Luận văn Thạc sĩ Quản lý giáo dục: Biện pháp quản lý phát triển đội ngũ giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp, ở các trường mầm non trên địa bàn thị xã Bình Long, tỉnh Bình Phước

Chia sẻ: Matroinho | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:188

Thêm vào BST

Báo xấu

41
lượt xem 17
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn "Biện pháp quản lý phát triển đội ngũ giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp, ở các trường mầm non trên địa bàn thị xã Bình Long, tỉnh Bình Phước" được hoàn thành với mục tiêu nhằm hệ thống lý luận, đề tài khảo sát, đánh giá thực trạng thực hiện biện pháp quản lý phát triển đội ngũ GV theo chuẩn nghề nghiệp ở các trường MN trên địa bàn thị xã Bình Long, tỉnh Bình Phước. Từ đó, đề xuất và hoàn thiện các biện pháp nhằm nâng cao chất lượng trong công tác quản lý phát triển đội ngũ GV theo chuẩn nghề nghiệp ở trường mầm non trên địa bàn thị xã Bình Long, tỉnh Bình Phước.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý giáo dục: Biện pháp quản lý phát triển đội ngũ giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp, ở các trường mầm non trên địa bàn thị xã Bình Long, tỉnh Bình Phước

UBND TỈNH BÌNH DƢƠNG TRƢỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT VŨ THỊ KIM HUỆ BIỆN PHÁP QUẢN LÝ PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN THEO CHUẨN NGHỀ NGHIỆP Ở CÁC TRƢỜNG MẦM NON TRÊN ĐỊA BÀN THỊ XÃ BÌNH LONG, TỈNH BÌNH PHƢỚC CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ GIÁO DỤC MÃ SỐ: 8140114 BÌNH DƢƠNG – Năm 2020 1
UBND TỈNH BÌNH DƢƠNG TRƢỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT VŨ THỊ KIM HUỆ BIỆN PHÁP QUẢN LÝ PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN THEO CHUẨN NGHỀ NGHIỆP Ở CÁC TRƢỜNG MẦM NON TRÊN ĐỊA BÀN THỊ XÃ BÌNH LONG, TỈNH BÌNH PHƢỚC CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ GIÁO DỤC MÃ SỐ: 8140114 LUẬN VĂN THẠC SĨ NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. LẠI VĂN CHÍNH BÌNH DƢƠNG – Năm 2020 2
LỜI CAM ĐOAN Tôi tên Vũ Thị Kim Huệ, là học viên cao học lớp CH18QL01, trƣờng đại học Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dƣơng. Tôi xin cam đoan luận văn với đề tài “Biện pháp quản lý phát triển đội ngũ giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp, ở các trƣờng mầm non trên địa bàn thị xã Bình Long, tỉnh Bình Phƣớc” là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết quả nghiên cứu và trình bày trong luận văn là trung thực và chƣa từng đƣợc công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Tác giả luận văn Vũ Thị Kim Huệ i
LỜI CẢM ƠN Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành đến quý Thầy, Cô Trƣờng đại học Thủ Dầu Một đã quan tâm hƣớng dẫn cũng nhƣ giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu đề tài này. Tôi chân thành cảm ơn quý Thầy, Cô đã truyền đạt kiến thức qua từng môn học trong suốt quá trình tôi học tập tại Trƣờng. Đặc biệt, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với giảng viên hƣớng dẫn là TS. Lại Văn Chính, thầy đã quan tâm, tận tình hƣớng dẫn cũng nhƣ chỉ dạy tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu đề tài này. Ban chủ nhiệm và toàn thể cán bộ quản lý, giáo viên tại các trƣờng MN trên địa bàn thị xã Bình Long, tỉnh Bình Phƣớc đã giúp chúng tôi thực hiện khảo sát tìm hiểu vấn đề nghiên cứu trong thực tế Cuối cùng, tôi xin chân thành cảm ơn gia đình, ngƣời thân, đồng nghiệp đã động viên, tạo điều kiện thuận lợi nhất để tôi hoàn thành luận văn này. Do điều kiện và khả năng còn hạn chế nên luận văn sẽ không thể tránh khỏi những thiếu sót. Kính mong quý Thầy/Cô cho thêm nhận xét để luận văn đƣợc hoàn thiện hơn. Trân trọng cảm ơn! Tác giả luận văn Vũ Thị Kim Huệ ii
TÓM TẮT Phát triển đội ngũ GVMN theo chuẩn nghề nghiệp là phát triển nguồn nhân lực trong các trƣờng MN, đảm bảo đủ về số lƣợng và chất lƣợng, cơ cấu đồng bộ và hợp lý nhằm thực hiện tốt mục tiêu kế hoạch hoạt động giáo dục nhà trƣờng. Biện pháp quản lý phát triển đội ngũ GVMN theo chuẩn nghề nghiệp là cách thực thực hiện của Hiệu trƣởng trƣờng MN trong việc lập kế hoạch, quy hoạch đội ngũ GVMN, tuyển dụng, sử dụng, bồi dƣỡng GVMN theo CNN, xây dựng chính sách đãi ngộ, kiểm tra đánh giá phân loại đội ngũ GVMN. Đây là nhiệm vụ quan trọng, đồng thời là điều kiện thuận lợi góp phần nâng cao chất lƣợng giáo dục nhà trƣờng. Vì vậy, vấn đề quản lý phát triển đội ngũ GVMN theo chuẩn nghề