Nhất Chi Mai – Lão Mai Quyền – Mai Hoa Quyền
– Ngũ Lộ Mai Hoa Quyền
Kinh thế hữu tài giai bách luyện.
Độc thư vô tự bất thiên kim.
Thập tải luân giao cầu Cổ Kiếm.
Nhất sinh đê thủ bái Mai Hoa.
Chu Thần Cao Bá Quát (1809 – 1855)
I. NHẤT CHI MAI
õ thuật không chỉ là quyền cước, không chỉ là
những trận đấu thắng thua trên thảm đấu, trên võ đài, không chỉ là những tấm huy
chương hai mặt trái phải; mà võ thuật còn có cả những phương trời viễn mộng,
những khung trời đầy ắp thơ túi với rượu bầu, những nét thảo văn hóa, nghệ thuật
vị nhân sinh.
Sách Thiền viết: Đại sư Mãn Giác (1052 – 1096), là một Thiền sư Việt Nam đời
thứ 8 dòng Thiền Vô Ngôn Thông. Sư nối pháp Thiền sư Quảng Trí và truyền tâm
ấn lại cho đệ tử là Bản Tinh. Đại sư là bậc lĩnh tụ pháp môn một thời, được vua Lý
Nhân Tông cùng hoàng hậu rất mực kính trọng và nể phục, dựng chùa Giáo
Nguyên thỉnh sư trụ trì. Cuối tháng 11 năm 1096, sư gọi chúng đọc bài kệ, sau
được lưu truyền dưới tên “Cáo tật thị chúng”:
Xuân khứ bách hoa lạc
Xuân đáo bách hoa khai
Sự trục nhãn tiền quá
Lão tòng đầu thượng lai
Mạc vị xuân tàn hoa lạc tận
Đình tiền tạc dạ nhất chi mai
(Thiền sư Mãn Giác)
Xuân đi trăm hoa rụng.
Xuân đến trăm hoa cười.
Trước mắt việc đi mãi.
Trên đầu già đến rồi.
Chớ bảo xuân tàn hoa rụng hết.
Đêm qua sân trước một cành mai.
(Dịch thơ: Hòa thượng Thích Thanh Từ)
II. LÃO MAI QUYỀN
Hoa mai nở báo hiệu xuân về. Võ thuật cổ truyền mênh mang nhiều hình ảnh hoa
mai. Nhất chi mai – một cành mai. “Lão mai độc thọ nhất chi vinh”. Đó là câu
thiệu mở đầu của bài Lão mai quyền, một trong những bài quyền quy định của
Liên đoàn Võ thuật cổ truyền Việt Nam, là bài bản võ thuật truyền thống của nhà
Tây Sơn rất nổi tiếng: Thứ nhất Lão mai, thứ hai Ngọc trản.
Võ phái Kỳ Sơn Võ, đơn vị Quảng Nam giới thiệu bài Lão mai quyền và đã được
Hội nghị chuyên môn Võ thuật cổ truyền toàn quốc lần thứ hai năm 1994 bình
chọn tại thành phố Hồ Chí Minh.
Lời thiệu: Lão mai quyền
Lão mai độc thọ nhất chi vinh.
Lưỡng túc khinh khinh tấn bộ hoành.
Tấn nhất đoản, thối hồi lão khởi.
Phi nhất thác, hoàn thối thanh đình.
Tàng nha hổ, dương oai thiết trảo.
Triển giác long tất lực lôi oanh.
Lão hồi, thối toạ, liên ba biến.
Hồ điệp song phi, lão bạng sanh.
Nguyệt quật, song câu, lôi điển chấn.
Vân tôn tam tảo, hổ, xà, thành.
Dịch thơ lời thiệu:
Mai già một cội xinh sao.
Lại thêm một nhánh nhìn vào càng xinh.
Nhẹ nhàng tiến bước đôi chân.
Hoành thân trở bộ người lâng lâng hành.
Tấn lên trở bộ gạt nhanh.
Lui về thủ bộ như hình hầu vương.
Bay lên đá thẳng một đường.
Nhảy lui ví tựa chuồn chuồn đáp nhanh.
Hổ vờn giơ vuốt nhe răng.
Rồng kia đôi gạc chớp giăng chống liền.
Lão hầu thối bộ biến liền.
Ba lần công địch tiến lên lại hồi.
Cùng bay bướm nọ lượn đôi.
Dộp già trợ sức đồng thời cứu sanh.
Trăng non đôi móc càng kinh.
Xoay chiều như tựa chớp giăng chận liền.
Mây cao ba nhóm bay lên.
Hổ xà hợp sức mới mong công thành.
Người dịch: Lão võ sư Phạm Đình Trọng – Đà Lạt, Lâm Đồng (1926 – 2008)
Hội nghị chuyên môn VTCT toàn quốc lần thứ III – 1995)
Lời thiệu: Lão mai quyền
Lão mai độc thọ nhất chi vinh.
Lưỡng túc khinh khinh tấn bộ hoành.
Đản nhất cấp tạ hồi lão khởi.
Phi nhất phát tiền thối thanh đình.
Thanh long chuyển dực toàn vân hổ.
Phù điệp song phi lão ấn sanh.
Hoạt quật song câu lôi thiết tỏa.
Vương tôn tam tảo hổ xà thành.
(Sa Môn Võ Đạo – Đà Lạt – Lâm Đồng)
III. MAI HOA QUYỀN