luận văn: THỰC TRẠNG VỀ CÔNG TÁC TỔ CHỨC QUẢN LÝ, DẠY NGHỀ VÀ TẠO VIỆC LÀM CHO NGƯỜI SAU CAI NGHIỆN TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

Chia sẻ: Nguyễn Thị Bích Ngọc | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:66

Thêm vào BST

Báo xấu

201
lượt xem 47
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nghiện ma tuý và tội phạm ma túy đã và đang hoành hành ở mọi nơi trên khắp thế giới, bất kể thành phố hay nông thôn, ở vùng núi hay đồng bằng, ở các nước tư bản giàu có hay các nước chậm phát triển. Trong vòng 15 năm qua, mặc dù đất nước đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng về kinh tế - xã hội góp phần tạo nên những thay đối đáng kể trong đời sống vật chất và tinh thần cũng như tạo cho con người nhiều nếp sống hiện đại, nhưng rất đông...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: luận văn: THỰC TRẠNG VỀ CÔNG TÁC TỔ CHỨC QUẢN LÝ, DẠY NGHỀ VÀ TẠO VIỆC LÀM CHO NGƯỜI SAU CAI NGHIỆN TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

1.1.1.1.1.1.1.1 LU N VĂN T T NGHI P TÀI: “TH C TR NG V CÔNG TÁC T CH C QU N LÝ, D Y NGH VÀ T O VI C LÀM CHO NGƯ I SAU CAI NGHI N T I THÀNH PH H CHÍ MINH.”
M CL C L IM U ...................................................................................................... 7 N I DUNG ........................................................................................................... 9 CHƯƠNG I: CƠ S LÝ LU N ....................................................................... 9 1. T ng quan v tình hình nghi n ma túy Vi t Nam. ...................................... 9 1.1. Các khái ni m liên v ma túy. ................................................................... 9 1.1.1. Ma túy .................................................................................................... 9 1.1.2. Nghi n ma túy và ôi nét v l ch s nghi n ma túy Vi t Nam. ..... 9 1.2.3 Ngư i nghi n ma túy........................................................................... 14 2. Công tác phòng ch ng ma túy nư c ta. ...................................................... 15 2.1.V công tác gi m cung ma túy. ............................................................ 16 2.2. Công tác gi m c u ma túy. .................................................................. 17 2.3. Công tác gi m h i ma túy. ................................................................... 22 CHƯƠNG II: TH C TR NG V CÔNG TÁC T CH C QU N LÝ, D Y NGH VÀ T O VI C LÀM CHO NGƯ I SAU CAI NGHI N T I THÀNH PH H CHÍ MINH ............................................................... 23 1. S c n thi t t ch c qu n lý, d y ngh và t o vi c làm cho ngư i sau cai nghi n. ............................................................................................................................................. 23 1.1. c i m kinh t - xã h i c a Thành ph H Chí Minh. .................... 23 1.1.1. c i m kinh t : .......................................................................... 23 1.1.2. c i m xã h i:............................................................................ 24 1.2. Th c tr ng v tình hình nghi n ma túy và công tác cai nghi n t i thành ph H Chí Minh. .............................................................................. 25 1.2.1. Tình hình nghi n ma túy trên a bàn Thành ph . .......................... 25 1.2.2. H n ch công tác cai nghi n ph c h i n năm 2002. .................... 26 2. Cơ s pháp lý c a công tác t ch c, qu n lý, d y ngh và t o vi c làm cho ngư i sau cai nghi n t i Thành ph H Chí Minh. ........................................... 28
2.1. S ch oc a ng, Nhà nư c và các b ngành trong vi c th c hi n NQ16 ....................................................................................................................... 28 2.2. S quan tâm, ki m tra giám sát th c hi n c a y ban nhân dân Thành ph . ............................................................................................................ 30
