Tác gi : Lê Th Di mả ị ễ
Ch c vứ ụ : Giáo viên
Đn v : Tr ng TH th tr n Lam S n Th Xuânơ ị ườ ị ấ ơ ọ
Môn Ti ng Vi tế ệ
SÁNG KI N KINH NGHI MẾ Ệ
"M T S BI N PHÁP RÈN K NĂNG VI T ĐÚNG CHÍNH T Ộ Ố Ệ Ỹ Ế Ả
CHO H C SINH L P 3"Ọ Ớ
A.PH N M ĐUẦ Ở Ầ
I.Đt v n đặ ấ ề
1. Lý do ch n đ tài.ọ ề
Năm h c 2010- 2011 là năm h c ti p t c th c hi n cu c v n đng: "Nóiọ ọ ế ụ ự ệ ộ ậ ộ
không v i tiêu c c trong thi c và b nh thành tích trong Giáo d c" c a Bớ ự ử ệ ụ ủ ộ
tr ng B Giáo D c và Đào t o. Cũng là năm h c th ba th c hi n cu c v nưở ộ ụ ạ ọ ứ ự ệ ộ ậ
đng"Xây d ng tr ng h c thân thi n, h c sinh tích c c"ộ ự ườ ọ ệ ọ ự
Th m nhu n cu c v n đng "Hai không"trong giáo d c, m i chúng ta -ấ ầ ộ ậ ộ ụ ỗ
nh ng ng i làm công tác giáo d c đu ph i lo l ng, trăn tr , t p trung nângữ ườ ụ ề ả ắ ở ậ
cao ch t l ng d y h c nâng cao ch t l ng d y h c nh m đáp ng m c tiêuấ ượ ạ ọ ấ ượ ạ ọ ằ ứ ụ
giáo d c. Trong h th ng giáo d c qu c dân, b c Ti u h c là b c h c có ýụ ệ ố ụ ố ậ ể ọ ậ ọ
nghĩa vô cùng quan tr ng. Lu t ph c p giáo d c Ti u h c ghi "B c Ti u h cọ ậ ổ ậ ụ ể ọ ậ ể ọ
là b c h c n n t ng vì nó là b c h c đu đu tiên có nhi m v ph i xây d ngậ ọ ề ả ậ ọ ầ ầ ệ ụ ả ự
toàn b n n móng cho h th ng giáo d c qu c dân đ đt c s v ng ch cộ ề ệ ố ụ ố ể ặ ơ ở ữ ắ
cho s phát tri n toàn di n con ng i Vi t Nam xã h i ch nghĩa.". N u đaự ể ệ ườ ệ ộ ủ ế ứ
tr không đt k t qu t t b c Ti u h c thì cũng khó ti n b đc trongẻ ạ ế ả ố ở ậ ể ọ ế ộ ượ
nh ng năm ti p theo (K t lu n c a h i ngh Qu c t năm 1968).Vì v y hi nữ ế ế ậ ủ ộ ị ố ế ậ ệ
nay trên th gi i, các qu c gia đu quan tâm đn giáo d c Ti u h c.ế ớ ố ề ế ụ ể ọ
Cũng nh các môn h c khác. Môn Ti ng Vi t là môn h c góp ph n quanư ọ ế ệ ọ ầ
tr ng trong vi c th c hi n m c tiêu đào t o Tr ng Ti u h c theo đc tr ngọ ệ ự ệ ụ ạ ở ườ ể ọ ặ ư
c a môn h c.Vi c d y Ti ng Vi t trong nhà tr ng nh m t o cho h c sinhủ ọ ệ ạ ế ệ ườ ằ ạ ọ
s d ng Ti ng Vi t văn hoá và hi n đi đ suy nghĩ, giao ti p và h c t p.ử ụ ế ệ ệ ạ ể ế ọ ậ
1
Thông qua vi c h c Ti ng Vi t, nhà tr ng còn rèn cho các em kh năng tệ ọ ế ệ ườ ả ư
duy, ph ng pháp suy nghĩ, giáo d c cho các em t t ng, tình c m, lànhươ ụ ư ưở ả
m nh, trong sáng.ạ
Trong ch ng trình Ti ng Vi t Ti u h c, phân môn Chính t có v tríươ ế ệ ể ọ ả ị
quan tr ng trong ch t l ng h c Ti ng Vi t c a h c sinh. Phân môn Chính tọ ấ ượ ọ ế ệ ủ ọ ả
