

4.4.2. Đán giá tín p ù p của các mối quan hệ

Hình 4.1 bên dưới thể hiện kết quả kiểm định mô hình cấu trúc trên phần mềm

SmartPLS 3.2.7.

***: Có ý nghĩa thống kê mức 0.1%

Hình 4.1.Kết quả kiểm tra mô hình cấu trúc

Kết quả kiểm tra mô hình cấu trúc cho thấy sự ủng hộ của nhà quản trị cấp cao

trong quá trình ứng dụng PMKT/ ERP và sự đào tạo hay huấn luyện nhân viên kế

toán sử dụng PMKT/ ERP mới có tác động đáng kể đến sự thỏa mãn của nhân

viên kế toán trong quá trình ứng dụng và sử dụng PMKT/ ERP trong doanh

nghiệp (hệ số đường dẫn lần lượt là 0.354 và 0.435). Bên cạnh đó, sự thỏa mãn

của nhân viên kế toán trong quá trình ứng dụng PMKT/ ERP mới trong doanh

nghiệp có tác động tích cực và đáng kể đến kết quả công việc của nhân viên kế

toán khi sử dụng PMKT/ ERP (hệ số đường dẫn là khá cao 0.659).

Nhìn chung, các biến kiểm soát không tác động đáng kể đến kết quả công việc

của nhân viên kế toán trong môi trường ứng dụng CNTT bởi hệ số đường dẫn của

chúng là rất nhỏ và không có ý nghĩa thống kê. Đồng thời, loại phần mềm ứng

dụng trong doanh nghiệp (PMKT/ ERP) không đóng vai trò là tác động điều tiết

cho tác động của sự thỏa mãn của nhân viên kế toán trong quá trình ứng dụng

PMKT/ ERP đến kết quả công việc của họ.

Từ các kết quả trình bày tại hình 4.1, kết quả kiểm định các giả thuyết nghiên cứu

được tổng hợp và trình bày tại bảng 4.7.

Bảng 4.7.Kết quả kiểm định giả thuyết nghiên cứu

Giả thuyết nghiên cứu H1 Kết quả Chấp nhận

Bác bỏ H2

Sự hỗ trợ của nhà quản lý cấp cao có tác động tích cực đến sự thỏa mãn của nhân viên kế toán trong môi trường ứng dụng CNTT Truyền thông có tác động tích cực đến sự thỏa mãn của nhân viên kế toán trong môi trường ứng dụng CNTT

H3 Đào tạo có tác động tích cực đến sự thỏa mãn của nhân viên kế Chấp nhận

Chấp nhận H4

toán trong môi trường ứng dụng CNTT Sự thỏa mãn của nhân viên kế toán trong quá trình ứng dụng CNTT có tác động tích cực đến sự kết quả công việc của nhân viên kế toán

Từ kết quả kiểm tra mô hình cấu trúc trong hình 4.1 thể hiện, 3 câu hỏi nghiên

cứu đã được trả lời như sau:

- Sự thỏa mãn của người sử dụng (nhân viên kế toán) có tác động ở mức

0.659 đến kết quả công việc của nhân viên kế toán trong môi trường ứng dụng

CNTT.

- Các yếu tố gồm sự ủng hộ của nhà quản trị cấp cao và việc đào tạo cho

nhân viên kế toán trong quá trình ứng dụng PMKT/ ERP có tác động lần lượt là

0.354 và 0.435 đến sự thỏa mãn của nhân viên kế toán trong doanh nghiệp. Sự

truyền thông trong quá trình ứng dụng PMKT/ ERP trong doanh nghiệp không có

tác động đáng kể đến sự thỏa mãn của nhân viên kế toán.

- Loại phần mềm ứng dụng trong HTTTKT (ERP/ non – ERP) không có

đóng vai trò là biến điều tiết trong mối quan hệ giữa sự thỏa mãn của nhân viên

kế toán đến kết quả công việc của nhân viên kế toán trong môi trường ứng dụng

CNTT.

4.4.3.Kiểm tra hệ số xác định R2

Hình 4.1 thể hiện giá trị R2, kết quả cho thấy hệ số xác định của khái niệm kết

quả công việc của nhân viên kế toán trong môi trường ứng dụng CNTT ở mức

45.8%(lớn hơn ngưỡng có thể chấp nhận là 20%) cho thấy khả năng dự báo của

của sự thỏa mãn của nhân viên kế toán đối với HTTKT trong doanh nghiệp đến

kết quả công việc của họ là khá cao.Đồng thời sự ủng hộ của nhà quản trị cấp cao

và việc đào tạo cho nhân viên kế toán trong quá trình ứng dụng PMKT/ ERP có

khả năng dự báo ở ngưỡng 44.8% cho sự thỏa mãn của nhân viên kế toán.

Bảng 4.4 cho thấy tất cả các khái niệm trong mô hình đo lường điều chỉnh đều đạt

tính ổn định nội bộ và hệ số tải nhân tố của tất cả các biến quan sát đều có ý nghĩa

thống kê ở mức 0.1%. Đồng thời giá trị hội tụ của các biến quan sát của từng biến

tiềm ẩn cũng đạt được.

KẾT LUẬN CHƢƠNG 4

Chương này đề cập đến cách thức thu thập dữ liệu, các kết quả thống kê mô tả về

dữ liệu thu thập và các kết quả phân tích dữ liệu theo kỹ thuật phân tích

PLS_SEM. Dữ liệu của nghiên cứu được thu thập vào tháng 11/2019, kích thước

mẫu cuối cùng là 177 nhân viên kế toán đang công tác tại 114 doanh nghiệp đang

ứng dụng PMKT/ ERP. Sau khi thảo luận về các số liệu thống kê mô tả, các kết

quả kiểm tra mô hình đo lường trên phần mềm SmartPLS 3.2.7 đã được trình bày.

Trong mô hình đo lường, tác giả đã tiến hành kiểm tra tính ổn định nội bộ, giá trị

hội tụ và giá trị phân biệt của các thang đo sử dụng trong nghiên cứu. Kết quả

kiểm tra mô hình đo lường cho thấy chỉ có hai biến quan sát gồm CMN2 trong

thang đo của truyền thông và TMS6 trong thang đo của khái niệm sự ủng hộ của

nhà quản trị cấp cao bị loại khỏi thang đo. Tiếp theo, mô hình cấu trúc đã được

phân tích dựa vào các kết quả thu được trong phân tích mô hình đo lường. Các kết

quả kiểm tra giá hiện tượng cộng tuyếncho thấy tất cả các mô hình con đều không

tồn tại hiện tượng cộng tuyến. Kết quả thu được từ bước phân tích PLS_SEM đã

hỗ trợ trả lời ba câu hỏi nghiên cứu gồm (1) sự thỏa mãn của người sử dụng (nhân

viên kế toán) có tác động đến kết quả công việc của nhân viên kế toán trong môi

trường ứng dụng CNTT; (2) Các yếu tố gồm sự ủng hộ của nhà quản trị cấp cao

và việc đào tạo cho nhân viên kế toán trong quá trình ứng dụng PMKT/ ERP có

tác động đến sự thỏa mãn của nhân viên kế toán vàsự truyền thông trong quá trình

ứng dụng PMKT/ ERP trong doanh nghiệp không có tác động đáng kể đến sự

thỏa mãn của nhân viên kế toán; và (3) Loại phần mềm ứng dụng trong HTTTKT

(ERP/ non – ERP) không có đóng vai trò là biến điều tiết trong mối quan hệ giữa

sự thỏa mãn của nhân viên kế toán đến kết quả công việc của nhân viên kế toán trong môi trường ứng dụng CNTT. Cuối cùng các hệ số xác định R2cho thấy khả

năng dự báo của mô hình đề xuất là có thể chấp nhận được.

CHƢƠNG 5

BÀN LUẬN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU

5.1. Giới thiệu

Dựa vào các kết quả nghiên cứu đã trình bày tại chương 4 và các nội dung trình

bày về cơ sở lý thuyết của đề tài, chương này tiến hành tổng hợp các kết luận về

kết quả nghiên cứu cũng như bàn luận về kết quả nghiên cứu. Tiếp theo, các hàm

ý quản trị với các bên liên quan trong quá trình ứng dụng và sử dụng PMKT/ ERP

trong doanh nghiệp có được từ các kết quả nghiên cứu. Cuối cùng, các hạn chế và

hướng nghiên cứu tiếp theo của nghiên cứu cũng được bàn luận.

5.2. Kết luận và bàn luận kết quả nghiên cứu

Dựa vào việc tổng quan các nghiên cứu đi trước để xác định khe hổng nghiên

cứu, tác giả nhận thấy chưa có nhiều nghiên cứu về chủ đề yếu tố tác động đến

kết quả công việc cá nhân trong lĩnh vực kế toán, kiểm toán và trong bối cảnh

ứng dụng CNTT trong doanh nghiệp vì vậy nghiên cứu này đã lựa chọn chủ đề

yếu tố tác động đến kết quả công việc của nhân viên kế toán trong môi trường

ứng dụng CNTT để thực hiện.

Sau quá trình tìm hiểu các lý thuyết nền và các nghiên cứu đi trước, đề tài đã dựa

vào lý thuyết thành công của HTTT các phiên bản 1992, 2003 và 2013 cũng như

các nghiên cứu thực nghiệm liên quan đến chủ đề yếu tố tác động đến kết quả

công việc cá nhân để hình thành các giả thuyết nghiên cứu và mô hình nghiên

cứu. Trong đó, sáu khái niệm chính được lựa chọn để thực hiện nghiên cứu bao

gồm kết quả công việc của nhân viên kế toán trong môi trường ứng dụng CNTT,

sự thỏa mãn của người sử dụng (nhân viên kế toán), sự ủng hộ của nhà quản trị

cấp cao trong quá trình ứng dụng PMKT/ ERP, sự đào tạo (huấn luyện) nhân viên

kế toán trong việc sử dụng PMKT/ ERP mới, sự truyền thông trong quá trình ứng

dụng PMKT/ ERP và loại phần mềm ứng dụng trong HTTTKT (ERP/ non_ERP).