3. M t s k t qu v công tác t ch c qu n lý, d y ngh và ào t o vi c làm cho ngư i sau cai nghi n t i TP.HCM ................................................ 31 3.1. T i các Trung tâm ch a b nh giáo d c- lao ng xã h i ..................... 31 3.1.1. Ti p nh n và T ch c qu n lý, d y ngh và t o vi c làm cho ngư i sau cai nghi n ................................................................................ 32 3.1.2. Công tác d y ngh ......................................................................... 33 3.2.3. T ch c vi c làm cho ngư i sau cai nghi n ................................... 35 3.1.3. Công tác d y văn hóa..................................................................... 38 3.1.4. M t s ho t ng b sung vi c t ch c qu n lý, d y ngh và t o vi c làm cho ngư i sau cai nghi n. ............................................................ 40 3.2. T i các doanh nghi p s d ng lao ng sau cai nghi n ....................... 45 3.2.1. Tình tr ng vi c làm ........................................................................ 46 3.2.2V ti n lương và thu nh p................................................................ 47 3.2.3.H p ng lao ng ......................................................................... 49 3.2.4. M t s y u t khác nh hư ng quá trình làm vi c c a ngư i lao ng .............................................................................................. 49 3.2.5. V phía các doanh nghi p s d ng lao ng sau cai nghi n ........... 52 4. Nh n xét ánh giá và bài h c kinh nghi m. .................................................. 53 4.1 Nh ng m t làm ư c ........................................................................... 53 4.2. Khó khăn, vư ng m c: ........................................................................ 53 4.3. ánh giá chung. .................................................................................. 54 4.4. Bài h c kinh nghi m. ......................................................................... 56 CHƯƠNG III: PHƯƠNG HƯ NG M C TIÊU VÀ M T S GI I PHÁP KI N NGH ........................................................................................... 59 1. Phương hư ng, nhi m v . .............................................................................. 59 1.1 y m nh công tác tuyên truy n v n ng........................................... 59 1.2. T p trung th c hi n các nhi m v tr ng tâm. ...................................... 60 2. M c tiêu ........................................................................................................... 61
3. Ki n ngh ......................................................................................................... 61 K T LU N ........................................................................................................ 62 DANH M C TÀI LI U THAM KH O. ...................................................... 65
DANH M C CH VI T T T H L :H p ng lao ng UBND : U ban nhân dân NQ16 : Ngh quy t 16 DN : Doanh nghi p TP.HCM : Thành ph H Chí Minh BHYT, BHXH : B o hi m y t , b o hi m xã h i TT : Trung tâm.
L IM U Nghi n ma tuý và t i ph m ma túy ã và ang hoành hành m i nơi trên kh p th gi i, b t k thành ph hay nông thôn, vùng núi hay ng b ng, các nư c tư b n giàu có hay các nư c ch m phát tri n. Trong vòng 15 năm qua, m c dù t nư c ã t ư c nhi u thành t u quan tr ng v kinh t - xã h i góp ph n t o nên nh ng thay i áng k trong i s ng v t ch t và tinh th n cũng như t o cho con ngư i nhi u n p s ng hi n i, nhưng r t ông nh ng ngư i còn l i, c bi t là gi i tr , còn thi u vi c làm, lư i lao ng, ã rơi vào tình c nh b t c và tìm n v i ma túy. Bên c nh ó, không ít gia ình giàu có s n sàng cung c p ti n b c cho các cô c u m mà không bi t ti n ó tiêu vào vi c gì và chính nh ng i tư ng này ã tr thành con m i cho b n buôn bán ma túy. T n n ma túy ã tr thành qu c n n v i nhi u nư c, gây c n tr l n