trong nhà tr ng giúp h c sinh hình thành năng l c, thói quen vi t đúng chínhườ ọ ự ế
t , nói r ng h n là năng l c và thói quen vi t đúng Ti ng Vi t văn hoá, Ti ngả ộ ơ ự ế ế ệ ế
Vi t chu n m c. Trong khi vi t ph i k t h p v i đc chu n đ t o cho h cệ ẩ ự ế ả ế ợ ớ ọ ẩ ể ạ ọ
sinh thói quen vi t đúng, đc đúng.Vi t đúng chính t cùng v i t p vi t, t pế ọ ế ả ớ ậ ế ậ
đc, t p nói giúp cho ng i h c chi m lĩnh đc Ti ng Vi t văn hoá, là côngọ ậ ườ ọ ế ượ ế ệ
c đ t duy và h c t p t t các môn h c khác, cũng nh cách vi t văn b nụ ể ư ọ ậ ố ọ ư ế ả
ngh thu t, văn b n hành chính...Trang b cho h c sinh m t s công c quanệ ậ ả ị ọ ộ ố ụ
tr ng đ h c t p và giao ti p (ghi chép, vi t, đc và hi u bài h c, bài t p..)ọ ể ọ ậ ế ế ọ ể ọ ậ
M t khác, đc đúng, vi t đúng m i phát tri n đc ngôn ng và t duyặ ọ ế ớ ể ượ ữ ư
khoa h c cho h c sinh.Vi t đúng chính t còn rèn cho h c sinh m t s ph mọ ọ ế ả ọ ộ ố ẩ
ch t nh Tính c n th n, có óc th m mĩ, b i d ng cho các em tình yêu ti ngấ ư ẩ ậ ẩ ồ ưỡ ế
Vi t, yêu ti ng m đ. Cách bi u th tình c m đó đc th hi n trong vi cệ ế ẹ ẻ ể ị ả ượ ể ệ ệ
vi t đúng có nghĩa là không sai l i chính t . Đc đúng còn g i là phát âm đúngế ỗ ả ọ ọ
và vi t đúng chính t . Đây là v n đ vô cùng quan tr ng, nh t là đi v i h cế ả ấ ề ọ ấ ố ớ ọ
sinh Ti u h c: B i vì giai đo n Ti u h c là giai đo n then ch t trong quá trìnhể ọ ở ạ ể ọ ạ ố
hình thành k năng chính t cho h c sinh.ỹ ả ọ
Trong th c t hi n nay, k năng nói và thói quen vi t đúng chính t c aự ế ệ ỹ ế ả ủ
h c sinh Ti u h c ch a đc t t do phát âm c a vùng mi n khác nhau.V n đọ ể ọ ư ượ ố ủ ề ấ ề
h c sinh vi t sai và phát âm sai l i chính t r t nhi u.ọ ế ỗ ả ấ ề
V i t m quan tr ng c a phân môn chính t nh tôi đã nêu trên thì tráchớ ầ ọ ủ ả ư ở
nhi m c a ng i giáo viên trong gi ng d y ph i nh th nào đ đáp ngệ ủ ườ ả ạ ả ư ế ể ứ
đc yêu c u m c tiêu môn h c đ ra. Th y rõ đc trách nhi m c a mìnhượ ầ ụ ọ ề ấ ượ ệ ủ
làm sao đ giúp các em n m v ng đc quy t c chính t , thao tác vi t n i cácể ắ ữ ượ ắ ả ế ố
con ch cũng nh đ cao, đ r ng c a chúng, cách trình bày m t văn b n nhữ ư ộ ộ ộ ủ ộ ả ư
th nào cho đp, khoa h c là c m t v n đ. Xu t phát t v n đ th c t d yế ẹ ọ ả ộ ấ ề ấ ừ ấ ề ự ế ạ
h c, qua nghiên c u tìm tòi cũng nh trong quá trình gi ng d y b n thân tôiọ ứ ư ả ạ ả
nh n th y: Các em còn vi t ngu ch ngo c, c u th … theo m u ch hi n hànhậ ấ ế ệ ạ ẩ ả ẫ ữ ệ