Nhằm loại bỏ một số tác động không mong muốn của các đặc điểm cá nhân (nhân

viên kế toán) đến kết quả công việc của họ, nghiên cứu đã kiểm tra các đặc điểm

cá nhân bao gồm tuổi, giới tính, kinh nghiệm, trình độ, chức vụ và chuyên môn

như là biến kiểm soát cho tác động của các biến ngoại sinh đến biến nội sinh là

kết quả công việc của nhân viên kế toán trong môi trường ứng dụng CNTT.

Với 177 nhân viên kế toán đang sử dụng PMKT/ ERP trong các doanh nghiệp đã

tham gia khảo sát trong nghiên cứu này, kết quả kiểm định mô hình đo lường cho

thấy phần lớn thang đo của các khái niệm nghiên cứu đều đạt được độ tin cậy, giá

trị hội tụ và giá trị phân biệt. Sau giai đoạn phân tích mô hình đo lường, chỉ có hai

biến quan sát bị loại bỏ bao gồm biến CMN2 trong thang đo của CMN (sự truyền

thông trong quá trình ứng dụng PMKT/ ERP) và TMS6 trong thang đo của TMS

(sự ủng hộ của nhà quản trị cấp cao trong quá trình ứng dụng PMKT/ ERP). Các

kết quả kiểm tra mô hình đo lường được tiếp tục sử dụng để phân tích trong mô

hình cấu trúc.

Bàn luận về các giả thuyết đƣợc chấp nhận

- Kết quả kiểm tra mô hình cấu trúc cho thấy sự ủng hộ của nhà quản trị cấp

cao trong quá trình ứng dụng PMKT/ ERP có tác động đáng kể đến sự thỏa mãn

của nhân viên kế toán trong doanh nghiệp (giả thuyết H1 chấp nhận). Kết quả này

là tương đồng với kết quả của các nghiên cứu của Petter và cộng sự (2013).

- Theo kết quả kiểm tra mô hình cấu trúc thì sự đào tạo hay huấn luyện nhân

viên kế toán sử dụng PMKT/ ERP cũng có tác động đáng kể đến sự thỏa mãn của

nhân viên kế toán (giả thuyết H3 chấp nhận). Kết quả kiểm định giả thuyết nghiên

cứu này là tương đồng với kết quả từ nghiên cứu của Petter và cộng sự (2013).

- Giả thuyết H4 được chấp nhận chứng minh rằng sự thỏa mãn của nhân

viên kế toán đối với HTTT kế toán có tác động đáng kể đến kết quả công việc của

nhân viên kế toán trong môi trường ứng dụng CNTT. Kết quả kiểm định giả

thuyết này là phù hợp với lý thuyết thành công của hệ thống thông tin (Petter và

cộng sự, 2013). Kết quả này cũng tương đồng với kết quả từ các nghiên cứu

Guimaraes và cộng sự (2015), Yoon và Guimaraes (1995), Guimaraes và Igbaria

(1997) và Hunton và Beeler (1997).

Bàn luận về giả thuyết bị bác bỏ

- Giả thuyết H2 tức là giả thuyết rằng sự truyền thông trong quá trình ứng

dụng PMKT/ ERP có tác động tích cực đến sự thỏa mãn của nhân viên kế toán

trong quá trình ứng dụng PMKT/ ERP bị bác bỏ. Kết quả này cho thấy các lập

luận về việc của Lin và Zmud (1991) về việc truyền thông giúp giảm thiểu những

hiểu lầm giữa người sử dụng và người phát triển hệ thống là không phù hợp trong

bối cảnh Việt Nam. Căn cứ vào lý thuyết thành công của hệ thống thông tin

(chương 2) thì sự truyền thông có tác động đến sự thành công của một hệ thống

thông tin nhưng tác động này có thể là tác động trực tiếp hoặc gián tiếp, vì vậy,

kết quả giả thuyết H2 bị bác bỏ trong nghiên cứu này là tương đối phù hợp. Bên

cạnh đó, theo tổng hợp của Petter và cộng sự (2013) thì quy trình quản lý

(management processes) tức khái niệm rất gần với khái niệm truyền thông trong

nghiên cứu này, vẫn được xác nhận rằng có thể không có tác động đến sự thành

công của hệ thống thông tin. Dựa vào những lập luận trên, kết quả kiểm định giả

thuyết H2 trong nghiên cứu này đã có sự tương thích nhất định với một số nghiên

cứu trên thế giới.

Bàn luận về vai trò của biến điều tiết (loại phần mềm ứng dụng (ERP/

non_ERP)

Với kết quả thu được từ nghiên cứu này thì loại phần mềm ứng dụng trong

HTTTKT của doanh nghiệp (PMKT hay ERP) không ảnh hưởng đến mối quan hệ

đến kết quả công việc của họ. Điều này cho thấy chưa có bằng chứng thuyết phục

rằng loại phần mềm ứng dụng trong HTTTKT (PMKT/ ERP) có tác động đến các

kết quả hoạt động ở mức độ cá nhân trong bối cảnh nghiên cứu tại Việt Nam.Kết

quả này là trái ngược với một số nghiên cứu đi trước khi chứng minh rằng hệ

thống ERP có tác động đến kết quả công việc của cá nhân và tổ chức như nghiên

cứu của Hunton và cộng sự (2003) và Nicolaou (2004).

Bàn luận về kết quả kiểm tra các biến kiểm soát

- Nhìn chung, các biến kiểm soát (đặc điểm của nhân viên kế toán) không

tác động đáng kể đến kết quả công việc của nhân viên kế toán trong môi trường

ứng dụng CNTT. Cụ thể tuổi, giới tính, kinh nghiệm, trình độ, chức vụ và chuyên

môn của nhân viên kế toán đều không có tác động đáng kể đến kết quả công việc

của họ. Kết quả này là có thể chấp nhận được so với kết quả trong nghiên cứu của

Petter và cộng sự (2013) khi tác giả xác định rằng đặc điểm cá nhân của người sử

dụng có thể tác động hoặc không đến các kết quả đầu ra của hệ thống thông tin.

5.3. Hàm ý quản trị

Trong dự án ứng dụng CNTT trong HTTTKT cụ thể là ứng dụng PMKT hay hệ

thống ERP, có hai bên liên quan trực tiếp đến sự thành công của dự án gồm doanh

nghiệp ứng dụng PMKT/ ERP và nhà cung cấp và triển khai PMKT/ ERP. Với

các kết quả rút ra từ nghiên cứu này, một số hàm ý về mặt quản trị liên quan đến

doanh nghiệp ứng dụng PMKT/ ERP và nhà cung cấp và triển khai PMKT/ ERP

gồm:

(1) Hàm ý liên quan đến giải pháp gia tăng kết quả công việc của nhân

viên kế toán trong môi trƣờng ứng dụng CNTT

Trong quá trình ứng dụng PMKT/ ERP, muốn nâng cao kết quả làm việc của

nhân viên nhân viên kế toán thì doanh nghiệp và bên triển khai PMKT/ hệ thống

ERP nên tìm kiếm các giải pháp để gia tăng sự hài lòng của nhân viên kế toán vào

quá trình ứng dụng PMKT/ ERP trong doanh nghiệp. Các giải pháp có thể thực

hiện bao gồm:

- Cải thiện nội dung của PMKT/ ERP bằng cách cải thiện việc cung cấp

thông tin chính xác của PMKT/ ERP, thông tin được tạo ra từ phần mềm phải đáp

ứng được yêu cầu của người sử dụng, cải thiện việc cung cấp các báo cáo theo

yêu cầu của người sử dụng từ PMKT/ ERP và cải thiện việc cung cấp thông tin

tạo ra từ PMKT/ ERP một cách đầy đủ hơn.

- Cải thiện tính chính xác của PMKT/ ERP ứng dụng trong HTTTKT.

Thiết kế các định dạng trong kết xuất đầu ra của PMKT/ ERP một cách

hữu ích và rõ ràng hơn.

- Cải thiện tính dễ sử dụng và tính thân thiện của PMKT/ ERP

- Cải thiện việc cung cấp thông tin đúng thời điểm theo yêu cầu của người

sư dụng đối với PMKT/ ERP (Timeliness). Đồng thời cải thiện tính năng cung

cấp thông tin theo thời gian thực cho người sử dụng.

(2) Hàm ý liên quan đến giải pháp gia tăng sự hài lòng của nhân viên kế

toán trong quá trình ứng dụng CNTT

Từ các kết quả nghiên cứu, để khuyến khích sựhài lòng của nhân viên kế toán vào

quá trình ứng dụng PMKT/ ERP thì doanh nghiệp và bên triển khai PMKT/ hệ

thống ERP nên tập trung vào các giải pháp khuyến khích nhà quản trị cấp cao ủng

hộ tích cực cho dự án ứng dụng PMKT/ ERP và đào tạo nhân viên tốt để họ có

thể sử dụng thành công PMKT/ ERP.