iv i phát tri n kinh t , xã h i; gây ra tác h i to l n i v i m i m t c a cu c s ng, nh hư ng x u n thu n phong m t c c a dân t c.. và c n ư c lên án, lo i b . Trong ó, nghi n ma túy là m i e d a n h nh phúc c a m i ngư i, m i gia ình. V i nh ng tác h i vô cùng to l n mà ma túy em l i Thành ph H Chí Minh, m t tr ng i m kinh t - xã h i phía Nam không ch có nh ng thành t u vư t b c v m t kinh t mà còn ph i i m t gi i quy t v i nhi u t n n xã h i, trong ó có nghi n ma túy. S lư ng 30.000 con nghi n ma túy hi n nay ang t p trung trong các trư ng, trung tâm cai nghi n c a thành ph H Chí Minh (TP.HCM ) ã nói rõ s th t tr trêu y. Vi c u tranh ch ng hi m h a ma túy và giúp ngư i cai nghi n có hi u qu tái hòa nh p c ng ng là m t nhi m v c p bách n ng n không ch c a riêng TP. HCM. Sau m t th i gian t ch c cai nghi n t p trung 2 năm cho hàng v n ngư i nghi n, t l tái nghi n còn r t cao (90%), TP.HCM ã ưa ra sáng ki n và ư c Qu c h i ra Ngh quy t th c hi n án sau cai nghi n, kéo dài t 2-3 năm, giúp h có i u ki n o n tuy t
v i ma túy, hòan thi n nhân cách, có ngh nghi p hòa nh p c ng ng. Thành ph H Chí Minh là a phương i u trong c nư c v vi c t ch c qu n lý, d y ngh và t o vi c làm cho ngư i sau cai nghi n ma túy ư c Qu c h i phê duy t t i kỳ h p th 3, khóa 11 tháng 11/2003. Là sinh viên th c t p t i Phòng chính sách 06 (Phòng chính sách cai nghi n và ph c h i ), C c phòng, ch ng t n n xã h i, thu c B Lao ng – Thương binh và xã h i, em xin nêu “ M t s công tác th c hi n t ch c qu n lý, d y ngh và t o vi c làm cho ngư i sau cai nghi n t i Thành Ph H Chí Minh”. tài c a em s là ph n tham kh o, óng góp ý ki n giúp các nhà qu n lý xã h i và các nhà ho ch nh chính sách tìm ra các gi i pháp kh thi gi i quy t tình tr ng ngư i sau cai nghi n t i Thành Ph H Chí Minh, t ó rút ra bài h c kinh nghi m cho các a phương trên c nư c. Báo cáo g m ba ph n chính: Chương I: Cơ s lý lu n. Chương II: Th c tr ng v công tác t ch c qu n lý, d y ngh và t o vi c làm cho ngư i sau cai nghi n t i Thành ph H Chí Minh. Chương III: Phương hư ng, m c tiêu và m t s gi i pháp ki n ngh . hoàn thành báo cáo này, em ã s d ng m t s phương pháp nghiên c u : - Phương pháp thu th p, th ng kê, ánh giá tài li u. - Phương pháp so sánh. - Phương pháp phân tích t ng h p. Em xin chân thành c m ơn s ch b o, góp ý nhi t tình c a cô giáo H Th Bích Vân cũng như s hư ng d n, giúp , t o m i i u ki n c a các chú, các cô và anh ch , toàn th cán b , công ch c c a Phòng chính sách 06, C c phòng, ch ng t n n xã h i, B Lao ng - Thương binh và xã h i ã giúp em hoàn thành báo cáo này!
N I DUNG CHƯƠNG I: CƠ S LÝ LU N 1. T ng quan v tình hình nghi n ma túy Vi t Nam. 1.1. Các khái ni m liên v ma túy. 1.1.1. Ma túy Con ngư i ã phát hi n và s d ng các ch t ma túy t cách ây 6000 năm. Vi c tr ng và s dùng các cây có ch a ho t ch t ma túy t nhiên ã tr thành thói quen và t p t c c a nhi u dân t c trên th gi i. T th i thư ng c , ngư i Ba tư và ngư i Ai C p ã bi t dùng nh a m cây thu c phi n hút, t o c m giác say sưa và d ch u cho con ngư i. n sau ó, cây c n sa ư c tr nng nhi u khu v c Nam Á ( n , I Ran, Th Nhĩ Kỳ…). Ma túy ã t n t i tư r t lâu i, b i v y t n t i nhi u cách hi u khác nhau v ma túy: Theo t ch c Y t Th gi i (WHO ) thì “Ma túy là b t kì ch t gì khi ưa vào cơ th s ng có th thay i m t hay nhi u ch c năng sinh lý c a cơ th ”.(1) Theo các chuyên gia v ma túy c a Liên Hi p Qu c thì “Ma túy là nh ng ch t có ngu n g c t nhiên và nhân t o, khi thâm nh p vào cơ th con ngư i s làm thay i tâm tr ng, ý th c và trí tu , làm cho con ngư i b l thu c vào ma túy gây nên nh ng t n thương cho cá nhân và c ng ng”.(2) Nhưng theo cách hi u chung nh t thì ma túy là các ch t hóa h c có ngu n g c t nhiên ho c t ng h p, có kh năng c ch th n kinh, có tính ch t gây nghi n và khi ưa vào cơ th quá li u thì s làm thay i các ch c năng sinh lý, tâm lý bình thư ng c a con ngư i. 1.1.2. Nghi n ma túy và ôi nét v l ch s nghi n ma túy Vi t Nam.
