_VÒ tr¸i phiÕu ChÝnh phñ ®Ó huy ®éng vèn cho c¸c c«ng tr×nh giao th«ng,

thuû lîi ®­îc ph¸t hµnh trong n¨m 2003 ®ång thêi b»ng c¶ néi tÖ vµ ngo¹i tÖ ,

nh»m më réng ph¹m vi thu hót c¸c nguån néi lùc, kÓ c¶ kiÒu hèi vµ ngäai tÖ

cña c¸c tæ chøc kinh tÕ ®ang t¹m thêi göi ë n­íc ngoµi víi l·i suÊt rÊt thÊp vµ

kh«ng æn ®Þnh. VÒ kú h¹n tr¸i phiÕu, cã hai lo¹i chñ yÕu lµ 5 n¨m vµ 10 n¨m,

®ång thêi ChÝnh phñ cho phÐp Bé Tµi chÝnh lùa chän c¸c lo¹i kú h¹n ng¾n h¬n

vµ dµi h¬n ®Ó ®¶m baá huy ®éng thuËn lîi, phï hîp víi t×nh h×nh cña thÞ

tr­êng vèn. VÒ l·i suÊt tr¸i phiÕu, ph¶i t«n träng quy luËt kh¸ch quan cña thÞ

tr­êng , theo ®ã c¸c lo¹i tr¸i phiÕu ph¸t hµnh d­íi h×nh thøc ®Êu thÇu hoÆc b¶o

l·nh, l·i suÊt tr¸i phiÕu ®­îc h×nh thµnh trong quan hÖ cung cÇu cña tõng

phiªn hoÆc tõng ®ît ph¸t hµnh. §èi víi tr¸i phiÕu ph¸t hµnh qua hÖ thèng kho

b¹c Nhµ n­íc, l·i suÊt bao giê còng ®­îc quy ®Þnh thÊp h¬n hoÆc t­¬ng ®­¬ng

víi l·i suÊt huy ®éng vèn b×nh qu©n cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i Nhµ n­íc.

VÒ ®èi t­îng mua tr¸i phiÕu: cã sù ph©n biÖt ®¸ng kÓ gi÷a hai h×nh thøc b¸n

bu«n vµ b¸n lÎ. §èi víi tr¸i phiÕu ph¸t hµnh d­íi h×nh thøc ®Êu thÇu vµ b¶o

l·nh ( b¸n bu«n ), ®èi t­îng mua tr¸i phiÕu chØ trong ph¹m vi c¸c tæ chøc tµi

chÝnh-tÝn dông ®· ®­îc cÊp phÐp lµ thµnh viªn cña thÞ tr­êng ®Êu thÇu vµ b¶o

l·nh tr¸i phiÕu, hiÖn nay cã tÊt c¶ 32 ®¬n vÞ lµ thµnh viªn chÝnh thøc gåm 14

ng©n hµng th­¬ng m¹i , 9 c«ng ty chøng kho¸n, 8 c«ng ty b¶o hiÓm vµ Quü

®Çu t­ ph¸t triÓn ®« thÞ TP. Hå ChÝ Minh. §iÓm míi trong cÊu tróc ®Êu thÇu

tr¸i phiÕu chÝnh phñ lÇn nµy lµ c¸c c¸ nh©n vµ tæ chøc kh«ng ph¶i lµ thµnh

viªn cña thÞ tr­êng nh­ng vÉn ®­îc tham gia ®Êu thÇu gi¸n tiÕp d­íi h×nh thøc

hïn vèn vµ ph©n phèi khèi l­îng tr¸i phiÕu tróng thÇu qua mét ®¬n vÞ thµnh

viªn chÝnh thøc. §ång thêi ®­îc ph©n chia mét phÇn phÝ ®Êu thÇu tr¸i phiÕu

b»ng 0,05 % tÝnh trªn khèi l­îng tr¸i phiÕu tróng thÇu ®­îc ph©n phèi. ViÖc

quy ®Þnh nép tiÒn ký quü 0,5% tÝnh trªn khèi l­îng ®Æt thÇu còng ®· ®­îc xo¸

bá. Nh÷ng quy ®Þnh míi nµy t¹o nªn søc hÊp dÉn ®Ó c¸c tæ chøc tÝn dông võa

vµ nhá cã thÓ tham gia ®Êu thÇu vµ ph©n phèi tr¸i phiÕu. Víi nh÷ng gi¶i ph¸p

nãi trªn, hy väng thÞ tr­êng ®Êu thÇu vµ b¶o l·nh ph¸t hµnh tr¸i phiÕu ChÝnh

phñ trong thêi gian tíi ho¹t ®éng hiÖu qu¶ vµ s«i ®éng h¬n. §èi víi tr¸i phiÕu

ph¸t hµnh qua hÖ thèng Kho b¹c Nhµ n­íc ( b¸n lÎ ), ®èi t­îng mua tr¸i phiÕu

®­îc më réng tíi tÊt c¶ c¸c c¸ nh©n, ®¬n vÞ c¬ quan vµ c¸c tæ chøc thuéc mäi

thµnh phÇn kinh tÕ ( trõ c¸c thµnh viªn cña thÞ tr­êng ®Êu thÇu vµ b¶o l·nh

ph¸t hµnh tr¸i phiÕu ), ®iÒu nµy sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho mäi thµnh viªn trong x·

héi cã c¬ héi ®Çu t­ vµo tr¸i phiÕu ChÝnh phñ- mét c«ng cô nî cã ®é tin cËy

cao nhÊt.

_Ngoµi ra, trong n¨m 2003 chÝnh phñ cßn ph¸t hµnh c«ng tr¸i gi¸o dôc-mét

chÝnh s¸ch cã ý nghÜa lín vÒ x· héi, ­u viÖt cao vÒ kinh tÕ. Môc ®Ých cña ®ît

ph¸t hµnh c«ng tr¸i lÇn nµy lµ kªu gäi c¸c tÇng líp d©n c­, c¸c doanh nghiÖp

lín dµnh mét phÇn vèn cïng Nhµ n­íc ®Çu t­ cho c¸c tØnh miÒn nói, T©y

Nguyªn vµ c¸c tØnh cã nhiÒu khã kh¨n ®Ó thùc hiÖn môc tiªu kh«ng cßn phßng

häc 3 ca, kh«ng cßn phßng häc tranh tre, nøa l¸, kiªn cè ho¸ tr­êng häc.Nãi

gän l¹i, c«ng tr¸i gi¸o dôc gãp phÇn ®¸ng kÓ ®Ó ph¸t triÓn sù nghiÖp gi¸o dôc -

mét quèc s¸ch mµ nghÞ quyÕt §¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø 9 ®· ®Ò ra, t¹o

cho con em chóng ta ë nh÷ng vïng khã kh¨n cã ®iÒu kiÖn häc tËp tèt h¬n

hiÖn nay. Bªn c¹nh môc ®Ých vµ ý nghÜa hÕt søc thiÕt thùc nh­ vËy,®ît ph¸t

hµnh c«ng tr¸i cßn lµ mét h×nh thøc huy ®éng vèn, do vËy cÇn ph¶i cã nh÷ng

yÕu tè hÊp dÉn ng­êi mua, mét trong nh÷ng yÕu tè ®ã lµ ®a d¹ng ho¸ c¸c

h×nh thøc vµ mÖnh gi¸ c«ng tr¸i. C«ng tr¸i ®­îc ph¸t hµnh d­íi hai h×nh thøc:

thø nhÊt lµ c«ng tr¸i kh«ng ghi tªn, in tr­íc mÖnh gi¸, cã 11 lo¹i mÖnh gi¸

kh¸c nhau, tõ thÊp nhÊt lµ 50 ngµn ®ång ®Õn cao nhÊt lµ100 triÖu ®ång ; thø

hai lµ c«ng tr¸i cã ghi tªn, kh«ng in tr­íc mÖnh gi¸. C«ng tr¸i cã ghi tªn chØ

sö dông ®èi víi c¸c tr­êng hîp c¸ nh©n, tæ chøc mua c«ng tr¸i cã gi¸ trÞ tèi

thiÓu lµ 50 triÖu ®ång vµ gi¸ trÞ tèi ®a lµ 10 tû ®ång. ViÖc ®a d¹ng ho¸ c¸c

h×nh thøc vµ mÖnh gi¸ c«ng tr¸i nh­ trªn ch¾c ch¾n sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi

cho c¸c tæ chøc, c¸ nh©n trong viÖc lùa trän h×nh thøc mua c«ng tr¸i phï hîp

víi nhu cÇu vµ kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña m×nh.

VÒ nguyªn t¾c, viÖc mua c«ng tr¸i lµ hoµn toµn tù nguyÖn trªn c¬ së Ých

n­íc lîi nhµ, tiÒn mua c«ng tr¸i ®ù¬c Nhµ n­íc ®¶m b¶o gi¸ trÞ vµ thùc sù cã

l·i. Theo nguyªn t¾c nµy, l·i suÊt quy ®Þnh cho ®ît ph¸t hµnh nµy lµ 8% / n¨m

( bao gåm møc tr­ît gi¸ vµ tû lÖ l·i suÊt 1,5%/n¨m ) vµ l·i suÊt tÝnh cho 5 n¨m

lµ 40%. Tr­êng hîp møc tr­ît gi¸ thùc tÕ trong 5 n¨m céng l·i suÊt 5 n¨m (

1,5%/n¨m*5 =7,5%) lín h¬n 40% th× ng­êi së h÷u c«ng tr¸i sÏ ®­îc Nhµ

n­íc bï chªnh lÖch; tr­êng hîp ng­îc l¹i, thÊp h¬n 40% th× ng­êi chñ së h÷u

c«ng tr¸i vÉn ®­îc h­ëng l·i suÊt 40% nh­ ghi trªn phiÕu c«ng tr¸i ®· ph¸t

hµnh. Víi ®é rñi ro thÊp, l·i suÊt ®­îc x¸c ®Þnh phï hîp víi tû lÖ tr­ît gi¸

thùc tÕvµ kh«ng ph¶i nép thuÕ thu nhËp ®èi víi tiÒn l·i nhËn ®­îc, c«ng tr¸i

gi¸o dôc lµ mét h×nh thøc ®©ï t­ an toµn vµ kh¸ hiÖu qu¶ so víi c¸c c«ng cô

®Çu t­ kh¸c hiÖn nay.

