Tài liệu môn Công tác xã hội với người di cư và nạn nhân buôn bán người

1. BỘ LAO ĐỘNG – THƯƠNG BINH VÀ XÃ HỘI

ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI

Chủ biên: NGUYỄN HIỆP THƯƠNG

Ệ TÀI LI U MÔN

Ộ Ớ

Ư

CÔNG TÁC XàH I V I NG

ƯỜ DI C  VÀ

I

Ạ

N N NHÂN BUÔN BÁN NG

ƯỜ I

1 | P a g e

BÀI 1:

Ữ

Ấ

Ề

ƯỜ

Ư

Ạ

Ề NH NG V N Đ  CHUNG V  NG

I DI C  VÀ N N NHÂN

BUÔN BÁN NG

IƯỜ

ờ ế (Th i gian: 10 ti t)

1. Di cư

ứ ơ ả ề ườ ế 1. 1. Ki n th c c  b n v  ng ư i di c

Di cư từ lâu đã trở thành m iố  quan tâm c aủ  h uầ  h tế  các qu cố  gia trên thế gi i.ớ

Sự di

chuy nể  c aủ  công dân c aủ  m tộ  n cướ  trong ph mạ  vi lãnh thổ ho cặ  qua biên gi iớ  qu cố  gia là

m tộ  trong nh ngữ  chủ đề quan tr ngọ  về chính sách, đ cặ  bi tệ  trong b iố  c nhả  toàn c uầ  hoá và

h iộ  nh pậ  qu cố  t .ế  Các dòng ch yả  c aủ  v n,ố  hàng hoá, thông tin qua biên gi iớ  gi aữ  các qu cố

gia là đi uề  không thể tránh kh i.ỏ  Cùng v iớ  nh ngữ  dòng ch yả  đó, các làn sóng lao đ ngộ  r iờ  quê

ngươ  đi tìm nh ngữ  cơ h iộ  kinh tế t tố  h nơ  ngày càng gia tăng.. Có thể nói so v iớ  các nhân t h

ố

b tấ   nổ  chính tr ,ị  kinh tế ­ xã h i,ộ  chi nế  tranh, th mả  h aọ  thiên nhiên, bi nế  đ iổ  khí h uậ  thì các

y uế  tố kinh tế như thu nh pậ  th p,ấ  nghèo đói, thi uế  vi cệ  làm và các l aự  ch nọ  m uư  sinh là đ ngộ

l cự  chính trong quy tế  đ nhị di c .ư  Chênh l chệ  về m cứ  s ng,ố  cơ h iộ  có vi cệ  làm v iớ  thu nhậ

p

cao h nơ  ở trong n cướ  đã thúc đ yẩ  ng iườ  dân di cư tìm nh ngữ  cơ h iộ  m i,ớ  cho dù chỉ là t mạ

th i,ờ  ở n cướ  ngoài. Di cư vì m cụ  đích kinh tế là lo iạ  hình di cư n iổ  tr i,ộ  đ cặ  bi tệ  trong đi uề  k

i nệ

toàn c uầ  hoá và tự do kinh t .ế

Trong h nơ  hai th pậ  kỷ qua, tranh thủ th iờ  cơ thu nậ  l i,ợ  v tượ  qua nhi uề  khó khăn, t

hách

th c,ứ  nh tấ  là nh ngữ  tác đ ngộ  tiêu c cự  c aủ  hai cu cộ  kh ngủ  kho ngả  tài chính khu v cự  v

à

toàn c u,ầ  Vi tệ  Nam đã ra kh iỏ  tình tr ngạ  kém phát tri n,ể  b cướ  vào nhóm n cướ  đang phát

tri nể  có thu nh pậ  trung bình. Di nệ  m oạ  c aủ  đ tấ  n cướ  có nhi uề  thay đ i,ổ  thế và l cự  c aủ  đấ

2 | P a g e

t

cướ  v ngữ  m nhạ  thêm nhi u.ề  Vị thế c aủ  Vi tệ  Nam trên tr n ngườ  qu cố  tế đ cượ  nâng lên, tạ

o

ra nh ngữ  ti nề  đề quan tr ngọ  để đ yẩ  nhanh công nghi pệ  hoá, hi nệ  đ iạ  hóa đ tấ  n cướ  và nâng

ờ cao ch tấ  l ngượ  s ngố  c aủ  nhân dân. Trong  th i gian này, làn   sóng di cư  c aủ   l cự   l ngượ

ệ ộ lao  đ ngộ   từ  nông thôn ra thành thị và t iớ   các  khu  công nghi p đã đóng m t vai trò quan

ọ ầ ể tr ng đáp ngứ   nhu  c u lao đ ng,ộ đóng  góp  vào sự  nghi pệ   phát  tri n kinh tế  xã  h iộ

ề ngày càng  l nớ   c aủ   Vi tệ   Nam. Tuy nhiên, đi u này d n ẫ   t iớ   tình tr ngạ   di  cư  gia  tăng do

ệ ị s  ự   chênh   l ch gi a ữ   các  vùng  mi nề   và  gi aữ   khu  v cự   nông thôn và thành th  ngày càng

l n. ớ

ở Cùng ớ v i quá trình m ử c a và ộ h i ậ   nh p

ệ ộ ọ ậ    qu cố  tế đã thúc đ yẩ  nhu c uầ  và t oạ  đi uề  ki nệ  cho công dân Vi t Nam đi lao đ ng , h c t p

ư ệ ị ệ ậ ổ ứ ươ , du l ch, làm vi c và c  trú ở ướ  n c ngoài . Sau khi  Vi t Nam gia nh p t ch c th ạ   ng m i

ế ớ ầ ạ ọ ậ ủ ộ ị ườ Th  gi i (WTO), nhu c u đi l i, làm ăn, h c t p, lao đ ng, du l ch … c a ng i dân ngày càng

ư ượ ố ượ ủ ư ầ ố ệ ặ phong phú. M c dù ch a đ c th ng kê đ y đ  nh ng s  l ng công dân Vi ệ   t Nam hi n

ọ ậ ộ ố ệ ế ề ệ ườ đang lao đ ng, h c t p, sinh s ng ở ướ  n c ngoài hi n đã lên đ n nhi u tri u ng i. Th c t ự ế

ỏ ố ớ ữ ứ ặ ườ ướ ố ế đang đ t ra nh ng thách th c không nh  đ i v i ng ả i di dân c  trong n c và qu c t , đó là

ụ ụ ế ở ề ệ ậ ế ậ ị ấ ề v n đ  an toàn, ti p c n d ch v  giáo d c, y t , nhà , ngh  nghi p, thu nh p, chăm sóc, nuôi

ứ ể ự ả ỏ ươ ạ d y con cái… đòi h i ph i có s  quan tâm, nghiên c u đ  tìm ra ph ng pháp, cách th c tr ứ ợ

ườ ợ ể ả ư ộ ữ ả giúp ng ề ơ ả ủ ọ i di c  m t cách phù h p đ  đ m b o nh ng quy n c  b n c a h .

1.1.1. Khái ni m ệ

­ Di cư

ổ ứ ư ố ế ể ủ ư ự ộ ườ Theo t ch c Di c  qu c t (IOM): Di c  là s  di chuy n c a m t ng ộ   i hay m t

ườ ể ả ớ ố ế ự ể ộ ố nhóm ng i, k  c  qua biên gi i qu c t hay trong m t qu c gia. Là s  di chuy n dân

ấ ể ạ ủ ể ồ ườ ấ ể ộ ầ ố s , bao g m b t k  lo i di chuy n nào c a con ng i, b t k  đ  dài, thành ph n hay

ư ủ ồ ườ ị ạ ườ ạ ườ ế nguyên nhân; nó bao g m di c  c a ng i t  n n, ng i lánh n n, ng và ư i di c  kinh t 1 ữ ườ ữ ụ ể ụ nh ng ng i di chuy n  vì nh ng m c đích khác, trong đó có đoàn t gia đình.

ườ ư i di c ­ Ng

ữ ậ ườ ườ ượ ọ ườ ể Theo IOM thu t ng  “ ng ư i di c ” th ng đ c hi u bao hàm m i tr ợ ng h p di

ư ố ế

ữ ề

ư

ậ

ậ

ả ầ

ộ

ả

i thích thu t ng  v  di c  – Lu t di c  qu c t

tái b n l n 2, Hà N i, 2011.

1 Gi 3 | P a g e

ự ự ế ệ ệ ư c  do cá nhân t ủ    quy t đinh vì lý do “ti n ích cá nhân” mà không có s  can thi p c a

ố ắ ề ộ ượ ữ ụ ườ nhân t b t bu c bên ngoài. Đi u này cũng đ ố ớ c áp d ng  đ i v i nh ng ng i và thành

ể ớ ộ ướ ổ ể ả ệ ệ ề ặ ộ viên gia đình di chuy n t i m t n c ho c m t vùng lãnh th  đ  c i thi n đi u ki n xã

ậ ấ ủ ọ ộ h i và v t ch t c a h .

ứ ư  1.1.2. Các hình th c di c .

ư ứ ề ạ Có nhi u cách phân lo i các hình th c di c :

­ Căn c  vào ph m vi di c  thì có hình th c di c  trong n

ư ứ ư ứ ạ ướ c ­ di c  qu c t ư ố ế ;

ướ ư +Di c  trong n c:

ể ộ ấ ướ ơ ằ ự s  di chuy n ng ườ ừ ơ i t n i này sang n i khác trong m t đ t n ộ ơ   ạ ậ c nh m t o l p m t n i

ư ệ ạ ặ ớ ờ ườ ư ướ ể ư c  trú m i. Vi c di c  này có th  làm t m th i ho c lâu dài. Ng i di c  trong n c di

ư ể ẫ ướ ư ừ ị ừ ự chuy n nh ng v n trong n ư c đó nh  di c  t nông thôn ra thành th , t ế    khu v c này đ n

ự khu v c khác....

ư ố ế +Di c  qu c t :

ự ữ ặ ướ ư ố ườ ể S  di chuy n nh ng ng ườ ờ ướ i r i n c g c ho c n c c  trú th ể ạ   ng  xuyên đ  t o

ể ả ạ ọ ậ ư ặ ộ ờ ộ ố ậ l p cu c s ng m i t ớ ạ ướ i n c khác k  c  t m th i ho c lâu dài nh  đi h c t p, lao đ ng,

ố sinh s ng ở ướ  n c ngoài.

ư ờ ụ ư ắ ứ ư ư ờ ạ ạ ­ Căn c  vào th i gian di c  thì có di c  th i v ­ di c  ng n h n – di c  dài h n

ư ờ ụ + Di c  th i v :

ứ ư ế ệ ể ệ ặ ộ ệ    Là hình th c di c  đi lao đ ng, tìm ki m vi c làm mà đ c đi m công vi c, vi c

ỉ ượ ụ ụ ệ ộ ầ ủ ự ệ ộ ề làm ph  thu c vào đi u ki n mùa v  và ch  đ c th c hi n trong m t ph n c a năm..

ạ ư ắ + Di c  ng n h n:

ộ ơ ả ơ ứ ư ể ế ườ Là hình th c  di chuy n đ n m t n i mà không ph i n i mình c  trú th ng xuyên

ư ớ ư ả ấ ờ ộ trong kho ng th i gian ít nh t ba tháng nh ng ch a t i m t năm, tr ừ ườ  tr ợ ng h p di

ụ ể ả ỉ ễ ữ ệ ệ ạ ặ ọ chuy n vì m c đích gi i trí, ngh  l , thăm h  hàng, b n bè, đi công vi c ho c ch a b nh..

ư ạ + Di c  dài h n:

ườ ộ ơ ơ ư ư ể ế ả ứ Là hình th c mà ng i di c  chuy n đ n m t n i không ph i là n i c  trú th ườ   ng

ơ ế ấ ả ờ ọ ộ ở ơ ư ủ c a h c trong kho ng th i gian ít nh t m t năm, do đó n i đ n tr thành n i c  trú

4 | P a g e

ườ th ớ ủ ọ ng xuyên  m i c a h .

ứ ụ ư ư ư ộ ứ ­ Căn c  vào m c đích di c  có hình th c di c  lao đ ng­ di c  hôn nhân, đoàn

ườ ụ t gia đình –  buôn bán ng i.

ư ộ + Di c  lao đ ng:

ể ừ ơ ự ạ ơ ố S  di chuy n t ặ   ể  n i này sang n i khác (có th  trong ph m vi qu c gia ho c

ể ả ụ ế ệ ệ ố ớ ộ qu c gia khác) v i m c đích lao đ ng, tìm ki m vi c làm đ  c i thi n, nâng cao

ờ ố đ i s ng.

ư ụ + Di c  hôn nhân – đoàn t gia đình:

ự ể ừ ơ ộ ơ ế ặ ộ S  di chuy n  t n i này đ n m t n i khác vì lí do hôn nhân ho c m t gia đình

ượ ư ưỡ ệ ắ ộ ợ ờ ị ứ đ c  tái h p sau m t th i  gian b  chia  c t qua vi c  di c  c ng b c hay t ự

ệ ạ ộ ơ ơ ở ố ủ ọ ư ả ồ nguy n t i m t n i không ph i là n i ố   ấ  g c c a h . Nh  đi l y ch ng Hàn Qu c,

ỹ ụ ế ư Đài Loan, di c  sang M  đoàn t gia đình sau chi n tranh...

ườ ầ + Buôn bán ng i ( xem ph n 2)

ư ợ ứ ợ ậ ấ   ứ ­ Căn c  vào lu t pháp thì có hình th c di c  h p pháp – không h p pháp (b t

ợ h p pháp)

ư ợ + Di c  h p pháp:

ư ễ ứ ợ ượ Là hình th c di c  di n ra theo kênh h p pháp và đ ạ   ậ c công nh n, là ho t

ư ổ ượ ở ơ ự ệ ề ằ ẩ ộ đ ng di c  có t ứ  ch c, đ ả   c th c hi n b i c  quan có th m quy n nh m đ m

ơ ủ ườ ư ự ư ư ả b o an toàn, tránh nguy c  r i ro cho ng i di c . Nh  di c  đi xây d ng khu kinh

ấ ộ ế ớ t ẩ  m i, xu t kh u lao đ ng..

ư ợ + Di c  không h p pháp:

ơ ư ư ế ứ ớ ợ Là hình th c di c  đ n n i c  trú m i không theo kênh h p pháp và không đ ượ   c

ơ ế ư ậ ậ ợ ớ ơ ị ủ công nh n, không phù h p v i quy đ nh c a lu t pháp n i đi hay n i đ n. Nh  di c  t ư ự

ủ ế ị ướ ư ớ do đ n các vùng không theo quy đ nh c a nhà n c, di c  trái phép qua biên gi i ( v ượ   t

ườ ư ự ế ợ biên), buôn bán ng ề   ể ẫ i....Di c  không h p pháp có th  d n đ n  s  không an toàn, nhi u

ố ớ ủ ơ ườ ư nguy c  và r i ro cao đ i v i ng i di c ..

ư ợ ừ ữ ề ể ể ậ ậ ợ ị T  cách hi u v  thu t ng  di c  h p pháp và không h p pháp có th  xác đ nh thu t ng ữ

ư ư

di c  an toàn và di c  không an toàn. 5 | P a g e

ư + Di c  an toàn

̀ ́ ̀ ́ ư ́ ̉ ư ư ợ ̀ươ ư ̉ Di c  an toan tr Ng

́ ́ ươ c hêt phai la di c  co tô ch c, di c  h p phap. ́ ́ ̀ ̃ ́ ́ ̀ ̀ ́ ư ̉ ượ ư ̣ ̣ ̣ ̉ vân vê nh ng điêu kiên cân thiêt, thâm chi băt buôc phai co tr i tham gia di ́ ́ ươ c khi tiên ư c  phai đ c t

̀ ư hanh di c :

̃ ́ ̀ ́ ̀ ́ ̀ ́ ̀ ư ơ ̉ ̉ ̣ ̣ ̉ ̀ (cid:0) Hiêu biêt vê nh ng thu tuc hanh chinh va cac loai hô s  giây t ́ ̀ ơ  cân thiêt cua ng ̀ ươ   i ́

̀ ́ ơ ư ơ

̀ ư ̣ ̣ ̣ ̣ ̃ ̀   chuyên môn nghê nghiêp hoăc ngoai ng ...

̃ ̀ ́ ́ ̣ ̉ ̉ ̣ ư muôn di c . ́ ́ ̃ (cid:0) Năm đ ơ ̉ ượ ư c nh ng thông tin c  ban vê n i c  tru m i. ̀ (cid:0) Đ c đao tao vê ượ (cid:0) Đ c thông tin vê nh ng nguy c , cam bây, tinh huông... co thê xay ra, găp phai ̉ ́ ́ trên con đ

́ ́ ̀ ́ ử ể ̣ ̣

̃ ̀ ơ ư ượ ̀ ươ ư ̣ ơ ư ng di c , tai n i c  tru m i... ̃ ượ ́ ́ ́ ̀ ́ ́ ơ ́ ơ ̉ ự ̉ ̣ ̉ ̣ ̉ ̣ ̉ ơ (cid:0) Đ c trang bi môt sô ky năng s ng đ  phòng ng a và x  ly cac tinh huông bât ng ừ ố ươ  bao vê ban thân tr ̀ ơ  ́ ̣   c khi nh  đên cac c  quan luât

xay ra trong cuôc sông đê ho co thê t phap.́

ư + Di c  không an toàn

̀ ̀ ư ư ư Di c  không an toan la quá trình di c  trong đó ng ượ   c

̀ ́ ̃ ̀ ̀ ươ i tham gia di c  không đ ́ ́ ơ ̣ ự ư ̣ ̉ ̣ ̉ ̣ ̀ th c hiên nh ng yêu câu tôi thiêu nêu trên.Vi vây nguy c  găp rui ro kha cao va chinh hiên

̃ ̀ ̀ ́ ̀ ̀ ươ ̣ ̣ ̣ ̉ ượ t ng nay đa tao điêu kiên cho nan buôn ng ̀ i ngay cang phat triên.

́ ̀ ́ ̃ ̃ ̀ ự ư ̉

́            Th c tê cho thây nhiêu ng ́ ́ ̃ ̀ ươ i di c  đa biêt ro con đ ̀ ́ ́ ́ ̀ ̀ ư ̣ ơ ̣ ̉ ̀ ̀ ươ ng cua minh không an toan ̀ ươ   i. ̀ ươ ng dây buôn ban ng nh ng vân quyêt đinh dân thân va kêt qua la thât bai, r i vao đ

̀ ̀ ̃ ̀ ượ ̣ ư ́ ơ ̉ ́ Đôi t ̀ ng nay phân l n la phu n  va tre em.

ệ 1.2. Tình hình di c ư ở ệ  Vi t Nam hi n nay

ự ạ 1.2.1. Th c tr ng di c ư ở ệ  Vi t Nam

ư ự ạ 1.2.1.1. Th c tr ng di c  trong n ướ c

ố ề ủ ư ợ ệ Theo báo cáo c a Liên h p qu c v  tình hinh di c  trong n ướ ở c Vi ế   ự t Nam d a trên k t

ả ổ ư ề ố qu  t ng đi u tra dân s  2009 nh  sau:

ư ữ ỉ ườ ệ ườ ệ  1,3 tri u ng i năm 1989 lên 2 tri u ng i năm 1999

(cid:0) Dân  di c  gi a các t nh tăng t ừ ệ ườ và lên 3,4 tri u ng i năm 2009.

(cid:0) N  gi 6 | P a g e

ữ ớ ộ ử ố ư ở ầ ư ế ế i chi m trên m t n a s  dân di c h u h t các nhóm dân di c .

ệ ổ ừ ư ộ ỉ ế ố ư ặ t là dân di c  liên t nh, thu c nhóm tu i t ổ     15 đ n 29 tu i.

(cid:0) Đa s  dân di c , đ c bi ọ

(cid:0) ọ ơ ở ở ể ẻ ơ ỷ ệ ọ đang h c ti u h c và trung h c c  s ể   ư ấ  nhóm tr  em di c  th p h n đáng k  so T  l

ụ ể C  th :

ẻ ư ớ v i nhóm tr  em không di c .

­ Di c , đ c bi

ư ặ ệ ả ề ố ượ ư ữ ạ ỉ t là di c  gi a các t nh đã tăng  m nh c  v  s  l ng và t ỷ ệ    l

ớ ậ ỷ ướ ơ ẳ h n h n so v i th p k  tr c đó

ư ữ ư ừ ỉ ỉ ừ Di c  gi a các t nh hay nói cách khác di c  t ỉ   t nh này sang t nh khác tăng t ệ    1,3 tri u

ườ ệ ườ ệ ườ ng i năm 1989 lên 2 tri u ng i năm 1999 và lên 3,4 tri u ng i năm 2009 ộ ự . M t d  báo

ố ơ ấ ấ ả ụ ể ư ẽ ả dân s  đ n gi n cho th y, t t c  các dòng di c  s  tăng lên và c  th  là dòng dân di c ư

ữ ẽ ệ ầ ỉ ườ ế ổ ố gi a các t nh s  tăng lên g n 6 tri u ng i, chi m 6,4% t ng dân s  vào năm 2019

­ Hi n t

ệ ượ ữ ư ng “n  hóa di c "

ố ệ ổ ấ ữ ớ ề ộ ử ố ư ở ầ ế S  li u t ng đi u tra cho th y n  gi i chi m trên m t n a s  dân di c ế  h u h t các

ữ ơ ỷ ệ ữ ư ư nhóm dân di c . H n n a, t n  trong nhóm dân di c  tăng, trong khi l ỷ ệ t  l này trong

ư ạ ả ỷ ầ ậ ữ ớ ướ nhóm không di c  l i gi m qua ba th p k  g n đây . N  gi i cũng có xu h ng di c ư

ơ ở ề ư ữ ề ấ ẳ ạ ấ ơ ơ nhi u h n các c p hành chính th p h n (ch ng h n di c  gi a các xã nhi u h n di c ư

ữ ỉ gi a các t nh) .

­ Di c  t

ư ừ ươ ố ớ ự ị  các đ a ph ng khác ra thành ph  l n tăng cao và có s  khác bi ệ ề   t v

ư ữ ồ ỉ lu ng di c  gi a các vùng và các t nh

ố ệ ổ ữ ề ấ ơ ị

ừ ộ ố ỉ ữ ệ ỉ ề   S  li u t ng đi u tra cho th y các đô th  đông dân cũng chính là nh ng n i có nhi u ơ ậ ậ ư Ngo i tạ r  m t s  t nh là n i t p trung các khu công nghi p, nh ng t nh ườ i nh p c . ng

ỷ ọ ậ ư ữ ỉ ỷ ọ ố ị có t tr ng dân nh p c  cao là nh ng t nh có t tr ng dân s  thành th  cao và ng ượ ạ   c l i.

ự ơ ị ậ ư Các khu v c có t ỷ ệ  l đô th  hoá cao cũng là n i có t ỷ ệ  l ị ặ    dân nh p c  cao; các đô th  đ c

ệ ố ự ồ ộ ỉ ươ ỷ ọ ậ ư ấ bi t bao g m các t nh thành ph  tr c thu c trung ng có t tr ng dân nh p c  cao nh t.

ủ ế ư ậ ộ ơ ạ   Vùng Đông Nam B  là vùng nh p c  ch  y u và tăng nhanh h n trong giai đo n

ề ắ ộ ồ 2004­2009. Ng ượ ạ c l ằ   ả i, vùng B c Trung B  và duyên h i mi n Trung và vùng Đ ng b ng

ấ ư ủ ế ử ạ ơ ơ sông C u Long là n i xu t c  ch  y u và cũng tăng nhanh h n trong giai đo n 2004­

ậ ư ế ấ ổ ớ ố 2009. T ng TĐT năm 2009 cho th y dân nh p c  chi m t ổ i trên 10% t ng s  dân ở ộ    m t

ặ ệ ủ ỉ ươ ầ ộ ố ườ ậ ư ố ỉ s  t nh; đ c bi t, trên m t ph n ba s  dân c a t nh Bình D ng là ng i nh p c . Thành

ố ồ ệ ả ộ ườ ươ ử ệ ả ph  H  Chí Minh có kho ng m t tri u ng i và Bình D ng có kho ng n a tri u ng ườ   i

7 | P a g e

ậ ư ầ nh p c  thu n.

­ Di c   t

ư ừ ữ ả ị nông thôn ra thành th  làm gia tăng kho ng cách gi a nông thôn và

thành thị

ố ệ ố ở ư ố ở S  li u TĐT dân s  và nhà ấ  cho th y dân không di c  s ng ị  thành th  có nhi u l ề ợ   i

ế ơ ư ố ở ư ố ở ị ượ th  h n dân không di c  s ng nông thôn: dân không di c  s ng thành th  đ c đào

ơ ơ ườ ớ ể ọ ơ ứ ố ạ t o cao h n, m c s ng cao h n, t ỷ ệ  l ng ậ i l n đã hoàn thành b c ti u h c cao h n, t ỷ

ồ ướ ạ ệ ế ả ố ợ ơ ệ ử ụ l s  d ng ngu n n ấ   c s ch và h  xí h p v  sinh cao h n. Các k t qu  cũng cho th y

ư ừ ề ợ ị ế ơ ư ố ở dân di c  t nông thôn ra thành th  có nhi u l i th  h n dân không di c  s ng nông thôn

ơ ả ư ố ở ế ặ ả ộ ị và đôi khi h n c  dân không di c  s ng ấ    thành th . M t m t, các k t qu  TĐT cho th y

ấ ượ ư ừ ủ ố ữ ệ ể ả ị ch t l ng s ng c a dân di c  t nông thôn ra thành th  có nh ng c i thi n đáng k  sau

ệ ố ư ở ự ự ẳ ặ ơ ị ề di c  do đi u ki n s ng khu v c thành th  cao h n h n khu v c nông thôn. M t khác,

ị ả ế ả ầ ưở ọ ọ ủ ư ở các k t qu  trên ph n nào b   nh h ng b i tính ch n l c c a dân di c : dân di c  t ư ừ

ữ ị ườ ả ơ ộ nông thôn ra thành th  là nh ng ng i khá gi h n và có trình đ  văn hóa và chuyên môn

ữ ậ ơ ườ ư ở ơ ọ ỹ k  thu t cao h n nh ng ng i không di c nông thôn n i h  ra đi. ọ ọ ủ   Tính ch n l c c a

ư ữ ả ầ ị ư di c  này góp ph n làm gia tăng kho ng cách gi a nông thôn và thành th  thông qua di c .

­ Di c  có  nh h

ư ả ưở ụ ủ ế ậ ư ế ẻ ộ ổ   ng  đ n ti p c n giáo d c c a tr  em di c  trong đ  tu i

ườ ế đ n tr ng

ố ệ ấ ỷ ệ ề ố ọ ơ ở ủ ể ọ S  li u đi u tra dân s  cho th y t l đang ọ h c ti u h c và trung h c c  s  c a tr ẻ

ộ ổ ế ườ ở ư ấ ẻ ể ớ em trong đ  tu i đ n tr ng này ơ  nhóm tr  em di c  th p h n đáng k  so v i nhóm tr ẻ

ư ệ ấ ượ ớ ẻ ấ em không di c . Khác bi t rõ ràng và l n nh t đ c tìm th y trong nhóm tr  em di c ư

ữ ỉ gi a các t nh.

ừ ự ư ề ạ ướ ệ ỉ T  th c tr ng v  tình hình di c  trong n ủ c c a Vi ộ   t Nam báo cáo cũng ch  ra m t

ị ế khuy n ngh :

ộ ỷ ệ ư ế ể ổ ­ Dân di c  đã và đang tăng nhanh và chi m m t t l ố    đáng k  trong t ng dân s .

ộ ơ ở ươ ị ươ ự ế ạ Các c  quan b  ngành trung ng và  đ a ph ng khi  xây d ng các k  ho ch và chính

ể ế ộ ở ươ ị ươ ề ầ ơ sách phát tri n kinh t ­ xã h i trung ng và đ a ph ế   ng c n quan tâm nhi u h n đ n

ế ượ ể ặ ặ ệ ằ ố ượ s  l ư ng và đ c đi m dân di c . M t khác, các chi n l ộ   ả c nh m giúp c i thi n cu c

ự ể ườ ả ượ ồ ố s ng và phát tri n nhân l c dành cho ng ư ầ i dân di c  c n ph i đ c l ng ghép vào t ấ   t

ể ả ế ổ ạ ả c  các chính sách, k  c  các k  ho ch phân b  ngân sách có liên quan.

ể ả ự ệ ề ề ơ ế ủ ữ ơ ệ ố ­ Đ  gi m s  cách bi ư   t v  đi u ki n s ng gi a n i đi và n i đ n c a dân di c ,

8 | P a g e

ể ể ầ ố ố ữ ợ các chính sách phát tri n qu c gia và phát tri n vùng c n phát huy t i đa nh ng l i ích do

ư ạ ữ ả ả ưở ấ ợ ữ ườ di c  mang l ể i và gi m thi u nh ng  nh h ng b t l i và nh ng khó khăn mà ng i dân

ặ ả ố ơ n i đi ph i đ i m t.

ằ ặ ầ ố ượ ­ M t khác cũng c n chú ý r ng hình thái dân s  già hóa đã quan sát đ c trong

ư ở ơ ế ơ ế ậ ư ượ ẻ ề ộ nhóm di c  và không di c n i đ n: N i đ n nh n đ c nhi u lao đ ng tr  thông qua

ả ố ặ ớ ả ủ ư ư ữ ệ ơ ố di c  trong khi n i đi ph i đ i m t v i già hóa dân s  và nh ng h  qu  c a nó nh  gia

ỗ ợ ụ ứ ộ ộ ỏ ườ tăng t ỷ ệ  l ph  thu c, tăng h  tr  an sinh xã h i và chăm sóc s c kh e cho ng i già

ế ố ệ ế ầ ổ ố ỉ ậ v y, vi c phân b  ngân sách qu c gia cho các t nh c n tính đ n các y u t . Vì  ằ    này nh m

ả ệ ữ ơ ơ ế ữ ớ ự gi m b t s  cách bi ị t gi a nông thôn và đô th , gi a n i đi và n i đ n.

ệ ử ể ạ ụ ầ ả ắ ổ ơ ộ ế   ­ C n ph i cân nh c vi c s a đ i các chính sách giáo d c đ  t o c  h i đ n

ườ ư ươ ư ẻ ẳ ự ế ậ tr ng bình đ ng cho tr  em di c  và không di c . T ng t ế   , các chính sách ti p c n đ n

ầ ượ ụ ộ ị ử ể ỡ ỏ ế ậ ệ ả ỉ các d ch v  xã h i khác c n đ c ch nh s a đ  d  b  các rào c n trong vi c ti p c n các

ộ ủ ụ ườ ư ạ ơ ế ị d ch v  xã h i c a ng i di c  t i n i đ n.

ự ạ ư ướ 1.2.1.2. Th c tr ng di c  ra n c ngoài

ư ủ ề ổ ủ ạ ộ Theo báo cáo c a B  Ngo i Giao v  t ng quan tình hinh di c  c a công dân Vi ệ   t

ướ ủ ế ư ữ ư Nam ra n c ngoài tháng 12/2011, thì có nh ng hình thái di c  ch  y u sau: Di c  lao

ư ư ọ ườ ộ đ ng; di c  du h c; di c  hôn nhân – gia đình; buôn bán ng i.

ụ ể C  th  :

ề ộ ư ­ V  di c  lao đ ng:

ệ ộ ệ ệ ạ ơ ả Theo báo cáo hi n có kho ng 500.000 lao đ ng Vi t Nam đang làm vi c t i h n 40

ướ ổ ớ ề ả ơ ừ ộ ơ n c và vùng lãnh th , v i kho ng h n 30 ngành ngh  khác nhau t ả    lao đ ng đ n gi n

ậ ộ ỗ ỹ ệ ư ượ ộ ế đ n lao đ ng k  thu t cao. Bình quân m i năm Vi t Nam đ a đ c 80.000 lao đ ng đi

ủ ế ứ ư ệ ườ ộ làm vi c. Có 4 hình th c ch  y u đ a ng i lao đ ng đi làm vi c t ệ ạ ướ i n c ngoài là: Qua

ụ ệ ặ ổ ứ ự ệ ượ ư ườ ộ ị doanh nghi p d ch v  ho c các t ch c s  nghi p đ c phép đ a ng i lao đ ng đi làm

ầ ư ệ ầ ậ ầ ướ vi c ệ ở ướ  n c ngoài; qua doanh nghi p trúng th u, nh n th u, đ u t ra n c ngoài, qua

ệ ư ườ ệ ướ ự ậ ứ ề doanh nghi p đ a ng i đi làm vi c d i hình th c th c t p sinh nâng cao tay ngh ; qua

ủ ế ứ ệ ồ ợ h p đ ng cá nhân. Trong đó ch  y u đi theo hình th c các doanh nghi p  và các t ổ ứ    ch c

ứ ệ ượ ấ ư ộ ự s  nghi p có ch c năng và đ c c p phép đ a lao đ ng đi làm vi c t ệ ạ ướ i n c ngoài.

ộ ệ ượ ị ườ ướ ấ Nhìn chung, lao đ ng Vi t Nam đ c th  tr ng n ậ ủ   ậ c ngoài ch p nh n,thu nh p c a

ủ ộ ệ ươ ố ổ ơ ở ướ lao đ ng c a Vi t Nam ở ướ  n c ngoài t ị ng đ i  n đ nh cao h n trong n ả c kho ng 2

9 | P a g e

ắ ớ ữ ề ậ ầ ớ ộ – 3 l n so v i cùng trình đ , ngành ngh . Do v y trong nh ng năm s p t i, xu h ướ   ng

ườ ệ ộ ầ ớ ẫ ẫ ng ộ i lao đ ng Vi t Nam đi lao đ ng ở ướ  n c  ngoài v n còn nhu c u l n và v n có th ể

gia tăng.

ọ ư ­ Di c  du h c:

ọ ệ ặ ạ ệ ổ ớ ố ố Du h c sinh Vi t Nam hi n nay có m t t i 50 qu c gia, vùng lãnh th  v i con s  trên

ườ ọ ự ọ ạ ọ ổ 100.000  ng i. Trong đó 90% là h c sinh đi h c t túc, còn 10% còn l i có h c b ng t ừ

ủ ồ ướ ệ ổ ủ ứ các ngu n tài chính khác nhau c a nhà n c, doanh nghi p, các t ch c chính ph , phi

ủ ự ự ọ ướ ọ ậ ế ố ế ề ị chính ph . S   l a ch n các n c đ n h c t p do nhi u y u t quy đ nh. Ngoài y u t ế ố

ể ả ộ ộ ị ề ọ   ề ọ v  h c phí, trình đ  phát tri n, kho ng cách đ a lý thì còn tùy thu c vào ngành ngh  h c

ủ ạ ọ ướ ọ ậ t p, đào t o và tâm lý c a gia đình và du h c sinh. Tuy nhiên các n ự   c du h c sinh l a

ề ậ ọ ỳ ch n  nhi u  là  Australia,   Canada,   Hoa   K ,   Newzeland,  Singapores,  Nh t,   Pháp,   Trung

Qu c…ố

ệ ướ ặ ệ ọ ự Hi n nay, xu h ọ ng các du h c sinh, đ c bi t là các du h c sinh t túc là đ ượ ở  c

ướ ọ ậ ệ ặ ệ ướ ộ ố ướ ắ ỹ ạ l i các n c h c t p làm vi c, đ c bi t các n c châu âu, b c m , m t s  n c châu á

ề ế ế ể ể ố ơ ữ ồ có n n kinh t phát tri n.Vì th , đ  làm t ạ t h n n a công tác đào t o, thu hút ngu n nhân

ấ ượ ơ ế ỏ ươ ứ ế ố ự l c ch t l ầ ng cao đòi h i chúng ta c n có c  ch , chính sách ph ế   ng th c k t  n i, ti p

ệ ế ớ ể ể ắ ậ ượ ớ c n đ ọ c v i du h c sinh Vi t Nam trên toàn th  gi ắ ầ ủ ố ệ   i đ  có th  n m b t đ y đ  s  li u,

ụ ể ả ề ả ợ ự ả ủ ọ tình hình c  th , đ m b o quy n và l i ích chính đáng c a du h c sinh và có s  b o h ộ

ầ c n thi ế ố ớ ọ t đ i v i h .

ư ­ Di c  hôn nhân – gia đình:

ố ế ế ố ướ ộ ấ Ở ệ  Vi t Nam, hôn nhân qu c t hay hôn nhân có y u t n c ngoài là m t v n đ ề

ổ ế ộ ư ủ ừ ố ệ ế ph  bi n, báo cáo c a B  T  Pháp, t năm 2005 – 2010 s  công dân Vi t Nam k t hôn

ườ ệ ặ ướ ệ ớ v i ng ườ ướ i n c ngoài là 133.289 ng i. M c dù vi c các n c mà công dân Vi t Nam

ủ ế ế ậ ả ố ớ   ổ ế k t hôn kho ng 50 qu c gia và vùng lãnh th , tuy nhiên t p trung ch  y u là k t hôn v i

ệ ạ ố ố ự công dân Hàn Qu c, Đài Loan ( Trung Qu c). Bên c nh vi c hôn nhân t ệ  nguy n, đúng

ệ ượ ề ậ ẫ ế ấ ươ ạ lu t pháp thì v n còn nhi u hi n t ng k t hôn mang tính ch t th ng m i, trái pháp

ạ ộ ứ ự ữ ệ ậ ặ ơ ố ắ lu t. M c dù  các c  quan ch c năng đã c  g ng th c hi n nh ng ho t đ ng, các chính

ệ ế ạ ộ ể ư ủ ợ sách đ  đ a ho t đ ng này vào quy c , tuy nhiên vi c k t hôn không h p pháp, trái pháp

ậ ấ ươ ạ ẫ ề ướ ẫ lu t, mang tính ch t th ng m i v n đang có chi u h ế   ề ng gia tăng… Đi u này d n đ n

ơ ề ẩ ữ ề ệ ặ ệ ụ ữ ế nhi u nguy c  ti m  n cho nh ng công dân Vi t Nam ( đ c bi t là ph  n ) khi k t hôn

10 | P a g e

ướ ớ v i công dân n c ngoài.

