
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PTNT
VIỆN KHOA HỌC NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM
PHẠM PHƯƠNG THU
NGHIÊN CỨU ĐA DẠNG DI TRUYỀN TẬP ĐOÀN ĐỊA LAN
(CYMBIDIUM) KHU VỰC MIỀN NÚI ĐÔNG BẮC
VIỆT NAM PHỤC VỤ CÔNG TÁC BẢO TỒN VÀ
CHỌN TẠO GIỐNG
LUẬN ÁN TIẾN SĨ NÔNG NGHIIỆP
HÀ NỘI, 2023

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PTNT
VIỆN KHOA HỌC NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM
PHẠM PHƯƠNG THU
NGHIÊN CỨU ĐA DẠNG DI TRUYỀN TẬP ĐOÀN ĐỊA LAN
(CYMBIDIUM) KHU VỰC MIỀN NÚI ĐÔNG BẮC
VIỆT NAM PHỤC VỤ CÔNG TÁC BẢO TỒN VÀ
CHỌN TẠO GIỐNG
Chuyên ngành
: Di truyền và chọn giống cây trồng
Mã số
: 9620111
LUẬN ÁN TIẾN SĨ NÔNG NGHIIỆP
Người hướng dẫn khoa học:
1. GS. TS. Ngô Xuân Bình
2. TS. Trần Ngọc Hùng
HÀ NỘI, 2023

i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu do chính tôi thực hiện. Các số
liệu, kết quả trong luận án là trung thực và chưa được ai công bố trong bất kỳ công
trình nào khác.
Tác giả
Phạm Phương Thu

ii
LỜI CẢM ƠN
Trước hết, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành nhất tới Ban Giám đốc Viện Khoa
học Nông nghiệp Việt Nam, các thầy cô giáo Ban Thông tin và Đào tạo, cũng như
cán bộ của các Ban trong VAAS luôn động viên, tận tình giúp đỡ, tạo điều kiện cho
tôi trong suốt quá trình học tập và thực hiện đề tài.
Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành và sâu sắc tới GS.TS. Ngô Xuân Bình
và TS.Trần Ngọc Hùng, những người thầy tâm huyết đã tận tình hướng dẫn, động
viên khích lệ, dành nhiều thời gian trao đổi và định hướng cho tôi trong quá trình thực
hiện luận án. Tôi xin bày tỏ lời cảm ơn chân thành tới Thạc sĩ Nguyễn Thị Tình, các
bạn bè đồng nghiệp khoa Công Nghệ Sinh Học & Công Nghệ Thực Phẩm, Trường
Đại học Nông Lâm Thái Nguyên và viện Nghiên cứu Rau quả đã tạo điều kiện và
giúp đỡ tôi tiến hành nghiên cứu cũng như chia sẻ những kinh nghiệm để hoàn thành
bản luận án. Tôi xin bày tỏ lời cảm ơn chân thành tới đồng nghiệp của tôi, các cán bộ
đang công tác tại Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2 đã động viên và tạo điều kiện
cho tôi trong suốt thời gian học tập và nghiên cứu.
Cuối cùng, tôi xin gửi lời biết ơn tới gia đình của tôi là nguồn động viên và
truyền nhiệt huyết để tôi hoàn thành luận án.
Xin chân thành cảm ơn!
Hà Nội, ngày…..tháng…..năm 2023
Nghiên cứu sinh
Phạm Phương Thu

iii
MỤC LỤC
Lời cam đoan ............................................................................................................... i
Lời cảm ơn ................................................................................................................. ii
Mục lục ...................................................................................................................... iii
Danh mục các chữ viết tắt ......................................................................................... vi
Danh mục bảng ......................................................................................................... ix
Danh mục hình .......................................................................................................... xi
MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 1
1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................. 1
2. Mục tiêu của luận án ...................................................................................... 2
3. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn ....................................................................... 2
3.1. Ý nghĩa khoa học ........................................................................................... 2
3.2. Ý nghĩa thực tiễn ............................................................................................ 2
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu .................................................................. 2
4.1. Đối tượng nghiên cứu .................................................................................... 2
4.2. Phạm vi nghiên cứu ........................................................................................ 3
5. Những đóng góp mới của luận án .................................................................. 3
CHƯƠNG I. TỔNG QUAN TÀI LIỆU VÀ CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA
ĐỀ TÀI ......................................................................................................... 4
1. Giới thiệu chung về hoa lan ........................................................................... 4
1.1. Đặc điểm thực vật học, phân loại và phân bố của chi lan kiếm ..................... 4
1.2. Nguồn gen lan kiếm khu vực miền núi Đông Bắc Việt Nam ........................ 6
1.3. Giá trị, thực trạng khai thác và bảo tồn nguồn gen lan kiếm ......................... 9
2. Tình hình nghiên cứu chi lan kiếm trên thế giới và Việt Nam .................... 13
2.1. Nghiên cứu đa dạng di truyền chi lan kiếm trên thế giới và ở Việt Nam .... 13
2.2. Nghiên cứu nhân giống và lai tạo chi lan kiếm trên thế giới và ở Việt Nam ..... 26
3. Các kết luận qua phân tích tổng quan .......................................................... 37
CHƯƠNG II. VẬT LIỆU, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ..... 39
2.1. Vật liệu nghiên cứu ...................................................................................... 39
2.2. Nội dung nghiên cứu .................................................................................... 42

