SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HÀ NỘI
TRƢỜNG THPT LƢU HOÀNG
-------------------
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
TÊN ĐỀ TÀI
“RÈN KỸ NĂNG VIẾT CHƢƠNG TRÌNH CON
THÔNG QUA CÁC TIẾT BÀI TẬP VÀ THỰC HÀNH”
Lĩnh vực/Môn : Tin Học
Cấp học : THPT
Tác Giả : Nguyễn Thị Mỹ Hạnh
Đơn vị công tác : Trƣờng THPT Lƣu Hoàng-Ứng Hòa-Hà Nội
Chức vụ : Tổ trƣởng chuyên môn
NĂM HỌC 2020-2021
MỤC LỤC
PHẦN I : ĐẶT VẤN ĐỀ ...................................................................................... 1
I.1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI ............................................................................ 1
I.2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU .................................................................... 1
Tên đề tài : “ RÈN LUYỆN KỸ NĂNG VIẾT CHƢƠNG TRÌNH CON
THÔNG QUA CÁC TIẾT BÀI TẬP VÀ THỰC HÀNH ” .............................. 1
I.3. ĐỐI TƢỢNG, PHẠM VI NGHIÊN CỨU VÀ THỜI GIAN THỰC
HIỆN ĐỀ TÀI .................................................................................................... 1
I.4. QUÁ TRÌNH THỰC HIỆN ĐỀ TÀI........................................................ 2
I.4.1. Tình hình thực tế trƣớc khi thực hiện đề tài .......................................... 2
I.4.2. Số liệu điều tra trƣớc khi thực hiện đề tài ............................................. 2
PHẦN 2: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ ........................................................................ 3
II.1. HỆ THỐNG KIẾN THỨC VỀ CHƢƠNG TRÌNH CON ......................... 3
II.2. CÁC LỖI CỦA HỌC SINH THƢỜNG MẮC VÀ CÁCH KHẮC PHỤC 4
II.3. KHAI THÁC MỘT SỐ THUẬT TOÁN SỬ DỤNG CHƢƠNG TRÌNH
CON ................................................................................................................... 9
II.2.1 Hàm tìm ƣớc số chung lớn nhất của hai số nguyên dƣơng M và N ........ 9
II.2.2 Hàm tìm giá trị nhỏ nhất của hai số nguyên a và b ................................ 13
II. 3. KẾT QUẢ ÁP DỤNG ĐỀ TÀI ............................................................. 14
PHẦN III : KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ......................................................... 15
III.1. KẾT LUẬN ............................................................................................. 15
III.2. KIẾN NGHỊ ............................................................................................ 15
Trang 1/15
PHẦN I : ĐẶT VẤN ĐỀ
I.1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
- Thực hiện công văn số 3147/SGDĐT về việc hƣớng dẫn nhiệm vụ năm học
2020-2021 và hƣớng dẫn hoạt động chuyên môn bộ môn Tin học cấp THPT của
Sở Giáo dục - Đào tạo Hà Nội. Thực hiện hiệu quả chƣơng trình giáo dục phổ
thông hiện hành theo định hƣớng phát triền phẩm chất năng lực cho học sinh.
- Với tình hình thực tế giảng dạy bộ môn Tin ở trƣờng THPT Lƣu Hoàng, kế
hoạch giảng dạy của bộ môn xây dựng giành cho các tiết bài tập và thực hành
tƣơng đối nhiều.Việc củng cố kiến thức thông thông qua hệ thống các tiết bài tập
một cách hiệu quả là rất cần thiết.
- Nội dung về cách viết và sử dụng chƣơng trình con vẫn còn là bài học khá khó
đối với nhiều em học sinh khối 11 do nhiều học sinh còn yếu kiến thức về mặt
Toán học và không hứng thú với việc học bộ môn Tin. Tôi tìm giải pháp khắc
phục, giúp cho học sinh tiếp thu đƣợc kiến thức thông qua giải quyết nhiệm vụ
học tập đặt ra trong bài học, khai thác các ví dụ trong bài học nhằm củng cố kiến
thức cho các em thông qua các tiết bài tập và thực hành.
- Việc chuyển giao nhiệm vụ cho học sinh nhằm mục đích phát huy sự chủ động
và sáng tạo của học sinh, tăng cƣờng tính giao lƣu, hợp tác thúc đẩy học sinh
hứng thú học tập, đó là lí do tôi chọn đề tài này.