ạ ủ 2. N n nhân c a buôn bán ng ườ i

ứ ơ ả ề ạ ủ ế ườ 2.1. Ki n th c c  b n v  n n nhân c a buôn bán ng i

2.1.1. Khái ni m ệ

* Buôn bán ng iườ

ạ ườ ươ ạ ấ ợ ở N n buôn ng ạ ộ i là ho t đ ng th ng m i b t h p pháp và tr  thành ngành công

ệ ộ ế ớ ạ ớ ề nghi p t ứ i ph m l n th  ba trên th  gi i sau ma túy và mua bán vũ khí. Trong nhi u năm

ậ ườ ườ ượ ử ụ ữ ữ qua, thu t ng  “buôn bán ng i” hay “buôn ng i” đã đ ậ   ư c s  d ng nh  nh ng thu t

ữ ộ ườ ế ặ ố ạ ộ ng  bao trùm cho các ho t đ ng có liên quan khi m t ng i kh ng ch  ho c gi ữ ộ    m t

ườ ạ ộ ủ ể ệ ạ ả ộ ọ ng i khác đ  bu c h  ph i làm vi c. N n nhân c a ho t đ ng buôn ng ườ ấ ể  i b t k

ướ ị ừ ạ ưỡ ừ ồ ọ ề ơ ạ ị tr c đó h  đã t ng đ ng ý, hay b  l a g t, c ng ép thì đ u r i vào tình tr ng b  bóc l ộ   t

ả ơ ệ ề ề ợ ố ị ị hay r i vào c nh nô l ư ủ .   Theo đi u 3, Ngh  Đ nh th  c a Liên H p Qu c v  phòng,

ừ ệ ố ườ ệ ẻ ổ ạ ch ng và tr ng ph t vi c buôn bán ng ặ i, đ c bi ụ ữ t là ph  n  và tr em b  sung cho

ướ ố ề ố ạ ợ ộ ổ ứ ệ ố Công c Liên H p Qu c v  ch ng T i ph m Có t ch c Xuyên qu c gia thì vi c buôn

ườ ồ ứ ụ ứ ể ể ể ậ ấ   các hình th c tuy n d ng, v n chuy n, chuy n giao, ch a ch p, bán ng i bao g m: "

ế ậ ườ ử ụ ự ệ ặ ọ ti p nh n ng ứ   i thông qua các bi n pháp đe d a, s  d ng vũ l c ho c các hình th c

ề ự ặ ị ư ừ ụ ả ặ ậ ạ ắ ộ ủ   khác nh  ép bu c, b t cóc, l a đ o, ho c gian l n, l m d ng quy n l c ho c v  trí c a

ễ ị ổ ươ ặ ả ề ệ ặ ườ nhóm d  b  t n th ắ   i đang n m

ề ườ ể quy n ki m soát ng ụ i khác, vì m c đích bóc l ậ ng ho c thông qua vi c nh n ho c tr  ti n… cho ng ộ ."2.  t

ụ ố ế ấ ố ườ ệ ướ Hi p c phòng Công c  qu c t chính trong đ u tranh ch ng Buôn bán ng i là “

ừ ặ ạ ố ặ ệ ụ ữ ẻ ổ ch ng, ngăn ch n và tr ng ph t buôn bán ng i t là ph  n  và tr  em ườ , đ c bi , b  sung

ướ ủ ố ộ ạ ổ ứ ố vào Công ệ c c a Liên Hi p Qu c v ố ề ch ng t i ph m có t ch c xuyên qu c gia . Hi pệ

ố ạ ệ ượ ướ ượ c đ c Văn phòng Liên Hi p Qu c t ử ổ i Palermo, Ý s a đ i năm 2000 và đ c g i t ọ ắ   t

ệ ướ là Hi p c Palermo.

ệ ướ ề ề ị ố ế ủ Đi u 3 c a Hi p c đã ghi rõ đ nh nghĩa v  buôn bán ng ườ ượ i đ c qu c t ấ    ch p

ậ ườ ứ ụ ể ể ở ứ   hình th c tuy n d ng, chuyên ch , chuy n giao, ch a nh n. Theo đó, buôn bán ng i là “

ấ ậ ườ ữ ụ ư ừ ự ặ ằ ặ ch p ho c nh n ng i, b ng nh ng công c  nh  dây th ng, hay dùng l c ho c các hình

ư ưỡ ứ ụ ỗ ạ ề ự ứ ừ ụ ắ ạ ộ th c khác nh  c ng b c, ép bu c, b t cóc, l a g t, d  d , l m d ng quy n l c hay v ị

ườ

ậ ữ ệ

ư ố ế

ả

ộ

ệ

i: Thu th p d  li u, H i th o di c  qu c t

ộ , Hà N i, Vi

t

2 Bruno Maltoni, Di c  b t h p pháp và buôn bán ng ư ấ ợ Nam, 1­2/6/2011.Ngu n ồ http://www.iom.int.vn 11 | P a g e

ặ ỗ ợ ề ể ạ ượ ự ủ ế ế ệ ặ ậ trí c a nhóm y u th  hay qua vi c cho ho c nh n ho c h  tr  ti n đ  đ t đ c s  tho ả

ậ ủ ộ ườ ể ể ườ ộ ụ ộ thu n c a m t ng i đ  ki m soát ng ụ i khác vì m c đích bóc l t. M c đích bóc l t bao

ấ ộ ụ ộ ưỡ ứ ụ ấ ị ồ g m, ít nh t, bóc l t tình d c, lao đ ng c ng b c hay cung c p các d ch v  không mong

ố ứ ố ệ ế ạ ơ hay các hình th c gi ng nô l ắ ỏ , chi m đo t, hay c t b  các c  quan trên c ơ

ệ ướ ấ ể ườ ế ả ị ợ ệ mu n, nô l thể”3. Hi p c quy đ nh, n u x y ra b t k  tr ố ng h p, tình hu ng nào nói trên, s ự

ẽ ượ ủ ấ ậ ạ ư ớ ự ộ ch p thu n c a n n nhân s  đ c xem nh  là không liên quan t i s  bóc l ủ   t có ch  ý.

ụ ứ ệ ể ể ấ ậ ẻ ở Ngoài ra, vi c tuy n d ng, chuyên ch , chuy n giao, ch a ch p hay nh n tr ớ    em v i

ụ ộ ẽ ị ạ ộ ộ m c đích bóc l t s  b  coi là m t ho t đ ng buôn bán ng ườ   i.

ồ ị ố ầ ế ệ ươ Đ nh nghĩa này bao g m ba thành t c n thi ố t và có m i quan h  t ng quan: hành

ự ừ ạ ạ ử ụ ụ ụ ể ở ộ đ ng (tuy n d ng, chuyên ch , v.v…), công c  (đe do , s  d ng l c, l a g t, v.v…), và

ụ ộ ạ ứ ạ ề ộ ồ m c đích (bóc l t n n nhân). Buôn bán là m t quá trình ph c t p bao g m nhi u hành

ệ ươ ố ộ đ ng có m i quan h  t ẫ ng quan l n nhau.

ư ậ ườ ệ ậ ế ể ể ề ơ ả Nh  v y, v  c  b n buôn bán ng i liên quan đ n vi c v n chuy n, chuy n giao,

ứ ấ ườ ưỡ ế ưỡ ặ ừ ả ẩ ọ ch a ch p ng i thông qua thông qua c ng ch , c ng ép ho c l a đ o và đ y h  vào

ạ ị ộ ự ệ ướ ứ ề ộ tình tr ng b  bóc l t. Bóc l ộ ượ t đ c th c hi n d i nhi u hình th c: bóc l ụ   t tình d c,

ưỡ ụ ị ứ ặ ộ ệ ệ ươ ặ ự ệ ặ c ng b c lao đ ng ho c ph c d ch, nô l ho c làm vi c t ng t ư  nh  nô l ho c giúp

ệ ạ vi c trong tình tr ng nô l ệ .

ườ ườ ượ ự ữ ệ ở ươ ệ Buôn bán ng i th ng đ c th c hi n b i nh ng ph ở ạ   ng ti n chuyên ch  n n

ớ ướ ể ả ư nhân qua biên gi i (Buôn bán ra n c ngoài), nh ng nó cũng có th  x y ra trên quê

ươ ủ ạ ư ở ộ ơ ạ ự ệ ế ố h ng c a n n nhân cũng nh m t n i mà n n nhân t nguy n đ n vì mu n nh p c ậ ư

ị ạ ướ ộ ướ ể ế ề ơ hay t  n n. Buôn bán ra n c ngoài có th  liên quan đ n nhi u h n m t n c: m t n ộ ướ   c

ơ ạ ượ ộ ướ ể ơ ộ ể ử g i, n i n n nhân đ ọ c tuy n ch n, m t n c trung chuy n, n i l trình buôn bán đi

ộ ướ ơ ạ ị ị ố ớ ườ ợ ị qua, và m t n c đích, n i n n nhân b  mua và b  bóc l ộ  Đ i v i tr t. ng h p b  buôn

ướ ể ị ụ ừ ỉ ể ế ạ bán trong n c, n n nhân có th  b  chuy n ti p liên t c t ằ   ỉ  t nh này sang t nh khác nh m

ệ ớ ộ ướ ố ị ườ ắ c t m i liên h  v i gia đình và xã h i tr c khi b  buôn bán. Đ ng dây buôn bán ng ườ   i

ễ ạ ể ộ ở di n ra qua 3 giai đo n nói chung: M t làộ ể   ọ , hành đ ng tuy n ch n, chuyên ch , chuy n

ể ậ ấ ứ ộ ưỡ ứ giao/trung chuy n, ch a ch p hay nh n ng ườ ướ i d i hình th c ép bu c, c ứ ng b c, do ạ

ụ ỗ ạ ừ ạ ề ự ễ ị ụ ể ả ẫ d m, l a g t, d  d , l m d ng quy n l c hay kh  năng d  b  xâm h i; ạ  Hai là, ki m soát

ệ ưỡ ụ ỗ ạ ề ự ạ ẫ ừ ụ ạ ạ n n nhân thông qua vi c c ng ép, do  d m, l a g t, d  d , l m d ng quy n l c hay

ả ộ ạ ơ ể ứ ủ ạ ộ ễ ị kh  năng d  b  xâm h i; ạ  Ba là, bóc l t n n nhân, c  th /s c lao đ ng c a n n nhân.

ườ

ậ ữ ệ

ư ố ế

ả

ộ

ệ

i: Thu th p d  li u, H i th o di c  qu c t

ộ , Hà N i, Vi

t

3 Bruno Maltoni, Di c  b t h p pháp và buôn bán ng ư ấ ợ Nam, 1­2/6/2011.Ngu n ồ http://www.iom.int.vn 12 | P a g e

ỗ ướ ế ớ ơ ị ả ầ ưở M i n c trên th  gi ề i, dù gi u hay nghèo, đ u có nguy c  b   nh h ạ   ở ng b i lo i

ạ ộ ỗ ườ ề ể ở ủ ườ hình ph m t i này, và m i ng ạ i đ u có th  tr  thành n n nhân c a buôn bán ng i. Tuy

ữ ườ ễ ị ổ ươ ườ ườ ế nhiên, nh ng ng i d  b  t n th ấ ng nh t là ng i nghèo, ng ơ ộ ọ ậ   i thi u c  h i h c t p

ữ ệ ườ ị ả ố ộ ưở ủ và vi c làm và nh ng ng i đang s ng trong xã h i ch u  nh h ề ng c a n n chính tr ị

ổ ệ ộ ướ ữ ị không  n đ nh, phân bi t xã h i và tham nhũng, vì mong c có nh ng c  h i t ơ ộ ố ơ   t h n

ọ ễ ị ừ ạ ụ ỗ ở ữ ế ờ ứ ộ ố ề ộ ề khi n h  d  b  l a g t, d  d  b i nh ng l i h a hão huy n v  m t cu c s ng t ố ẹ   t đ p

ườ ị ơ ủ ế ơ ủ ọ h n c a b n buôn ng i và ti p đó b  r i vào vòng xoáy c a chúng.

ạ ủ *N n nhân c a buôn bán ng ườ i

ụ ả ề ầ ị ụ Nhu c u v  nhân công, d ch v  gi i trí và tình d c giá r ẻ ượ  đ ữ   c cho là nh ng

ẫ ớ ệ ườ ạ nguyên nhân chính d n t i vi c buôn bán ng i. Bên c nh đó là các y u t ế ố ề ơ ộ    v  c  h i,

ồ ự ữ ư ề ẳ ấ ế ế ề ộ ườ ngu n l c cũng nh  nh ng b t bình đ ng v  kinh t và xã h i khi n nhi u ng i tr ở

ủ ạ ườ ườ ạ ị thành n n nhân c a đ ng dây buôn bán ng ộ i. M t ng ườ ượ i đ c xác đ nh là n n nhân

ườ ườ ị ộ ố ượ ụ ỗ ủ ỏ ị ủ c a buôn bán ng i khi ng i đó b  m t đ i t ư ng d  d , r  rê, đ a đi kh i đ a ph ươ   ng

ươ ộ ướ ộ ướ ặ ố ộ ị ế đ n m t đ a ph ng khác trong cùng m t n c ho c sang m t n c khác và cu i cùng b ị

ụ ợ ề ạ khai thác vì v  l i cá nhân hay ti n b c.

ố ề ữ ơ ả ệ ắ ố ố ớ ạ   Theo Tuyên b  Liên Hi p Qu c v  nh ng Nguyên t c Pháp lý c  b n đ i v i n n

ề ự ạ ữ ạ ườ ể ậ N n nhân là nh ng ng ả   i, cá nhân hay t p th , ph i ụ nhân và L m d ng quy n l c, “

ả ể ữ ề ấ ầ ấ ả ạ ổ ồ ổ ị ch u nh ng t n h i, bao g m c  th  ch t và tinh th n, m t mát v  tình c m, t n th t v ấ ề

ế ự ướ ạ ầ ề ườ ơ ả ữ kinh t , hay s  t c đo t d n các quy n con ng

ự ủ ạ ậ ấ ạ ị ộ đ ng vi ph m lu t hình s  c a nhà n c ọ ằ ủ i c  b n c a h , b ng nh ng hành   ướ […]”4. Đ nh nghĩa này nh n m nh m t s  đ c ộ ố ặ

ệ ữ ể ệ ậ ấ ế ạ ườ đi m và d u hi u h u ích trong vi c nh n bi ủ t n n nhân c a buôn bán ng i.

ươ ề ể ấ ể ấ ộ M t là, ự   ầ , nhìn chung có th  nhìn th y tr c ổ t n th ng v  th  ch t và tinh th n

ơ ể ạ ế ặ ệ ườ ạ ợ ị ộ ti p trên c  th  n n nhân, đ c bi t trong tr ng h p n n nhân b  bóc l ụ t tình d c và bán

ơ ể ậ ặ ệ ễ ị ổ ươ ụ ữ ẻ ộ b  ph n trên c  th , và đ c bi t trong nhóm d  b  t n th ng là ph  n  và tr  em.

ể ậ ặ ế ượ ề ấ ư Hai   là,   m c   dù   khó   có   th   nh n   bi t   đ c   nh ng   nh ng ữ  m t   mát   v   tình

ưở ắ ế ấ ả ạ ườ ng sâu s c đ n t ủ t c  n n nhân c a buôn bán ng i. ả c mả   nh h

ủ ạ ườ ấ ề ổ ả ị Ba là, n n nhân c a buôn bán ng i cũng ph i gánh ch u nh ng ữ  t n th t v  kinh

ả ả ộ ứ ộ ọ ườ ườ ể ố ề t s c lao đ ng và s  ti n h  ph i tr  cho đ ng dây buôn ng i đ  chúng

ế ướ ể ạ ị tế do b  bóc l ệ ế ắ s p x p vi c trung chuy n n n nhân đ n n c đích.

ườ

ậ ữ ệ

ư ố ế

ả

ộ

ệ

i: Thu th p d  li u, H i th o di c  qu c t

ộ , Hà N i, Vi

t

4  Bruno Maltoni, Di c  b t h p pháp và buôn bán ng ư ấ ợ Nam, 1­2/6/2011.Ngu n ồ http://www.iom.int.vn 13 | P a g e

ả ố ệ ủ ọ ể ệ ự ệ ả ộ Cu i cùng, hoàn c nh nô l c a h  cũng th  hi n m t rào c n trong vi c th c thi

ủ ạ ủ ữ ạ ườ ơ ả  c a n n nhân. Ngoài ra, chính nh ng n n nhân c a buôn i c  b n

ấ ứ ủ ọ ị ữ ư ế ả ơ ị ề các quy n con ng ườ ự i t bán ng tìm đ n nh ng n i không ph i xu t x  c a h  đ nh c  và sau đó, b  bóc l ộ   t

ự ệ ệ ề ổ ộ và lao đ ng kh  sai cũng gây khó khăn trong vi c th c hi n quy n con ng ườ ủ ọ i c a h .

ủ ạ ườ ể ở ườ N n nhân c a buôn bán ng i có th trong các ngành và các môi tr ng khác

ư ườ ụ ể nhau, c  th  nh  sau: ệ  Công nghi p mãi dâm ; Môi tr ệ ng làm vi c gia đình ; Công x ngưở

ộ ứ ộ ệ bóc l t s c lao đ ng công nhân ; Ngành xây d ngự ; Ngành nông nghi p và nông tr i ạ ; Ngư

nghi pệ ; Ngành du l chị ; Ăn xin…

ứ ườ 2.1.2 Các hình th c buôn bán ng i

ế ớ ủ ế ủ ạ ứ ườ ồ Trên th  gi i, các hình th c ch  y u c a n n buôn ng i g m có:

ộ ộ ưỡ ứ ầ ầ ớ ấ ạ   ứ Các nghiên c u g n đây cho th y ph n l n các ho t M t là, lao đ ng c ng b c.

ườ ế ớ ướ ứ ộ ưỡ ổ ứ ứ ộ đ ng buôn bán ng i trên th  gi i núp d i hình th c lao đ ng c ng b c. T  ch c Lao

ố ế ướ ỷ ệ ạ ụ ị ưỡ ộ đ ng Qu c t (ILO) c tính t n n nhân b  buôn bán vì m c đích c l ụ   ng ép tình d c

ị ưỡ ứ ộ ộ ưỡ ứ ượ ọ ớ ạ v i n n nhân b  c ng b c lao đ ng là 1/9. Lao đ ng c ng b c, hay còn đ c g i là nô

ẻ ử ụ ấ ươ ứ ể ả ộ ộ ệ ưỡ l  c ữ ng b c có th  đã x y ra khi nh ng k  s  d ng lao đ ng b t l ng bóc l ữ   t nh ng

ườ ễ ị ổ ộ ươ ỷ ệ ấ ệ ộ ng i lao đ ng d  b  t n th ơ ng h n do t th t nghi p cao, nghèo đói, t l i ác, phân

ệ ạ ộ ấ ậ ộ ị bi ề t, tham nhũng, xung đ t chính tr  hay do n n văn hóa ch p nh n ho t đ ng này. Ng ườ   i

ậ ư ố ượ ệ ễ ị ổ ươ ườ ể ị ưỡ nh p c  là đ i t ặ ng đ c bi t d  b  t n th ư ng, nh ng ng i ta cũng có th  b  c ng ép

ộ ạ ấ ướ ữ ủ ữ ạ ộ ưỡ lao đ ng ngay t i chính đ t n c mình. Nh ng n n nhân n  c a lao đ ng c ứ ng b c hay

ụ ữ ừ ợ ấ ộ ườ ữ lao đ ng tr  n , nh t là nh ng ph  n  và em gái làm nô l ệ ạ  t i gia cũng th ng xuyên b ị

ộ ụ bóc l t tình d c.

ườ ụ ườ ụ ụ ụ Buôn ng ế   i vì m c đích tình d c chi m i vì m c đích tình d c.

Hai là, buôn ng ư ỏ ơ ộ ỷ ệ ứ ể ầ ẫ ộ ộ m t t l nh  h n nh ng v n là m t ph n đáng k  trong toàn b  các hình th c buôn bán

ườ ộ ọ ưỡ ừ ạ ạ ng i. Khi m t ng ườ ưở i tr ị ng thành b  đe d a, c ng ép hay l a g t làm m i dâm – hay

ế ụ ạ ộ ọ ị ị ườ ủ ạ ti p t c b  bu c làm m i dâm do b  đe d a – thì ng ạ ộ   i đó là n n nhân c a ho t đ ng

ườ ấ ả ụ ụ ụ ữ ể buôn ng i vì m c đích tình d c. T t c  nh ng ai tham gia vào quá trình tuy n d ng,

ố ượ ứ ể ấ ấ ậ ậ ụ ề ế ch a ch p, v n chuy n, ti p nh n hay giành l y đ i t ng vì m c đích này đ u là ng ườ   i

ộ ườ ườ ể ả ụ ụ ạ ph m t i buôn bán ng i. Buôn ng i vì m c đích tình d c cũng có th  x y ra bên trong

ả ế ụ ừ ợ ứ ẻ ạ ộ ộ ị ạ   ụ ữ ph m vi hình th c lao đ ng tr  n  khi ph  n  và tr  em gái b  ép bu c ph i ti p t c ho t

ấ ợ ữ ấ ạ ả ợ ừ ệ ể ậ ộ đ ng m i dâm vì nh ng kho n “n ” b t h p pháp xu t phát t ể    vi c v n chuy n, tuy n

ữ ẻ ậ ọ ộ ả ả ướ ầ ụ d ng, th m chí là “bán” h , và nh ng k  bóc l ọ t yêu c u h  ph i tr  tr c khi đ ượ ự  c t

14 | P a g e

ể ệ ầ ằ ộ ườ ầ ự ạ ộ ệ do. Cũng c n hi u rõ r ng vi c m t ng i ban đ u t ạ    nguy n tham gia ho t đ ng m i

ế ố ả ế ị ọ ị ế ộ dâm không ph i là y u t pháp lý có vai trò quy t đ nh: n u sau đó h  b  ép bu c hành

ị ừ ạ ề ặ ề ưỡ ề ể ọ ẫ ấ ạ ngh  vì b  l a g t v  m t tâm lý hay c ủ   ng ép v  th  ch t thì h  v n là n n nhân c a

ạ ộ ườ ầ ượ ữ ậ ợ ượ ị ị ho t đ ng buôn ng i và c n đ c nh n nh ng l i ích đ c nêu trong Ngh  đ nh th ư

ậ ở ạ ệ Palermo và các lu t s  t i hi n hành.

ử ụ ể ưỡ ộ ứ ả ợ ộ ng ép Ba là, lao đ ng tr  n ừ ợ. S  d ng các kho n n  làm m t hình th c đ  c

ọ ườ ượ ọ ộ hay đe d a. Thông th ng, hành vi này đ ừ ợ c g i là “lao đ ng tr  n ” hay “làm công tr ừ

ừ ị ậ ấ ỳ ượ ậ ị ợ n ” và t lâu đã b  lu t pháp Hoa K  nghiêm c m ­ đ c quy đ nh trong lu t pháp Hoa

ỳ ướ ư ế ị ị K  d ầ   i tên peonage theo ti ng Tây Ban Nha ­ và Ngh  đ nh th  Palermo cũng đã yêu c u

ạ ộ ự ứ ộ ườ ườ ư hình s  hóa ho t đ ng này nh  là m t hình th c buôn bán ng i. Ng ộ i lao đ ng trên

ế ớ ở ừ ợ ủ ữ ẻ ắ ạ ườ kh p th  gi ộ i tr  thành n n nhân c a lao đ ng tr  n  khi nh ng k  buôn ng i hay ch ủ

ấ ợ ề ệ ằ ắ ộ ườ ả ộ ị lao đ ng g n đi u ki n b t h p pháp r ng ng ộ   ặ i lao đ ng ph i m c nhiên ch u m t

ả ầ ợ ướ ứ ượ ệ ậ ườ ộ kho n n  ban đ u tr c khi chính th c đ c nh n vào làm vi c. Ng i lao đ ng cũng có

ệ ố ừ ợ ể ề ả ả ơ ộ ợ ộ ố ẳ   th  ph i gánh m t kho n n  do các h  th ng lao đ ng tr  n  truy n th ng h n. Ch ng

ư ở ướ ệ ạ ả ạ h n nh Nam Á, theo ị c tính có hàng tri u n n nhân b  buôn bán ph i làm vi c đ  tr ệ ể ả

ả ọ ợ ủ các kho n n  c a ông cha h .

ố ư ộ ự ạ ụ ợ ồ B n là, lao đ ng di c  làm công đ  tr  n

ố ớ ữ ư ệ ể ộ ề   ể ừ ợ. S  l m d ng các h p đ ng và đi u ấ ế ấ ộ ki n lao đ ng nguy hi m đ i v i nh ng lao đ ng di c  không nh t thi t c u thành hành

ườ ấ ợ ả vi buôn bán ng i. Tuy nhiên, các chi phí b t h p pháp và các kho n n  c a h ợ ủ ọ ở ướ   c n

ồ ườ ổ ứ ộ ườ ử ụ ộ ngu n, thông th ự ỗ ợ ủ ng có s  h  tr  c a các t ch c lao đ ng và ng i s  d ng lao đ ng ở

ướ ế ể ế ạ ừ ợ ườ n ẫ c đ n có th  là nguyên nhân d n đ n tình tr ng làm công tr n . Tr ợ ng h p này

ả ườ ớ ư ủ ệ ộ ộ ả x y ra ngay c  khi ng i lao đ ng làm vi c cho ch  lao đ ng v i t ắ   ộ  cách lao đ ng ng n

ươ ệ ạ ờ ạ h n trong các ch ng trình làm vi c t m th i.

ộ ộ ưỡ ệ ứ ặ ng b c đ c bi ữ t là nh ng ng ườ   i Năm là, nô l ệ ạ  t i gia ứ . M t hình th c lao đ ng c

ạ ị ắ ệ ễ ưỡ ọ ườ ộ lao đ ng t i gia b  b t làm nô l mi n c ệ ng, h  làm vi c trong môi tr ng không chính

ố ố ườ ữ ệ ớ ườ ơ th ng, cũng là n i sinh s ng và th ng không làm vi c cùng v i nh ng ng ộ   i lao đ ng

ườ ườ ệ ườ ộ ạ ỏ khác. Môi tr ng này th ng tách bi ữ t nh ng ng i lao đ ng t ộ ạ   i gia kh i xã h i, t o

ậ ợ ể ễ ề ể thu n l ệ i cho vi c bóc l ộ ưỡ t c ị   ng ép vì chính quy n không th  d  dàng ki m tra các đ a

ộ ở ữ ư ể ư ớ ữ ơ ố đi m thu c s  h u t ệ  nhân nh  v i nh ng n i làm vi c chính th ng. Các thanh tra và

ườ ộ ế ề ấ ườ ị ố ợ ượ ữ ị ng i lao đ ng cho bi t có r t nhi u tr ng h p b   m đau mà không đ c ch a tr , và

ộ ố ườ ụ ạ ạ ơ ị ợ ụ bi k ch h n, đó là tình tr ng l m d ng tình d c lan tràn, trong m t s  tr ng h p thì đây

15 | P a g e

ộ ệ ể ấ ạ ễ ưỡ ệ ủ có th  là d u hi u c a tình tr ng n  l mi n c ng.

ẻ ưỡ ầ ớ ả ổ ố ế ứ ch c qu c t ậ    và lu t ộ Sáu là,  lao đ ng tr  em c ng b c ứ .  Ph n l n c  các t

ướ ề ộ ố ạ ừ ẻ ể ậ ủ pháp c a các n ệ   c đ u th a nh n tr  em có th  tham gia vào m t s  lo i hình công vi c

ề ự ồ ề ệ ậ ầ ợ ộ m t cách h p pháp. Tuy nhiên ngày càng có nhi u s  đ ng thu n v  vi c c n xóa b ỏ

ữ ộ ẻ ệ ấ ẻ ạ ẻ ứ nh ng hình th c lao đ ng tr em t ồ ệ i t nh t. Vi c mua bán tr ừ  em và l a g t tr em

ị ưỡ ế ạ ơ ừ ợ ứ ộ ộ ộ khi n các em r i vào tình tr ng b  c ng b c lao đ ng hay lao đ ng tr  n  là m t trong

ứ ữ ẻ ộ ứ ủ ữ ạ ấ nh ng hình th c lao đ ng tr  em t ồ ệ i t nh t và cũng là nh ng hình th c c a n n buôn

ườ ộ ẻ ạ ộ ủ ể ạ ỏ ườ ấ ể ị ể ị ng i. M t tr  nh  có th  là n n nhân c a ho t đ ng buôn ng i b t k  đ a đi m b  bóc

ở ệ ủ ể ị ưỡ ữ ẻ ệ ấ ứ ồ ộ l t là đâu. Nh ng d u hi u c a vi c tr  em có th  b  c ộ ng b c lao đ ng bao g m c ả

ữ ườ ợ ẻ ư ị ộ ẻ ườ ữ nh ng tr ng h p mà tr em có v  nh  b  m t ng i không trong gia đình gi , mà

ữ ạ ậ ộ ườ ệ nh ng công vi c các em làm l i mang l ạ ợ i l ấ i ích v t ch t cho m t ng i khác không

ủ ộ ượ ự ọ ượ ờ thu c gia đình c a các em đó và không cho các em đ c l a ch n đ c r i đi. Các hành

ớ ạ ố ườ ầ ượ ổ ư ế ệ ộ đ ng đ i phó v i n n buôn ng i c n đ c b  sung nh ng không thay th  các bi n pháp

ề ố ạ ụ ẻ ẻ ạ ẳ ộ ố truy n th ng ch ng l ư i lao đ ng tr  em, ch ng h n nh  giáo d c. Tuy nhiên, khi tr  em

ệ ể ể ẻ ạ ữ ỏ ị ắ b  b t làm nô l ạ   ụ  thì không th  đ  nh ng k  l m d ng các em thoát kh i các hình ph t

ố ớ ự ằ ế ằ ử ữ ệ ạ   hình s  b ng cách thay th  b ng các bi n pháp x  lý hành chính đ i v i nh ng vi ph m

ẻ ộ ề v  lao đ ng tr  em.

ả ẻ ộ ấ ủ ể B y là, ệ  em có th  là m t d u hi u c a hành vi buôn bán .  Lính tr

lính tr  emẻ ự ượ ườ ấ ợ ụ ể ẻ ng i khi các l c l ằ   ử ụ ng vũ trang tuy n d ng hay s  d ng b t h p pháp tr  em – b ng

ệ ưỡ ụ ế ằ ậ ọ bi n pháp c ng ép, gian l n hay đe d a – nh m m c đích bi n các em thành lính tham

ặ ể ế ấ ộ ụ ụ ữ ặ ạ ộ gia chi n đ u ho c đ  bóc l ủ t lao đ ng ho c tình d c. Th  ph m gây ra nh ng v  buôn

ự ượ ủ ộ ổ ứ ặ ể bán này có th  là các l c l ng thu c chính ph , các t ự    ch c bán quân s  ho c các nhóm

ị ắ ị ắ ự ữ ế ề ẻ ẻ ằ phi n quân. Nhi u tr  em b  b t cóc b ng vũ l c và b  b t đi lính. Nh ng tr  em khác b ị

ệ ầ ớ ế ả ườ ư ệ ộ ầ ắ b t làm khuân vác, đ u b p, b o v , đ y t , ng ấ   i đ a tin hay gián đi p m t cách b t

ể ị ưỡ ữ ụ ế ệ ớ ợ h p pháp. Nh ng em gái có th  b  c ữ   ng ép k t hôn hay quan h  tình d c v i nh ng

ườ ớ ẻ ề ả ườ ị ạ ụ ng i lính là nam gi i. C  lính tr  em trai và gái đ u th ụ   ng xuyên b  l m d ng tình d c

ễ ệ ề ơ ị ườ ụ và có nguy c  cao b  lây nhi m các b nh truy n qua đ ng tình d c.

ụ ẻ ồ ỹ

Tám là,  buôn bán tr  em vì m c đích tình d c. ạ ộ ệ ẻ ế ả ố Qu c, UNICEF, có đ n hai tri u tr ụ   Theo Qu  Nhi đ ng Liên H p ợ   ươ   ng ạ  em ph i ho t đ ng m i dâm trong ngành th

ệ ướ ụ ạ ầ ố ế ề ư ắ ộ ị ị m i tình d c trên toàn c u. Các hi p c và ngh  đ nh th  qu c t ả    đ u b t bu c ph i

ự ệ ộ ụ ụ ẻ ươ ử ụ ạ hình s  hóa vi c bóc l t tình d c tr  em vì m c đích th ng m i. Hành vi s  d ng tr ẻ

ươ ị ậ ụ ư ạ ỳ ị ị em trong ngành th ng m i tình d c b  lu t pháp Hoa K , Ngh  đ nh th  Palermo và ở

16 | P a g e

ế ớ ố ấ ỳ ộ ạ ệ ấ các qu c gia trên toàn th  gi i nghiêm c m. Không có b t k  m t ngo i l hay lý gi ả ề  i v

ế ệ ả ộ ả ứ ẻ ạ ỏ văn hóa hay kinh t ể  xã h i nào có th  ngăn c n vi c gi i c u tr  em kh i tình tr ng b ị

ưỡ ứ ạ ườ ữ ụ ụ ậ ả c ụ ng b c tình d c. N n buôn ng i vì m c đích tình d c gây ra nh ng h u qu  vô cùng

ớ ẻ ữ ọ ổ ươ ả ề nghiêm tr ng v i tr  em, trong đó có nh ng t n th ng lâu dài c  v  sinh lý và tâm lý,

ậ ệ ả ồ ố ưỡ ệ b nh t t (g m c  HIV/AIDS), nghi n ma túy, mang thai ngoài ý mu n, suy dinh d ng,

ộ ẩ ế ử ể ẫ ị b  xã h i t y chay và có th  còn d n đ n t vong.

ộ ậ ơ ể ộ

Chín là, Buôn bán b  ph n trên c  th ệ ườ ươ ữ ủ ạ ọ ậ ơ ể. Buôn bán b  ph n trên c  th  liên quan ườ ớ   i v i ể i hay tuy n ch n ng ơ ng m i nh ng c  quan c a con ng ế đ n vi c buôn bán th

ắ ỏ ụ ơ ủ ọ m c đích c t b  và bán c  quan c a h .

ệ ừ ướ ừ ồ ướ ế ủ ớ ụ ữ ẻ Vi t Nam v a là n c ngu n v a là n c đ n c a nam gi i, ph  n  và tr  em b ị

ặ ệ ưỡ ặ ưỡ ụ buôn bán đ c bi ụ t là vì m c đích c ộ ng ép lao đ ng ho c c ng ép tình d c. Ở ệ    Vi t

ể ườ ạ Nam, có th  phân chia buôn bán ng i theo ba lo i hình khác nhau.

ưỡ ụ ữ ữ ệ ủ ế ừ ộ M t là, ng ép tình d c. c ụ  Nh ng ph  n  Vi t Nam ch  y u là t ỉ  các t nh phía

ả ậ ắ ố ể ế   ố B c sang Trung Qu c, Đài Loan, Hàn Qu c, Nh t B n, Malaysia và Singapore đ  k t

ấ ợ ẻ ể ạ ị hôn b t h p pháp và tr  em b  bán sang Campuchia làm gái m i dâm. Có hai ki u buôn

ụ ữ ể ế ụ ữ ị ổ ế ị ừ ứ ế ấ ị bán ph  n  đ  k t hôn ph  bi n: th  nh t, ph  n  b  bán, b  xui khi n, b  l a và đôi khi

ị ắ ớ ắ ủ ệ ữ ể ợ ườ là b  b t cóc mang sang biên gi i phía B c c a Vi t Nam đ  làm v  nh ng ng i đàn

ở ữ ẻ ở ố ố ượ ố ông s ng nh ng vùng xa xôi, h o lánh phía Nam Trung Qu c, s  khác đ c môi gi ớ   i

ữ ườ ừ ậ ả ứ ố ớ ế k t hôn v i nh ng ng i đàn ông t Đài Loan, Singapore, Nh t B n, Hàn Qu c; th  hai,

ụ ữ ị ạ ướ ể ấ ư ặ ph  n  b  buôn bán thông qua m ng l ữ   i "đ t hàng cô dâu qua th  tín" đ  l y nh ng

ườ ở ẫ ố ụ ữ ẻ ng i đàn ông ủ ế  qu c gia khác v n ch  y u là đàn ông châu Á. Ph  n  và tr  em Vi ệ   t

ị ụ ưỡ ụ ườ Nam b  bán sang các n ướ ở c châu Á vì m c đích c ng ép tình d c th ị ừ ạ ở   ng b  l a g t b i

ơ ộ ệ ả ạ ứ ở ị ớ ớ các c  h i vi c làm gi m o và b  bán cho các nhà ch a biên gi i v i Campuchia,

ộ ố ố ườ ướ ứ Trung Qu c và Lào, m t s  ng ị ư i sau đó b  đ a sang n ư c th  ba nh  Thái Lan và

ẻ ệ ở ị ộ ụ ụ Malaysia. Tr  em Vi t Nam các vùng nông thôn b  bóc l t tình d c vì m c đích th ươ   ng

ạ ả ộ ố ị ở m i, b  bu c ph i bán hàng rong trên ph  và đi xin ăn ố ớ  các thành ph  l n, các em th ườ   ng

ủ ữ ạ ườ ộ ạ ổ ứ ệ là n n nhân c a nh ng đ ng dây t i ph m có t ộ ố ẻ  ch c, m t s  tr  em Vi ạ   t Nam là n n

ụ ưỡ ủ ừ ợ ở ộ ộ ưở nhân c a các v  c ng ép lao đ ng và lao đ ng tr  n các nhà x ng quy mô gia đình.

ệ ủ ữ ụ ế ẻ Vi ữ   ị t Nam là đích đ n c a nh ng khách du l ch tình d c tr  em, theo báo cáo thì nh ng

ườ ế ừ ươ ậ ả ố ố ng i này đ n t ố  Nh t B n, Hàn Qu c, Trung Qu c, Đài Loan, V ng qu c Anh, Úc,

ạ ộ ỳ ượ ộ châu Âu và Hoa K , tuy nhiên ho t đ ng này không đ ẽ c cho là s  lan r ng.