5.4. Hạn chế của nghiên cứu và hƣớng nghiên cứu tiếp theo

Trong quá trình tìm hiểu các lý thuyết để hình thành mô hình nghiên cứu, tác giả

đã cố gắng khái quát các vấn đề lý thuyết liên quan đến chủ đề chính của nghiên

cứu đó là kết quả công việc của nhân viên/ nhân viên kế toán trong môi trường

ứng dụng CNTT. Mặc dù nghiên cứu này đã đạt được các mục tiêu nghiên cứu đề

ra nhưng nghiên cứu vẫn tồn tại một số hạn chế bao gồm:

- Thứ nhất, do hạn chế về thời gian nên kích thước mẫu sử dụng trong

nghiên cứu này là 177 nhân viên kế toán. Kích thước mẫu này đã đáp ứng ở mức

tối thiểu khi phân tích PLS_SEM. Tuy nhiên, để củng cố các kết quả nghiên cứu,

các nghiên cứu trong tương lai có thể mở rộng kích thước mẫu.

- Thứ hai, nghiên cứu này chỉ mới kiểm tra một yếu tố đó là sự thỏa mãn

của nhân viên kế toán vào quá trình ứng dụng PMKT/ ERP đến kết quả công việc

của họ. Các nghiên cứu trong tương lai có thể mở rộng và tìm kiếm các yếu tố

khác để kiểm định tác động của chúng đến kết quả công việc của nhân viên kế

toán trong môi trường ứng dụng CNTT.

Thứ ba, nghiên cứu này chỉ dừng lại ở việc đo lường sự thành công trong

ứng dụng PMKT/ ERP ở mức độ cá nhân (thông qua biến kết quả công việc của

nhân viên kế toán) mà chưa kiểm tra tác động của các yếu tố đến kết quả hoạt

động của doanh nghiệp hay kiểm tra tác động của kết quả công việc của nhân

viên kế toán đến kết quả hoạt động của doanh nghiệp.

KẾT LUẬN CHƢƠNG 5

Chương 5 đã tổng hợp và bàn luận kết quả nghiên cứu cũng như trình bày những

hàm ý quản trị rút ra từ kết quả nghiên cứu và thảo luận về các hạn chế nghiên

cứu và hướng nghiên cứu tiếp theo.Các hàm ý quản trị đã được thảo luận dưới hai

góc độ gồm (i) giải pháp gia tăng kết quả công việc của nhân viên kế toán trong

môi trường ứng dụng CNTT và (ii) giải pháp gia tăng sự thỏa mãn/ hài lòng của

nhân viên kế toán trong quá trình ứng dụng CNTT. Cuối cùng chương 5 đã thảo

luận về là các hạn chế nghiên cứu và hướng nghiên cứu tiếp theo gồm (1) kích

thước mẫu còn nhỏ (đáp ứng mức tối thiểu khi phân tích PLS_SEM) do đó trong

tương lai nên mở rộng kích thước mẫu để củng cố thêm các kết quả nghiên cứu;

(2) chỉ mới kiểm tra một yếu tố sự thỏa mãn của người sử dụng vào quá trình ứng

dụng PMKT/ ERP đến kết quả công việc của họ, do đó cần phải mở rộng kiểm tra

các yếu tố khác trong tương lai; và (3) nghiên cứu này đo lường sự thành công

trong ứng dụng PMKT/ ERP ở mức độ cá nhân, do đó trong tương lai có thể thực

hiện mở rộng nghiên cứu bằng cách tìm hiểu tác động của kết quả công việc nhân

viên kế toán/ kiểm toán đến kết quả hoạt động của mức độ tổ chức trong môi

trường ứng dụng CNTT.

KẾT LUẬN

Thông qua việc khảo lược các nghiên cứu đi trước về chủ đề kết quả công việc

của cá nhân trong doanh nghiệp, đặc biệt là hệ thống thông tin kế toán, nghiên

cứu này đã được thực hiện để đạt được mục tiêu (1) kiểm tra sự thỏa mãn của

người sử dụng HTTT kế toán (tức nhân viên kế toán) đến kết quả công việc của

nhân viên kế toán, (2) kiểm tra tác động của các yếu tố gồm sự ủng hộ của nhà

quản trị cấp cao, sự truyền thông và việc đào tạo đến sự thỏa mãn của người sử

dụng HTTT kế toán cụ thể là nhân viên kế toán, (3) kiểm tra tác động điều tiết

của loại phần mềm ứng dụng trong hệ thống thông tin kế toán (HTTTKT) (ERP/

non – ERP) trong mối quan hệ giữa sự thỏa mãn của nhân viên kế toán đến kết

quả công việc của nhân viên kế toán trong môi trường ứng dụng CNTT. Nghiên

cứu này đã dựa vào lý thuyết nền là lý thuyết thành công hệ thống thông tin hình

thành giả thuyết (H1) sự hỗ trợ của nhà quản lý cấp cao, (H2) truyền thông, (H3)

đào tạo có tác động tích cực đến sự thỏa mãn của nhân viên kế toán trong môi

trường ứng dụng CNTT và (H4) sự thỏa mãn của nhân viên kế toán trong quá

trình ứng dụng CNTT có tác động tích cực đến kết quả công việc của nhân viên

kế toán, kết hợp cùng với hai biến (i) loại phần mềm ứng dụng trong HTTTKT

(ERP/ non_ERP) được giả định là đóng vai trò là biến điều tiết cho tác động của

sự thỏa mãn của nhân viên kế toán trong quá trình ứng dụng CNTT đến kết quả

công việc của nhân viên kế toán và (ii) đặc điểm cá nhân của người sử dụng

(nhân viên kế toán) đóng vai trò là biến kiểm soát cho khái niệm kết quả công

việc của nhân viên kế toán trong môi trường ứng dụng CNTT, đề tài đã đề xuất

một mô hình lý thuyết. Thông qua việc sử dụng kỹ thuật phân tích PLS_SEM với

dữ liệu thu thập từ 177 nhân viên kế toán tại 114 doanh nghiệp, kết quả nghiên

cứu của đề tài cho thấy (1) sự thỏa mãn của người sử dụng (nhân viên kế toán) có

tác động đến kết quả công việc của nhân viên kế toán trong môi trường ứng dụng

CNTT; (2) Các yếu tố gồm sự ủng hộ của nhà quản trị cấp cao và việc đào tạo

cho nhân viên kế toán trong quá trình ứng dụng PMKT/ ERP có tác động đến sự

thỏa mãn của nhân viên kế toán vào quá trình ứng dụng PMKT/ ERP trong doanh

nghiệp và sự truyền thông trong quá trình ứng dụng PMKT/ ERP trong doanh

nghiệp không có tác động đáng kể đến sự thỏa mãn của nhân viên kế toán vào quá

trình ứng dụng PMKT/ ERP; và (3) Loại phần mềm ứng dụng trong HTTTKT

(ERP/ non – ERP) không đóng vai trò là biến điều tiết trong mối quan hệ giữa sự

thỏa mãn của nhân viên kế toán đến kết quả công việc của nhân viên kế toán trong môi trường ứng dụng CNTT. Cuối cùng hệ số xác định R245.8% được kết

xuất từ phần mềm SmartPLS cho thấy khả năng dự báo của mô hình đề xuất là có

thể chấp nhận được.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

TÀI LIỆU TIẾNG VIỆT

Bùi Quang Hùng, 2019. Nghiên cứu vế mối quan hệ giữa chất lượng phần mềm kế toán

với hoạt động kế toán , năng lực phản ứng và hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp tại

Việt Nam. Luận án tiến sĩ. Trường Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh.

Hoàng Thị Thùy Trang, 2016. Các nhân tố ảnh hưởng đến ý định sử dụng phần mềm kế

toán của các doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Thành phố Hồ Chí Minh. Luận văn thạc sĩ.

Trường Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh.

Hoàng Yến, 2019. Mối quan hệ giữa phong cách lãnh đạo tạo sự thay đổi, sự sáng tạo và

kết quả công việc của nhân viên: nghiên cứu trường hợp các công ty truyền thông tại TP.

HCM. Luận văn thạc sĩ. Trường Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh.

Hồ Ngọc Thanh Tâm, 2017. Các nhân tố ảnh hưởng đến ý định sử dụng phần mềm kế

toán của các doanh nghiệp nhỏ và vừa. Luận văn thạc sĩ. Trường Đại học Kinh tế Thành

phố Hồ Chí Minh.

Lê Văn Quân, 2016. Đo lường các yếu tố tác động đến sự thỏa mãn công việc của cán

bộ, công chức, viên chức đang làm việc tại huyện Bắc Tân Yên, Tỉnh Bình Dương. Luận

văn thạc sĩ. Trường Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh.

Lương Đức Thuận và Nguyễn Quốc Trung, 2015. Đánh giá và hoàn thiện tính kiểm soát

của phần mềm kế toán ở các doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Việt Nam. Đề tài nghiên cứu

khoa học cấp trường. Trường Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh.

Mai Thị Ngọc Hương, 2019. Một số giải pháp nâng cao sự thỏa mãn của nhân viên trong

công việc tại Tổng công ty Viễn thông Mobifone. Luận văn thạc sĩ. Trường Đại học Kinh

tế Thành phố Hồ Chí Minh.

Nguyễn Đình Thọ, 2013. Phương pháp nghiên cứu khoa học trong kinh doanh – thiết kế

và thực hiện. TP. Hồ Chí Minh : Nhà xuất bản Loa động xã hội.

Nguyễn Lê Việt Nhân, 2018. Mối quan hệ giữa nhận thức sự hỗ trợ từ tổ chức, sự trao

đổi giữa lãnh đạo và nhân viên đối với ý định nghỉ việc thông qua vai trò trung gian của

sự hài lòng công việc: nghiên cứu trường hợp các nhân viên y tế trên địa bàn TP.HCM.

Luận văn thạc sĩ. Trường Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh.

Nguyễn Ngọc Hoàng Khiêm, 2018. Các nhân tố ảnh hưởng đến sự lựa chọn phần mềm

kế toán của các doanh nghiệp tại các tỉnh Đông Nam Bộ. Luận văn thạc sĩ. Trường Đại

học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh.