Trư c h t, ta c n phân bi t gi a vi c s d ng ma túy, l m d ng ma túy và v n nghi n ma túy: - S d ng ma túy là vi c dùng ma túy v i m c ích ch a b nh, úng li u lư ng, úng lúc theo hư ng d n ch nh c a bác s . Vi c s d ng ma túy như v y mang l i m t s l i ích cho s c kh e c a ngư i dùng. - L m d ng ma túy là s d ng ma túy m t cách quá li u ho c không theo s hư ng d n c a chuyên gia, bác s nh m m c ích tiêu khi n, có h i i v i cơ th . - Khái ni m v nghi n ma túy cũng ư c nhìn nh n nhi u góc khác nhau: Nghi n ma túy t góc y h c ư c t ch c Y t th gi i nh nghĩa là “ Tr ng thái nhi m c chu kỳ hay mãn tính do s d ng l p l i nhi u l n, m t ch t t nhiên hay t ng h p nào ó. S nhi m c này th hi n s tăng d n li u dùng và s l thu c tâm sinh lý c a ngư i dùng vào tác d ng c a ch t ó ”.( 1) Theo quan i m xã h i thì “ Nghi n ma túy là t n n xã h i làm t n h i n s c kh e, nhân cách, nh hư ng x u n i s ng sinh ho t và tr t t an toàn xã h i ”.(15) Tóm l i, nghi n ma túy là hi n tư ng ph thu c c v th xác và tinh th n vào ma túy do s d ng thư ng xuyên v i li u lư ng ngày càng tăng d n n m t kh năng ki m soát b n thân ngư i nghi n ma túy, có h i cho cá nhân và cho xã h i. Quá trình nghi n ma túy di n ra v i các m c ngày càng tăng, u tiên là nh ng khoái c m hoàn toàn mang tính cá nhân, r i n nh ng kh s , au n v t vã, c a chính cá nhân ngư i nghi n và cu i cùng là nh ng hành vi gây nguy hi m cho gia ình và xã h i. Chính vì v y, nghi n ma túy ã b coi là t n n xã h i c n ph i lên án và lo i b . Quá trình hình thành nghi n ma túy Vi t Nam:
L ch s nghi n hút các ch t ma túy Vi t Nam ã có t r t lâu i. Tác h i c a vi c dùng ma túy cũng ư c phát hi n t năm 1665, ã có o lu t c m tr ng cây anh túc.(15) Năm 1802, trư c tình tr ng l n x n do vi c hút thu c phi n gây ra, lu t phòng, ch ng ma túy u tiên ra i. Sau ó, Th c dân Pháp khi xâm lư c nư c ta nh n th y món l i k ch xù do ma túy em l i, chúng ã khuy n khích dân ta nh lúa tr ng thu c phi n. T Cách M ng tháng Tám tr i, v i nh ng n l c c a Chính ph , di n tích tr ng cây thu c phi n ã b thu h p nhi u. Trư c kia, ngư i nghi n ma tuý ch y u t p trung vùng núi phía B c, nơi ng bào có t p t c tr ng cây thu c phi n và hút thu c phi n v i t ng s kho ng 30.000 ngư i. Mi n Nam dư i ch cũ, t n n ma tuý phát tri n tràn lan; theo th ng kê, vào trư c năm 1975, có kho ng 170.000 ngư i nghi n và t p trung các thành ph , th xã. Sau ngày hoà bình l p l i Mi n B c năm 1954, và gi i phóng mi n Nam th ng nh t t nư c năm 1975, dư i ch trương, ư ng l i, chính sách c a ng, Nhà nư c, n n kinh t phát tri n theo hư ng k ho ch hoá t p trung, xã h i ư c qu n lý nghiêm ng t, do ó t n n ma tuý ư c y lùi rõ r t. Năm 1980, c nư c ch còn 30.000 – 40.000 ngư i nghi n. T cu i nhưng năm 1980 n nay, nư c ta chuy n t kinh t k ho ch hoá t p trung sang n n kinh t th trư ng theo nh hư ng xã h i ch nghĩa ã mang l i nhi u thành t u to l n v kinh t và xã h i. Tuy nhiên nh ng năm g n ây, dư i tác ng c a n n kinh t th trư ng, trong xã h i ã có nhi u bi n i nh t nh, phát sinh m t s v n xã h i áng quan tâm, c bi t là t n n nghi n ma tuý. Tình hình nghi n ma túy không ng ng gia tăng và ngày càng ph c t p òi h i chúng ta ph i nghiên c u và hi u sâu hơn v v n này. Nghi n ma túy Vi t Nam hi n nay mang m t s c i m sau: - S lư ng ngư i nghi n ma túy ngày càng tăng qua các năm. Qua s li u