17 | P a g e

ứ ạ ưỡ ứ ệ ướ ồ ủ Lo i hình th  hai là c ng b c lao đ ng ộ . Vi t Nam là n c ngu n c a nam gi ớ   i

ụ ữ ư ướ ủ ế ể ệ ấ và ph  n  di c  sang n ẩ   c ngoài đ  làm vi c, ch  y u thông qua các công ty xu t kh u

ộ ướ ẩ ộ ư ủ ế ở ướ lao đ ng nhà n ấ c và các công ty xu t kh u lao đ ng t nhân ch  y u các n c nh ư

ư ở ậ ả ố ố Malaysia, Đài Loan, Hàn Qu c, Trung Qu c, Nh t B n, cũng nh Thái Lan, Indonesia,

ộ ố ươ ố ộ ườ ơ V ng qu c Anh, C ng hòa Séc, Nga và Trung Đông, và m t s  ng i đã r i vào tình

ị ưỡ ạ ộ tr ng b  c ng ép lao đ ng.

ư ứ ẻ ạ ạ ị Lo i hình th  ba là tr  em b  bán đi làm con nuôi; lo i hình này dù ch a ph  bi ổ ế

ư ề ả nh ng luôn ti m tàng và có kh  năng gia tăng.

ữ ạ ườ ướ ệ ở ộ ố ỉ ấ ỉ Nh ng lo i hình buôn bán ng i này tr c đó ch  xu t hi n m t s  t nh biên

ớ ố ế ớ ố gi i qu c t v i Trung Qu c và Campuchia. Tuy nhiên, do giao thông ngày càng đ ượ ả   c c i

ệ ớ ớ ệ ủ ự ị thi n cùng v i các chính sách biên gi ở ặ i m   đ c bi ể t là s  phát tri n c a du l ch và

ươ ạ ộ ế ạ ườ ở ứ ạ ề ạ th ng m i đã khi n ho t đ ng buôn bán ng i tr  nên ph c t p và có nhi u lo i hình

ủ ạ ấ ơ ỉ ệ đa d ng h n, xu t hi n ệ ở ấ ả  t t c  các t nh thành c a Vi t Nam.

ố ượ ủ ạ ườ 2.1.3 Các nhóm đ i t ng là n n nhân c a buôn bán ng i

ề ệ ườ ụ ữ ẻ ộ ổ ừ ằ ỉ Nhi u quan ni m thông th ng cho r ng ch  có ph  n  tr  (trong đ  tu i t 15

ủ ớ ổ ườ ự ế ấ ỳ ạ ế đ n 35 tu i) m i là n n nhân c a buôn bán ng i. Song, trên th c t , b t k  ai cũng có

ể ở ủ ạ ườ ồ ớ th  tr  thành n n nhân c a buôn bán ng ả ụ ữ ẻ i bao g m c  ph  n , tr  em và nam gi i.

ố ượ ẻ ộ ở ươ Tr  em đang ngày càng tr  thành m t nhóm đ i t ễ ị ổ ng d  b  t n th ớ   ơ ng h n, v i

ụ ữ ữ ẻ ả ả ạ ổ ị nh ng n n nhân trung bình kho ng 10 tu i. Nhìn chung c  ph  n  và tr  em b  buôn bán

ụ ở ứ ư ư ể ặ ộ ọ ở ấ ề đ u có trình đ  giáo d c m c ch a hoàn thành ti u h c ho c ch a hoàn thành c p đ ộ

ọ ơ ở ế ụ ự ệ ổ ọ ố ạ trung h c c  s , trung h c ph  thông. Bên c nh đó là s  thi u h t các kinh nghi m s ng,

ạ ỹ ộ ủ các k  năng xã h i c a các n n nhân.

ụ ữ ẻ ị ừ ệ ườ ườ Ph  n  và tr  em b  buôn bán t Vi t Nam th ng là ng i Kinh, tuy nhiên trong

ườ ườ ể ố ế ằ ộ ườ ề nhi u tr ợ ng h p là ng ề i dân t c thi u s . Nhi u ý ki n cho r ng, ng ể   ộ i dân t c thi u

ườ ọ ố ấ ơ ị ở ữ ố s  là nhóm ng i có nguy c  ít b  buôn bán nh t vì h  s ng ẻ    nh ng vùng xa xôi, h o

ư ệ ư ậ ư ể ị ị lánh, có các hành vi di c  khác bi t, dù nh  v y nh ng khi các đ a đi m du l ch ngày càng

ượ ự ệ ậ ề ặ ị ể ố ủ ở ơ ộ đ ề c m  ra nhi u h n, s  bi t l p v  m t đ a lý c a các nhóm dân t c thi u s  cũng s ẽ

ổ ề ữ ả ố ế ộ ẽ ế ạ gi m xu ng và nh ng thay đ i v  kinh t xã h i s  khi n cho n n nhân buôn bán ng ườ   i

ể ố ẽ ộ ộ thu c nhóm dân t c thi u s  s  tăng lên.

ườ ượ ộ ệ ư ể ạ Buôn bán ng i luôn đ ả ủ c hi u nh  là m t h  qu  c a nghèo đói do đ i đa s ố

ụ ữ ữ ẻ ề ấ ừ ừ ị nh ng ph  n  và tr  em b  buôn bán đ u xu t phát t các vùng nông thôn và t các gia

ẹ ườ ộ ọ ụ ấ ấ ng có trình đ  h c v n th p, giáo d c gia đình

đình nông dân nghèo. Cha m  thông th 18 | P a g e

ư ượ ữ ề ề ả ấ ậ ặ kém. Nhi u gia đình còn g p ph i nh ng v n đ  nh  r ạ ự u chè, b o l c, tàn t t, cha m ẹ

ộ ố ề ạ ặ ị ườ ợ ơ đ n thân, ly d  ho c có cu c s ng không h nh phúc. Trong nhi u tr ng h p, thì ph  n ụ ữ

ị ắ ị ừ ữ ẻ ậ ẫ ạ ộ ườ tr  em đã b  l a g t, ép bu c th m chí b  b t cóc, tuy nhiên, v n có nh ng tr ợ   ng h p

ụ ữ ự ỡ ầ ụ ệ ể ậ ớ ẻ ph  n  và tr  em đã đi t nguy n v i m c đích đ  có thu nh p đ  đ n cho gia đình ở ạ    l i

ươ quê h ng.

ụ ữ ị ấ ợ ề ế ạ ặ Ph  n  b  buôn bán đ  k t hôn b t h p pháp, làm gái m i dâm ho c làm các công

ư ệ ố ệ ườ ổ ế ấ ở ạ ề vi c gi ng nh  nô l khác. Buôn bán ng i làm m i dâm ph  bi n nh t mi n Nam,

ụ ữ ủ ế ẻ ẻ ệ ạ ị ch  y u là buôn bán tr  em và ph  n  sang Campuchia. Tr  em bên c nh vi c b  buôn

ự ụ ệ ể ệ ị bán cho ngành công nghi p tình d c mà còn b  bán đ  đi ăn xin, làm giúp vi c, xây d ng,

ệ ệ ầ ộ ỏ ỏ ề   lao đ ng trong các doanh nghi p nh , làm vi c trong các h m m  hay trên tàu thuy n

ề ạ ườ ị ừ ữ ẻ ợ đánh cá. Bên c nh nhi u tr ng h p tr  em b  l a bán đoi khi cũng có nh ng gia đình bán

ộ ố ể ấ ủ ề ả ọ ọ ố con cái c a chính h  thông qua b n m i lái đ  l y ti n trang tr i cu c s ng gia đình.

ạ ớ ẫ ư ượ ứ N n buôn ng ườ ướ i h ng t ớ ố ượ i đ i t ng nam gi i v n ch a đ ộ   c nghiên c u m t

ệ ố ữ ấ cách rõ ràng và h  th ng, tuy nhiên, có nh ng báo cáo và bài báo đã cung c p thông tin v ề

ể ụ ứ ư ố ườ ố ớ ữ ộ hình th c tuy n d ng lao đ ng gi ng nh  buôn bán ng i đ i v i nh ng công nhân tham

ươ ề ẩ ấ ộ ớ ệ ộ gia vào các ch ng trình xu t kh u lao đ ng. Nhi u nam gi i tình nguy n đi lao đ ng ở

ướ ả ộ ụ ầ ả ả ị ượ n c ngoài ph i tr  m t kho n chi phí ban đ u cho các d ch v  và sau đó đ ể   c tuy n

ệ ạ ỏ ệ ằ vào làm vi c t i các nhà máy ở ướ  n ọ ờ c ngoài. H  r i kh i Vi t Nam b ng máy bay cùng

ấ ờ ợ ạ ữ ế ả ầ ớ v i các lo i gi y t h p pháp trong đó có c  visa ra vào. Tuy nhiên, h u h t nh ng công

ữ ề ệ ệ ợ ồ ọ nhân này không đ ượ ưở c h ng nh ng đi u ki n làm vi c ghi trong h p đ ng mà h  đã ký,

ọ ế ệ ơ ườ ư ọ ậ khi h  đ n n i thì công vi c th ề   ợ ng không nh  h  mong đ i; th m chí trong nhi u

ườ ề ươ ợ ọ ượ ả ố ề ươ ố ượ tr ng h p, ti n l ng h  đ c tr cũng không gi ng s  ti n l ng đã đ ế   c ký k t

ề ả ồ ợ ườ ờ ỏ ơ ế ợ ố ọ ồ ế trong h p đ ng. K t qu  là nhi u ng ể   i trong s  h  đã r i b  n i ký k t h p đ ng đ  đi

ấ ờ ợ ủ ọ ạ ư ệ ế ơ ơ ọ tìm vi c n i khác. Th  nh ng các gi y t h p pháp c a h  l i do công ty n i mà h  ký

ắ ữ ữ ậ ườ ư ồ ế ợ k t h p đ ng n m gi ọ ở  vì v y sau đó h  tr  thành nh ng ng ấ ợ i c  trú b t h p pháp và

ậ ứ ị ọ ị ắ ả ẩ ả ữ ụ ế luôn ph i l n tránh c nh sát. N u h  b  b t thì l p t c b  giam gi và tr c xu t. ấ Các công

ấ ẩ ộ ệ ế ầ ướ ụ ể ty xu t kh u lao đ ng Vi t Nam, h u h t là các công ty nhà n ứ   c có th  áp d ng m c

ứ ơ ị ườ ộ ậ phí cao h n m c phí mà lu t pháp quy đ nh, đôi khi ng ả ả i lao đ ng ph i tr  cho các công

ỹ ể ụ ứ ể ướ ệ ọ ế ty tuy n d ng m c phí lên đ n 10.000 đô­la M  đ  sang n ả   c ngoài làm vi c, h  ph i

ố ữ ạ ớ ữ ấ ả ợ ộ gánh nh ng kho n n  thu c lo i l n nh t trong s  nh ng công nhân châu Á làm vi c t ệ ạ   i

ướ ọ ễ ơ ừ ợ ế ộ ộ ị ưỡ n ạ c ngoài, khi n h  d  r i vào tình tr ng b  lao đ ng tr  n  và lao đ ng c ứ ng b c, và

19 | P a g e

ế ướ ọ ị ắ ế ằ ả ộ ớ ộ khi sang đ n n ậ c đ n, m t vài công nhân m i nh n ra r ng h  b  b t bu c ph i làm

ệ ệ ề ướ ượ ấ ượ ữ vi c trong nh ng đi u ki n d ẩ i chu n, đ c tr ả ươ  l ặ ng r t ít ho c không đ c tr ả

ượ ế ậ ậ ớ ợ ươ l ng và không đ c ti p c n v i kênh tr  giúp pháp lý đáng tin c y nào.

ườ ở ệ ệ ạ 2.2 Tình hình n n buôn bán ng Vi i t Nam hi n nay

ự ạ ạ ườ ở ệ 2.2.1. Th c tr ng n n buôn bán ng Vi i t Nam

ạ ộ ườ ứ ạ ễ ạ Ho t đ ng buôn bán ng i đang di n ra ngày càng đa d ng và ph c t p, nó gây ra

ơ ả ủ ữ ế ề ề ậ ả ọ ườ ạ nhi u h u qu  nghiêm tr ng vì xâm ph m đ n nh ng quy n c  b n c a con ng i nh ư

ề ự ề ự ự ề ể ể ả ạ ọ quy n t do di chuy n, quy n l a ch n, quy n ki m soát b n thân… Th c tr ng buôn

ườ ổ ế ự ừ ứ ể ấ ặ ố bán ng i có đ c đi m riêng theo t ng qu c gia, khu v c. Hình th c ph  bi n nh t là

ụ ữ ể ẻ ộ ụ ữ ụ ẻ buôn bán ph  n  và tr  em đ  bóc l t tình d c. Ngoài ra thì ph  n  và tr  em cũng b ị

ư ưỡ ụ ề ứ ộ buôn bán vì nhi u m c đích khác nh  c ệ   ng b c lao đ ng trong các ngành công nghi p

ư ạ ườ ự ệ ặ ỏ nh  khách s n, nhà hàng, công tr ng xây d ng, lâm nghi p, khai thác m  ho c nông

ệ ưở ấ ợ ứ ậ ấ nghi p, trong các công x ng cùng các hình th c nh n con nuôi b t h p pháp hay l y các

ủ ơ ể ậ ạ ườ ấ ổ ế ạ ộ ươ ộ b  ph n c a c  th . N n buôn ng i r t ph  bi n, là ho t đ ng th ạ ấ ợ   ng m i b t h p

ệ ộ ở ế ớ ạ ớ pháp và tr  thành ngành công nghi p t ứ i ph m l n th  ba trên th  gi i sau ma túy và mua

ạ ọ ộ ườ ượ ệ ỗ ỉ bán vũ khí, b n t c 32 t  USD m i năm thông qua vi c buôn

ạ ậ ườ ấ ả ứ ạ ớ và bán ng ị i r t ghê g m. N n nhân ph i h ng ch u

ế i ph m buôn ng i ki m đ iườ 5. H u qu  c a n n buôn ng ả ủ ề ươ ề ặ ữ ổ ị ạ ủ ụ ễ ọ nh ng t n th ng v  tâm sinh lý n ng n  do b  l m d ng hãm hi m, đe d a, kh ng b ố

ạ ủ ể ẫ ỉ ả ế ưở ế ế gia đình và có th  d n đ n cái ch t. Tác h i c a nó không ch   nh h ng đ n cá nhân mà

ưở ế ườ ủ ố ộ ả còn  nh h ả ng đ n c  môi tr ợ   ỗ ng xã h i và an ninh c a m i qu c gia. Theo Liên H p

ố ướ ả ạ ị Qu c ệ c tính, vào năm 2010 có kho ng 2,5 tri u n n nhân b  buôn bán trên toàn th  gi ế ớ   i

ố ủ ố ượ ố ươ đa s  là châu Á Thái Bình D ng. Theo các con s  c a ILO đ c th ng kê vào tháng 5

ụ ữ ẻ ệ ạ ố ị năm 2011, trong s  2,7 tri u n n nhân b  buôn bán có 80% là ph  n  và tr  em gái, 50%

ẻ ổ ị ư ế ủ ữ ổ ị

ệ ụ ự ế ả ộ ỉ làm nô l tình d c là kho ng 12 tu i

ụ ữ ệ ậ ở ị châu Á đã có kho ng 30 tri u ph  n  và tr  em b  buôn bán ỷ ừ th p k  v a qua

ườ ị ữ ụ ộ ỉ ạ n n nhân là tr  em ch a đ n tu i v  thành niên, tu i trung bình c a nh ng em gái b  bán ổ 6. N u ch  tính trong c p đ  khu v c thì trong vài ấ   7, con số  ẻ ả ữ   ế i b  buôn bán vì m c đích k t hôn, hay ép bu c làm nh ng này ch  tính riêng nh ng ng

ệ ẻ ạ ư ệ ệ ệ công vi c r m t nh  giúp vi c gia đình, làm nông nghi p hay làm vi c trong các nhà

5The Long View, Human Trafficking 2011, April 5, Ngu n: ồ http://www.justinlong.org

6 http://www.justinlong.org/2011/04/human­trafficking­2011/

ụ ữ

ẻ

ở

ủ

Đông Nam Á", Báo cáo c a UN 40(2), tr.34­37

7 Flamm, M.,2003 "Buôn bán ph  n  và tr  em  20 | P a g e

máy.

ằ ở ủ ể ồ ố N m ngay trung tâm c a ti u vùng sông Mekong (bao g m các qu c gia Vi ệ   t

ả ỉ Nam, Lào, Campuchia, Myanmar, Thailand cùng hai t nh Vân Nam và Qu ng Tây Trung

ừ ầ ữ ệ ở ấ ồ ố Qu c), t đ u nh ng năm 1990. Vi t Nam đã tr thành ngu n cung c p, là trung tâm

ể ở ộ ứ ộ ế ủ ạ ộ ể trung chuy n và m t m c đ  nào đó, là đi m đ n c a các ho t đ ng buôn bán ng ườ   i

ể ắ ắ ượ ấ ặ ố ủ ạ xuyên qu c gia. M c dù r t khó đ  n m b t đ c chính xác quy mô c a tình tr ng buôn

ườ ư ữ ệ ả ấ ị bán ng ạ   i do b n ch t phi pháp cũng nh  nh ng khó khăn trong vi c xác đ nh các ho t

ủ ư ấ ơ ướ ố ế ẫ ẳ ằ ộ đ ng c u thành c a nó nh ng các c  quan nhà n c và qu c t ạ   ị  v n kh ng đ nh r ng n n

ệ ụ ữ ở ẻ ủ ế ấ ầ ọ buôn ng ườ ở i Vi t Nam (ch  y u là buôn bán ph  n tr  em) r t tr m tr ng và ngày

ủ ệ ạ ẽ ớ ố ộ ự ặ ộ m t gia tăng. S  gia tăng nhanh chóng c a t n n này có liên quan ch t ch  t i t c đ  đô

ậ ủ ề ư ộ ị ế ệ ế th  hóa cũng nh  quá trình h i nh p c a n n kinh t Vi ớ ề t Nam v i n n kinh t ự    khu v c.

ướ ụ ữ ứ ụ ẻ ị Theo c tính chính th c, đã có hàng ch c ngàn ph  n  và tr  em b  bán sang Campuchia,

ố ồ ố ở Trung Qu c, H ng Kong, Ma Cao, Đài Loan và các qu c gia khác châu Úc, châu Âu và

ắ ỹ B c M .

ế ả ướ ụ ệ Trong giai đo n t ạ ừ ăm 2005 đ n năm n 2006, c  n ố   c phát hi n 568 v , 993 đ i

ộ ố ụ ữ ị ừ ụ ữ ẻ ạ ố ượ t ạ ng ph m t i buôn bán ph  n , tr  em. Trong s  1.518 n n nhân, s  ph  n  b  l a bán

ở ứ ổ ừ ụ ớ ố ượ ế ế l a tu i t ố ồ  18 đ n 35 chi m đa s , g m 511 v  v i 882 đ i t ng tham gia .So v iớ

ữ ẻ ủ ượ ệ ề ố ụ năm 2005, s  v  buôn bán phu n  và tr  em c a năm 2006 đ ơ   c phát hi n nhi u h n

8. T  năm 1998 đ n  ễ ọ

ố ố ượ ố ườ ị ạ ừ 72%; s  đ i t ng tăng 89% và s  ng i b  h i tăng 138% ế năm 2007

ườ ị ượ ể ế trên đ a ị c  n ả ướ  đã xác đ nh đ c ị c 33 tuy n, 139 đ a bàn tr ng đi m th ạ   ng di n ra ho t

ướ ư ệ ộ đ ng buôn bán ụ ữ ẻ  ph  n , tr  em ra n c ngoài ả ; đ a vào di n qu n lý 2.048 đ i t ố ượ  v iớ   ng

ố ượ ậ ụ ữ ẻ 654 đ i t ng có liên quan, l p danh sách 5 .746  ph  n  tr em b  ị buôn  bán ra n cướ

ụ ữ ẻ ặ ạ ị ươ ị ngoài; 7.940 ph  n  và tr  em ắ v ng m t lâu ngày t i đ a ph ng nghi đã b  bán. Theo báo

ươ ố ộ ạ ụ ữ ẻ ủ cáo c a ch ộ ng trình hành đ ng phòng ch ng t

ụ ữ ẻ ạ ạ ị ạ đo n giai đo n 2004­2010 có 4.793 n n nhân là ph  n  và tr  em b  mua bán

ượ ệ ả ứ ư ả ủ ệ ạ ố ạ đ c phát hi n, gi i c u nên ch a ph n ánh đúng s  n n nhân c a t i ph m buôn bán ph  n  và tr  em giai 9. Đây là số  ấ    n n này. R t

ố ượ ề ấ ụ ữ ẻ ở ứ nhi u các báo cáo khác cũng cho th y s  l ng mua bán ph  n  và tr  em m c báo

ườ ỉ ạ ự ế ạ ạ ộ đ ng. Th ế ng   tr c   Ban  ch   đ o  130/CP   ra   K   ho ch  38/BCA  (2005),   K   ho ch  s ố

ố ổ ỉ ạ ề ộ ố ượ ạ 61/BCA 92008) ch  đ o toàn qu c t ng đi u tra, rà soát t i ph m và các đ i t ng khác

ị

ự

ệ

ạ

ả

ố

ộ

ụ ữ

ẻ

ạ

ồ

t Thu, Th c tr ng và gi

i pháp phòng ch ng t

i ph m buôn bán ph  n  và tr  em, 13/1/2008. Ngu n

8 Phan Th  Vi http://thongtinphapluatdansu.wordpress.com/2008/01/13/1241­5/

ị

ệ

ự

ạ

ả

ố

ộ

ụ ữ

ẻ

ạ

ồ

t Thu, Th c tr ng và gi

i pháp phòng ch ng t

i ph m buôn bán ph  n  và tr  em, 13/1/2008. Ngu n

9 Phan Th  Vi http://thongtinphapluatdansu.wordpress.com/2008/01/13/1241­5/ 21 | P a g e

ườ ụ ữ ẻ ạ ị ế có liên quan đ n buôn bán ng i, tình hình n n nhân là ph  n , tr  em b  buôn bán tr  v ở ề

ạ ậ ạ ậ ộ ồ tái hòa nh p c ng đ ng giai đo n 1998­ 2008, qua đó đã l p danh sách 7.035 n n nhân b ị

ướ ụ ữ ẻ ặ ắ ạ ị ươ ị bán ra n c ngoài, 22.000 ph  n , tr  em v ng m t lâu ngày t i đ a ph ng nghi b  buôn

ẻ ệ ụ ữ bán, 17.217 tr  em Vi t Nam cho ng c ngoài làm con nuôi, 251.492 ph  n  Vi

ế ớ ự ừ ế ể ạ ấ Nam k t hôn v i ng ườ ướ i n c ngoài

ự ở ề ở ộ ệ ồ ờ ỗ ợ ạ ị ườ ướ ệ   i n t 10... đ  xây d ng k  ho ch phòng ng a và đ u tranh ư ị  c ng đ ng dân c . tr  v , hi n đang ngăn chăn, k p th i h  tr  n n nhân b  buôn bán t

ả ự ệ ế ươ ừ ế Theo Báo cáo k t qu  th c hi n ch ng trình 130/CP t năm 2005 đ n 2010 có

ụ ữ ẻ ụ ầ ả ị 4.300 ph  n  tr  em b  mua bán. Riêng 6 tháng đ u năm 2009 đã x y ra 191 v  trong đó

ụ ữ ẻ ấ ổ ị có 417 ph  n  tr ố ạ    em b  buôn bán. Cũng theo báo cáo trên cho th y trong t ng s  n n

ự ở ề ở ề ườ ả ứ ạ nhân thì trên 60% n n nhân buôn bán t tr  v , 19% tr  v  qua con đ ng gi i c u, 21%

ườ ố ụ ả ổ ố qua con đ ng trao tr . Trong đó có 60% t ng s  v  mua bán sang Trung Qu c, 11%

ố ạ ể ế ể ế sang Campuchia, s  còn l i sang Lào qua tuy n hàng không, tuy n bi n đ  bán ra m t s ộ ố

ướ ị ươ ề ạ ạ ả ơ n c khác. Đ a ph ả   ấ ng x y ra tình tr ng trên nhi u nh t là Hà Giang, L ng S n, Qu ng

11.

ệ ắ ộ Ninh, Hà N i, Ngh  An, Lai Châu, B c Giang

ớ ự ượ ố ợ ộ ộ ỉ ạ ố ộ B  Qu c phòng đã ch  đ o B  đ i Biên phòng ph i h p v i l c l ng Công an

ươ ổ ứ ề ả ạ ị ỉ ớ ị các đ a ph ng t ch c đi u tra, kh o sát t i đ a bàn các t nh biên gi ố   i giáp Trung Qu c,

ạ ộ ị ị Campuchia và Lào, qua đó đã xác đ nh 115 xã n i biên có n n nhân b  buôn bán, 6.678

ườ ụ ữ ẻ ả ồ ớ ỏ ơ ư ng i (bao g m ph  n , tr  em và c  nam gi i) đi kh i n i c  trú không rõ nguyên nhân,

ườ ơ ở ạ ị ị trong đó có 4.678 ng i nghi b  buôn bán, bên c nh đó xác đ nh 249 c  s  kinh doanh nhà

ạ ườ ở ạ ộ ể ệ ệ ạ ố hàng, khách s n, vũ tr ng... ạ    phía ngo i biên đ i di n có bi u hi n ho t đ ng m i

ọ ộ ứ ủ ạ ơ ạ ườ ế ấ dâm và là n i ch a ch p n n nhân c a b n t i ph m buôn bán ng ờ   i. Tính đ n th i

ố ợ ớ ơ ộ ộ ể ỉ ứ   đi m báo cáo (tháng 5/2010) B  đ i Biên phòng các t nh, đã ph i h p v i c  quan ch c

ủ ả ứ ậ ạ ạ ố năng c a Trung Qu c, Lào, Campuchia gi ế i c u 201 n n nhân, ti p nh n 718 n n nhân

ướ ả ỗ ợ ủ ế ậ ố ộ ồ do các n c trao tr (ch  y u là Trung Qu c), h  tr  tái hòa nh p c ng đ ng cho 240

ụ ữ ự ở ề ủ ụ ố ố ỉ ph  n  t tr v . Hoàn ch nh th  t c bàn giao cho phía Trung Qu c 138 trong s  384

ườ ướ ề ổ ứ ạ ẩ ượ ng i do n c ngoài đ y v . T  ch c xác minh 561 trên 780 n n nhân đ c gi ả ứ   i c u,

ạ ượ ả ả ụ ả ờ xác minh 524 trên 718 n n nhân đ c trao tr  đ m b o th i gian và thông tin ph c v ụ

12.

ướ

ẻ

ị

c ngoài, 22/9/2011. Ngu n:

ồ http://www.baomoi.com/Home/HinhSu/danviet.vn/22000­

10 22.000 tr  em b  bán ra n phu­nu­tre­em­nghi­bi­ban­ra­nuoc­ngoai/7031537.epi

ể ậ

ứ

11 Tuy n t p báo cáo sinh viên nghiên c u Đà Năng 2010, tr.411­412

ố

ụ ữ

ẻ

ồ

12 Phòng ch ng buôn bán ph  n  và tr  em. Ngu n:  http://www.molisa.gov.vn/news/detail/tabid/75/newsid/48189/seo/Phong­chong­buon­ban­phu­nu­tre­em­Thuc­trang­ va­giai­phap/language/vi­VN/Default.aspx 22 | P a g e

ấ ộ ỗ ợ ạ ạ công tác đ u tranh khám phá t i ph m và h  tr  n n nhân

ủ ế ở ị ạ ộ ệ ậ ớ ụ ữ ẻ Ho t đ ng buôn bán ph  n  tr  em t p trung ch  y u đ a bàn bi n gi i. Trong

ụ ệ ị ớ ớ ệ ố s  các  v  vi c  b  phát hi n, biên gi t – Trung là  50% còn biên gi i Vi i  Vi t –

ả ụ ữ ị ế ạ ạ ầ ướ Campuchia là kho ng 10% ệ ở ệ 13. H u h t ph  n  b  bán làm gái m i dâm t i các n c Trung

ộ ố ướ ậ ố Qu c, Thái Lan, Campuchia, Singapore, Malaysia th m chí sang m t s  n c châu Âu

ư ứ nh  CHLB Đ c, CH Séc…

ệ ủ ủ ạ ệ ơ Theo báo cáo c a các c  quan đ i di n c a Vi t Nam t ạ ướ i n c ngoài, trong 5 năm

ừ ự ế ế ế ạ ạ ơ (t ỏ   ệ  năm 2005 đ n 2010), các c  quan đ i di n ngo i giao đã ti n hành tr c ti p ph ng

ủ ụ ầ ế ỗ ợ ồ ươ ấ ấ ấ v n và làm các th  t c c n thi t, c p gi y phép thông hành và h  tr  h i h ng cho trên

ề ướ ạ ề ấ ố ị 500 n n nhân b  buôn bán v  n

ườ ườ ượ ườ ữ ng i), Malayxia (120 ng i), Campuchia (73 ng i này đ c gi i) ả   i

ữ ợ c, trong đó nhi u nh t là Nam Ninh ­ Trung Qu c (157 ườ 14... Nh ng ng ở ạ ệ ạ ủ ứ ơ ứ c u qua nh ng đ t truy quét t n n c a các c  quan ch c năng s  t i, qua thông tin do

ơ ướ ặ ự ế ệ ạ ơ ờ các c  quan trong n ấ c cung c p ho c t ỡ  đ n C  quan đ i di n nh  giúp đ .

ủ ở ộ ươ ố ộ ỉ Theo báo cáo c a S  Lao đ ng – Th ng binh và Xã h i các t nh, thành ph , tính

ụ ữ ẻ ị ố ạ ế đ n tháng 5/2010 s  n n nhân là ph  n , tr em b  buôn bán t ừ ướ  n c ngoài tr ở ề    v  là

ườ ạ ợ ố ự ở ề ượ ả ứ 3.190 tr ng h p, trong s  đó 60% n n nhân t tr  v , 25% đ c gi ế   i c u, 15% ti p

ở ề ứ ạ ậ ố ượ ỗ ợ ạ nh n chính th c. Trong s  3.190 n n nhân tr  v  có 2.532 n n nhân đ c h  tr  tâm lý,

ỗ ợ ứ ấ ỏ ườ ợ khám s c kh e và cung c p thông tin, chính sách h  tr ; có 1.037 tr ạ ng h p n n nhân

ượ ỗ ợ ọ ề ừ ậ ồ ậ nh n đ ộ c kinh phí h  tr  tái hoà nh p c ng đ ng và h  tr  h c ngh  t ồ  ngu n ngân

ườ ợ ạ ủ ụ ủ sách c a nhà n ng h p còn l i đang trong quá trình làm các th  t c chi h ỗ c

ợ ậ ự ỗ ợ ừ ạ ợ ố ướ ỗ ợ ướ 15, các tr ườ tr , ngoài ra còn có các tr ng h p n n nhân không mu n nh n s  h  tr  t nhà n c.

ấ ằ ữ ố ườ ứ ạ Nh ng con s  trên cho th y r ng, buôn bán ng i đang ngày càng ph c t p. Buôn

ườ ượ ộ ệ ả ủ ữ ư ể ạ ị bán ng i luôn đ c hi u nh  là m t h  qu  c a nghèo đói do nh ng n n nhân b  buôn

ề ấ ừ ừ bán đ u xu t thân t các vùng nông thôn và t các gia đình nông dân nghèo, cha m ẹ

ườ ộ ọ ấ ấ ụ ữ ề ấ ấ th ộ   ng có trình đ  h c v n r t th p, giáo d c gia đình kém, hay có nh ng v n đ  xã h i

ư ượ ạ ự ế ậ ẹ ơ ặ ị nh  r u, chè, b o l c gia đình, khuy t t ộ ố   t, cha m  đ n thân, ly d  ho c có cu c s ng

ạ không h nh phúc.

ạ ườ ụ ữ ẻ ữ ế ầ ơ ỉ ủ N n nhân c a buôn bán ng i vì th  không đ n thu n ch  là nh ng ph  n  tr  mà

ụ ữ

ẻ

ố

13  Phòng ch ng buôn bán ph  n  và tr  em. Ngu n:

ồ http://www.molisa.gov.vn/news

ụ ữ

ẻ

ố

14 Phòng ch ng buôn bán ph  n  và tr  em. Ngu n:

ồ http://www.molisa.gov.vn/news

ổ

ế

ự

ề

ệ

ươ

ng trình 130/CP (2005­2010). Ngu n:

ồ http://ldtbxh.danang.gov.vn

15 T ng k t 5 năm th c hi n đ  án 3 ch 23 | P a g e

ề ằ ỉ ườ ợ ườ ụ ữ ở ữ ứ nhi u nghiên c u ch  ra r ng tr ị ng h p b  bán th ng là nh ng ph  n ộ ổ    trong đ  tu i

ấ ỳ ể ị ẻ ừ t ế  15 cho đ n 35 tu i ổ 16, và b t k  ai cũng có th  b  buôn bán. Tr  em đang ngày càng tr ở

ộ ố ượ ộ ổ ươ ủ ẻ ơ ị ng h n, đ  tu i trung bình c a tr  em b  buôn ễ ị ổ ng d  b  t n th

ộ ố ườ ủ ế ư ẻ ị ợ   ng h p

ụ ữ ề thành m t nhóm đ i t bán là 10 tu iổ 17. Ch  y u tr  em b  buôn bán là các bé gái nh ng trong m t s  tr ộ ẻ ạ l ụ   ị i là bé trai. Nhìn chung ph  n  và tr  em b  buôn bán đ u không có trình đ  giáo d c

ư ọ ế ể ế ụ ơ ở ệ ặ ọ ổ ố cao, ch a h c h t ti u h c ho c ph  thông c  s , thi u h t các kinh nghi m s ng và các

ạ ạ ộ ộ ộ ố ộ ở ệ ỹ k  năng xã h i. Bên c nh nhóm n n nhân thu c dân t c đa s  (dân t c Kinh) Vi t Nam

ộ ố ượ ể ố ở ớ ồ ộ ớ thì cũng có m t s  l ng l n các đ n bào dân t c thi u s các vùng biên gi i, vùng sâu,

ơ ị ọ ở ấ ữ vùng xa. Đây là nhóm có nguy c  b  buôn bán cao nh t vì h ơ ẻ  nh ng n i h o lánh, bi ệ   t

ề ị ộ ế ấ ộ ớ ộ ố ượ ậ l p v  đ a lý, trình đ  kinh t , xã h i th p kém. Nam gi i cũng là m t đ i t ị ng b  mua

ụ ể ề ố ượ ư ứ ề ọ ị bán dù ch a có nhi u công trình nghiên c u c  th  v  đ i t ng này. H  b  bán d ướ   i

ể ụ ứ ấ ẩ ộ ướ hình th c tuy n d ng lao đ ng xu t kh u ra n c ngoài.

2.2.2. Nguyên nhân buôn bán ng iườ

ụ ữ ậ ẻ ớ ị ụ ề Tr  em, ph  n  th m chí là nam gi i b  buôn bán vì nhi u m c đích khác nhau nh ư

ấ ợ ế ạ ợ ệ ụ ệ làm gái m i dâm và k t hôn (h p pháp và b t h p pháp), làm nô l tình d c, giúp vi c, ăn

ệ ề ệ ậ ầ ỏ xin, làm vi c trong các nhà máy, khu công nghi p, h m m , tàu thuy n đánh cá th m chí

ẻ ể ề ườ ụ ữ ẻ ợ buôn bán tr  em đ  làm con nuôi. Trong nhi u tr ị ừ ạ   ng h p, ph  n  và tr  em b  l a g t,

ị ắ ề ậ ộ ườ ụ ữ ẻ ợ ép bu c, th m chí b  b t cóc. Tuy nhiên, có nhi u tr ng h p ph  n  hay tr  em ra đi t ự

ỡ ầ ụ ệ ể ậ ớ ở ươ nguy n v i m c đích là đ  có thu nh p đ  đ n cho gia đình quê h ng.

ữ ộ ướ ầ ằ ặ ầ ườ M t trong nh ng b c ban đ u c n làm nh m ngăn ch n buôn bán ng i là xem

ư ấ ỳ ủ ữ ạ ộ ổ ứ xét nh ng nguyên nhân c a nó. Nh  b t k  hành vi ph m t i có t ch c nào, Buôn bán

ườ ả ề ườ ế ợ ữ ng i x y ra do nhi u nguyên nhân, th ng là k t h p. Nh ng nguyên nhân này có th ể

ượ ạ ộ Ở đ c phân lo i theo m t vài tiêu chí. ự    đây, chúng tôi xin phân chia làm nguyên nhân tr c

ề ẩ ế ti p, nguyên nhân ti m  n và nguyên nhân sâu xa.

ế ị ủ ự ủ ế ế ữ Nguyên nhân tr c ti p liên quan đ n nh ng quy t đ nh c a cá nhân hay c a gia

ị ả ọ ưở ở ướ ộ ố ố ơ ơ ộ ế đình h  do b   nh h ng b i mong c có cu c s ng t ệ   t h n, tìm ki m các c  h i vi c

ư ượ ữ ề ấ ủ   ả thân n n nhân c a ạ làm, và nh ng v n đ  cá nhân nh  r ệ u chè và nghi n ma tuý. B n

ứ

ệ

ấ

ộ ở ệ

ả

ợ

ộ Di dân và B o tr  xã h i

Vi

t Nam trong

ạ ờ ỳ

ế ớ

16Lê B ch D ng, Khu t Thu H ng, Vi n nghiên c u phát tri n xã h i,  ươ ộ ng th i k  quá đ  sang kinh t

ồ  th  tr

ế ị ườ (2008),  NXB Th  gi

ể i, tr.209

ứ

ệ

ể

ồ

ộ ở ệ

ả

ợ

ộ Di dân và B o tr  xã h i

Vi

t Nam trong

ạ ờ ỳ

ế ớ

17 Lê B ch D ng, Khu t Thu H ng, Vi n nghiên c u phát tri n xã h i,  ấ ươ ộ th i k  quá đ  sang kinh t ng

th  tr

ế ị ườ (2008),  NXB Th  gi

i, tr.209

24 | P a g e

ườ ủ ộ ườ ộ ờ ế ổ buôn bán ng i là ch  đ ng tìm con đ ế ng thay đ i cu c đ i, ki m k  sinh nhai. Không

ườ ủ ứ ẹ ợ ọ ít tr ố   ng h p cha m  hay gia đình bán con gái cho các ch  nhà ch a thông qua b n m i

ứ ề ẻ ặ ấ ớ ị lái. R t nhi u tr  em b  bán là con gái l n ho c con th  hai trong các gia đình, và các em

ệ ả ế ặ ẹ ườ ề ế ả ớ ề đ u ph i gánh trách nhi m kinh t n ng n . Lòng hi u th o v i cha m  th ng đ ượ   c

ự ẻ ế ề ấ ộ ườ ụ ữ xem là đ ng l c khi n nhi u ph  n  và tr  em d n thân   vào con đ ạ   ng làm gái m i

dâm.