các em còn sai l i nhi u, tu ti n, ch n i không li n m ch còn vi t hoa lungỗ ề ỳ ệ ữ ố ề ạ ế
tung, l n x n, nh t là đ cao c a các con ch . Chính vì v y tôi đã trăn tr , suyộ ộ ấ ộ ủ ữ ậ ở
nghĩ, làm sao trong m i gi chính t các em không còn lúng túng khi đt bút đỗ ờ ả ặ ể
2
ghi l i nh ng đi u cô v a đc mà không th c m c: "Vi t ch tr hay ch ch,ạ ữ ề ừ ọ ắ ắ ế ữ ữ
ch ng hay ch ngh ...". D y h c phân môn Chính t nói riêng và môn Ti ngữ ữ ạ ọ ả ế
Vi t nói chung l p 3 nh m góp ph n nâng cao ch t l ng giáo d c cũngệ ở ớ ằ ầ ấ ượ ụ
nh t o cho em lòng ham mê thích thú khi h c Ti ng Vi t . B i trên th c t ,ư ạ ọ ế ệ ở ự ế
n u ng i nói "Phát âm không chu n" không th làm ng i nghe hi u mìnhế ườ ẩ ể ườ ể
mu n gì thì "Vi t không đúng"cũng không th di n đt đc ý t ng c a mìnhố ế ể ễ ạ ượ ưở ủ
cho ng i khác hi u. Đc bi t trong ch ng trình ph thông, môn Ti ng Vi tườ ể ặ ệ ươ ổ ế ệ
là môn "Ch l c và tr ng tâm"đ có th khai thác các môn h c khác m t cáchủ ự ọ ể ể ọ ộ
t t nh t.ố ấ
Là m t giáo viên tôi luôn băn khoăn trăn tr làm th nào đ h c sinh vi tộ ở ề ể ọ ế
không sai l i chính t . T nh ng v n đ đó tôi đã đi sâu nghiên c u tìm hi u đỗ ả ừ ữ ấ ề ứ ể ề
tài:"M t s bi n pháp rèn k năng vi t đúng chính t cho h c sinh l p 3".ộ ố ệ ỹ ế ả ọ ớ
2. M c đích nghiên c u :ụ ứ
- Trên c s nghiên c u th c tr ng vi t sai l i chính t c a h c sinh đơ ở ứ ự ạ ế ỗ ả ủ ọ ể
t đó đa ra m t s bi n pháp nh m rèn kĩ năng vi t đúng chính t cho h cừ ư ộ ố ệ ằ ế ả ọ
sinh l p 3.ớ
3.Gi i h n c a đ tài.ớ ạ ủ ề
Trong khu n kh đi u ki n và năng l c cú h n t i m i nghi n c u ụ ổ ề ệ ự ạ ụ ớ ờ ứ ở
lĩnh v c h p là r n kĩ năng vi t đng ch nh t đú là"M t s bi n ph p r n kĩự ẹ ố ế ỳ ớ ả ộ ố ệ ỏ ố
năng vi t đng ch nh t cho h c sinh l p 3" Tr ng ti u h c Th Tr n Lamế ỳ ớ ả ọ ớ ở ườ ể ọ ị ấ
S n.Ch c r ng cũn cú nh ng đi u c n c g ng mong đc s c m th ng,gúpơ ắ ằ ữ ề ầ ố ắ ượ ự ả ụ
ý c a c c b n đng nghi p,c a H i đng khoa h c.ủ ỏ ạ ồ ệ ủ ộ ồ ọ
4.Ph ng ph p nghi n c u.ươ ỏ ờ ứ
-Ph ng ph p quan s t đi u tra th c t .ươ ỏ ỏ ề ự ế
-Ph ng ph p th ng k ,đi ch ng k t qu th ng k .ươ ỏ ố ờ ố ứ ế ả ố ờ
-Ph ng ph p th c nghi m.ươ ỏ ự ệ
II. N I DUNG NGHIÊN C UỘ Ứ
1.Th c tr ng:ự ạ
1.1 C s lý lu n:ơ ở ậ
1.1.1- C s tâm lí h c c a vi c xác l p nguyên t c và ph ng phápơ ở ọ ủ ệ ậ ắ ươ
gi ng d y chính t .ả ạ ả
3
Nguyên t c d y chính t có c s tâm lý h c.Vi t đúng và vi t đpắ ạ ả ơ ở ọ ế ế ẹ
