ĐỀ TÀI: PHÉP BIỆN CHỨNG VỀ MỐI HỆ PHỔ BIẾN VÀ VẬN DỤNG PHÂN TÍCH MỐI LIÊN HỆ GIỮA XÂY DỰNG NỀN KINH TẾ ĐỘC LẬP TỰ CHỦ VỚI HỘI NHẬP KINH TẾ

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

§Ò tµi: PhÐp biÖn chøng vÒ mèi hÖ phæ biÕn vµ vËn dông

ph©n tÝch mèi liªn hÖ gi÷a x©y dùng nÒn kinh tÕ ®éc

lËp tù chñ víi héi nhËp kinh tÕ

Ch­¬ng I: Héi nhËp kinh tÕ mét xu h­íng tÊt yÕu cña n­íc ta trªn con

®­êng tiÕn lªn CNXH

1. Xu h­íng héi nhËp thÕ giíi xu h­íng cña thêi ®¹i:

Nh­ chóng ta ®· biÕt, c¸ch ®©y hµng ngh×n n¨m ®· cã sù trao ®æi hµng ho¸

trong tõng quèc gia vµ gi÷a c¸c quèc gia víi nhau. Tuy nhiªn, suèt thêi gian

dµi d­íi thêi k× chiÕm h÷u n« lÖ vµ thêi k× phong kiÕn quan hÖ trao ®æi hµng

ho¸ ph¸t triÓn kh«ng ®¸ng kÓ. VÒ mÆt c¬ b¶n, nÒn kinh tÕ cña tõng quèc gia

vÉn mang tÝnh tù cung tù cÊp. Víi sù xuÊt hiÖn cña chñ nghÜa t­ b¶n, quan hÖ

trao ®æi hµng ho¸ ®· cã sù thay ®æi vÒ chÊt. Trong tõng quèc gia, nÒn kinh tÕ

víi mét thÞ tr­êng thèng nhÊt ®­îc h×nh thµnh, c¸c lo¹i hµng ho¸ vµ sè l­îng

hµng ho¸ trao ®æi ®­îc t¨ng lªn rÊt nhiÒu, ®Æc biÖt søc lao ®éng còng trë thµnh

hµng ho¸. Chñng lo¹i hµng ho¸ vµ sè l­îng hµng trao ®æi gi÷a c¸c quèc gia

còng t¨ng lªn nhanh chãng. Chñ nghÜa t­ b¶n ngµy cµng ph¸t triÓn th× l­îng

hµng ho¸ trao ®æi gi÷a c¸c quèc gia cµng lín, chÝnh v× vËy sù phô thuéc vÒ mÆt

kinh tÕ gi÷a c¸c quèc gia cµng chÆt chÏ h¬n.

Vµo nh÷ng n¨m 80 cña thÕ kØ XX, khoa häc kÜ thuËt ph¸t triÓn nh­ vò b·o,

con ng­êi ®ang dïng khèi ãc vÜ ®¹i mµ tù nhiªn ban cho ®Ó kh¸m ph¸ vµ chinh

phôc thÕ giíi. ChÝnh nhê sù ph¸t triÓn nh­ vËy cña khoa häc kÜ thuËt mµ sù

giao l­u gi÷a c¸c n­íc, c¸c c¸ nh©n, c¸c nhµ kinh doanh víi nhau trë nªn dÔ

dµng. C¸c n­íc cã thÓ häc tËp, trao ®æi víi nhau t¹o nªn sù ®an xen ®a chiÒu,

võa ¶nh h­ëng, võa tuú thuéc vµo nhau. DÇn dÇn, trªn thÕ giíi h×nh thµnh mét

xu thÕ ®ã lµ: xu thÕ “Toµn CÇu Ho¸”. HiÖn nay, xu thÕ nµy ®ang ngµy cµng lan

réng thu hót hÇu hÕt c¸c n­íc trªn thÕ giíi tham gia.

1

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

ViÖt Nam còng lµ mét thµnh viªn trong ng«i nhµ chung cña thÕ giíi nªn

còng kh«ng thÓ ®øng ngoµi vßng xo¸y trªn. Tõ l©u nay, §¶ng vµ Nhµ N­íc ta

®· x¸c ®Þnh rÊt râ th¸i ®é cña chóng ta víi “Toµn CÇu Ho¸”:

“ ViÖt Nam lu«n ñng hé qu¸ tr×nh héi nhËp vµ hîp t¸c mäi bªn cïng cã

lîi”

§iÒu nµy ®· ®­îc c¸c nhµ l·nh ®¹o §¶ng ta kh¼ng ®Þnh rÊt râ rµng trong

c¸c k× ®¹i héi. ViÖt Nam ®· cã tíi 10 n¨m ®æi míi vµ më cöa ®Ó héi nhËp vµ

®ang tiÕp tôc cè g¾ng ®Ó hoµ nhËp vµo xu thÕ chung cña thÕ giíi.

Tõ 10 n¨m nay, ViÖt Nam kh«ng ngõng x©y dùng ®Êt n­íc v÷ng m¹nh vµ

t¨ng tèc héi nhËp ®Ó theo kÞp c¸c n­íc trªn thÕ giíi. Chóng ta ®· cã ®­îc mét

sè thµnh tùu nhÊt ®Þnh nh­ng còng cßn rÊt nhiÒu thiÕu sãt. Tuy nhiªn, nh©n

d©n ta quyÕt mét lßng x©y dùng ®Êt n­íc nhanh chãng trë thµnh mét n­íc ph¸t

triÓn vµ héi nhËp thËt tèt.

2. ý nghÜa cña viÖc nghiªn cøu ®Ò tµi nµy:

Nh­ c¸c nhµ l·nh ®¹o cña chóng ta ®· kh¼ng ®Þnh, ViÖt Nam lu«n muèn

hoµ nhËp thËt tèt vµo héi nhËp thÕ giíi. Nh­ng lµm sao võa héi nhËp cho thËt

tèt l¹i võa ®¶m b¶o ®­îc chñ quyÒn. Trªn thùc tÕ ®· cã rÊt nhiÒu bµi häc cay

®¾ng cña c¸c n­íc ®i tr­íc, do héi nhËp kh«ng ®óng ®· dÉn tíi mÊt chñ quyÒn

phô thuéc vµo bªn ngoµi. ChÝnh v× vËy viÖc nghiªn cøu ®Ò tµi nµy sÏ gióp t«i

vµ c¸c b¹n hiÓu râ thªm vÒ “Toµn CÇu Ho¸” ®ång thêi biÕt ®­îc nh÷ng b­íc ®i

cña ViÖt Nam trong qu¸ tr×nh héi nhËp. B¶n tiÓu luËn nµy sÏ gióp chóng ta

hiÓu thªm vÒ nh÷ng thµnh tùu cña n­íc ta ®· thùc hiÖn ®­îc vµ nh÷ng b­íc ®i

s¾p tíi.

Ch­¬ng II : PhÐp biÖn chøng duy vËt lµ khoa häc vÒ mèi liªn hÖ phæ biÕn

1. TriÕt häc Mac- LªNin:

2

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

TriÕt häc Mac- LªNin còng nh­ toµn bé chñ nghÜa Mac- LªNin ra ®êi vµo

nh÷ng n¨m 40 cña thÕ kØ XIX do C.Mac vµ Ph.¡ngghen s¸ng lËp ra. Sau ®ã,

V.I.LªNin ph¸t triÓn nã cao h¬n.

TriÕt häc Mac- LeNin ra ®êi kh«ng ph¶i chØ do sù suy t­ c¸ nh©n, sù t­ëng

t­îng cña C.Mac vµ Ph.¡ngghen mµ do nh÷ng nguyªn nh©n kinh tÕ, x· héi vµ

sù ph¸t triÓn cña nh©n lo¹i tr­íc ®ã quy ®Þnh. TriÕt häc Mac- LªNin ra ®êi dùa

trªn 3 c¬ së c¬ b¶n sau:

(a) C¬ së vÒ kinh tÕ vµ x· héi: Vµo nh÷ng n¨m ®Çu cña thÕ kØ XIX

c¸c cuéc c¸ch m¹ng c«ng nghiÖp ®· ®em l¹i cho c¸c n­íc TBCN sù ph¸t triÓn

m¹nh mÏ. §Ó nhËn xÐt vÒ ®iÒu nµy C.Mac ®· nãi: “ Giai cÊp t­ s¶n trong qu¸

tr×nh thèng trÞ giai cÊp ch­a ®Çy mét thÕ kØ, ®· t¹o ra nh÷ng lùc l­îng s¶n xuÊt

nhiÒu h¬n vµ ®å sé h¬n lùc l­îng s¶n xuÊt cña tÊt c¶ c¸c thÕ hÖ tr­íc céng l¹i”.

Sù ph¸t triÓn Êy ®· chøng minh tÝnh chÊt tiÕn bé cña ph­¬ng thøc s¶n xuÊt

TBCN h¬n h¼n c¸c chÕ ®é kh¸c tr­íc ®ã. Tuy nhiªn, sù ph¸t triÓn ®ã ngµy

cµng lµm h»n s©u thªm sù m©u thuÉn gi÷a giai cÊp t­ s¶n vµ giai cÊp v« s¶n.

Giai cÊp v« s¶n ngµy cµng lín m¹nh vµ ®øng lªn ®Êu tranh giµnh quyÒn lîi.

ChÝnh v× vËy hä cÇn mét thø vò khÝ lý luËn s¾c bÐn vµ triÕt häc Mac- LªNin ra

®êi ®· tho¶ m·n ®­îc yªu cÇu ®ã.

(b) C¬ së lý luËn: TriÕt häc Mac- LªNin dùa trªn phÐp biÖn chøng

cña Hªghen vµ quan ®iÓm duy vËt triÖt ®Ó cña Phoi-¬-b¨c. Hai «ng C.Mac vµ

Ph.¡ngghen ®· dùa vµ ®ã s¸ng lËp ra phÐp biÖnchøng duy vËt. C¸c «ng ®· kÕ

thõa vµ ph¸t huy nh÷ng mÆt tÝch cùc cña Hªghen vµ Phoi-¬ -b¨c. §ång thêi,

hai «ng còng dÇn dÇn bï ®¾p nh÷ng thiÕu sãt.

(c) C¬ së khoa häc tù nhiªn: Do sù ph¸t triÓn m¹nh cña KH-TN ®·

®¸nh ®æ ph­¬ng ph¸p t­ duy ®ang thèng trÞ lóc bÊy giê lµ: ph­¬ng ph¸p siªu

h×nh. §iÒu ®ã më ®­êng cho sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña phÐp biÖ chøng duy

vËt. Trong sè c¸c ph¸t minh th× cã 3 ph¸t minh ¶nh h­ëng nhiÒu nhÊt tíi sù ra

®êi cña triÕt häc Mac:

3

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

+ §Þnh luËt b¶o toµn vµ chuyÓn hãa n¨ng l­îng.

+ Häc thuyÕt vÒ cÊu t¹o tÕ bµo.

+ Häc thuyÕt vÒ sù tiÕn ho¸.

2. PhÐp biÖn chøng duy vËt lµ khoa häc vÒ mèi liªn hÖ phæ biÕn

2.1 Liªn hÖ – Liªn hÖ phæ biÕn:

Liªn hÖ: lµ sù quy ®inh lÉn nhau, t¸c ®éng lÉn nhau gi÷a c¸c yÕu tè

trong cïng mét sù vËt hoÆc gi÷a c¸c sù vËt hiªn t­îng víi nhau.

Liªn hÖ phæ biÕn: lµ nh÷ng mè liªn hÖ tån t¹i mét c¸ch phæ biÕn c¶

trong TN, XH vµ c¶ t­ duy. Mèi liªn hÖ phæ biÕn mang tÝnh chÊt bao qu¸t tån

t¹i th«ng qua c¸c mèi liªn hÖ ®Æc thï cña sù vËt hiÖn t­îng, nã ph¶n ¸nh tÝnh

®a d¹ng vµ ®Æc thï cña thÕ giíi.

2.2 Nguyªn lý vÒ mèi liªn hÖ phæ biÕn:

ThÕ giíi ®­îc t¹o thµnh tõ nh÷ng sù vËt, nh÷ng hiÖn t­îng, nh÷ng

qu¸ tr×nh kh¸c nhau. VËy chóng ta ®Æt ra hai c©u hái:

+ Gi÷a chóng liÖu cã mèi liªn hÖ qua l¹i víi nhau, ¶nh h­ëng lÉn

nhau hay chóng tån t¹i biÖt lËp, t¸ch rêi nhau?

+ NÕu chóng tån t¹i trong sù liªn hÖ qua l¹i, th× nh©n tè g× quy ®Þnh

sù liªn hÖ ®ã?