th ng kê c a các t nh, thành ph trong c nư c t năm 1994 n nay, s lư ng ngư i nghi n liên t c gia tăng. Năm 1994, c nư c m i ch có 55.445 ngư i nghi n, n nay có trên 130.000 ngư i, bình quân m i năm tăng hơn 7.000 ngư i nghi n, chi m 13,5%. c bi t là năm 2000 cho n nay, m i năm s ngư i nghi n tăng trên 10.000 ngư i. Theo s li u báo cáo tình hình ngh n ma túy t ng năm c a C c phòng, ch ng t n n xã h i thì s ngư i nghi n có h sơ qu n lý ã tăng nhanh t năm 2000 n nay. C th b ng sau: Năm 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 S i tư ng 92.682 101.408 116.112 127.776 130.387 129.054 130043 B ng s li u trên cho th y, s i tư ng nghi n ma túy ã tăng 37.376 i tư ng t năm 2000 n năm 2006, t c là tăng 40,31%. Tính n tháng 11/2007, con s này là 198.000 i tư ng. ây có th coi là con s áng báo ng v t n n nghi n ma túy nư c ta. - T l tái nghi n cao. Theo s li u c a C c phòng, ch ng t n n xã h i thì có hơn 90% s ngư i ã cai nghi n r i m c nghi n l i. - Vào nh ng năm u th p k 90 ngư i nghi n ch y u t p trung các t nh mi n núi phía B c và m t s thành ph l n: Theo s li u năm 1994, c nư c có 49/53 t nh, thành ph có ngư i nghi n. - S ngư i nghi n ch y u l a tu i thanh thi u niên. Năm 1994, s ngư i nghi n tu i dư i 30 tu i chi m 42% trong s ngư i nghi n thì n nay tính trong c nư c nh ng ngư i nghi n tu i t 18-30 chi m t i kho ng trên 75% t ng s ngư i nghi n. M t s t nh, thành ph như: Hà N i, Qu ng Ninh, H i Phòng, H i Dương … t l ngư i nghi n dư i 30 tu i chi m t 80 – 90%. Con s này cho th y m i quan h gi a ngư i nghi n l a tu i thanh thi u niên v i l c lư ng lao ng c a xã h i. Ta d dàng th y, v i t l m c nghi n i tư ng thanh
thi u niên như trên thì xã h i s m t i m t l c lư ng lao ng ông o ph c v cho s n xu t và phát tri n kinh t t nư c. - a d ng v ch ng l ai ma túy ư c s d ng. N u như trư c kia, thu c phi n là d ng ma túy ph bi n thì ngày nay ma túy t n t i nhi u d ng khác nhau: t Heroin, cocain, h ng phi n, b ch phi n, thu c an th n, thu c ng , ma tuý t ng h p ATS… v i nh ng tác d ng kích thích r t khác nhau. Năm 1994, có 85% s ngư i nghi n s d ng thu c phi n, n nay có 70% ã chuy n sang dùng Hêroin, 2% s d ng ma tuý kích thích th n kinh như Amphêtamin, Estasy… M t s a phương có s ngư i s d ng Hêroin r t cao như: H i Phòng, Qu ng Ninh, H i Dương…trên 90% s d ng Hêroin. - Ngư i nghi n ma tuý dùng b ng ư ng tiêm chích ngày càng ph bi n, ó là nguyên nhân làm gia tăng các b nh lây truy n qua ư ng máu như b nh viêm gan B, HIV/AIDS. Qua i u tra kh o sát, năm 1994, t l ngư i nghi n tiêm chích ma tuý là 28%, n nay, t l ó là 28%. - a d ng v thành ph n xã h i c a các i tư ng nghi n. Hi m h a ma túy không lo i tr b t kỳ ai, b t kỳ gia ình nào, t thành th n nông thôn, t t i ph m, gái m i dâm n công nhân, viên ch c hay ngay c h c sinh, sinh viên. - Nghi n ma túy g n v i t i ph m ngày càng tăng. V i nh ng c i m như trên, ma túy ã và ang gây nh ng tác h i to l n n m im tc a i s ng xã h i: - V m t kinh t : Nghi n ma tuý làm tăng nhi u kho n chi phí xã h i. Theo kh o sát c a B Lao ng – Thương binh và xã h i, bình quân m t ngư i nghi n tiêu t n cho vi c mua ma tuý là 120.000 / ngày, m t năm nư c ta có g n 130.000 ngư i nghi n thì tiêu t n h t trên 1.000 t ng cho vi c dùng ma tuý. Bên c nh ó, hàng năm nhà nư c tiêu t n m t kho n l n cho vi c kh c ph c h u qu do ma tuý l i. Nghi n ma tuý hàng năm làm gi m l c lư ng lao ng, gi m tính h p