Nguyễn Thanh Tuấn, 2019. Ảnh hưởng của môi trường làm việc, công việc căng thẳng

đến sự thoả mãn công việc, cam kết với tổ chức và ý định ở lại tổ chức cuả nhân viên

công nghệ thông tin tại TP.HCM. Luận văn thạc sĩ. Trường Đại học Kinh tế Thành phố

Hồ Chí Minh.

Nguyễn Thị Hương Giang, 2018. Tác động của sự tham gia vào dự toán ngân sách đến

kết quả công việc: vai trò của kiến thức quản trị chi phí và sự cam kết với mục tiêu dự

toán. Luận văn thạc sĩ. Trường Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh

Nguyễn Thị Thanh Định, 2017. Tác động của phong cách lãnh đạo và sự không rõ ràng

trong công việc đến kết quả công việc thông qua sự tham gia vào dự toán ngân sách :

bằng chứng thực nghiệm tại Việt Nam. Luận văn thạc sĩ. Trường Đại học Kinh tế Thành

phố Hồ Chí Minh.

Nguyễn Thị Thanh Hoa, 2017. Các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn phần

mềm kế toán của các doanh nghiệp vừa và nhỏ tại TP.HCM. Luận văn thạc sĩ. Trường

Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh.

Nguyễn Thị Thanh Thảo, 2019. Tác động của động lực phụng sự công, sự hài lòng trong

công việc và sự cam kết với tổ chức đến kết quả công việc của viên chức tại Bệnh viện

Đại học Y Dược TP.HCM. Luận văn thạc sĩ. Trường Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí

Minh.

Nguyễn Trung Phương, 2017. Ảnh hưởng của văn hóa doanh nghiệp đến kết quả công

việc của nhân viên: nghiên cứu trường hợp các ngân hàng TMCP tại TP.HCM. Luận văn

thạc sĩ. Trường Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh.

Nguyễn Văn Dững và Nguyễn Thị Thu Hằng, 2013. Truyền thông lý thuyết và kỹ năng cơ

bản. Hà Nội: Nhà xuất bản thông tin và truyền thông.

Phạm Thị Quyên, 2017. Tác động của hoạt động quản trị nguồn nhân lực đến kết quả

công việc của công chức thông qua cam kết cảm xúc và sự hài lòng công việc của công

chức trên địa bàn huyện Dương Minh Châu, tỉnh Tây Ninh. Luận văn thạc sĩ. Trường Đại

học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh.

Phạm Trà Lam, 2018. Nhân tố tác động đến cảm nhận kết quả công việc của nhân viên kế

toán trong môi trường ứng dụng hệ thống hoạch định nguồn lực doanh nghiệp – trường

hợp Việt Nam. Luận án tiến sĩ. Trường Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh.

Phan Quốc Tấn, 2018. Ảnh hưởng của năng lực tâm lý đến cam kết làm việc và kết quả

công việc của nhân viên nghiên cứu trường hợp doanh nghiệp điện – điện tử trong khu

công nghiệp TP.HCM. Đề tài nghiên cứu khoa học cấp trường. Trường Đại học Kinh tế

Thành phố Hồ Chí Minh.

Trần Ngọc Công, 2019. Mối quan hệ giữa đặc điểm tính cách, sự hài lòng công việc và

kết quả công việc của nhân viên tại TP.Hồ Chí Minh. Luận văn thạc sĩ. Trường Đại học

Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh.

Trần Phi Hùng, 2017. Các giải pháp nâng cao sự thỏa mãn trong công việc của người

lao động sản xuất trực tiếp tại Công ty TNHH Giày An Thịnh. Luận văn thạc sĩ. Trường

Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh.

Võ Thị Ngọc Ánh, 2016. Các nhân tố ảnh hưởng đến sự lựa chọn phần mềm kế toán của

các doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Bình Định. Luận văn thạc sĩ. Trường Đại học Kinh tế

Thành phố Hồ Chí Minh.

TÀI LIỆU TIẾNG ANH

Al-Mashari, M., 2003. Enterprise resource planning (ERP) systems: a research agenda.

Industrial Management & Data Systems 103 (1/2), 22–28.

Ambra, J., & Wilson, C. S., 2004. Use of the World Wide Web for international travel:

Integrating the construct of uncertainty in information seeking and the task technology fit

(TTF) model. Journal of the Association for Information Science and Technology, 55(8),

731-742.

Ambra, J., & Wilson, C. S., 2004. Explaining perceived performance of the World Wide

Web: uncertainty and the task-technology fit model. Internet Research, 14(4), 294-310

Amoako-Gyampah, K., Salam, A.F., 2004.An extension of the technology acceptance

model in an ERP implementation environment.Information & Management 41(6), 731–

745.

Austin N. NosikeShobanaNelasco Jacinta A. Opara Gerhard Berctold M.O.N Obagah

Jovan ShopovskiNkasiobiS.Oguzor, 2012. International Congress on Business and

Economic Research (ICBER2012).

Barki, H.,and Hartwick, J., 1994. Measuring user participation, user involvement, and

user attitude. MIS quarterly, 59-82.

Bradford, M. and Florin, J., 2003. Examining the role of innovation diffusion factors on

the implementation success of enterprise resource plann.ing systems. International

Journal of Accounting Information Systems, 4, 205 – 225

Bueno, S., and Salmeron, J. L., 2008. TAM-based success modeling in ERP. Interacting

with Computers, 20(6), 515–523.

Calisir, F., Calisir, F., 2004.The relation of interface usability characteristics, perceived

usefulness, and perceived ease of use to end-user satisfaction with enterprise resource

planning (ERP) systems.Computers in Human Behavior 20 ( 4), 505–515.

Chang, M. K., Cheung, W., Cheng, C. H., andYeung, J. H. Y., 2008.Understanding ERP

system adoption from the user’s perspec-tive. International Journal of production

economics, 113,

Choi, D.H., Kim, J., Kim, S.H., 2007. ERP training with a web-based electronic learning

system: the flow theory perspective. International Journal of Human– Computer Studies

65 (3), 223–243.

Christy Angeline Rajan, RupashreeBaral, 2015. Adoption of ERP system: An

empirical study of factors influencing the usage of ERP and its impact on end user.IIMB

Management Review Volume 27, Issue 2, June 2015, Pages 105-117.

Compeau, D. R., & Higgins, C. A., 1995. Computer Self-Efficacy: Development of a

Measure and Initial Test. MIS Quarterly, 19(2), 189-211.

Davenport, T.H., 1998. Putting the enterprise into the enterprise system.Harvard

Business Review 76 (4), 121–131.

Davis, F.D., 1986. A technology acceptance for empirically testing new end user

information systems: theory and results. Massachusetts Institute of Technology.

Davis, F. D., 1989. Perceived Usefulness, Perceived Ease of Use, and User Aceptance of

Information Technology. MIS Quarterly, 319-340.

Davis and M. Olson, 1985. Management Information Systems: Conceptual Foundations.

Structure and Development, 2nd Ed., McGraw-Hill.

DeLone, W. H., & McLean, E. R., 1992. Information systems success: The quest for the

dependent variable. Information Systems Research, 3(1), 60–95.

DeLone, W. H., &McLean, E. R., 2003. The Delone and Mclean model of information

systems success: A ten-year update. Journal of Management Information Systems, 19(4),

9–30.

Doll andGholamrezaTorkzadeh, 1988.The Measurement of End-User Computing

Satisfaction.MIS Quarterly, Vol. 12, No. 2 (Jun., 1988), pp. 259-274.

Eric T.G. Wang and Jessica H.F. Chen, 2006. Effects of internal support and consultant

quality on the consulting process and ERP system quality.Decision Support

SystemsVolume 42, Issue 2, November 2006, Pages 1029-1041.

Farace, R.V., McDonald, D., 1974. New directions in the study of organizational

communication.Personnel Psychology 27 (1), 1–15.

Ferre, Philosophy of Technology, Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall, 1988.

Kanellou, A., & Spathis, C., 2013. Accounting benefits and satisfaction in an ERP

environment. International Journal of Accounting Information Systems, 14: 209-234.

Ghasemi, M., Shafeiepour, V., Aslani, M., & Barvayeh, E., 2011. The impact of

Information Technology (IT) on modern accounting systems. Procedia-Social and

Behavioral Sciences, 28, 112-116.

Goodhue, D. L., & Thompson, R. L., 1995. Task-technology fit and individual

performance. Management Information Systems Quarterly, 19(2), 213–236.

Goodhue, D., Littlefield, R., & Straub, D. W., 1997. The measurement of the impacts of

the IIC on the end-users: The survey. Journal of the Association for Information Science

and Technology, 48(5), 454-465.

Guimaraes, T., and Igbaria, M. Client/server system success: Exploring the human side.

Decision Sciences, 28, 4 (1997), 851–876.

Guimaraes, Dr. Curtis Armstrong,Chairperson, Jose Dutra de OliveirNeto, Edson L.

Riccio,Gilberto Madeira, 2014. Assessing the Impact of ERP on End-User Jobs.

Hillebrand, B., and Biemans, W. G., 2004. Links between Internal and External

Cooperation in Product Development: An Exploratory Study. Journal of Product

Innovation Management, 21(2), 110–122.

Holland, C.P., Light, B., 1999. A critical success factors model for ERP Implementation.

Software IEEE 16 (3), 30–36.

Hunton, J.E., and Beeler, J.D, 1997.Effects of user participation in systems development:

A longitudinal field experiment. MIS Quarterly, 21, 4 (1997), 359–388.

Hunton, J. E., Lippincott, B., &Reck, J. L., 2003. Enterprise resource planning systems:

comparing firm performance of adopters and nonadopters. International Journal of

Accounting information systems, 4(3), 165-184.

Hyvönen, T., Järvinen, J., &Pellinen, J., 2003. ICT and accounting in the strategy

process. Frontiers of e-business Research, 230-249.