§Ó tr¶ lêi c©u hái thø nhÊt, c¸c nhµ triÕt häc theo quan ®iÓm biªn

chøng cho r»ng thÕ giíi lµ mét chØnh thÓ thèng nhÊt. C¸c sù vËt, hiÖn t­îng vµ

c¸c qu¸ tr×nh cÊu thµnh thÕ giíi ®ã võa t¸ch biÖt nhau, võa cã sù liªn hÖ qua

l¹i, th©m nhËp vµ chuyÓn ho¸ lÉn nhau. Khi tr¶ lêi c©u hái thø hai, nh÷ng

ng­êi theo quan ®iÓm biÖn chøng cho r»ng c¬ së cña sù liªn hÖ qua l¹i gi÷a

c¸c sù vËt vµ hiÖn t­îng lµ tÝnh thèng nhÊt vËt chÊt cña thÕ giíi. Theo quan

®iÓm nµy c¸c dù vËt, c¸c hiÖn t­îng ®a d¹ng trªn thÕ giíi chØ lµ nh÷ng d¹ng

tån t¹i kh¸c nhau cña mét thÕ giíi duy nhÊt lµ thÕ giíi vËt chÊt. Ngay c¶ t­

t­ëng cña con ng­êi còng lµ mét d¹ng vËt chÊt cã tæ chøc cao lµ bé ãc ng­êi,

néi dung cña chóng còng chØ lµ kÕt qu¶ ph¶n ¸nh cña c¸c qu¸ tr×nh vËt chÊt

4

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

kh¸ch quan. Ngoµi ra, theo quan ®iÓm duy vËt biªn chøng cßn thõa nhËn tÝnh

®a d¹ng cña sù liªn hÖ: cã mèi liªn hÖ bªn ngoµi, mèi liªn hÖ bªn trong; cã mèi

liªn hÖ thø yÕu vµ mèi liªn hÖ chñ yÕu... C¸c lo¹i liªn hÖ kh¸c nhau cã vai trß

kh¸c nhau ®èi víi sù vËn ®éng vÇ ph¸t triÓn cña c¸c sù vËt hiÖn t­îng. Trong

®ã, mèi liªn hÖ bªn trong gi÷ vai trß quyÕt ®Þnh ®èi víi sù tån t¹i, v©n ®éng,

ph¶ttiÓn cña sù vËt. Mèi kiªn hÖ bªn ngoµi, nãi chung, kh«ng cã ý nghÜa quyÕt

®Þnh vµ th­êng ph¶i th«ng qua mèi liªn hÖ bªn trong mµ ph¸t huy t¸c

dông.Nh­ vËy, quan ®iÓm duy vËt biÖn chøng vÒ sù liªn hÖ ®ßi hái ph¶i thõa

nhËn tÝnh t­¬ng ®èi trong sù ph©n lo¹i c¸c mèi liªn hÖ. C¸c mèi liªn hÖ kh¸c

nhau cã thÓ chuyÓn ho¸ lÉn nhau. Trong tÝnh ®a d¹ng cña h×nh thøc vµ c¸c lo¹i

liªn hÖ tån t¹i trong tù nhiªn, trong x· héi vµ t­ duy con ng­êi, phÐp biÖn

chøng duy vËt tËp trung nghiªn cøu nh÷ng lo¹i liªn hÖ chung mang tÝnh phæ

biÕn.

2.3 Yªu cÇu cña nguyªn lý phæ biÕn:

2.3.1 Quan ®iÓm toµn diÖn: Víi t­ c¸ch lµ mét nguyªn t¾c

ph­¬ng ph¸p luËn trong viÖc nhËn thøc c¸c sù vËt hiÖn t­îng, quan ®iÓm toµn

diÖn ®ßi hái chóng ta ph¶i xem xÐt nã:

+ Trong mèi liªn hÖ qua l¹i gi÷a c¸c bé phËn, gi÷a c¸c yÕu tè,

c¸c thuéc tÝnh kh¸c nhau cña chÝnh sù vËt ®ã.

+ Trong mèi liªn hÖ qua l¹i gi÷a sù vËt ®ã víi c¸c sù vËt kh¸c (kÓ

c¶ trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp).

H¬n thÕ n÷a, quan ®iÓm toµn diÖn cßn ®ßi hái ®Ó nhËn thøc ®­îc

sù vËt hiÖn t­îng chóng ta cÇn xem xÐt nã trong mèi liªn hÖ víi nhu cÇu thùc

tiÔn cña con ng­êi. Quan ®iÓm toµn diÖn ®èi lËp víi quan ®iÓm phiÕn diÖn

kh«ng chØ ë chç nã chó ý tíi nhiÒu mÆt, nhiÒu mèi kiªn hÖ. ViÖc chó ý tíi

nhiÒu mÆt, nhiÒu mèi liªn hÖ cña sù vËt vÉn cã thÓ lµ phiÕn diÖn, nÕu chóng ta

®¸nh gi¸ ngang nhau nh÷ng thuéc tÝnh, nh÷ng tÝnh quy ®Þnh kh¸c nhau cña sù

vËt ®­îc thÎ hiÖn trong nh÷ng mèi liªn hÖ kh¸c nhau ®ã. Quan ®iÓm toµn diÖn

5

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

ch©n thùc ®ßi hái chóng ta ph¶i ®i tõ tri thøc vÒ nhiÒu mÆt, nhiÒu mèi liªn hÖ

cña sù vËt ®Õn chç kh¸i qu¸t ®Î rót ra c¸i b¶n chÊt chi phèi sù tån t¹i vµ ph¸t

triÓn cña sù vËt hay hiÖn t­îng ®ã. Quan ®iÓm toµn diÖn kh¸c víi chñ nghÜa

chiÕt trung vµ thuËt nguþ biÖn. Chñ nghÜa chiÕt trung tuy còng tá ra chó ý tíi

nhiÒu mÆt kh¸c nhau thÕ nh­ng l¹i kÕt hîp v« nguyªn t¾c c¸c mèi liªn hÖ kh¸c

nhau cña sù vËt. ChÝnh v× vËy hoµn toµn bÊt lùc khi ph¶i ®­a ra mét quyÕt s¸ch

®óng. Cßn thuËt nguþ biÖn còng ®Ó ý tíi nh÷ng mÆt kh¸c nhau cña sù vËt,

nh­ng l¹i ®­a c¸i kh«ng c¬ b¶n thµnh c¸i c¬ b¶n, c¸i kh«ng b¶n chÊt thµnh c¸i

b¶n chÊt. C¶ hai ®Òu ®­a ®Õn nhøng kÕt luËn sai lÇm.

2.3.2 Quan ®iÓm lÞch sö cô thÓ:

Mäi sù vËt hiÖn t­îng ®Òu tån t¹i trong thêi gian, kh«ng gian nhÊt

®Þnh vµ mang dÊu Ên cña thêi gian, kh«ng gian ®ã. ViÖc vËn dông quan ®iÓm

®ã ®ßi hái ph¶i chó ý ®óng møc tíi hoµn c¶nh lÞch sö cô thÓ ®· lµm ph¶i tÝnh

vÊn ®Ò, tíi sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña nã, tíi bèi c¶nh hiÖn thùc – c¶ kh¸ch

quan vµ chñ quan – quy ®Þnh nh÷ng gi¶i ph¸p, nh÷ng ph­îng tiÖn ®Ó gi¶i

quyÕt vÊn ®Õ n¶y sinh.

3. VËy t¹i sao khi nghiªn cøu vÊn ®Ò nµy chóng ta ph¶i dïng mèi

liªn hÖ phæ biÕn:

Toµn cÇu ho¸ vµ viÖc x©y dùng mét nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ v÷ng

m¹nh lµ hai viÖc nh×n bÒ ngoµi lµ hai viÖc t¸ch biÖt. ThÕ nh­ng, chóng l¹i lµ

hai vÊn ®Ò liªn quan mËt thiÕt víi nhau. ChÝnh v× vËy, muèn hiÓu ®­îc chóng

liªn quan víi nhau nh­ thÕ nµo th× chóng ta ph¶i ®i s©u vµo nghiªn cøu. Trong

khi nghiªn cøu chóng ta kh«ng thÓ chØ nh×n tõ mét phÝa mµ cÇn cã c¸i nh×n

toµn diÖn. Nh­ trong mèi liªn hÖ phæ biÕn ®· kh¼ng ®Þnh, chóng ta ph¶i nh×n

vµo c¸i b¶n chÊt nhÊt cña sù vËt. Mµ gi÷a Toµn cÇu ho¸ vµ viÖc x©y dùng nÒn

kinh tÕ ®éc lËp tù chñ l¹i cã mèi liªn hÖ b¶n chÊt, c¸i nµy thóc ®Èy gióp c¸i kia

trë nªn v÷ng m¹nh h¬n. NÕu chóng ta kh«ng dïng mèi liªn hÖ phæ biÕn ®Ó

xem xÐt sÏ dÔ dÉn ®Õn chØ nh×n thÊy sù liªn quan bªn ngoµi mét c¸ch s¬ xµi.

6

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

Ch­¬ng III: Toµn cÇu ho¸

1. Toµn cÇu ho¸ kinh tÕ lµ g×? Nh÷ng ®Æc ®iÓm cña toµn cÇu ho¸

kinh tÕ:

Con ng­êi lµ mét loµi sinh vËt ®Æc biÖt, chóng ta cã trÝ th«ng minh vµ cã

tr×nh ®é tæ chøc x· héi cao. Con ng­êi sèng víi nhau dùa trªn rÊt nhiÒu mèi

quan hÖ, trong ®ã quan hÖ vÒ kinh tÕ lµ chñ yÕu. Cã mét sè nhµ nghiªn cøu cho

r»ng “ toµn cÇu ho¸” ®· cã tõ rÊt l©u vµ tr­íc ®©y chÝnh lµ qu¸ tr×nh quèc tÕ

ho¸. VËy trong t×nh h×nh hiÖn nay “Toµn cÇu ho¸” lµ nh÷ng mèi quan hÖ kinh

tÕ v­ît qua biªn giíi quèc gia, víi quy m« toµn thÕ giíi, ®¹t tr×nh ®é vµ chÊt

l­îng cao h¬n c¸c qu¸ tr×nh quèc tÕ ho¸ tr­íc kia. Toµn cÇu ho¸ kinh tÕ cã

mét sè ®Æc ®iÓm sau kh¸c víi c¸c qu¸ tr×nh quèc tÕ ho¸ tr­íc kia:

a) Sau khi Liªn X« vµ c¸c n­íc §«ng ¢u sôp ®æ th× Mü lµ mét siªu

c­êng lín nhÊt thÕ giíi. Tuy nhiªn, trong t×nh h×nh hiÖn nay, Mü ®ang cã

chiÒu h­íng ch÷ng l¹i vµ c¸c n­íc ph¸t triÓn kh¸c ®ang v­¬n lªn, ®iÒu ®ã t¹o

nªn mét thÕ giíi cã nªn kinh tÕ kh«ng cßn mét cùc nh­ tr­íc kia mµ lµ ®a cùc.

b) Kinh tÕ thÞ tr­êng nhiÒu kiÓu, nhiÒu møc ®é kh¸c nhau ®ang lan

trµn kh¾p thÕ giíi, kÐo theo nã lµ sù t¨ng c­êng tù do ho¸ kinh tÕ vµ xu h­íng

võa hîp t¸c võa c¹nh tranh.

c) C¸ch m¹ng khoa häc kÜ thuËt lµm cho con ng­êi cã kh¶ n¨ng thùc

hiÖn rÊt nhiÒu viÖc mµ tr­íc ®©y kh«ng thÓ. ChÝnh ®iÒu nµy ®· thóc ®Èy sù

toµn cÇu ho¸ mét c¸ch nhanh chãng.

d) C¸c mèi quan hÖ cña toµn cÇu ho¸ ngµy cµng toµn diÖn chø kh«ng

ph¶i chØ dõng l¹i ë th­¬ng m¹i xuÊt – nhËp khÈu.

e) Toµn cÇu ho¸ ®­îc thóc ®Èy bëi mét sè nh©n tè sau:

+ §ã lµ c¸c c«ng ty cùc lín, võa, nhá tíi tõng c¸ thÓ tÝch cùc

tham gia vµo qu¸ tr×nh toµn cÇu ho¸. Trong hµng triÖu, hµng ngh×n c«ng ty

trªn, cã vai trß lín nhÊt n»m trong tay kho¶ng chõng 50.000 c«ng ty xuyªn

quèc gia

7

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

+ §ã lµ do sù thóc ®Èy tÝch cùc cña c¸c chÝnh phñ.

+ §ã lµ do sù t¸c ®éng cña c¸c tæ chøc phi chÝnh phñ, hä ®ang

thµnh lËp ngµy cµng ®«ng ®¶o, ®a d¹ng vµ ho¹t ®éng ngµy cµng cã hiÖu qu¶

trong qu¸ tr×nh toµn cÇu ho¸.

+ §ã lµ c¸c tæ chøc kinh tÕ, tµi chÝnh, th­¬ng m¹i khu vùc.