ề ẩ ệ ả ữ ề ưở ế ị ữ ế Nguyên nhân ti m  n là nh ng đi u ki n  nh h ng đ n nh ng quy t đ nh cá

ư ạ ự ứ ụ ầ ấ ị ị nhân   nh   b o   l c   gia   đình,   nhu   c u   có   các   d ch   v   nh t  đ nh   và   các   hình   th c   lao

ộ ố ờ ố ự ấ đ ngộ M t s  khu v c nông thôn, vùng sâu, vùng xa, đ i s ng nhân dân còn r t khó khăn, dân

ọ ở ề ấ ả ặ ệ ị ụ ữ ẻ trí th p, nhi u ph  n , tr  em và gia đình h trong hoàn c nh đ c bi t khó khăn, b  lôi

ệ ế ố ở ườ cu n vào quá trình tìm ki m công vi c làm ị  đô th  hay ở ướ  n c ngoài. Buôn bán ng i luôn

ượ ộ ệ ụ ữ ả ủ ư ữ ẻ ể ạ ố đ ề   c hi u nh  là m t h  qu  c a nghèo đói do đ i đa s  nh ng ph  n  và tr  em đ u

ấ ừ ừ ẹ xu t phát thân t các vùng nông thôn và t các gia đình nông dân nghèo. Cha m  thông

ườ ộ ọ ụ ề ấ ặ ấ th ả   ng có trình đ  h c v n th p; giáo d c gia đình kém. Nhi u gia đình còn g p ph i

ư ượ ữ ề ấ ậ ẹ ơ ặ ị nh ng v n đ  nh  r ạ ự u chè, b o l c, tàn t ộ ố   t, cha m  đ n thân, ly d  ho c có cu c s ng

ể ấ ạ ế ề ế ế không h nh phúc. Dân trí th p, không hi u bi ệ t, đi u ki n kinh t khó khăn khi n các

ễ ị ụ ỗ ướ ạ n n nhân d  b  d  d , lôi kéo và bán ra n c ngoài.

ề ẩ ẽ ớ ự ệ ế ặ ố Nguyên nhân tr c ti p và ti m  n có m i quan h  ch t ch  v i mô hình kinh t ế

ụ ứ ề ầ ầ ầ ơ ươ ư ạ cung­c u toàn c u, n i các cá nhân đáp  ng nhu c u v  tình d c th ng m i nh  mãi

ư ự ữ ộ ợ dâm và khiêu dâm, và lao đ ng không h p pháp trong nh ng khu v c nh  nhà máy, m ỏ

ậ ơ ể ầ ố ợ ộ than, nhà hàng và ch  ph , và mua bán các b  ph n c  th . Nhu c u đó tăng t ỷ ệ ớ ự   v i s l

ể ủ ầ ế ớ ế ệ phát tri n c a h u h t các ngành công nghi p trên th  gi i.

ế ố ế ộ Nguyên nhân sâu xa có liên quan đ n nhân t ế   ư  kinh t ­xã h i nh  nghèo đói, thi u

ị ệ ố ử ẳ ệ ơ ộ ọ ậ c  h i h c t p và v êc làm, phân bi ấ t đ i x , và b t bình đ ng gi ề ớ  Trong đi u ki n kinh i.

ố ế ậ ộ ờ ố ề ẫ ế ế ị ườ t  th  tr ng và h i nh p qu c t , nhi u mâu thu n trong đ i s ng kinh t ộ ả  ­ xã h i n y sinh,

ộ ả ấ ạ ấ ưở ủ nh t là phân hoá giàu nghèo, tình tr ng th t nghi p. ệ  Do tác đ ng  nh h ề ế   ng c a nhi u y u

ộ ạ ư ồ ệ ạ ư ạ ộ ướ ố ấ t x u nh  các lu ng văn hoá đ c h i, các t n n xã h i nh  m i dâm, ma tuý trong n c và

ọ ộ ạ ướ ố ớ ộ ự khu v c; b n t i ph m trong n c móc n i v i t ạ i ph m ng ườ ướ i n c ngoài khai thác l ợ   i

ạ ộ ề ể ệ ạ ề ế ụ d ng các đi u ki n này đ  ho t đ ng ph m t ộ Chính đi u này đã khi n các cá nhân tr i. ở

ủ ạ ườ ữ thành n n nhân c a buôn bán ng ệ ố   i. Ngoài ra, nh ng nguyên nhân sâu xa còn do h  th ng

ư ề ệ ế ộ ổ ị ị ượ ả b o v  xã h i và pháp lý y u kém cũng nh  n n chính tr  không  n đ nh đ ể ệ   c th  hi n

ế ộ ộ ứ ộ ộ ữ rõ qua ch  đ  đ c tài, tham nhũng hay nh ng xung đ t vũ trang. Trên m c đ  qu c t ố ế   ,

25 | P a g e

ấ ạ ể ở ố ệ ậ ạ ế ườ ư ế vi c th t b i đ  nh n d ng, kh i t ọ  và k t án b n buôn ng ữ i cũng nh  nh ng y u kém

ệ ố ệ ả ớ ố ế ứ ứ ữ ế trong h  th ng b o v  biên gi i qu c t và thi u ch ng c  pháp lý là nh ng tác nhân có

ủ ự ườ ợ l i cho s  gia tăng c a buôn bán ng i.

ế ượ ặ ố Cu i cùng, m c dù các chi n l ề c thông tin v  Buôn bán ng ườ ượ i đ ổ ế   c ph  bi n

ề ệ ượ ủ ư ứ ầ ậ ẫ ộ ồ ư ộ r ng rãi nh ng c ng đ ng v n ch a có đ y đ  nh n th c v  hi n t ng này. Do các

ố ữ ệ ề ả ả ạ nhân t ế    này, nh ng n n nhân ti m năng không có kh  năng b o v  chính mình và ti p

ẩ ưở ụ ượ ụ ị ấ ụ ả ụ t c “tiêu th ” s n ph m và h ng th  các d ch v  đ ạ   c cung c p thông qua các ho t

ế ườ ộ ố ộ đ ng liên quan đ n buôn bán ng i. N ữ h ng cán b  làm công tác phòng ch ng buôn bán

ườ ề ế ự ầ ứ ề ậ ọ ế ng i còn nhi u thi u sót. Nh n th c v  tính nghiêm tr ng, s  c n thi ệ   t và trách nhi m

ả ườ ố ộ ụ ữ ẻ ạ ở ề ấ ỷ ả ph i tăng c ng phòng, ch ng t i ph m buôn bán ph  n , tr  em nhi u c p u  Đ ng,

ừ ế ể ề ạ ấ ố   chính quy n, Ban ngành, đoàn th  còn h n ch . Công tác phòng ng a, đ u tranh ch ng

ụ ữ ẻ ư ượ ạ ể ệ ồ ộ ộ t i ph m buôn bán ph  n , tr  em ch a đ c tri n khai m t cách toàn di n, đ ng b ; s ộ ự

ố ợ ẽ ơ ế ổ ứ ộ ự ữ ế ặ ơ ứ ph i h p gi a các c  quan ch c năng thi u ch t ch , c  ch  t ệ    ch c b  máy th c hi n

ứ ư ầ ố ộ ạ ườ ề ch a đáp  ng yêu c u phòng ch ng t i ph m buôn bán ng i. Công tác truy n thông

ứ ề ậ ườ ợ ụ ườ nâng cao nh n th c v  buôn bán ng i và các hành vi l i d ng buôn bán ng ư i ch a sâu

ệ ể ệ ố ạ ỡ ườ ư ượ ắ s c tri t đ , h  th ng giúp đ  các n n nhân buôn bán ng i còn ch a đ ở ộ c m  r ng.

ữ ế ề ườ ở ạ Đó là nh ng nguyên nhân chính khi n cho nhi u ng i tr ủ    thành n n nhân c a

buôn bán ng i.ườ

ậ ườ ở ệ ả ủ ạ 2.2.3. H u qu  c a n n buôn bán ng Vi i t Nam

ủ ạ ể ố ộ ề ự ạ Dù không th  th ng kê toàn b  v  quy mô và th c tr ng c a n n buôn bán ng ườ   i

ộ ự ề ả ư ề ấ ưở ả ủ ữ ư ậ nh ng đ u có m t s  nh t trí chung v   nh h ố   ng cũng nh  nh ng h u qu  c a nó đ i

ế ớ ố ượ ạ ấ ầ ớ v i các qu c gia trên th  gi i, vì đây đ c coi là v n n n toàn c u. Buôn bán ng ườ ể  i đ

ả ọ ạ ậ l ề i h u qu  đa chi u nghiêm tr ng.

ố ớ ả ạ ­Đ i v i b n thân n n nhân

ả ộ ưở ố ề ặ ứ ạ ộ ỏ ớ ị M t là,  nh h ầ ng đ i v  m t s c kh e, m t ph n trăm l n các n n nhân b  buôn

ượ ứ ặ ệ ệ ạ ị bán đ c c u thoát (đ c bi ệ   t là các n n nhân b  bán làm vi c trong ngành công nghi p

ụ ư ề ệ ễ ị ườ tình d c) b  nhi m HIV/AIDS, cũng nh  các b nh lây truy n qua đ ệ   ụ ng tình d c và b nh

ả ưở ỏ ớ ạ ề ặ ứ ữ ể ộ ữ lao. Nh ng  nh h ạ   ng v  m t s c kh e v i n n nhân có th  là do nh ng hành đ ng b o

ươ ữ ứ ứ ế ả ậ ấ ự l c dã man làm gãy x ế   ng, m t kh  năng nh n th c. Nh ng bi n ch ng liên quan đ n

ề ề ạ ấ ậ ự ệ ế ề ẫ ấ ộ vi c phá thai, các v n đ  v  d  dày, sút cân, ch y r n, s  phi n mu n d n đ n mu n t ố ự

ệ ượ ạ ự ố ạ ị ấ ệ ặ ằ sát, nghi n r u và nghi n ma túy. Đa s  n n nhân đã b  t n công b ng b o l c ho c b ị

26 | P a g e

ưỡ ả ự ệ ầ ớ ụ ứ ệ ặ ố ỏ c ệ   ng b c quan h  tình d c và ph n l n trong s  đó g p ph i s  m t m i, có các tri u

ề ề ạ ề ầ ứ ư ủ ệ ả ạ ấ ề   ch ng v  th n kinh, các v n đ  v  d y dày, đau l ng, ch y m  âm đ o, các b nh truy n

ư ổ ử ụ ễ nhi m ph  khoa, ung th  c  t cung...

ữ ạ ổ ươ ề ặ ườ Bên c nh nh ng t n th ể ấ ng v  m t th  ch t, buôn bán ng ạ   i còn gây ra cho n n

ổ ươ ể ệ ứ ề ề ậ ạ ọ ữ nhân nh ng t n th ng nghiêm tr ng v  tâm lý, phát tri n l ch l c v  nh n th c và

ườ ể ạ ụ ồ ừ ữ ứ ệ ấ ươ th ng đ  l ễ i nh ng di ch ng vĩnh vi n lâu dài. Vi c ph c h i t các ch n th ế   ng, n u

ấ ả ờ ả có cũng ph i m t c  đ i.

ườ ủ ạ ườ ủ ạ ộ Buôn bán ng ề i vi ph m quy n c a con ng i c a n n nhân m t cách nghiêm

ề ọ ượ ố ề ự ề ượ ả ỏ ọ ư tr ng nh  quy n đ c s ng, quy n t do và quy n đ c gi ứ   i phóng kh i m i hình th c

ệ ủ ề ẻ ẻ ạ ượ ớ nô l . Buôn bán tr  em vi ph m quy n thiêng liêng c a tr  em đ ộ   c l n lên trong m t

ườ ượ ả ị ạ ụ ề ệ ộ ướ ấ ứ môi tr ng đ c b o v  và quy n không b  l m d ng hay bóc l ứ   i b t c  hình th c t d

nào.

ở ề ượ ớ ộ ữ ạ ạ ồ ườ ế ị Bên c nh đó, nh ng n n nhân tr  v  đ c v i c ng đ ng th ặ   ng b  bêu ri u ho c

ớ ộ ế ậ ồ ượ ế ề ữ ẩ t y chay, khó hòa nh p v i c ng đ ng, khó ki m đ c k  sinh nhai b n v ng.

ố ớ ạ ộ ­ Đ i v i gia đình n n nhân và xã h i:

ộ ườ ẫ ỡ ấ ế ơ ế M t là, buôn bán ng i d n đ n nguy c  phá v  c u trúc gia đình – t ủ  bào c a xã

ợ ồ ộ ố ủ ặ ị ượ ạ ộ h i. Cu c s ng hôn nhân c a các c p v  ch ng b  buôn bán cũng không đ c h nh phúc

ự ấ ạ ủ ữ ữ ề ườ ấ ẩ ạ ậ và b n v ng. S  th t b i c a nh ng ng ị i đi xu t kh u b  buôn bán gây l i h u qu ả

ợ ầ Ả ủ ề ả ợ ị ị ặ n ng n  cho gia đình. Gia đình b  kh ng ho ng, nhà v  ép ly d  do n  n n.  nh h ưở   ng

ủ ạ ủ ẹ ạ ắ ị ế đ n con cái c a n n nhân b  buôn bán. Tình tr ng chia c t lâu dài c a cha m  và con cái

ạ ấ ề ế ề ề ấ ấ ầ ấ ọ mang l i r t nhi u v n đ , nghiêm tr ng nh t là v n đ  tinh th n và tâm lý. Khi n tr ẻ

ậ ượ ự ươ ủ ừ ầ em không nh n đ ụ c s  giáo d c và yêu th ng, chăm sóc đ y đ  t ẹ ủ  cha m  c a mình,

ề ả ưở ớ ự ủ ứ ẻ ớ ứ ể ẻ ể ấ đi u này  nh h ng t i s  phát tri n th  ch t, tâm sinh lý c a đ a tr . Đ a tr  l n lên

ơ ắ ự ế ề ệ ề ả ố ớ ậ trong s  thi u th n, khi l n lên có nhi u nguy c  m c ph i nhi u b nh t t, tham gia vào

ộ ệ ạ t n n xã h i...

ợ ậ ừ ệ ườ ế ệ ạ Hai là, l i nhu n t vi c buôn ng i khi n cho t n n này bén r ễ ở ộ ộ    m t c ng

ấ ị ồ ạ ị ư ộ ề ầ ồ ộ ồ đ ng nh t đ nh và c ng đ ng này sau đó l i b  khai thác nhi u l n nh  m t ngu n cung

ủ ọ ơ ở ạ ạ ườ ế ấ c p n n nhân. Nguy c  tr  thành n n nhân c a b n buôn ng i khi n các nhóm d  tr ễ ở

ư ụ ữ ả ố ẻ ả ậ ưở ế thành n n nhân nh  ph  n  và tr  em ph i tr n đi làm  nh h ệ   ọ ng nghiêm tr ng đ n vi c

ế ơ ộ ơ ế ấ ọ ể ọ ế ươ ọ h c hành và c  ch  gia đình h . Th t h c khi n c  h i phát tri n kinh t trong t ng lai

27 | P a g e

ơ ọ ị ế ụ ả ủ ạ c a n n nhân gi m đi và làm tăng nguy c  h  b  ti p t c buôn bán.

ặ ườ ệ ố ộ ổ ứ ạ M t khác, n n buôn ng i làm gia tăng h  th ng t ạ i ph m có t ố    ch c xuyên qu c

ữ ơ ộ ạ ổ ứ ủ ể ậ ở gia. Nh ng n i mà có t i ph m có t ch c phát tri n thì chính ph  và lu t pháp tr  nên

ụ ế ế ấ ố ồ ườ ủ ế y u kém và m t tác d ng. Ti p đó nó làm suy y u ngu n v n con ng ố   i c a các qu c

ể ủ ế ớ ầ ự ậ ố ố gia và kìm hãm s  phát tri n c a qu c gia đó. Do v y, các qu c gia trên th  gi ả   i c n ph i

ẩ ự ợ ệ ạ ộ ố ườ thúc đ y s  h p tác cao đ  trong vi c phòng ch ng n n buôn bán ng i.

BÀI 2

28 | P a g e

ắ ọ Tóm t t bài h c:

Ề Ặ

Ữ

Ủ

Ấ

Ầ

ƯỜ

Ả NH NG   V N   Đ   G P   PH I   VÀ   NHU   C U   C A   NG

I   DI   C

Ư

Ạ

Ủ VÀ N N NHÂN C A BUÔN BÁN NG

ƯỜ I

ờ ế (Th i gian: 12 ti t)

ầ ủ ề ặ ữ ấ ả ườ 1. Nh ng v n đ  g p ph i và nhu c u c a ng ư i di c

ả ủ ữ ườ ư ấ ề ặ 1.1 Nh ng v n đ  g p ph i c a ng i di c

ư ế ữ ư ề ạ Nh  chúng ta đã bi t, có nhi u lo i hình di c  khác nhau, theo đó nh ng khó khăn

ả ủ ườ ư ự ệ ư ạ ặ g p ph i c a ng ẽ i di c  cũng s  có s  khác bi ổ ế   t. Tuy nhiên, lo i hình di c  ph  bi n

ấ ở ệ ư ổ ộ ị nh t Vi

ủ ế ố ồ ư ớ ể ộ ch  y u là di c  t ư   ế ố t Nam là di c  nông thôn – đô th , chi m 53% trong t ng s  các cu c di c , 18. Nhìn chung, có th  khái quát i Hà N i và thành ph  H  Chí Minh

ả ủ ữ ấ ườ ộ ố ươ ư ư ệ ề ặ nh ng v n đ  g p ph i c a ng i di c  trên m t s  ph ng di n nh  sau:

ề ư 1.1.1 Khó khăn v  c  trú

ư ế ệ ề ấ ả ề Theo k t qu  đi u tra di c  Vi t Nam năm 2004, v n đ  nhà c cho là khó

ườ ấ ủ ớ ườ ể ớ ư ộ ị ớ khăn l n nh t c a ng i di c  khi chuy n t i m t đ a bàn m i (60,3%)

ở ượ  đ 19. 65% ng ặ ữ ạ ố ọ ố ơ ư c  đang s ng trong nh ng ngôi nhà t m, h n 55% s ng trong nhà tr  ho c nhà cho thuê

ữ ườ ư ở ố ớ ẵ ộ i di   20.  ố ề Cũng theo đi u tra nh ng ng i di c ba thành ph  l n là Hà N i, Đà N ng, thành ph

ồ ớ ườ ứ ố ư ẫ ạ H  Chí Minh năm 2004, có t i 64% ng i di c  trong m u nghiên c u s ng t i các khu

ủ ế ọ ườ ư ố ạ ơ ỉ nhà tr  dành ch  y u cho ng i di c ; 29,2% s ng ngay t i n i làm vi c và ch  có m t t ộ ỷ

ặ ố ỏ ố ọ ạ ữ ề ộ ệ ấ l r t nh  s ng cùng h  hàng ho c s ng t i nhà riêng ườ   i

ả ố ư ữ ề ệ ướ ệ 21. M t đi u rõ ràng là nh ng ng ứ ố ể ẳ ạ di c  đang ph i s ng trong nh ng đi u ki n d i m c t i thi u. Ch ng h n, nhà tr ọ

ườ ộ ố ụ ủ ỉ th ng ch  là phòng ph  trong các căn nhà mà ch  nhà cho thuê theo ngày. M t s  khác

ủ ở ấ ỳ ơ ướ ầ ầ ớ thì ng ư  b t k  n i nào nh  trong công viên, d ữ   ỉ i g m c u, trên v a hè… V i nh ng

ệ ố ự ợ ạ ơ ộ ươ ệ nhóm th  xây d ng, vi c s ng ngay t ệ i n i làm vi c là m t ph ậ ng án thu n ti n và

ế ả ả ề ấ ở ọ kinh t nh t b i vì h  không ph i tr  ti n thuê nhà.

ữ ề ề ấ ớ ớ ướ ệ Đi li n v i khó khăn này là nh ng v n đ  liên quan t ế i thi u n ố   c, đi n, ăn u ng

ỷ ế

ươ

ư

ả

ộ

ị

ộ ủ

ườ

ệ

ợ

ở

18 TS. Lê B ch D ng, Đ i m i, b o tr  xã h i và di c  nông thôn ra thành th , K  y u h i th o “Di dân và nhu c u ầ   ạ ả b o tr  xã h i c a ng

ợ ộ t Nam”, trang 11

ổ ớ i di dân

ả  Vi

ấ ượ

ụ

ố

ổ

ộ ố

ủ

ườ

ư ở

ệ

19 T ng c c Th ng kê, UNFPA, ch t l

ng cu c s ng c a ng

i di c

Vi

t Nam, trang 24

ư

ướ

ệ

ạ

ở

ệ

20 UNFPA, Di c  trong n

c: Hi n tr ng

Vi

t Nam, HN, 2007, trang 16

ươ

ư

ả

ợ

ộ

ớ

ổ

ị

21 TS. Lê B ch D ng, Đ i m i, b o tr  xã h i và di c  nông thôn ra thành th , trang 21 ạ 29 | P a g e

ấ ệ ả ả ườ ư ườ ượ ử ụ ướ ạ không đ m b o, m t v  sinh. Ng i di c  th ng ít đ c s  d ng n c s ch và không

ề ệ ố ườ ữ ườ ư ố ệ có đi u ki n v  sinh t ư t nh  ng ư i không di c . Nh ng ng i di c  s ng ngay t ạ ơ   i n i

ệ ự ậ ụ ủ ạ ữ ứ ầ ỗ ữ làm vi c d ng ch  ng  t m, mua th c ăn và nh ng v t d ng c n thi ế ừ t t nh ng ng ườ   i

bán hàng rong.

ư ữ ườ ớ ữ ổ ườ Trong nhóm di c , nh ng ng i l n tu i và nh ng ng ộ ọ   i không có trình đ  h c

ộ ọ ấ ặ ấ ườ ề ấ ề ắ ở ướ ấ v n ho c trình đ  h c v n th p  th ng lo l ng v  v n đ  nhà ệ , đi n, n ơ   ề c nhi u h n

ữ ớ ườ ẻ ổ ữ ườ ở ẽ so v i nh ng ng i tr  tu i và nh ng ng ộ ọ ấ i có trình đ  h c v n cao. B i l do trình đ ộ

ề ấ ườ ư ủ ế ữ ệ ọ ấ h c v n th p, không có tay ngh , ng i di c  ch  y u làm nh ng công vi c chân tay nên

ậ ủ ọ ồ ỏ ả ế ể ử ề ệ ngu n thu nh p c a h  khá ít i, trong khi còn ph i ti t ki m chi phí đ  g i v  gia đình

ở ể ỏ ậ ầ ọ ộ ỏ ơ ở ủ ặ quê nên h  chí có th  b  ra m t ph n thu nh p ít i cho n i ế    c a mình, ho c n u

ả ả ố ệ ố ề ấ ậ không thì không ph i chi tr  là t t nh t. Do v y, đi u ki n s ng c  b n c a h  th ơ ả ủ ọ ườ   ng

ượ ế ệ ậ ả ả ư ề không đ c đ m b o. Trong khi đó ti p c n đi n, n ướ ườ c d ỏ ớ   ấ ng nh  là v n đ  nh  v i

ườ ộ ọ ữ ấ ọ ộ ề nhi u ng ồ ự ầ   ả i có trình đ  h c v n cao do h  có kh  năng huy đ ng nh ng ngu n l c c n

ế ọ ể ề ủ ụ ơ ừ ệ ấ ọ thi t, h  hi u v  các th t c, đ n t xin c p đi n, n ướ ố ơ c t t h n, do h  có công vi c t ệ ố   t

ậ ượ ố ở ữ ố ơ ơ h n và vì v y đ c s ng nh ng khu nhà t t h n.

ề ấ ớ ư ậ ấ ườ ư ặ ề ạ ả ợ Nh  v y, v n đ  r t l n mà ng ệ   ộ ố i di c  g p ph i là cu c s ng t m b , đi u ki n

ở ế ế ố ườ ữ ư ẻ ăn ệ  thi u th n, thi u v  sinh. Trong nhóm ng i di c  này, nh ng tr em lang thang

ườ ư ẹ ố ở ạ ươ ự ề ả đ ng ph  hay di c  cùng cha m  cũng trong tình tr ng t ng t . Đi u này  nh h ưở   ng

ể ủ ế ự ấ ớ r t l n đ n s  hình thành và phát tri n c a các em.

ậ ề ệ 1.1.2. Khó khăn v  vi c làm và thu nh p

ứ ố ể ề ệ ề ậ ạ ồ Tình tr ng phát tri n không đ ng đ u, chênh l ch v  thu nh p và m c s ng là

ữ ố ủ ế ư ừ ệ ố nh ng nhân t ẩ  ch  y u thúc đ y vi c di c  t ị  nông thôn ra thành th . Thành ph  mang l ạ   i

ư ứ ơ ộ ữ ệ ề ề ậ ơ ơ nhi u c  h i vi c làm phong phú h n, cũng nh  m c thu nh p cao h n nhi u nh ng gì

ườ ể ế ư ố ớ ườ ư ng i di c  có th  ki m đ ượ ở c quê nhà. Tuy nhiên, đ i v i ng i di c  nói chung, quá

ể ọ ề ế ễ ầ ị ậ trình đ  h  hòa nh p vào n n kinh t đô th  không hoàn toàn là d  dàng khi h u h t b ế ị

ắ ẹ ể ế ẫ ố ỉ ượ “m c k t” trong b y đói nghèo thành ph  do ch  có th  ki m đ ấ   ệ c công ăn vi c làm b p

ấ ậ ớ bênh v i thu nh p th p.

ầ ớ ề ệ ậ ườ Khó khăn v  thu nh p và vi c làm là khó khăn mà ph n l n ng ả   ư ặ i di c  g p ph i

ấ ủ ủ ế ơ ở ớ ế ọ ườ ư và là khó khăn ch  y u nh t c a h . Khi đ n n i m i, ng ấ   i di c  tuy không m t

ệ ủ ầ ớ ể ế ề ệ ờ ọ ậ   ư nhi u th i gian đ  tìm ki m vi c làm, nh ng công vi c c a h  ph n l n là thu nh p

30 | P a g e

ấ ổ ị th p, không  n đ nh.

ư ề ế ả ệ ố ớ ữ ườ Theo k t qu  Đi u tra Di c  Vi t Nam năm 2004, đ i v i nh ng ng ể   i di chuy n

ệ ả ườ ượ ệ ể ầ ể đ  tìm vi c, kho ng 9/10 ng i tìm đ ế   c vi c trong tháng đ u tiên sau khi chuy n đ n

ượ ệ ầ ầ ừ ờ ể ế và ¼ có đ c vi c làm trong tu n đ u tiên. Tuy nhiên t ắ    th i đi m đó cho đ n nay, ch c

ắ ượ ư ậ ệ ặ ố ớ ệ ch n vi c tìm đ ễ c vi c làm không còn d  dàng nh  v y, đ c bi ệ ạ t t i các thành ph  l n.

ủ ứ ệ ế ể ề ộ ớ Theo đi u tra c a Vi n Nghiên c u Phát tri n Xã h i (ISDS) ti n hành v i 917

ẵ ồ ườ ư ặ ng ườ ạ i t ộ i TP H  Chí Minh, Hà N i và Đà N ng, 45,4% ng i di c  g p khó khăn v ề

ệ ậ ậ ấ vi c làm do thu nh p th p (45,4%) và đây là khó khăn chính (21,7%), do thu nh p không

ổ ứ ế ặ ấ ị ị n đ nh (37,3%) và là khó khăn chính x p v  trí th  hai (14,8%). 27,4% g p v n đ  v ề ề

ể ệ ổ ị ượ công vi c không  n đ nh và 25% không th  tìm đ c vi c ỷ ệ  l khó khăn mà

ườ ư ặ ế ể ề ả ế ả ệ 22. 22,9% là t ệ ượ ng i di c  g p ph i sau khi chuy n đ n v  không tìm đ ề   c vi c làm theo k t qu  Đi u

ư ệ ứ ị tra Di c  Vi ề ệ   ế t Nam năm 2004. Đây là khó khăn x p v  trí th  ba sau khó khăn v  đi n,

ướ ủ ườ ư ể ế n c c a ng i di c  sau khi chuy n đ n.

ệ ế ầ ợ ườ Do đó, tìm ki m vi c làm phù h p là khó khăn đ u tiên vì ng ộ i lao đ ng th ườ   ng

ố ữ ề ạ ế ế ộ ố ườ ư ệ thi u v n, trình đ  chuyên môn tay ngh  h n ch . Đa s  nh ng ng i di c  tìm vi c làm

ọ ấ ư ượ ấ ặ ề ệ ề ạ ậ có h c v n th p, ít ho c ch a đ ữ   c đào t o v  chuyên môn, ngh  nghi p. Vì v y, nh ng

ọ ế ệ ầ ớ ấ ậ ấ ố công vi c h  ki m đ ượ ở c ổ    thành ph  ph n l n là b p bênh, thu nh p th p và không  n

ấ ệ ố ườ ệ ả ơ ư ị đ nh, n i làm vi c không an toàn, m t v  sinh. Kho ng 53% s  ng i di c  không có thu

ữ ậ ổ ộ ị ế ủ ạ nh p hàng tháng  n đ nh và đó là m t trong nh ng nguyên nhân kinh t c a tình tr ng d ễ

ươ ủ ọ ư ấ ấ ấ ậ ổ ị ườ ị ổ b  t n th ng c a h . Nh ng b t ch p thu nh p th p và không  n đ nh, ng ư ẫ   i di c  v n

ả ấ ở ệ ử ề ộ ọ ố ph i chu c p cho gia đình, quê hay đã theo h  ra thành ph . M t khi vi c g i ti n chu

ụ ắ ữ ệ ở ộ ộ ườ ạ ấ c p cho gia đình đã tr  thành m t nhi m v  b t bu c thì nh ng ng ư i di c  này l i càng

ợ ầ ể ạ ả ả ả ọ ị lâm vào tình c nh n  n n và ph i m o hi m. Thêm vào đó, h  ph i ch u áp l c t ự ừ ố    m i

ệ ữ ườ ả ạ ử ụ ư ắ ộ ộ quan h  gi a ng i lao đ ng và s  d ng lao đ ng cũng nh  ph i c nh tranh kh c nghi ệ   t

ữ ườ ệ ữ gi a nh ng ng ầ i cùng có nhu c u tìm vi c làm.

ẫ ạ ề ọ ề ộ ỉ Theo đi u tra ch n m u t i 4 t nh: Thái Bình, Ti n Giang, Hà N i, thành ph  H ố ồ

ề ả ưở ị ạ ư ủ ị ươ Chí Minh v   nh h ng c a di c  nông thôn – thành th  t i các đ a ph ị   ng đi và đ a

ươ

ỷ ế

ư

ả

ộ

ị

ộ ủ

ườ

ệ

ở

ợ ộ t Nam”, trang 20

ổ ớ i di dân

ả  Vi

22 TS. Lê B ch D ng, Đ i m i, b o tr  xã h i và di c  nông thôn ra thành th , K  y u h i th o “Di dân và nhu c u ầ   ạ ợ ả b o tr  xã h i c a ng 31 | P a g e

ươ ệ ủ ơ ấ ủ ế ề ườ ph ng đ n năm 2008 c a ISDS, c  c u ngh  nghi p c a ng ư ư i di c  nh  sau:

ệ ủ ơ ấ ề ườ ư Hình: C  c u ngh  nghi p c a ng i di c

ươ ứ ệ ể ễ ạ ồ ộ (Ngu n: Lê B ch D ng, Nguy n Thanh Liêm ­ Vi n Nghiên c u phát tri n xã h i, T ừ

ộ ố ế nông thôn ra thành ph  ­ Tác đ ng kinh t ộ ủ  ­ xã h i c a di c ư ở ệ  Vi t Nam)

ệ ố ườ ư ề ấ Công vi c có s  ng i di c  tham gia nhi u nh t là làm trong các nhà máy, xí

ướ ụ ư ệ ộ ị ố ớ ụ nghi p, lao đ ng tay chân thuê m n hàng ngày, d ch v  t nhân. C  thê đ i v i nhóm

ệ ạ ệ ặ làm vi c t i các nhà máy, trên 50% làm vi c trong các công ty may m c và giày dép, máy

ệ ử ế ế ự ế ế ẩ ạ móc và đi n t chi m 20%, ch  bi n th c ph m và hàng hóa đông l nh chi m 10%, s ố

ạ ư ồ ồ ỗ ế ầ ấ ả còn l ệ   ự i tham gia s n xu t hàng hóa nh  đ  nh a, đ  g , … H u h t công nhân làm vi c

ữ ớ ấ ề ả trên dây chuy n s n xu t là n  gi i.

ọ ọ ủ ư ả ự ả ặ ọ ữ   M c dù tính ch n l c c a di c  đ m b o là các gia đình nông thôn l a ch n nh ng

ấ ể ệ ở ề ộ thành viên có ti m năng lao đ ng cao nh t đ  lên làm vi c ự   ố ố  thành ph , v n, nhân l c

ườ ư ẫ ở ứ ữ ệ ế ả ậ ạ ấ ữ ủ c a nh ng ng i di c  v n ữ    m c th p, t o ra nh ng rào c n cho vi c ti p c n nh ng

ộ ố ử ệ ậ ơ ơ ườ ứ ư ỉ vi c làm có thu nh p cao h n. H n n a m t s  ng i di c  trong nghiên c u trên ch  có

ể ế ệ ở ế ụ ể ứ ợ ữ th  ki m nh ng vi c làm ự  khu v c kinh t phi chính th c. C  th  là có trên 1% th  xây

ổ ứ ầ ư ặ ỏ ộ ụ ế ầ ồ ự d ng t ch c theo nhóm nh  ho c do m t nhà th u t nhân ph  trách, đ u b p, b i bàn

ườ ọ ạ ử ạ ạ ộ hay ng i lau d n t ặ i nhà hàng (trên 10%), c u v n ho c các lo i hình lao đ ng chân tay

32 | P a g e

ố ạ ườ ộ ỷ ệ ệ ệ ể ườ (13%), s  còn l i làm xe ôm, ng ả i giúp vi c, b o v … M t t l đáng k  ng i di c ư

ự ệ ệ ả ặ ọ ố ờ ph i làm các công vi c n ng nh c (xây d ng, b c vác) và các công vi c ngoài tr i (công

ườ ợ ờ ự ườ ổ ế ư ậ ạ ố ườ tr ng xây d ng, ch  tr i, trên đ ng ph ). Nh  v y tình tr ng ph  bi n là ng i di c ư

ự ệ ẽ ạ ọ ọ không có l a ch n nào khác ngoài các công vi c g i là 3K (khó khăn, không s ch s  và

không an toàn).

ư ậ ộ ớ ự ự ạ ụ ệ ộ Nh  v y v i nhóm lao đ ng t ứ  do t c là t t o vi c làm, không ph  thu c vào

ườ ỗ ấ ố ơ ị ạ ả ạ ấ ắ ọ ng i khác, h  có nguy c  b  m i ch  m t v n, m t lãi, ph i c nh tranh kh c nghi ệ   t

ữ ườ ố ớ ụ ệ ầ ộ ữ gi a nh ng ng ộ ứ   i có cùng nhu c u vi c làm. Còn đ i v i nhóm lao đ ng ph  thu c, t c

ườ ệ ộ ướ ự ề ủ ả ườ ạ ng i lao đ ng làm vi c d i s  đi u hành, qu n lý c a ng i khác, tình tr ng công

ệ ủ ọ ụ ặ ổ ơ ộ ị vi c c a h  không  n đ nh, ph  thu c vào các đ n đ t hàng, ngày có, ngày không (VD:

ụ ồ ụ ủ ấ ả ọ ộ ươ khuân vác, ph  h …); h  ph i ph  thu c vào ch , tính ch t làm công ăn l ậ   ng, thu nh p

ườ ữ ấ ơ ị ủ ộ ỗ th ơ ng th p h n nh ng ng ườ ở ạ i t ệ i ch  cùng làm m t công vi c và có nguy c  b  ch  ép

ờ ự ậ ạ ặ làm thêm gi ệ , thêm vi c, b  tr ị ả ươ  l ủ ị ng ch m ho c không đ , b  xúc ph m danh d  và

nhân ph m. ẩ

ệ ẻ ộ ố ượ ư ườ ả ặ Đ c bi t, tr em cũng là m t đ i t ng di c , các em th ng ph i tham gia lao

ụ ụ ử ử ệ ệ ặ ớ ọ ộ đ ng s m, làm các công vi c n ng nh c, giúp vi c, r a bát, ph c v  c a hàng, mua bán

ế ả ụ ổ ố ố ượ ầ ph  th i v n, đánh gi y, bán x  s , bán hàng rong… và các em là đ i t ề   ị ng ch u nhi u

ệ ấ ề ệ ư ị ả ươ ấ ị ộ ứ thi t thòi, khó khăn nh t v  vi c làm nh  b  tr l ơ ng th p h n, b  bóc l t s c lao

ộ đ ng,..

ế ậ ụ ệ ộ ị 1.1.3. Khó khăn trong vi c ti p c n các d ch v  xã h i

ả ố ệ ề ổ ị ỉ ườ ư Không ch  ph i s ng trong đi u ki n không  n đ nh, ng i di c  còn không đ ượ   c

ưở ợ ừ ấ ỳ ộ ộ ặ ệ h ng l b t k  m t chính sách xã h i đ c bi i t t nào, không có công đoàn, không đ ượ   c

ưở ể ả ế ả ộ h ng b o hi m y t và cũng không đ ượ ưở c h ể ng b o hi m xã h i.

ầ ớ ư ạ ẩ ộ ạ   Khi di c , do không đăng ký h  kh u và ph n l n không đăng ký t m trú, t m

ườ ư ữ ộ ớ ơ ế ắ v ng v i n i đ n nên ng i di c  không đ ượ ưở c h ng nh ng chính sách xã h i, phúc l ợ   i

ơ ộ ế ậ ụ ớ ộ ị ế ụ ấ ạ ả xã h i. C  h i ti p c n v i các d ch v  y t ế , giáo d c r t h n ch , không đ m b o đ ả ượ   c

an ninh.

ữ ế ậ ộ ườ ệ ượ ả ươ N u theo Lu t Lao đ ng, nh ng ng i công nhân làm vi c đ c tr  l ả   ng ph i

ợ ủ ử ụ ế ả ộ ớ ộ

ạ ố ớ ườ ắ ộ ợ ộ ồ ứ ủ   ồ có h p đ ng lao đ ng v i ch  s  d ng lao đ ng, tuy nhiên theo k t qu  nghiên c u c a ISDS23 ch  có 36% ng ỉ i lao đ ng may m n có h p đ ng lao đ ng, còn l ữ   i đ i v i nh ng

ươ

ư

ả

ộ

ợ

ớ

ổ

ị

23 TS. Lê B ch D ng, Đ i m i, b o tr  xã h i và di c  nông thôn ra thành th , trang 24 ạ 33 | P a g e

ự ộ ế ng ườ ự i t doanh hay lao đ ng tay chân trong khu v c kinh t ứ  phi chính th c thì không có

ấ ạ ư ủ ề ế ộ ộ ồ ộ ệ   ư ợ h p đ ng lao đ ng. Nh ng m t đi u đáng l u ý là ch  lao đ ng r t h n ch  trong vi c

ợ ầ ấ ế ả ề ế ế ấ ả cung c p b o tr  c n thi t cho công nhân. K t qu  đi u tra cho th y có đ n 38% công

ư ệ ậ ượ ấ ỳ ự ỗ ợ ừ nhân có vi c làm nh ng không nh n đ c b t k  s  h  tr  nào t ủ ử ụ  phía ch  s  d ng lao

ộ đ ng.

ặ ườ ư ữ ệ ả ặ ộ M c dù ng ọ   i lao đ ng di c  ph i làm nh ng công vi c khó khăn, n ng nh c

ư ậ ọ ượ ấ ỳ ộ ự ả ứ ư ợ nh ng h  không nh n đ ỏ   ộ c b t k  m t s  b o tr  xã h i nào nh  chăm sóc s c kh e

ơ ữ ớ ế ậ ể ậ ấ ậ ả ả ồ ớ ị hay b o hi m. H n n a v i ngu n thu nh p th p, do v y kh  năng ti p c n v i các d ch

ế ủ ọ ặ ấ ề ặ ố ụ v  y t ả ủ    c a h  g p r t nhi u khó khăn. Đây là m i quan tâm và khó khăn g p ph i c a

ấ ả ườ t t c  ng ư i di c .

ố ớ ữ ườ ấ ớ ọ ặ ư ề ấ ả Đ i v i nh ng ng i di c  có con cái thì v n đ  khó khăn r t l n h  g p ph i là

ườ ọ ố ọ ườ ọ ộ không có tr ng h c cho con. Mu n cho con h c tr ẩ   ả ng công, h  ph i có h  kh u

ư ề ể ế ố ọ ườ ư ả nh ng đi u này là không th . Còn n u mu n h c tr ng t thì kh  năng kinh t ế ủ ọ   c a h

ọ ượ ả ả ấ r t khó đ m b o cho con theo h c đ c.

ư ậ ư ẻ ố ượ ữ ộ Nh  v y, trong quá trình di c , tr em là m t trong nh ng nhóm đ i t ặ   ng g p

ấ ễ ị ổ ề ươ ữ ẹ ườ ả ợ nhi u khó khăn và r t d  b  t n th ng. Khi cha m , nh ng ng i b o tr  cho các em b ị

ơ ộ ế ụ ế ả ả ậ ộ ợ ộ ị ạ h n ch  các c  h i ti p c n các d ch v  xã h i, b o tr  xã h i thì b n thân các em là

ườ ưở ự ứ ế ế ỏ ng ị ả i ch u  nh h ơ ộ ọ   ơ ộ ng tr c ti p vì liên quan đ n c  h i chăm sóc s c kh e, c  h i h c

ạ ộ ơ ộ ơ ả ậ t p, c  h i tham gia các ho t đ ng vui ch i, gi i trí.

ệ ụ ủ ệ ế ẩ ớ ộ ườ V i khó khăn trong vi c đăng ký h  kh u, h  l y ti p theo c a ng ư i di c  là h ọ

ơ ộ ế ệ ủ ể ự ệ ậ ớ ồ ố ề   khó có c  h i ti p c n v i các ngu n v n đ  th c hi n công vi c c a mình. Theo đi u

ư ườ ư ế ặ tra di c  2004, 60% ng ộ ổ i di c  trong đ  tu i 35 – 39 cho bi ế ậ   t g p khó khăn khi ti p c n

ạ ủ ọ ớ ộ ấ ề ấ ề ầ ở ơ ọ ề   ố v n và đây là m t v n đ  c p bách b i nhu c u ti n b c c a h  l n h n do h  có nhi u

ữ ấ ả ẩ ơ ộ ọ nhân kh u ăn theo. H n n a, khi trình đ  h c v n không cao, không có kh  năng tìm

ượ ề ề ệ ọ ợ ọ đ ủ ế ấ c vi c làm nhi u ti n, h  không có đ  th  ch p vay n  và quan tr ng là không có đ ủ

ầ ế ể ế ậ ứ ố thông tin c n thi t đ  ti p c n v n vay thông qua các kênh chính th c.

ữ ề 1.1.4. Nh ng khó khăn v  pháp lý

ệ ệ ẩ ặ ộ ượ ạ ề ệ Hi n nay, m c dù vi c đăng ký h  kh u đã đ c t o đi u ki n thu n l ậ ợ ơ   i h n

ướ ấ ườ ư ờ ố ở ơ ế ờ tr ề c r t nhi u. Khi ng i di c  có th i gian sinh s ng ụ    n i đ n trong th i gian liên t c,

ỗ ở ố ị ể ượ ộ ờ ọ ệ ổ ị có công vi c làm  n đ nh, có ch c  đ nh trong m t th i gian, h  có th  đ c đăng ký

ữ ẩ ớ ỉ ườ ẳ ớ ị ể ầ ộ h  kh u. Tuy nhiên, đó ch  là v i nh ng ng i có nhu c u chuy n h n t i đ nh c  t ư ạ   i

34 | P a g e

ầ ớ ữ ườ ư ạ ư ư ậ ộ ờ ơ ế n i đ n. Còn ph n l n nh ng ng i di c  là di c  lao đ ng, di c  t m th i, do v y h ọ

ữ ộ ẩ ườ ạ ươ ẩ ạ ơ ế ộ ẫ v n gi h  kh u th ng trú t i quê h ng và không có h  kh u t ề   i n i đ n. Chính đi u

ộ ố ề ấ ủ ọ này đã gây khó khăn r t nhi u cho cu c s ng c a h .

ố ớ ữ ườ ư ự ộ ự ị ự ọ Đ i v i nh ng ng ệ i di c  th c hi n lao đ ng t ộ    do, h  không ch u s  ràng bu c

ơ ư ộ ổ ứ ộ ề ả qu n lý n i c  trú, không tham gia vào m t t ệ  ch c/h i ngh  nghi p nên có nguy c  b ơ ị

ạ ơ ể ự ả ạ ộ ợ ả xâm h i c  th , tính m ng, tài s n và không có s  b o tr  xã h i.

ẩ ộ ườ ọ ặ ế ả Khi không có h  kh u th ệ   ng trú, h  g p ph i các khó khăn liên quan đ n vi c

ơ ở ủ ế ệ ậ ấ ọ ế ể mua đ t, mua nhà, vi c h c hành c a con cái, ti p c n c  s  y t ả , đăng ký b o hi m y

ữ ấ ấ ố ế t , vay v n, c p đ t, đăng ký ô tô, xe máy, đăng ký kinh doanh…Đây là nh ng khó khăn

ả ố ặ ọ ư ề ặ v  m t pháp lý mà h  ph i đ i m t khi di c .

ơ ề ứ ể ấ ầ ỏ 1.1.5. Nguy c  v  s c kh e (th  ch t, tinh th n)

ứ ứ ề ằ ườ ễ ị ổ ư ươ Nhi u nghiên c u đã ch ng minh r ng ng i di c  ngày càng d  b  t n th ng v ề

ọ ườ ỏ ả ố ữ ề ệ ệ ượ ứ s c kh e do h  th ng ph i s ng và làm vi c trong nh ng đi u ki n không đ ả   c đ m

ả ế ớ ố ề ơ ư ọ ở b o. ả ự V i áp l c ph i ti ệ t ki m t i đa m i chi phí v  n i c  trú, ăn , sinh ho t đ ạ ể

ề ế ử ề ệ ở ề ộ giành ti n ti t ki m g i v  cho gia đình ự ế ứ    quê và đi u này đã tác đ ng tiêu c c đ n s c

ỏ ủ ố ớ ữ ọ ườ ộ ự ề ệ ờ kh e c a h . Đ i v i nh ng ng i lao đ ng t do, ngh  nghi p không theo th i gian

ấ ị ể ườ ấ ộ ườ ứ ề ả ưở bi u nh t đ nh, c ộ ng đ  lao đ ng th t th ng, nhi u khi quá s c nên  nh h ấ   ng r t

ỏ ố ư ệ ễ ẻ ớ ớ ứ l n t i s c kh e ( m đau, nhi m b nh…) Khi gia đình có con cái đi di c , khi đó tr  em

ủ ế ườ ố ể ế ố ẹ ố ị ở ch  y u là lang thang đ ử ề ng ph  đ  ki m s ng g i v  cho b  m , anh ch  em quê.

ỏ ủ ị ả ứ ạ ưở ệ ố ề ấ Tình tr ng s c kh e c a các em cũng b   nh h ề ng r t nhi u do đi u ki n s ng và làm

ệ ệ ắ vi c kh c nghi t.

ỏ ủ ư ứ ạ ớ ườ ấ Trong quá trình di c , tình tr ng s c kh e c a nam gi i th ớ   ơ ng x u h n so v i

ụ ữ ự ứ ả ỏ ớ ư ườ ph  n . S  suy gi m s c kh e quan sát đ ượ ở c nam gi i sau khi di c  th ng ở ứ ộ   m c đ

ụ ữ ề ể ớ ơ ả ả ủ ệ ơ ầ ộ cao h n so v i ph  n . Đi u này có th  lý gi ậ i m t ph n là do h u qu  c a vi c l là,

ế ứ ư ố ữ ỏ ượ ệ ố không quan tâm đ n s c kh e qua nh ng hành vi nh  u ng r u, hút thu c, quan h  tình

ượ ề ệ ầ ả ả ườ ư ố ả ụ d c ít đ ấ c b o v , ph n ánh v n đ  tinh th n khi ng i di c  s ng xa nhà,  nh h ưở   ng

ễ ệ ề ố ụ ồ ố ệ ệ ố ủ c a ô nhi m, đi u ki n s ng và làm vi c không t ư t. Các công vi c nh  ph  h , b c vác

ứ ụ ặ ả ỏ ớ ườ ộ ộ ậ đòi h i ph i th c khuya, d y s m liên t c ho c tăng c ng đ  lao đ ng, do đó có th ể

ứ ố ệ ậ ơ ắ ệ ề ậ ạ ẫ ớ ị d n t i b  quá s c,  m đau, b nh t ệ   t, tai n n ngh  nghi p. Vì v y, nguy c  m c b nh

ề ệ ổ ườ ụ ấ ở lao, ph i, các b nh lây truy n qua đ ng tình d c, HIV/AIDS… là r t rõ ràng ữ    nh ng

ườ ứ ư ứ ạ ơ ng i di c . Các nghiên c u đã ch ng minh tình tr ng xa gia đình và cô đ n do di c ư

35 | P a g e

ườ ườ ụ ạ ụ ư ế ệ ố ị th ế ng khi n ng i di c  tìm đ n các d ch v  m i dâm, các m i quan h  tình d c ngoài

ỷ ệ ử ụ ủ ườ ư ấ ấ ậ hôn nhân, trong khi đó t s  d ng bao cao su c a ng l ả   i di c  r t th p và h u qu  là

ườ ư ấ ễ ị ữ ễ ườ ư ở ề ng i di c  r t d  b  nhi m HIV/AIDS. Do đó khi nh ng ng i di c  tr  v  quê nhà, h ọ

ợ ạ ế ể ề ậ ả ộ có kh  năng làm lây truy n cho v , b n tình, th m chí m t cách gián ti p có th  làm lây

ề ả truy n sang c  con cái.

ữ ụ ậ ả ơ ớ ị ế ạ ế ế H n n a, do kh  năng ti p c n v i các d ch v  y t ả    h n ch  do không có b o

ể ế ữ ệ ườ ử ụ ư ớ ụ ị hi m y t và chi phí khám ch a b nh cao nên ng i di c  ít s  d ng t i các d ch v  y t ế

ủ ế ự ị ệ ữ ứ ủ ả ố mà ch  y u t ế  ch a tr  b nh khi đau  m. Theo k t qu  nghiên c u c a ISDS, 76% n ữ

ớ ớ ư ự ữ ệ ự ế ệ ấ gi i và 70% nam gi i di c  t ch a b nh và th c t ấ ứ ộ    cho th y hi n không có b t c  m t

ỏ ủ ệ ứ ả ườ ặ ớ ấ ư ọ ả ố ề ứ ỏ ơ ế c  ch  nào b o v  s c kh e c a ng i di c . H  ph i đ i m t v i v n đ  s c kh e và

ở ừ ậ ỏ ượ ừ ữ ệ ấ ổ ị ự t xoay s  t thu nh p ít ế i ki m d nh ng công vi c b p bênh, không  n đ nh. c t

ư ậ ữ ể ườ ư ữ ườ ấ ễ ố Nh  v y hi n nhiên nh ng ng i di c  là nh ng ng ắ   i r t d   m đau và m c

ượ ế ậ ụ ứ ớ ỏ ợ ờ ị ị ệ b nh do không đ c ti p c n v i các d ch v  chăm sóc s c kh e phù h p và k p th i. Do

ố ả ụ ị ế ự ả ề ề ươ ườ đó, trong b i c nh các d ch v  y t tr  ti n ngày càng nhi u thì đ t ng nhiên ng i di

ễ ặ ủ ẻ ấ ổ ươ ề ứ ỏ ư c , nh t là tr  em càng d  g p r i ro và t n th ng v  s c kh e.

ơ ề ứ ộ ấ ả ủ ề ặ ữ ế ỏ ườ Liên quan đ n nh ng nguy c  v  s c kh e, m t v n đ  g p ph i c a ng i di c ư

ơ ị ạ ự ề ể ấ ụ ầ ọ ơ ị ạ ự   chính là nguy c  b  b o l c v  th  ch t, tinh th n và tình d c. H  có nguy c  b  b o l c

ữ ườ ử ụ ế ự ặ ừ ữ ộ ộ ừ t chính nh ng ng i s  d ng lao đ ng hay nh ng th  l c xã h i đen, ho c t chính

ữ ườ ở ạ ệ ạ ộ nh ng ng i dân s  t i khi cùng c nh tranh m t công vi c.

ơ ề ứ ữ ữ ể ề ấ ạ ỏ ủ   Bên c nh nh ng nguy c  v  s c kh e th  ch t, nh ng khó khăn v  tâm lý c a

ườ ề ầ ư ả ấ ớ ỗ ớ ớ ng ủ   ặ i di c  cũng khá l n. V n đ  đ u tiên g p ph i là n i nh  nhà, nh  gia đình c a

ườ ề ổ ư ư ủ ế ề ả ả ớ ợ ộ ng i di c . Theo k t qu  Đi u tra c a ISDS v  đ i m i, b o tr  xã h i và di c  nông

ườ ư ặ ả ớ ị thôn ra thành th  thì 45,3% ng i di c  g p ph i khó khăn là nh  nhà. Đây là khó khăn

ị ườ ấ ễ ể ủ ư ặ ả ạ ứ ế x p v  trí th  ba mà ng i di c  g p ph i. Đây là tr ng thái tâm lý r t d  hi u c a ng ườ   i

di c . ư

ọ ễ ế ạ ắ ợ ở ướ ộ ấ Ti p theo, h  d  có tâm tr ng b t an, lo l ng và s  hãi b i khi b c vào m t môi

ườ ọ ấ ỡ ể ự ả ệ ả ữ ế ớ ỹ tr ỡ ng m i hoàn toàn, h  r t b  ng  và thi u nh ng k  năng đ  t b o v  b n thân. H ọ

ề ắ ả ợ ướ ấ ủ ữ ữ ọ ệ ủ lo l ng v  công vi c c a b n thân, s  hãi tr c nh ng đe d a, gây h n c a nh ng th ế

ắ ộ ở ắ ự l c xã h i đen, lo l ng cho gia đình, con cái ả  nhà hay lo l ng cho c  gia đình khi đi theo

ọ ấ ơ ở ớ ư ế ẳ ườ ệ ớ ớ mình di c … H  r t căng th ng khi đ n n i m i, môi tr ng m i, công vi c m i. H ọ

ạ ề ố ự ủ ệ ả ấ ắ ớ ồ ợ ạ   cũng r t lo l ng, nghi ng i v  m i quan h  tình c m, s  th y chung v i ch ng/ v / b n

36 | P a g e

ỉ ậ ư ườ ả ự ỳ ị ủ ư ặ ườ ả tình khi di c . Không ch  v y, ng i di c  còn g p ph i s  k  th  c a ng ị   i b n đ a

ự ự ỳ ấ ả ị ớ ữ ả ư cũng nh  có s  t ả    k  th  v i chính b n thân mình. T t c  nh ng khó khăn này  nh

ưở ấ ớ ớ ứ ầ ủ ỏ ườ ữ ư ề ọ h ng r t l n t i s c kh e tinh th n c a ng ả ố   ấ i di c , là nh ng v n đ  mà h  ph i đ i

ế ị ự ệ ặ ư m t khi th c hi n quy t đ nh di c .

ữ 1.1.6. Nh ng khó khăn khác

ơ ễ ắ ả ệ ạ ­ Nguy c  d  m c ph i các t ộ  n n xã h i

ộ ố ữ ứ ể ấ ạ ộ Bên c nh nh ng khó khăn trên, m t s  nghiên c u đã cho th y m t quan đi m khá

ổ ế ằ ườ ư ắ ả ơ ệ ạ ậ ộ ph  bi n r ng ng i di c  có nguy c  cao m c ph i các t n n xã h i (buôn l u, buôn

ể ậ ạ ị ộ ụ ạ ở bán, v n chuy n ma túy, m i dâm…), b  bóc l ủ ạ   t tình d c và tr  thành n n nhân c a n n

ườ ướ ế ố ườ ư ấ ễ ị buôn bán ng i. Chân t chân ráo đ n thành ph , ng i di c  r t d  b  các đ i t ố ượ   ng

ộ ừ ạ ạ ộ ề ấ ủ x u r  rê, lôi kéo, mua chu c, l a g t tham gia vào các ho t đ ng phi pháp. Khi n n kinh

ị ườ ậ ớ ộ ệ ầ ẩ ặ ấ ế ở ử t m  c a và h i nh p v i th  tr ng toàn c u thì vi c xu t kh u các m t hàng đã tr ở

ể ế ẫ ọ ườ ồ thành tr ng tâm d n đ n thành công trong phát tri n. Buôn bán ng i, bao g m buôn bán

ụ ữ ự ẻ ấ ẩ ộ ở ọ ấ   tr  em, ph  n  đã tr  thành m t lĩnh v c kinh doanh xu t kh u quan tr ng đã cho th y

ớ ườ ứ ạ ủ ề tính ph c t p c a n n kinh t ế ị ườ  th  tr ề ủ ng v i nhi u r i ro cho ng ư i di c .

ề ậ ­ Khó khăn v  hòa nh p, thích nghi

ự ề ậ ệ ố ố ữ Khó khăn v  hòa nh p (do s  khác bi t văn hóa, l i s ng, ngôn ng ….) cũng là

ườ ư ặ ớ ộ ườ ớ ệ ề ớ ấ v n đ  l n mà ng ả ố i di c  ph i đ i m t. Khi t i m t môi tr ng m i khác bi t hoàn

ườ ơ ườ ế ố ổ ấ ư ả ớ toàn v i môi tr ng n i đi, ng ề i di c  ph i thay đ i r t nhi u thói quen, n p s ng, sinh

ạ ị ả ộ ể ả ọ ớ ờ ố ố ấ ho t b  đ o l n và do đó h  ph i m t th i gian đ  thích nghi v i văn hóa, l ớ   i s ng m i.

ắ ố ư ờ ồ ở ơ ế ấ ạ Đ ng th i khi ch a hình thành thói quen, theo quy t c s ng n i đ n, nh t là t i các đô

ộ ấ ướ ị ể ạ ặ ậ ạ ạ ọ th  hay m t đ t n c khác, h  có th  vi ph m lu t giao thông, g p tai n n, vi ph m pháp

ậ lu t…

ơ ả ế ộ ệ ­ Nguy c  x y ra xung đ t trong quá trình giao ti p, làm vi c

ệ ủ ạ ườ ư ẽ ỏ Trong quá trình sinh ho t, làm vi c c a ng ữ   i di c  s  không tránh kh i nh ng

ữ ề ạ ả ộ ườ ư ớ ữ ủ ớ ộ ấ v n đ  xung đ t, va ch m n y sinh gi a ng i di c  v i ch  lao đ ng, v i nh ng ng ườ   i

ề ở ạ ả ị ự ượ dân b n đ a, chính quy n s  t ữ i và nh ng l c l ng khác.

ề ả ủ ữ ấ ườ ư ­ Nh ng v n đ  n y sinh trong gia đình c a ng i di c

ấ ớ ớ ư ủ ườ ư ậ ườ ộ Di c  tác đ ng r t l n t i gia đình c a ng i di c , do v y ng ả   ư ặ i di c  g p ph i

ữ ả ừ ợ ồ ư ả ặ nh ng khó khăn n y sinh t chính gia đình mình nh  tình c m v /ch ng do xa m t cách

37 | P a g e

ữ ễ ệ ặ ạ ị ệ ự lòng nên b  phai nh t, d  có nh ng quan h  ngoài hôn nhân. Đ c bi ố ớ   t s  quan tâm đ i v i

ủ ườ ư ị ả ạ ả ưở ề ớ ấ ặ con cái c a ng i di c  b  gi m sút m nh nên  nh h ng r t nhi u t i con cái, đ c bi ệ   t

ễ ở ư ẹ ề ệ ả ơ ậ   khi gia đình có m  di c  thì con cái ph i làm nhi u vi c nhà h n, d  tr  nên nóng gi n

ự ữ ề ơ ơ h n, có nh ng hành vi tiêu c c nhi u h n…

ườ ả ườ ướ ấ ả ử ữ ạ ở ậ Vì v y ng ư i di c  ph i l ng tr c t t c  nh ng khó khăn, tr  ng i, th  thách

ể ố ế ị ữ ề ể ấ ớ ư trên đ  có th  đ i phó v i nh ng v n đ  này khi quy t đ nh di c .

ầ ủ ườ ư 1.2. Nhu c u c a ng i di c

ộ ự ự ộ ố ế ị ư ể ọ ộ ớ ổ ố   Di c  là m t s  l a ch n, m t quy t đ nh đ  thay đ i cu c s ng v i mong mu n

ệ ố ơ ấ ượ ậ ơ ượ ả có công vi c làm t t h n, thu nh p cao h n, ch t l ộ ố ng cu c s ng đ ơ   ệ c c i thi n h n.

ữ ả ự ữ ư ạ ộ ưở Tuy nhiên, bên c nh nh ng tác đ ng tích c c thì di c  cũng có nh ng  nh h ự   ng tiêu c c

ườ ơ ế ộ ơ ư ộ ồ ườ ớ ả t i b n thân ng i di c , gia đình, c ng đ ng, xã h i n i đi và n i đ n. Do đó, ng i di

ể ố ư ề ể ậ ạ ở ặ ớ   ư ặ c  g p khá nhi u khó khăn, tr  ng i trong quá trình di c . Vì v y đ  có th  đ i m t v i

ữ ề ấ ườ ư ự ư ệ ệ ầ nh ng v n đ  đó, ng i di c  có nhu c u th c hi n vi c di c  an toàn.

ượ ỗ ợ 1.2.1. Đ c h  tr  thông tin

ư ủ ể ầ ầ ườ ượ ỗ ợ ề Đ  di c  an toàn, nhu c u đ u tiên c a ng ư i di c  là đ c h  tr  v  thông tin

ươ trên các ph ệ ng di n sau:

ơ ả ư ớ ố ố ữ ề ơ ư ­ Thông tin c  b n v  n i c  trú m i nh  văn hóa, l ạ   i s ng, ngôn ng , sinh ho t,

ọ ễ ữ ế ể ậ ấ ớ ơ ủ giao ti p… đ  giúp quá trình hòa nh p c a h  d  dàng h n, nh t là v i nh ng ng ườ   i

ế ấ ẩ ộ ớ ớ ạ ặ xu t kh u lao đ ng ho c k t hôn qua môi gi i hôn nhân v i ng ườ ướ i n c ngoài l i càng

ữ ầ c n nh ng thông tin này.

ề ệ ữ ề ể ậ ỉ ị ư ấ v n v

­ Thông tin v  vi c làm, v  nh ng đ a ch  tin c y đ  xin t ̀ ̀ ̀ ướ ư ư ọ ầ ế ị ự ̣ ̉ bi “co”va “công ty ma” l a đao. Tr c khi quy t đ nh di c , h  c n d a vào m ng l ề di c  đê tranh́ ư ̉ ướ   ạ i

ộ ủ ư ạ ườ ở ữ ố ườ xã h i c a mình nh  b n bè, ng i thân thành ph  hay nh ng ng ừ   ư i đã di c , đã t ng

ệ ở ố ể ớ ơ ở ữ ủ ệ ộ ớ ợ làm vi c thành ph  đ  gi i thi u v i nh ng c  s , ch  lao đ ng phù h p, hay đ ượ   c

ớ ệ ớ ữ ớ ệ ệ ẩ ả ộ gi i thi u t i nh ng trung tâm gi ả   ấ i thi u vi c làm, công ty xu t kh u lao đ ng đ m b o

ụ ữ ậ ặ ộ ổ ứ ể an toàn, tin c y, ho c H i ph  n , Đoàn thanh niên, các t ch c đoàn th  khác.

ặ ớ ể ố ứ ữ ế ỹ ổ ở ơ ế Đ cượ    n i đ n.

­ Thông tin, ki n th c và k  năng đ  đ i m t v i nh ng thay đ i  ̀ ̀ ́ ̃ ́ ̃ ư ơ ̣ ̉ ̉ ̣ ̉ thông tin vê nh ng nguy c , cam bây, tinh huông... co thê xay ra, găp phai trên con đ ̀ ươ   ng

38 | P a g e

́ ư ̣ ơ ư ́ ơ di c , tai n i c  tru m i...

́ ̀ ́ ̀ ́ ̀ ề ơ ̉ ̣ ̣ ậ thu tuc hanh chinh va cac loai hô s  giây t ̀ ơ

̀ ế ấ ẩ ộ ớ ̉ ­ Thông tin v  chính sách, pháp lu t,  ́ cân thiêt cua ng ́ ̀ ươ i muôn di c , ư liên quan đ n xu t kh u lao đ ng, môi gi i hôn nhân, hôn

ớ nhân v i ng ườ ướ i n c ngoài…

̀ ̀ ầ ọ ượ ̣ ̣ ̣ ̣ Ngoài ra, h  có nhu c u đ c đao tao vê ̃ ̀ ư     chuyên môn nghê nghiêp hoăc ngoai ng ,

́ ́ ̀ ́ ̃ ́ ́ ượ ̀ ơ ử ừ ể ố ̣ ̣ ̉ đ c trang bi môt sô ky năng s ng đ  phòng ng a và x  ly cac tinh huông bât ng  xay ra

́ ́ ̀ ́ ̉ ự ươ ơ ơ ̣ ̉ ̣ ̉ ̣ ̉ ̣ ́ trong cuôc sông đê ho co thê t bao vê ban thân tr ́ ́ c khi nh  đên cac c  quan luât phap.

ả ả ộ ườ ệ ạ 1.2.2. Đ m b o sinh ho t, lao đ ng trong môi tr ng an toàn, v  sinh

ấ ả ườ ư ề ố ạ ơ ở ớ ọ ượ ố ệ T t c  ng i di c  đ u mong mu n t m i h  đ i n i c s ng và làm vi c trong

ộ ườ ư ệ ữ ầ ả ả ả ướ ạ m t môi tr ng an toàn, đ m b o nh ng nhu c u căn b n nh  đi n, n ứ   c s ch và th c

ấ ứ ể ả ứ ệ ể ả ả ả ợ ộ ỏ ăn h p v  sinh đ  có th  đ m b o cho s c kh e, có kh  năng tái s n xu t s c lao đ ng,

ị ệ ậ ủ ữ ế ầ ầ tránh b  b nh t t. Theo thuy t nhu c u c a Maslow, đây là nh ng nhu c u c  b n, ơ ả ở

ứ ấ ầ ủ ậ ậ ườ thang b c th  nh t trong thang b c nhu c u c a con ng i.

ế ậ ớ ộ ạ ơ ế ụ ị 1.2.3. Ti p c n v i các d ch v  xã h i t i n i đ n

ữ ẩ ớ ộ ườ ạ ơ ế ườ V i nh ng khó khăn khi không có h  kh u th ng trú t i n i đ n nên ng i di c ư

ế ấ ị ạ ụ ế ề ậ ậ ả ớ ộ ị ầ ủ   đã b  h n ch  r t nhi u kh  năng ti p c n v i các d ch v  xã h i. Do v y, nhu c u c a

ể ế ậ ượ ớ ụ ế ể ề ọ h  là làm sao có th  ti p c n đ ị c v i các d ch v  y t ị ệ    đ  chăm sóc, khám, đi u tr  b nh

ở ẽ ọ ạ ứ ề ổ ệ ả ơ ỏ ầ khi c n b i l h  là nhóm có nguy c  cao v  t n h i s c kh e do ph i làm vi c  trong

ườ ạ ắ ộ ệ ệ ố ự ề ế ề ậ ố môi tr ng đ c h i, kh c nghi ế   t, đi u ki n s ng thi u th n, áp l c nhi u. Vì v y, n u

ườ ư ấ ầ ượ ấ ể ả ế ể ự ứ ệ ỏ ng i di c  r t co nhu c u đ c c p b o hi m y t đ  th c hi n chăm sóc s c kh e cho

ả b n thân.

ữ ườ ể ế ậ ư ả ả ầ ớ Nh ng ng ụ   i di c  có nhu c u đ m b o cho con cái có th  ti p c n v i giáo d c,

ượ ọ ở ậ ọ ư ữ ườ ẩ ạ ơ ế đ c đi h c các b c h c khác nhau nh  nh ng ng ộ i có h  kh u t ế   i n i đ n. Khi đ n

ườ ấ ớ ủ ắ ả ớ ườ ư ượ môi tr ng m i mang theo c  gia đình, lo l ng r t l n c a ng i di c  là tìm đ ơ   c n i

ả ượ ủ ề ể ợ ệ ọ h c cho con c a mình trong đi u ki n kinh phí h p lý, có th  chi tr  đ ớ   ợ c phù h p v i

ủ ệ ả ố ườ ậ ượ ề ấ ở hoàn c nh c a gia đình. Hi n nay kh i các tr ng dân l p đ c m  ra r t nhi u, không

ọ ượ ẻ ể ẩ ẫ ộ ủ ữ ọ ườ có h  kh u thì tr  em v n có th  đi h c đ c, tuy nhiên h c phí c a nh ng tr ng này

ữ ớ ỉ ườ ư ổ ị ợ ấ r t cao, ch  phù h p v i nh ng ng ớ   ệ i di c  đã có công   ăn vi c làm  n đ nh, còn v i

ữ ườ ự ự ộ ọ ư ề ệ ấ ổ ị nh ng ng i di c  có trình đ  h c v n và ngh  nghi p không  n đ nh thì th c s  đó là

ớ ỏ ượ ườ ủ ọ ợ ọ ề khó khăn l n và h  đ u mong m i có đ c tr ng h c phù h p cho con cái c a mình,

ọ ậ ủ ề ả ả đ m b o quy n h c t p c a các con.

39 | P a g e

ậ ổ ệ ị 1.2.4. Có công vi c làm, thu nh p  n đ nh

ữ ườ ư ọ ế ị ư ề ộ Nh ng ng ụ i quy t đ nh di c , h  có nhi u m c đích khác nhau, nh ng m t trong

ổ ế ữ ụ ấ ượ ệ ố ơ ế ượ ề ề nh ng m c đích ph  bi n nh t là có đ c vi c làm t t h n, ki m đ ơ   c nhi u ti n h n.

ầ ớ ấ ả ề ậ ườ ư ố Do v y, đi u mà ph n l n t ữ t c  nh ng ng i di c  mong mu n là khi t ớ ơ ở ớ ọ m i h i n i

ượ ậ ố ơ ệ ệ ơ ợ ẽ s  tìm đ c công vi c làm có thu nh p t ớ   t h n, cao h n, có công vi c làm phù h p v i

ấ ể ả ể ả ả ổ ớ ị ự   ầ kh  năng và  n đ nh, an toàn. Đây là nhu c u có th  nói là l n nh t đ  đ m b o th c

ệ ượ ể ử ề ọ ớ ữ ề ệ ậ ầ hi n đ c nh ng nhu c u khác. Có công vi c, có thu nh p h  m i có th  g i ti n v  gia

ộ ố ể ả ớ ở ơ ế ể ượ ỗ ở ạ ẽ đình, m i có th  trang tr i cu c s ng ớ  n i đ n, m i có th  tìm đ c ch s ch s , an

ợ ượ ầ ố ữ ư ể ở ặ ệ toàn, h p v  sinh, có đ c nh ng nhu c u t i thi u nh  ăn, ọ ấ ầ   ậ , m c… Vì v y h  r t c n

ự ỗ ợ ừ ớ ệ ệ ả ẩ ộ có s  h  tr  t các trung tâm gi ả   ấ i thi u vi c làm, công ty xu t kh u lao đ ng… đ m b o

ể ả ậ ọ ượ ệ ấ ệ ệ ấ ợ ợ tin c y đ  b o tr , giúp h  tìm đ ề   c công vi c phù h p. Hi n nay đã xu t hi n r t nhi u

ự ế ữ ứ ầ ằ ờ nh ng công ty ra đ i nh m đáp  ng nhu c u này, tuy nhiên trên th c t uy tín, ch t l ấ ượ   ng

ư ườ ư ư ế ậ ượ ư các công ty, trung tâm này ch a cao, ng i di c  ch a ti p c n đ ứ   c và ch a đáp  ng

ượ đ ầ ủ ọ c nhu c u c a h .

ầ ấ ờ ồ ọ ượ ỗ ợ ớ ệ ệ Đ ng th i, h  cũng r t có nhu c u đ c h  tr  gi ữ   i thi u vi c làm trong nh ng

ườ ị ừ ạ ợ ủ ư ị ố ượ ữ ộ tr ng h p r i ro nh  b  buôn bán, b  l a g t… Là m t trong nh ng nhóm đ i t ng d ễ

ươ ố ượ ị ấ ừ ỵ ườ ư ấ ố ị ổ b  t n th ng, b  các đ i t ạ ng x u l a g t, ăn qu t, ng i di c  r t mong mu n có

ữ ữ ệ ọ ơ nh ng c  quan, t ổ ứ ẽ ỗ ợ ượ  ch c s  h  tr  đ ấ ắ   c cho h  công ăn vi c làm khi có nh ng b t tr c,

ế ả ớ ọ ủ r i ro x y đ n v i h .

ượ ứ ỏ 1.2.4. Đ c chăm sóc s c kh e

ậ ớ ồ ỏ ơ ộ ượ ụ ế ậ ớ ị V i ngu n thu nh p ít i, không có c  h i đ ộ   c ti p c n v i các d ch v  xã h i,

ề ơ ế ị ả ứ ể ỏ ưở không hi u rõ v  n i đ n, không có thông tin trong khi s c kh e b   nh h ớ ng l n, có

ơ ắ ẩ ố ề ệ ễ ệ ậ ườ ư ẫ nguy c  m c nhi u các b nh nhi m khu n,  m đau, b nh t t, ng i di c  v n luôn có

ố ấ ớ ượ ứ ỏ ượ ữ ệ ễ mong mu n r t l n là đ c chăm sóc s c kh e, đ ệ   c khám ch a b nh mi n phí. Hi n

ộ ố ự ệ ươ ư ể ự nay đã có m t s  ít d  án đã th c hi n các ch ữ   ộ ng trình khám l u đ ng đ  khám ch a

ữ ư ữ ế ễ ộ ươ ệ b nh mi n phí cho nh ng nhóm dân c  di bi n đ ng, tuy nhiên nh ng ch ng trình này

ư ứ ấ ạ ượ ầ ẹ còn r t ít, trên ph m vi h p và cũng ch a đáp  ng đ ủ c nhu c u c a nhóm đ i t ố ượ   ng

này.

ượ ỗ ợ 1.2.4. Đ c h  tr  tâm lý

ướ ộ ố ữ ề ề ắ ấ ớ Tr ủ   ư c nh ng v n đ  khó khăn v  tâm lý nh  nh  nhà, lo l ng cho cu c s ng c a

ở ợ ạ ườ ữ ớ ườ ả b n thân và gia đình ẳ  quê, căng th ng, s  hãi t i môi tr ng m i, nh ng ng ư ấ   i di c  r t

40 | P a g e

ậ ỗ ợ ề ể ọ ể ả ữ ế ố mong mu n nh n đ ượ ự ư ấ c s  t v n, h  tr  v  tâm lý đ  h  có th  gi i quy t nh ng khó

ể ế ớ ủ ạ ọ khăn c a mình, yên tâm sinh ho t, làm vi c t ệ ạ ơ ở ớ i n i m i. H  không th  bi t t ữ   i nh ng

ư ấ ể ả ụ ơ ở ị c  s  d ch v , trung tâm t ữ    v n tâm lý và cũng không có kinh phí đ  chi tr  cho nh ng

ệ ủ ấ ầ ự ợ ụ ạ ị ữ lo i hình d ch v  này. Do đó, r t c n có nh ng s  tr  giúp chuyên nghi p c a CTXH cho

ố ượ các nhóm đ i t ng này.