Cßn vÒ viÖc than h to¸n tiÒn gèc vµ tiÒn l·i c«ng tr¸i do hÖ thèng Kho b¹c

Nhµ n­íc thùc hiÖn theo nguyªn t¾c: TiÒn gèc ®­îc thanh to¸n 1 lÇn khi ®Õn

h¹n (60 th¸ng ).Tr­êng hîp ®Õn h¹n mµ chñ së h÷u ch­a ®Õn thanh to¸n, Kho

bac Nhµ n­íc b¶o l­u c¶ gèc vµ l·i c«ng tr¸i trªn mét tµi kho¶n riªng vµ

kh«ng tÝnh l·i trong thêi gian qu¸ h¹n thanh to¸n. Tr­êng hîp chñ së h÷u cã

khã kh¨n ®Æc biÖt hoÆc rñi ro bÊt kh¶ kh¸ng ( nh­ thiªn tai, ho¶ ho¹n...) ®­îc

cÊp chñ qu¶n, c¬ quan qu¶n lý trùc tiÕp hoÆc chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng x¸c

nhËn, Kho b¹c Nhµ n­íc sÏ gi¶i quyÕt thanh to¸n tr­íc thêi h¹n; TiÒn l·i c«ng

tr¸i ®­îc thanh to¸n mét lÇn khi ®Õn h¹n cïng tiÒn gèc. Tr­êng hîp thanh

to¸n tr­íc h¹n, l·i suÊt ®­îc tÝnh nh­ sau: NÕu thêi gian mau c«ng tr¸i ch­a

®ñ 12 th× kh«ng ®­îc h­ëng l·i; NÕu thêi gian mua c«ng tr¸i tõ ®ñ 12 th¸ng

®Õn d­íi 24 th¸ng th× ®­îc h­ëng l·i lµ 8%; NÕu thêi gian mua c«ng tr¸i tõ ®ñ

24 th¸ng ®Õn d­íi 36 th¸ng th× ®­îc h­ëng l·i lµ 16%; NÕu thêi gian mua

c«ng tr¸i tõ ®ñ 36 th¸ng ®Õn d­íi 48 th¸ng th× ®­îc h­ëng l·i lµ 24%; NÕu

thêi gian mua c«ng tr¸i tõ ®ñ 48 th¸ng ®Õn d­íi 60 th¸ng th× ®­îc h­ëng l·i lµ

32%. C¸ch thøc thanh to¸n rÊt linh ho¹t vµ thuËn lîi cho ng­êi së h÷u c«ng

tr¸i. §èi víi c«ng tr¸i kh«ng ghi tªn , khi ®Õn h¹n sÏ ®­îc thanh to¸n t¹i bÊt

kú Kho b¹c nµo trªn c¶ n­íc. Riªng ®èi víi c«ng tr¸i cã ghi tªn vµ c«ng tr¸i

thanh to¸n tr­íc h¹n th× sÏ ®­îc thanh to¸n t¹i Kho b¹c Nhµ n­íc n¬i ph¸t

hµnh.

_Ngoµi ra, trong n¨m 2003 Bé Tµi chÝnh cßn cho phÐp chÝnh quyÒn c¸c ®Þa

ph­¬ng vµ c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc ph¸t hµnh tr¸i phiÕu ®Ó huy ®éng vèn

®Çu t­, nh­ TP Hå ChÝ Minh ph¸t hµnh 2.000 tû ®ång tr¸i phiÕu ®« thÞ cho c¸c

dù ¸n h¹ tÇng quan träng thiÕt yÕu cña thµnh phè; Tæng c«ng ty dÇu khÝ ph¸t

hµnh 300 tû ®ång tr¸i phiÕu dÇu khÝ ®Ó bæ sung vèn triÓn khai mét sè dù ¸n

lín cña ngµnh.