d n c a môi trư ng u tư, môi trư ng du l ch d n n gi m thu ngân sách. T n n ma túy khi n hàng năm nhà nư c ph i dành m t kho n ngân sách khá l n cho công tác phòng ch ng ma túy: + Chi phí cho công tác tuyên truy n giáo d c phòng ch ng ma túy + Chi phí cho công tác v n ng tuyên truy n xóa b cây thu c phi n + Chi phí cho công tác t ch c cai nghi n c ng ng, xây d ng và qu n lý các trung tâm cai nghi n. + Chi phí cho ho t ng ki m soát ma túy biên gi i, i u tra truy t , xét x t i ph m v ma túy. + Chi phí cho ho t ng h p tác qu c t v phòng ch ng ma túy + Chí phí v giam gi c i t o s ngư i ph m t i v ma túy. - T n n ma túy nh hư ng n an ninh qu c gia, tr t t an toàn xã h i. Qua s li u báo cáo cho th y, trên 70% s v ph m t i hàng năm là do ngư i nghi n ma túy gây nên. - V m t xã h i, t n n ma túy làm tăng s ngư i b nhi m HIV/AIDS, g n 70% s ngư i nhi m HIV là do nghi n ma túy. T n n ma túy làm tăng t n n m i dâm, làm tăng tai n n giao thông, trong ó nhi u ngư i nghi n ma túy không làm ch ư ct c gây ra. T n n ma túy lan r ng trong th h tr làm sói mòn v o c, thu n phong m t c c a dân t c, phá v h nh phúc gia ình, gây tác ng x u n l i s ng, s c kh e, tri th c c a hàng v n thanh niên……… 1.2.3 Ngư i nghi n ma túy. Ngư i nghi n ma túy là ngư i s d ng các ch t ma túy, thu c gây nghi n, thu c hư ng th n dư i các hình th c khác nhau như hút, hít, tiêm chích, và b l
thu c vào các ch t này. Ngư i nghi n ma túy có m t s c i m: - Có s ham mu n không kìm ch ư c và ph i s ma túy v i b t kỳ giá nào. Luôn có nh ng b c xúc v m t tâm lý mu n s d ng l i ma túy. - Có khuynh hư ng tăng d n li u dùng. - Tâm sinh lý b l thu c và ch u tác ng c a ma túy. Khi ng ng s d ng ma túy s gây ra h i ch ng cai, khi n ngư i nghi n au n, v t vã và m t s ph n ng sinh lý khác, b l thu c th xác và tinh th n nên d b m t kh năng ki m soát, có th làm b t c i u gì có ma túy dùng. - Ngư i nghi n ma túy gây nguy hi m cho gia ình và e d a n xã h i. 2. Công tác phòng ch ng ma túy nư c ta. Trư c tác h i to l n c a t n n ma túy nm im tc a i s ng xã h i, ng và Nhà nư c nh n th c sâu s c v n này, coi buôn bán ma túy là t i ph m, còn nghi n ma túy là t n n xã h i, chính vì v y mà nhi u sách lư c trong vi c phòng ch ng và ngăn ch n t n n này. Vi c phòng ch ng ma túy ư c coi là nhi m v c a toàn xã h i. ng và nhà nư c ã nh n nh r ng u tranh gi i quy t t i ph m ma túy và t n n ma túy là cu c u tranh lâu dài, gian kh là trách nhi m c a cá nhân, gia ình, cơ quan, t ch c và c a toàn th xã h i, tham gia phòng ch ng t i ph m ma túy và s d ng ng b các bi n pháp kinh t , pháp lu t, văn hóa, xã h i, nghi p v , tuyên truy n, v n ng nhân dân, cán b , công ch c và chi n sĩ thu c l c lư ng vũ trang nhân dân tham gia phòng, ch ng t n n ma túy, k t h p v i phòng, ch ng các l ai t i ph m HIV/AIDS v i các t n n xã h i khác. phòng, ch ng t n n ma túy, ng và Nhà nư c ta ã ti n hành ng th i ba công tác chính: công tác gi m cung ma túy, công tác gi m c u ma túy và công tác gi m h i ma túy. Cho n nay, chúng ta m i t ch c th c hi n hai công tác u, công tác thư ba ang trong giai o n nghiên c u, th nghi m.
2.1.V công tác gi m cung ma túy. n nay, nhà nư c ta ã ban hành nh u văn b n pháp lu t cũng như nhi u bi n pháp ngăn ch n vi c s n xu t, tàng tr , buôn bán và v n chuy n trái phép các ch t ma túy: - Năm 1991, cu c v n ng, tuyên truy n nhân dân phá b không tr ng cây thu c phi n. B ng nhi u hình th c khác nhau giúp ngư i dân hi u tác h i to l n c a ma túy cũng như h u qu nghiêm tr ng c a nghi n ma túy nm im t i s ng. - Năm 1993, Chính ph ã ban hành Ngh quy t s 06/CP v tăng cư ng công tác ch o phòng ch ng và ki m soát ma túy. - Năm 1994, C c phòng ch ng t n n xã h i có quy t nh thành l p hình thành các cơ quan chuyên trách v phòng, ch ng t n n xã h i, trong ó có ma túy. - Lu t phòng ch ng ma túy ban hành 12 năm 2000 ã ư c Qu c h i Vi t Nam khóa X, kỳ h p th 8 thông qua. Ngay trong ph n m u c a Lu t phòng ch ng ma túy ư c thông qua t i Qu c h i khóa X, kỳ h p th 8, Ch t ch Qu c h i Nông c M nh ã phát bi u: “ T n n ma túy là hi m h a l n c a toàn xã h i, gây tác h i cho s c kh e, làm suy thái nòi gi ng, ph m giá con ngư i, phá ho i h nh phúc gia ình, gây nh hư ng nghiêm tr ng n tr t t , an toàn xã h i và an ninh qu c gia”. T i i u 36, chương V quy nh qu n lý nhà nư c v phòng ch ng ma túy ã nêu: - Xây d ng và t ch c th c hi n các chi n lư c, ch trương, chính sách, k ho ch v phòng, ch ng ma túy; - Ban hành và t ch c th c hi n các văn b n quy ph m pháp lu t v phòng, ch ng ma túy; - T ch c b máy, ào t o, b i dư ng cán b v phòng, ch ng ma túy; - Ban hành, s a i, b sung, công b danh m c ch t ma túy, ti n ch t, thu c
gây nghi n, thu c hư ng th n; - C p, thu h i gi y phép ho t ng h p pháp liên quan n ma túy; - Quy t nh thành l p, gi i th cơ s cai nghi n ma túy b t bu c; c p thu h i gi y phép ho t ng c a các cơ s khác v cai nghi n ma túy; t ch c và qu n lý vi c cai nghi n ma túy và hòa nh p c ng ng cho ngư i ã cai nghi n ma túy; - T ch c u tranh phòng, ch ng t i ph m v ma túy; - Th c hi n th ng kê nhà nư c v phòng, ch ng ma túy; - T ch c nghiên c u, ng d ng ti n b khoa h c và công ngh v phòng, ch ng ma túy; - T ch c tuyên truy n giáo d c v phòng, ch ng ma túy; - H p tác qu c t v phòng, ch ng ma túy; - Ki m tra thanh tra, gi i quy t khi u n i, t cáo và x lý vi ph m pháp lu t phòng, ch ng ma túy; 2.2. Công tác gi m c u ma túy. th c hi n công tác gi m c u v ma túy, ng và nhà nư c ta ã ban hành ng b các bi n pháp nh m phòng, ch ng các i tư ng nghi n ma túy cũng như các i tư ng tái nghi n. Cho n nay, ã th c hi n các chương trình sau: T i i u 25, chương IV c a Lu t phòng ch ng ma túy ã nêu rõ “Nhà nư c có chính sách khuy n khích vi c t nguy n cai nghi n ma túy; áp d ng ch cai nghi n i v i ngư i nghi n ma túy, t ch c các cơ s cai nghi n ma túy b t bu c và khuy n khích cá nhân gia ình và các cơ quan, t ch c th c hi n các hình th c cai nghi n ma túy t i gia ình và c ng ng; khuy n khích các t ch c cá nhân trong nư c và nư c ngoài h tr ho t ng cai nghi n ma túy”. Qua ó ã th hi n nh n th c sâu s c và úng nc a ng và nhà nư c i v i t n n ma túy nói chung và v i ngư i nghi n ma túy nói riêng. Công tác cai nghi n cũng là m t công vi c khó
khăn và ph c t p òi h i ph i có s ph i h p ho t ng c a các c p, các ngành và toàn th c ng ng. Bên c nh vi c thi hành Lu t phòng ch ng ma túy, Chính ph ã ban hành nhi u văn b n pháp lu t khác nh m t o hành lang pháp lý th c hi n cai nghi n cho các i tư ng nghi n ma túy. - Ngh nh s 135/2004/N -CP c a Chính ph ngày 10/6/2004 quy nh ch áp d ng bi n pháp ưa vào cơ s ch a b nh, t ch c ho t ng c a sơ s ch a b nh. Trong ó quy nh cơ s cai nghi n b t bu c theo Lu t phòng, ch ng ma túy và cơ s ch a b nh theo Pháp l nh x lý vi ph m hành chính ư c g i chung là Trung tâm – Ch a b nh - Giáo d c- Lao ng xã h i (g i t t là các trung tâm) là nơi ch a tr , h c t p và lao ng ph c h i i v i ngư i nghi n ma túy, ngư i bán dâm b x lý b ng cách ưa vào các cơ s ch a b nh, ngư i nghi n ma túy và ngư i bán dâm chưa thành niên nhưng t nguy n vào cơ s ch a b nh cai nghi n, ch a tr . Ngh nh cũng ã quy nh t ch c ho t ng c a trung tâm. Ch c năng, nhi m v : - Ti p nh n phân lo i, t ch c ch a tr , ph c h i s c kh e cho ngư i vào trung tâm; t ch c lao ng tr li u, lao ng s n xu t; t ch c h c t p, giáo d c, d y ngh , b o m các i u ki n v t ch t, sinh ho t tinh th n cho nh ng ngư i ưa vào trung tâm. - Nghiên c u th c hi n mô hình, quy trình ch a tr cai nghi n ph c h i; t ch c b i dư ng chuyên môn, nghi p v cho cán b công ch c, nhân viên c a trung tâm. - Qu n lý, s d ng các ngu n kinh phí theo quy nh, gi gìn an ninh tr t t an toàn xã h i t i các trung tâm ch a b nh giáo d c lao ng xã h i.