ạ ộ ả 1.2.5. Tham gia các ho t đ ng gi i trí

ể ệ ạ ố ớ ấ ộ ớ ể ơ Đ  tránh nguy c  tham gia vào các t n n xã h i, nh t là đ i v i nam gi i đ  tránh

ữ ữ ạ ườ ư ấ ầ ớ ữ ạ ộ tham gia vào nh ng ho t đ ng m i dâm, nh ng ng i di c  r t c n t ạ ộ   i nh ng ho t đ ng

ả ư ư ể ọ ạ ỗ ỗ ớ ơ ơ vui ch i, gi ạ   i trí lành m nh đ  h  quên đi n i nh  nhà, n i cô đ n khi di c  nh  các ho t

ể ẽ ố ớ ạ ộ đ ng th  thao, sinh ho t văn hóa, văn ngh  t ệ ạ ơ ở ớ i n i m i. Tuy nhiên, có l ữ    đ i v i nh ng

ườ ấ ầ ư ầ ỉ ế ủ ọ ậ ng i di c  đây là nhu c u khá “xa x ” cho dù cũng r t c n thi ấ ầ   t c a h . Vì v y, r t c n

ươ ể ợ ố ượ ự ệ ữ có nh ng ch ng trình, d  án can thi p đ  tr  giúp cho nhóm đ i t ng này.

ầ ủ ạ ề ặ ữ ả ấ ị 2. Nh ng v n đ  g p ph i và nhu c u c a n n nhân b  buôn bán

ả ủ ạ ấ ề ặ ữ ị 2.1. Nh ng v n đ  g p ph i c a n n nhân b  buôn bán

ị ạ ụ ộ ứ ượ 2.1.1. B  l m d ng, bóc l t s c lao đ ng c đãi ộ  và ng

ố ớ ữ ườ ấ ẩ ộ ở ủ ạ Đ i v i nh ng ng i đi lao đ ng xu t kh u tr thành n n nhân c a buôn bán

ị ưỡ ứ ệ ệ ứ ệ ng ườ ị ưỡ i b  c ng b c làm vi c trong ngành nông nghi p, b  c ng b c làm vi c trên tàu

ị ưỡ ể ứ ườ ườ bi n và b  c ệ ng b c làm vi c chăm sóc ng i già trong gia đình và th ổ   ng xuyên đ i

ủ ạ ị ưỡ ệ ượ ư ự ộ ch . N n nhân b  c ng ép lao đ ng trong lĩnh v c nông nghi p đ c đ a sang Đài Loan

ề ế ư ứ ệ ả ọ ị ề ằ b ng visa du l ch ch  không ph i visa làm vi c nh ng h  không h  bi ế   t đi u này. Đ n

ọ ị ở ế ị ắ ữ ế ệ ộ ẻ Đài Loan h  b  ch  đ n nh ng vùng xa xôi h o lánh và b  b t làm vi c 15 ti ng m t ngày

ượ ậ ượ ứ ậ ộ không đ ỉ ọ ỉ c ngh . H  ch  nh n đ c m t ít th c ăn và không có chút thu nh p nào. Sau ba

ọ ị ư ế ư ữ ả ồ ườ ậ ư ấ ợ tháng h  b  đ a đ n đ n c nh sát nh  nh ng ng i nh p c  b t h p pháp và sau đó b ị

ữ ụ ấ ườ ụ ể ề ố ọ ở ề tr c xu t. Khi tr  v  quê nh ng ng ư   i này c  tìm v  công ty đã tuy n d ng h  nh ng

ấ ể ế ườ ả ả ộ ợ ấ công ty này đã bi n m t. Cách duy nh t đ  ng i lao đ ng tr  các kho n n  là quay tr ở

ữ ẩ ấ ườ ị ưỡ ứ ệ ạ l ộ i đi xu t kh u lao đ ng. Còn nh ng ng ộ i lao đ ng b  c ng b c làm vi c trên tàu

ộ ố ể ề ặ ả bi n Đài Loan khi công ty qu n lý tàu g p m t s  khó khăn v  tài chính và không tr ả

ề ợ ọ ọ ị ả ề ệ ươ l ng cho h . Khi công nhân đình công đòi quy n l i thì h  b  tr v  Vi t Nam mà

ậ ượ ấ ứ ộ ả ồ ườ ữ ẻ ườ không nh n đ c b t c  m t kho n b i th ng nào. Nh ng k  buôn ng i cũng th ườ   ng

ườ ệ ạ ẩ ấ ộ ướ ườ ữ ư đ a nh ng ng i xu t kh u lao đ ng vào làm vi c trong m ng l i chăm sóc ng i già

ủ ọ ớ ủ ầ ả ọ ổ ơ phi pháp. Khi công nhân r i vào tay c a b n môi gi i này, h  ph i thay đ i ch  h u nh ư

41 | P a g e

ượ ậ ấ ề ậ ượ ề ươ ậ hàng tháng và đ c nh n r t ít ti n, th m chí là không đ c nh n chút ti n l ng nào.

ườ ộ ọ ẽ ủ ớ ờ ộ Ng i lao đ ng không bao gi ờ ượ  đ ộ   c thông báo th i gian h  s  làm v i m t ch  lao đ ng

ỏ ậ ứ ị ổ ề ướ ế ặ ọ ậ ứ là bao lâu. N u h  dám đ t câu h i, l p t c b  đu i v  n c ngay l p t c. M t s  ng ộ ố ườ   i

ả ỏ ố ơ ộ ạ lao đ ng r i vào tình tr ng này đã ph i b  tr n.

ố ớ ể ế ữ ạ ọ ị ướ ừ Đ i v i nh ng n n nhân b  buôn bán đ  k t hôn thì h  sang n c ngoài v a làm

ườ ệ ườ ệ ế ả ọ ợ ừ v  v a làm ng i giúp vi c trong gia đình. Thông th ộ   ng h  ph i làm vi c 9 ti ng m t

ộ ợ ủ ả ả ố ọ ệ ệ ế ầ ngày và ph i đ m nhi m các công vi c n i tr  c a gia đình. H u h t trong s  h  không

ụ ượ ể ế ề ấ ử ề ầ ớ ệ ề dành d m đ c ti n, r t ít có th  ti t ki m ti n và g i v  cho gia đình. Ph n l n h  b ọ ị

ữ ồ ườ ể ậ ồ ị ch ng và nh ng ng ạ ề ặ i trong gia đình ch ng hành h  v  m t th  xác, b  đánh đ p dã man

ọ ị ổ ế ươ ộ ố ườ ề ầ ọ ụ ữ ị ố ợ khi n h  b  t n th ầ ng v  tinh th n tr m tr ng. M t s  tr ng h p ph  n  b   m đau

ượ ọ ị ệ ả ụ ữ ấ ố ớ ộ mà không đ c chăm sóc, h  b  ép tri ồ   t s n vì đã có m t con (đ i v i ph  n  l y ch ng

ấ ả ề ố ế ộ ữ ớ ệ ề ắ Trung Qu c. V t v  v  kinh t c ng v i nh ng khác bi t v  văn hóa càng làm đ ng cay

ủ ọ ả thêm hoàn c nh c a h .

ụ ữ ữ ữ ẻ ặ ị ề   ạ Nh ng ph  n  và tr  em b  bán làm m i dâm thì còn g p nh ng khó khăn nhi u

ụ ữ ị ữ ụ ệ ằ   ệ ơ h n. Có nh ng ph  n  b  buôn bán làm vi c trong ngành công nghi p tình d c nói r ng

ụ ụ ụ ụ ề ả ả ấ ộ ố ơ   ọ h  ph i ph c v  ít nh t 5 khách hàng trong m t ngày, s  khác ph i ph c v  nhi u h n.

ọ ườ ạ ạ ề ể ữ ể ế ả ọ ị Bên c nh đó, h  th ể   ng ph i ch u nh ng hình ph t v  th  xác đ  răn đe n u h  có bi u

ệ ờ ụ ữ ủ ữ ế ầ ố ố hi n không vâng l ậ   i ch  hay c  tình tr n thoát. N u nh ng ph  n  này mang b u, l p

ở ạ ể ệ ọ ứ ẽ ị ệ ả t c s  b  tri t s n và sau đó có th  quay tr  l ậ ứ i làm vi c ngay l p t c. H  hoàn toàn b ị

ề ở ườ ộ ố ủ ọ ườ ố ị ể đi u khi n b i ng i ch  và b n ma­cô. M t s  ng i còn b  nh t trong phòng và b ị

ọ ượ ư ợ ơ ướ ự ặ canh gác nghiêm ng t. Đôi khi h  cũng đ c cho ra ch  đi ch i nh ng d i s  giám sát

ủ ứ ườ ụ ụ ạ ề ọ ứ ộ ủ ọ c a b n maco. Ch  ch a cũng th ng đi u h  sang ph c v  t i m t nhà ch a theo yêu

ề ườ ụ ữ ạ ầ ủ c u c a khách hàng. Nhi u ng ợ i ph  n  không còn phù h p làm gái m i dâm n a s  b ữ ẽ ị

ữ ườ ở ố ợ bán đi làm v  cho nh ng ng i  đàn ông nghèo ữ    Trung Qu c. Đôi khi, chính nh ng

ườ ả ị ươ ể ả ệ ọ ư ề ắ ạ ạ ọ ng i c nh sát đ a ph ng v  nguyên t c có th  b o v  h  nh ng l ụ   i l m d ng h . Vì

ế ạ ườ ấ ợ ị ả ở ọ ị ạ ụ ắ th , các n n nhân buôn bán ng ữ   i r t s  b  c nh sát b t và b  l m d ng b i h  là nh ng

ườ ư ấ ợ ng i c  trú b t h p pháp

ị ắ ệ ạ 2.1.3. B  m c vào các t ộ  n n xã h i

ệ ạ ể ắ ạ ả ộ ị ữ Nh ng t n n xã h i mà n n nhân b  buôn bán có th  m c ph i khi tham gia các

ạ ộ ườ ườ ủ ủ ọ ho t đ ng trong đ ng dây buôn bán ng ệ   i dù ch  ý không không ch  ý. H  là làm vi c

ườ ậ ạ ớ ọ trong các đ ả ng dây m i dâm, th m chí c  buôn bán ma túy qua biên gi ữ   i, và h  là nh ng

ườ ư ấ ợ ướ ố ượ ọ ng i c  trú b t h p pháp khi ra n c ngoài. Do đó, h  là đ i t ủ ả   ng truy lùng c a c nh

ề ở ạ i. sát và chính quy n s  t 42 | P a g e

ơ ề ứ ỏ 2.1.4. Nguy c  v  s c kh e

ư ề ữ ầ ả ạ ổ ị ươ ể Các n n nhân b  buôn bán h u nh  đ u tr i qua nh ng t n th ấ ặ   ng th  ch t n ng

ộ ứ ị ạ ụ ộ ượ ả ậ ị ị ề n  do b  bóc l t s c lao đ ng, b  l m d ng, ng ấ   ọ c đãi đánh đ p… H  ph i ch u các ch n

ươ ơ ắ ọ ươ ệ ạ ộ th ề ng nghiêm tr ng v  tay chân, c  b p, x ng, d  dày, não b … Làm vi c trong môi

ườ ậ ị ưỡ ổ ở ứ ạ ầ ở tr ng b  đánh đ p, c ế ng b c, kh  s  lâu d n khi n cho các n n nhân luôn trong

ộ ố ạ ư ứ ệ ậ ạ ầ ạ ỏ tr ng thái m t m i, đau l ng, loét d  dày, đau đ u, nh n th c kém... M t s  n n nhân

ế ậ ị ậ ả ộ ạ ạ ộ ư ườ còn b  khuy t t t, không có kh  năng v n đ ng, đi l i ho t đ ng nh  bình th ng.

ị ạ ụ ữ ụ ạ ườ ườ ụ Nh ng n n nhân b  l m d ng tình d c liên t c và th ng xuyên th ắ ng m c các

ề ườ ư ụ ổ ươ ệ b nh lây truy n qua đ ng tình d c (nh  giang mai, HIV/AIDS…), các t n th ng ph ụ

ổ ử ư ạ ộ ố ộ ộ ễ khoa (nh  viêm nhi m âm đ o, viêm c  t cung, rách âm h ...). M t s  hành đ ng nh ư

ưỡ ệ ả ườ ụ ữ ệ phá thai, c ứ ng b c tri t s n gây khó khăn cho ng ẹ ả   i ph  n  trong vi c làm m ,  nh

ưở ạ ộ ủ ế ườ ụ ữ ư ệ ệ ễ ề h ng đ n ho t đ ng sinh lý c a ng i ph  n … Các b nh truy n nhi m nh  b nh lao,

ơ ủ ữ ạ ố ổ ị ph i cũng là m i nguy c  c a nh ng n n nhân b  buôn bán.

ổ ươ ấ ề 2.1.5. T n th ng, sang ch n v  tâm lý

ơ ề ứ ể ấ ữ ạ ạ ỏ ị ị   Bên c nh nh ng nguy c  v  s c kh e th  ch t, các n n nhân b  buôn bán còn ch u

ữ ổ ươ ề ề ặ ấ ặ nh ng t n th ng sang ch n n ng n  v  m t tâm lý.

ị ắ ị ướ ư ề ầ ị ừ ạ Khi b  b t, b  l a g t và b  bán ra n ạ c ngoài, h u nh  các n n nhân đ u có tâm lý

ố ẩ ề ậ ắ ố ườ ợ s  hãi, hoang mang, lo l ng, mu n l n tr n, th m chí có nhi u ng ế   ố i còn mu n tìm đ n

ạ ề ể ị ưỡ ữ ế ấ ị ụ ạ ưỡ cái ch t. Khi gánh ch u nh ng hình ph t v  th  ch t, b  c ng ép, l m d ng, c ng ép

ố ọ ạ ủ ị ổ ươ ặ ươ kh ng b  h  l i càng b  t n th ề ng n ng n . Xa quê h ớ   ự ng, gia đình, s  nhung nh ,

ủ ổ ở ạ ố ươ ữ ế ạ ở ặ ả m c c m, t i h  và mong mu n tr  l i quê h ng khi n nh ng n n nhân luôn trong

ề ạ ấ ổ ị ằ tình tr ng m t cân b ng,  n đ nh v  tâm lý.

ữ ườ ị ở ề ạ ả ố Nh ng ng i b  buôn bán tr  v  thì l ặ ớ ự ỳ ị i ph i đ i m t v i s  k  th  và phân bi ệ ở  t

ể ế ữ ề ạ ầ ị ị ơ   quê nhà. N  thì b  cho là làm gái m i dâm đ  ki m ti n, nam thì b  coi là ngu đ n vì r i

ườ ọ vào tay b n buôn ng i.

ậ ộ ồ 2.1.6. Khó khăn khi hòa nh p c ng đ ng

ệ ồ ộ ượ ề ữ ạ ị ề C ng đ ng có nhi u quan ni m trái ng ở ề   c v  nh ng n n nhân b  buôn bán tr  v .

ụ ữ ị ữ ự ể ạ ờ ị Trong đó có nh ng quan đi m tiêu c c, nghi ng  ph  n  b  buôn bán b  ép làm m i dâm

ế ọ ị ữ ặ ố ườ ụ ữ dù bi t là h  b  ép bán ngoài ý mu n. M t khác, nh ng ng i ph  n  này cũng đ ượ   c

43 | P a g e

ươ ạ ượ ụ ệ ậ ổ th ậ ng h i th m chí đ c khâm ph c vì đã có trách nhi m làm tròn b n ph n ph  n ụ ữ

ử ề ề ằ ậ ỡ ự   ủ ọ c a h  là l p gia đình, sinh con và giúp đ  gia đình b ng cách g i ti n v . Tuy nhiên, t u

ạ ở ề ẫ ữ ề ặ ạ ị chung l i, nh ng n n nhân b  buôn bán tr  v  v n còn g p nhi u khó khăn và không d ễ

ớ ộ ể ồ ậ dàng đ  tái hòa nh p v i c ng đ ng.

ố ọ ữ ả ộ ị ờ ồ ạ ố ự M t là, đa s  h  ph i ch u nh ng l ị i đ n đ i th  phi không t t, s  phân bi ệ ỳ ị  t k  th

ệ ộ ồ ố ồ ớ ị ừ t ạ    phía c ng đ ng. B  buôn bán hay "sang Trung Qu c" đ ng nghĩa v i vi c làm gái m i

ụ ữ ị ữ ề ẵ ố dâm, thích ti n và s n sàng bán thân. Dù trong s  nh ng ph  n  b  buôn bán không ít

ườ ị ề ọ ư ề ộ ồ ng ế   ẫ i b  gia đình xa lánh nh ng c ng đ ng v n có cái nhìn khác v   h . Đi u này khi n

ề ề ữ ế ấ ạ ạ ạ ặ ợ nh ng n n nhân g p không ít các v n đ  v  tâm lý, lo s , ng i giao ti p, ng i tham gia

ạ ộ ẻ ế ộ ườ ị ả ưở ấ ồ các ho t đ ng c ng đ ng. Tr  em khi đi đ n tr ng cũng b   nh h ng r t nhi u t ề ừ ạ    b n

ầ ố ườ ị ắ ủ ọ ườ ữ bè, th y cô giáo. S ng trong môi tr ng b  h t h i, xa lánh h  th ng có nh ng suy nghĩ

ự ậ ạ ấ ườ ệ ạ ộ tiêu c c, th m chí l i d n thân vào các con đ ng t n n xã h i hay quay tr  l ở ạ ơ ọ  i n i h

ị b  buôn bán.

ủ ụ ươ ệ Hai là, khó khăn trong vi c làm các th  t c gi y t ấ ờ ạ ị  t i đ a ph ạ   ữ ng. Nh ng n n

ị ở ề ấ ệ ẩ ẩ ộ ộ nhân b  buôn bán tr v  r t khó khi đăng ký h  kh u. Vi c đăng ký h  kh u còn liên

ề ế ề ế ẩ ấ ấ ọ ộ ượ quan đ n quy n c p đ t, n u không có h  kh u thì h  không có quy n đ ấ   ậ c nh n đ t

ừ ộ ể ở ớ ố ẹ ấ ồ ớ ọ ộ ọ đai t c ng đ ng. Khó khăn l n nh t là h  không còn ru ng. H  có th v i b  m  và

ấ ể ọ ẫ ư ế ẩ ầ ộ ộ ị anh ch  em nh ng h  v n c n ru ng đ t đ  sinh nhai. H  kh u còn liên quan đ n kh ả

ớ ầ ụ ư ế ế ẳ ạ ấ ậ ộ ị năng ti p c n v i h u h t các d ch v  xã h i, ch ng h n nh  làm gi y khai sinh hay

ọ ạ ậ ườ ươ ạ ằ đăng ký cho con nh p h c t i các tr ị ng đ a ph ng. Có n n nhân cho r ng cô đã có

ậ ủ ệ ố ủ ứ ứ ư ệ ẩ ấ ơ ộ gi y ch ng nh n c a b nh vi n n i sinh con, có h  kh u nh ng b  c a đ a bé thì l ạ ở  i

ề ố ị ươ ứ ẻ ườ ế bên Trung Qu c vì th  mà chính quy n đ a ph ằ ng cho r ng đ a tr là ng i Trung

ườ ứ ứ ế ậ ấ ố ờ ườ Qu c và không ch ng nh n gi y khai sinh cho đ a bé. Đ n m i năm tr i, ng i ph ụ

ủ ứ ể ấ ậ ẫ ọ ỉ ệ   ữ n  đó v n không th  khai sinh cho con, đi h c cũng ch  có gi y ch ng nh n c a b nh

ệ ế ấ ớ ộ ỉ ườ ệ vi n. Ch  còn cách duy nh t là đăng ký k t hôn v i m t ng i đàn ông Vi t Nam và khai

ệ ễ ề ậ ố ệ   sinh cho con, tuy nhiên vi c này cũng không d  dàng th m chí còn t n không ít ti n. Vi c

ở ề ữ ế ẩ ộ ị ượ ạ đăng ký h  kh u còn khi n nh ng n n nhân b  buôn bán tr  v  không đ c tham gia vào

ạ ộ ể ở ủ ộ ệ ụ ể ọ ượ ữ ậ ho t đ ng c a các h i đoàn th Vi t Nam. C  th  là h  không đ c nh n nh ng tr ợ

ứ ừ ộ ụ ữ ị ươ ộ ộ ế ằ giúp chính th c t H i Ph  n  đ a ph ạ   ắ ng. Các cán b  H i lo l ng r ng n u tình tr ng

ượ ả ữ ệ ể ườ ụ ữ ở ạ ẽ này không đ ấ c c i thi n thì r t có th  nh ng ng i ph  n  đó s  quay tr  l i Trung

ự ướ ố ỉ ạ ủ ấ ả ẫ ị Qu c. Không có s  h ng d n ch  đ o c a c p trên thì ngay c  công an đ a ph ươ   ng

ể ỡ ố ọ ị ươ ượ mu n giúp đ  cũng không th  đăng ký cho h  và con cái là dân đ a ph ng đ c. Tình

44 | P a g e

ự ấ ữ ạ ộ ồ ườ ụ ữ ướ tr ng này gây nên s  b t bình trong c ng đ ng vì nh ng ng i ph  n  này tr c đây

ị ươ ạ ể ậ ẩ ẩ ộ ộ ừ t ng là dân đ a ph ng nay l i không th  đăng ký h  kh u. Không có h  kh u th m chí

ườ ụ ữ ủ ề ọ ộ ố m t s  ng i còn không đ ượ ở c ả    ngay chính trong ngôi nhà c a h . Nhi u ph  n  ph i

ề ị ươ ở ạ ủ ị ử ụ ẻ xin phép chính quy n đ a ph ng t m trong các nhà tr  không s  d ng c a đ a ph ươ   ng

ấ ị ữ ả ượ ữ ẩ ộ ườ ớ v i nh ng kho n chi phí nh t đ nh. Không đ c đăng ký h  kh u nh ng ng i này b ị

ủ ữ ử ề ấ ậ ọ ự   ạ m t quy n công dân, th m chí h  còn là n n nhân c a nh ng hành x  không đúng m c

ị ươ ở ề ị ộ ạ ạ ẳ ị ủ c a công an đ a ph ng. Ch ng h n, m t n n nhân b  buôn bán nay tr  v  đ a ph ươ   ng

ườ ị ư ề ồ ữ ế ậ ỏ ị ườ th ng xuyên b  công an tra h i th m chí còn b  đ a v  đ n. Hi m khi nh ng ng i ph ụ

ủ ề ả ố ị ươ ữ n  này dám ph n đ i các hành vi sai trái c a chính quy n và công an đ a ph ở ng b i vì

ọ ự ậ ạ ằ ượ ả b n thân h  t cho r ng mình đã có hành vi vi ph m pháp lu t khi v t biên mà không có

ủ ổ ứ ấ ố ế ứ ộ ụ ữ ề gi y phép. Theo nghiên c u c a t ch c Lao đ ng qu c t (ILO) nhi u ph  n  Vi ệ   t

ố ị ườ ề ắ ố ị Nam b  buôn bán sang Trung Qu c th ng b  chính quy n Trung Qu c vây b t và đ a v ư ề

ệ ạ ấ ợ ữ ể ọ ớ ứ ặ Vi t Nam (t i nh ng đi m b t h p pháp d c theo biên gi ồ   i) ho c chính th c cho h i

ươ ệ ố ế ẩ ữ ầ ườ ị h ề ng v  Vi ử t Nam qua c a kh u qu c t ế . Vì h u h t nh ng ng ề   i b  buôn bán đ u

ứ ư ủ ữ ế ề ộ ọ ệ   không có h  chi u hay ch ng minh th  nhân dân nên h  không có đ  nh ng đi u ki n

ế ể ạ ử ẩ ớ ệ ấ ầ c n thi t đ  các nhân viên t i các c a kh u biên gi i Vi ọ ồ   ậ t Nam ch p nh n cho h  h i

ươ ứ ộ h ng m t cách chính th c.

ề ế ể ộ ố ữ ạ Ba là, khó khăn v  kinh t đ  duy trì cu c s ng lâu dài cho nh ng n n nhân b ị

ố ọ ữ ữ ề ấ ả ạ ầ   buôn bán. Nh ng n n nhân không còn đ t đai, đa s  h  không có nh ng kho n ti n c n

ế ể ộ ố ượ ỏ ề ế ạ ươ ố thi t đ  làm ăn duy trì cu c s ng. Khi đ c h i v  k  ho ch trong t ng lai, đa s  các

ế ụ ở ạ ề ả ắ ị ườ ạ n n nhân b  buôn bán cân nh c v  kh  năng ti p t c quay tr  l i con đ ng cũ. Rõ ràng

ả ươ ệ ữ ề ầ ớ ế ỳ ị ữ là vi c ph i đ ng đ u v i nh ng khó khăn v  kinh t ộ ủ ị    và nh ng k  th  xã h i c a đ a

ươ ế ọ ườ ỗ ợ ữ ạ ị ph ng khi n h  không còn con đ ng nào khác. Nh ng h  tr  mà n n nhân b  buôn bán

ượ ở ề ị ươ ụ ữ ị ự ủ ộ ươ ậ nh n đ c sau khi tr  v  đ a ph ng thì có s  đóng góp c a H i ph  n  đ a ph ng.

ứ ủ ộ ệ ậ ơ ọ ồ Đây là c  quan đóng vai trò quan tr ng trong vi c nâng cao nh n th c c a c ng đ ng v ề

ở ề ể ọ ỗ ợ ữ ể ạ ầ ả ị nhu c u thông c m và h  tr  cho nh ng n n nhân b  buôn bán đã tr  v  đ  h  có th  tái

ụ ữ ủ ệ ế ậ ậ ộ ồ ạ   ộ hòa nh p c ng đ ng. Các thành viên c a H i ph  n  có trách nhi m ti p c n các n n

ầ ủ ọ ư ấ ể ề ấ ọ ế ộ nhân, tìm hi u nhu c u c a h , t v n cho h  các v n đ  kinh t , tâm lý, xã h i và giúp

ạ ộ ồ ể ỗ ợ ỡ ẫ ể ề ẳ ậ ộ ọ h  thành l p các câu l c b  đ ng đ ng đ  có th  h  tr  giúp đ  l n nhau. Nhi u h i ph ụ

ậ ươ ế ể ỗ ợ ụ ữ ệ ỹ ữ n  đã thành l p các ch ng trình ti t ki m và qu  tín d ng đ  h  tr  cho nh ng ph  n ụ ữ

ộ ố ở ề ố ố ấ ị ư ệ ể ả ị b  buôn bán tr  v  có s  v n nh t đ nh đ  c i thi n cu c s ng. Tuy nhiên, nh  trên đã đ ề

ở ề ấ ờ ộ ẩ ộ ố ố ạ ớ ồ ả ậ c p, do các c n tr  v  gi y t h  kh u c ng v i ngu n ngân sách có h n nên s  v n cho

45 | P a g e

ế ệ ề ả ạ n n nhân vay là không nhi u, vì th  hi u qu  không cao.

ề ở ề ư ậ ữ ặ ả ọ ạ Nhi u n n nhân tr v  do g p ph i nh ng khó khăn nh  v y, dù h  có ý nghĩ

ư ế ể ố ọ ẽ ẽ quay tr  l ở ạ ướ i n c ngoài nh ng cũng không bi t là mình s  làm gì đ  s ng, h  s  làm

ọ ẽ ế ệ ượ ề ề ẩ ẩ vi c cho ai hay h  s  ki m đ ủ   c bao nhiêu ti n. Đi u này nói lên vòng lu n qu n c a

ầ ữ ể ị ữ ả ả ạ ọ ị ồ nh ng n n nhân b  buôn bán, trong đó ba g m c  kh  năng h  có th  b  bán l n n a.

ầ ủ ạ ị 2.2. Nhu c u c a n n nhân b  buôn bán

ở ề ư ạ ị 2.2.1. Nhóm n n nhân b  buôn bán ch a tr  v

ủ ọ ở ề ữ ư ầ ầ ạ ớ ị V i nh ng n n nhân b  buôn bán ch a tr  v  thì nhu c u đ u tiên c a h  là đ ượ   c

ị ừ ữ ệ ề ế ề ầ ạ ạ ị ị ắ   ả b o v  an toàn v  tính m ng. H u h t nh ng n n nhân b  buôn bán đ u do b  l a, b  b t

ị ưỡ ộ ủ ể ậ ả ậ ấ ọ ố bu c, b  c ng ép, h  không ch p nh n hoàn c nh c a mình. Do v y đ  kh ng ch  h ế ọ

ữ ớ ườ ả ử ụ ạ ự ữ ệ ạ ộ ẻ nh ng k  môi gi i, buôn bán ng i bu c ph i s  d ng nh ng bi n pháp b o l c m nh,

ậ ạ ạ ườ ườ ề ừ ọ th m chí đe d a tính m ng. ủ Các n n nhân c a buôn bán ng i th ả ả   ng đ u t ng ph i tr i

ị ưỡ ờ ấ ợ ợ ầ ị ạ ứ ấ ầ ị ị qua th i gian b  c ng b c, b  tra t n, n  n n, b  giam c m b t h p pháp, b  b n bè và

ứ ạ ự ề ể ấ ụ ọ ị ọ gia đình đe d a, b  các hình th c b o l c v  th  ch t, tình d c và tâm lý khác. B n buôn

ườ ử ụ ủ ề ể ế ạ ạ ấ ợ ọ ng i s  d ng r t nhi u th  đo n đ  làm cho n n nhân s  hãi và bi n h  thành nô l ệ   .

ộ ườ ố ạ ở ệ ườ ẻ M t vài k  buôn ng i nh t n n nhân ữ  trong phòng. Nh ng vi c làm th ng xuyên

ấ ủ ọ ườ ế ế ậ ạ ậ ạ ỏ ộ ộ ồ nh t c a b n buôn ng i là: Cô l p n n nh n kh i xã h i, c ng đ ng;  h n ch  ti p xúc

ườ ắ ấ ả ữ ạ ượ ắ ả ả ớ v i ng i bên ngoài và đ m b o ch c ch n t t c  nh ng liên l c đ ể   c giám sát và ki m

ự ậ ạ ỏ ộ ồ soát t nhiên; ủ ọ    Cô l p n n nhân kh i các thành viên trong gia đình và c ng đ ng c a h ;

ấ ờ ỳ ế ặ ộ ị ặ ị ự T ch thu h  chi u, th  th c và/ho c các gi y t tu  thân; ạ ạ ự ớ    Dùng ho c đe do  b o l c v i

ủ ạ ậ ặ ạ ể ạ ổ ẹ ấ ớ ạ n n nh n và/ho c gia đình c a n n nhân; ả  Đe do  đ  n n nhân c m th y h  th n v i gia

ạ ạ ữ ằ ờ ề ừ ạ ạ ể ọ đình; Đe do  n n nhân b ng nh ng l i nguy n tà phép; ằ    L a g t n n nhân đ  h  tin r ng

ậ ư ế ặ ư ụ ạ ấ ọ ị ạ ớ   ọ ẽ ị ỏ h  s  b  b  tù, tr c xu t, ho c l u đày do vi ph m quy đ nh nh p c  n u h  liên l c v i

ề ủ ạ ể ạ ầ ấ ượ ả chính quy n;ề  Ki m soát ti n c a n n nhân. Do đóm n n nhân c n nh t là đ ả   c b o đ m

an toàn.

ị ưỡ ữ ạ ạ ị ừ ạ ứ ướ Bên c nh nh ng n n nhân b  c ng b c, b  l a g t bán sang n c ngoài thì cũng

ộ ố ớ ủ ộ ướ ộ ố ớ ọ ộ có m t s  l n trong đó ch  đ ng sang n c ngoài v i hy v ng có m t cu c s ng t ố ẹ   t đ p

ặ ớ ự ạ ừ ố ả ố ủ ộ ụ ọ ố ạ   ơ h n và khi ph i đ i m t v i s  l m d ng và l a d i, h  đã ch  đ ng tìm cách tr n ch y

ở ề ướ ạ ủ ọ ư ể ặ ầ ộ ố tr  v  n c. Nh ng cu c tr n ch y c a h  cũng gian nan và g p đ y nguy hi m. M t s ộ ố

ườ ể ố ượ ộ ị ọ ướ ng i không th  nào tr n thoát đ c vì h  đã vào quá sâu n i đ a n c ngoài, nên b ị

ờ ượ ự ữ ẽ ạ ặ ườ ộ ố ớ giám sát ch t ch . M t s  l n các n n nhân nh  đ ỡ ủ c s  giúp đ  c a nh ng ng i dân

46 | P a g e

ươ ặ ượ ườ ệ ờ ặ ọ ượ ị đ a ph ng ho c đ ữ c nh ng ng i Vi t Nam mà h  tình c  g p đ ộ ố   c. M t s  ít

ườ ắ ợ ượ ệ ớ ẻ ủ ọ ả tr ng h p may m n đ c chính gia đình c a h  liên h  v i k  buôn bán, tr cho h ọ

ư ọ ả ề ầ ớ ư ậ ứ ủ ữ ề ả ạ ộ m t kho n ti n và đ a h  tr  v . Nh  v y, nhu c u l n th  hai c a nh ng n n nhân b ị

ượ ỗ ợ ố ở ề ớ buôn bán là đ c h  tr  tr n thoát, quay tr  v  v i gia đình.

ọ ượ ở ề ướ ố ữ ạ ầ Khi h  đ c tr n thoát tr  v  n c thì nh ng n n nhân này cũng c n đ ượ ự ỗ  c s  h

ợ ấ ớ ủ ự ượ ố ộ ạ tr  r t l n c a l c l ng biên phòng, công an phòng ch ng t i ph m buôn bán ng ườ ể  i đ

ạ ở ề ị ươ ố tìm l i gia đình, quay tr  v  đ a ph ng cũ sinh s ng.

ở ề ạ ị 2.2.2. Nhóm n n nhân b  buôn bán đã tr  v

ề ậ ư ạ ượ ả ứ ặ ố Nh  trên đã đ  c p, các n n nhân khi đ c gi i c u ho c tr n thoát thành công

ở ề ướ ạ ặ ấ ề ệ ả ế tr  v  n c thì l i g p r t nhi u khó khăn trong vi c gi ủ ụ i quy t các th  t c pháp lý, hòa

ộ ố ắ ầ ừ ữ ậ ồ ổ ộ ớ ị nh p c ng đ ng,  n đ nh tâm lý và b t đ u cu c s ng m i. T  nh ng khó khăn trên có

ậ ộ ể ấ ở ề ề ấ ạ ồ ọ ị th  th y n n nhân khi b  buôn bán tr  v  tái hòa nh p c ng đ ng thì h  có r t nhi u nhu

ầ ầ ượ ỗ ợ c u c n đ c h  tr .

ỗ ợ ế ế ầ ậ ầ ộ ườ ợ M t là, nhu c u h  tr  trong công tác ti p nh n: h u h t các tr ạ ng h p n n nhân

ở ề ứ ự ở ề ặ ượ ả ứ ố ượ ề ậ ị tr  v  chính th c, t tr  v  ho c đ c gi i c u đ u mong mu n đ c nh n các d ch v ụ

ủ ế ờ ư ấ ố ớ ỉ ạ ấ ơ ộ ỗ ợ h  tr ch  y u là cung c p n i ăn ngh  t m th i, t v n tâm lý xã h i, đ i v i các

ườ ẻ ế ợ ố ứ ượ ỗ ợ ữ ề ố ị tr ng h p  m đau, s c kho  y u đ ợ ấ   ầ c h  tr  ch a tr  ban đ u, ti n ăn u ng, tr  c p

ở ề ề ti n tàu xe tr  v  quê…

ầ ượ ỗ ợ ạ ộ ế ộ ồ ộ ớ ồ ạ Hai là, các n n nhân c n đ c h  tr  t i c ng đ ng v i các ch  đ  đ ng b  nh ư

ủ ụ ề ộ ỗ ợ ư ứ ấ ẩ ộ ỗ ợ h  tr  tâm lý xã h i, h  tr  pháp lý (làm th  t c v  h  kh u, c p ch ng minh th  nhân

ề ỗ ợ ệ ả ệ ạ ế ọ ố ấ dân, gi y khai ộ   ọ sinh), y t , h c ngh , h  tr  vi c làm, h c văn hoá và b o v  n n nhân t  giác t i

ạ ườ ph m buôn bán ng i.

ườ ạ ả ặ ợ ệ ố ớ Ba là, đ i v i các tr ở ề ng h p n n nhân tr  v  có hoàn c nh đ c bi t khó khăn,h ọ

ượ ươ ộ ố ổ ố ế ỗ ợ ứ ể ả ầ c n đ ị c đ a ph ng và m t s  t ch c qu c t h  tr các kho n kinh phí đ  khám

ề ạ ữ ữ ệ ọ ọ ệ ch a b nh, h c văn hoá, h c ngh , t o vi c làm. Trong nh ng năm qua, có trên 200

ườ ợ ượ ề ừ ụ ả ậ ớ ị ế tr ạ ng h p n n nhân đ c nh n gói d ch v  này v i kho n ti n t 300 đ n 500$, ch ủ

ổ ứ ệ ạ ự ố ỉ ế ừ y u t các t ch c IOM, Terre Des Hommes (TDH) th c hi n t i các t nh, thành ph  An

ứ ỗ ợ ắ ầ ồ ơ Giang, Đ ng Tháp, C n Th , Tây Ninh, B c Giang, Lào Cai…Hình th c h  tr  này đã có

ệ ả ế ự ố ớ ạ hi u qu  thi t th c đ i v i các n n nhân.

ầ ố ượ ỗ ợ ạ ư ạ B n là, nhu c u đ c h  tr  t ề   i Trung tâm, nhà t m lánh dành khi ch a có đi u

ở ề ị ệ ươ ườ ả ạ ợ ki n tr  v  đ a ph ng. Theo mô hình đó, các tr ặ   ng h p n n nhân có hoàn c nh đ c

ượ ỉ ư ấ ấ ộ ượ ế ậ ớ ệ ơ c cung c p n i ăn, ngh , t v n tâm lý xã h i và đ c ti p c n v i các t khó khăn đ

bi 47 | P a g e

ữ ệ ể ọ ụ ề ặ ầ   ọ ị d ch v  ngoài Trung tâm, đ  h c văn hoá, h c ngh , ho c khám ch a b nh theo nhu c u

ủ ố ượ ả ạ ỷ ệ ụ ị và kh  năng c a đ i t ạ ng. Các n n nhân đ ượ ưở c h ng các d ch v  này đ t t l cao v ề

ồ ậ ộ tái hoà nh p c ng đ ng.