_Víi kÕt qu¶ nh­ vËy, trong n¨m qua thÞ tr­êng tr¸i phiÕu ChÝnh phñ ®· cã

b­íc ph¸t triÓn tÝch cùc, khèi l­îng ph¸t hµnh t¨ng gÊp h¬n 2 lÇn so víi n¨m

2002 vµ ®¹t møc 3% GDP (kh«ng kÓ tÝn phiÕu).H¬n n÷a, tr¸i phiÕu ChÝnh phñ

®· trë thµnh nguån cung øng hµng ho¸ quan träng cho thÞ tr­êng vèn, trong

®ã riªng thÞ tr­êng chøng kho¸n tËp trung, tr¸i phiÕu ChÝnh phñ chiÕm gÇn

90% gi¸ trÞ chøng kho¸n niªm yÕt trªn thÞ tr­êng (11.000 tû ®ång/12.277 tû

®ång); gi¸ trÞ giao dÞch tr¸i phiÕu ®¹t 2.300 tû ®ång, b»ng 85% tæng gi¸ trÞ

giao dÞch cña thÞ tr­êng. Th«ng qua ph¸t hµnh tr¸i phiÕu ®· huy ®éng ®­îc

mét l­îng vèn kh¸ lín vµ ®­îc sö dông cho c¸c môc tiªu kinh tÕ- x· héi quan

träng, c¸c c«ng tr×nh thiÕt yÕu cña nÒn kinh tÕ, nh­ hÖ thèng giao th«ng (

§­êng Hå ChÝ Minh giai ®o¹n 2, Quèc lé 6, hÖ thèng Quèc lé 4...), c¸c c«ng

tr×nh thuû lîi lín ( nhµ m¸y thuû ®iÖn S¬n La, Na Hang), kiªn cè ho¸ tr­êng

häc, xo¸ líp häc 3 ca, tranh tre, nøa l¸...

b, H¹n chÕ:

_KÓ tõ n¨m 2000, mét ph­¬ng thøc ph¸t hµnh míi hiÖn ®¹i, ph¸t hµnh tr¸i

phiÕu ChÝnh phñ th«ng qua thÞ tr­êng chøng kho¸n ( TTGDCK ), ®ång thêi

còng lµ kªnh ph¸t hµnh tr¸i phiÕu trung vµ dµi h¹n chñ yÕu cña tr¸i phiÕu

ChÝnh phñ ®èi víi nhiÒu n­íc cã thÞ tr­êng vèn ph¸t triÓn trªn thÕ giíi ®·

®­îc h×nh thµnh ë ViÖt Nam. Tuy nhiªn, cho ®Õn nay, viÖc huy ®éng tr¸i

phiÕu ChÝnh phñ th«ng qua TTGDCK vÉn ch­a ph¸t huy ®­îc t¸c dông thùc

sù cña m×nh. L­îng huy ®éng th«ng qua ®Êu thÇu vµ b¶o l·nh ph¸t hµnh cßn

qu¸ khiªm tèn so víi ph¸t hµnh tr¸i phiÕu ChÝnh phñ qua c¸c kªnh kh¸c. Nãi

c¸ch kh¸c, kªnh huy ®éng th«ng qua hÖ thèng c¸c chi nh¸nh Kho b¹c ®­îc

®¸nh gi¸ lµ kh«ng kh«ng hiÖn ®¹i vµ kh«ng hiÖu qu¶ th× l¹i vÉn gi÷ vai trß chñ

®¹o, trong khi TTGDCK víi mét c¬ së h¹ tÇng t­¬ng ®èi ®Çy ®ñ vµ víi sù

gãp mÆt cña c¸c trung gian tµi chÝnh chñ yÕu trªn thÞ tr­êng th× l¹i ch­a thùc

sù v­¬n lªn vµ chiÕm ®­îc vÞ trÝ then chèt cña m×nh.

_ §a sè c¸c lo¹i tr¸i phiÕu ChÝnh phñ ph¸t hµnh ®Òu cã thêi h¹n t­¬ng ®èi

dµi, víi thêi h¹n tèi thiÓu lµ 5 n¨m vµ tèi ®a lªn tíi 15 n¨m ( tr¸i phiÕu Quü hç

trî ph¸t triÓn). §Ó tr¸i phiÕu nµy ph¸t hµnh thµnh c«ng trªn thÞ tr­êng chøng

kho¸n th× cÇn ph¶i cã mét thÞ tr­êng thø cÊp cho c¸c ho¹t ®éng giao dÞch cña

tr¸i phiÕu nµy. Tuy nhiªn, TTGDCK l¹i kh«ng ph¶i lµ mét ®Þa ®iÓm lý t­ëng

®Ó tiÕn hµnh c¸c giao dÞch tr¸i phiÕu do c¸c quy ®Þnh chÆt chÏ vÒ l­îng giao

dÞch, gi¸ ®Æt mua, ®Æt b¸n vµ khíp gi¸.

§ång thêi, viÖc ph¸t hµnh tr¸i phiÕu ChÝnh phñ cã thêi h¹n t­¬ng ®èi dµi

còng g©y ra mét sè t¸c dông tiªu cùc kh¸c. Tuy ®· cã nhiÒu c¶i tiÕn trong

ph­¬ng thøc thanh to¸n, nh­ng tr¸i phiÕu ChÝnh phñ vÉn ch­a thÓ s¸nh víi c¸c

h×nh thøc tÝn dông kh¸c trong nÒn kinh tÕ. Mäi nhµ kinh tÕ ®Òu quan niÖm

r»ng ®ång tiÒn ngµy h«m nay cã gi¸ trÞ h¬n so víi ®ång tiÒn ngµy mai, do ®ã

sù cøng nh¾c trong kh¶ n¨ng thanh to¸n sÏ kÐm thu hót sù ®Çu t­.