nghiệp là vấn đề quan trọng của nƣớc ta cũng nhƣ các trƣờng MN trên địa bàn thị xã Bình Long, Bình Phƣớc. Trong những năm gần đây công tác quản lý phát triển đội ngũ GVMN theo chuẩn nghề nghiệp ỏ các trƣờng MN trên địa bàn thị xã Bình Long, Bình Phƣớc đã đạt đƣợc những thành tựu nhất định, giúp nhà trƣờng chuẩn hóa đội ngũ GVMN. Tuy nhiên, trong quá trình lập kế hoạch, quy hoạch, tuyển dụng, sử dụng, bồi dƣỡng, xây dựng chính sách đãi ngộ, đánh giá xếp loại GVMN còn những hạn chế thiếu sót. Nếu xây dựng đƣợc biện pháp quản lý phù hợp với điều kiện, nguồn lực nhà, các biện pháp thực hiện đồng bộ, khoa học và mang tính cần thiết, khả thi sẽ góp phần nâng cao chất lƣợng trong công tác quản lý phát triển đội ngũ GVMN theo chuẩn nghề nghiệp ỏ các trƣờng MN trên địa bàn thị xã Bình Long, Bình Phƣớc. Trong đề tài này, ngƣời nghiên cứu đã sử dụng các phƣơng pháp nghiên cứu lý luận và thực tiễn nhƣ quan sát, phỏng vấn, điều tra bảng hỏi và thống kế toán học nhằm đƣa ra những bằng chứng định lƣợng và định tính đáng tin cậy. Từ kết quả nghiên cứu thực trạng biện pháp quản lý phát triển đội ngũ GVMN theo chuẩn nghề nghiệp ở các trƣờng MN tại thị xã Bình Long, Bình Phƣớc, ngƣời nghiên cứu đã đề xuất đƣợc 6 biện pháp quản lý dựa trên những nguyên nhân hạn chế trong lập kế hoạch, quy hoạch, tuyển dụng, sử dụng, bồi dƣỡng, xây dựng chính sách đãi ngộ, đánh giá xếp loại GVMN đáp ứng yêu cầu thực tế nâng cao chất lƣợng đội iii
ngũ giáo viên mầm non tại các trƣờng MN tại thị xã Bình Long, Bình Phƣớc, nhƣ: Nâng cao nhận thức cho CBQL, GV về phát triển đội ngũ GVMN theo CNN; Thực hiện quy hoạch phát triển đội ngũ GVMN theo CNN đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục mầm non; Đổi mới công tác tuyển dụng và sử dụng GVMN theo CNN; Thực hiện bồi dƣỡng GVMN theo CNN; Xây dựng chính sách đãi ngộ phù hợp thúc đẩy phát triển đội ngũ GVMN theo CNN; Tăng cƣờng đánh giá GVMN theo CNN.. Các biện pháp quản lý phát triển đội ngũ GVMN theo chuẩn nghề nghiệp ở các trƣờng MN đƣợc trƣng cầu ý kiến của tất cả các phiếu hỏi đối với 90 giáo viên và cán bộ quan lý trên địa bàn thị xã Bình Long, Bình Phƣớc đánh giá tính khả thi và cần thiết đáp ứng yêu cầu trong lập kế hoạch, quy hoạch, tuyển dụng, sử dụng, bồi dƣỡng, xây dựng chính sách đãi ngộ, đánh giá xếp loại GVMN và góp phần hoàn thiện công tác quản lý phát triển đội ngũ GVMN theo chuẩn nghề nghiệp ở các trƣờng MN tại thị xã Bình Long, Bình Phƣớc. iv
MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................. i LỜI CẢM ƠN.................................................................................................. ii TÓM TẮT ...................................................................................................... iii DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ......................................................................... ix DANH MỤC CÁC BẢNG .............................................................................. x DANH MỤC BIỂU ĐỒ ................................................................................ xii PHẦN MỞ ĐẦU ............................................................................................. 1 PHẦN NỘI DUNG ......................................................................................... 9 CHƢƠNG 1 ............................................................................................................. 9 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN ........... 9 THEO CHUẨN NGHỀ NGHIỆP Ở TRƢỜNG MẦM NON ................................. 9 1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề ........................................................................... 9 1.1.1. Các công trình nghiên cứu nƣớc ngoài.................................................. 9 1.1.2. Các công trình nghiên cứu trong nƣớc ................................................ 12 1.2. Một số khái niệm cơ bản ................................................................................. 15 1.2.1. Quản lý ................................................................................................ 15 1.2.2. Quản lý giáo dục, quản lý trƣờng mầm non ........................................ 16 1.2.3. Chuẩn nghề nghiệp giáo viên mầm non .............................................. 18 1.2.4. Đội ngũ giáo viên mầm non ................................................................ 