ầ ượ ạ ộ ừ ồ Năm là, nhu c u đ ậ   c tham gia ho t đ ng l ng ghép, phòng ng a và tái hoà nh p

ồ ạ ườ ụ ữ ẻ ề ạ ớ ộ c ng đ ng t i xã ph ng nh : t ư ổ ứ ượ  ch c đ ộ   c các l p d y ngh  cho ph  n , tr  em thu c

ỗ ợ ạ ỗ ợ ậ ổ ụ ứ ể ệ ệ ộ ị di n h  nghèo, h  tr  t o vi c làm đ  có m c thu nh p  n đ nh;  h  tr  vay tín d ng,

ọ ổ ạ ộ ề ậ ắ ọ ớ ấ c p phát h c phí, h c b ng, g n v i các ho t đ ng truy n thông, nâng cao nh n th c v ứ ề

ố ườ phòng ch ng buôn bán ng i.

ầ ạ ượ ế ườ Sáu là, các n n nhân có nhu c u đ ọ c cho con em h  khai sinh, đ n tr ọ   ng h c,

ớ ạ ậ ượ ự ố ử ủ ứ ằ ậ ố hòa nh p v i b n bè cùng trang l a. Mong mu n nh n đ c s  đ i x  công b ng c a xã

ị ố ử ệ ượ ỗ ợ ầ ố ỹ ộ h i, không b  đ i x  phân bi ỳ ị t, k  th  và đ c h  tr  các k  năng s ng c n thi ế ể ọ  t đ  h

ể ự ố ơ ố ơ có th  t tin h n, s ng t t h n.

ở ề ở ề ữ ủ ừ ư ạ ầ ị T  nh ng nhu c u trên c a các n n nhân b  buôn bán ch a tr  v  và đã tr  v  tái

ỗ ợ ị ữ ệ ầ ậ ộ ồ ờ ợ ệ   hòa nh p c ng đ ng, chúng ta c n có nh ng bi n pháp h  tr  k p th i, h p lý và hi u

qu .ả

48 | P a g e

ắ ọ Tóm t t bài h c:

BÀI 3:

Ậ

ƯƠ

Ỗ

LU T   PHÁP,   CHÍNH   SÁCH   VÀ   CÁC   CH

NG   TRÌNH   H   TR

Ợ

ƯỜ

Ư

Ủ

Ạ

ƯỜ

NG

I DI C  VÀ N N NHÂN C A BUÔN BÁN NG

I

ờ ế (Th i gian: 8 ti t)

ậ ươ ỗ ợ ườ 1. Lu t pháp, chính sách và các ch ng trình h  tr  ng ư i di c

ệ ố ề ậ ư 1.1 H  th ng lu t pháp, chính sách v  di c

ậ ư 1.1.1. Pháp lu t qu c t ố ế ề ườ  v  ng i di c

ơ ở ữ ư ộ ố ế ề ệ ể ệ ắ ồ ả Đ  có c  s  v ng ch c trong vi c b o v  quy n di c , c ng đ ng qu c t đã

ự ừ ữ ệ ệ ắ không ng ng xây d ng và hoàn thi n hành lang pháp lý v ng ch c thông qua vi c ban

ướ ố ế ệ ị ươ ươ ề ả ề hành công c qu c t , các Hi p đ nh đa ph ng, song ph ủ   ệ ng v  b o v  quy n c a

ườ ệ ng ư ặ i di c , đ c bi ư ộ t là lao đ ng di c .

ề ườ ề ủ ườ ư ượ Quy n con ng i nói chung, quy n c a ng i di c  nói riêng đ ậ c ghi nh n trong

ế ớ ề ườ Tuyên ngôn th  gi ề i v  quy n con ng i: đ ượ ưở c h ề ơ ả ủ ng các quy n c  b n c a con ng ườ   i,

ệ ố ử ườ ư ọ ị không b  phân bi t đ i x ; Ngoài ra, ng i di c  và các thành viên gia đình h  còn đ ượ   c

ưở ộ ố ề ặ ệ ộ ấ ướ ề ế ỏ ề ự h ng m t s  quy n đ c bi ờ t: quy n đ n và r i kh i m t đ t n c; quy n t ộ    do h i

ệ ươ ệ ề ệ ề ậ ộ ứ ề ọ h p và l p h i; quy n có công vi c và các đi u ki n làm vi c t ng x ng; quy n đ ượ   c

ề ượ ụ ứ ỏ ộ ố giáo d c và chăm sóc s c kh e; quy n đ c có cu c s ng gia đình.

ướ ủ ố ế ứ ổ ộ ướ ố Hai công c c a T  ch c lao đ ng qu c t (ILO) là Công c s  97 (1949) và

ướ ố ề ủ ư ề ẳ ộ ị ườ Công c s  143 (1975) v  lao đ ng di c  đã kh ng đ nh quy n c a ng ộ i lao đ ng di

ự ế ắ ướ ị ườ ư ộ c  m t cách sâu s c và tr c ti p. Hai công ẳ c này kh ng đ nh ng ộ i lao đ ng di c ư

49 | P a g e

ượ ố ử ẳ ớ ườ ả ộ ị ệ ề ộ đ c đ i x  bình đ ng v i ng i lao đ ng b n đ a, đ ượ ưở c h ng các đi u ki n lao đ ng;

ế ộ ề ụ ủ ề ạ ộ ướ các ch  đ  v  an sinh xã h i, v  giáo d c. Tuy nhiên, ph m vi c a hai công ỉ c ch  áp

ườ ư ợ ộ ố ớ ả ụ d ng đ i v i b n thân ng i lao đ ng di c  h p pháp.

ướ ủ ườ ộ ượ “Công c v ề  quyền c a ng ư i lao đ ng di c  và gia đình h ọ” đ ạ ộ   c Đ i h i

ố ợ ướ ự ẩ ồ đ ng Liên H p qu c thông qua ngay 18/12/1990. Công ự   c đã xây d ng các chu n m c

ề ố ử ề ủ ữ ệ ộ ườ ấ ằ ộ ắ b t bu c v  đ i x , công vi c, quy n c a nh ng ng ứ   ư i lao đ ng di c  nh m ch m d t

ộ ố ớ ữ ườ ư ẫ ộ ườ ạ tình tr ng bóc l t đ i v i nh ng ng i lao đ ng di c  v n th ả ng x y ra t ừ ướ  tr ế   c đ n

ướ ủ ườ ư ộ nay. Thông qua Công ề c này, quy n c a ng i lao đ ng di c  và các thành viên trong

ượ ề ậ ủ ừ ầ ắ ộ ự ề ề ị gia đình đ c đ  c p m t cách sâu s c và đ y đ  t các quy n v  dân s , chính tr , lao

ế ấ ặ ư ủ ế ộ ườ ộ đ ng, kinh t ề , xã h i văn hóa cho đ n các quy n mang tính ch t đ c tr ng c a ng i lao

ư ộ đ ng di c .

ề ị ự Quy n dân s  và chính tr ,

ườ ọ ị ư ủ ặ ộ ­ Không ng ấ   i lao đ ng di c  nào ho c thành viên nào c a gia đình h  b  tra t n,

ệ ặ ị ố ử ộ ặ ị ừ ạ ạ ạ ố ử đ i x  tàn t , vô nhân đ o ho c b  đ i x  m t cách hèn h  ho c b  tr ng ph t.

ườ ọ ị ắ ủ ư ặ ộ ­ Không ng i lao đ ng di c  nào ho c thành viên c a gia đình h  b  b t làm nô

ặ ưỡ ộ ệ ị l ộ , b  ép bu c ho c c ng bách lao đ ng.

ế ả ệ ố ơ ạ ự ụ ượ ố ớ ấ ả ụ ­ C  ch  b o v  ch ng l ấ i s  tr c xu t cá nhân đ c áp d ng đ i v i t t c  các

ộ ư lao đ ng di c .

ộ ề Quy n lao đ ng

ườ ư ề ộ ượ ưở ế ộ ẳ ­ Ng i lao đ ng di c  có quy n đ c h ộ ng ch  đ  lao đ ng bình đ ng nh ư

ữ ườ ộ ạ ướ ở ạ ờ ệ ờ ộ ỉ nh ng ng i lao đ ng t c s  t i n i: gi làm vi c, th i gian ngh , an toàn lao đ ng,

ậ ệ ướ ả ứ ủ ỏ ớ ị ạ ợ chăm sóc s c kh e… phù h p v i các quy đ nh c a lu t l c b n đi n .

ườ ư ượ ự ộ ậ ể ủ ậ ộ ị ­ Ng i lao đ ng di c  đ c t do l p h i theo quy đ nh c a pháp lu t đ  tăng

ườ ệ ả ế ư ộ ợ ủ c ng và b o v  kinh t cũng nh  văn hóa, xã h i và các l i ích khác c a mình.

ườ ư ề ộ ả ộ ­ Ng i lao đ ng di c  có quy n đ ượ ưở c h ề   ng các thành qu  lao đ ng; có quy n

ượ ả ả ộ đ ề c b o đ m v  an sinh xã h i.

ế ộ ề ề Quy n v  kinh t , xã h i và văn hóa

ấ ả ọ ề ộ ề ứ ự ư ­ T t c  lao đ ng di c  và gia đình h  đ u đ ượ ưở c h ỏ   ng s  chăm sóc v  s c kh e

50 | P a g e

ượ ưở ề ụ ươ ự ươ ườ ả (Đi u 28). Đ c h ng s  giáo d c t ng đ ớ ng v i ng i dân ở ướ  n ề   ị c b n đ a (Đi u

ỗ ứ ủ ườ ề ộ ự 30) “m i đ a con c a ng ư ề i lao đ ng di c  đ u có quy n đ ượ ưở c h ng s  giáo d c c ụ ơ

ở ạ ủ ố ị ả b n theo quy đ nh c a qu c gia s  t i”.

ủ ố ướ ả ả ệ ả ọ ­ “Các qu c gia thành viên c a Công c này ph i đ m b o vi c tôn tr ng văn hóa

ưỡ ườ ư ộ ọ ượ tín ng ủ ng c a ng i lao đ ng di c  và các thành viên gia đình h  và không đ c can

ọ ữ ố ệ ề ệ ệ ấ ớ ố ố ố thi p trong vi c ngăn c m h  gi m i liên h  v  văn hóa v i qu c gia g c. Các qu c gia

ả ườ ả ự ể ả ệ ưỡ thành viên ph i tăng c ng các bi n pháp đ  đ m b o s  tín ng ng này”.

ườ ỗ ở ợ ư ạ ướ ở ạ ố ớ Đ i v i ng i di c  có ch h p pháp t c s  t i n i:

ưở ề ề ở ể ả ở ượ ệ ả ượ ­ Đ c h ng quy n v  nhà , k  c  nhà ộ  xã h i và đ ệ   c b o v  trong vi c

ể khai thác nhà đ  cho thuê.

ượ ưở ụ ề ứ ề ệ ả ộ ớ ị ­ Đ c h ỏ ng các d ch v  v  xã h i và s c kh e, v i đi u ki n ph i tham gia vào

ươ ứ ệ ố các h  th ng t ng  ng.

ể ả ự ế ệ ệ ả ố ­ Các qu c gia thành viên cam k t th c hi n các bi n pháp đ  đ m b o vi c t ệ ụ

ườ ụ ư ậ ộ ợ ớ ọ ủ h p c a gia đình ng i lao đ ng di c  phù h p v i lu t áp d ng.

ặ ệ ủ ườ ư ề Các quy n đ c bi t c a ng ộ i lao đ ng di c

ề ơ ượ ấ ờ ị ­ Các c  quan công quy n không đ c phép t ch thu các gi y t tùy thân cũng nh ư

ấ ờ ủ ườ ộ gi y t thông hành c a ng ư i lao đ ng di c .

ầ ự ả ư ề ệ ộ ọ ­ Lao đ ng di c  và các thành viên gia đình h  có quy n yêu c u s  b o v  và tr ợ

ủ ơ ự ủ ạ ơ ướ ặ giúp c a c  quan lãnh s  ho c c  quan ngo i giao c a n c mình t ạ ướ ở ạ ể  c s  t i đ i n

ề ợ ủ ả ả đ m b o các quy n l i c a mình.

ự ế ả ộ ạ ướ ở ạ ườ ộ ­ D a trên k t qu  lao đ ng t c s  t i n i, ng ư i lao đ ng di c  và các thành

ọ ế ố ề ủ ể ọ ượ ư ọ ế ề viên c a gia đình h  có quy n chuy n s  ti n h  ki m đ c cũng nh  h  ti ệ   t ki m

ượ ủ ụ ậ ả ồ ớ ợ ố đ c, tài s n cá nhân và đ  dùng cá nhân phù h p v i lu t áp d ng c a qu c gia có liên

quan.

ướ ể ượ ề ả ư ậ            Nh  v y, Công c 1990 có th  đ ủ   c xem là B n tuyên ngôn nhân quy n c a

ườ ư ườ ế ớ ư ế ố ố ng i di c  nói chung và ng i di c  trên toàn th  gi i. Chính vì th  con s  các qu c gia

ướ ế ố ậ gia nh p công c ngày càng tăng, tính đ n nay đã có 41 qu c gia thành viên[2].

ướ ố ế ề ườ ượ ề ậ ố Ngoài các Công c qu c t v  ng ư i di c  còn đ c các qu c gia đ  c p trong

51 | P a g e

ự ệ ệ ấ ị ươ ụ các văn ki n mang tính ch t châu l c, khu v c, các Hi p đ nh song ph ng.

ư ậ ớ ỉ ướ Nh  v y, tính đ ến ngày 3/3/2011, m i ch  có 47 n c thành viên tham gia và 47

ư ư ẩ ố ướ ệ ư ẫ qu c gia khác đã ký nh ng ch a phê chu n Công c này. Vi t Nam, v n ch a tham gia

ủ ướ ể ả ả ố ề ợ ủ ườ ký và là thành viên c a Công c. Đ  b o đ m t i đa quy n l i c a ng ộ i lao đ ng di

ả ỏ ướ ề ặ ữ ế ậ ơ ộ ư c  đòi h i chúng ta ph i có b ệ c ti n xa h n n a trong vi c h i nh p v  m t pháp lý

ệ ụ ể ớ ớ ự ư ế ả trong lĩnh v c này, thông qua các công vi c c  th  nh  ký k t các B n ghi nh  v i các

ướ ề ệ ế ẩ ầ ậ ộ ồ ờ ị n c ti p nh n lao đ ng, đ ng th i chu n b  các đi u ki n c n thi ế ể ế ớ t đ  ti n t i gia

ậ ướ ố ế ề ề ủ ườ ư ộ nh p Công c qu c t v  quy n c a ng i lao đ ng di c  và các thành viên trong gia

ữ ề ợ ườ ư ộ ệ đình năm 1990; khi đó nh ng quy n và l ủ i ích c a ng i lao đ ng di c  Vi ớ   t Nam m i

ượ ả ữ ự ắ ả ộ ệ ố ử ộ đ c b o đ m m t cách v ng ch c, tránh s  phân bi t đ i x  và bóc l t.

ệ ướ ươ ướ Vi t Nam đã tham gia nhi ều điều c qu c t ố ế đa ph ư ng nh : Công c LHQ v ề

ộ ạ ổ ứ ố ướ ố ch ng t i ph m có t ch c xuyên qu c gia; Công c LHQ v ấ ề  nghiêm c m và hành

ứ ẻ ẩ ấ ỏ ộ ấ ướ ộ đ ng kh n c p xóa b  các hình th c lao đ ng tr  em t ồ ệ i t nh t, Công c LHQ v ề các

ủ ướ ạ ừ ứ ẻ quyền c a tr  em, Công c LHQ v ề  lo i tr các hinh th c phân bi ệ ố ử ố ớ   t đ i x  đ i v i

ụ ữ ướ ỏ ộ ưỡ ứ ặ ắ ạ ộ ph  n , Công c LHQ v ề  xóa b  lao đ ng c ng b c ho c b t bu c. Bên c nh đó,

ệ ộ ố ệ ả ậ ị ươ ư Vi t Nam cũng đã ký k ết m t s  hi p đ nh, tho  thu n song ph ệ   ng liên quan nh  Hi p

ụ ữ ẻ ố ớ ị đ nh phòng ch ng mua bán ph  n , tr  em v i Căm­pu­chia (2005) và Thái Lan (2008);

ệ ố ị ườ ớ ệ ố ị Hi p đ nh phòng ch ng mua bán ng i v i Lào (2010), Trung Qu c (2010); Hi p đ nh

ư ấ ợ ệ ố ớ ị ươ ợ ư phòng ch ng di c  b t h p phápv i Nga (2010); 21 Hi p đ nh t ng tr  t pháp v ề hình

ở ạ ự ệ ậ ậ ặ ỏ ị ệ ự s  ho c dân s  và 16 hi p đ nh, th a thu n nh n tr  l i công dân Vi t Nam không đ ượ   c

ướ ệ ướ ạ n ư c ngoai cho c  trú .Vi c ký k ết, tham gia các điều c qu c t ố ế nói trên đã t o c  s ơ ở

ẽ ữ ự ợ ặ ệ ướ pháp lý cho s  h p tác ch t ch  gi a Vi t Nam và các n ư ặ   ự c trong lĩnh v c di c , đ c

ệ ư ấ ợ ặ ấ ệ ườ bi ặ t là trong đ u tranh ngăn ch n di c  b t h p pháp, đ c bi t là buôn bán ng i. Quan

ươ ươ ằ ả ệ ợ h  h p tác (song ph ng và đa ph ố ợ ng) và ph i h p qu c t ố ế nh m gi i quy ết các v nấ

ệ ừ đề phát sinh có liên quan đến công dân Vi t Nam khi ở ướ  n c ngoài đang t ng b ướ ượ   c đ c

ậ lu t hóa.

ờ ớ ệ ầ ụ ẩ ệ Tuy nhiên, trong th i gian t i Vi t Nam c n ti ếp t c đ y nhanh vi c đàm phán và

ệ ị ươ ợ ư ự ươ ự ạ ký kết các hi p đ nh t ng tr  t pháp v ề hình s , th ng m i, dân s  và hôn nhân gia

ướ ể ả ả ố ơ ợ ủ ớ đình v i các n c có liên quan đ  đ m b o t t h n quy ền và l i ích c a công dân cũng

ư ệ ặ ạ ợ nh  vi c tr  giúp các công dân khi g p khó khăn, ho n n n ạ ở ướ  n c ngoài. Đây là c  s ơ ở

ụ ấ ố ố ả ố ư ể ỗ ợ ể cho các qu c gia cùng nhau th ng nh t, áp d ng các gi i pháp t i  u đ  có th  h  tr  và

ủ ệ ả b o v  công dân c a mình.

52 | P a g e

ậ ệ ề ườ ư 1.1.2. Lu t pháp, chính sách Vi t Nam v  ng i di c

ố ớ ậ ườ ư ố ế a) Lu t pháp, chính sách đ i v i ng i di c  qu c t

ư ợ ư ấ ẩ ố ủ   Thúc đ y di c  h p pháp, phòng ch ng di c  trái phép là chính sách nh t quán c a

ướ ệ ể ệ ậ ủ Nhà n c CHXHCN Vi t Nam. Đi ều này th  hi n rõ trong chính sách, pháp lu t c a Nhà

ướ ướ ệ ạ ậ ợ ệ n c. V ắ ề nguyên t c, Nhà n c Vi t Nam t o đi ều ki n thu n l ư i cho di c  trong n ướ   c

ủ ậ ợ ớ ị ệ ậ ủ ướ ư và di c  qu c t ố ế phù h p v i quy đ nh c a pháp lu t Vi t Nam và pháp lu t c a n c có

ườ ệ ậ ư ả ủ ệ ượ ng i Vi t nh p c . Các văn b n chính sách v ư ề di c  qu c t ố ế c a Vi t Nam đ ạ   c so n

ơ ở ậ ả ả ướ ự th o trên c  s  có tham kh o pháp lu t qu c t ố ế và các n c trong khu v c.

ự ả ấ ậ ệ ị Trong lĩnh v c xu t nh p c nh: Hiến pháp Vi t Nam năm 1992 quy đ nh: “Công

ự ướ ướ ị dân có quyền t do … ra n c ngoài và t ừ ướ  n c ngoài tr  v ở ề n ủ   c theo quy đ nh c a

ự ủ ệ ị ướ ệ ậ pháp lu t” (Đi ều 68); Th c hi n quy đ nh nêu trên c a Hi ến pháp, Nhà n c Vi t Nam

ộ ệ ố ả ậ ệ ộ ỉ đã ban hành m t h  th ng các văn b n pháp lu t đi ều ch nh các quan h  xã h i liên quan

ư ủ ệ ướ ư ợ ằ ẩ đến di c  c a công dân Vi t Nam ra n c ngoài nh m thúc đ y di c  h p pháp, phòng

ố ư ch ng di c  trái phép.

ậ ử ổ ộ ậ ự ố ổ B  lu t hình s  năm 1999 (s  15/1999/QH10), Lu t s a đ i, b  sung m t s  đi ộ ố ều

ự ủ ướ ự ậ ậ ộ ố ộ ủ c a B  Lu t hình s  năm 1999 (s  37/2009/QH12), B  Lu t hình s  c a n c CHXHCN

ệ ậ ử ử ố ổ ổ ổ ổ Vi t Nam s  15/1999/QH10 s a đ i, b  sung theo Lu t s a đ i, b  sung m t s  đi ộ ố ều

ệ ự ừ ự ố ậ ộ ị ủ c a B  Lu t hình s  s  37/2009/QH12 có hi u l c t ngay 01/01/2010 quy đ nh r t c ấ ụ

ể ộ ườ ư ườ Ng ấ   i nào xu t th  va rõ ràng các t i liên quan đ ư ến đ a ng i di c  trái phép. Đó là: “

ậ ả ệ ả c nh, nh p c nh trái phép ho c ặ ở ạ ướ  l i n c ngoài, ở ạ  l i Vi t Nam trái phép, đã b  x ị ử

ạ ạ ị ừ ồ ph t hành chính v ề hành vi này mà còn vi ph m, thì b  ph t ti ạ ền t ệ  năm tri u đ ng đ

ươ ệ ạ ặ ồ ị ừ năm m i tri u đ ng ho c b  ph t tù t ba thang đ ến   ến hai năm” (Điều 274); “T i tộ ổ

ưỡ ườ ướ ứ ch c, c ng ép ng ố i khác tr n đi n c ngoài ho c ặ ở ạ ướ  l i n ồ   c ngoài trái phép bao g m:

ườ ổ ứ ưỡ ườ ướ (1) Ng i nào t ch c, c ng ép ng ố i khác tr n đi n c ngoài ho c ặ ở ạ ướ  l i n c ngoài

ộ ườ ợ ị ạ ộ ậ ủ ị trái phép nếu không thu c tr ng h p quy đ nh t i Đi ạ   ều 91 c a B  lu t này, thì b  ph t

ừ ạ ả ộ ầ ặ ậ ả ọ tù t hai năm đ ến b y năm; (2) Ph m t i nhi ặ   ều l n ho c gây h u qu  nghiêm tr ng ho c

ạ ọ ị ừ ườ ạ ộ ấ r t nghiêm tr ng, thì b  ph t tù t năm năm đ ến m i hai năm; (3) Ph m t ậ i gây h u qu ả

ệ ạ ọ ị ừ ườ ặ đ c bi t nghiêm tr ng thì b  ph t tù t m i hai năm đ ươ ến hai m i năm (Đi ều 275)….

ủ ố ị ị Ngh  đ nh s  136/2007/NĐ­CP ngày 17 thang 8 năm 2007 c a Chính ph  v ủ ề vi cệ

ủ ấ ậ ả ệ ị ị xu t, nh p c nh c a công dân Vi t Nam (Ngh   đ nh 136/2007/NĐ­CP); Thông t ư ố   s

ủ ạ ộ ướ ệ ấ ẫ ạ 02/2008/TTBNG ngày 04/02/2008 c a B  Ngo i giao h ử   ng d n vi c c p, gia h n, s a

ộ ổ ạ ộ ụ ở ướ ổ đ i, b  sung h  chi ếu ngo i giao, h  chi ếu công v trong n c và ở ướ  n c ngoài;

ư ố ủ ộ ướ s  27/2007/TTBCA (A11) ngày 29/11/2007 c a B  Công an h ệ   ẫ ng d n vi c

Thông t 53 | P a g e

ở ướ ư ố ị ấ ử ổ ộ c p s a đ i h  chi ổ ếu ph  thông trong n c; Thông t liên t ch s  08/2009/TTLT­BCA­

ủ ạ ộ ướ ệ ẫ ấ ộ ộ BNG ngay 06/10/2009 c a B  Cong an, B  Ngo i giao h ng d n vi c c p h  chi ếu

ổ ố ị ị ấ ph  thong va gi y thông hành ở ướ  n c  ngoai theo Ngh   đ nh s  136/2007/NĐ­CP nói

ộ ệ ố ạ ị ồ ơ ố ượ ủ ụ trên….đã t o thành m t h  th ng các quy đ nh v ề th  t c h  s , đ i t ng la công dân

ệ ượ ư ượ ấ ả ủ ị Vi t Nam đ ặ c phép ho c ch a đ ậ   c phép xu t c nh theo quy  đ nh c a pháp lu t,

ộ ố ạ ấ ị ậ ả ấ nghiêm c m m t s  hành vi vi ph m các quy đ nh v ề xu t nh p c nh.

ự ư ậ ườ ệ Trong lĩnh v c di c  lao đ ng ộ : Lu t Ng ộ i lao đ ng Vi t Nam đi làm vi c ệ ở ướ    n c

ậ ố ồ ợ ượ ỳ ọ ứ ố ộ ngoài theo h p đ ng (Lu t s  72/2006/QH11) đ c Qu c h i khoa XI, k  h p th  10

ệ ự ừ ố ị ị thông qua ngày 29/11/2006, có hi u l c thi hành t 1/7/2007; Ngh  đ nh s  126/2007/NĐ­

ủ ị ướ ẫ ủ CP 01 tháng 8 năm 2007 c a Chính ph  quy đ nh chi ti ết va h ng d n thi hành m t s ộ ố

ủ ậ ườ ệ ồ điều c a Lu t Ng ộ i lao đ ng Vi t Nam đi làm vi c ệ ở ướ  n ộ   ợ c ngoài theo h p đ ng và m t

ậ ạ ả ự ạ ạ lo t các văn b n, quy ph m pháp lu t liên quan đ ến lĩnh v c này đã t o khung pháp lý

ạ ố ỉ ậ ợ ệ ư ườ ươ t ng đ i hoàn ch nh t o đi ều ki n thu n l ạ ộ i cho ho t đ ng đ a ng ộ i lao đ ng Vi ệ   t

ướ ệ ồ ị ụ ủ ườ Nam ra n ợ c ngoài làm vi c theo h p đ ng, quy đ nh rõ quy ền và nghĩa v  c a ng i lao

ợ ồ ộ đ ng đi lam vi c ệ ở ướ  n c ngoài theo h p đ ng;…

ự ậ Trong lĩnh v c hôn nhân gia đình có y ếu t ố ướ  n c ngoài : Lu t Hôn nhân va Gia

ị ị ố ị ị đình   ngày   9/6/2000;   Ngh   đ nh   s   68/2002/NĐ­CP   ngày   10/7/2002   và   Ngh   đ nh   s ố

ủ ử ổ ổ ủ ủ 69/2006/NĐ­ CP ngày 21/07/2006 c a Chính ph  s a đ i b  sung m t s  đi ộ ố ều c a Ngh ị

ề ố ị ậ ị đ nh s  68/2002/NĐ­CP nói trên quy đ nh v  hôn nhân có y ếu t ố ướ  n c ngoài; Lu t nuôi

ị ị ố ị ệ con nuôi và Ngh  đ nh s  19/2011/NĐ­CP ngay 21/03/2011 quy đ nh chi ti ết vi c thi hành

ủ ố ị m t s  đi ậ ộ ố ều c a Lu t nuôi con nuôi; Quy ết đ nh s  1103/2011/QĐ­CTN ngày 18/07/2011

ủ ị ướ ệ ẩ ướ ố ệ ẻ ả ủ c a Ch  t ch n c v ề vi c phê chu n Công c La Hay s  33 v ợ   ề b o v  tr  em và h p

ự tác trong lĩnh v c nuôi con nuôi qu c t ố ế…

ự ố ườ ộ ạ Trong lĩnh v c phòng ch ng mua bán ng i và t i ph m liên quan : trong nh ngữ

ướ ệ ỗ ự năm qua, Nhà n c CHXHCN Vi t Nam đã có nhi ố   ều n  l c trong công tác phòng, ch ng

ườ ệ ụ ữ ẻ ự ệ mua bán ng ặ i, đ c bi t la mua bán ph  n  và tr ớ  em. Song song v i vi c xây d ng,

ể ươ ộ ố ườ tri n khai nhi ều ch ng trình hành đ ng c  th  v ụ ể ề  phòng ch ng mua bán ng i, Nhà

ướ ệ ệ ả ạ ậ ằ ả n c Vi t Nam đã ban hanh nhi ều văn b n quy ph m pháp lu t nh m b o v  quy ền con

ườ ụ ữ ủ ư ng i nói chung, quy ẻ ền c a ph  n  va tr  em nói riêng nh : Hi ậ ến pháp; Lu t Hôn nhân

ộ ậ ự ự ậ ẳ ớ ộ ậ ố ụ va gia đình; B  lu t hình s ; B  lu t T  t ng hinh s ; Lu t Bình đ ng gi ệ   i; Pháp l nh

ậ ả ấ ả ừ ừ ệ ặ ầ ọ Xu t c nh, nh p c nh góp ph n quan tr ng vào vi c phòng ng a, ngăn ch n, tr ng tr  t ị ộ   i

54 | P a g e

ạ ườ ph m mua bán ng i.

ố ớ ậ ườ ư ướ b) Lu t pháp, chính sách đ i v i ng i di c  trong n c

ậ ư ướ ủ ộ ệ ế ứ vào Hi n pháp n ộ c C ng hoà xã h i ch  nghĩa Vi t Nam ­ Lu t c  trú: Căn c

ượ ử ổ ổ ị năm 1992 đã đ ế ố c s a đ i, b  sung theo Ngh  quy t s  51/2001/QH10 ngày 25 tháng 12

ố ộ ỳ ọ ủ ộ ố ứ năm 2001 c a Qu c h i khoá X, k  h p th  10; Qu c h i khoá 11 đã thông qua Lu t c ậ ư

ố ề ự ề ậ trú theo s  81/ 2006/QH11 ngày 29 tháng 11 năm 2006. ị Lu t này quy đ nh v  quy n t do

ổ ướ ủ ủ ộ ệ ư c  trú c a công dân trên lãnh th  n ộ c C ng hoà xã h i ch  nghĩa Vi t Nam; trình t ự   ,

ủ ụ ư ả th  t c đăng ký, qu n lý c  trú.

ậ ố ớ ơ ụ ổ ứ ộ ệ ch c, h  gia đình, công dân Vi t Nam;

ệ ố ị ẫ ệ ở ề ệ ườ Lu t này áp d ng đ i v i c  quan, t ư ở ướ  n ị t Nam đ nh c i Vi c ngoài v n còn qu c t ch Vi t Nam tr  v  Vi t Nam sinh ng

ố s ng.

ế ư ậ ư ủ ạ ả ầ ộ ờ N i dung c a lu t c  trú: c n ph i đăng ký t m trú n u l u trú trong th i gian

ắ ườ ọ ậ ạ ố ộ ộ ị ộ ng n: “Ng ệ i đang sinh s ng, làm vi c, lao đ ng, h c t p t ể i m t đ a đi m thu c xã,

ườ ị ấ ư ộ ườ ợ ượ ườ ạ ị ph ng, th  tr n nh ng không thu c tr ng h p đ c đăng ký th ng trú t i đ a ph ươ   ng

ờ ạ ươ ể ừ ế ạ ả ạ đó thì trong th i h n ba m i ngày, k  t ngày đ n ph i đăng ký t m trú t i Công an xã,

ườ ị ấ ề ườ ế ạ ấ ấ ph ng, th  tr n.” (Đi u 2). “ Ng ứ   ả i đ n đăng ký t m trú ph i xu t trình gi y ch ng

ấ ờ ặ ậ ủ ườ ị ấ ơ ườ minh nhân dân ho c gi y t có xác nh n c a Công an xã, ph ng, th  tr n n i ng i đó

ườ ấ ờ ề ở ữ ặ ử ụ ứ ở đã đăng ký th ng trú; gi y t ch ng minh quy n s  h u ho c s  d ng nhà ộ    đó; n p

ổ ộ ế ẩ ẩ ả ẩ ườ ỗ ở ợ phi u báo thay đ i h  kh u, nhân kh u, b n khai nhân kh u; tr ợ ng h p ch h p pháp

ặ ở ượ ờ ủ ả ượ ườ là nhà do thuê, m n ho c nh  c a cá nhân thì ph i đ c ng ượ   i cho thuê, cho m n,

ở ờ ồ ề ả ằ cho nh  đ ng ý b ng văn b n.” (Đi u 3).

ư ế ỗ ở ớ ầ ổ ộ ế ả ẩ ườ ể ợ N u di c  đ n ch ề  m i c n ph i chuy n đ i h  kh u “Tr ế   ng h p chuy n đ n

ỗ ở ợ ộ ỉ ị ấ ủ ể ệ ạ ớ ch h p pháp m i trong ph m vi xã, th  tr n c a huy n thu c t nh; chuy n đi trong

ố ự ệ ậ ộ ộ ị ươ ể ủ cùng m t huy n, qu n, th  xã c a thành ph  tr c thu c trung ng; chuy n đi trong cùng

ủ ộ ộ ỉ ặ ố ộ ị ườ ặ m t th  xã, thành ph  thu c t nh thì ch  h  ho c ng ộ i trong h  ho c ng ườ ượ i đ c u ỷ

ề ề ả ỉ ườ ế ả ộ ủ ụ ề ỉ ủ ụ quy n ph i làm th  t c đi u ch nh. Ng ế   i đ n làm th  t c đi u ch nh ph i n p phi u

ổ ộ ổ ộ ấ ờ ứ ấ ẩ ẩ ẩ báo thay đ i h  kh u, nhân kh u; xu t trình s  h  kh u; gi y t ch ng minh ch ỗ ở ợ    h p

pháp m i.”ớ

ướ ỗ ợ ố ớ ề ườ ư ướ ư ­ Nhà n c có nhi u chính sách h  tr  đ i v i ng i di c  trong n c nh :

ỗ ợ ế ố ủ ị Chính sách h  tr  nhà ở Chính ph  đã ban hành Ngh  quy t s  18/2009/NQ­CP, :

55 | P a g e

ề ộ ố ơ ế ể ẩ ạ ở ngày 20­4­2009, v  m t s  c  ch , chính sách đ y m nh phát tri n nhà ố    cho các đ i

ườ ế ấ ộ ượ t ng là ng ệ i lao đ ng trong các khu công nghi p, khu ch  xu t, cho sinh viên và ng ườ   i

ậ ằ ả ữ ứ ề ế ở ấ thu nh p th p nh m gi i quy t nh ng b c xúc v  nhà .

ế ị ố ủ   Chính sách cho vay v n: ố Quy t đ nh s  365/2004/QĐ­NHNN ngày 13/4/2004 c a

ố ố ệ ố ớ ườ ộ Th ng đ c NHNN Vi t Nam "V/v cho vay đ i v i ng i lao đ ng đi làm vi c ệ ở ướ    n c

ế ị ủ ướ ủ ố ủ ề ệ ả ngoài". Quy t đ nh s  157/2007/QĐ­TTg c a Th  t ng Chính ph  v  vi c gi ế   i quy t

ố ủ ọ ả ầ nhu c u vay v n c a h c sinh, sinh viên có hoàn c nh khó khăn;

ế ị ủ ướ ủ ệ ề ạ ạ Chính sách v  đào t o vi c làm và d y ngh : ề Quy t đ nh c a Th  t ng chính

ệ ề ề ạ ph  s ủ ố 33/2006/QĐ­TTg ngày 07 tháng 02 năm 2006 phê duy t đ  án d y ngh  cho lao

ụ ể ế ồ ộ ộ đ ng đi làm vi c ệ ở ướ  n c ngoài đ n năm 2015. M c tiêu: Phát tri n ngu n lao đ ng đáp

ứ ề ố ượ ấ ượ ơ ấ ị ườ ề ộ ầ ng yêu c u v  s  l ng, ch t l ng, c  c u ngành ngh  cho th  tr ng lao đ ng n ướ   c

ầ ạ ờ ố ệ ệ ậ ả ườ ộ ngoài, góp ph n t o vi c làm, tăng thu nh p, c i thi n đ i s ng ng i lao đ ng

ươ ỗ ợ ườ ư 1.2. Các ch ng trình h  tr  ng i di c

ệ ặ ệ ệ ấ ợ ộ ọ Vi t Nam đ c bi t coi tr ng vi c h p tác qu c t ố ế  trong cu c đ u tranh chung

ư ấ ợ ự ệ ố ạ ch ng di c  b t h p pháp và là thành viên tích c c và có trách nhi m t ễ i các di n đàn di

ự ự ự ệ ệ ư c  khu v c và qu c t ự ố ế. S  tham gia tích c c và th c hi n các cam k ủ ết c a Vi t Nam

ươ ư ấ ợ ệ ặ ằ ộ trong ch ng trình hành đ ng toàn di n nh m ngăn ch n di c  b t h p pháp đ ượ ộ   c c ng

ụ ể ư ồ đ ng qu c t ố ế đánh giá cao. C  th  nh :

ễ ư ễ ườ ụ Di n đàn A – Âu (ASEM) v ề di c , đây là di n đàn th ấ ng niên c p C c tr ưở   ng

ụ ấ ướ ph  trách các v n đ ư ủ ề di c  c a các n c Á – Âu;

ư ấ ằ ả ố ộ Tiến trình T  v n qu c gia nh m qu n lý di c  t ư ố ơ ở ấ t h n ố  c p đ  qu c gia, khu

ầ ự v c va toàn c u (Berne Initiative);

ữ ệ ệ ợ ố ị ệ Hi p đ nh h p tác và đ i tác toàn di n (PCA) gi a Vi t Nam va EU, trong đó có

ợ h p tác v ư ề di c  (Đi ều 19);

ễ ầ ư ể Di n đàn toàn c u v ề di c  và phát tri n (GFMD);

ố ườ ộ ạ ổ ứ Tiến trình Ba­li về  phòng ch ng buôn bán ng i và t i ph m có t ch c xuyên

ố qu c gia liên quan;

ư ấ ươ ủ ự Tiến trình T  v n liên Chính ph  khu v c châu Á – Thái Bình D ng v ề ng i tườ ị

ườ ườ ư ạ n n, ng ạ i lánh n n, ng i di c , (APC);

56 | P a g e

ễ ệ ẩ ả ủ ư Di n đàn ASEAN v ề b o v  và thúc đ y quy ộ ền c a lao đ ng di c ;…

ươ ộ ố ộ ạ ườ Ch ng trình hành đ ng phòng, ch ng t i ph m mua bán ng ạ i giai đo n 2011 ­

ậ ự ả ả ằ ị ể ầ ộ 2015 nh m đ m b o an ninh chính tr  và tr t t an toàn xã h i góp ph n phát tri n kinh

ộ ế t ­ xã h i.