_C¬ chÕ xÕp h¹ng tÝn nhiÖm vµ ph©n thø h¹ng ph¸t hµnh cho ®Õn nay vÉn

ch­a tån t¹i ë ViÖt Nam. §iÒu nµy ¶nh h­ëng ®Æc biÖt tiªu cùc ®Õn kh¶ n¨ng

ph¸t hµnh tr¸i phiÕu ChÝnh phñ do nhµ ®Çu t­ lu«n mong muèn thu ®­îc lîi

nhuËn cao nhÊt. Trong ®iÒu kiÖn rñi ro gÇn nh­ kh«ng cã th× râ rµng l·i suÊt

cña tr¸i phiÕu ChÝnh phñ sÏ trë nªn kÐm hÊp dÉn. Nguyªn nh©n cña sù bÊt cËp

nµy cã lÏ mét phÇn lµ do t×nh tr¹ng cßn t­¬ng ®èi bao biÖn cña ChÝnh phñ.

Mét khi cßn cã thÓ dùa vµo c¸c nguån vèn ­u ®·i kh¸c th× ch¾c ch¾n c¸c

doanh nghiÖp sÏ cßn ch­a muèn tù m×nh t×m kiÕm nguån huy ®éng vèn qua

ph¸t hµnh tr¸i phiÕu. Mét khi vèn cßn ®­îc tiÕp tôc b¬m vµo c¸c doanh

nghiÖp nµy sÏ cßn ch­a muèn ra c«ng khai vµ ph¸t hµnh tr¸i phiÕu cña m×nh .

_ T×nh tr¹ng lÞch ph¸t hµnh chång chÐo gi÷a c¸c chñ thÓ ph¸t hµnh ( Kho

b¹c Nhµ n­íc vµ Quü hç trî ph¸t triÓn ) vÉn cßn tån t¹i khiÕn cho hiÖu qu¶

vèn ch­a cao. C¬ chÕ phèi hîp ho¹t ®éng kh«ng râ rµng vµ chÆt chÏ gi÷a chñ

thÓ ph¸t hµnh ( Bé Tµi chÝnh ) víi c¬ quan nh­ Bé kÕ ho¹ch ®Çu t­, ng©n hµng

Nhµ n­íc,c¬ quan qu¶n lý thÞ tr­êng...trong x©y dùng kÕ ho¹ch ph¸t hµnh

còng ®· h¹n chÕ ®¸ng kÓ kh¶ n¨ng thµnh c«ng trong ph¸t hµnh tr¸i phiÕu

chÝnh phñ.

c, Gi¶i ph¸p:

§Ó hoµn thµnh môc tiªu huy ®éng vèn ®· ®Ò ra , trong thêi gian tíi cÇn

triÓn khai ®ång bé c¸c gi¶i ph¸p sau:

_Thø nhÊt, ®a d¹ng ho¸ c¸c chñ thÓ ph¸t hµnh tr¸i phiÕu chÝnh phñ; g¾n

tr¸ch nhiÖm cña chñ thÓ ph¸t hµnh víi tr¸ch nhiÖm qu¶n lý, sö dông vµ thanh

to¸n tr¸i phiÕu khi ®Õn h¹n. KBNN thùc hiÖn ph¸t hµnh tr¸i phiÕu ®Ó huy ®éng

vèn ®Çu t­ c¸c c«ng tr×nh thuéc ph¹m vi c©n ®èi cña NSNN; Quü HTPT ph¸t

hµnh tr¸i phiÕu huy ®éng vèn cho tÝn dông ®Çu t­ ph¸t triÓn cña Nhµ n­íc; c¸c

tæ chøc tµi chÝnh, tÝn dông ®­îc uû quyÒn ph¸t hµnh tr¸i phiÕu cho c¸c c«ng

tr×nh theo môc tiªu chØ ®Þnh cña chÝnh phñ; doanh nghiÖp trùc tiÕp ph¸t hµnh

tr¸i phiÕu ®ùoc chÝnh phñ b¶o l·nh.

_Thø hai, tiÕp tôc më réng quyÒn h¹n cho chÝnh quyÒn c¸c ®Þa ph­¬ng,c¸c

DNNN trong viÖc ph¸t hµnh tr¸i phiÕu ®Ó huy ®éng theo nguyªn t¾c tù vay, tù

tr¶, phï hîp víi quy ®Þnh cña luËt NSNN vµ ®¶m b¶o kh¶ n¨ng kiÓm so¸t cña

Nhµ n­íc.

_Thø ba, n©ng cao chÊt l­îng c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ ph¸t hµnh tr¸i phiÕu

trªn toµn thÞ tr­êng kÕt hîp víi kÕ ho¹ch ph¸t hµnh cña tõng chñ thÓ hµng

n¨m. C¶i tiÕn c¬ chÕ ph¸t hµnh vµ thanh to¸n tr¸i phiÕu chÝnh phñ theo h­íng

gi¶m dÇn khèi l­îng b¸n lÎ, t¨ng khèi l­îng b¸n bu«n; më réng viÖc ph¸t

hµnh tr¸i phiÕu th«ng qua thÞ tr­êng chøng kho¸n tËp trung d­íi h×nh thøc ®Êu

thÇu vµ b¶o l·nh ph¸t hµnh.