18 1.2.5. Phát triển đội ngũ giáo viên mầm non theo chuẩn nghề nghiệp ......... 19 1.2.6. Biện pháp quản lý phát triển đội ngũ giáo viên theo CNN ................. 20 1.3. Lý luận về đội ngũ giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp tại các trƣờng MN ..... 21 1.3.1. Vị trí, vai trò của đội ngũ giáo viên mầm non..................................... 21 1.3.2. Nhiệm vụ, quyền hạn của ngƣời giáo viên mầm non .......................... 22 1.3.3. Chuẩn nghề nghiệp của giáo viên mầm non ....................................... 22 1.4. Lý luận về quản lý phát triển đội ngũ giáo viên tại các trƣờng mầm non theo chuẩn nghề nghiệp giáo viên mầm non .................................................................. 25 v
1.4.1. Sự cần thiết phải quản lý phát triển giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp giáo viên mầm non ................................................................................................. 25 1.4.2. Yêu cầu quản lý phát triển đội ngũ giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp giáo viên mầm non ................................................................................................. 26 1.4.3. Nội dung quản lý phát triển đội ngũ giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp giáo viên mầm non ................................................................................................. 27 1.5. Các yếu tố ảnh hƣởng đến công tác quản lý phát triển đội ngũ giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp tại các trƣờng mầm non .......................................................... 31 1.5.1. Các yếu tố chủ quan ............................................................................ 31 1.5.2. Các yếu tố khách quan......................................................................... 33 Tiểu kết chƣơng 1................................................................................................... 34 CHƢƠNG 2 ........................................................................................................... 35 THỰC TRẠNG QUẢN LÝ PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN THEO CHUẨN NGHỀ NGHIỆP Ở CÁC TRƢỜNG MẦM NON TRÊN ĐỊA BÀN THỊ XÃ BÌNH LONG, TỈNH BÌNH PHƢỚC .............................................................. 35 2.1. Khái quát về các trƣờng mầm non trên địa bàn thị xã Bình Long, tỉnh Bình Phƣớc...................................................................................................................... 35 2.2. Giới thiệu về khảo sát thực trạng .................................................................... 37 2.3. Thực trạng phát triển đội ngũ giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp ................... 42 2.3.1. Thực trạng nhận thức của cán bộ quản lý và giáo viên về vị trí vai trò của GVMN ............................................................................................................. 42 2.3.2. Thực trạng đội ngũ giáo viên mầm non theo chuẩn nghề nghiệp tại các trƣờng MN trên địa bàn thị xã Bình Long, tỉnh Bình Phƣớc ................................. 44 2.3.3. Kiểm tra đánh giá và phân loại giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp giáo viên mầm non thị xã Bình Long, tỉnh Bình Phƣớc ................................................ 50 2.4. Thực trạng quản lý phát triển đội ngũ giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp ở các trƣờng mầm non thị xã Bình Long, tỉnh Bình Phƣớc ............................................ 52 2.4.1. Thực trạng nhận thức về sự cần thiết phải phát triển đội ngũ giáo viên mầm non và đặc điểm phát triển đội ngũ giáo viên mầm non ............................... 52 vi
2.4.2. Lập kế hoạch phát triển đội ngũ giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp giáo viên mầm non ......................................................................................................... 55 2.4.3. Thực trạng quy hoạch phát triển đội ngũ giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp giáo viên mầm non tại các trƣờng mầm non thị xã Bình Long, tỉnh Bình Phƣớc...................................................................................................................... 58 2.4.4. Thực trạng tuyển dụng giáo viên mầm non theo chuẩn nghề nghiệp giáo viên mầm non tại các trƣờng thị xã Bình Long, tỉnh Bình Phƣớc ................. 60 2.4.5. Thực trạng sử dụng đội ngũ giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp giáo viên mầm non tại các trƣờng thị xã Bình Long, tỉnh Bình Phƣớc ......................... 61 2.4.6. Thực trạng công tác bồi dƣỡng đội ngũ giáo viên mầm non............... 63 2.4.7. Thực trạng chính sách đãi ngộ đối với đội ngũ giáo viên mầm non ... 65 2.5. Thực trạng các yếu tố ảnh hƣởng đến công tác phát triển đội ngũ giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp ở các trƣờng mầm non trên địa bàn thị xã Bình Long, tỉnh Bình Phƣớc ............................................................................................................. 68 2.5.1. Thực trạng các yếu tố chủ quan ........................................................... 68 2.5.2. Thực trạng các yếu tố khách quan ....................................................... 69 2.6. Đánh giá chung về thực trạng quản lý phát triển đội ngũ giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp ở các trƣờng mầm non trên địa bàn thị xã Bình Long, tỉnh Bình Phƣớc...................................................................................................................... 70 2.6.1. Mặt mạnh ............................................................................................. 70 2.6.2. Hạn chế ................................................................................................ 71 2.6.3. Nguyên nhân hạn chế đến quản lý phát triển đội ngũ giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp ở các trƣờng mầm non ............................................................ 72 Tiểu kết chƣơng 2................................................................................................... 72 CHƢƠNG 3 ........................................................................................................... 74 BIỆN PHÁP QUẢN LÝ PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN THEO CHUẨN NGHỀ NGHIỆP Ở CÁC TRƢỜNG MẦM NON TRÊN ĐỊA BÀN .................... 74 THỊ XÃ BÌNH LONG, TỈNH BÌNH PHƢỚC ...................................................... 74 3.1. Cơ sở đề xuất các biện pháp ............................................................................ 74 vii
3.2. Nguyên tắc đề xuất biện pháp quản lý phát triển đội ngũ giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp giáo viên mầm non ............................................................................ 76 3.2.1. Nguyên tắc đảm bảo tính pháp lý ........................................................ 76 3.2.2. Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống ...................................................... 76 3.2.3. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa ........................................................ 76 3.2.4. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn ...................................................... 77 3.2.5. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi, hiệu quả ......................................... 77 3.3. Biện pháp quản lý phát triển đội ngũ giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp ở các trƣờng mầm non trên địa bàn thị xã Bình Long, tỉnh Bình Phƣớc ........................ 78 3.3.1. Nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý, giáo viên về phát triển đội ngũ giáo viên mầm non theo chuẩn nghề nghiệp ................................................... 78 3.3.2. Thực hiện quy hoạch phát triển đội ngũ giáo viên mầm non theo chuẩn nghề nghiệp đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục mầm non..................................... 80 3.3.3. Đổi mới công tác tuyển dụng và sử dụng giáo viên mầm non theo chuẩn nghề nghiệp.................................................................................................. 83 3.3.4. Thực hiện bồi dƣỡng giáo viên mầm non theo chuẩn nghề nghiệp .... 86 3.3.5. Xây dựng chính sách đãi ngộ phù hợp thúc đẩy phát triển đội ngũ giáo viên mầm non theo chuẩn nghề nghiệp .................................................................. 90 3.3.6. Tăng cƣờng đánh giá giáo viên mầm non theo chuẩn nghề nghiệp .... 92 3.4. Mối quan hệ giữa các biện pháp......................................................................... 94 3.5. Khảo nghiệm sự cần thiết và tính khả thi của các biện pháp ................................ 95 3.5.1. Những vấn đề chung về khảo nghiệm ................................................. 95 3.5.2. Kết quả khảo nghiệm ........................................................................... 95 3.5.3. Kiểm định tính cần thiết và khả thi của các biện pháp đề xuất ......... 102 Tiểu kết chƣơng 3................................................................................................. 103 KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ...................................................................... 104 TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................... 108 MỤC LỤC PHỤ LỤC .............................................................................................. 1 viii
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT CBQL Cán bộ quản lý CMT Cha mẹ trẻ CNN Chuẩn nghề nghiệp ĐLC Độ lệch chuẩn ĐTB Điểm trung bình GVMN Giáo viên mầm non GV Giáo viên GD&ĐT Giáo dục và Đào tạo MN Mầm non UBND Ủy ban nhân dân HT Hiệu trƣởng LĐSP Lao động sƣ phạm LĐ-TB-XH Lao động-Thƣơng binh-Xã hội ix
DANH MỤC CÁC BẢNG 1. Bảng 2. 1: Đối tƣợng tham gia khảo sát thực trạng ........................................... 38 2. Bảng 2. 2: Quy ƣớc xử lí thông tin phiếu khảo sát ............................................ 41 3. Bảng 2. 3: Ý kiến của GV, CBQL về vị trí vai trò GV trong trƣờng MN ......... 42 4. Bảng 2. 4: Ý kiến của GV,CBQL về kiến thức của đội ngũ GV tại các trƣờng mầm non thị xã Bình Long, tỉnh Bình Phƣớc ........................................................ 44 5. Bảng 2. 5: Ý kiến của GV,CBQL về kỹ năng của đội ngũ GV tại các trƣờng mầm non thị xã Bình Long, tỉnh Bình Phƣớc ........................................................ 46 6. Bảng 2. 6: Ý kiến của GV,CBQL về phẩm chất đạo đức của đội ngũ GV tại các trƣờng mầm non thị xã Bình Long, tỉnh Bình Phƣớc ............................................ 49 7. Bảng 2. 7: Ý kiến của GV,CBQL về thực trạng kiểm tra đánh giá và phân loại đội ngũ GV theo CNN............................................................................................ 50 8. Bảng 2. 8: Thực trạng đánh giá xếp loại giáo viên MN trên địa bàn thị xã Bình Long, tỉnh Bình Phƣớc theo Quyết định số 02/2008/QĐ-BGDĐT ....................... 51 9. Bảng 2. 9: Thực trạng đánh giá xếp loại giáo viên MN trên địa bàn thị xã Bình Long, tỉnh Bình Phƣớc theo Thông tƣ số 26/2018/TT-BGDĐT ........................... 52 10. Bảng 2. 10: Ý kiến của GV, CBQL về sự cần thiết phải phát triển đội ngũ giáo viên mầm non theo chuẩn nghề nghiệp .................................................................. 53 11. Bảng 2. 11: Ý kiến của GV,CBQL về đặc điểm phát triển đội ngũ GVMN theo chuẩn nghề nghiệp.................................................................................................. 54 12. Bảng 2. 12: Ý kiến của GV,CBQL về việc lập kế hoạch phát triển đội ngũ giáo viên mầm non theo chuẩn nghề nghiệp .................................................................. 55 13. Bảng 2. 13: Ý kiến của GV,CBQL về thực trạng quy hoạch đội ngũ GVMN theo CNN................................................................................................................ 58 14. Bảng 2. 14: Ý kiến của GV,CBQL về tuyển dụng GVMN theo CNN ............ 60 15. Bảng 2. 15: Ý kiến của GV,CBQL về sử dụng GVMN theo CNN ................. 62 16. Bảng 2. 16: Ý kiến của GV,CBQL về bồi dƣỡng đội ngũ giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp GVMN ............................................................................................... 63 17. Bảng 2. 17: Ý kiến của GV,CBQL về thực trạng chính sách đãi ngộ đội ngũ GVMN theo CNN .................................................................................................. 66 x
18. Bảng 2. 18: Ý kiến của GV,CBQL về các yếu tố ảnh hƣởng chủ quan........... 68 19. Bảng 2. 19: Ý kiến của GV,CBQL về các yếu tố ảnh hƣởng khách quan ....... 69 xi
