Các nhân tố ảnh hưởng đến tính hữu hiệu kiểm soát nội bộ thu chi tài chính tại Cao đẳng Nghề Cần Thơ

Theo xu hướng hiện nay, các đơn vị sự nghiệp công lập dần dần sẽ đi theo xu hướng tự chủ. Hoạt động theo cơ chế tự chủ tài chính toàn diện đòi hỏi các đơn vị công lập phải nhanh chóng đổi mới các công cụ quản lý sao cho phù hợp với điều kiện thực tế với mục đích là nâng cao hiệu quả hoạt động. Một khó khăn đặt ra đối với các đơn vị là sử dụng một hệ thống kiểm soát sao cho nâng cao được hiệu quả hoạt động của đơn vị này. Để đạt được điều này, đa phần các nghiên cứu cho rằng cần xây dựng kiểm soát nội bộ (KSNB) hướng đến tăng tính hữu hiệu. Hiện tại tuy có nhiều nghiên cứu về KSNB đã được thực hiện. Tuy nhiên, có một số kẻ hở nghiên cứu cần phải được xem xét. Thứ nhất, nhóm tác giả gần như chưa tìm thấy các nghiên cứu tại các đơn vị giáo dục, mà cụ thể là các trường cao đẳng nghề. Như vậy, sẽ giới hạn sự hiểu biết về KSNB tại các trường cao đẳng nghề. Thứ hai, nhóm tác giả cũng nhận thấy chưa có nghiên cứu nào sâu tập trung vào một nội dung cụ thể nhất định của KSNB mà cụ thể là nội dung như thu chi tài chính. Thứ ba, các nghiên cứu trên chưa có nghiên cứu nào xem xét nhân tố ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) ảnh hưởng đến KSNB như thế nào. Mặc dù nhân tố này có thể có ảnh hưởng đến tính hữu hiệu của KSNB. Chính vì vậy, nhận thấy được ba kẻ hở trên, nhóm tác giả đã thực hiện nghiên cứu để phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến tính hữu hiệu KSNB thu chi tài chính tại trường Cao đẳng Nghề Cần Thơ để nghiên cứu.

Nghiên cứu này hướng đến các nhà quản lý, cán bộ tài chính và nhân sự tại các trường cao đẳng nghề, đặc biệt là Trường Cao đẳng Nghề Cần Thơ, cũng như các đơn vị sự nghiệp công lập khác tại Việt Nam đang trong quá trình tự chủ tài chính. Ngoài ra, nghiên cứu cũng cung cấp tài liệu tham khảo hữu ích cho các nhà hoạch định chính sách và các nhà nghiên cứu trong lĩnh vực kiểm soát nội bộ và quản lý tài chính giáo dục.

Nghiên cứu này nhằm xác định các nhân tố ảnh hưởng đến tính hữu hiệu của kiểm soát nội bộ (KSNB) đối với hoạt động thu chi tài chính tại Trường Cao đẳng Nghề Cần Thơ. Đây là một lĩnh vực quan trọng trong bối cảnh các đơn vị sự nghiệp công lập đang chuyển mình theo hướng tự chủ tài chính toàn diện, đòi hỏi hệ thống kiểm soát nội bộ phải được nâng cao hiệu quả. Mặc dù đã có nhiều nghiên cứu về KSNB, nhưng nhóm tác giả nhận thấy ba khoảng trống nghiên cứu chính: thiếu nghiên cứu về KSNB tại các trường cao đẳng nghề, thiếu tập trung vào KSNB đối với thu chi tài chính, và chưa xem xét đầy đủ tác động của ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) đến tính hữu hiệu của KSNB. Để giải quyết các khoảng trống này, nghiên cứu đã tiến hành khảo sát 120 nhân viên đang làm việc tại Trường Cao đẳng Nghề Cần Thơ. Dữ liệu được thu thập và phân tích bằng các phương pháp thống kê mô tả, kiểm định Cronbach's Alpha, phân tích nhân tố khám phá (EFA) và hồi quy đa biến. Các nhân tố ảnh hưởng được xem xét dựa trên mô hình COSO (1992) và các nghiên cứu trước đây, bao gồm: Môi trường kiểm soát, Đánh giá rủi ro, Hoạt động kiểm soát, Thông tin và truyền thông, Giám sát, và Ứng dụng công nghệ thông tin. Kết quả nghiên cứu cho thấy cả sáu nhân tố này đều có ảnh hưởng tích cực đến tính hữu hiệu của KSNB thu chi tài chính tại Trường Cao đẳng Nghề Cần Thơ. Cụ thể, "Môi trường kiểm soát" (liêm chính, đạo đức, năng lực quản lý), "Đánh giá rủi ro" (nhận diện, phân tích rủi ro), "Hoạt động kiểm soát" (chính sách, thủ tục), "Thông tin và truyền thông" (thông tin kịp thời, rõ ràng, truyền tải thông suốt), "Giám sát" (đánh giá chất lượng KSNB thường xuyên) và "Ứng dụng công nghệ thông tin" (tích hợp hoạt động, xử lý dữ liệu nhanh chóng) đều là những yếu tố quan trọng góp phần nâng cao hiệu quả kiểm soát nội bộ trong lĩnh vực tài chính. Nghiên cứu này cung cấp cái nhìn sâu sắc và đề xuất các hàm ý thực tiễn nhằm cải thiện công tác quản lý tài chính tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp.