
82
PHÁTTRIỂNÝTƯỞNGSÁNGTẠOVÀTHẨMMỸ
CÔNGNGHIỆPTRONGĐÀOTẠOCỬNHÂNMỸTHUẬT
ỨNGDỤNGCỦAKỶNGUYÊNSỐ
LêVănThân
Email:thanlv@eaut.edu.vn
Ngàytòasoạnnhậnđượcbàibáo:29/09/2025
Ngàyphảnbiệnđánhgiá:15/10/2025
Ngàybàibáođượcduyệtđăng:24/10/2025
DOI:10.59266/houjs.2025.860
Tómtắt:Mộtsảnphẩmmỹthuậtứngdụngcókiểudánghấpdẫn,vừađẹp,tiệndụng,
tiệníchvàmanglạitrảinghiệmtốthơnchongườidùng,đápứngnhucầuthẩmmỹcông
nghiệp,giúpcuộcsốngtrởnênhàihòavàthănghoa.đólàsảnphẩmcóýtưởngsángtạovà
thẩmmỹứngdụngsâusắc.Trongkỷnguyênsố,trítuệnhântạo(AI)đóngvaitròrấtquan
trọngtrongcáclĩnhvựchoạtđộngcủaxãhội.Tuynhiên,trongnghệthuậtthiếtkế,công
nghệthôngminhchỉlàcôngcụ,phươngtiệnthểhiệncácsảnphẩmtrênnềntảngýtưởng
sángtạovàthẩmmỹcôngnghiệp(TMCN)củacácnhàthiếtkế.Chínhvìvậy,việcxâydựng
vàpháttriểnýtưởngsángtạovàthẩmmỹcôngnghiệptrongđàotạocửnhânmỹthuậtứng
dụng(MTUD)đóngvaitròcốtlõi.BởiýtưởngsángtạovàTMCNgiúpgiúpsinhviênphát
triểntưduyphảnbiện,sángtạoracácthiếtkếphùhợpvớixuhướng,thúcđẩykinhtếvàxây
dựngvănhóathẩmmỹtronghànhtrìnhhọctập,nghiêncứuvàthiếtkếsảnphẩmứngdụng
trongkỷnguyênsố.
Từkhóaýtưởngsángtạo,thẩmmỹcôngnghiệp,trítuệnhântạo(AI),đàotạocửnhânMTUD
1
TrườngĐạihọcCôngnghệĐôngÁ
I.Đặtvấnđề
Kỷnguyênsố,kỷnguyêncủacông
nghệvàtrítuệnhântạo(AI)đãvàđang
làcôngcụđắclực,đồngthờilàkhotàng
trítuệ vôtậnđa lĩnhvựccủa nhânloại.
Trítuệnhântạovôtậnđóđãlàmthayđổi
tấtcảcáclĩnhvựchoạtđộngvàkhoahọc
của đời sống xã hội. Tuy nhiên, để kho
tàng trí tuệ đó ngày càng được bồi đắp
dàythêm,tinhvàsâuhơnthìnguồncung
cấpấychínhlạidotừconngười.Bởicon
người chính là chủ thể của xã hội, mọi
phátminh,mọitrítuệcủaconngườitạo
ralạiquylạiphụcvụchínhconngười,nên
nóđượcgọilàtrítuệnhântạo.Côngnghệ
haytrítuệnhântạocũngđềudoconngười
phát minhchếtạo ranên bản chấtnó là
những cỗmáy, là khotàng trítuệ, đồng

83
thờilàcôngcụ,phươngtiệnđểgiúpcon
ngườithựchiệnnhững ýtưởngsángtạo
củacácnhàthiếtkế.Bởiýtưởngchínhlà
sảnphẩmcủatrítuệvàsángtạo,đồngthời
nólàchấtxúctácchosựđổimớinângcao
thẩmmỹcôngnghiệpứngdụngtrongmọi
lĩnhvựchoạtđộngcủa cuộcsốngvàxã
hộiđươngđại.
Trongđàotạocửnhânthiếtkếcác
ngành và chuyên ngành thuộc lĩnh vực
MTUD việc ứng dụng công nghệ trong
thiếtkế và thể hiệnsản phẩm là rất cần
thiết. Song công nghệ không thể đưa ra
được những tư duy và những ý tưởng
sángtạovàcócảmnhậnvềthẩmmỹcông
nghiệpứng
dụngnhưconngười.Vìvậy
khichátGPTvàứngdụngAInếuchúng
tađưaranhữngcâuhỏinộidungkhông
cóýtưởngtốt,tínhthẩmmỹhạnchế
thì
kếtquảnhận
đượcsẽsailệchhoặckhông
đúngnhưmong muốn.Dođó,việcphát
triển và xây dựng ý tưởng sáng tạo và
thẩmmỹtrongđàotạocửnhânMỹthuật
ứngdụng-nguồnnhânlựcthiếtkếcóchất
lượngchoxãhộitrongkỷnguyênsốlàrất
quantrọngvàcầnthiết.