- Ph i h p v i các cơ quan, ơn v có liên quan t ch c, qu n lý, ch a b nh, giáo d c, lao ng, d y ngh và hư ng nghi p cho các i tư ng vào trung tâm. i u 32 t i Ngh nh này còn quy nh v ch lao ng i v i các i tư ng trung tâm như sau: - Ngư i b áp d ng các bi n pháp ưa vào trung tâm ph i tuân th ch làm vi c, th i gian làm vi c theo quy nh c a pháp lu t lao ng và ư c trang b b o h lao ng, b o m v sinh an toàn lao ng theo quy nh. - Các i tư ng này cũng ư c hư ng ti n công lao ng theo nh m c lao ng và k t qu công vi c hoàn thành. T ch c cai nghi n ma túy t i các trung tâm cũng là m t ho t ng quan tr ng góp ph n làm gi m tình hình t i ph m ma túy cũng như t n n xã h i. Tuy nhiên, vi c th c hi n tri n khai các hình th c cai nghi n ph c h i còn t n t i nhi u h n ch d n n t l tái nghi n khá cao do: - Hi n nay, do ch t lư ng công tác cai nghi n, ph c h i ngày càng ư c nâng cao và chú tr ng th c hi n nên s i tư ng nghi n ma túy ã gi m. M c dù v y t l tái nghi n v n còn m c khá cao (trên 90%) do do c i m c a nghi n ma túy ó là s l thu c hoàn toàn v th xác và tinh th n vào ma túy nên th i gian cai nghi n t i trung tâm là không i tư ng o n tuy t hoàn toàn v i ma túy. - Bên c nh ó, công tác hư ng nghi p, d y ngh và d y ngh cho ngư i sau cai nghi n chưa ư c chú ý, do ó i tư ng sau cai nghi n không có i u ki n hòa nh p c ng ng và d b tái nghi n. - Môi trư ng còn nhi u ma túy, không trong s ch t o i u ki n thu n l i b n t i ph m ma túy lôi kéo và ép bu c các i tư ng sau cai nghi n. Các khái ni m công c liên quan vi c qu n lý, d y ngh và t o vi c làm cho ngư i sau cai nghi n.
M t là, khái ni m v qu n lý. Có nhi u cách hi u khác nhau v qu n lý: - Qu n lý là nh ng ho t ng c n thi t ph i ư c th c hi n khi nh ng con ngư i k t h p v i nhau trong nhóm, t ch c nh m t nh ng m c tiêu chung. - Qu n lý là m t ch c năng lao ng xã h i b t ngu n t tính ch t xã h i c a lao ng. Vai trò c a qu n lý: - Qu n lý nh m t o ra s th ng nh t lý trí trong t ch c. - Qu n lý th hi n m i quan h gi a hai b ph n: ch th qu n lý (cá nhân, t ch c làm nhi m v qu n lý, i u khi n) và i tu ng qu n lý, ây là m i quan h ra l nh - ph c tùng, không ng c p và có tính b t bu c. - Qu n lý bao gi cũng là qu n lý con ngu i. V i nh ng vai trò trên thì qu n lý là vi c làm c n thi t i v i nh ng i tư ng sau cai nghi n vì: - Trư c ây, quy trình cai nghi n ma túy có 5 giai o n liên hoàn nhưng a s các trung tâm m i ch y u m i d ng l i giai o n c t cơn, chưa chú ý giai o n ph c h i, ch c năng c a cơ th , c bi t là công tác qu n lý sau cai t i c ng ng b b tr ng. B i v y, t l tái nghi n g n như 100% i tư ng. - Vi c phân công qu n lý nhà nư c v cai nghi n ma túy chưa t t nên a bàn cơ s sau cai nghi n không ư c giám sát ch t ch . Tái nghi n s gây nên nh ng h u qu nghiêm tr ng vô cùng to l n b i m c s n ng hơn trư c và kh năng cai nghi n khó khăn ph c t p hơn nhi u l n. i u này òi h i ph i có s quan tâm, u tư hơn n a vào công tác qu n lý, giám sát sau cai nghi n. Hi u qu công tác này càng cao thì t l ngư i tái nghi n càng