33
tµi chÝnh víi c¸c møc ®é kh¸c nhau, viÖc huy ®éng vèn cña c¸c thµnh phÇn
kinh tÕ ®îc thuËn lîi, qu¸ tr×nh tÝch tô vµ tËp trung vèn ®îc ®Èy m¹nh.
Thø hai, t¹o c¬ së ®Ó gi¶i quyÕt mèi quan hÖ trong néi bé
DNNN theo híng n©ng cao quyÒn h¹n vµ tr¸ch nhiÖm cña c¸c ®¬n vÞ tù chñ.
C¸c quan hÖ bíc ®Çu ®i vµo thùc chÊt h¬n chø kh«ng chØ mang tÝnh chÊt
hµnh chÝnh, mÖnh lÖnh, thu nép. §iÒu nµy kh¾c phôc ®îc h¹n chÕ cña m«
h×nh TCT ®ang ¸p dông hiÖn nay.
Thø ba, viÖc ¸p dông m« h×nh nµy cho phÐp chóng ta ®Èy
nhanh tiÕn tr×nh ®æi míi DNNN.
PhÇn iii
Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn c¬ cÊu
tæ chøc, chÕ ®é ho¹t ®éng cña m« h×nh CTM-CTC
vµ ®a M« h×nh vµo ¸p dông
34
Ngµy 1-7- 2002, Thñ tíng ChÝnh phñ ®· ký quyÕt ®Þnh cho
phÐp 9 TCT n÷a thÝ ®iÓm m« h×nh CTM-CTC, n©ng sè TCT ®îc phÐp ho¹t
®éng theo m« h×nh nµy lªn 20 TCT. §ã lµ c¸c TCT sau:
TCT x©y dùng B¹ch §»ng
TCT ®êng s«ng miÒn Nam
TCT kinh doanh ®Þa èc Sµi Gßn
TCT du lÞch Sµi Gßn
TCT x©y dùng Sµi Gßn
TCT ®Çu t vµ ph¸t triÓn x©y dùng
TCT dÞch vô vËn t¶i II
TCT dÞch vô vËn t¶i vµ thuª tµu
TCT vËn t¶i vµ xÕp dì néi ®Þa
Theo ban chØ ®¹o ®æi míi vµ ph¸t triÓn doanh nghiÖp,
viÖc triÓn khai thÝ ®iÓm m« h×nh cã thÓ kÐo dµi hÕt n¨m 2003.
35
§Ó cã thÓ triÓn khai m« h×nh nµy mét c¸ch cã hiÖu qu¶,
tríc hÕt cÇn ph¶i nh×n râ h¹n chÕ cña TCT thËt chÝnh x¸c vµ ë chç nµo, tõ ®ã
míi cã ph¬ng ¸n phï hîp thùc tiÔn, ®æi míi vµ nhÊt lµ ®¹t ®îc môc ®Ých “
x· héi ho¸ quyÒn së h÷u tµi s¶n trong doanh nghiÖp gi÷a c¸c bªn ”. §Ó m«
h×nh nµy thÝ ®iÓm thµnh c«ng trªn møc ®é nµo ®ã, viÖc tríc tiªn ph¶i cã sù
chØ ®¹o tËp trung, cã quyÒn lùc ®Ó tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸ m¹nh h¬n, ®¸nh gi¸
vèn, tµi s¶n chÝnh x¸c, nî nÇn ®îc u tiªn xö lý gi¶i quyÕt, bæ nhiÖm c¸n bé
hay thuª gi¸m ®èc. Ngoµi ra còng cÇn chó ý lµ mét doanh nghiÖp cã quy m«
lín kh«ng ph¶i lóc nµo còng ®ång nghÜa víi doanh nghiÖp m¹nh. V× vËy, cÇn
lo¹i bá c¸ch t duy mét chiÒu cø cã CTM-CTC lµ m¹nh. SÏ chØ cã ®îc CTM-
CTC m¹nh nÕu t¹o ra ®îc c¸c ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt vÒ kh¶ n¨ng qu¶n trÞ vµ
nh©n c¸ch cña ®éi ngò c¸c nhµ qu¶n trÞ. Ngîc l¹i, nÕu n¨ng lùc vµ tr×nh ®é
qu¶n trÞ, ®iÒu hµnh, tr×nh ®é c«ng nghÖ - kü thuËt kh«ng t¬ng xøng víi quy
m«, cã thÓ sÏ kh«ng dÉn ®Õn c¸c lîi thÕ mµ chØ dÉn ®Õn t¸c ®éng tiªu cùc ®èi
víi hiÖu qu¶ ho¹t ®éng.