DANH MỤC BIỂU ĐỒ 1. Biểu đồ 3. 1: Ý kiến của GV,CBQL về tính cần thiết và khả thi của biện pháp “Nâng cao nhận thức cho CBQL, GV về phát triển đội ngũ GVMN theo CNN” . 96 2. Biểu đồ 3. 2: Kết quả hỏi ý kiến GV,CBQL tham gia đánh giá về mức độ cần thiết và khả thi của biện pháp “Thực hiện quy hoạch phát triển đội ngũ GVMN theo CNN đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục mầm non” ...................................... 97 3. Biểu đồ 3. 3: Kết quả hỏi ý kiến GV,CBQL về cần thiết và khả thi của biện pháp “Đổi mới công tác tuyển dụng và sử dụng GVMN theo CNN” ................... 98 4. Biểu đồ 3. 4: Kết quả hỏi ý kiến GV,CBQL đánh giá tính cần thiết và khả thi của biện pháp 4 “Thực hiện bồi dƣỡng GVMN theo chuẩn nghề nghiệp” ............ 99 5. Biểu đồ 3. 5: Kết quả hỏi ý kiến GV, CBQL đánh giá tính cần thiết và khả thi của biện pháp 5 “Xây dựng chính sách đãi ngộ phù hợp thúc đẩy phát triển đội ngũ GVMN theo chuẩn nghề nghiệp” ......................................................................... 100 6. Biểu đồ 3. 6: Kết quả hỏi ý kiến GV, CBQL đánh giá tính cần thiết và khả thi của biện pháp 6 “Tăng cƣờng đánh giá GVMN theo chuẩn nghề nghiệp”.......... 101 7. Biểu đồ 3. 7: Kết quả thống kê ý kiến của GV, CBQL về tính cần thiết và khả thi của các biện pháp...............................................................................................99 xii
PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do lựa chọn đề tài Trong thời kỳ kinh tế - xã hội phát triển và hội nhập, việc xây dựng một nền giáo dục chất lƣợng luôn là nhân tố quan trọng, quyết định thúc đẩy và duy trì sự phát triển của mỗi quốc gia. Việt Nam là một nƣớc đang trên đƣờng phát triển, đất nƣớc ngày càng văn minh, giàu mạnh và hội nhập, nên công cuộc đầu tƣ phát triển giáo dục luôn đƣợc xem là quốc sách hành đầu. Nghị quyết số 29- NQ/TW Về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trƣờng định hƣớng Xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế đã xác định: “Phát triển đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục và đào tạo” là một trong 9 nhiệm vụ, giải pháp (Ban Chấp hành trung ƣơng Đảng, 2013). Giáo viên là một trong những yếu tố then chốt quyết định đến thành công của giáo dục Việt Nam nói chung và các trƣờng mầm non nói riêng. Giáo viên mầm non cần đƣợc trang bị đầy đủ về phẩm chất đạo đức, năng lực chuyên môn, nghiệp vụ sƣ phạm sẽ giúp cho quá trình thực hiện mục tiêu giáo dục của bậc học mầm non trong các trƣờng diễn ra hiệu quả và chất lƣợng. Phát triển đội ngũ giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp giáo viên mầm non là một trong những nhân tố cơ bản của các điều kiện đảm bảo chất lƣợng về việc tổ chức các hoạt động chăm sóc nuôi dƣỡng và giáo dục trẻ trong nhà trƣờng. Bởi lẽ, đội ngũ giáo viên là lực lƣợng thƣờng xuyên tiếp xúc với trẻ, họ trực tiếp hƣớng dẫn, chăm sóc trẻ; thực hiện thiết kế đồ dùng, đồ chơi và biên soạn tài liệu dạy học; tổ chức không gian lớp học và theo dõi kiểm tra đánh giá sự phát triển của trẻ; xây dựng bầu không khí lớp học vui vẻ, thoải mái và hứng thú cho trẻ tham gia trải nghiệm an toàn trong các hoạt động gắn liền với đời sống thực tiễn. Từ đó, đòi hỏi các trƣờng mầm non phải quan tâm vấn đề phát triển đội ngũ giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp giáo viên mầm non lên hàng đầu. Việc tiếp cận theo chuẩn nghề nghiệp giáo viên mầm non trong quá trình phát triển đội ngũ giáo viên ở các trƣờng mầm non là xác định khung năng lực cần thiết trong mỗi giáo viên nhằm đáp ứng tốt mục tiêu giáo dục mầm non đã 1
đƣợc xác định. Tuy nhiên, trong nguồn nhân lực nói chung và đội ngũ giáo viên mầm non nói riêng đang có những dấu hiệu mất cân đối về trình độ, cơ cấu, thiếu lao động đáp ứng yêu cầu nghề nghiệp Trong những năm qua, trên địa bàn thị xã Bình Long, tỉnh Bình Phƣớc, đội ngũ giáo viên mầm non bƣớc đầu đáp ứng đƣợc yêu cầu về số lƣợng, có cơ cấu tƣơng đối phù hợp và có sự tiến bộ về chất lƣợng, nhƣng theo xu thế đổi mới giáo dục hiện nay thì vẫn còn tồn tại những bất cập, hạn chế nhất định. Sự phân bổ giáo viên mầm non, sử dụng cũng nhƣ đào tạo bồi dƣỡng và chính sách đãi ngộ cho giáo viên trong các trƣờng mầm non trên địa bàn thị xã Bình Long chƣa đƣợc hợp lý giữa các vùng miền, địa phƣơng, có nơi thừa và thiếu giáo viên mầm non có tay nghề. Bởi lẽ, khi tuyển dụng giáo viên các trƣờng mầm non chƣa căn cứ vào năng lực nghề nghiệp, số lớp, cơ sở vật chất, điều kiện khó khăn về giao thông, chính sách đãi ngộ, áp lực công việc. Đặc biệt, chế độ lƣơng thƣởng cho giáo viên chƣa đƣợc hợp lý, nhiều trƣờng phải cho giáo viên tạm ứng trƣớc tháng lƣơng tiếp theo để trang trải trong cuộc sống, lễ Tết (Phòng Giáo dục và Đào tạo thị xã Bình Long tỉnh Bình Phƣớc, 2019). Nhìn chung, việc phát triển đội ngũ giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp giáo viên mầm non tại các trƣờng, nhất là trên địa bàn thị xã Bình Long, tỉnh Bình Phƣớc trong thời gian qua đã đạt đƣợc một số kết quả nhất định trong việc đáp ứng nguồn nhân lực có năng lực chuyên môn và nghiệp vụ sƣ phạm. Đội ngũ giáo viên tại các trƣờng mầm non phát triển về số lƣợng, chất lƣợng từng bƣớc đƣợc nâng lên song vẫn còn bộc lộ nhiều hạn chế và thiếu sót, đặc biệt từ khi Thông tƣ số 26/2018 /TT-BGDĐT ngày 08 tháng 10 năm 2018 của Bộ trƣởng Bộ GD&ĐT ban hành quy định chuẩn nghề nghiệp giáo viên mầm non. Qua đối chiếu, đánh giá phân loại theo chuẩn nghề nghiệp GVMN năm học 2018-2019 thực tế cho thấy đội ngũ GVMN tại thị xã Bình Long còn nhiều hạn chế về trình độ, chuyên môn nghiệp vụ. Để đảm bảo đội ngũ GVMN đạt chuẩn nghề nghiệp, đáp ứng yêu cầu chăm sóc nuôi dƣỡng và giáo dục trẻ trong nhà trƣờng, góp phần nâng cao năng suất lao động, mục tiêu phát triển toàn diện trẻ theo Chƣơng trình giáo dục mầm non, thực hiện tốt mục tiêu giáo dục theo yêu cầu đổi mới và 2
hội nhập quốc tế. Giải quyết những vấn đề trên là một nhiệm vụ quan trọng, cấp thiết, lâu dài đối với công tác quản lý tại các trƣờng mầm non trên địa bàn thị xã Bình Long, tỉnh Bình Phƣớc. Với những lí do nêu trên, tôi chọn đề tài: “Biện pháp quản lý phát triển đội ngũ giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp ở các trường mầm non trên địa bàn thị xã Bình Long, tỉnh Bình Phước” làm đề tài nghiên cứu cho luận văn thạc sĩ chuyên ngành Quản lý giáo dục. 2. Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở hệ thống lý luận, đề tài khảo sát, đánh giá thực trạng thực hiện biện pháp quản lý phát triển đội ngũ GV theo chuẩn nghề nghiệp ở các trƣờng MN trên địa bàn thị xã Bình Long, tỉnh Bình Phƣớc. Từ đó, đề xuất và hoàn thiện các biện pháp nhằm nâng cao chất lƣợng trong công tác quản lý phát triển đội ngũ GV theo chuẩn nghề nghiệp ở trƣờng mầm non trên địa bàn thị xã Bình Long, tỉnh Bình Phƣớc. 3. Đối tƣợng và khách thể nghiên cứu 3.1. Đối tƣợng nghiên cứu Quản lý sự phát triển đội ngũ GV theo chuẩn nghề nghiệp ở các trƣờng MN trên địa bàn thị xã Bình Long, tỉnh Bình Phƣớc 3.2. Khách thể nghiên cứu Quản lý sự phát triển đội ngũ giáo viên ở các trƣờng MN 4. Nhiệm vụ nghiên cứu - Hệ thống hóa cơ sở lý luận về biện pháp quản lý phát triển đội ngũ giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp giáo viên mầm non. - Phân tích thực trạng biện pháp quản lý phát triển đội ngũ giáo viên theo CNN ở các trƣờng mầm non trên địa bàn thị xã Bình Long, tỉnh Bình Phƣớc. - Đề xuất các biện pháp quản lý phát triển đội ngũ giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp ở các trƣờng mầm non trên địa bàn thị xã Bình Long, tỉnh Bình Phƣớc và tổ chức khảo nghiệm các biện pháp đã đề xuất. 5. Giả thuyết khoa học Tại các trƣờng MN trên địa bàn thị xã Bình Long, tỉnh Bình Phƣớc đã thực hiện nhiều biện pháp quản lý phát triển đội ngũ giáo viên, song công tác lập kế 3
hoạch, quy hoạch, tuyển dụng, sử dụng, bồi dƣỡng, xây dựng chính sách đãi ngộ, đánh giá xếp loại GVMN vẫn còn những bất cập, hạn chế. Nếu khảo sát, đánh giá đúng thực trạng và xác định đƣợc nguyên nhân hạn chế trong thực trạng quản lý phát triển đội ngũ giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp thì có thể đề xuất những biện pháp quản lý phát triển đội ngũ giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp ở trƣờng MN đảm bảo tính cần thiết và khả thi. 6. Phạm vi nghiên cứu 6.1. Về nội dung Đề tài khảo sát thực trạng biện pháp quản lý phát triển đội ngũ giáo viên theo CNN tại các trƣờng mầm non công lập trên địa bàn thị xã Bình Long, tỉnh Bình Phƣớc dƣới sự điều hành, lãnh đạo của Hiệu trƣởng nhà trƣờng. 6.2. Về địa bàn Tiến hành khảo sát 20 cán bộ quản lý và 100 giáo viên trong 08 trƣờng mầm non trên địa bàn thị xã Bình Long, tỉnh Bình Phƣớc. Trong đó, tổ chức phỏng vấn 5 cán bộ quản lý là Hiệu trƣởng và 10 giáo viên thuộc 08 trƣờng mầm non tham gia khảo sát để làm rõ hơn cho kết quả nghiên cứu định lƣợng. 6.3. Về thời gian Đề tài khảo sát thực trạng trong thời gian từ năm học 2018 – 2019 7. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu 7.1. Phƣơng pháp luận 7.1.1. Quan điểm hệ thống - cấu trúc Quan điểm hệ thống, cấu trúc nghiên cứu hiện tƣợng một cách toàn diện, trên nhiều mặt, dựa vào việc phân tích đối tƣợng thành các bộ phận. Xác định mối quan hệ hữu cơ giữa các yếu tố của hệ thống để tìm quy luật phát triển. Qua cách tiếp cận quan điểm này, ngƣời nghiên cứu tìm hiểu đƣợc mối liên hệ chặt chẽ trong các biện pháp quản lý phát triển đội ngũ giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp giáo viên mầm non. Thông qua việc nghiên cứu, quan điểm hệ thống, cấu trúc giúp ngƣời nghiên cứu tìm hiểu chính xác thực trạng trong công tác quản lý phát triển đội ngũ giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp tại các trƣờng trên địa bàn thị xã Bình Long, tỉnh Bình Phƣớc. 4