Hyvönen, T., Järvinen, J., Pellinen, J., &Rahko, T., 2009.Institutional logics, ICT and

stability of management accounting. European Accounting Review, 18(2), 241-275.

Igbaria, M., 1993. User acceptance of microcomputer technology: an empirical test.

Omega 21 (1), 73–90.

Ives, B., & Olson, M. H., 1984. User involvement and MIS success: A review of

research. Management science, 30(5), 586-603.

Jorgenson, D. W., 2001. Information Technology and the U.S. Economy.American

Economic Review, 91(1), 1–32. doi:10.1257/aer.91.1.1

Keen, J. D., Guimaraes, T., &Wetherbe, J. C., 1994. The Relationship between User

Participation and User Satisfaction: An Investigation of Four Contingency Factors. MIS

Quarterly.

Kositanurit, B., Ngwenyama, O., & Osei-Bryson, K. M., 2006. An exploration of factors

that impact individual performance in an ERP environment: an analysis using multiple

analytical techniques. European Journal of Information Systems, 15(6), 556-568.

Lucas, H.C., 1986. Information Systems Concepts for Management, third ed.

McGraw-Hill, New York.

Mahmood, M. Burn, j.M., Grmets, L.A., &Jacquez, C., 2000.Variables affecting

information technology end-user satisfaction: a meta-analysis of the empirical literature.

International Journal of Human-Computer Studies, 52(4), 751–771.

Maziyar, G., Vahid, S., Mohammad, A., Elham, B., 2011.The impact of Information

Technology (IT) on modern accounting systems. Procedia - Social and Behavioral

Sciences, 28.

Nicolaou, A. I., 2004. Firm performance effects in relation to the implementation and use

of enterprise resource planning systems. Journal of information systems, 18(2), 79-105.

Ogundana, O., Okere, W., Ayomoto, O., Adesanmi, D., Ibidunni, S., & Ogunleye, O. ,

2017. ICT and accounting system of SMEs in Nigeria. Management Science Letters, 7(1),

1-8.

Park, J. H., Suh, H. J., & Yang, H. D., 2007. Perceived absorptive capacity of individual

users in performance of Enterprise Resource Planning (ERP) usage: The case for Korean

firms. Information & Management, 44(3), 300-312.

Petter, S., DeLone, W., & McLean, E. R., 2013. Information systems success: The quest

for the independent variables. Journal of Management Information Systems, 29(4), 7-62.

Pijpers, G., 2001. Senior Executives’ Use of Information Technologies.An Examination

of Factors Influencing Managerial Beliefs, Attitude and Use of Information

Technology.Data Library TechnischeUniversiteit Eindhoven, Eindhoven.

Quattrone, P., & Hopper, T., 2006. What is IT?: SAP, accounting, and visibility in a

multinational organisation. Information and Organization, 16(3), 212-250.

Rajan, C. A. & Baral, R., 2015. Adoption of ERP system: An empirical study of factors

influencing the usage of ERP and its impact on end user. IIMB Management Review, xx,

11 – 13

Rogers, E.M., Shoemaker, F.F., 1971. A Cross-Cultural Approach.Free Press, New York

Rogers, E.M., 1986. Communication Technology: The New Media Society. Free Press,

New York.

Romney, M.B, & Steinbart, P.J., 2015. Accounting Information Systems, 13th ed,

Sigapore: Pearson.

Salmeron, J.L., Herrero, I., 2005. An AHP-based methodology to rank critical success

factors of executive information systems. Computer Standards & Interfaces 28 (1), 1–12.

Salvador Bueno, JoseL.Salmeron , 2008. TAM- based success modeling in ERP.

Interacting with Computers 20 (2008) 515–523.

Sharma, R., Yetton, P., 2003. The contingent effects of management support and task

interdependence on successful information systems implementation. MIS Quarterly 27

(4), 533–555

Slevin, D. P., & Pinto, J. K., 1987. Balancing strategy and tactics inproject

implementation. Sloan Management Review, 33e44.

Sodnik, J., Dicke, C., Tomazˇicˇ, S., Billinghurst, M., 2008.A user study of auditory

versus visual interfaces for use while driving.International Journal of Human– Computer

Studies 66 (5), 318–332.

Somers, T. M., Nelson, K., &Karimi, J., 2003. Confirmatory Factor Analysis of the End-

User Computing Satisfaction Instrument: Replication within an ERP Domain*. Decision

Sciences, 34(3), 595–621

Staples, D. S., & Seddon, P., 2004. Testing the technology-to-performance chain model.

Journal of Organizational and End User Computing (JOEUC), 16(4), 17-36.

Sykes, T. A., Venkatesh, V., & J. L. Johnson, 2014. Enterprise system implementation

and employee job performance: Understanding the role of advice networks. MIS

Quarterly, 30(1), 51 – 72.

Sykes, T. A., 2015. Support Structures and Their Impacts on Employee Outcomes: A

Longitudinal Field Study of an Enterprise System Implementation. MIS Quarterly, 39(2),

473 - 495

Taiwo, J. N., 2016. Effect of ict on accounting information system and organisational

performance: the application of information and communication technology on

accounting information system. European Journal of Business and Social Sciences, 5(2),

1-15.

Tarutė, A., &Gatautis, R., 2014.ICT impact on SMEs performance. Procedia-social and

behavioral Sciences, 110, 1218-1225.

Thong, J.Y.L., Yap, C.S., Raman, K.S., 1996. Top management support, external

expertise and information systems implementation in small businesses. Information

Systems Research 7 (2), 248–267.

Wang, E.T.G., Chen, J.H.F., 2006. Effects of internal support and consultant quality on

the consulting process and ERP system quality.Decision Support Systems 42 (2), 1029–

1041.

Yoon, Y., and Guimaraes, T., 1995. Exploring the factors associated with expert system

success. MIS Quarterly, 19, 1 (1995), 83–106.

Y Yoon, T Guimaraesvà AB Clevenson, 1996. Assessing determinants of desirable ES

impact on end-user jobs.European journal of Information Systems (1996) 5, 273-285

PHỤ LỤC

Phụ lục 1. Bảng câu hỏi khảo sát

BẢNG KHẢO SÁT

Tôi tên Phạm Thị Phương Thuý hiện đang là học viên cao học tại Trường Đại học Kinh tế Tp.Hồ Chí Minh.Tôi

đang thực hiện đề tài “Các yếu tố tác động đến kết quả công việc của nhân viên kế toán trong môi

trường ứng dụng công nghệ thông tin”.

Người hướng dẫn: PGS.TS Mai Thị Hoàng Minh

Phương pháp nghiên cứu: Sử dụng phương pháp định lượng dạng khảo sát với kỹ thuật phân tích dữ liệu là

SEM.

Để có thể hoàn thiện đề tài, tôi cần thu thập dữ liệu thực tế từ quý anh/ chị. Vì vậy, tôi rất mong quý Anh/ Chị

dành khoảng 10 phút để trả lời Bảng khảo sát này và xin chú ý là không có ý kiến đúng hay sai; mọi ý kiến

của Anh/Chị đều có giá trị trong nghiên cứu.

Bằng việc tham gia cuộc khảo sát này, quý anh/ chị cũng đã góp một phần để nâng cao những đóng góp của

cộng đồng khoa học Việt Nam vào tri thức khoa học quốc tế.

Tôi cam kết mọi thông tin thu thập được chỉ dùng cho mục đích phân tích dữ liệu, KHÔNG một không tin cá

nhân và đơn vị nào được công bố dưới dạng chi tiết và có thể gây ảnh hưởng đến anh/ chị và đơn vị anh/ chị

đang công tác.

Nếu có bất cứ thắc mắc nào về nghiên cứu và tính đạo đức trong nghiên cứu khoa học đối với nghiên cứu

này, quý anh/ chị có thể liên hệ với người hướng dẫn luận văn của tôi PGS.TS Mai Thị Hoàng Minh thông qua

địa chỉ email hminh09@gmail.com.

Nếu quý anh/ chị có thắc mắc về các câu hỏi khảo sát hoặc mong muốn nhận được kết quả nghiên cứu, vui

lòng gửi email đến địa chỉ phuongthuykt17@gmail.com.

Chân thành cảm ơn sự hỗ trợ từ quý anh/ chị.

Kính chúc sức khỏe và thành công.

Quý Anh/Chị vui lòng chọn phương án mà anh /chị cho là thích hợp nhất cho mỗi phát biểu sau.