_Thø t­, thèng nhÊt c¸c chuÈn mùc vÒ ph¸t hµnh vµ thanh to¸n cña c¸c chñ

thÓ ph¸t hµnh vµ c¸c lo¹i tr¸i phiÕu ( ph­¬ng thøc ph¸t hµnh, h×nh thøc, mÖnh

gi¸, l­u ký , niªm yÕt, giao dÞch...) ®Ó ®¸p øng nhu cÇu ph¸t triÓn cña thÞ

tr­êng tr¸i phiÕu trong nø¬c, phï hîp víi c¸c tiªu chuÈn cña thÞ tr­êng chøng

kho¸n vµ th«ng lÖ quèc tÕ.

_Thø n¨m, cñng cè vµ n©ng cao chÊt l­îng ho¹t ®éng cña thÞ tr­êng chøng

kho¸n; n©ng cao hÖ thèng c¬ së vËt chÊt vµ thanh to¸n, bï trõ chøng kho¸n.

Ph¸t triÓn m¹nh hÖ thèng c«ng ty chøng kho¸n, c«ng ty qu¶n lý quü ®Çu t­,

c¸c quü ®Çu t­ chøng kho¸n vµ c¸c ®Þnh chÕ tµi chÝnh trung gian kh¸c ®Ó t¹o

cÇu nèi trong viÖc ph¸t triÓn cña thÞ tr­êng trai phiÕu.

_Thø s¸u, më réng ®èi t­îng tham gia mua tr¸i phiÕu theo tõng ph­¬ng

thøc ph¸t hµnh tíi møc tèi ®a; ¸p dông c¸c biÖn ph¸p cÇn thiÕt ®Ó thu hót c¸c

nhµ ®Çu t­, ®Æc biÖt lµ c¸c nhµ ®Çu t­ cã tæ chøc.

H¬n n÷a, ®Ó thùc hiÖn tèt c¸c gi¶i ph¸p nªu trªn, Bé tµi chÝnh cÇn ban

hµnh ®ång bé hÖ thèng c¸c v¨n b¶n h­íng d©n NghÞ ®Þnh sè 141/2003/N§-CP

ngay tõ c¸c th¸ng ®Çu n¨m 2004; X©y dùng vµ c«ng bè kÕ ho¹ch ph¸t hµnh cô

thÓ cho tõng kªnh; phèi hîp ®ång bé gi÷a c¸c kªnh huy ®éng vèn cña Nhµ

n­íc, thùc hiÖn c¬ chÕ ®iÒu hµnh thèng nhÊt,linh ho¹t b¸m s¸t diÔn biÕn l·i

suÊt trªn thÞ tr­êng; Phèi hîp chÆt chÏ víi c¸c c¬ quan cã liªn quan ®Ó hoµn

thiÖn khung ph¸p lý vÒ nghiÖp vô ph¸t hµnh; §Èy m¹nh tiÕn ®é gi¶i ng©n, t¨ng

c­êng c«ng t¸c kiÓm tra, gi¸m s¸t viÖc sö dông nguån vèn tõ ph¸t hµnh tr¸i

phiÕu chÝnh phñ, kiªn quyÕt kh«ng ®Ó x¶y ra t×nh tr¹ng l·ng phÝ, tiªu cùc lµm

thÊt tho¸t tiÒn, tµi s¶n cña Nhµ n­íc vµ cña nh©n d©n.

3, TÝn dông nh©n d©n:

Nh­ ®· nãi ë trªn tÝn dông nh©n d©n lµ h×nh thøc cã vai trß bæ sung cho

tÝn dông ng©n hµng vÒ huy ®éng vµ cho vay chñ yÕu ë n«ng th«n. Nªn thÞ

tr­êng chñ yÕu cña hÖ thèng tÝn dông nh©n d©n lµ kinh tÕ n«ng nghiÖp, n«ng

th«n vµ n«ng d©n.

a,Thùc tr¹ng:

Thùc hiÖn chñ tr­¬ng x©y dùng thÝ ®iÓm m« h×nh quü tÝn dông nh©n d©n

theo QuyÕt ®Þnh sè 390 TTg ngµy 27-7-1993 cña thñ t­íng chÝnh phñ, ®Õn 31-

12-2000, c¶ n­íc cã 959 quü tÝn dông nh©n d©n c¬ së tõ cÊp x·, ph­êng trªn

®Þa bµn 53/61 tØnh, thµnh phè.Víi nguyªn t¾c tù nguyÖn, tù chñ , tù chÞu tr¸ch

nhiÖm, c¸c quü ®· kÕt n¹p ®­îc 767 ngµn thµnh viªn chñ yÕu lµ c¸c hé gia

®×nh ë n«ng th«n, nh»m huy ®éng vµ cho vay vèn trªn ®Þa bµn x· ph­êng lµ

chñ yÕu. §Õn nay, c¸c quü ®· cã nguån vèn ho¹t ®éng ®¹t 2678 tØ ®ång, trong

®ã nguån vèn huy ®éng ®¹t 1723 tØ ®ång chiÕm tû träng 63,9% so víi tæng sè

nguån vèn ho¹t ®éng ( vèn ®iÒu lÖ cã 173,926 tØ ®ång). T¹o ®­îc nguån vèn

c¸c quü tÝn dông nh©n d©n c¬ së ®· kh«ng ngõng më réng cho vay.HiÖu qu¶

ho¹t ®éng cã thÓ ®¸nh gi¸ kh¸t qu¸t trªn mét sè mÆt d­íi ®©y:

_Thñ tôc ®¬n gi¶n,huy ®éng vèn vµ cho vay nh÷ng mãn nhá phï hîp víi

kinh tÕ hé gia ®×nh ë n«ng th«n.

Kinh tÕ hé gia ®×nh ë n«ng th«n n­íc ta hiÖn nay cã ®êi sèng kh¸ h¬n so

víi tr­íc, nh­ng phÇn lín thu nhËp vÉn cßn thÊp, chØ ®ñ tiªu dïng vµ ch­a cã

tÝch luü lín. Nh÷ng hé dµnh giôm ®­îc chót vèn còng ng¹i mang ®Õn göi

ng©n hµng; hoÆc cã nh÷ng hé cÇn vµi ba tr¨m ngµn ®ång ®Ó mua con gièng

hoÆc ph©n bãn còng ng¹i ®i vay ng©n hµng, v× vay ngoµi tuy l·i suÊt cao

nh­ng nhanh chãng, thñ tôc ®¬n gi¶n, ®ì phiÒn hµ. C¸c quü tÝn dông nh©n d©n

ra ®êi lµm chøc n¨ng huy ®éng vµ cho vay vèn t¹i chç lµ rÊt phï hîp. §Õn nay

m« h×nh nµy ®ang ho¹t ®éng vµ ngµy cµng cã hiÖu qu¶. Tæng sè d­ nî cho vay

lµ 2345,059 tØ ®ång vµ 711769 l­ît thµnh viªn ®­îc vay vèn ; d­ nî b×nh

qu©n mét quü cho vay lµ 2,454 tØ ®ång. NhiÒu tØnh cã sè quü ho¹t kh¸ nh­ Hµ

T©y: 75 quü, Th¸i B×nh :78 quü , H¶i D­¬ng :74 quü... NhiÒu quü tÝn dông

nh©n c¬ së, do tæ chøc qu¶n lý tèt nªn ®· kÕt n¹p ®­îc nhiÒu thµnh viªn,

doanh sè huy ®éng vèn vµ cho vay ngµy cµng t¨ng. Cïng víi c¸c nguån vèn

kh¸c ,c¸c quü tÝn dông nh©n d©n ®· gióp hµng triÖu hé n«ng d©n ë kh¾p c¸c

n¬i trong c¶ n­íc chñ ®éng s¶n xuÊt, chuyÓn ®æi c¬ cÊu c©y trång, con vËt

nu«i, gãp phÇn t¹o thªm viÖc lµm cho hµng v¹n lao ®éng ë n«ng th«n vµ cã

nhiÒu m« h×nh tæ chøc qu¶n lý giái. Sè thµnh viªn tham dù quü tÝn dông nh©n

d©n ngµy cµng t¨ng : Th¸i B×nh cã 61099 thµnh viªn (b×nh qu©n 782 thµnh

viªn/ quü), Hµ T©y cã 52035 thµnh viªn (b×nh qu©n 693 thµnh viªn/quü) , An

Giang cã 74029 thµnh viªn (b×nh qu©n 2874 thµnh viªn/quü).Quü tÝn dông

nh©n d©n ë nhiÒu tØnh ®· khai th¸c ®­îc tiÒm n¨ng trong nh©n d©n, huy ®éng

vèn kh¸: Hµ T©y ®¹t 197 tØ ®ång , Kiªn Giang 235 tØ ®ång ,An Giang 221 tØ

®ång. C¸c quü tÝn dông nh©n d©n cã nhiÒu gi¶i ph¸p linh ho¹t nh­ c¶i tiÕn thñ

tôc göi tiÒn, lÜnh tiÒn gän nhÑ, nhËn tiÒn göi c¶ nh÷ng kho¶n nhá, lµm viÖc

ngoµi giê, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho bµ con n«ng d©n khi giao dÞch. Qua thùc

tiÔn ë Th¸i B×nh cho thÊy kh«ng cã tæ chøc tÝn dông nµo cña Nhµ N­íc "b¸n

lÎ" tèt h¬n c¸c quü tÝn dông nh©n d©n; ­u thÕ cña c¸c quü tÝn dông nh©n d©n lµ

cho vay vèn nhanh h¬n, kÞp thêi, Ýt thñ rôc r­êm rµ, phï hîp víi t©m lý ng­êi

n«ng d©n.