7.1.2. Quan điểm lịch sử - logic Phân tích, đánh giá thực trạng biện pháp quản lý phát triển đội ngũ giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp tại các trƣờng trên địa bàn thị xã Bình Long, tỉnh Bình Phƣớc trong điều kiện về không gian, thời gian và điều kiện hoàn cảnh cụ thể, nhằm điều tra thu thập số liệu chính xác thực tiễn, đúng với mục đích nghiên cứu cho đề tài, trình bày công trình nghiên cứu theo một trình tự cụ thể và hợp lý. 7.1.3. Quan điểm thực tiễn Việc nghiên cứu thực trạng biện pháp quản lý phát triển đội ngũ giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp tại các trƣờng trên địa bàn thị xã Bình Long, tỉnh Bình Phƣớc xuất phát từ thực tiễn của công tác quản lý trong các trƣờng mầm non ở địa phƣơng, nhằm tìm ra những tồn tại, nguyên nhân khó khăn thực tế trong công tác quản lý phát triển đội ngũ giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp tại các trƣờng trên địa bàn, từ đó đề xuất các biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý phát triển đội ngũ giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp tại các trƣờng mầm non. 7.2. Phƣơng pháp nghiên cứu 7.2.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận Phƣơng pháp này dùng để phân tích và tổng hợp sách báo và các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài; phân loại và hệ thống hoá những nội dung lý luận làm cơ sở lý luận về quản lý phát triển đội ngũ giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp giáo viên mầm non. 7.2.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn 7.2.2.1. Phương pháp khảo sát bằng phiếu hỏi - Mục tiêu: Thu phập đầy đủ thông tin, ý kiến đóng góp của giáo viên, cán bộ quản lý tại các trƣờng MN trên địa bàn thị xã Bình Long, Bình Phƣớc để nâng cao tính chính xác trong nghiên cứu định lƣợng về thực trạng quản lý phát triển đội ngũ giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp tại các trƣờng trên địa bàn thị xã Bình Long, tỉnh Bình Phƣớc - Nội dung: Ngƣời nghiên cứu tiến hành điều tra để thu thập thông tin về thực trạng quản lý và phát triển đội ngũ giáo viên, đánh giá làm cơ sở đề xuất xây 5
dựng các biện pháp thực hiện, thăm dò về tính khả thi và hiệu quả của các biện pháp quản lý đã đề xuất - Cách thực hiện: Xây dựng bảng hỏi khảo sát thực trạng dựa trên cơ sở lý luận của chƣơng 1, bảng hỏi đƣợc thiết kế dành cho giáo viên và cán bộ quản lý tại các trƣờng mầm non trên địa bàn thị xã Bình Long, tỉnh Bình Phƣớc với các nội dung chính nhƣ đánh giá nhận thức của đội ngũ GV và CBQL về mục tiêu hoạt động, đánh giá về khả năng thực hiện các nội dung hoạt động, cũng nhƣ trong công tác quản lý hoạt động phát triển đội ngũ GVMN theo CNN. Theo đó, tiến hành gửi đến các GV, CBQL tại các trƣờng MN trên địa bàn. 7.2.2.2. Phương pháp quan sát - Mục tiêu: Thu thập thêm những minh chứng cho quá trình quản lý biện pháp phát triển đội ngũ giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp trong các trƣờng MN. - Nội dung: Phƣơng pháp đƣợc sử dụng để quan sát giáo viên trong các giờ lên lớp, khả năng tổ chức các hoạt động chăm sóc nuôi dƣỡng và giáo dục trẻ của giáo viên, sự hứng thú tham gia trải nghiệm của trẻ, nhằm hình thành cơ sở lý luận của đề tài. - Cách thực hiện: Ngƣời nghiên cứu tiến hành nhiều quan sát khác nhau trong từng giai đoạn thực hiện quản lý biện pháp phát triển đội ngũ giáo viên, tập trung quan sát các hoạt động dạy của giáo viên, năng lực thực hiện của giáo viên theo chuẩn nghề nghiệp cũng nhƣ quan sát sự hài lòng của các bên tham gia. 7.2.2.3. Phương pháp nghiên cứu hồ sơ - Mục tiêu: Làm rõ thêm những minh chứng, thống kê đầy đủ những tài liệu, văn bản mà nhà trƣờng thực hiện theo quy định trong quá trình quản lý phát triển đội ngũ giáo viên để làm minh chứng cho đề tài - Nội dung: Phƣơng pháp đƣợc sử dụng để phát hiện và khai thác những khía cạnh mà các hệ thống văn bản, hồ sơ xét tuyển, sử dụng, bồi dƣỡng, đánh giá giáo viên, các chỉ thị ban hành, các công trình nghiên cứu trƣớc đây chƣa đề cập đến, làm cơ sở cho việc nghiên cứu tiếp theo. - Cách thực hiện: Liên hệ, xin phép lãnh đạo các trƣờng MN trên địa bàn thị xã Bình Long, Bình Phƣớc, xem và ghi chép lại tất cả những vấn đề liên quan 6