II.Cơsởlýthuyết
Chúngtahãycoiýtưởngsángtạonó
làmộttínhnăngcầnthiếtvàxácđịnhđặc
tínhtưduycủaconngười.Nhậnthứcvề
ýtưởngsángtạovàthẩmmỹcôngnghiệp
trongthiếtkếlàkhảnăngcủangườithiết
kế trong việc tạo ra những ýtưởng mới
mẻ,độcđáovàbiếnchúngthànhcáctác
phẩmcógiátrịthẩmmỹcao,gâyấntượng
thịgiácvàcảmxúcchongườixem.Điều
nàyđòihỏisựkếthợpkiếnthứcchuyên
ngànhvàkiếnthứcrộngtừnhiềulĩnhvực
khác như văn học, lịch sử, tâm lý, triết
học,logicvàxãhộihọc.Ýtưởngsángtạo
lànềntảng,cònthẩmmỹlàcáchtruyềntải
giátrịvàýnghĩađómộtcáchcóhiệuquả.
Còn Immanuel Kant (CHLBĐức)
triếtgialớnnhấtcủathờikỳcậnđạicoiý
tưởnglà“sảnphẩmcủatrítuệ”.Đểhiểu
đượcýnghĩacủaýtưởngtahãycoinólà
mộttính năng cầnthiết và xác địnhđặc
tínhtưduycủaconngười.
Ýtưởngsángtạolàyếutốđịnhhình
banđầucảvềnộidungvàhìnhthứccho
mộttácphẩmnghệthuậtthiếtkế.Đểcó
ýtưởngsángtạo,nhàthiếtkếcầncókiến
thứcsâurộngvềkhoahọcxãhộivàkhoa
họctựnhiênngoàichuyênngành.Ýtưởng
sáng tạolà sản phẩmcủa tưduy nhưng
cũngdựatrênsựcảmnhậnvàlinhcảmvề
nhữnggìmàhiệnthựctoátra.
Thẩmmỹcôngnghiệplàcáchngười
thiếtkếchuyểnđổiýtưởngthànhphương
tiệnđểkháiquátgiátrịvàýnghĩacủasản
phẩm.Làmộtlĩnhvựckếthợpnghệthuật,
kỹ thuật và khoa học để tạo ra các sản
phẩmsảnxuấthàngloạtvừađẹpmắt,vừa
tiệndụng,hướngđếnsựhàihòa,côđọng
vàsửdụnghiệuquảcácyếutốtạohìnhđể
gâyấntượngthịgiác,đápứngnhucầuvật
chấtvàtinhthầncủangườidùng.
Ýtưởnglàgốcrễ,thẩmmỹlàphương
tiện:Ýtưởng sángtạolà điểm khởiđầu,
cònthẩmmỹcôngnghiệplàcáchthứcđể
diễnđạt,làmchoýtưởngđótrởnênhấp
dẫn,dễhiểuvàcógiátrịhơnvàsảnxuất
hàngloạtmangtínhcôngnghiệp.
III.Phươngphápnghiêncứu
Đểlàmsángtỏvấnđềnghiêncứu,
bàibáosửdụngphươngphápphântíchvà
tổnghợp,nhằm,phântích,tổnghợplàm
sángtỏnhữngdữliệucótínhthựctếphục
vụchoquátrìnhnghiêncứu.
Phân tích và tổng hợp từng khái
niệm,những giátrị ứng dụng, sự tương
tác, mối quanhệ giữa ý tưởng sángtạo
với thẩm mỹ ứng dụng trong nội dung

84
chươngtrìnhđàotạocửnhânMTUDvà
trong thiết kế sáng tạo dựa trên các kết
quảđàotạovànhữngsảnphẩmứngdụng
thựctế.Từ đó đưa ra những nhận định,
đánhgiárồitổnghợp,phântíchthànhmột
hệthốngkiếnthứclýthuyếtvàthựchành
nhằmnângcao,pháttriểnnộidungnghiên
cứuvềýtưởngsángtạovàthẩmmỹcông
nghiệptrongquátrìnhđàotạonguồnnhân
lựccửnhânMTUDchấtlượngcaotrong
kỷnguyênsố.
IV.Kếtquảnghiêncứuvàthảoluận
4.1. Vai trò của ý tưởng sáng tạo
trongđàotạocủanhânMTUD
Ýtưởng(Ideas):Ýtưởnglàmộtkhái
niệmtrừutượngthườngxuấthiệntrongtư
duyconngười,đặcbiệtlàtrongquátrình
sángtạo.Nóthểhiệnkhảnăngtưduycon
người,đặcbiệtlàtrongquátrìnhsángtạo.