Trong thÞ tr­êng tµi chÝnh, tiÒn tÖ ë n­íc ta hiÖn nay, nhÊt lµ ë nh÷ng vïng

kinh tÕ hµng ho¸ ph¸t triÓn, cã rÊt nhiÒu c¸c tæ chøc tÝn dông ho¹t ®éng vµ cã

nhiÒu nguån vèn cña Nhµ N­íc ®Çu t­. Hä c¹nh tranh nhau tõng kh¸ch hµng

®Ó huy ®éng tõng ®ång vèn cho vay. C¸c quü tÝn dông nh©n d©n ra ®êi t­ëng

nh­ kh«ng trô næi, nh­ng sau thêi gian ho¹t ®éng, phÇn lín c¸c quü ®· cã l·i ,

b¶o toµn ®­îc vèn vµ tû lÖ nî qu¸ h¹n thÊp. Hµ T©y cã 11 quü kh«ng cã nî

qu¸ h¹n. Qua tæng kÕt n¨m 2000 phÇn lín c¸c quü cã thu nhËp kh¸ , mua s¾m

vµ x©y dùng ®­îc trô së lµm viÖc. NhiÒu quü cã sè d­ nguån vèn vµ cho vay

ngµy cµng t¨ng. §¸ng chó ý lµ cã quü huy ®éng vèn kh«ng ®ñ ®Ó cho vay nh­

ë x· D­¬ng LiÔu, huyÖn Hoµi §øc ( Hµ T©y) do kinh tÕ hµng ho¸ ph¸t triÓn ,

ng©n hµng ®¸p øng kh«ng ®ñ vèn ng­êi d©n ph¶i ®i vay ngoµi víi l·i suÊt tõ 2

®Õn 3% th¸ng. T¹i B¾c Ninh ,c¸c hé lµng nghÒ nh­ ®å gç mü nghÖ, s¾t thÐp,

nghÒ giÊy... më réng kinh doanh, nªn c¸c quü tÝn dông nh©n d©n kh«ng huy

®éng ®ñ vèn ®Ó cho vay; Quü tÝn dông nh©n d©n ph¶i ®i vay quü trung ­¬ng

trªn 500 triÖu ®Ó tiÕp vèn cho c¸c quü c¬ së. T¹i nh÷ng ®Þa ph­¬ng cã phßng

giao dÞch cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i ho¹t ®éng, t­áng nh­ quü tÝn dông

nh©n d©n kh«ng thÓ ho¹t ®«ng næi, nh­ng thùc tÕ cho thÊy c¸c quü vÉn ph¸t

triÓn tèt , ngµy cµng thu hót nhiÒu hé thµnh viªn nhÊt lµ c¸c vïng n«ng th«n.

Kh¸ch hµng ®Õn víi c¸c quü tÝn dông nh©n d©n lµ tù do , b×nh ®¼ng, gÇn gòi

bëi quan hÖ cña hä lµ nh÷ng ng­êi cïng hä téc, cïng trong th«n xãm. MÆt

kh¸c, do kh«ng cã sù chªnh lÖch l·i suÊt , kÓ c¶ vÒ tiÒn göi vµ tiÒn cho vay so

víi c¸c ng©n hµng , nªn hä ®Õn giao dÞch víi c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i hay

quü tÝn dông nh©n d©n lµ tù nguyÖn , c¹nh tranh lµnh m¹nh kh«ng cã hiÖn

t­îng giµnh dËt kh¸ch hµng cña nhau. §iÒu ®ã ®· lµm cho nh©n d©n tin

t­ëng, kh«ng lo ph¶i chê ®îi nh­ nh÷ng n¨m tr­íc ®©y khi ®Õn giao dÞch víi

ng©n hµng. H¬n n÷a, c¸c quü tÝn dông nh©n d©n cho vay c¶ nh÷ng mãn nhá, Ýt

gÆp nh÷ng tr­êng hîp lõa ®¶o. Ng­êi d©n ®Õn giao dÞch víi c¸c quü ®­îc

phôc vô tËn t×nh chu ®¸o kÓ c¶ ngoµi giê hµnh chÝnh. Ho¹t ®éng cña c¸c quü

tÝn dông nh©n d©n võa b¶o ®¶m ®­îc t×nh c¶m xãm giÒng,võa t¹o lËp ®­îc uy

tÝn víi bµ con n«ng d©n bëi mang tÝnh t­¬ng trî, céng ®ång râ rÖt. Trªn mét

®Þa bµn, c¸c ng©n hµng tËp trung cho vay nh÷ng sè tiÒn lín theo dù ¸n, cßn

c¸c quü tÝn dông nh©n d©n phèi hîp cho vay nh÷ng mãn nhá ®èi víi c¸c hé

thµnh viªn. Sù kÕt hîp nµy cµng lµm cho thÞ tr­êng tµi chÝnh , tÝn dông ë n«ng

th«n cµng thªm phong phó vµ hÊp dÉn.