+ §ã lµ c¸c tæ chøc kinh tÕ, tµi chÝnh, th­¬ng m¹i quèc tÕ nh­

WTO, IMF...

f) Toµn cÇu ho¸ ph¶i ®i ®«i víi héi nhËp khu vùc vµ c¸c quan hÖ

song ph­¬ng

g) Toµn cÇu ho¸, theo c¸c nhµ nghiªn cøu th× ®©y lµ mét qu¸ tr×nh

“më” ®ang cßn v©n ®éng vµ sÏ cßn tr¶i qua nhiÒu giai ®o¹n.

2.B¶n chÊt cña toµn cÇu ho¸:

HiÖn nay, nãi ®Õn vÊn ®Ò nµy trªn thÕ giíi ®ang cã hai th¸i cùc tranh c·i

nhau rÊt gay g¾t:

+ Quan ®iÓm thø nhÊt cho r»ng: toµn cÇu ho¸ lµ mét ®iÒu tÊt yÕu ph¶i

x¶y ra. Mäi quèc gia kh«ng thÓ tr¸nh khái, chÝnh s¸ch hîp lý nhÊt mµ c¸c

quèc gia ph¶i theo lµ tham gia vµ lµm theo c¸c quy t¾c cña cuéc ch¬i. Tuy

nhiªn quan ®iÓm nµy l¹i biÕn con ng­êi thµnh kÎ bÞ lÖ thuéc vµo chÝnh s¶n

phÈm mµ hä t¹o ra.

+ Quan ®iÓm thø hai cho r»ng: toµn cÇu ho¸ lµ mét b­íc trong kÕ ho¹ch

lµm b¸ chñ thÕ giíi cña Mü. Tuy nhiªn, quan ®iÓm nµy th× ng­êi ta l¹i qu¸ ®Ì

cao søc m¹nh cña Mü, mµ trªn thùc tÕ kh«ng ph¶i vËy.

VËy ®óng ra b¶n chÊt cña toµn cÇu ho¸ kinh tÕ lµ g×? Toµn cÇu ho¸ kinh

tÕ lµ mét xu h­íng lín cña thêi ®¹i, nh­ng dï nã kh¸ch quan ®Õn mÊy còng do

con ng­êi t¹o ra. Nã lµ kÕt qu¶ cña sù kÕt hîp gi÷a nhiÒu yÕu tè, mµ c¸c yÕu tè

Êy ®Òu do con ng­êi t¹o ra. Trong ®ã cã 3 yÕu tè chÝnh:

- Cuéc c¸ch m¹ng khoa häc – kÜ thuËt.

- NÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn ®¹i.

8

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

- ChÝnh s¸ch rÊt cã tÝnh to¸n cña Mü vµ c¸c n­íc c­êng quèc kh¸c mµ

kh«ng ph¶i chØ riªng Mü.

+ Mét b¶n chÊt n÷a cña toµn cÇu ho¸ lµ tÝnh bÊt ®èi xøng cña nã. §iÒu

®ã ®­îc thÓ hiÖn nh­ sau:

-Toµn cÇu ho¸ ph©n phèi thµnh qu¶ rÊt bÊt c«ng. Ng­êi giµu, n­íc

giµu ngµy cµng ®­îc nhiÒu lîi, n­íc nghÌo, ng­êi nghÌo bÞ thiÖt. DÇn dÇn mét

m¶ng lín d©n c­ trªn thÕ giíi bÞ lo¹i khái qu¸ tr×nh toµn cÇu ho¸.

-Toµn cÇu ho¸ hiÖn nay, kh«ng hµi hoµ, kh«ng ®ång bé, c¸c lÜnh

vùc so le, chªnh lÖch nhiÒu, c¶ vÒ chiÒu s©u lÉn chiÒu réng. §Æc biÖt lµ: thø

nhÊt, toµn cÇu ho¸ kinh tÕ kh«ng ®i ®«i víi sù quan t©m ®óng møc vÒ x· héi vµ

con ng­êi. §iÒu nµy khiÕn cho phÇn thua thiÖt vÒ x· héi vµ con ng­êi rÊt nÆng

nÒ. Thø hai, toµn cÇu ho¸ kh«ng ®i ®«i víi mét c¬ cÊu vµ c¬ chÕ qu¶n lý toµn

cÇu t­¬ng xøng. §iÒu nµy dÉn ®Õn toµn bé thÕ giíi nh­ mét con tµu kh«ng

ng­êi l¸i.

+ Toµn cÇu ho¸ hiÖn nay bá qua c¸c vÊn ®Ò kh¸c, nã chØ chó träng tíi

thÞ tr­êng, xem nhÑ nhµ n­íc vµ nhÊt lµ x· héi.

3. Toµn cÇu ho¸ nh÷ng c¬ héi vµ th¸ch thøc

(a) Nh÷ng c¬ héi:

+ Thø nhÊt, sù ph¸t triÓn cña toµn cÇu ho¸ kinh tÕ ph¸ bá nh÷ng c¶n

trë, nh÷ng hµng rµo ng¨n c¸ch gi÷a c¸c quèc gia. Nã më ra nh÷ng ®iÒu kiÖn

thuËn lîi cho sù ph¸t triÓn vÒ quan hÖ kinh tÕ thÕ giíi. Tõ ®ã, c¸c quèc gia cã

thÕ lîi dông ®Ó më réng thÞ tr­êng ra bªn ngoµi quèc gia m×nh.

+ Thø hai, toµn cÇu ho¸ ph¸t triÓn gióp c¸c n­íc chËm ph¸t triÓn sím

tham gia vµo hÖ thèng ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ. §iÒu nµy, gióp c¸c n­íc

chËm ph¸t triÓn h×nh thµnh mét c¬ cÊu kinh tÕ – x· héi hiÖu qu¶, ®Èy nhanh,

rót ng¾n tiÕn tr×nh hiÖn ®¹i ho¸ nÒn kinh tÕ.

9

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

+ Thø ba, toµn cÇu ho¸ ph¸t triÓn t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c n­íc tiÕp cËn

víi nh÷ng nguån vèn vµ c«ng nghÖ kÜ thuËt cao còng nh­ häc tËp c«ng nghÖ

qu¶n lý.

+ Thø t­, toµn cÇu ho¸ ph¸t triÓn lµm cho c¸c n­íc liªn hiÖp víi nhau

thµnh nh÷ng khu vùc tù do th­¬ng m¹i. §iÒu nµy gióp dì bá hµng rµo thuÕ

quan ®èi víi c¸c n­íc thµnh viªn, dÉn ®Õn hµng ho¸ cã thÓ nhanh chãng tiÕp

cÇn víi thÞ tr­êng thÕ giíi. H¬n n÷a, víi c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn th× viÖc héi

nhËp vµo c¸c tæ chøc kinh tÕ thÕ giíi còng chÝnh lµ tham gia vµo c¸c diÔn ®µn

kinh tÕ thÕ giíi cho phÐp m×nh quyÒn b×nh ®¼ng bµy tá quan ®iÓm, b¶o vÖ lîi

Ých cña m×nh.

+ Thø n¨m, toµn cÇu ho¸ thùc chÊt lµ qu¸ tr×nh më cöa héi nhËp cña

c¸c quèc gia. Tuy nhiªn, kh«ng chØ héi nhËp riªng vÒ kinh tÕ mµ cßn vÒ nhiÒu

vÊn ®Ò kh¸c n÷a. §iÒu Êy gióp cho c¸c quèc gia nhanh chãng tiÕp cËn ®­îc

c¸c th«ng tin, tri thøc khoa häc míi nhÊt. Nã gãp phÇn n©ng cao tr×nh ®é d©n

trÝ, t¹o c¬ së cho nÒn t¶ng cho d©n chñ ph¸t triÓn.

+ Thø s¸u, toµn cÇu ho¸ më ra kh¶ n¨ng phèi hîp nguån lùc cña c¸c

quèc gia trªn thÕ giíi ®Ó gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò cã tÝnh toµn cÇu nh­: m«i

tr­êng,d©n sè, chiÕn tranh vµ hoµ b×nh...

(b) Nh÷ng th¸ch thøc cña toµn cÇu ho¸:

+ Thø nhÊt, do tÝnh bÊt ®èi xøng cña toµn cÇu ho¸, nã ph©n chia

thµnh qu¶ rÊt bÊt c«ng. ChÝnh v× thÕ, toµn cÇu ho¸ kh«ng ph©n chia c«ng b»ng

c¸c c¬ héi vµ lîi Ých gi÷a c¸c khu vùc, quèc gia vµ trong m«i quèc gia vµ tõng

nhãm d©n c­. Trªn thùc tÕ, trong toµn cÇu ho¸ th× c¸c n­íc ph¸t triÓn vµ nh÷ng

ng­êi giµu cã lµ ®­îc lîi nhiÒu nhÊt. V× vËy, toµn cÇu ho¸ lµm t¨ng thªm t×nh

tr¹ng bÊt c«ng vµ gia t¨ng kho¶ng c¸ch giµu nghÌo.

+ Thø hai, viÖc më cöa héi nhËp mét mÆt lµm cho c¸c n­íc chËm

ph¸t triÓn tiÕp xóc víi c¸c nÒn kü thuËt tiªn tiÕn hiÖn ®¹i lµm t¨ng n¨ng xuÊt,

thÕ nh­ng c¸c doanh nghiÖp trong n­íc ph¶i c¹nh tranh gay g¾t víi dßng s¶n

10

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

phÈm c«ng nghÖ cao vµ c¸c nguån lùc m¹nh dÔ dµng lÊn ¸t. ChÝnh v× vËy, nã

dÉn ®Õn t×nh tr¹ng ph¸ s¶n, thÊt nghiÖp, lµm trÇm träng thªm c¸c vÊn ®Ò x· héi

vèn ®· rÊt nan gi¶i ë c¸c n­íc chËm ph¸t triÓn.

+ Thø ba, toµn cÇu ho¸ më ra cho c¸c n­íc c¬ héi tranh thñ nguån

vèn bªn ngoµi. Song chÝnh ®iÒu Êy sÏ lµm c¸c n­íc phô thuéc vµo hÖ thèng

ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ. NÕu nh­ kh«ng x¸c ®Þnh ®­îc mét ®­êng lèi ph¸t

triÓn néi lùc lµ chÝnh th× c¸c n­íc rÊt dÔ bÞ phô thuéc vµ mÊt quyÒn tù chñ.

+ Thø t­, toµn cÇu ho¸ cho phÐp vËn dông nguån vèn bªn ngoµi

nh»m rót ng¾n qu¸ tr×nh ph¸t triÓn. Tuy nhiªn trong ®ã còng Èn chøa nhiÒu

nguy hiÓm kh«ng v÷ng ch¾c.

+ Thø n¨m, toµn cÇu ho¸ cßn ®Æt ra nh­ng hËu qu¶ phi kinh tÕ. §ã lµ

vÊn ®Ò lan to¶ c¸c dÞch bÖnh, ®Æc biÖt lµ HIV/AIDS. Ngoµi ra, c¸c luång v¨n

ho¸ ngo¹i lai t¸c ®éng kh«ng nhá tíi thuÇn phong mü tôc lµm b¹i ho¹i ®¹o ®øc

con ng­êi. ChÝnh v× vËy, xu h­íng toµn cÇu ho¸ ®· næi lªn xu h­íng d©n téc,

b¶o vÖ b¶n s¾c d©n téc.

Ch­¬ng IV: X©y dùng mét nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ v÷ng m¹nh

1. NÒn kinh tÕ nh­ thÕ nµo ®­îc gäi lµ mét nÒn kinh tÕ ®éc lËp

tù chñ:

Thùc ra, kh¸i niÖm nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ ®· kh«ng Ýt lÇn ®­îc nh¾c

tíi. Tuy nhiªn, quan niÖm vÒ nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ tr­íc ®©y vµ hiÖn nay

cã nh÷ng nÐt kh¸c nhau. VËy thÕ nµo lµ nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ?:

+ NÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ lµ nÒn kinh tÕ kh«ng bÞ lÖ thuéc, phô thuéc

vµo n­íc kh¸c, hoÆc mét tæ chøc kinh tÕ nµo ®ã vÒ ®­êng lèi, chÝnh s¸ch ph¸t

triÓn, kh«ng bÞ bÊt cø ai dïng nh÷ng ®iÒu kiÖn kinh tÕ, tµi chÝnh, th­¬ng m¹i,

viÖn trî... ®Ó ¸p ®Æt, khèng chÕ, lµm tæn h¹i chñ quyÒn quèc gia vµ lîi Ých c¬

b¶n cña d©n téc.

11

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

+ NÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ lµ nÒn kinh tÕ tr­íc nh÷ng biÕn ®éng cña

thÞ tr­êng, tr­íc sù khñng ho¶ng kinh tÕ tµi chÝnh ë bªn ngoµi, nã vÉn cã kh¶

n¨ng c¬ b¶n duy tr× sù æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn; tr­íc sù bao v©y, c« lËp vµ chèng

ph¸ cña c¸c thÕ lùc thï ®Þch, nã vÉn cã kh¶ n¨ng ®øng v÷ng, kh«ng bÞ sôp ®æ,

kh«ng bÞ rèi lo¹n.

