Nguy n Văn Tuy n - TTC 46 ế
Đ tài
Phòng ng a r i ro ngo i h i b ng h p đ ng hoán đ i
I. Gi i thi u chung v th tr ng ngo i h i ườ
1.1. Khái ni m
Chúng ta th y r ng, m t trong nh ng đi m khác nhau c b n gi a ơ
th ng m i qu c t và th ng m i n i đ a là:ươ ế ươ
- Th ng m i qu c t th ng liên quan đ n vi c chuy n đ i gi a cácươ ế ườ ế
đ ng ti n khác nhau c a các qu c gia khác nhau.
- Trong khi đó, th ng m i n i đ a th ng ch liên quan đ n n i t .ươ ườ ế
M t nhà nh p kh u M th ng đ c yêu c u thanh toán cho n xu t ườ ượ
kh u Nh t b ng đ ng yên Nh t, cho nhà xu t kh u Đ c b ng đ ng
mark Đ c, cho nhà xu t kh u Anh b ng đ ng b ng Anh…V i do này,
đ thanh toán ti n hàng, nhà nh p kh u M ph i mua các ngo i t thích
h p, t c bán n i t trên th tr ng. ườ
Gi ng nh th ng m i qu c t , du l ch qu c t , đ u t qu c t , quan ư ươ ế ế ư ế
h tín d ng qu c t các quan h tài chính qu c t khác đ u làm phát ế ế
sinh nhu c u mua bán các đ ng ti n khác nhau trên th tr ng. ườ
Ho t đ ng mua bán các đ ng ti n khác nhau đ c di n ra trên th ượ
tr ng, th tr ng này đ c g i th tr ng ngo i h i (The Foreignườ ườ ượ ườ
Exchange Market FOREX). M t cách t ng quát: B t c đâu di n ra
vi c mua bán các đ ng ti n khác nhau t đó g i th tr ng ngo i ườ
h i
Nh v y, đi u ràng n u trên toàn th gi i ch s d ng m t đ ngư ế ế
ti n chung duy nh t, thì ho t đ ng mua bán các đ ng ti n khác nhau s b
1
tri t tiêu t h n th tr ng ngo i h i s không t n t i vi c nghiên ườ
c u nó s tr nên vô nghĩa.
1.2. Nh ng đ c đi m c a th tr ng ngo i h i ườ
- Th tr ng ngo i h i không nh t thi t ph i t p trung t i v trí đ a ườ ế
h u hình nh t đ nh, b t c đâu di n ra ho t đ ng mua bán các
đ ng ti n khác nhau.
- Đây là th tr ng toàn c u, b i vì : ườ
Th i l ng giao d ch 24 gi /24 gi (tr nh ng ngày ngh ). ượ
H u kh p m i n i đ u di n ra vi c mua bán chuy n đ i các đ ng ơ
ti n khác nhau.
- Trung tâm c a th tr ng ngo i h i Th tr ng liên Ngân hàng ườ ườ
(Interbank) v i các thành viên ch y u các NHTM, các nhà môi gi i ế
ngo i h i các NHTM. Doanh s giao d ch trên Interbank chi m t i ế
85% t ng doanh s giao d ch ngo i h i toàn c u.
- Các nhóm thành viên tham gia th tr ng duy trì quan h v i nhau liên ườ
t c thông qua đi n tho i, m ng vi tính, telex fax. Do thông tin đ c ượ
truy n đi r t nhanh hi u qu , cho nên tuy các thành viên tham gia th
tr ng r t xa nhau nh ng h v n c m giác đang cùng ho t đ ngườ ư
d i m t mái nhà chung.ướ
- Do th tr ng tính toàn c u ho t đ ng hi u qu , cho nên các t ườ
giá đ c niêm y t trên các th tr ng khác nhau nh ng h u nh th ngượ ế ườ ư ư
nh t v i nhau (có đ l ch chu n không đáng k ).
- Đ ng ti n đ c s d ng nhi u nh t trong giao d ch USD, chi m ượ ế
41,5% trong s các đ ng ti n tham gia (đi u này cũng nghĩa t i
83% các giao d ch trên FOREX là có m t c a USD).
2
Nguy n Văn Tuy n - TTC 46 ế
- Đây th tr ng r t nh y c m v i các s ki n chính tr , kinh t , ườ ế
h i, tâm lý…nh t là v i các chính sách ti n t c a các n c phát tri n. ướ
- Nh ng th tr ng ngo i h i quan tr ng ngày nay g m: London, New ườ
York, Tokyo, Singapore và Frankfurt.
- Doanh s mua bán ròng toàn c u (ch tính doanh s m t chi u mua vào
ho c bán ra) t i th i đi m năm 2000 c tính vào kho ng 1500 t ướ
USD/ngày; th tr ng ho t đ ng tích c c nh t London, sau đó New ườ
York, Tokyo, Singapore, Frankfurt… Đây th tr ng l n nh t ườ
doanh s giao d ch cao nh t.
Th tr ng ngo i h i toàn c u có t c đ phát tri n r t nhanh trong m y ườ
th p k qua, đ c bi t t cu i nh ng năm 80 do nh ng nguyên
nhân chính sau:
- Sau khi h th ng ti n t Bretton Woods b s p đ vào năm 1973, t giá
các đ ng ti n trên th gi i đ c th n i dao đ ng m nh đã bu c ế ượ
nh ng nhà kinh doanh ti n t , xu t nh p kh u đ u t qu c t ph i ư ế
tìm ki m các bi n pháp phòng ch ng r i ro thông qua th tr ng ngo iế ườ
h i. M t khác, h cũng tranh th th i c t giá bi n đ ng m nh đ ho t ơ ế
đ ng đ u c ki m l i. Đi u đó làm tăng nhu c u giao d ch mua bán ơ ế
ngo i t , góp ph n thúc đ y th tr ng ngo i h i phát tri n nhanh chóng. ườ
- Xu th t do hoá th ng m i và đ u t qu c t di n ra m nh m vế ươ ư ế
chi u r ng l n chi u sâu, bao g m c các n c đang phát tri n cũng đã ướ
và đang tích c c tham gia ti n trình h i nh p, là ti n đ đ các n c ti n ế ướ ế
hành n i l ng quy ch qu n ngo i h i nh m t o đi u ki n cho chu ế
chuy n hàng hoá, d ch v v n qu c t đ c hi u qu . Đi u y t o ế ượ
nên m t th tr ng ngo i h i qu c t ngày càng r ng l n v i doanh s ườ ế
giao d ch ngày m t cao.
3
- Ti n b khoa h c k thu t, đ c bi t là trong lĩnh v c công ngh thôngế
tin đã góp ph n làm gi m chi phí giao d ch, tăng t c đ thanh toán, góp
ph n tích c c thúc đ y th tr ng ngo i t phát tri n nh ngày nay. ườ ư
Bên c nh tăng nhanh doanh s giao d ch, th tr ng ngo i h i qu c t ườ ế
còn phát tri n m nh m chi u sâu, đó t o ra nhi u lo i hình nghi p
v kinh doanh m i, ph c t p h n, tinh vi h n và cùng tr nên r i ro h n. ơ ơ ơ
4
Nguy n Văn Tuy n - TTC 46 ế
1.3.Các ch c năng c a th tr ng ngo i h i ườ
Ch c năng c b n c a th tr ng ngo i h i k t qu phát tri n t ơ ườ ế
nhiên c a m t trong các ch c năng c b n c a NHTM, đó là: nh m ph c ơ
v cho các khách hàng th c hi n các giao d ch th ng m i qu c t . ươ ế
d : m t khách hàng công ty mu n nh p kh u hàng hoá, d ch v t
n c ngoài s nhu c u ngo i h i n u hoá đ n hàng hóa d ch vướ ế ơ
đ c ghi b ng ngo i t ; ho c nhà xu t kh u nhu c u chuy n đ iư
ngo i h i thành n i t , n u hoá đ n xu t kh u hàng hoá và d ch v đ c ế ơ ư
ghi b ng ngo i t . Các giao d ch ngo i h i nh m giúp khách hàng nhà
xu t kh u hay nh p kh u nh trên m t trong nh ng d ch v các ư
NHTM luôn s n sàng cung c p cho khách hàng, và đ ng th i cũng là d ch
v mà các khách hàng luôn mong đ i t phía ngân hàng.
Ngoài d ch v cho khách hàng th c hi n các giao d ch th ng m i qu c ươ
t , th tr ng ngo i h i còn có m t s ch c năng khác, nh :ế ườ ư
- Giúp luân chuy n các kho n đ u t qu c t , tín d ng qu c t , các ư ế ế
giao d ch tài chính qu c t khác cũng nh các giao l u gi a các qu c gia. ế ư ư
- Thông qua ho t đ ng c a th tr ng ngo i h i, giá tr đ i ngo i ườ
c a ti n t đ c xác đ nh m t cách khách quan theo quy lu t cung c u ượ
th tr ng. ườ
- Th tr ng ngo i h i cung c p công c b o hi m r i ro t giá cho các ườ
kho n thu xu t kh u, các kho n thanh toán nh p kh u, các kho n đ u t ư
b ng ngo i t các kho n đi vay b ng ngo i t thông qua các h p
đ ng nh kỳ h n, hoán đ i, quy n ch n, và t ng lai. ư ươ
- Th tr ng ngo i h i n i đ Ngân hàng Trung ng ti n hành can ườ ơ Ươ ế
thi p đ t giá bi n đ ng theo chi u h ng có l i cho n n kinh t , ế ướ ế
5