không ch là v n đng c b p mà còn là nh ng thao tác trí óc c a ng i vi t.ỉ ậ ộ ơ ắ ữ ủ ườ ế
Kĩ năng chính t bao g m các c đng ph i h p thu n th c c a ngón tay, bànả ồ ử ộ ố ợ ầ ụ ủ
tay, c tay, cánh tay đ s d ng bút th c hi n đúng các ch vi t, đ đm b oổ ể ử ụ ự ệ ữ ế ể ả ả
khu bi t t c đ vi t ch nhanh.Yêu c u trên đây th ng đc gi i quy t ệ ố ộ ế ữ ầ ườ ượ ả ế ở
phân môn t p vi t, nh ng c n ti p t c duy trì, c ng c b n v ng đ đt đnậ ế ư ầ ế ụ ủ ố ề ữ ể ạ ế
m c t đng hoá cao có nh v y m i tránh đc nh ng l i khi vi t chính t làứ ự ộ ư ậ ớ ượ ữ ỗ ế ả
vi t sai, gây l m l n gi a các ch cái.Vi c hình thành k năng chính t kh ngế ầ ẫ ữ ữ ệ ỹ ả ẳ
đnh vai trò c a ý th c."S thu n th c c a chính t không ph i là s suy tínhị ủ ứ ự ầ ụ ủ ả ả ự
c n đt nh ng ch cái phù h p v trí nào". K năng chính t ph i đt t iầ ặ ữ ữ ợ ở ị ỹ ả ả ạ ớ
m c đ t đng hoá m t cách t giác. M c đ thông th o chính t th hi n ứ ộ ự ộ ộ ự ứ ộ ạ ả ể ệ ở
vi c vi t đúng các ch cái m i v trí c n thi t c a chúng, ph thu c vào ho tệ ế ữ ở ọ ị ầ ế ủ ụ ộ ạ
đng c b p và th n kinh c a các b ph n c th tr c ti p tham gia vào ho tộ ơ ắ ầ ủ ộ ậ ơ ể ự ế ạ
đng vi t.ộ ế
Chính t Ti ng Vi t thu c lo i chính t ng âm, vi t chính t ch y u làả ế ệ ộ ạ ả ữ ế ả ủ ế
ghi âm ti t, th hi n các thành ph n âm v đo n tính hay siêu đo n tính trongế ể ệ ầ ị ạ ạ
c u trúc âm ti t thành ch âm ti t. Các ch cái là bi u hi n thính giác âm thanh,ấ ế ữ ế ữ ể ệ
đc ti p nh n qua thính giác l i nói, bên c nh c a bi u t ng thính giác âmượ ế ậ ờ ạ ủ ể ượ
thanh, vi t đúng chính t còn là s tái t o c a m u ch , là k năng ho t đngế ả ự ạ ủ ẫ ữ ỹ ạ ộ
ghi nh các bi u t ng th giác v ch âm ti t . Bi u t ng th giác v d ngớ ể ượ ị ề ữ ế ể ượ ị ề ạ
th c vi t có quan h v i nghĩa , m i liên h ch -nghĩa đc ph n ánh trongứ ế ệ ớ ố ệ ữ ượ ả
quá trình ti p nh n, ghi nh và th hi n b ng ch vi t.ế ậ ớ ể ệ ằ ữ ế
1.1.2 Nguyên t c vi t chính t .ắ ế ả
Nguyên t c vi t chính t d a trên c s tâm lý h c và c s ngôn ngắ ế ả ự ơ ở ọ ơ ở ữ
h c. Nh ng đc đi m v ng âm và ch vi t Ti ng Vi t làm thành c s ngônọ ữ ặ ể ề ữ ữ ế ế ệ ơ ở
ng h c c a d y chính t , có tác gi nêu 3 nguyên t c chính. ữ ọ ủ ạ ả ả ắ
+Nguyên t c d y chính t theo khu v cắ ạ ả ự
+Nguyên t c d y chính t có ý th c và chính t không có ý th c.ắ ạ ả ứ ả ứ
+Nguyên t c ph i h p gi a các ph ng pháp tích c c và ph ng phápắ ố ợ ữ ươ ự ươ