+ Tuy nhiªn, trong thêi ®¹i hiÖn nay, nãi tíi ®éc lËp tù chñ vÒ kinh tÕ

kh«ng ai hiÓu ®ã lµ nÒn kinh tÕ khÐp kÝn, tù cung tù cÊp, mµ ®Æt trong mèi liªn

hÖ biÖn chøng víi më cöa, héi nhËp, chñ ®éng tham gia sù giao l­u, hîp t¸c vµ

c¹nh tranh quèc tÕ trªn c¬ së ph¸t huy tèt nhÊt néi lùc vµ lîi thÕ so s¸nh quèc

gia, tõng b­íc x©y dùng mét c¬ cÊu s¶n xuÊt®¸p øng ®­îc c¬ b¶n nhu cÇu thiÕt

yÕu vÒ ®êi sèng cña nh©n d©n vµ cã kh¶ n¨ng trang bÞ l¹i ë møc cÇn thiÕt cho

nhu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ , cñng cè quèc phßng – an ninh.

2. V× sao chóng ta ph¶i x©y dùng mét nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ

v÷ng m¹nh:

Theo nh­ trªn ta ®· thÊy mét nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ lµ nh­ thÕ nµo.

VËy t¹i sao trong khi héi nhËp kinh tÕ thÕ giíi chóng ta ph¶i x©y dùng mét nÒn

kinh tÕ ®éc lËp nh­ vËy? Cã ý kiÕn cho r»ng, trong ®iÒu kiÖn “Toµn cÇu ho¸”

nÒn kinh tÕ, më cöa héi nhËp mµ l¹i ®Æt vÊn ®Ò x©y dùng nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù

chñ lµ thiÕu nh¹y bÐn, kh«ng thøc thêi, th¹m chÝ lµ b¶o thñ, t­ duy kiÓu cò.

ThÕ giíi b©y giê lµ mét thÞ tr­êng thèng nhÊt, cÇn thø g× th× mua, thiÕu tiÒn ht×

®i vay, sao l¹i chñ tr­¬ng x©y dùng nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ? Nãi nh­ vËy

khi nghe cã vÎ cã lÝ, nh­ng nÕu ®i s©u vµo thùc tÕ th× thÊy hoµn toµn thiÕu c¬

së, v× nã qu¸ ­ ®¬n gi¶n vµ phiÕn diÖn. Thùc tiÔn cho thÊy nÕu kh«ng cã mét

nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ sÏ kh«ng nh÷ng kh«ng thÓ cã sù ®éc lËp vÒ chÝnh

trÞ, kh«ng thÓ b¶o ®¶m ®­îc lîi Ých c¬ b¶n cña d©n téc còng nh­ chñ quyÒn

quèc gia mµ b¶n th©n viÖc më cöa, héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ còng kh«ng ®¹t

®­îc kÕt qu¶ nh­ mong muèn. Sù cÇn thiÕt ph¶i x©y dùng mét nÒn kinh tÕ ®éc

12

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

lËp tù chñ cïng víi viÖc ®Èy m¹nh qu¸ tr×nh chñ ®éng héi nhËp kinh tÕ xuÊt

ph¸t tõ mét sè luËn ®iÓm sau ®©y:

+ TÊt c¶ c¸c n­íc tham gia héi nhËp kinh tÕ ®Òu xuÊt ph¸t tõ môc tiªu

bªn trong, phôc vô cho yªu cÇu, nhiÖm vô trong n­íc. Toµn cÇu ho¸, tù do ho¸

lµm cho c¸c nÒn kinh tÕ phô thuéc, ®an xen vµo nhau. Tuy nhiªn sù rµng buéc

vÒ lîi Ých ®ã kh«ng cã sù rµng buéc thuÇn tuý, v« ®iÒu kiÖn mµ chÝnh lµ v× ph¶i

chia sÎ lîi Ých mét c¸ch hîp lÝ, nh»m môc ®Ých cuèi cïng lµ thu ®­îc nhiÒu

h¬n lîi Ých cho ®Êt n­íc m×nh, d©n téc m×nh, gi÷ ®­îc tÝnh ®éc lËp cña nÒn

kinh tÕ qua mèi quan hÖ rµng buéc, phô thuéc lÉn nhau, mét sù rµng buéc ®a

ph­¬ng vÒ lîi Ých. TÊt c¶ c¸c n­íc tham gia vµo qu¸ tr×nh tù do ho¸ th­¬ng

m¹i ®Òu tr­íc hÕt v× lîi Ých cña m×nh, tuyÖt nhiªn kh«ng v× lîi Ých cña n­íc

kh¸c. ThÕ nh­ng, nh÷ng lîi Ých Êy cã ®­îc hay kh«ng cßn phô thuéc vµo

nhiÒu yÕu tè, trong ®ã c¬ b¶n nhÊt lµ néi lùc cña nÒn kinh tÕ n­íc ®ã. N­íc

nµo m¹nh th× thu ®­îc nhiÒu lîi h¬n. Toµn cÇu hãa, th­¬ng m¹i ho¸, võa t¹o ra

sù hîp t¸c, phô thuéc lÉn nhau, ®ång thêi còng t¹o nªn sù c¹nh tranh rÊt khèc

liÖt vµ rÊt kh«ng c©n søc gi÷a c¸c nÒn kinh tÕ. Sù c¹nh tranh Êy khèc liÖt ®Õn

nçi cã thÓ t¹o nguy c¬ g©y mÊt æn ®Þnh vÒ kinh tÕ vµ chÝnh trÞ. ThËm chÝ cßn

cã thÓ x¶y ra xung ®ét gi÷a c¸c n­íc víi nhau. ChÝnh v× lÏ ®ã, c¸c n­íc kh«ng

thÓ ®øng nh×n toµn cÇu ho¸ t¸c ®éng tíi m×nh, mµ hä ph¶i chñ ®éng tham gia,

®­a ra c¸c quyÕt s¸ch nh»m héi nhËp xu h­íng cña thÕ giíi, ®ång thêi lµm sao

thu lîi nhiÒu nhÊt mµ võa b¶o vÖ ®­îc nÒn kinh tÕ cña m×nh. Trªn thùc tÕ ®· cã

rÊt nhiÒu n­íc tham gia vµo qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, tham gia vµo

c¸c tæ chøc kinh tÕ, tµi chÝnh, th­¬ng m¹i thÕ giíi tõ l©u nh­ng vÉn trong t×nh

tr¹ng tr× trÖ, thËm chÝ møc ®é bÞ phô thuéc, mÊt tù do l¹i cßn t¨ng h¬n. Nh­

vËy ®ñ thÊy lµ mçi n­íc sÏ kh«ng thÓ thùc hiÖn ®­îc nh÷ng môc ®Ých ®· ®Þnh

ra nÕu kh«ng cã ät nÒn kinh tÕ cña chÝnh m×nh vµ ®ñ m¹nh.

+ Chóng ta cÇn mét nÒn kinh tÕ ®éc lËp v÷ng m¹nh v× sù ph¸t triÓn v÷ng

ch¾c vµ ®¶m b¶o tÝnh an toµn. Trong qu¸ tr×nh toµn cÇu ho¸ hiÖn nay Èn chøa

13

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

rÊt nhiÒu nh÷ng yÕu tè bÊt æn, bÊt l­êng, bÊt c«ng mµ møc ®é còng nh­ kh¶

n¨ng phßng tr¸nh, kh¾c phôc nã l¹i tuú thuéc rÊt nhiÒu ë tr×nh ®é ph¸t triÓn

cña c¸c nÒn kinh tÕ. Ai còng râ, toµn cÇu ho¸ lµm l©y lan nhanh chãng nh÷ng

cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ, tµi chÝnh, tiÒn tÖ...lµm trÇm träng thªm nh÷ng vÊn

®Ò mang tÝnh toµn cÇu mµ thÕ giíi ch­a t×m ®­îc lèi tho¸t. §iÒu ®ã còng cã

nghÜa lµ c¸c nÒn kinh tÕ trë nªn dÔ biÕn ®éng, bÊt æn ®Þnh h¬n tr­íc. VÝ dô:

Trong nh÷ng n¨m 1997 – 1998, Ch©u ¸ gÆp ph¶i mét cuéc khñng ho¶ng tµi

chÝnh – tiÒn tÖ trÇm träng. Tuy nhiªn, c¸c n­íc nµy nhanh chãng phôc håi lµ

nhê lóc ®ã nÒn kinh tÕ Mü ®ang t¨ng tr­ëng kh¸. HiÖn nay, tõ sau ngµy 11 – 9,

nÒn kinh tÕ Mü ®ang ngËp trong khã kh¨n th× ng­êi ta dù ®o¸n r»ng nÒn kinh

tÕ ë mét sè n­íc Ch©u ¸ khã bÒ v­¬n dËy ®­îc. Lý do, hä dùa qu¸ nhiÒu vµ

xuÊt khÈu mµ kh«ng tranh thñ thêi c¬ ®Ó tiÕn hµnh c¶i c¸ch cÇn thiÕt trong

n­íc. Råi ®Õn Ch©u Phi ®ang ph¶i g¸nh chÞu mét bµi häc ®¾t gi¸ vÒ viÖc chØ

biÕt sèng dùa vµo bªn ngoµi, phô thuéc h¼n vµo bªn ngoµi th× nÒn kinh tÕ trong

n­íc sÏ kh«ng bao giê cÊt m×nh lªn næi.

+HiÖn nay tiªu chÝ s¶n phÈm hµng ho¸ cïng víi c¸c thiÕt chÕ, luËt kinh

tÕ ®ang trë thµnh luËt ch¬i trong s©n ch¬i toµn cÇu. Muèn tham gia vµo s©n

ch¬i nµy th× mçi n­íc ph¶i tù kh¼ng ®Þnh m×nh, t×m cho m×nh mét vÞ trÝ ®øng.

Muèn vËy ®iÒu quan trong bËc nhÊt lµ t¹o ra thËt nhiÒu s¶n phÈm mµ ai còng

thÊy cÇn vµ ®­îc chÊp nhËn. Nh­ vËy, n­íc nµo muèn thu ®­îc nhiÒu lîi

nhuËn th× ph¶i n¾m c«ng cô quan träng lµ khoa häc c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. §Ó

thùc hiÖn viÖc chuyÓn giao c«ng nghÖ, mçi n­íc ph¶i ®¹t tíi mét tr×nh ®é nhÊt

®Þnh míi tiÕp thu ®­îc c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. ThÕ nh­ng mét vÊn ®Ò quan träng

h¬n, lµ ph¶i ph¸ vì bøc rµo c¶n do c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia ®Æt ra vÒ t×nh

tr¹ng ®éc quyÒn c¸c c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. Trong nhiÒu tr­êng hîp, dùa vµo ­u

thÕ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, hä tù cho m×nh quyÒn chi phèi c¸c tæ chøc kinh tÕ, tµi

chÝnh quèc tÕ, quyÒn ®­a lîi Ých kinh tÕ ®i kÌm víi c¸c ®iÒu kiÖn chÝnh trÞ, ¸p

®Æt t­ t­ëng. ThËm chÝ, mét sè n­íc ph¸t triÓn cßn ®­a ra quyÒn trõng ph¹t c¸c

14

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

n­íc d­íi nhiÒu h×nh thøc. V× vËy, ®Ó kh¾c phôc ®Õn møc thÊp nhÊt t×nh tr¹ng

bÞ r¬i vµo thÕ lÖ thuéc, tÊt c¶ c¸c nÒn kinh tÕ b»ng mäi c¸ch ph¶i n©ng cao

nguån néi lùc cña m×nh, n©ng søc m¹nh kinh tÕ tring n­íc, chèng sù can thiÖp

qu¸ s©u tõ bªn ngoµi.

Trong bèi c¶nh quèc tÕ phøc t¹p vµ ®Çy m©u thuÉn nh­ ®· ph©n tÝch, ®èi

víi ®Êt n­íc ta, viÖc x©y dùng mét nÒn kinh tÕ ®éc lËp, tù chñ cµng cÇn thiÕt

h¬n bëi nã lµ ®iÒu kiÖn quyÕt ®Þnh gi÷ v÷ng ®­îc ®Þnh h­íng ph¸t triÓn mµ

chóng ta ®· lùa chän. Nãi mét c¸ch kh¸c, cã x©y dùng ®­îc mét nÒn kinh tÕ

®éc lËp tù chñ th× míi t¹o ®­îc c¬ së kinh tÕ, c¬ së vËt chÊt – kÜ thuËt cña chÕ

®é chÝnh trÞ ®éc lËp tù chñ. §éc lËp tù chñ vÒ kinh tÕ ®­îc ®Æt trong mèi quan

hÖ biÖn chøng víi ®éc lËp tù chñ vÒ c¸c mÆt kh¸c sÏ t¹o ra sù ®éc lËp tù chñ vµ

søc m¹nh tæng hîp cña mét quèc gia. Tãm l¹i, chØ cã x©y dùng ®­îc nÒn kinh

tÕ ®éc lËp tù chñ, chóng ta míi cã c¬ së vµ ®iÒu kiÖn ®Ó chñ ®éng héi nhËp

kinh tÕ quèc tÕ, ®Èy m¹nh sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, nh»m thùc

hiÖn môc tiªu d©n giµu, n­íc m¹nh, x· héi c«ng b»ng, v¨n minh.