Phần I: Vui lòng chọn 1 số thích hợp cho mức độ đồng ý của Anh/Chị

Thang điểm 1: hoàn toàn phản đối; 7: hoàn toàn đồng ý

Thuật ngữ “phần mềm” được hiểu là phần mềm kế toán hay phần mềm ERP

TMS1. Nhà quản lý cấp cao tham gia tích cực vào việc lựa chọn nhà cung cấp phần mềm

và công ty tư vấn phát triển phần mềm 1 2 3 4 5 6 7

TMS2. Nhà quản lý cấp cao tham gia tích cực trong việc tuyển dụng nhân sự để thực hiện

và vận hành hệ thống phần mềm mới

1 2 3 4 5 6 7

TMS3. Nhà quản lý cấp cao tham gia tích cực vào việc chuyển giao PM đến người dùng 1 2 3 4 5 6 7

TMS4. Nhà quản lý cấp cao rất quan tâm đến kết quả/ hiệu quả của phần mềm

1 2 3 4 5 6 7

TMS5. Nhà quản lý cấp cao nỗ lực để cung cấp ổn định và đầy đủ nguồn tài trợ cho

việc triển khai và vận hành phần mềm

1 2 3 4 5 6 7

TMS6. Nhà quản lý cấp cao đã nỗ lực tham gia vào việc xác định thứ tự các phân hệ

ứng dụng của PM (tức nên ứng dụng phân hệ nào trước trong hệ thống ERP)

1 2 3 4 5 6 7

TMS7. Nhà quản lý cấp cao nhấn mạnh việc quản lý và kiểm soát quy trình triển khai

và vận hành PM một cách hiệu quả

1 2 3 4 5 6 7

CMN1. Ngôn ngữ được sử dụng trong các cuộc họp về triển khai và vận hành PM

là rào cản (không phù hợp) cho những người tham dự cuộc họp

1 2 3 4 5 6 7

CMN2. Các chuyên gia tư vấn trình bày một cách khó hiểu về các

vấn đề liên quan đến PM

1 2 3 4 5 6 7

CMN3. Kinh nghiệm làm việc của Anh/Chị khó có thể áp dụng vào việc sử dụng PM 1 2 3 4 5 6 7

CMN4. Anh/Chị cảm thấy không thoải mái trong việc đưa ra ý tưởng

của bản thân khi sử dụng PM

1 2 3 4 5 6 7

TR1. Tất cả các hình thức đào tạo về phần mềm đã được cung cấp đến anh/ chị đầy đủ 1 2 3 4 5 6 7

TR2. Mức độ hiểu biết của Anh/ Chị đã được cải thiện đáng kể sau

khi tham gia các khóa đào tạo về PM

1 2 3 4 5 6 7

TR3. Việc được tham gia các khóa huấn luyện đã giúp Anh/ Chịtin tưởng vào PM

1 2 3 4 5 6 7

TR4. Chương trình huấn luyện về phần mềm trong đơn vị có thời lượng đủ dài và chi tiết 1 2 3 4 5 6 7

TR5. Người huấn luyện (trình bày) có kiến thức và có thể hỗ trợ Anh/Chị

trong việc tìm hiểu về PM

1 2 3 4 5 6 7

SAT-C1. HTKT cung cấp thông tin mà anh/ chị cần một cách ngắn gọn

1 2 3 4 5 6 7

SAT-C2. Nội dung thông tin được tạo ra từ HTKT đáp ứng yêu cầu của anh/ chị 1 2 3 4 5 6 7

SAT-C3. Các báo cáo được HTKT cung cấp dường như chỉ làm đúng

yêu cầu của anh/ chị

1 2 3 4 5 6 7

SAT-C4. Hệ thống kế toán cung cấp thông tin một cách đầy đủ

1 2 3 4 5 6 7

SAT-A1. Hệ thống kế toán là chính xác

1 2 3 4 5 6 7

SAT-A2. Anh/ chị hài lòng với tính chính xác của hệ thống kế toán

1 2 3 4 5 6 7

SAT-F1. Anh/ chị có cho rằng các kết xuất đầu ra của hệ thống kế toán

có hình thức (định dạng) hữu ích

1 2 3 4 5 6 7

SAT-F2. Thông tin tạo ra từ hệ thống kế toán là rõ ràng

1 2 3 4 5 6 7

SAT-E1. Hệ thống kế toán thân thiện với người sử dụng

1 2 3 4 5 6 7

SAT-E2. Hệ thống kế toán dễ sử dụng

1 2 3 4 5 6 7

SAT-T1. Anh/ chị có nhận được thông tin đúng thời điểm yêu cầu

1 2 3 4 5 6 7

SAT-T2. Hệ thống kế toán cung cấp thông tin cập nhật theo thời gian thực

1 2 3 4 5 6 7

Vui lòng chọn 1 số thích hợp cho mức độ đồng ý của Anh/Chị

Thang điểm: 1. Cần cải thiện rất nhiều, 7. Rất hoàn hảo

PER1. Số lượng công việc đầu ra của nhân viên kế toán

1 2 3 4 5 6 7

PER2. Chất lượng công việc đầu ra của nhân viên kế toán

1 2 3 4 5 6 7

PER3. Tính chính xác trong công việc của nhân viên kế toán

1 2 3 4 5 6 7

PER4. Liên kết (liên lạc) tốt giữa nhân viên kế toán với nhà cung cấp HTKT

1 2 3 4 5 6 7

Phần II: Anh/ chị vui lòng cung cấp các thông tin

Thông tin đơn vị

1. Tên đơn vị anh/ chị đang công tác: …………………………………………………………… 2. Ngành nghề kinh doanh của đơn vị anh/ chị đang công tác (có thể chọn nhiều phương án)

Sản xuất

Thương mại

Dịch vụ

Đơn vị công

Khác

3. Vui lòng ghi tên PM đang được sử dụng trong hệ thống kế toán tại đơn vị? (có thể ghi nhiều PM)

………………………………………………………………………………………………………

4.Anh/Chị vui lòng điền thông tin sau:

Thời điểm DN bắt đầu triển khai PM

Thời điểm đưa PM vào sử dụng chính thức

Thời điểm hoàn thành giai đoạn triển khai PM

MM/YY (tháng/năm)

Thông tin cá nhân

Khác

1. Giới tính Nam Nữ 2. Tuổi

Từ 41-50 tuổi

Trên 51 tuổi

Dưới 30 tuổi Từ 31-40 tuổi 3. Trình độ học vấn

Khác……………

Thạc sỹ Tiến sỹ

Trung cấp/ cao đẳng Đại học

4. Bằng cấp chuyên môn

Kế toán Tài chính

Quản trị Khác………………………..

5. Thời gian Anh/Chị làm việc ở công việc hiện tại trong đơn vị

Trên 20 năm

Từ 7-10 năm Từ 11-20 năm

Từ 1- 3 năm Từ 4-6 năm

6. Anh/Chị đã có bao nhiêu năm kinh nghiệm sử dụng PM trước khi sử dụng PM hiện tại?

Từ 7-10 năm

Chưa có kinh nghiệm

Trên 10 năm

Từ 1- 3 năm Từ 4-6 năm

7. Chức vụ/ vị trí đảm nhận

Nhân viên Nhà quản lý ……………………………………………..(vui lòng ghi rõ chức vụ của Anh/chị)