tiêu c c(Xây d ng cái đúng lo i b cái sai)ự ự ạ ỏ
1.1.3 Ph ng pháp d y chính t .ươ ạ ả
D i đây là m t s ph ng pháp th ng dùng trong d y chính t :ướ ộ ố ươ ườ ạ ả
+Ph ng pháp luy n t p theo m uươ ệ ậ ẫ
+Ph ng pháp đàm tho iươ ạ
4
+Ph ng pháp giao ti pươ ế
+Ph ng pháp th o lu n nhóm.ươ ả ậ
Nh v y tâm lý h c hi n đi, đ cao vai trò c a ý th c, phát huy tính tíchư ậ ọ ệ ạ ề ủ ứ
c c t đng hoá trong vi c hình thành k năng chính t , các nhà tâm lý nh nự ự ộ ệ ỹ ả ấ
m nh s th ng nh t gi a tính t đng và ý th c m t m c đ nh t đnh kạ ự ố ấ ữ ự ộ ứ ở ộ ứ ộ ấ ị ở ỹ
năng chính t "Trong nhà tr ng m i công vi c có liên quan đn s a ch a l iả ườ ọ ệ ế ử ữ ỗ
đu đc ti n hành d a vào s t giác ý th c c a h c sinh".Vi c đng viênề ượ ế ự ự ự ứ ủ ọ ệ ộ
h c sinh ti p thu tài li u chính t m i càng đc bi t quan tr ng, tính tích c cọ ế ệ ả ớ ặ ệ ọ ự
đó đc th hi n s t p trung chú ý, t p trung t t ng cao đ c a h c sinhượ ể ệ ở ự ậ ậ ư ưở ộ ủ ọ
trong gi h c, nó đánh d u m c đ t giác mà h c sinh ti n hành. Xu t phát tờ ọ ấ ứ ộ ự ọ ế ấ ừ
c s tâm lý h c, trong d y h c chính t c n s d ng ph ng pháp thích h pơ ở ọ ạ ọ ả ầ ử ụ ươ ợ
có tác d ng khêu g i và kích thích s chú ý c a h c sinh, tích c c hoá ho tụ ợ ự ủ ọ ự ạ
đng c a h c sinh, làm cho h c sinh nh n th c đc đy đ ý nghĩa th c ti nộ ủ ọ ọ ậ ứ ượ ầ ủ ự ễ
c a vi c h c chính t .ủ ệ ọ ả
1.1. 4 Quy trình d y chính t .ạ ả
* Ki m tra bài cũ:ể
Hs nghe - vi t m t s t ng đã đc h c bài chính t tr c(ho c gvế ộ ố ừ ữ ượ ọ ở ả ướ ặ
nh n xét k t qu bài chính t ti t tr c ch m nhà. GV chú ý t ch c cho cậ ế ả ả ế ướ ấ ở ổ ứ ả
l p đu đc làm vi c.ớ ề ượ ệ
(VD: m t ho c hai hs vi t b ng l p c l p vi t b ng con.)ộ ặ ế ả ớ ả ớ ế ả
*D y bài m i:ạ ớ
+Gi i thi u bài: Nêu yêu c u c a các bài t p chính t .ớ ệ ầ ủ ậ ả
+H ng d n chính t .ướ ẫ ả
Các ho t đng chính c a gv:ạ ộ ủ
- G i ý HS xác đnh n i dung bài chính t (hay t p chép) và nh n xétợ ị ộ ả ậ ậ
nh ng hi n t ng chính t c n l u ý trong bài (theo SGK).ữ ệ ượ ả ầ ư
- H ng d n hs nh n xét (phân tích, so sánh, ghi nh ...) và t p vi t cácướ ẫ ậ ớ ậ ế
ch ghi ti ng khó ho c d l n(vi t b ng).ữ ế ặ ễ ẫ ế ả
+H ng d n hs vi t bài t p chép (nhìn b ng, nhìn sgk), bài nh vi tướ ẫ ế ậ ả ớ ế
ho c đc cho hs vi t bài chính t .ặ ọ ế ả
+Ch m ch a bài.ấ ữ
- GV h ng d n Hs ch m ch a bài theo bài in trong sgk ho c theo l iướ ẫ ấ ữ ặ ờ
đc và ch d n c a gv.ọ ỉ ẫ ủ
5