3. Lµm nh­ thÕ nµo ®Î ®¶m b¶o ®­îc mét nÒn kinh tÕ ®éc lËp v÷ng

m¹nh:

Mét lµ, ph¶i cã ®­êng lèi chÝnh s¸ch ®óng ®¾n, chÝnh s¸ch ®éc lËp tù

chñ. §éc lËp tù chñ vÒ ®­êng lèi, chÝnh s¸ch kinh tÕ cã nghÜa lµ chóng ta tù

lùa chän ®Þnh h­ín ph¸t triÓn, tù m×nh x¸c ®Þnh chñ tr­¬ng chÝnh s¸ch vµ m«

h×nh kinh tÕ, kh«ng bÞ ®éng vµ lÖ thuéc bªn ngoµi, kh«ng chÞu søc Ðp cña bÊt

cø ai v× môc ®Ých kh«ng lµnh m¹nh cña hä. ®¹i héi IX cña §¶ng ®· x¸c ®Þnh

®­êng lèi kinh tÕ cña n­íc ta: §Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, x©y

dùng nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ, ®­a n­íc ta trë thµnh mét n­íc c«ng nghiÖp;

­u tiªn ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt, ®ång thêi x©y dùng quan hÖ s¶n xuÊt phï

hîp theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa; ph¸t huy cao ®é néi lùc, ®ång thêi

tranh thñ nguån lùc tõ bªn ngoµi vµ chñ ®éng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ ®Ó ph¸t

triÓn nhanh, cã hiÖu qu¶ vµ bÒn v÷ng; t¨ng tr­ëng kinh tÕ ®i liÒn víi ph¸t triÓn

15

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

v¨n ho¸, tõng b­íc c¶i thiÖn ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cña nh©n d©n, thùc

hiÖn tiÕn bé vµ c«ng b»ng x· héi, b¶o vÒ vµ c¶i thiÖn méi tr­êng; kÕt hîp ph¸t

triÓn kinh tÕ – x· héi víi t¨ng c­êng quèc phßng – an ninh.

Hai lµ, Chóng ta ph¶i cã mét nÒn kinh tÕ ®ñ m¹nh:

- Toµn bé gi¸ trÞ s¶n xuÊt trong n­íc ph¶i ®¸p øng ®ñ nhu cÇu tiªu

dïng cña nh©n d©n vµ cã tÝch luü cÇn thiÕt tõ néi bé nÒn kinh tÕ quèc d©n ®Ó

t¸i s¶n xuÊt më réng trong nÒn kinh tÕ.

- Ph¶i cã thÓ chÕ kinh tÕ – x· héi bÒn v÷ng, cã c¬ cÊu kinh tÕ g¾n

bã víi c¬ cÊu c«ng nghÖ, ph¸t huy ®­îc lîi thÕ so s¸nh cã ®ñ kh¶ n¨ng t¹o ra

søc c¹nh tranh vµ hiÖu qu¶, tr¶ ®­îc nî, t¹o ®­îc tÝch luü, ®¸p øng ®­îc nhu

cÇu cña thÞ tr­êng trong n­íc, chiÕm lÜnh vµ gi÷ ®­îc thÞ tr­êng ngoµi n­íc;

b¶o ®¶m ®­îc nhÞp ®é t¨ng tr­ëng nhanh, æn ®Þnh, bÒn v÷ng.

- Ph¶i cã mét n¨ng lùc néi sinh vÒ khoa häc vµ c«ng nghÖ ®Ó lµm

chñ c«ng nghÖ nhËp khÈu vµ s¸ng t¹o c«ng nghÖ míi cña ViÖt Nam, b¶o ®¶m

cho sù trao ®æi b×nh ®¼ng vÒ kinh tÕ vµ c«ng nghÖ víi bªn ngoµi, nhÊt lµ trong

®iÒu kiÖn ngµy nay, khi søc m¹nh kinh tÕ ngµy cµng dùa vµo thÕ m¹nh vµ kh¶

n¨ng vÒ khoa häc, c«ng nghÖ.

- Ph¶i lu«n lu«n gi÷ ®­îc sù æn ®Þnh kinh tÕ vÜ m« víi hÖ thèng tµi

chÝnh, tiÒn tÖ lµnh m¹nh, b¶o ®¶m gi÷ ®­îc c¸n c©n th­¬ng m¹i vµ c¸n c©n

thanh to¸n, cã dù trù ngo¹i tÖ cÇn thiÕt, cã chiÕn l­îc vay vµ tr¶ nî hîp lý,

kh«ng ®Ó bÞ ®éng vµ lÖ thuéc.

- Ph¶i cã mét sè yÕu tè vËt chÊt ®¶m b¶o an toµn vµ ®iÒu kiÖn c¬

b¶n cho ph¸t triÓn. Tr­íc hÕt lµ c¸c yÕu tè: an ninh l­¬ng thùc, an toµn n¨ng

l­îng, an toµn m«i tr­êng, kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ vµ x· héi ®­îc x©y dùng

®ång bé vµ t­¬ng ®èi cã chÊt l­îng. §ång thêi cã mét sè ngµnh vµ c¬ së c«ng

nghiÖp nÆng, c«ng nghiÖp cã tÝnh chÊt nÒn t¶ng ®Ó t¹o søc m¹nh c«ng nghiÖp

quèc gia, ®Æc biÖt lµ nÕu ph¶i ®­¬ng ®Çu víi c¸c t×nh huèng gay cÊn, phøc

t¹p(nh­ bÞ bao v©y cÊm vËn, chiÕn tranh x©m l­îc...)

16

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

- Muèn cã thùc lùc kinh tÕ ®ñ m¹nh th× ph¶i nhÊt thiÕt ph¶i ®Èy

nhanh qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, coi ®©y lµ nhiÖm vô trung t©m

cña toµn §¶ng toµn d©n ta trong suèt thêi k× qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi. Cã

c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ th× míi t¹o ra c¬ së vËt chÊt, kÜ thuËt cho chñ

nghÜa x· héi, t¹o ra thùc lùc cña ®Êt n­íc, n©ng cao ®êi sèng cña nh©n d©n.

Ch­¬ng V: ViÖt Nam sau 10 n¨m ®æi míi

1.C¸c b­íc ®i cña n­íc ta trong qu¸ tr×nh héi nhËp:

+) N¨m 1993, chóng ta khai th«ng quan hÖ víi c¸c tæ chøc tµi

chÝnh, tiÒn tÖ quèc tÕ nh­ IMF, WB, ADB. IMF, WB ®· hç trî chóng ta th«ng

qua ch­¬ng tr×nh tÝn dông trung h¹n: Ch­¬ng tr×nh ®iÒu chØnh c¬ cÊu (SAC)

cuÈ WB vµ ch­¬ng tr×nh ®iÒu chØnh c¬ cÊu më réng (ESAF) cña IMF. Néi

dung ®µm ph¸n víi c¸c tæ chøc nµy g¾n bã mËt thiÕt víi c¸c ®iÒu kiÖn cña tæ

chøc Th­¬ng M¹i Quèc TÕ (WTO). Trong quan hÖ víi c¸c tæ chøc nµy, chóng

ta chØ chÊp nhËn sù hç trî tµi chÝnh nÕu yªu cÇu cña hé kh«ng tr¸i víi ®­êng

lèi chÝnh s¸ch cña chóng ta; cã n¨m hä ®­a ra ®iÒu kiÖn vi ph¹m chñ quyÒn lîi

Ých quèc gia nªn ta kh«ng chÊp nhËn.

+) Ngµy 25/7/1995, n­íc ta ®· chÝnh thøc gia nhËp ASEAN, ®ång

thêi tham gia Khu vùc mËu dÞch tù do ASEAN (AFTA). Tõ ngµy 01 th¸ng01

n¨m 1996, chóng ta b¾t ®Çu thùc hiÖn c¸c cam kÕt vµ c¸c nghÜa vô trong

Ch­¬ng tr×nh ­u ®·i thuÕ quan cã hiÖu lùc chung (CEPT) cuÈ AFTA. Theo quy

®Þnh cña CEPT, tíi n¨m 2006 chóng ta cã nghÜa vô ph¶i gi¶m thuÕ nhËp khÈu

xuèng cßn o – 5% ( trõ mét sè hµng n«ng s¶n nh¹y c¶m sÏ thùc hiÖ tíi n¨m

2010). Tíi n¨m 2010 s¸u n­íc thµnh viªn cò cña ASEAN sÏ thùc hiÖn toµn bé

c¸c mÆt hµng cã thuÕ suÊt b»ng 0%, víi ViÖt Nam lµ 2015.

+) Th¸ng 3 n¨m 1996, n­íc ta ®· tham gia DiÔn §µn Hîp T¸c ¸ -

¢u (ASEM) víi t­ c¸ch lµ thµnh viªn s¸ng lËp. Néi dung th¶o luËn chñ yÕu tËp

17

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

trung vµo thuËn lîi ho¸ th­¬ng m¹i vµ ®Çu t­ vµ hîp t¸c gi÷a c¸c nhµ doanh

nghiÖp ¸ - ¢u. Cam kÕt tù do ho¸ th­¬ng m¹i, ®Çu t­ ch­a ®­îc ®Æt ra.

+) Ngµy 15 th¸ng 6 n¨m 1996, ViÖt Nam göi ®¬n xin gia nhËp

DiÔn §µn Hîp T¸c Kinh TÕ Ch©u ¸ - Th¸i B×nh D­¬ng (APEC) lóc bÊy giê

gåm 18 n­íc vµ l·nh thæ (ngµy nay lµ 21) vµ th¸ng 11 n¨m 1998 ®· ®­îc c«ng

nhËn lµ thµng viªn chÝnh thøc cña tæ chøc nµy. APEC quyÕt ®Þnh héi nhËp ®Çy

®ñ vµo n¨m 2010 ®èi víi c¸c thµnh viªn ph¸t triÓn, vµ 2020 ®èi víi c¸c n­íc

®ang ph¸t triÓn (trong ®ã cã ViÖt Nam).

+) Th¸ng 12 n¨m 1994, chóng ta ®· göi ®¬n xin gia nhËp tæ chøc

Th­¬ng M¹i ThÕ Giíi (WTO). Cho tíi nay chóng ta ®· thùc hiÖn ®­îc 4 phiªn

®µm ph¸n. §Ó gia nhËp ®­îc vµo WTO chóng ta cÇn ®µm ph¸n ®a ph­¬ng víi

WTO vµ song ph­¬ng víi kho¶ng 30 n­íc, ViÖt Nam ®ang rÊt nç lùc ®Ó hoµn

thµnh.

2.Nh÷ng thµnh tùu vµ h¹n chÕ:

(a) Nh÷ng thµnh tùu:

+ Chóng ta ®· lµm thÊt b¹i ©m m­u bao v©y, cÊm vËn, c« lËp vÒ

kinh tÕ cña c¸c n­íc ®èi ®Þch. Chóng ta ®· t¹o ®­îc m«i tr­êng quèc tÕ vµ khu

vùc thuËn lîi cho viÖc ph¸t triÓn vµ b¶o vÖ Tæ Quèc, n©ng cao vÞ thÕ cña n­íc

ta trªn chÝnh tr­êng quèc tÕ.

+ Kh«ng nh÷ng chóng ta kh¾c phôc ®­îc t×nh tr¹ng khñng ho¶ng

kinh tÕ do Liªn X« vµ c¸c n­íc x· héi chñ nghÜa sôp ®æ, mµ cßn më réng

thªm thÞ tr­êng xuÊt nhËp khÈu. Trong qu¸ tr×nh héi nhËp, chóng ta kh«ng

ngõng më réng thÞ tr­êng xuÊt nhËp khÈu mµ cßn thóc ®Èy nÒn kinh tÕ trong

n­íc ph¸t triÓn. Chóng ta ®· thu ®­îc mét sè thµnh qu¶: nÕu n¨m 1990 kim

ng¹ch xuÊt khÈu lµ 2,404 tû USD vµ kim ng¹ch nhËp khÈu lµ 2,752 tû USD, th×

tíi n¨m 2001 kim ng¹ch xuÊt khÈu lµ 15,1 tû USD ( nÕu tÝnh c¶ dÞch vô th× lµ

17,6 tû USD ). Nh­ vËy, trung b×nh mçi n¨m t¨ng 20%, cã n¨m t¨ng 30%.