CHÂN THÀNH CẢM ƠN SỰ HỖ TRỢ TỪ QUÝ ANH/ CHỊ

Phụ lục 2.Danh sách doanh nghiệp có nhân viên kế toán tham gia khảo sát

STT TÊN CÔNG TY TÊN PHẦN MỀM

ERP NON-ERP

1 CÔNG TY THỊNH VINH PHÁT MISA

2 CÔNG TY ĐỨC THỊNH MISA

3 CÔNG TY CỔ PHẦN TIKI ERP

4 CÔNG TY TNHH TÍN MINH EXCEL

5 CÔNG TY TNHH BASELINE PEACH TREE

6 SMART PRO

CÔNG TY TNHH SX TM TOÀN THÀNH ĐẠT

7 MISA

CÔNG TY TNHH CÔNG NGHIỆP TỰ ĐỘNG HOÁ AN PHÁT

8 CÔNG TY HƯNG THINH FAST

9 CÔNG TY TIÊN PHONG BRAVO

10 CÔNG TY CP TM DV TRÀ CÀ PHÊ VN ORACLE

11 NHÀ KHÁCH THẮNG LỢI KẾ TOÁN VN

12 CÔNG TY CP CDL ĐÔNG SAPA MISA

13 GAMA

CÔNG TY TNHH TM THÉP BA SÁU MƯƠI

14 CÔNG TY TNHH MỸ CƠ MISA

15 CÔNG TY TNHH TM ĐỨC MINH SMART PRO

16 CÔNG TY CP PHIM THIÊN NGÂN MISA

17 FAST

CÔNG TY CP XÂY DỰNG LB VIÊT NAM

18 CÔNG TY CP Ô TÔ PHÚ MỸ FAST

19 CÔNG TY CP ĐT PT XD ĐÔNG Á MISA

20 MISA

CÔNG TY CP XD - KỸ THUẬT NGŨ THƯỜNG

21 CÔNG TY CP TM VILANDIO HTSOFT

22 CÔNG TY TNHH GNVT HỘI NHẬP VIETSUN

23 MISA

CÔNG TY TNHH SX TM TBVP PHƯỢNG HOÀNG

24 CÔNG TY CP ĐT XNK MINH HƯƠNG SMART PRO

25 SMART PRO

CÔNG TY TNHH DỊCH VỤ THUẾ VIỆT ANH

26 CÔNG TY CP TM CN KIẾN VIỆT` MISA

27 CÔNG TY TNHH TM DV THE SUN EXCEL

28 CÔNG TY CP QH PLUS SAP

29 G9 CAFÉ

CÔNG TY TNHH MAY MẶC J-SPORT VN

30 FAST

CÔNG TY TNHH BVTV AN HƯNG PHÁT

31 CÔNG TY TNHH DV TCF MISA

32 VIETBIRD

CÔNG TY TNHH SX VÀ TM NHÃ PHÚC

33 CÔNG TY TNHH SX TM QUANG VIỆT TTL

34 CÔNG TY CP ĐT WALTERSON AMIS

35 PĐD BÁO VIỆT NAM NEWS MISA

36 CÔNG TY CP DƯỢC PHẪM OPC BRAVO

37 EMAS

TRƯỜNG TIỂU HỌC NGUYỄN ĐÌNH CHÍNH

38 CÔNG TY PHƯƠNG LƠI MISA

39 CÔNG TY KHÁNH GIANG EXCEL

40 CÔNG TY TNHH CHÚ VỊT SAY MISA

41 CÔNG TY CP DFURNI ODOO ERP

42 CÔNG TY TNHH DƯỢC PHẨM HOA VIETSUN

LINH

43 TRƯỜNG THCS TRẦN PHÚ SMAS

44 CÔNG TY VEAS MISA

45 AMIS

CÔNG TY TNHH MACRO POLYMERS VN

46 ERP

CÔNG TY CỔ PHẦN THẾ GIỚI DI ĐỘNG

47 CÔNG TY COLINKTEX MISA

48 KHÁCH SẠN MINH TÂN MISA

49 CÔNG TY CP CẢNH QUAN XANH BRAVO

50 CÔNG TY CP TƯ VẤN THUẾ VN

ASIA, SMART PRO

51 CÔNG TY TNHH TM ĐM ANH SƠN MISA

CÔNG TY TNHH KHÁCH SẠN PARAGON SÀI GÒN MISA, SMART PRO

53 CÔNG TY CP VẬN TÃI TRANSIN ASIA

54 MISA

CÔNG TY TNHH NGUỒN NĂNG LƯỢNG ĐẠI VIỆT

55 TẬP ĐOÀN THÉP NGUYỄN MINH MISA

56 CÔNG TY TNHH KIỂM TOÁN CPA EXCEL

57 KT ACCOUNTING CO, LTD

FAST – ACCOUNTING

58 CÔNG TY TNHH DƯỢC PHẨM AT&C MISA

59 FAST

CÔNG TY CỔ PHẦN KIỂM ĐỊNH XÂY DỰNG SÀI GÒN 3

60 CAO ỐC PASTUER SUN

61 LEMON

CÔNG TY CP VẬN TẢI BIỂN TÂN CẢNG

62 CÔNG TY TNHH NEO BAN VIỆT MISA

63 BỆNH VIỆN QUẬN 8 IMAS

64 FAST

CÔNG TY PHÁT HÀNH SÁCH TP.HCM ( FAHASA)

EXCEL 65

CÔNG TY TƯ VẤN AN PHÚC

66 MELISA CENTER ERP

VACOM, MISA

AMIS 67

CÔNG TY TNHH TMDV NGUYỄN HUY HOÀNG

ABC NET 68

CÔNG TY TNHH NÔNG HẢI SẢN GIA THÀNH

ACC2000 69

CÔNG TY TNHH CÔNG NGHỆ VĨNH HY

CÔNG TY CP ĐT THẾ GIỚI SỮA HT SOFT 70

CÔNG TY CP NASA FOOD MISA 71

TY TNHH CRUTEX GP8000 72

CÔNG INTERNATIONAL

FAST 73

CÔNG TY CP PT CÔNG NGHỆ NÔNG THÔN

CÔNG TY TNHH XNK TRƯỜNG VIỆT MISA 74

FAST 75

CÔNG TY CP SX NƯỚC UỐNG ĐÓNG CHAI ĐẠI PHÁT

MISA 76

CÔNG TY TNHH TƯ VẤN KIỂM TOÁN EXPERTIS

CÔNG TY TNHH HOÀNG HUY VACOM 77

CÔNG TY TNHH XNK MASTER VN THÁI 78

MISA, SƠN

SMART PRO 79

CÔNG TY TNHH TMXD PHAN GIA PHÚC

80 MISA

CÔNG TY TNHH ĐT TM DV QUỐC TẾ ABC

81 CÔNG TY CP GIÀY DA HP MISA

82 CÔNG TY TNHH TMDV TÂM ANH AMIS MISA

83 ERP

CÔNG TY CP TM CƠ KHÍ TÂN THANH

84 SAP

CÔNG TY TNHH TÚI XÁCH SIMONE VN

85 BRODARD BALERY STAR

86 CÔNG TY CP QC TM ĐỒNG XANH BRAVO

87 CÔNG TY TNHH XD VÀ TM C&T SIMSOFT

88 MISA

CÔNG TY TNHH NHÃN MÁC THIÊN PHÚC

89 CÔNG TY DƯỢC PHẨM ANPHA MISA

90 CÔNG TY NGỌC AN DMS BASYS

91 MISA

CÔNG TY TNHH TƯ VẤN VÀ DV KT GTAX

92 MISA

CÔNG TY TNHH TƯ VẤN THIẾT KẾ HITECH

93 CÔNG TY TNHH KẾ TOÁN AGS

FAST ACCOUTING ONLINE

94 CÔNG TY PACIFIC GROSS VN SUN SYSTEM

95 CONSTREXION JSC VSOFT

96 CÔNG TY CP CÔNG NGHỆ FINVIET MISA

97 MISA

CÔNG TY CỔ PHẦN CÔNG NGHỆ SEVEN

98 CÔNG TY CỔ PHẦN LEFLAIR NETSUITE

99 CÔNG TY CỔ PHẦN GONSA MONET

FAST 100

CÔNG TY TNHH NINH VÂN BAY HOLIDAY CLUB

SAP 101

CÔNG TY CP TMDV THIÊN NAM HOÀ

MISA 102

CÔNG TY TNHH CÔNG NGHỆ QUEEN B VN

MISA 103

CÔNG TY TNHH ACCOUTING & TAX PROFSSIONALS

SMART PRO

CÔNG TY TNHH MTV QT KIM HOÀN PHÁT 104

105 CÔNG TY TNHH KOMIT ODOO

106 CÔNG TY KIỂM TOÁN EY ERP MISA, 3TSOFT

107 MISA, ACN

CÔNG TY TNHH GẠCH MEN BÁCH THÀNH

108 CÔNG TY CP SX XNK BÌNH THẠNH BRAVO

109 CÔNG TY TNHH TBGD PHƯƠNG GIA MISA

110 IMAS MISA

TRƯỜNG CAO ĐẲNG KINH TẾ TP,HCM

111 CÔNG TY LUẬT THỊNH TRÍ 1A

112 CÔNG TY LG VIỆT NAM ORACLE

113 CÔNG TY CP CẤP NƯỚC ĐỒNG NAI FAST

114 CÔNG TY CP TM NGUYÊN KIM SAP

Phụ lục 3. Kết quả kiểm tra hệ số nhân tố của biến quan sát trong mô hình đo lường lần 1

AGE CMN1 CMN2 CMN3 CMN4 SAT_A1 SAT_A1 SAT_A2 SAT_A2 SAT_C1 SAT_C1 SAT_C2 SAT_C2 SAT_C3 SAT_C3 SAT_C4 SAT_C4 SAT_E1 SAT_E1 SAT_E2 SAT_E2 SAT_F1 SAT_F1 SAT_F2 SAT_F2 SAT_T1 SAT_T1 SAT_T2 SAT_T2 PER1 PER2 PER3 PER4 TMS1 TMS2 TMS3 TMS4 TMS5 TMS6 TMS7 TR1 TR2 TR3 TR4 TR5

CMN 0.721 0.481 0.868 0.798

SAT 0.706 0.763 0.737 0.814 0.663 0.777 0.734 0.779 0.676 0.800 0.826 0.717

SAT_A 0.903 0.918

SAT_C 0.797 0.905 0.777 0.830

SAT_E 0.917 0.927

SAT_F 0.870 0.909

SAT_T 0.914 0.884

PER 0.842 0.855 0.868 0.846

TMS 0.717 0.688 0.735 0.721 0.702 0.663 0.689

TR 0.757 0.848 0.778 0.810 0.767

Phụ lục 4. Kết quả kiểm tra hệ số nhân tố của biến quan sát trong mô hình đo lường lần 2

IVO

IVO_A

IVO_C

IVO_E

IVO_F

IVO_T

PER

TMS

CMN

0.673

CMN1

0.870

CMN3

0.853

CMN4

0.705

IVO_A1

0.903

IVO_A1

0.762

IVO_A2

0.918

IVO_A2

0.739

IVO_C1

0.798

IVO_C1

0.815

IVO_C2

0.905

IVO_C2

0.664

IVO_C3

0.777

IVO_C3

0.777

IVO_C4

0.830

IVO_C4

0.734

IVO_E1

0.917

IVO_E1

0.778

IVO_E2

0.927

IVO_E2

0.676

IVO_F1

0.870

IVO_F1

0.800

IVO_F2

0.909

IVO_F2

0.826

IVO_T1

0.914

IVO_T1

0.718

IVO_T2

0.884

IVO_T2

0.843

PER1

0.854

PER2

0.868

PER3

0.846

PER4

0.737

TMS1

0.747

TMS2

0.757

TMS3

0.728

TMS4

0.704

TMS5

0.652

TMS7

0.750

TR1

0.854

TR2

0.783

TR3

0.803

TR4

0.770

TR5

AGE CMN

EDU

EXPER GENDER

SAT_A

SAT_C

SAT_E

SAT_F

SAT_T

PER

POS

PRO

TMS

TR

ERP/ non_ERP

1.000

AGE

0.063

0.803

CMN

0.106

0.045

1.000

EDU

0.072

1.000

- 0.040

- 0.155

ERP/ non_ERP

0.347

-0.095

0.164

-0.001

1.000

EXPER

0.057

0.116

0.004

1.000

GENDER

- 0.081

0.215

0.002

-0.071

0.032

0.187

0.910

SAT_A

0.252

-0.062

0.012

0.164

0.690

0.829

SAT_C

0.084

0.025

-0.039

0.113

0.533

0.646

0.922

SAT_E

- 0.199 - 0.010 - 0.031 - 0.074

0.053

0.162

0.024

0.014

0.093

0.602

0.665

0.663

0.890

SAT_F

0.051

0.196

-0.044

0.100

0.111

0.630

0.696

0.672

0.899

SAT_T

- 0.022 - 0.022 - 0.061 - 0.063

0.147

0.041

-0.077

0.035

0.103

0.548

0.570

0.520

0.561

0.642

0.853

PER

- 0.035

0.148

0.066

0.191

-0.128

0.148

-0.186

0.015

-0.013

-0.014

0.040

0.014

0.005

1.000

POS

0.014

0.040

0.245

0.114

0.334

-0.120

-0.058

-0.062

-0.107

-0.102

-0.035

-0.094

0.091

1.000

PRO

0.055

0.137

-0.048

-0.081

0.036

0.344

0.488

0.396

0.431

0.502

0.383

-0.028

0.722

TMS

- 0.038

0.023

0.484

0.552

0.435

0.402

0.260

0.233

0.047

0.425

0.550

0.008

0.019

0.354

0.793

- 0.092

- 0.055 - 0.038

TR Phụ lục 5. Kết quả kiểm tra giá trị phân biệt thông qua tiêu chí Fornell-Larcker

