79
PHẪU THUẬT KHX GÃY HỞ ĐỘ II TRÊN VÀ
LIÊN LỒI CẦU XƯƠNG ĐÙI
I. ĐẠI CƯƠNG
Gãy trên liên lồi cầu đùi gãy đầu dưới xương đùi, đoạn y dài khoảng
10cm tính từ mặt khớp.
Gặp ở mọi lứa tuổi, nhiều nhất ở tuổi trưởng thành.
II. CHỈ ĐỊNH
Chỉ định kết hợp xương bên trong khi: người bệnh đến sớm trước 6 giờ, vết
thương gọn sạch, phẫu thuật viên kinh nghiệm, trang thiết bị đảm bảo.
III. CHỐNG CHỈ ĐỊNH
Vết thương bẩn, đến muộn, không có điều kiện kết hợp xương ngay.
Bệnh cảnh đa chấn thương nặng cần cân nhắc.
IV. CHUẨN BỊ
1. Người thực hiện: phẫu thuật viên bác chuyên khoa chấn thương chỉnh hình đã
được đào tạo.
2. Người bệnh và gia đình:
Được giải thích đầy đủ về cuộc phẫu thuật và các tai biến có thể gặp.
Vệ sinh, cắt móng tay, móng chân, thay băng, vệ sinh vết thương. Nhịn ăn uống 6
giờ trước phẫu thuật.
Đánh rửa vết thương (trong phòng mổ)
3. Phương tiện:
Bộ dụng cụ kết hợp xương đùi
Ga rô, khoan xương, nẹp ốp lồi cầu các, vít các cỡ, kim Kirschner.
4. Hồ sơ bệnh án:
Ghi đầy đủ, chi tiết các lần thăm khám, hội chẩn, giải thích cho người bệnh và gia
đình
V. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
1. Tư thế: người bệnh nằm ngửa, độn mông, ga rô gốc chi.
2. Vô cảm: gây mê nội khí quản hoặc gây tê tủy sống.
3. Kỹ thuật:
Cắt lọc, làm sạch vết thương.
Đường rạch: Đường ngoài qua mỏm trên lồi cầu ngoài hướng về phía lồi củ chày.
Rạch cân đùi
Vén cơ rộng ngoài, cầm máu mạch xiên
Cắt lọc tổ chức cơ dập nát
Bộc lộ rõ diện gãy trên lồi cầu và liên lồi cầu đùi
Làm sạch diện gãy
80
Đặt lại gãy: Đặt lại tốt diện gãy liên lồi cầu (di lệch nhỏ hơn 2mm), cố định tạm thời
bằng kim Kirschner. Sau đó, đặt lại diện gãy trên lồi cầu
Cố định bằng nẹp ốp lồi cầu. Nếu có những mảnh rời nhỏ có thể cố định bằng vít tự do.
Bơm rửa vùng mổ
Bỏ ga rô, cầm máu.
Đặt 1 dẫn lưu
Đóng vết mổ theo các lớp giải phẫu.
Băng vết mổ
VI. THEO DÕI VÀ XỬ TRÍ TAI BIẾN
1. Theo dõi:
Mạch, nhiệt độ, nhịp th
Tình trạng vết mổ: chảy máu, sưng nề, nhiễm trùng...
Dùng kháng sinh 5 7 ngày, thuốc giảm đau sau mổ
Rút dẫn lưu sau 48 giờ.
Nếu kết hợp xương vững: cho cử động sớm các khớp lân cận.
2. Xử trí :
Tụ máu: Tách chỉ vết mổ, lấy máu tụ
Nhiễm khuẩn: Tách chỉ, làm sạch, nạo viêm, lấy bỏ dụng cụ kết hợp xương (tùy mức độ
nhiễm trùng)