+ NÒn kinh tÕ trong n­íc ®¹t møc t¨ng tr­ëng kh¸:

18

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

+) Tæng s¶n phÈm trong n­íc t¨ng b×nh qu©n hµng n¨m lµ

7,4%. Trong ®ã n«ng nghiÖp t¨ng tr­¬ng kh¸, gi¸ trÞ s¶n ph¶m toµn nghµnh

t¨ng 5,6%, thuû s¶n t¨ng 9,1%, n«ng nghiÖp t¨ng 5,4%, l©m nghiÖp t¨ng 2,1%.

ViÖt Nam tõ mét n­íc ph¶i nhËp khÈu l­¬ng thùc trë thµnh mét n­íc xuÊt

khÈu g¹o ®øng thø hai thÕ giíi. Nghµnh dÇu khÝ lµ mét nghµnh t¨ng tr­ëng

m¹nh nhÊt, s¶n l­îng dÇu th« cña n¨m 2002 t¨ng gÊp 6 lÇn n¨m 1990. S¶n

l­îng ®iÖn t¨ng gÊp 3 lÇn. Gi¸ trÞ c«ng nghiÖp xuÊt khÈu t¨ng hµng n¨m lµ

20%. C¸c nghµnh du lÞch t¨ng tr­ëng kh«ng ng­ng, kh¸ch n­íc ngoµi ®Õn víi

n­íc ta t¨ng hµng n¨m 26%. §Æc biÖt, trong n¨m 2002, sè l­îng kh¸ch ®Õn

víi n­íc ta t¨ng ®ét biÕn. C¸c nghµnh dÞch vô kh¸c còng cã møc t¨ng tr­ëng

kh¸.

+ Chóng ta ®· ban hµnh luËt “§Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi” vµo

n¨m 1987. Tõ ®ã, chóng ta ®· thu hót ®­îc 42 tû USD tiÒn vèn víi h¬n 3000

dù ¸n. Trong sè ®ã, chóng ta ®· thùc hiÖn ®­îc 21 tû USD. Vèn ®Çu t­ n­íc

ngoµi ®ãng gãp mét phÇn quan träng vµo nÒn kinh tÕ trong n­íc.

+ Tranh thñ ®­îc nguån viªn trî ph¸t triÓn chÝnh thøc vµ ngµy

cµng gi¶m thiÓu nî n­íc ngoµi.

+ TiÕp thu khoa häc kü thuËt, khoa häc quan lý, gãp phÇn vµ viÖc

®µo t¹o mét lùc l­îng c¸n bé n¨ng ®éng, s¸ng t¹o.

+ Tõng b­íc ®­a ho¹t ®éng kinh tÕ vµ c¶ nÒn kinh tÕ vµo m«i

tr­êng c¹nh tranh, thóc ®Èy chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, n©ng cao hiÖu qu¶

kinh doanh.

(b) Nh÷ng h¹n chÕ:

+ Chñ tr­¬ng héi nhËp toµn cÇu ho¸ ®· ®­îc kh¼ng ®Þnh trong

nhiÒu v¨n kiÖn cña §¶ng. Tuy nhiªn, nhËn thøc vÒ tõng b­íc ®i, lé tr×nh héi

nhËp cßn ®¬n gi¶n; nhiÒu c¸n bé, ®¬n vÞ ch­a nhËn thøc ®­îc nh÷ng c¬ héi vµ

th¸ch thøc cña qu¸ tr×nh héi nhËp, ch÷ chñ ®éng t×m hiÓu v­ît qua c¸c th¸ch

19

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

thøc n¾m b¾t c¬ héi v­¬n lªn. Mét sè ®¬n vÞ cßn cã chÝnh s¸ch l¹c hËu kh«ng

b¾t kÞp qu¸ tr×nh ph¸t triÓn g©y trë ng¹i cho toµn côc.

+ Chñ tr­¬ng héi nhËp míi chØ ®­îc triÓn khai ë c¸c ®¬n vÞ cÊp

TW, c¸c thµnh phè lín ch­a cã sù phèi hîp ®ång bé cña nhiÒu ®¬n vÞ. ChÝnh

v× vËy nã mÊt ®i søc m¹nh cña khèi ®¹i ®oµn kÕt.

+ Chóng ta ch­a cã mét kÕ ho¹ch l©u dµi cho qu¸ tr×nh héi nhËp

vµ ch­a cã lé tr×nh hîp lý cho viÖc héi nhËp.

+ NhiÒu doanh nghiÖp l¹c hËu, thiÕu sù n¨ng ®éng, thiÕu hiÓu

biÕt vÒ luËt ph¸p quèc tÕ, kh¶ n¨ng c¹nh tranh kÐm, l¹i qu¸ û l¹i vµo sù bao

cÊp cña Nhµ N­íc cßn nÆng.

+ N­íc ta tuy ®· biÕn ®æi nhiÒu nh­ng m«i tr­êng kinh doanh

vÉn ch­a thËt sù th«ng tho¸ng. HÖ thèng ph¸p luËt tuy ®· ®­îc c¶i thiÖn nhiÒu

nh­ng vÉn ch­a ®ång bé, r­ên rµ. KÕt cÊu h¹ tÇng kÐm, hÖ thèng hµnh chÝnh

vÉn cã nhiÒu biÓu hiÖn quan liªu, tham nhòng. Tr×nh ®é n¨ng lùc nghiÖp vô

cßn yÕu kÐm, ch­a ®­îc ®µo t¹o ®Õn n¬i ®Õn chèn.

+ §éi ngò lµm kinh tÕ ®èi ngo¹i cßn thiÕu vµ yÕu. C¸c c¬ quan

chøc n¨ng cßn ch­a chuÈn bÞ cho c¸c doanh nghiÖp héi nhËp kinh tÕ.

3. Nh÷ng gi¶i ph¸p cho ViÖt Nam:

(a) Héi nhËp kinh tÕ lµ mét xu h­íng ®ang ph¸t triÓn m¹nh mÏ

trªn thÕ giíi. ViÖt Nam lµ mét thµnh viªn trong mét m¸i nhµ kh«ng thÓ ®øng

ngoµi cuéc. ChÝnh v× vËy, trong rÊt nhiÒu kú häp §¶ng ta ®· ®­a ra môc tiªu vµ

mét sè quan ®iÓm chØ ®¹o sau:

+ VÒ môc ®Ých cña héi nhËp kinh tÕ: Chñ ®éng héi nhËp kinh tÕ

nh»m më réng thÞ tr­êng, tranh thñ thªm vèn, c«ng nghÖ khoa häc kü thuËt,

khoa häc qu¶n lý nh»m ®Èy nhanh qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt

n­íc theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa, thùc hiÖn d©n giµu, n­íc m¹nh, x· héi

c«ng b»ng, v¨n minh.

+ Mét sè ý kiÕn chØ ®¹o cña §¶ng vµ Nhµ N­íc:

20

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

(1) Qu¸n triÖt chñ ch­¬ng ®· ®­îc x¸c ®Þnh ë ®¹i héi §¶ng l©n

thø IX: “Chñ ®éng héi nhËp kinh tÕ theo tinh thÇn ph¸t huy tèi ®a néi lùc, n©ng

cao kh¶ n¨ng hîp t¸c quèc tÕ, ®¶m b¶o ®éc lËp, tù chñ vµ ®Þnh h­íng x· héi

chñ nghÜa; b¶o vÖ lîi Ých d©n téc; an ninh quèc gia; gi÷ v÷ng b¶n s¾c v¨n ho¸

d©n téc, b¶o vÖ m«i tr­êng”.

(2) Héi nhËp kinh tÕ lµ sù nghiÖp cña toµn d©n; trong khi héi

nhËp cÇn ph¸t huy mäi tiÒm n¨ng vµ nguån lùc cña mäi thµnh phÇn kinh tÕ,

cña toµn x· héi, trong ®ã kinh tÕ nhµ n­íc gi÷ vai trß chñ ®¹o.

(3) Héi nhËp kinh tÕ lµ qu¸ tr×nh võa hîp t¸c, võa ®Êu tranh vµ

c¹nh tranh, võa cã nhiÒu c¬ héi, võa cã nhiÒu th¸ch thøc, v× vËy cÇn tØnh t¸o,

linh ho¹t trong viÖc xö lý tÝnh hai mÆt cña héi nhËp tuú theo ®èi t­îng, tr­êng

hîp thêi ®iÓm cô thÓ; võa ph¶i tr¸nh t­ t­ëng thô ®éng tr× trÖ, võa ph¶i tr¸nh t­

t­ëng n«n nãng gi¶n ®¬n.

(4) NhËn thøc ®Çy ®ñ t×nh h×nh ®Æc ®iÓm cña nÒn kinh tÕ n­íc

ta, tõ ®ã ®Ò ra kÕ ho¹ch vµ lé tr×nh héi nhËp phï hîp víi tr×nh ®é ph¸t triÓn cña

n­íc ta, võa ®¸p øng ®Çy ®ñ c¸c quy ®Þnh cña c¸c tæ chøc quèc tÕ mµ n­íc ta

tham gia; tranh thñ ­u ®·i dµnh cho c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn vµ c¸c n­íc ®ang

chuyÓn tõ nÒn kinh tÕ bao cÊp sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. Nhµ N­íc ph¶i ®­a

ra mét chÝnh s¸ch kinh tÕ vÜ m« vµ ®iÒu khiÓn nã sao cho cã hiÖu qu¶.

(5) KÕt hîp chÆt chÏ gi÷a héi nhËp nÒn kinh tÕ víi viÖc ®¶m

b¶o an ninh quèc phßng, th«ng qua héi nhËp ®Ó t¨ng thªm søc m¹nh tæng hîp

quèc gia, nh»m gi÷ v÷ng ®éc lËp chñ quyÒn, c¶nh gi¸c c¸c thÕ lùc thï ®Þch

th«ng qua héi nhËp kinh tÕ ®Ó thùc hiÖn “DiÔn BiÕn Hoµ B×nh” víi n­íc ta.

Nhµ n­íc ta dùa trªn nh÷ng ý kiÕn trªn ®· ®Æt ra cho chóng ta nh÷ng

nhiÖm vô cÇn thiÕt:

+ Tuyªn truyÒn réng r·i, gi¶i thÝch ®èi víi mäi tÇng líp vÒ vÊn ®Ò

héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. Lµm sao cho nh©n d©n ta thÊy r»ng ®ã lµ mét b­íc ®i

tÊt yÕu vµ cã niÒm tin ®Ó tham gia vµo qu¸ tr×nh héi nhËp.

21

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

+ Nhgiªn cøu vµ x©y dùng mét lé tr×nh phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña

n­íc ta. §ång thêi trong khi héi nhËp cÇn chó ý tíi c¸c ngµnh mµ ta cßn yÕu

kÐm nh­ viÔn th«ng, dÞch vô...

+ Chñ ®éng vµ khÈn tr­¬ng chuyÓn ®æi c¬ cÊu cña nÒn kinh tÕ, n©ng

cao tr×nh ®é khoa häc kÜ thuËt, n©ng cao søc c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp

ViÖt Nam. Chóng ta ph¶i kh«ng ngõng n©ng cao chÊt l­îng, ®ång thêi ph¶i

t×m c¸ch h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm.

+ TÝch cùc hoµn thµnh mét c¬ cÊu qu¶n lý ®ång bé theo ®Þnh h­íng

x· héi chñ nghÜa. Nhµ n­íc cÇn thóc ®Èy lµm nhanh chãng h×nh thµnh nªn c¸c

thÞ tr­êng hµng ho¸, bÊt ®éng s¶n, thÞ tr­êng chøng kho¸n...

+ Cã kÕ ho¹ch vÒ ®µo t¹o nh©n lùc tinh th«ng vÒ nghiÖp vô, v÷ng

vµng vÒ chÝnh trÞ.

+ KÕt hîp ho¹t ®éng ®èi ngo¹i vÒ chÝnh trÞ vµ kinh tÕ chÝnh trÞ.

+ Chñ ch­¬ng héi nhËp kinh tÕ víi ®¶m b¶o an ninh quèc phßng.

+ TÝch cùc ®µm ph¸n ®Ó tham gia vµo Tæ Chøc Th­¬ng M¹i ThÕ

Giíi WTO.

+ KiÖn toµn Uû ban kinh tÕ quèc tÕ ®ñ n¨ng lùc vµ thÈm quyÒn.

