NỘI
SOI
MŨI
XOANG
Ống nội soi mũi
Ống nội soi mũi là một thiết bị quang học dùng để khám mũi. Thủ thuật này được gọi là nội soi
mũi chẩn đoán. Vì ống soi này khá mảnh mai (đường kính khoảng từ 2.7 - 4.0 mm) nên nó có
thể được đưa qua lỗ mũi một cách dễ dàng để kiểm tra hốc mũi và các xoang bên trong.
Một số ống soi cho ph p ta quan sát được những khu vực nằm thẳng ngay phía trước đầu ống,
một số khác thì quan sát được những khu vực tạo với đầu ống một góc. Những ống soi "góc"
này có thể được dùng để quan sát các ngóc ngách. Khám mũi theo cách thông thường gặp
nhiều giới hạn, tuy nhiên với ống nội soi mũi ta có thể khám được mũi xoang một cách chi tiết
hơn. Ngoài ra ống soi mũi còn có thể được dùng trong phẫu thuật.
Phòng nội soi mũi
Nội soi mũi thường được thực hiện trong phòng mạch bác sĩ tai mũi họng. Bác sĩ có thể sẽ nhìn
trực tiếp vào ống soi hoặc 1 camera sẽ được gắn vào ống soi và truyền hình ảnh thu được ra
một màn hình ở bên ngoài. Toàn bộ cuộc thăm khám có thể được ghi lại vào băng video hoặc
vào đầu thu kỹ thuật số. Nếu muốn, bệnh nhân có thể nhìn thấy được những hình ảnh từ cuộc
thăm khám của mình.
Thủ thuật soi
Các bệnh nhân có thể chịu đựng được thủ thuật này rất tốt. Nhiều bác sĩ TMH sẽ xịt thuốc làm
thông mũi và thuốc tê qua mũi bệnh nhân trước khi soi. Thông thường thì thủ thuật này có thể
được hoàn thành mà không cần sử dụng bất kz một loại thuốc nào.
Dụng cụ soi
Những dụng cụ này được thiết kế để dùng trong nội soi ở mũi và xoang. Chúng có thể được sử
dụng ở cả phòng mổ và phòng mạch bác sĩ.
Dụng cụ sử dụng cho xoang trán
Những dụng cụ này được thiết kế dùng cho nội soi mũi ở phòng mổ và phòng mạch bác sĩ. Cần
lưu
{
là những dụng cụ này có độ cong do đó nó có thể chạm đến những vùng nằm trong các
ngóc ngách. Những dụng cụ này được sử dụng chung với ống soi "góc"
Những dụng cụ này được thiết kế dùng cho xoang trán. Vì xoang trán nằm ngay phía trên mũi
nên các dụng cụ phải cong để có thể đi vào được xoang trán qua đường mũi. Phẫu thuật nội soi
xoang trán rất khó vì giải phẫu của khu vực này rất phức tạp.
Nội soi mũi trong phòng mổ
Vào những năm 80 của thế kỷ trước, phẫu thuật nội soi xoang đã trở nên phổ biến trong điều
trị phẫu thuật các trường hợp viêm xoang không cải thiện với kháng sinh. Một số bác sĩ thích
nhìn trực tiếp qua ống soi, trong khi đó một số khác lại thích sử dụng camera để truyền hình
ảnh ra màn hình lớn (giống như trong hình).
Phẫu thuật xoang với hỗ trợ của máy vi tính
Gần đây, hệ thống phẫu thuật với sự trợ giúp của máy vi tính (CAS - computer-aided surgery)
được áp dụng cho phẫu thuật xoang. Kỹ thuật này cho phép phẫu thuật viên có thể định vị
được chính xác các vị trí trong khi nội soi bằng hình ảnh CT scan đã được chụp trước khi phẫu
thuật. CAS cung cấp những thông tin quan trọng về cấu trúc giải phẫu của bệnh nhân do đó nó
sẽ làm giảm các nguy cơ và làm tăng hiệu quả của cuộc phẫu thuật.
Hình ảnh cuốn mũi giữa nhìn qua nội soi
Chú thích hình:
Middle Turbinate: cuốn mũi giữa
Septum: vách ngăn
Right: bên phải
Middle Meatus: khe mũi giữa
Đây là hình ảnh cuốn mũi giữa bên phải của bệnh nhân. Phía bên phải đã được chú thích trên
hình. Cuốn mũi giữa là cấu trúc bình thường của thành bên hốc mũi. Nếu khám mũi theo cách
thông thường thì bác sĩ sẽ không thể nhìn thấy được cuốn mũi giữa thật sự nhưng một bác sĩ tai
mũi họng có thể dùng ống nội soi mũi để quan sát kỹ lưỡng cấu trúc này. Điều này rất quan
trọng vì chỉ cần sưng nhẹ ở khu vực này cũng có thể gây ra viêm xoang.
Viêm xoang cấp nhìn qua nội soi
Chú thích hình:
Middle Turbinate: cuốn mũi giữa
Pus: mủ
Inferior Turbinate: cuốn mũi dưới
Nội soi mũi có thể được dùng để chẩn đoán viêm xoang cấp. Ở ví
dụ này, ta có thể nhìn thấy mủ chảy ở bên dưới cuốn mũi giữa. Chất dịch này sẽ chảy ra ngoài
gây ra triệu chứng chảy nước mũi. Nội soi mũi có thể phát hiện được nguyên nhân là từ xoang
nào và có thể xác định được chẩn đoán viêm xoang. Ngoài ra, nội soi còn có thể dùng để dẫn
đường giúp cấy mủ. Việc cấy mủ này sẽ cung cấp những thông tin quan trọng giúp bác sĩ có thể
cho kháng sinh phù hợp.
Tuần hoàn mủ của xoang hàm nhìn qua nội soi
Chú thích hình:
Edema: phù nề
Pus: mủ
Antrostomy: lỗ thông xoang hàm nhân tạo
Natural Ostium: lỗ thông xoang hàm tự nhiên
Bệnh nhân này được chẩn đoán là viêm xoang mãn mặc dù đã được phẫu thuật trước đó.
Trong hình ta có thể nhìn thấy mủ chảy ra từ lỗ thông tự nhiên của xoang hàm. Sau đó nó
quay lại vào bên trong xoang hàm qua lỗ thông nhân tạo được tạo ra trong lúc phẫu thuật.
Hiện tượng này được gọi là tuần hoàn mủ trong xoang hàm. Nó xảy ra khi xoang hàm cố gắng
đẩy mủ ra ngoài qua lỗ thông tự nhiên ngay cả khi phẫu thuật viên đã tạo thêm một lỗ thông
mới ở một vị trí khác. Có thể phẫu thuật nội soi lại lần nữa để điều trị.
Polyp mũi nhìn qua nội soi
Chú thích hình:
Uncinate process: mỏm móc
Septum: vách ngăn
Right: bên phải
Middle turbinate: cuốn mũi giữa
Đây là hình ảnh polyp mũi. Nó bít đầy khe mũi giữa. Mỏm móc là một mốc quan trọng. Ở hình
này mỏm móc trông có vẻ bất thường, nó lớn hơn bình thường do bị polyp đẩy về phía trước