Nóthểhiệnkhảnăngtưduysángtạovà
khảnăngtạoracácsuynghĩ,ýkiếnhoặc
giảiphápmới,chưatừngtồn
tạitrướcđó.
Ýtưởngcóthểxuấtpháttừnhiềunguồn
khácnhau,...
Ýtưởnglànguồngốccủasựsáng
tạovàđổimới.Nógiúptatạoranhững
sảnphẩm,dịchvụvàgiảiphápmới,nâng
caocuộcsống,thúcđẩysựtiếnbộcủaxã
hội.Đôngthờicũnggiúpchúngtatìmra
cáccáchgiảiquyếtvấnđề,tháchthứcvà
khókhănmàchúngtađangđốimặt.Nólà
chìakhóađểtìmracácphươngphápvà
lờigiảimớichocáctìnhhuốngkhácnhau.
Ý tưởng đóng vai trò chính trong
nhiềukhíacạnhcủacuộcsốngvàquátrình
pháttriểncủaconngườitrongxãhội.Đặc
biệttronglĩnhvựcđàotạonguồnnhânlực
vềnghệthuậtthiếtkếsảnphẩmMTUD.
4.2.Nhữngđặcđiểmcơbảncủaý
tưởng:
Ý tưởng là sản phẩm của tư duy
khôngcóhìnhdạngvậtchấtcụthểnêný
tưởnglàmộtsảnphẩmvôhình.Nómang
tính“độtbiến”sovớinhữnggìđãtồntại,
là sự kết hợp giữa sáng tạo vàđộc đáo
theohìnhthứcmớimẻ.Mụcđíchđểtìm
racáchgiảiquyếtmộttháchthứchoặcđáp
ứngmộtnhucầuchưađượcthỏamãn.
Ýtưởngđượcxemlàmộtkháiniệm
vàmangýnghĩatrừutượng.Đólàmộtsự
diễnxuấtbằngsuynghĩvềcácđốitượng
vàhiệntượngtrongtâmlýhọc.Nhiềutriết
giacoiýtưởnglàkháiniệmcủamộtphạm
trùbảnthểhọc
Nhữngkháiniệmvàđặcđiểmtrên
làhệthốngkiếnthứcrấtcầnthiếtđểgiúp
sinhviêncókhảnăngphântích,giảiquyết
vấnđềvàtạoranhữnggiảiphápthiếtkế
độcđáo,phùhợpvớinhucầusảnphẩm
ứngdụngcủamộtxãhộihiệnđại….
H1
H2

85
H3
H4
H:1,2,3,4:Lôgôcácthươnghiệunổitiếngcóýtưởngvàthẩmmỹsâusắc
(NguồnInternet)
4.3. Thẩm mỹ công nghiệp và
những giátrị trong đào tạo và thiếtkế
sảnphẩmMTUD
-Giátrịtrongđàotạo:
Thẩmmỹcôngnghiệplàyếutốcốt
lõitronghoạtđộngvàđàotạonghệthuật
nóichungvàtrongnghệthuậtdesignnói
riêng.Đàotạoracácnhàthiếtkế,cácnghệ
sĩ chính là hìnhthành và phát triểnkhả
năng sángtạo chohọ (1).Nó là sự giao
thoagiữacáiđẹptronglĩnhvựcvănhóa
vậtthểvàcáiđẹpcủakỹthuậtứngdụng.
Mụcđíchnhằmtạoramộtmôitrườngvật
chấthàihòa,thỏamãnđầyđủnhấtcácnhu
cầuvềvậtchấtvàtinhthầncủaconngười
Trangbịvàxâydựngchosinhviên
khảnăngcảmthụvàsángtạoracácsản
phẩm có giátrị thẩm mỹứngdụngcao,
đáp ứngthịhiếungàycàngđadạngcủa
công chúng trong kỷ nguyên số. Nhằm
pháttriểntưduysángtạo,nắmvữngkỹ
thuật và công nghệ, và có khả năng tạo
racácsảnphẩmđadạngtrongthiếtkếđồ
họasố,thờitrang,nộithất,đaphươngtiện,
đápứngnhucầuthựctếcủathịtrườngvà
hộinhậpquốctế.Đồngthờigiúpsinhviên
học cách kếthợp vẻ đẹpcủa nghệthuật
vớitínhnăngứngdụngcủasảnphẩm.