Phụ lục 6. Kết quả kiểm tra giá trị phân biệt thông qua hệ số nhân tố chéo

AGE

CMN

EDU

ERP/ non_ERP EXPER GENDER SAT

SAT_C

SAT_E

SAT_F

SAT_T

PER

POS

PRO

TMS

TR

AGE CMN1 CMN3 CMN4 EDU ERP/NON_ERP EXP GEN SAT_A1 SAT_A1 SAT_A2 SAT_A2 SAT_C1 SAT_C1 SAT_C2 SAT_C2 SAT_C3 SAT_C3 SAT_C4 SAT_C4 SAT_E1 SAT_E1 SAT_E2 SAT_E2 SAT_F1 SAT_F1 SAT_F2 SAT_F2 SAT_T1 SAT_T1 SAT_T2 SAT_T2 PER1 PER2 PER3 PER4 POS PRO TMS1 TMS2 TMS3 TMS4 TMS5 TMS7 TR1 TR2 TR3 TR4 TR5

1.000 0.045 0.074 0.025 0.106 -0.040 0.347 -0.199 -0.079 -0.079 0.055 0.055 -0.030 -0.030 -0.008 -0.008 0.000 0.000 -0.063 -0.063 -0.110 -0.110 -0.029 -0.029 0.003 0.003 0.085 0.085 -0.021 -0.021 0.123 0.123 -0.043 0.032 -0.025 -0.089 0.148 0.014 0.029 0.066 -0.009 0.056 0.074 0.019 0.029 -0.054 -0.239 -0.167 0.021

0.063 0.673 0.870 0.853 0.045 0.072 -0.095 0.057 0.210 0.210 0.183 0.183 0.217 0.217 0.218 0.218 0.275 0.275 0.136 0.136 0.038 0.038 0.114 0.114 0.214 0.214 0.086 0.086 0.124 0.124 0.238 0.238 0.192 0.128 0.082 0.105 0.066 0.040 0.131 0.169 0.144 -0.019 0.038 0.121 0.295 0.119 0.210 0.158 0.230

0.106 0.028 0.019 0.068 1.000 -0.155 0.164 -0.081 0.052 0.052 -0.044 -0.044 -0.020 -0.020 -0.043 -0.043 0.029 0.029 -0.030 -0.030 -0.025 -0.025 -0.016 -0.016 -0.074 -0.074 -0.037 -0.037 -0.034 -0.034 -0.083 -0.083 0.050 0.057 0.080 -0.052 0.191 0.245 -0.061 -0.119 -0.109 0.005 0.078 -0.032 0.061 0.008 -0.032 -0.064 -0.117

-0.040 0.045 0.074 0.047 -0.155 1.000 -0.001 0.116 -0.030 -0.030 -0.097 -0.097 -0.071 -0.071 -0.078 -0.078 -0.042 -0.042 -0.015 -0.015 0.007 0.007 0.037 0.037 -0.016 -0.016 0.053 0.053 -0.015 -0.015 -0.069 -0.069 -0.095 -0.064 -0.114 0.011 -0.128 0.114 -0.005 0.024 -0.105 -0.024 -0.100 -0.004 0.113 0.014 0.037 0.017 0.005

0.347 -0.095 -0.086 -0.049 0.164 -0.001 1.000 0.004 0.015 0.015 0.042 0.042 -0.024 -0.024 0.007 0.007 0.007 0.007 0.047 0.047 -0.039 -0.039 -0.034 -0.034 -0.006 -0.006 0.028 0.028 0.088 0.088 0.091 0.091 0.029 0.108 0.016 -0.036 0.148 0.334 -0.031 -0.083 -0.105 -0.077 -0.035 -0.027 0.091 0.094 -0.087 -0.013 -0.004

-0.199 0.044 0.069 0.015 -0.081 0.116 0.004 1.000 0.247 0.247 0.099 0.099 -0.007 -0.007 0.180 0.180 0.105 0.105 0.254 0.254 0.087 0.087 0.120 0.120 0.201 0.201 -0.017 -0.017 0.139 0.139 0.055 0.055 0.165 0.116 -0.005 0.082 -0.186 -0.120 0.038 -0.031 0.095 0.047 -0.091 0.101 0.242 0.155 0.218 0.227 0.097

-0.010 0.120 0.207 0.177 0.002 -0.071 0.032 0.187 0.903 0.903 0.918 0.918 0.550 0.550 0.625 0.625 0.491 0.491 0.611 0.611 0.448 0.448 0.532 0.532 0.482 0.482 0.583 0.583 0.616 0.616 0.512 0.512 0.459 0.502 0.470 0.438 0.015 -0.058 0.231 0.280 0.290 0.184 0.242 0.259 0.435 0.264 0.275 0.246 0.421

-0.031 0.092 0.269 0.209 -0.022 -0.062 0.012 0.164 0.617 0.617 0.639 0.639 0.798 0.798 0.905 0.905 0.777 0.777 0.830 0.830 0.573 0.573 0.618 0.618 0.504 0.504 0.667 0.667 0.679 0.679 0.565 0.565 0.468 0.513 0.496 0.466 -0.013 -0.062 0.404 0.324 0.342 0.353 0.312 0.371 0.472 0.425 0.447 0.352 0.469

-0.074 0.139 0.066 0.011 -0.022 0.025 -0.039 0.113 0.467 0.467 0.502 0.502 0.539 0.539 0.589 0.589 0.426 0.426 0.576 0.576 0.917 0.917 0.927 0.927 0.529 0.529 0.643 0.643 0.716 0.716 0.522 0.522 0.446 0.412 0.469 0.447 -0.014 -0.107 0.309 0.290 0.258 0.227 0.339 0.280 0.283 0.308 0.276 0.371 0.350

0.053 0.084 0.195 0.083 -0.061 0.024 0.014 0.093 0.507 0.507 0.587 0.587 0.535 0.535 0.603 0.603 0.468 0.468 0.587 0.587 0.610 0.610 0.611 0.611 0.870 0.870 0.909 0.909 0.610 0.610 0.600 0.600 0.413 0.483 0.470 0.546 0.040 -0.102 0.291 0.314 0.304 0.277 0.357 0.316 0.348 0.404 0.346 0.352 0.446

0.051 0.162 0.170 0.143 -0.063 -0.044 0.100 0.111 0.518 0.518 0.626 0.626 0.601 0.601 0.601 0.601 0.515 0.515 0.586 0.586 0.618 0.618 0.664 0.664 0.557 0.557 0.635 0.635 0.914 0.914 0.884 0.884 0.478 0.561 0.617 0.528 0.014 -0.035 0.387 0.390 0.276 0.363 0.372 0.374 0.446 0.457 0.366 0.329 0.538

-0.035 0.116 0.157 0.070 0.041 -0.077 0.035 0.103 0.492 0.492 0.506 0.506 0.437 0.437 0.481 0.481 0.380 0.380 0.581 0.581 0.438 0.438 0.518 0.518 0.498 0.498 0.501 0.501 0.616 0.616 0.535 0.535 0.843 0.854 0.868 0.846 0.005 -0.094 0.277 0.212 0.246 0.305 0.316 0.301 0.378 0.314 0.303 0.321 0.387

0.148 0.040 0.042 0.083 0.191 -0.128 0.148 -0.186 0.026 0.026 0.002 0.002 0.011 0.011 -0.056 -0.056 0.026 0.026 -0.015 -0.015 -0.042 -0.042 0.016 0.016 0.060 0.060 0.015 0.015 -0.010 -0.010 0.040 0.040 0.070 -0.005 -0.006 -0.039 1.000 0.091 0.035 0.028 0.023 -0.098 -0.011 -0.104 0.035 0.035 -0.029 -0.030 0.012

0.014 0.037 0.014 0.056 0.245 0.114 0.334 -0.120 -0.077 -0.077 -0.030 -0.030 0.031 0.031 -0.088 -0.088 -0.042 -0.042 -0.100 -0.100 -0.074 -0.074 -0.121 -0.121 -0.126 -0.126 -0.062 -0.062 -0.033 -0.033 -0.030 -0.030 -0.084 -0.065 -0.069 -0.105 0.091 1.000 -0.009 -0.032 -0.045 -0.088 0.054 -0.051 0.053 0.021 0.006 -0.025 0.013

0.055 0.213 0.100 0.042 -0.055 -0.048 -0.081 0.036 0.237 0.237 0.385 0.385 0.439 0.439 0.432 0.432 0.367 0.367 0.379 0.379 0.376 0.376 0.355 0.355 0.376 0.376 0.391 0.391 0.393 0.393 0.519 0.519 0.243 0.394 0.388 0.272 -0.028 -0.038 0.737 0.747 0.757 0.728 0.704 0.652 0.244 0.245 0.347 0.182 0.361

-0.092 0.090 0.291 0.202 -0.038 0.047 0.023 0.233 0.391 0.391 0.383 0.383 0.503 0.503 0.508 0.508 0.383 0.383 0.430 0.430 0.377 0.377 0.364 0.364 0.462 0.462 0.405 0.405 0.544 0.544 0.439 0.439 0.377 0.358 0.337 0.414 0.008 0.019 0.303 0.191 0.243 0.287 0.260 0.246 0.750 0.854 0.783 0.803 0.770