(b) Khai th«ng thÞ tr­êng, chñ ®éng héi nhËp quèc tÕ: Sau gÇn

15 n¨m thùc hiÖn ®­êng lèi ®æi míi vµ më cöa theo tinh thÇn §¹i Héi VI cña

§¶ng, nÒn kinh tÕ n­íc ta ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu rÊt quan träng, t¹o thÕ

vµ lùc l­îng kh¸ v÷ng ch¾c cho ®Êt n­íc b­íc vµo thÕ kØ XXI. §Õn nay quy

m« nÒn kinh tÕ ®· t¨ng gÊp hai lÇn so víi n¨m 1990. Chóng ta ®· thiÕt lËp

quan hÖ víi h¬n 170 n­íc, tranh thñ ®­îc ®Çu t­ trùc tiÕp cña gÇn 100 n­íc

víi 2290 dù ¸n, vèn ®¨ng kÝ trªn 35,5 tØ USD vµ vèn thùc hiÖn ®¹t trªn 15,1 tØ

USD. §¸ng chó ý lµ chóng ta ®· khai th«ng ®­îc quan hÖ víi c¸c tæ chøc tµi

chÝnh – tiÒn tÖ lín trªn thÕ giíi nh­ WB,IMF...; më réng thÞ tr­êng xuÊt nhËp

khÈu sang EU, B¾c Mü.Tuy nhiªn, chóng ta còng cã kh«ng Ýt h¹n chÕ nh­:

22

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

+ Sù ¸ch t¾c trong l­u th«ng hµng ho¸, tæng cung lín h¬n tæng

cÇu, nhiÒu hµng ho¸ bÞ ø ®äng dÉn ®Õn s¶n xuÊt bÞ thu hÑp, ng­êi lao ®éng thÊt

nghiÖp. NhiÒu doanh nghiÖp cßn trong t×nh tr¹ng kinh doanh theo tøng th­¬ng

vô, t×m kiÕm lîi nhuËn tøc thêi, ch­a chó träng cho kÕ ho¹ch l©u dµi.

+ TiÒm n¨ng cña thÞ tr­êng n­íc ta cßn lín nh­ng ch­a ®­îc khai

ph¸ hÕt: thÞ tr­êng chøng kho¸n ®· ®­îc më nh­ng cßn non trÎ, thÞ tr­êng bÊt

®éng s¶n ch­a ®­îc khai th«ng cßn nhiÒu c¶n trë, thÞ tr­êng lao ®éng ®ang

h×nh thµnh, thÞ tr­êng dÞch vô ®ang cã dÊu hiÖu ch÷ng l¹i...; trªn tõng ®Þa bµn,

®Þa ph­¬ng cßn bÞ chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng g©y khã kh¨n; thÞ tr­êng n«ng

th«n, vïng s©u vïng xa cßn kÐm ph¸t triÓn.

ChÝnh v× vËy, mét nhiÖm vô ®Æt ra tr­íc m¾t lµ ph¶i khai th«ng ®­îc

thÞ tr­êng trong n­íc ®Ó x©y dùng mét nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ. §Ó gi¶i

quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò cßn tån ®äng, chóng ta cã mét sè biÖn ph¸p sau:

1. §èi víi thÞ tr­êng hµng ho¸ vµ dÞch vô: xo¸ bá sù chia c¾t thÞ

tr­êng néi ®Þa th«ng qua b·i bá thuÕ bu«n chuyÕn, c¸c kho¶n phÝ, lÖ phÝ bÊt

hîp lý do c¸c bé, ngµnh, ®Þa ph­¬ng tù ®Æt ra g©y c¶n trá giao l­u hµng ho¸.

§i ®«i víi chÝnh s¸ch hç trî tiªu thô mét sè mÆt hµng cßn tån ®äng lín ( nh­

than, xi m¨ng..). Cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch mua tr¶ gãp nh÷ng mÆt hµng

tiªu dïng s¶n xuÊt trong n­íc, h­íng dÉn c¬ chÕ tµi chÝnh víi c¸c doanh

nghiÖp b¸n hµng tr¶ gãp; miÔn hoÆc gi¶m thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ®èi víi

phÇn l·i thu ®­îc tõ b¸n hµng tr¶ gãp...§iÒu nµy nh»m lµm t¨ng thªm tÝnh s«i

®éng cña thÞ tr­êng. VÒ dÞch vô, cÇn khuyÕn khÝch vµ cã chÝnh s¸ch hç trî.

2. §èi víi thÞ tr­êng khu vùc n«ng th«n, miÒn nói, vïng s©u, vïng

xa: Nhµ n­íc nªn ¸p dông gi¸ sµn ®Ó thu mua mét sè s¶n phÈm n«ng nghiÖp

xuÊt khÈu; hç trî ho¹t ®éng th­¬ng m¹i miÒn nói, vïng s©u, vïng xa th«ng qua

viÖc tiÕp tôc trî gi¸ cho c¸c mÆt hµng thiÕt yÕu; hç trî l·i xuÊt cho c¸c c¬ së

thu mua s¶n phÈm n«ng nghiÖp...Nhµ n­íc nªn chó träng n©ng cao thu nhËp

23

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

cho n«ng d©n; gi¶m thuÕ n«ng nghiÖp cho n«ng d©n vµ cã chÝnh s¸ch bao tiªu

s¶n phÈm...

3. §èi víi thÞ tr­êng bÊt ®éng s¶n: ®Èy nhanh qu¸ tr×nh cÊp giÊy sö

dông ®Êt, khuyÕn khÝch tÊt c¶ c¸c hé ®¨ng kÝ vµ lµm thñ tôc hîp ph¸p ho¸

quyÒn sö dông ®Êt ®Ó cã thÓ giao dÞch trªn thÞ tr­êng ®­îc dÔ dµng. §¬n gi¶n

ho¸ thñ tôc mua b¸n, kinh doanh nhµ ®Êt, cã gi¶i ph¸p khuyÕn khÝch ®èi víi

c¸c c«ng ty b¸n nhµ tr¶ gãp, gi¶m gi¸ thuÕ ch­íc b¹...

4. §èi víi thÞ tr­êng søc lao ®éng: Nhµ n­íc cÇn x¸c ®Þnh ®Çu t­ tèi

­u cho gi¸o dôc - ®µo t¹o lµ ®Çu t­ cho t­¬ng lai, ®Çu t­ cho ph¸t triÓn. Mét

mÆt t¨ng ng©n s¸ch cho GD - §T. MÆt kh¸c, khuyÕn khÝch ®Çu t­ tõ nhiÒu

nguån, ®Æc biÖt chó träng ho¹t ®éng ®µo t¹o, d¹y nghÒ cung øng cho thÞ tr­êng

nguån nh©n lùc cã chÊt l­îng.

5. §èi víi thÞ tr­êng ngo¹i hèi: ®Ó æn ®Þnh t×nh h×nh cña thÞ tr­êng

nµy cÇn tiÕp tôc c¬ chÕ ®iÒu hµnh tØ gi¸ linh ho¹t, tõng b­íc ®­a ®ång ViÖt

Nam tíi gi¸ trÞ thùc nh»m khuyÕn khÝch xuÊt khÈu. T¨ng c­êng c¸c giao dÞch

k× h¹n trªn thÞ tr­êng ngo¹i tÖ liªn ng©n hµng, kiÓm so¸t giao dÞch trªn thÞ

tr­êng tù do, tiÕn tíi chØ dïng ®ång ViÖt Nam trªn l·nh thæ ViÖt Nam (trõ

nh÷ng khu vùc cöa khÈu, khu th­¬ng m¹i tù do...)

6. §èi víi thÞ tr­êng chøng kho¸n: V× míi ®­îc thµnh lËp ch­a l©u

tuy cã mét sè ®iÓm kh¶ quan, nh­ng do nhËn thøc vÒ thÞ tr­êng míi mÎ nµy

cßn Ýt cña ng­êi d©n v× vËy sÏ cÇn sù can thiÖp rÊt nhiÒu cña nhµ n­íc. Nhµ

n­íc nªn cã mét bé luËt hoµn chØnh vÒ thÞ tr­êng chøng kho¸n, theo dâi s¸t

xao vµ cã chÝnh s¸ch thóc ®Èy thÞ tr­êng nµy ph¸t triÓn.

(c) N©ng cao søc c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp trong n­íc:

Nh­ ®· nãi ë trªn, héi nhËp kinh tÕ kh«ng nh÷ng ®em l¹i cho

chóng ta nh÷ng c¬ héi mµ cßn ®em ®Õn cho chóng ta nh÷ng th¸ch thøc hÕt søc

to lín. Trong ®ã, viÖc ph¶i c¹nh tranh víi c¸c n­íc tiªn tiÕn lµ rÊt khã kh¨n.

H¬n lóc nµo hÕt, chóng ta ph¶i tù n©ng cao søc c¹nh tranh cña m×nh. Muèn

24

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

n©ng cao søc c¹nh tranh cña n­íc ta th× kh«ng cßn c¸ch nµo kh¸c lµ n©ng cao

søc c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp trong n­íc. Tr­íc hÕt, chóng ta ph¶i

khÈn tr­¬ng n©ng cao søc c¹nh tranh cña tõng s¶n phÈm, tõng doanh nghiÖp

vµ cña c¶ nÒn kinh tÕ. §©y lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Ó chñ ®éng héi nhËp th¾ng

lîi.Søc c¹nh tranh cña s¶n phÈm ph¶i ®­îc thÓ hiÖn ë chÊt l­îng s¶n phÈm, gi¸

c¶, kh¼ n¨ng tiÕp thÞ. Søc c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp ph¶i ®­îc thÓ hiÖn

ë s¶n phÈm vµ dÞch vô tiªu thô trªn thÞ tr­êng trong n­íc vµ ngoµi n­íc. Søc

c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp cßn ®­îc thÓ hiÖn ë s¶n xuÊt kinh doanh ph¶i

cã hiÖu qu¶, cã lîi nhuËn cÇn thiÕt ®Ó ngµy cµng ph¸t triÓn s¶n xuÊt. Søc c¹nh

tranh cña quèc gia dùa vµo søc c¹nh tranh cña hµng ho¸, dÞch vô cña c¸c

doanh nghiÖp lµ c¬ b¶n; ®ång thêi cßn ph¶i t¹o ®iÒu kiÖn, m«i tr­êng kinh tÕ

vÜ m«, m«i tr­êng x· héi, chÝnh trÞ æn ®Þnh, thuËn lîi cho ®Çu t­ vµ s¶n xuÊt

kinh doanh cña c¸c chñ thÓ kinh tÕ trong n­íc vµ ngoµi n­íc. Nh×n chung, ë

thêi ®iÓm hiÖn nay, søc c¹nh tranh cña n­íc ta trªn c¶ 3 ph­¬ng diÖn: s¶n

phÈm, doanh nghiÖp, quèc gia cßn thÊp. §©y chÝnh lµ mét nhiÖm vô tr­íc m¾t

cÇn ®iÒu chØnh. Muèn n©ng søc c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp, cña s¶n

phÈm hay cña chÝnh quèc gia th× chóng ta ph¶i kh«ng ngõng n©ng cao khoa

häc kÜ thuËt, c¸c doanh nghiÖp ph¶i kh«ng ngõng t×m hiÓu, n¨ng ®éng s¸ng t¹o

t×m ra h­íng ®i. C¸c doanh nghiÖp kh«ng ngõng ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé trë

nªn lµnh nghÒ, vµ cã n¨ng lùc tiÕn bé h¬n. Tãm l¹i, c¸c doanh nghiÖp ph¶i

kh«ng ngõng c¶i tiÕn kÜ thuËt, ®µo t¹o ®éi ngò nh©n viªn vµ n¨ng ®éng tù t×m

cho m×nh mét lèi ®i phï hîp.