KÕt luËn
M« h×nh CTM - CTC lµ mét trong nh÷ng lo¹i h×nh ®îc
¸p dông ngµy cµng réng r·i trªn thÕ giíi vµ ®ã còng lµ c«ng cô ®Ó h×nh thµnh
nªn c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia. Nguyªn nh©n thùc sù, quan träng nhÊt cña nã
chÝnh lµ sù bµnh tríng, më réng cña c¸c c«ng ty lín vµ yªu cÇu chia sÎ, h¹n
36
chÕ rñi ro trong kinh doanh, ®ång thêi cho phÐp thu hót ®îc nhiÒu vèn tõ x·
héi mµ vÉn ®¶m b¶o ®îc quyÒn quyÕt ®Þnh trong CTM còng nh sù kiÓm so¸t,
khèng chÕ víi CTC. NhiÒu tËp ®oµn ®· h×nh thµnh mét c«ng ty tµi chÝnh ®Ó
qu¶n lý hoÆc chi phèi trùc tiÕp c¸c CTC nh»m t¹o cho c¸c CTC cã quyÒn chñ
®éng réng r·i h¬n, cã khn¨ng øng phã linh ho¹t h¬n víi sù biÕn ®éng cña thÞ
trêng.
NghÞ quyÕt Héi nghÞ lÇn thø ba Ban ChÊp hµnh trung
¬ng §¶ng kho¸ IX ®· ®Ò ra chñ tr¬ng thÝ ®iÓm, rót kinh nghiÖm ®Ó nh©n
réng viÖc thùc hiÖn chuyÓn tæng c«ng ty nhµ níc sang ho¹t ®éng theo m«
h×nh CTM- CTC. Tõ thùc tiÔn ho¹t ®éng SXKD cña Tæng c«ng ty Kh¸nh ViÖt
vµ CONSTREXIM, cho thÊy m« h×nh nµy hoµn toµn cã thÓ ¸p dông mét c¸ch
cã hiÖu qu¶ trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng XHCN ë níc
ta. VÊn ®Ò quan träng ë ®©y lµ ph¶i t¹o ra cho ®îc “h¹t nh©n” CTM thùc sù
cã tiÒm lùc kinh tÕ- tµi chÝnh, ®ñ søc chi phèi vµ kiÓm so¸t c¸c CTC; ®ång thêi
cã nh÷ng c¬ chÕ râ rµng, nh»m t¸ch b¹ch râ ph¸p nh©n tæng c«ng ty víi c¸c
ph¸p nh©n mµ tæng c«ng ty ®Çu t vèn vµo, ph©n ®Þnh râ quyÒn, lîi Ých, tr¸ch
nhiÖm cña c«ng ty víi c¸c CTC, ph©n cÊp tèi ®a quyÒn cña ®¹i diÖn chñ së
h÷u cho héi ®ång qu¶n trÞ, t¸ch b¹ch quyÒn cña ngêi qu¶n lý SXKD víi
quyÒn cña ®¹i diÖn chñ së h÷u nh»m tr¸nh t×nh tr¹ng dÉm ®¹p vì chøc n¨ng
gi÷a tæng gi¸m ®èc vµ héi ®ång qu¶n trÞ ®a d¹ng ho¸ m« h×nh tæ chøc vµ
kh«ng ¸p ®Æt theo kiÓu “®iÒu lÖ mÉu’’ nh»m n©ng cao quyÒn tù chñ, tù chÞu
tr¸ch nhiÖm cña c¸c doanh nghiÖp, híng tíi h×nh thµnh mét m«i trêng c¹nh
tranh b×nh ®¼ng gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ë trong níc vµ chñ ®éng v¬n ra
héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ.
37
Danh môc tµi liÖu tham kh¶o
Dù th¶o NghÞ ®Þnh cña ChÝnh phñ vÒ “ tæ chøc, ho¹t ®éng vµ
chuyÓn ®æi tæng c«ng ty, doanh nghiÖp nhµ níc theo m« h×nh c«ng ty mÑ -
c«ng ty con ”
Kinh tÕ vµ Dù b¸o Sè 4/2001 ; Sè 9/2002 ; Sè 12/2002
Nhµ níc vµ Ph¸p luËt Sè 12/2002
Tµi chÝnh doanh nghiÖp th¸ng 8/2002
T¹p chÝ qu¶n lý Nhµ níc
T¹p chÝ Kinh tÕ - KÕ ho¹ch Sè 11/2001