Quy định mới về khấu trừ chi phí
quảng cáo, tiếp thị: Cơ hội và thử
thách đối với DN
Từ kỳ tính thuế năm 2009, những khống chế đối với việc khấu trừ
chi phí quảng cáo, tiếp thị được nới lỏng hơn thông qua việc Bộ
Tài chính ban hành Thông tư 130/2008/TT-BTC ngày 26/12/2008
(sau đây gọi tắt là Thông tư 130).
Nhìn chung, Thông tư 130 tạo điều kiện cho các DN, nhất là DN
vừa và nhỏ đầu tư thâm nhập thị trường trong giai đoạn đầu và
mở ra cơ hội cho những DN đã có một chỗ đứng nhất định củng
cố thương hiệu và nâng cao thị phần.
Tuy nhiên, cơ hội luôn kèm theo thử thách, mà thử thách trong
việc khấu trừ thuế lại rất tốn kém, vì bên cạnh phần thuế đóng
thêm, DN còn phải chấp nhận những khoản tiền phạt kèm theo.
Ngoài việc cho phép DN khấu trừ toàn bộ những chi phí liên quan
đến nghiên cứu thị trường, trưng bày, giới thiệu sản phẩm như
trước đây (tức là theo Thông tư 134/2007/TT-BTC ngày
23/11/2007), theo quy định tại Thông tư 130, DN còn được phép
khấu trừ hoa hồng môi giới bảo hiểm theo quy định của pháp luật
về kinh doanh bảo hiểm và hoa hồng trả cho các đại lý bán hàng
đúng giá. Bên cạnh đó, đối với DN thành lập mới từ ngày
1/1/2009, mức khống chế được giảm trừ chiết khấu thương mại
trên doanh thu là 15% trong 3 năm đầu, kể từ khi được thành lập
(không áp dụng đối với DN được thành lập mới do hợp nhất,
chia, tách, sáp nhập, chuyển đổi hình thức DN, chuyển đổi sở
hữu).
Trong phạm vi bài viết này, chúng tôi sẽ chỉ đề cập đến loại chi
phí liên quan đến hoa hồng trả cho các đại lý bán hàng đúng giá,
chi phí trưng bày và giới thiệu sản phẩm.
1. Hoa hồng trả cho các đại lý bán hàng đúng giá
Theo Mục 4 Luật Thương mại 36/2005/QH11 ngày 14/6/2005,
sau đây gọi tắt là Luật Thương mại (từ Điều 166 đến Điều 177),
có một số điểm quy định cần chú ý về hoạt động đại lý như sau:
- Hợp đồng đại lý phải được lập thành văn bản hoặc bằng hình
thức khác có giá trị tương đương;
- Bên giao đại lý là chủ sở hữu đối với hàng hóa hoặc tiền giao
cho bên đại lý;
-Về giá mua bán hàng hóa, có hai trường hợp: hoặc bên giao đại
lý ấn định giá mua, giá bán hàng hóa, giá cung ứng dịch vụ cho
khách hàng để bên đại lý được hưởng hoa hồng tính theo tỷ lệ
phần trăm trên giá mua, giá bán hàng hóa, giá cung ứng dịch vụ;
hoặc bên giao đại lý không ấn định giá mua, giá bán hàng hóa,
giá cung ứng dịch vụ cho khách hàng, mà chỉ ấn định giá giao đại
lý cho bên đại lý để bên đại lý hưởng chênh lệch giá.
Nói cách khác, chi phí hoa hồng trả cho các đại lý để được khấu
trừ toàn bộ phải đáp ứng tất cả các điều kiện nêu trên, và chỉ chi
phí hoa hồng trả cho đại lý bán đúng giá mới được hưởng chính
sách này.
Trong thực tế, các DN thường ký hợp đồng phân phối trong đó
quy định việc nhà phân phối phải bán đúng giá và hưởng một tỷ
lệ chiết khấu nhất định (có thể là chiết khấu chung hoặc chiếu
khấu thương mại do đạt mức doanh số quy định). Tuy nhiên,
quyền sở hữu hàng hóa chuyển giao hoàn toàn cho nhà phân
phối và DN chỉ chấp thuận nhận lại hàng kèm theo một số điều
kiện nhất định. Trong trường hợp đó, khoản chiết khấu cho nhà
phân phối có khả năng không được khấu trừ toàn bộ như hoa
hồng cho đại lý bán đúng giá, vì không đáp ứng toàn bộ các yêu
cầu nêu trên của Luật Thương mại.
Tuy nhiên, DN vẫn có thể áp dụng một phương pháp khác, đó là
giảm trừ doanh thu đối với chiết khấu thương mại. Theo Công
văn 3997/TCT-CS ngày 27/09/2007 và Công văn 1644/TCT-CS
ngày 25/04/2008 của Tổng cục Thuế thì chiết khấu thương mại