(d) Nhµ n­íc cÇn ®Çu t­ vµ ph¸t triÓn GD - §T: §©y lµ mét

trong nh÷ng ®éng lùc quan träng thóc ®Èy sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i

ho¸, lµ ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t huy nguån lùc con ng­êi – yÕu tè c¬ b¶n ®Ó ph¸t triÓn

x· héi, t¨ng tr­ëng kinh tÕ nhanh vµ bÒn v÷ng. Chóng ta ph¶i kh«ng ngõng

tiÕp tôc n©ng cao chÊt l­îng gi¸o dôc toµn diÖn, ®æi míi néi dung, ph­¬ng

ph¸p d¹y vµ häc, hÖ thèng tr­êng líp vµ hÖ thèng qu¶n lý gi¸o dôc. Thùc hiÖn

25

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

chuÈn ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, x· héi ho¸ gi¸o dôc. Ph¸t huy tinh thÇn ®éc lËp suy

nghÜ, s¸ng t¹o cña häc sinh, sinh viªn, ®Ò cao n¨ng lùc tù häc, tù hoµn thiÖn

tay nghÒ, ®Èy m¹nh phong trµo häc tËp trong nh©n d©n b»ng c¸c h×nh thøc gi¸o

dôc chÝnh quy, kh«ng chÝnh quy, thùc hiÖn gi¸o dôc mäi ng­êi, c¶ n­íc trë

thµnh mét x· héi häc tËp. Thùc hiÖn ph­¬ng ch©m häc ®i ®«i víi hµnh, gi¸o

dôc kÕt hîp víi s¶n xuÊt, nhµ tr­êng g¾n víi x· héi. Ch¨m lo ph¸t triÓn gi¸o

dôc mÇm non, më réng hÖ thèng nhµ trÎ vµ tr­êng líp mÉu gi¸o trªn mäi ®Þa

bµn d©n c­, ®Æc biÖt lµ vïng n«ng th«n vµ nh÷ng vïng khã kh¨n. Cñng cè

thµnh tùu xo¸ n¹n mï ch÷ vµ phæ cËp gi¸o dôc tiÓu häc, ®ång thêi ®Èy nhanh

qu¸ tr×nh phæ cËp trung häc. T¨ng ng©n s¸ch nhµ n­íc dµnh cho gi¸o dôc vµ

®µo t¹o nghÒ theo ®Ç t¨ng tr­ëng cña nÒn kinh tÕ. HiÖn ®¹i ho¸ c¸c c¬ së gi¸o

dôc. Më réng hîp lý quy m« gi¸o dôc ®¹i häc, lµm chuyÓn biÕn râ nÐt vÒ chÊt

l­îng vµ hiÖu qu¶ ®µo t¹o. T¨ng c­êng gi¸o dôc chÝnh trÞ, t­ t­ëng, ®¹o ®øc,

lèi sèng cho häc sinh sinh viªn. Thùc hiÖn c«ng b»ng x· héi trong gi¸o dôc,

t¹o ®iÒu kiÖn chã ng­êi nghÌo cã c¬ héi häc tËp. ChÝnh phñ t¨ng c­êng chÝnh

s¸ch hç trî ®Æc biÖt nh÷ng häc sinh cã n¨ng khiÕu, v­ît khã häc giái; cã quy

ho¹ch vµ chÝnh s¸ch tuyÓn chän ng­êi giái. T¨ng ng©n s¸ch cho viÖc cö ng­êi

®i häc tËp ë c¸c n­íc tiªn tiÕn.

(e) Nhµ n­íc cÇn ®Çu t­ h¬n n÷a cho phÊt triÓn khoa häc vµ

c«ng nghÖ: cïng víi gi¸o dôc vµ ®µo t¹o th× ®©y lµ quèc s¸ch hµng ®Çu, lµ nªn

t¶ng vµ ®éng lùc ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸. Chóng ta ph¶i coi

träng viÖc nghiªn cøu c¬ b¶n trong khoa häc. T¨ng ®Çu t­ ng©n s¸ch vµ huy

®éng c¸c nguån lùc kh¸c cho khoa häc vµ c«ng nghÖ. S¾p xÕp, ®æi míi hÖ

thèng nghiªn cøu khoa häc, phèi hîp chÆt chÏ nghiªn cøu khoa häc tù nhiªn,

khoa häc - c«ng nghÖ víi khoa häc x· héi vµ nh©n v¨n. Hoµn thµnh viÖc x©y

dùng nh÷ng khu c«ng nghÖ cao vµ hÖ thèng phßng thÝ nghiÖm träng ®iÓm quèc

gia. Sö dông cã hiÖu qu¶ c¸c quü hç trî cho khoa häc vµ c«ng nghÖ. §Èy m¹nh

viÖc hîp t¸c quèc tÕ trong nghiªn cøu khoa häc vµ c«ng nghÖ. Thùc hiÖn tèt

26

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

chÝnh s¸ch b¶o hé së h÷u trÝ tuÖ. Nhµ n­íc cÇn cã chÝnh s¸ch th­ëng vµ ®·i

ngé ®èi víi c¸c nhµ khoa häc cã c«ng tr×nh xuÊt s¾c.

(f) Më réng quan hÖ ®èi ngo¹i: NhiÖm vô ®èi ngo¹i cña chóng

ta lµ tiÕp tôc gi÷ v÷ng m«i tr­êng hoµ b×nh vµ t¹o ®iÒu kiÖn quèc tÕ thuËn lîi

®Ó ®Èy m¹nh ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi, c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt

n­íc, x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ Quèc, b¶o ®¶m ®éc lËp vµ chñ quyÒn quèc gia,

®ång thêi gãp phÇn tÝch cùc vµ cuéc ®Êu tranh chung cña nh©n d©n thÕ giíi v×

hoµ b×nh, ®éc lËp d©n téc, d©n chñ vµ tiÕn bé x· héi. Më réng quan hÖ nhiÒu

mÆt, song ph­¬ng, ®a ph­¬ng víi c¸c n­íc vµ vïng l·nh thæ, c¸c trung t©m

chÝnh trÞ, kinh tÕ quèc tÕ lín, c¸c tæ chøc quèc tÕ vµ khu vùc theo nguyªn t¾c

t«n träng ®éc lËp chñ quyÒn vµ toµn vÑn l·nh thæ, kh«ng can thiÖp vµo c«ng

viÖc néi bé cña nhau, kh«ng dïng vò lùc vµ ®e do¹ vò lùc; b×nh ®¼ng vµ cïng

cã lîi; gi¶i quyÕt c¸c bÊt ®ång vµ tranh chÊp b»ng th­¬ng l­îng hoµ b×nh.

(g) Ph¸t huy søc m¹nh ®¹i ®oµn kÕt toµn d©n: §¹i ®oµn kÕt lµ

truyÒn thèng vµ còng lµ søc m¹nh vµ ®éng lùc to lín ®Ó x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ

Quèc. X©y dùng khèi ®¹i ®oµn kÕt toµn d©n lµ tr¸ch nhiÖm cña c¶ hÖ thèng

chÝnh trÞ vµ toµn x· héi. Thùc hiÖn ®¹i ®oµn kÕt c¸c d©n téc, t«n gi¸o, giai cÊp,

tÇng líp, thµnh phÇn kinh tÕ, mäi giíi, mäi løa tuæi, mäi vïng ®Êt n­íc, mäi

thµnh viªn trong ®¹i gia ®×nh d©n téc ViÖt Nam dï sèng trong n­íc hay ngoµi

n­íc. Ph¸t huy søc m¹nh cña c¶ céng ®ång d©n téc, truyÒn thèng yªu n­íc, ý

trÝ tù lùc tù c­êng vµ lßng tù hµo d©n téc, lÊy môc tiªu gi÷ v÷ng ®éc lËp, thèng

nhÊt, v× d©n giµu n­íc m¹nh, x· héi c«ng b»ng, v¨n minh lµm ®iÓm t­¬ng

®ång. Thùc hiÖn d©n chñ trªn c¸c lÜnh vùc chÝnh trÞ, kinh tÕ, v¨n ho¸, x· héi ë

tÊt c¶ c¸c cÊp, c¸c ngµnh. X©y dùng ®ång bé c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ – x· héi

®óng ®¾n, ph¸t huy mäi kh¶ n¨ng s¸ng t¹o cña nh©n d©n. §æi míi vµ hoµn

thiÖn chÝnh s¸ch cô thÓ ®èi víi mçi giai cÊp, d©n téc, t«n gi¸o...

27

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

Ch­¬ng VI: KÕt luËn

Toµn cÇu ho¸ lµ mét xu h­íng tÊt yÕu cña lÞch sö nh©n lo¹i. C¸ch ®©y

h¬n 150 n¨m, Cac Mac ®· dù b¸o xu h­íng nµy vµ ngµy nay ®· trë thµnh hiÖn

thùc. Theo «ng, xu h­íng toµn cÇu ho¸, mµ tr­íc hÕt lµ toµn cÇu ho¸ kinh tÕ,

b¾t nguån tõ qu¸ tr×nh x· héi ho¸ lao ®éng, x· héi ho¸ s¶n xuÊt vµ cïng víi nã

lµ viÖc më réng nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸. ChÝnh lÝ luËn toµn cÇu ho¸ cña M¸c lµ

c¬ së cho viÖc ra ®êi cña Héi ®ång t­¬ng trî kinh tÕ cña c¸c n­íc x· héi chñ

nghÜa tr­íc ®©y, trong ®ã ViÖt Nam lµ mét n­íc thµnh viªn. HiÖn nay, toµn

cÇu ho¸ ®ang do c¸c n­íc t­ b¶n ph¸t triÓn chi ph«i vµ ¸p ®Æt. Tuy nhiªn, ®èi

víi c¸c n­íc chËm ph¸t triÓn, ®ang ph¸t triÓn vµ chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ còng

t¹o ra rÊt nhiÒu c¬ héi thuËn lîi trong viÖc thóc ®Èy nÒn kinh tÕ cña mçi quèc

gia vµ tÊt nhiªn còng gÆp kh«ng Ýt nh÷ng th¸ch thøc. NÕu quèc gia nµo biÕt

chñ ®éng vµ cã lé tr×nh héi nhËp phï hîp víi ®iÒu kiÖn cô thÓ cña m×nh sÏ v­ît

qua ®­îc nh÷ng th¸ch thøc vµ tËn dông ®­îc nh÷ng c¬ héi ®Ó ph¸t triÓn kinh

tÕ ®Êt n­íc, gãp phÇn thóc ®Èy t¨ng tr­ëng kinh tÕ khu vùc vµ toµn cÇu.

§èi víi ViÖt Nam, qua rÊt nhiÒu ®¹i héi §¶ng ta ®· nhËn thÊy: Toµn cÇu

hoÊ kinh tÕ lµ mét xu thÕ kh¸ch quan. Toµn cÇu ho¸ cã c¶ hai mÆt tÝch cùc vµ

tiªu cùc, hîp t¸c vµ ®Êu tranh, thuËn lîi vµ khã kh¨n ®an xen nhau, kh«ng chØ

cã c¬ héi mµ cã c¶ th¸ch thøc lín ®èi víi n­íc ta. Chóng ta ph¶i chñ ®éng héi

nhËp kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi. Muèn héi nhËp cã kÕt qu¶ ph¶i ph¸t huy tèi

®a néi lùc, n©ng cao hiÖu qu¶ hîp t¸c quèc tÕ, b¶o ®¶m tÝnh ®éc lËp tù chñ vµ

®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa, b¶o vÖ lîi Ých cña d©n téc, an ninh quèc gia, gi÷

g×n b¶n s¾c v¨n ho¸ d©n téc, b¶o vÖ m«i tr­êng. ChÝnh v× thÕ, chóng ta ph¶i

khÈn tr­¬ng x©y dùng vµ thùc hiÖn kÕ ho¹ch héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ víi lé

tr×nh hîp lý vµ ch­¬ng tr×nh hµnh ®éng cô thÓ, ph¸t huy chñ ®éng cña c¸c cÊp,

c¸c ngµnh vµ c¸c doanh nghiÖp. §Èy m¹nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ vµ ®æi

míi c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ – x· héi, hoµn chØnh hÖ thèng ph¸p luËt, n©ng cao

28

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

n¨ng lùc c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp vµ nÒn kinh tÕ, cã ®éi ngò c¸c bé cã

n¨ng lùc trong quan hÖ quèc tÕ.

Tr­íc t×nh h×nh nµy, chóng ta líp trÎ ng­êi sÏ n¨m trong tay t­¬ng lai

cña ®Êt n­íc, viÖc häc tËp vµ nghiªn cøu rÊt quan träng. Chóng ta ph¶i häc tËp

vµ nghiªn cøu ®Ó sau nµy cã ®ñ tr×nh ®é ®Ó ®­a ®Êt n­íc tiÕn lªn. B¸c Hå – vÞ

l·nh tô kÝnh yªu cña chóng ta - ®· tõng nh¾c nhë r»ng: “non s«ng n­íc ViÖt

Nam cã ®­îc hay kh«ng, n­íc ta cã vÎ vang s¸nh vai cïng c¸c c­êng quèc

n¨m ch©u hay kh«ng, phÇn lín ®Òu lµ nhê vµo c«ng häc tËp cña c¸c ch¸u”.

ChÝnh v× vËy, häc tËp kh«ng nh÷ng lµ ®iÒu cÇn thiÕt ®èi víi mçi con ng­êi mµ

cßn lµ nghÜa vô n÷a.

Chóng ta quÕt t©m x©y dùng n­íc ta trë nªn to ®Ñp h¬n, ®µng

hoµng h¬n.

Danh s¸ch tµi liÖu tham kh¶o

1. V¨n kiÖn ®¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX – Nhµ xuÊt b¶n chÝnh trÞ

quèc gia.

2. T¹p chÝ Céng S¶n ( c¸c sè 8, 12/ 2000, sè 2, 5, 11/2001...)

3. T¹p chÝ Ngo¹i Th­¬ng.Sè 4, 64, 33, 2000

4. TriÕt häc M¸c Lª nin ch­¬ng tr×nh s¬ cÊp vµ cao cÊp.

5. T¹p chÝ kinh tÕ vµ dù b¸o sè 24 sè 15 sè 9, 5, 4, 16, 2000

6.Toµn cÇu ho¸ kinh tÕ cña D­¬ng Phó HiÖp vµ Vò V¨n Hµ NSBKHXH.

29