Giáodụcvàpháttriểnýthứcýtưởng
sángtạovàthẩmmỹứngdụnglàmộtquá
trìnhhìnhthành vàphát triểnnhâncách
vàtưduythẩmmỹcôngnghiệpchosinh
viên.Tăngcườngvềnănglựcnhậnthức
vàphảnbiện,đồngthờithấyđượcvaitrò
quan trọng và giá trị củathẩm mỹ công
nghiệptrongđờisốngnghệthuậtthiếtkế
của xã hội, đồng thời có khả năng tiếp
nhậnvàsángtạocuộcsốngcủamìnhtheo
cáiđẹp.(2)
-Giátrịtrongthiếtkếsảnphẩm:
Là yếu tố tạo nên vẻ đẹp về hình
thức,màusắc,bốcục,giúpsảnphẩmthu
hútngườidùng,nângcaogiátrịsửdụng
vàtạolợithếcạnhtranhchothươnghiệu.
Nókhôngchỉlàmchosảnphẩmthuhút
thị giác mạnh mẽ mà còn mang lại trải
nghiệmthẩmmỹtíchcựcvàsựhàilòng
cho người dùng, nâng cao giá trị cuộc
sống và xây dựng hình ảnh của thương
hiệungàymộttíchcựcđểpháttriển.
Thúcđẩytăngtrưởngnềnkinhtếvà
vănhóa,đồngthờitạodựngnềnvănhóa
thẩmmỹ và bản sắccho dân tộc. Đồng
thờitruyềntảithôngđiệpcủanhàsảnxuất
mộtcách hiệu quả và ấn tượng hơn đến
ngườitiêudùng.

86
H5
H6
H5:Tácphẩm:Tàntích.H6:TácPhẩm:Chấtthảicủabạngâytửvong
(NguồnInternet)
4.4.Mốiliênhệgiữaýtưởngsáng
tạovàthẩmmỹcôngnghiệp
Ý tưởng là gốc rễ, thẩm mỹ là
phương tiện, ý tưởng là yếu tố cốt lõi,
mang tính đột phá, độc đáo, giải quyết
vấnđềhoặctạoragiátrịmới.Thẩmmỹ
làcácnguyêntắcvềhìnhthức,màusắc,
chất liệu, kết cấu, bố cục, tạo cảm giác
dễchịu,đẹpmắtvàcóýnghĩa.Ýtưởng
sángtạolàđiểmkhởiđầu,cònthẩmmỹ
côngnghiệplàcáchthứcđểdiễnđạt,làm
choýtưởngđótrởnênhấpdẫn,dễhiểu,
thănghoavàcógiátrịhơn.Đồngthờilà
mộttrongnhữngchỉtiêuđểđánhgiáchất
lượngcủasảnphẩm
Ýtưởngsángtạovàthẩmmỹcông
nghiệp có mối quan hệ mật thiết, trong
đó ý tưởng cung cấp nội dung và định
hướngchohoạtđộngsángtạo,cònthẩm
mỹlàyếutốquyếtđịnhhìnhthức,vẻđẹp
vàcảmxúcmàýtưởngđótruyềntảiđến
người thưởng thức.Ý tưởng lànềntảng
banđầu,cònthẩmmỹlàphươngtiệnđể
biếnýtưởngthànhsảnphẩmnghệthuật,
giúp biểu đạt tư tưởng, tình cảm và giá
trịmộtcáchhiệuquả.Đólàmốiquanhệ
tươnghỗ,trongđóýtưởnglànguồngốc
vàkimchỉnamchothẩmmỹcôngnghiệp,
cònthẩmmỹcôngnghiệplàcôngcụđể
hiệnthựchóavàtruyềntảiýtưởngđó.Ý
tưởng cungcấp tầm nhìn, còn thẩmmỹ
côngnghiệplàngônngữhìnhảnhđểbiến
tầmnhìnthànhsảnphẩmcụthể,cókhả
năng thu hút và thuyết phục người tiêu
dùng.
Ý tưởng sáng tạo là nền tảng cho
cácsảnphẩmthẩmmỹ,cònthẩmmỹứng
dụnggiúphiệnthựchóavàtruyềntảigiá
trịcủaýtưởngsángtạođếnngườidùng
mộtcáchhiệuquả.Thẩmmỹlàvẻđẹp,sự
hàihòađượcápdụngvàothựctế,làmcho
ýtưởngtrởnênhấpdẫn, lôicuốnvàcó
tínhứngdụngcao.Nólàguồngốccủaquá
trìnhđổimớivàđịnhhìnhthẩmmỹcông
nghiệp.Vàngượclạithẩmmỹứngdụng
sẽhiệnthựchóavànângtầmgiátrịcủaý
tưởng.Mộtýtưởngtốtcầnđượcdiễnđạt
bằngmộtthẩmmỹcôngnghiệpphùhợp