I.2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
Tên đề tài : “ RÈN LUYỆN KỸ NĂNG VIẾT CHƢƠNG TRÌNH CON
THÔNG QUA CÁC TIẾT BÀI TẬP VÀ THỰC HÀNH ”
Đề tài này chủ yếu tập trung vào nghiên cứu khắc phục những sai lầm mà
học sinh thƣờng mắc phải. Khai thác các ví dụ trong sách giáo khoa nhằm khắc
sâu kiến thức về chƣơng trình con cũng nhƣ vai trò ý nghĩa của chƣơng trình
con.
Phát triển tƣ duy lập trình cho học sinh, giải quyết các vấn đề trong khoa
học cũng nhƣ trong cuộc sống, thông qua tiết bài tập và thực hành tạo sự hứng
thú học tập cho các em học sinh.
I.3. ĐỐI TƢỢNG, PHẠM VI NGHIÊN CỨU VÀ THỜI GIAN THỰC
HIỆN ĐỀ TÀI
I.3.1. Đối tƣợng nghiên cứu
- Những lỗi mà học sinh lớp 11 thƣờng mắc khi trình bày chƣơng trình con
I.3.2. Phạm vi nghiên cứu
- Các thuật toán đơn giản
I.3.3. Thời gian thực hiện đề tài
- Đề tài đƣợc viết và áp dụng trong Năm học 2020-2021
Trang 2/15
I.4. QUÁ TRÌNH THỰC HIỆN ĐỀ TÀI
I.4.1. Tình hình thực tế trƣớc khi thực hiện đề tài
- Sau khi giảng dạy xong bài 18 “ Ví dụ về cách viết và sử dụng chƣơng trình
con”, tôi đã cho khảo sát lớp 11A1, 11A2.
*Kết quả tồn tại:
+Nhiều học sinh chƣa phân biệt rõ đƣợc vấn đề khi nào viết chƣơng trình con là
hàm và khi nào nên viết chƣơng trình con dƣới dạng thủ tục.
+Học sinh còn lúng túng trong việc trình bày chƣơng trình con, khai báo biến,
tham số.
+Học sinh không nhớ đƣợc kiến thức cũ để áp dụng giải bài tập.
- Các yếu tố này làm ảnh hƣởng đến chất lƣợng, hiệu quả của bài học.
I.4.2. Số liệu điều tra trƣớc khi thực hiện đề tài
Lớp
Sĩ
số
Giỏi
Khá
Trung
Bình
Yếu
Kém
11A1 (Thực nghiệm)
42
6
13
11
12
0
11A2 (Đối chứng)
42
5
12
13
12
0
Trang 3/15
PHẦN 2: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
Tên đề tài sáng kiến kinh nghiệm:
“RÈN KỸ NĂNG VIẾT CHƢƠNG TRÌNH CON TRONG CÁC TIẾT BÀI
TẬP VÀ THỰC HÀNH” ”.
Sáng kiến gồm các nội dung chính :
+Hệ thống kiến thức về chƣơng trình con
+ Phân biệt hàm và thủ tục
+ Các lỗi học sinh thƣờng mắc
+ Đề xuất giải pháp khắc phục.
+Khai thác một số ví dụ về chƣơng trình con để giải quyết các bài tập.
+Thử nghiệm sƣ phạm.
II.1. HỆ THỐNG KIẾN THỨC VỀ CHƢƠNG TRÌNH CON
II.1.1 Chƣơng trình con và lợi ích của việc sử dụng chƣơng trình con
a) Khái niệm
- Chƣơng trình con là một dãy lệnh mô tả một số thao tác nhất định và có thể
đƣợc thực hiện ở nhiều vị trí trong chƣơng trình.
b) Lợi ích của việc sử dụng chƣơng trình con:
- Tránh việc phải viết lặp lại một nhóm lệnh khi nhóm lệnh này đƣợc thực hiện
nhiều lần khác nhau trong chƣơng trình.
- Hỗ trợ cho các chƣơng trình lớn.
- Có thể giao cho nhiều ngƣời cùng viết một chƣơng trình.
- Thuận tiện cho việc phát triển, nâng cấp chƣơng trình.
c) Phân loại
- Chƣơng trình con gồm hai loại : Hàm và thủ tục
d) Cấu trúc chƣơng trình con
- Chƣơng trình con có cấu trúc tƣơng tự chƣơng trình, nhƣng nhất thiết phải có
tên và phần đầu dùng để khai báo tên, nếu là hàm phải khai báo kiểu dữ liệu cho
giá trị trả về của hàm.
II.1.2 Thủ tục
- Là chƣơng trình con thực hiện các thao tác nhất định nhƣng không trả về giá
trị qua tên của nó.
- Cấu trúc thủ tục
Procedure <tên_thủ_tục>[<(DS các tham số)>];
[<Phần khai báo>]
Begin
[<dãy các lệnh >]
End;