ệ ệ ậ ỏ ị ươ ở ạ Đến nay, Vi t Nam đã ký hi p đ nh, th a thu n song ph ng v ậ ề nh n tr  l i công

ệ ớ ướ dân Vi t Nam không đ ượ ướ c n ư c ngoài cho c  trú v i 16 n c.

ể ể ặ ố ộ ạ ố ư ấ ợ Đ  có th  ngăn ch n di c  b t h p pháp và phòng ch ng t i ph m xuyên qu c gia,

ệ ệ ậ ầ ố ự Vi t Nam c n hoàn thi n khung pháp lu t, chính sách v n còn thi ếu trên lĩnh v c di c ư

ệ ố ệ ẽ ậ ặ ọ ợ   qu c tố ế hi n nay, ban hành h  th ng chính sách, pháp lu t ch t ch , khoa h c, phù h p

ệ ự ễ ả ả ớ ợ ự ễ ủ ớ v i th c ti n c a Vi t Nam và sát v i th c ti n qu c t ố ế, đ m b o quy ền và l i ích chính

ườ ư ợ ữ ệ ướ ủ đáng c a ng i di c , hài hòa l i ích kinh t ộ ế ­ xã h i gi a Vi t Nam và các n c liên

ố ư ố ớ ự ủ ể ộ quan, khai thác t i đa tác đ ng tích c c c a di c  đ i v i phát tri n.

ế ậ K t lu n:

ệ ố ậ ủ ạ ả ệ H  th ng các văn b n quy ph m pháp lu t c a Vi t Nam liên quan đ ến lĩnh v c diự

ị ư ậ ấ ả ườ ộ ư c  ch  y ủ ếu là các quy đ nh liên quan đ ến xu t nh p c nh; đ a ng i lao đ ng đi làm

ệ ả ồ vi c ệ ở ướ  n c ngoài; quan h  hôn nhân và gia đình (bao g m c  nuôi con nuôi) có y ếu tố

ướ ố ườ ộ ố ị n c ngoài; phòng, ch ng mua bán ng i và m t s  quy đ nh liên quan đ ến công tác hộ

ự ể ạ ẩ ộ ườ ố ớ ư ị t ch và công tác lãnh s ; khai báo t m trú, chuy n h  kh u th ng trú đ i v i di c  trong

n c…ướ

ể ấ ệ ố ậ ủ ệ ư ầ Có th  th y h  th ng chính sách pháp lu t c a Vi t Nam v ề di c  đang d n đ ượ   c

ộ ố ự ệ ượ ẩ hoàn thi n và đã có m t s  lĩnh v c đã ti ậ ếp c n đ ự c chu n m c qu c t ố ế. Tuy nhiên,

ấ ả ả ị ợ ợ ẫ v n còn r t thi ếu các quy đ nh chính sách đ m b o các quy ền và l ủ   i ích h p pháp c a

ệ ư ướ ố công dân Vi t Nam trong su t quá trình di c  (tr ấ ả c khi xu t c nh – khi ở ướ  n c ngoài ­

ồ ươ ậ ị ư ủ ạ khi h i h ng và tái hòa nh p). Quy đ nh liên quan đ ến các lo i hình di c  c a công dân

ệ ướ ư ượ ả ậ ằ Vi t Nam ra n c ngoài con thi ầ ớ ếu và ph n l n ch a đ c lu t hóa, n m r i rác trong cac

ướ ậ ậ ướ ắ ườ ả ả văn b n d i lu t…Do v y, tr ầ c m t, c n tăng c ả ng công tác qu n lý và b o v ệ

ợ ủ ườ ệ ộ ẩ quyền l i c a ng i Vi t Nam đi lao đ ng ở ướ  n c ngoai; thúc đ y và ký k ết các hi pệ

ậ ợ ớ ộ ướ ữ ườ ả ị đ nh, tho  thu n v ề h p tác lao đ ng v i các n c h u quan; tăng c ể   ng công tác ki m

ị ườ ệ ạ ể ụ ộ tra, giám sát vi c minh b ch hóa th  tr ư ạ   ng, công tác tuy n d ng lao đ ng, cũng nh  ho t

ử ầ ố ợ ủ ủ ệ ớ ướ ộ đ ng c a các doanh nghi p phái c ; C n ph i h p v i chính ph  các n c có liên quan

ả ằ ả ữ ệ ủ ụ ự ể đ  xây d ng các gi i pháp nh m gi i quy ết nh ng khác bi t trong th  t c đăng ký k ết

57 | P a g e

ỗ ướ ủ ự ệ ằ ờ ồ hôn c a m i n c đ ng th i xây d ng chính sách, bi n pháp nh m khuy ến cáo, đ ngồ

ệ ằ ộ ờ ỗ ợ ạ th i h  tr , t o đi ều ki n nh m đ ng viên, khuy ến khích các bên tham gia kết hôn v iớ

ụ ậ ọ ậ ủ ướ ữ ầ ng ườ ướ i n c ngoai c n h c t p ngôn ng , văn hóa, phong t c t p quán c a n c có liên

ặ ệ ử ể ố quan, đ c bi t là n ạ   ướ ẽ ến sinh s ng; Công tác thanh tra, ki m tra và x  lý vi ph m c s  đ

ượ ườ ệ ằ ọ ờ ị ấ ầ c n đ c tăng c ng và chú tr ng nh m k p th i phát hi n và kiên quy ết tr n áp, tri ệ   t

ườ ộ ạ ườ ườ ệ ấ ợ phá các đ ng dây t i ph m mua bán ng ặ ư i, ho c đ a ng i đi lam vi c b t h p pháp ở

ướ ườ ố ợ ứ ữ ướ ớ n c ngoài; Tăng c ơ ng ph i h p gi a các c  quan ch c năng trong n c v i các c ơ

ệ ạ ơ ệ ẩ ơ quan các c  quan đ i di n Vi t Nam ở ướ  n c ngoài và c  quan có th m quy ền c a n ủ ướ   c

ư ư ệ ả ẩ ố ợ ở ạ s  t i thúc đ y di c  an toàn, phòng ch ng di c  trái phép, b o v  quy ền và l i ích chính

ườ ủ đáng c a ng ư i di c .

ậ ươ ỗ ợ ạ ị 2. Lu t pháp, chính sách và các ch ng trình h  tr  n n nhân b  buôn bán

ệ ố ố ề ậ ườ 2.1. H  th ng lu t pháp, chính sách v  phòng ch ng buôn bán ng i

ề ướ ố ế ườ ộ ố 2.1.1. M t s   đi u c qu c t ế  có liên quan đ n buôn bán ng i

ướ ủ ố ề ố ợ ộ ổ ứ ố ­ Công c c a Liên h p qu c v  ch ng t ạ i ph m có t ch c xuyên qu c gia

ướ ủ ố ề ề ẻ ợ ­ Công c c a Liên h p qu c v  quy n tr  em

ư ề ị ộ ừ ừ ấ ị ị ạ ườ ­ Ngh  đ nh th  v  phòng ng a, tr n áp và tr ng tr  t i ph m buôn bán ng ặ   i, đ c

ệ ụ ữ ẻ ổ ướ ề ố ộ ạ ổ bi t là ph  n , tr em, b  sung cho Công c v  phòng, ch ng t i ph m có t ứ    ch c

ố ợ ố ủ xuyên qu c gia c a Liên h p qu c

ư ề ư ố ị ị ườ ư ằ ườ ­ Ngh  đ nh th  v  phòng, ch ng đ a ng i di c  trái phép b ng đ ng b , đ ộ ườ   ng

ể ườ ổ ướ ủ ề ố ợ ố ộ bi n và đ ng không, b  sung cho Công c c a Liên h p qu c v  ch ng t ạ i ph m có

ố ổ ứ t ch c xuyên qu c gia

ư ổ ộ ị ị ướ ủ ợ ố ắ ­ Ngh  đ nh th  không b t bu c b  sung cho Công c c a Liên h p qu c v ề

ẻ ẻ ề ẻ ề ẻ ẩ quy n tr  em, v  buôn bán tr  em, mua dâm tr  em và văn hoá ph m khiêu dâm tr  em

ậ ư ấ ợ ề ệ ấ ố ợ ố ­ Tuyên b  chung v  vi c h p tác đ u tranh ch ng nh p c  b t h p pháp và buôn

ụ ữ ẻ ữ ệ bán ph  n , tr  em gi a Vi t Nam và Australia

ủ ướ ệ ị ủ ộ ệ ữ ­ Hi p đ nh gi a Chính ph  n ộ c C ng hoà xã h i ch  nghĩa Vi t Nam và Chính

ề ợ ủ ươ ể ạ ừ ạ ph  Hoàng gia Campuchia v  h p tác song ph ng đ  lo i tr  n n buôn bán ph  n , tr ụ ữ ẻ

ỡ ạ ị em và giúp đ  n n nhân b  buôn bán

ậ ố ườ ủ ộ ố ướ ế ớ 2.1.2. Lu t phòng ch ng buôn bán ng i c a m t s  n c trên th  gi i

58 | P a g e

ậ ườ ủ ố * Lu t Phòng, ch ng buôn bán ng i c a Philippines

ậ ề ố ộ * Lu t v  phòng ch ng buôn bán ng ườ ủ ướ i c a n c C ng hoà Azerbaijan

ậ ườ ủ ộ ố * Lu t phòng, ch ng buôn bán ng i c a C ng hoà Tajiakistan

ậ ấ ườ ộ ụ ủ * Lu t tr n áp buôn bán ng i và bóc l t tình d c c a Campuchia

ậ ườ ủ ố * Lu t phòng, ch ng buôn bán ng i c a Sierra Leone

ậ ườ ủ ố * Lu t Phòng, ch ng buôn bán ng i c a Myanma

ậ ố ườ ủ * Lu t ch ng buôn bán ng i c a Thái Lan

ậ ườ ủ ố * Lu t phòng, ch ng buôn bán ng i c a Malaysia

ậ ố ườ ủ ỳ * Lu t ch ng buôn bán ng i c a Hoa K

ặ ậ ố ườ ủ ố ượ M c dù ạ đ o lu t ch ng buôn bán ng i c a các qu c gia nói trên đ ố ụ   c b  c c,

ậ ự ư ủ ậ ạ trình bày theo các tr t t ề   ộ  khác nhau, nh ng nhìn chung n i dung c a các đ o lu t này đ u

ề ế ứ ơ ả ộ ố ấ ư ề ặ ố ậ t p trung vào m t s  v n đ  h t s c c  b n và đ c tr ng v  phòng, ch ng buôn bán

ườ ả ườ ệ ng i, nh : ư (1) gi ệ i thích khái ni m buôn bán ng i và các khái ni m khác có liên quan

ự ừ ế ườ ệ ỗ ợ ạ ồ ươ ả tr c ti p; (2) Phòng ng a buôn bán ng i; (3) B o v , h  tr  n n nhân và h i h ng, tái

ủ ệ ậ ọ ộ ơ ổ ứ hoà nh p xã h i cho h ; (4) Trách nhi m c a các c  quan, t ố    ch c trong phòng ch ng

ườ ơ ả ộ ượ buôn bán ng ợ i; và (5) h p tác qu c t ữ ố ế  Đây cũng là nh ng n i dung c  b n đ . ề   c đi u

ự ậ ố ỉ ườ ủ ệ ch nh trong d  án Lu t phòng, ch ng mua bán ng i c a Vi t Nam.

ậ ố ườ ủ ệ 2.1.3. Lu t phòng ch ng buôn bán ng i c a Vi t Nam

ề ặ ậ ả ướ ề V  m t chính sách, pháp lu t, Đ ng và Nhà n c ta đã ỗ ự có nhi u n  l c trong công

ườ ệ ụ ữ ẻ ề tác phòng, ch ng  ố mua bán ng ặ i, đ c bi t là mua bán ph  n  và tr  em. Đi u này th ể

ệ ở ỗ ậ ượ ề ạ ệ ằ ả hi n ả  ch  đã có nhi u văn b n quy ph m pháp lu t đ ề   c ban hành nh m b o v  quy n

ườ ề ủ ụ ữ ư ẻ ế ậ con ng i nói chung, quy n c a ph  n  và tr  em nói riêng nh : Hi n pháp; Lu t Hôn

ộ ậ ự ậ ẳ ớ ự ộ ậ ố ụ nhân và gia đình; B  lu t hình s ; B  lu t T  t ng hình s ; Lu t Bình đ ng gi ậ   i; Lu t

ạ ự ử ệ ệ ạ ố Phòng, ch ng b o l c gia đình; Pháp l nh X  lý vi ph m hành chính; Pháp l nh Phòng

ấ ả ệ ệ ả ầ ạ ố ọ ậ ch ng m i dâm; Pháp l nh Xu t c nh, nh p c nh góp ph n quan tr ng vào vi c phòng

ị ộ ừ ừ ạ ườ ủ ặ ng a, ngăn ch n, tr ng tr  t i ph m mua bán ng i. Chính ph  cũng đã ban hành m t s ộ ố

ọ ộ ự ế ả ể ợ ụ ạ văn b n liên quan đ n các lĩnh v c mà b n t i ph m có th  l ụ ữ   ể ừ ạ i d ng đ  l a g t ph  n ,

59 | P a g e

ẻ ướ tr  em ra n c ngoài bán .

ữ ữ ậ ả ị ị ư ế ấ Nh ng văn b n pháp lu t, nh ng ngh  đ nh, thông t khác có liên quan đ n v n đ ề

ố ườ ơ ở ầ ữ ộ ế phòng ch ng buôn bán ng i nói chung là m t trong nh ng c  s  c n thi ệ t cho vi c hình

ậ ố ườ ở ướ thành lu t phòng ch ng buôn bán ng n i c ta.

ậ ườ ệ ự ừ ố  Lu t phòng ch ng buôn bán ng i có hi u l c thi hành t ớ    ngày 01/01/2012. v i

ữ ộ nh ng n i dung chính

ậ ồ ươ ủ ế ề ề ộ ị Lu t g m 08 ch ng, 58 đi u quy đ nh v  các n i dung ch  y u sau đây:

ữ ề ấ Th  nh t ứ ấ : Nh ng v n đ  chung

ươ ủ ừ ề ề ữ ị ề (t ế  Đi u 1 đ n Đi u 6) Ch ậ ồ ng I c a Lu t g m 06 đi u ấ   ề  quy đ nh v  nh ng v n

ề ắ ạ ồ ố ỉ ườ ề đ  chung bao g m: ph m vi đi u ch nh; nguyên t c phòng, ch ng mua bán ng i; chính

ướ ề ườ ụ ủ ề ạ ủ sách c a Nhà n ố c v  phòng, ch ng mua bán ng i; quy n, nghĩa v  c a n n nhân,

ờ ả ộ ố ừ ữ ế ố ườ ồ đ ng th i, gi i thích m t s  t ng  có liên quan đ n phòng, ch ng mua bán ng ặ   i. Đ c

ệ ủ ừ ệ ệ ể ả ấ ộ bi ầ t, đ  phòng ng a và đ u tranh m t cách đ y đ , toàn di n và hi u qu  các hành vi vi

ạ ậ ề ố ườ ề ậ ố i, Đi u 3 Lu t Phòng, ch ng mua bán

ph m pháp lu t v  phòng, ch ng mua bán ng ̀ ầ ượ ộ ị ̣ ̣ ́ i ườ (sau đây goi tăt la Luât PCMBN) ng ạ  đã xác đ nh m t lo t các hành vi c n đ c phòng,

ố ch ng.

ể ố ệ ạ ườ ạ ệ ả ậ Đ  công tác phòng, ch ng t n n mua bán ng i đ t hi u qu , Lu t PCMBN đã

ữ ị ắ ơ ả ủ ố ạ ệ nguyên t c c  b n c a vi c phòng, ch ng mua bán ng xác đ nh rõ nh ng ườ  t i ề i Đi u 4

ệ ắ ạ ố ị ườ ủ c a Lu t. ậ Bên c nh vi c xác đ nh các nguyên t c phòng, ch ng mua bán ng ậ   i, Lu t

ị ủ ướ ố chính sách c a Nhà n c trong phòng, ch ng mua bán PCMBN cũng quy đ nh rõ các

ề ng iườ  ( đi u 5)

ừ ứ Th  hai: Phòng ng a mua bán ng ườ i

ậ ộ ươ ề ệ ể ề ồ ị Lu t PCMBN dành toàn b  Ch ng II g m 12 đi u đ  quy đ nh v  vi c phòng

ừ ườ ộ ị ươ ể ng a mua bán ng i. N i dung quy đ nh trong ch ng này có th  chia làm hai nhóm:

ứ ồ ừ ề ề ệ ề ị Nhóm th  nh t ề (t ế  Đi u 7 đ n Đi u 11) ấ  g m 05 đi u quy đ nh v  các bi n pháp

ụ ề ừ ề ồ ố phòng ng a chung, bao g m:  Thông tin, tuyên truy n, giáo d c v  phòng, ch ng mua bán

ư ấ ừ ề ả ng iườ ; T  v n v  phòng ng a mua bán ng ề ườ ; Qu n lý v  an ninh, tr t t ả ậ ự; Qu n lý các i

ạ ộ ị ừ ồ ộ ườ ho t đ ng kinh doanh, d ch v ụ; L ng ghép n i dung phòng ng a mua bán ng i vào các

ươ ể ế ộ ch ng trình phát tri n kinh t ­ xã h i.

ứ ồ ừ ề ề ề ệ ị Nhóm th  hai ề (t ế  Đi u 12 đ n Đi u 18) g m 07 đi u quy đ nh v  các bi n pháp

60 | P a g e

ạ ộ ừ ủ ổ ứ ạ ộ ơ ở ị phòng ng a thông qua ho t đ ng c a các t ụ    ch c, c  s  ho t đ ng kinh doanh, d ch v ;

ườ ơ ở ự ụ ạ ạ ơ nhà tr ủ   ng và các c  s  giáo d c, đào t o; c  quan thông tin đ i chúng; s  tham gia c a

ặ ậ ặ ậ ư ự ủ ủ ố ổ M t tr n T  qu c và các thành viên c a M t tr n cũng nh  s  tham gia c a cá nhân và

ừ gia đình trong công tác phòng ng a mua bán ng ườ . i

ậ ề ử ố ệ ạ ườ Th  3ứ : Phát hi n, x  lý vi ph m pháp lu t v  phòng, ch ng mua bán ng i

ươ ủ ậ ồ ừ ề ề ề (t ế  Đi u 19 đ n Đi u 23) Ch ng III c a Lu t PCMBN g m 5 đi u ị  quy đ nh v ề

ệ ệ ố ố ậ ề ề vi c phát hi n, t giác, t ố   ạ  cáo, báo tin v  hành vi vi ph m pháp lu t v  phòng, ch ng

ườ ả ế ố ố ử ạ mua bán ng i ; gi i quy t các tin báo, t giác, t cáo và x  lý các hành vi vi ph m pháp

ậ ề ố ườ lu t v  phòng, ch ng mua bán ng i.

̀ ́ ́ ệ ử ố ớ ử ề ạ ầ ̣ V  ph n x  lý, vi c x  lý đ i v i các hành vi vi ph m phap luât noi chung va vi

́ ự ố ườ ượ ộ ậ ố ụ ̣ pham trong lĩnh v c phòng, ch ng mua bán ng c B  lu t t t ng hình

i noi riêng đã đ ́ ậ ề ử ử ủ ầ ạ ị ̉ ̣ ụ ể   ự s , pháp lu t v  x  lý vi ph m hành chính, x  ly ky luât quy đ nh khá đ y đ  và c  th .

ỉ ừ ậ ậ ạ ở ộ ố ắ ị Vì v y, Lu t PCMBN ch  d ng l m t s  quy đ nh mang tính nguyên t c v  vi c x ề ệ ử i

ậ ề ạ ố ườ ẫ lý các hành vi vi ph m pháp lu t v  phòng, ch ng mua bán ng ệ i kèm theo vi n d n sang

́ ả ề ̣ ̣ ̣ ̉ các văn b n quy pham phap luât có liên quan cu thê ̉ t iạ  Đi u 23 cua Lu t ậ  này.

ả ệ ạ ế ậ ạ Th  t :ứ ư  Ti p nh n, xác minh n n nhân; b o v  n n nhân

ề ế ệ ạ ả ấ ậ ượ ị ạ ươ V n đ  ti p nh n, xác minh và b o v  n n nhân c quy đ nh t i ch ng IV đ

ậ ộ ươ ồ ị ủ c a Lu t PCMBN. N i dung ch ng này g m có hai nhóm quy đ nh:

ứ ồ ừ ề ề ề ị Nhóm th  nh t ề (t ế  Đi u 24 đ n Đi u 28) ấ  g m 05 đi u ế    quy đ nh v  quy trình ti p

ỗ ợ ế ầ ạ ậ ạ ơ ị nh n, xác minh n n nhân và h  tr  ban đ u cho n n nhân đ n khai báo; xác đ nh c  quan

ỗ ợ ứ ư ệ ế ầ ạ ậ ố ị ầ đ u m i trong vi c ti p nh n và h  tr  ban đ u cho n n nhân cũng nh  căn c  xác đ nh

ấ ờ ứ ệ ậ ạ ạ và các lo i gi y t , tài li u ch ng nh n n n nhân.

ứ ồ ừ ề ề ề ệ ị Nhóm th  hai ề (t ế  Đi u 29 đ n Đi u 31) g m 03 đi u quy đ nh v  vi c gi ả ứ   i c u,

ủ ạ ư ả ệ ả ả ệ các bi n pháp b o v  an toàn, b o v  bí ệ   ệ m tậ  thông tin c a n n nhân cũng nh  b o v  an

ườ toàn cho ng ủ ọ i thân thích c a h .

ứ ỗ ợ ạ Th  năm: H  tr  n n nhân

ậ ộ ươ ớ ừ ề ề ề (t ế  Đi u 32 đ n Đi u 40) Lu t PCMBN đã dành toàn b  Ch ng V v i 09 đi u

ế ộ ỗ ợ ạ ố ượ ị ỗ ợ ơ quy đ nh các ch  đ  h  tr  n n nhân, đ i t ng đ ượ ưở c h ng h  tr  và các c  quan, t ổ

ự ứ ủ ệ ệ ị ươ ỗ ợ ạ ch c th c hi n vi c h  tr  n n nhân. Quy đ nh c a ch ự ụ ể ng này là s  c  th  hóa c  ch ơ ế

ủ ạ ự ữ ệ ề ả ộ ọ ượ ị ả b o đ m th c hi n m t trong nh ng quy n quan tr ng c a n n nhân đ c xác đ nh t ạ   i

61 | P a g e

ề ượ ưở ủ ề ậ Đi u 6 c a Lu t PCMBN ­ quy n đ c h ế ộ ỗ ợ ng các ch  đ  h  tr .

ế ộ ỗ ợ ạ ỗ ợ ậ ồ ị ầ   Lu t PCMBN quy đ nh 06 ch  đ  h  tr  n n nhân, bao g m: 1) h  tr  các nhu c u

ế ế ạ ỗ ở ạ ỗ ợ ề ậ ụ ặ ố ờ thi t y u và chi phí đi l i (b  trí ch t m th i, h  tr  v  ăn, m c và các v t d ng cá

ế ế ạ ỗ ợ ế ỗ ợ ợ nhân thi ỗ ợ t y u khác, h  tr  chi phí đi l i); 2) h  tr  y t ; 3) h  tr  tâm lý; 4) tr  giúp

ỗ ợ ọ ỗ ợ ợ ấ ề ầ ọ ố pháp lý; 5) h  tr  h c văn hóa, h c ngh ; 6) tr  c p khó khăn ban đ u, h  tr  vay v n.

ậ ơ ị ổ ứ ệ Ngoài ra, Lu t PCMBN xác đ nh rõ 05 nhóm c  quan, t ự    ch c có trách nhi m th c

ế ộ ỗ ợ ạ Ủ ệ ế ấ ậ ồ ạ   hi n các ch  đ  h  tr  n n nhân, bao g m: (1)  y ban nhân dân c p xã đã ti p nh n n n

ộ ộ ể ả ơ ả ứ ạ ự nhân, c  quan Công an, B  đ i biên phòng, C nh sát bi n đã gi ệ   i c u n n nhân th c hi n

ầ ế ế ỗ ợ ự ệ ạ ỗ ợ h  tr  nhu c u thi t y u cho n n nhân; (2) Phòng LĐTBXH th c hi n h  tr  chi phí đi

ạ ườ ọ ự ở ề ơ ư ơ ở ả ộ ợ ạ l i cho n n nhân trong tr ợ ng h p h  t tr  v  n i c  trú; (3) C  s  b o tr  xã h i, c ơ

ỗ ợ ự ệ ầ ế ế ỗ ợ ỗ ợ ế ở ỗ ợ ạ s  h  tr  n n nhân th c hi n h  tr  nhu c u thi t y u, h  tr  tâm lý, h  tr  y t ạ    cho n n

ợ ướ ổ ứ ợ nhân; (4) Trung tâm tr  giúp pháp lý nhà n c và các t ch c tham gia tr  giúp pháp lý

ự ệ ạ ợ ộ ở ươ ộ th c hi n tr  giúp pháp lý cho n n nhân; (5) S  Lao đ ng ­ Th ự   ng binh và Xã h i th c

ớ ở ố ợ ợ ấ ệ ạ ầ ế ở ụ hi n tr  c p khó khăn ban đ u cho n n nhân; ph i h p v i S  Y t , S  Giáo d c và Đào

ỗ ợ ự ế ỗ ợ ọ ề ạ ệ ạ t o th c hi n h  tr  y t ọ , h  tr  h c văn hóa, h c ngh  cho n n nhân.

ủ ủ ộ ệ ị ươ Th  sáuứ :  Trách nhi m c a Chính ph , các B  và đ a ph ng trong phòng,

ố ườ ch ng mua bán ng i

ươ ậ ồ ủ ừ ề ề ề ị ề (t ế  Đi u 41 đ n Đi u 52) Ch ng VI c a Lu t g m 12 đi u quy đ nh v  trách

ệ ướ ề ườ ủ ơ ị ả nhi m qu n lý nhà n ố c v  phòng, ch ng mua bán ng i, xác đ nh c  quan ch  trì, c ơ

ố ợ ố ườ ủ ề ệ ị quan ph i h p trong phòng, ch ng mua bán ng i và quy đ nh v  trách nhi m c a Chính

ủ ủ ị ươ ố ườ ộ ố ộ ph , c a m t s  B  và đ a ph ng trong phòng, ch ng mua bán ng i.

ấ ả ậ ướ ề ố ủ ố Lu t giao cho Chính ph  th ng nh t qu n lý nhà n c v  phòng, ch ng mua bán

ủ ự ệ ệ ả ộ ị ướ ng ườ B  Công an ch u trách nhi m giúp Chính ph  th c hi n qu n lý nhà n i. c v ề

ố ườ ữ ấ phòng, ch ng mua bán ng i và gi ủ  vai trò ch  trì trong ố   công tác đ u tranh phòng, ch ng

ườ ủ ấ ộ ố ố mua bán ng i. B  Qu c phòng ch  trì công tác đ u tranh phòng, ch ng mua bán ng ườ   i

ở ị ự ớ ả ả ộ ộ ươ đ a bàn khu v c biên gi i, h i đ o và trên bi n. ể B  lao đ ng ­ Th ộ   ng binh và Xã h i

ỗ ợ ạ ậ ộ ủ ế ậ ọ ồ (các đi uề ch  trì trong công tác ti p nh n, h  tr  n n nhân, giúp h  hoà nh p c ng đ ng

ộ ố ộ ủ ệ ạ ậ ị ị   42, 43, 44). Bên c nh đó, Lu t cũng quy đ nh rõ trách nhi m c a m t s  b , ngành và đ a

ươ ố ườ ệ ả ộ ph ng trong phòng, ch ng mua bán ng ặ i, đ c bi t là các B  qu n lý nhà n ướ ố ớ   c đ i v i

ơ ị ợ ụ ữ ự ễ ể ạ ườ ư ộ ả nh ng lĩnh v c nh y c m, d  có nguy c  b  l i d ng đ  mua bán ng i nh : B  Văn

ộ ư ụ ể ạ ộ ộ ị ề   hoá, Th  thao và Du l ch, B  Giáo d c và Đào t o, B  T  pháp, B  Thông tin và Truy n

62 | P a g e

ề thông (các đi u 47, 48, 49, 50) .

ủ Ủ ủ ề ệ ậ ị ấ   Đi u 52 c a Lu t PCMBN xác đ nh trách nhi m c a  y ban nhân dân các c p

ệ ổ ứ ố ươ ệ trong vi c t ch c công tác phòng, ch ng mua bán ng ườ ở ị i đ a ph ặ ng, đ c bi t là trách

ỗ ợ ủ Ủ ế ệ ạ ậ ầ ấ ệ nhi m c a  y ban nhân dân c p xã trong vi c ti p nh n, h  tr  ban đ u cho n n nhân

ườ ầ ợ ế ế ụ ỗ ợ ạ ổ ị ế đ n khai báo trong tr ng h p c n thi ộ   t và ti p t c h  tr  cho n n nhân  n đ nh cu c

ậ ộ ồ ố s ng, hoà nh p c ng đ ng.

ố ế ố Th  b y: ợ ứ ả  H p tác qu c t trong phòng, ch ng mua bán ng i ườ

ươ ủ ậ ồ ừ ề ề ề (t ế  Đi u 53 đ n Đi u 56) Ch ng VII c a Lu t PCMBN g m 4 đi u ị  quy đ nh v ề

ề ợ ố ế ườ ồ ấ v n đ  h p tác qu c t ố  trong phòng, ch ng mua bán ng ắ   ộ ố i, bao g m m t s  nguyên t c

ố ế ố ế ự ệ ợ ợ h p tác qu c t ệ  và vi c th c hi n h p tác qu c t ố  trong phòng, ch ng mua bán ng ườ   i,

ả ả ứ ồ ươ ư ươ ạ ợ ư trong đó có c  gi i c u và h i h ng n n nhân cũng nh  t ng tr  t pháp trong lĩnh

ườ ố ự v c phòng, ch ng mua bán ng i.

ị ạ ươ ụ ể ữ ằ ộ Các quy đ nh t i ch ắ   ng này là nh m c  th  hóa m t trong nh ng nguyên t c

ố ườ ọ ượ ậ ạ ề ủ ậ phòng, ch ng mua bán ng i quan tr ng đ c ghi nh n t

ườ ố ế ợ ườ ớ ợ "Tăng c ng h p tác qu c t ố  trong phòng, ch ng mua bán ng i Đi u 4 c a Lu t PCMBN là   ế   i phù h p v i Hi n

ậ ủ ệ pháp, pháp lu t c a Vi ố ế . ậ ậ t Nam và pháp lu t, t p quán qu c t "

ươ ỗ ợ ị 2.2. Các ch ạ ng trình h  tr  cho n n nhân b  buôn bán

ươ ỗ ợ ạ ở ề ậ ộ ị 2.2.1. Ch ồ   ng trình h  tr  n n nhân b  buôn bán đã tr  v  tái hòa nh p c ng đ ng

ổ ươ ụ ố ố ườ ế (trong khuôn kh  ch ng trình m c tiêu qu c gia phòng ch ng buôn bán ng i đ n năm

2015).

ả ệ ạ ế ậ * Ti p nh n xác minh và b o v  n n nhân.

ổ ứ ế ứ ứ ệ ậ ậ ị ấ   ­ T  ch c ti p nh n, xác minh nhân thân, thu th p tài li u, ch ng c  xác đ nh, c p

ế ộ ỗ ợ ơ ở ậ ứ ự ệ ậ ấ ậ ả ả ấ ể ế gi y ch ng nh n, đ m b o c  s  v t ch t đ  ti p nh n và th c hi n ch  đ  h  tr  ban

ủ ậ ạ ị ầ đ u cho n n nhân theo qui đ nh c a lu t pháp.

ủ ự ệ ệ ệ ệ ả ọ ạ   ậ ­ Th c hi n các bi n pháp b o v  bí m t thông tin theo nguy n v ng c a n n

ụ ệ ặ ườ ặ ạ ạ ợ nhân và áp d ng các bi n pháp ngăn ch n trong tr ị ng h p n n nhân b  xâm h i ho c có

ơ ị ủ ậ ạ ị nguy c  b  xâm h i theo qui đ nh c a pháp lu t.

ự ề ả ẩ ấ ướ ẫ ­ Xây d ng, trình c p có th m quy n ban hành các văn b n h ng d n trình t ự   ,

ệ ạ ủ ụ ề ế ả ậ ẩ ị th  t c, th m quy n ti p nh n, xác minh, xác đ nh và b o v  n n nhân.

63 | P a g e

ỗ ợ ự ế ậ ộ ở ề ồ ạ ị * H  tr  tr c ti p cho n n nhân b  buôn bán tr  v  tái hòa nh p c ng đ ng

ậ ộ ồ ệ ­ Khái ni m tái hòa nh p c ng đ ng

ệ ậ ừ ể ộ ọ ủ ệ ễ ắ Khái ni m hòa nh p: theo t đi n Xã h i h c ( nguy n kh c vi n ch  biên, NXB

ế ớ ậ ộ th  gi ộ i, 1994) “hòa nhâp” (h i nh p) là m t quá trình, trong đó có các ph n t ầ ử ớ ượ   c  m i đ

ộ ệ ố ế ậ ầ ử ớ ti p c n vào m t h  th ng sao cho sau đó chúng không khác gì v i các ph n t ư    cũ, nh  là

ầ ử so các ph n t ớ  này v i nhau.

ể ể ậ ộ ộ ộ ườ Có th  hi u hòa nh p là m t quá trình xã h i mà trong đó m t ng ề   i hay nhi u

ườ ớ ự ứ ị ượ ộ ủ ậ ấ ng ề ị i v i s  qui gán v  đ a v  và ch c năng đ ộ   c thu nh n vào c u trúc xã h i c a m t

ộ ệ ố h  th ng xã h i

ệ ồ ộ ừ ể ộ ọ ứ ộ ồ Khái ni m c ng đ ng: theo t đi n Xã h i h c, “c ng đ ng là hình th c chung

ơ ở ự ầ ề ặ ả ủ ướ ớ ự ắ ố s ng trên c  s  s  g n gũi c a các thành viên v  m t c m xúc, h ng t ặ   i s  g n bó đ c

ệ ế ượ ế ọ ườ ả ấ bi ậ t m t thi ế ượ t đ c chính h  tìm ki m và vì th  đ c con ng ộ   i c m th y có tính c i

ngu n”ồ

ể ể ư ậ ủ ạ ậ ồ ộ ị ữ Nh  v y, tái hòa nh p c ng đ ng c a nh ng n n nhân b  buôn bán có th  hi u là

ớ ệ ố ể ố ệ ự ỗ ự ủ ọ ể ở ạ ệ ố s  n  l c c a h  đ  tr  l ồ i h  th ng cũ, đ  s ng hòa đ ng, thân thi n v i h  th ng –

ệ ự ắ ữ ự ậ ọ ố ơ n i mà h  đã và đang là thành viên d a trên nh ng m i quan h , s  g n bó m t thi ế ụ  t, c

ể ở ở ạ ộ ố ườ ự ơ th đây là tr  l i cu c s ng bình th ng, không có s  phân bi ệ ở t gia đình , n i sinh

ạ ệ ủ ọ ho t và làm vi c c a h .

ỗ ợ ạ ộ ­ Các ho t đ ng h  tr :

ỗ ợ ườ ủ ữ ạ ườ : thông th ng nh ng n n nhân c a mua bán ng ồ   i, sau khi h i + H  tr  tâm lí

ươ ọ ườ ề ề ỏ ặ ả ự h ữ ng đ u không tránh kh i nh ng khó khăn v  tâm lí : h  th ng m c c m, t ti v ề

ọ ợ ữ ủ ắ ả ị ệ ủ ả b n thân, hoàn c nh c a mình…h  s  nh ng ánh m t do xét, kì th , phân bi ọ   t c a m i

ườ ọ ầ ậ ậ ượ ỗ ợ ề ờ ng i xung quanh. Chính vì v y, h  c n nh n đ ư   c h  tr  v  tâm lí trong th i gian l u

ạ ơ ở ả ặ ơ ở ỗ ợ ạ ợ ộ trú t i c  s  b o tr  xã h i ho c c  s  h  tr  n n nhân.

ư ờ ạ ơ ở ả ợ ế : trong th i gian l u trú t ộ i c  s  b o tr  xã h i ho c c  s  h  tr ặ ơ ở ỗ ợ

ả ượ ầ ế ể ụ ỏ ỗ ợ + H  tr  y t ế ạ ạ n n nhân, n u n n nhân c n ph i đ c chăm sóc y t ồ ứ  đ  ph c h i s c kh e thì đ ượ   c

ữ ệ ỗ ợ xem xét h  tr  chi phí khám, ch a b nh.

ỗ ợ ọ ướ ế ạ ệ ệ ạ + H  tr  h c văn hóa, h ng nghi p, d y ngh , t o vi c làm :

ớ ạ ườ ư ả ặ ộ ộ V i n n nhân là ng i ch a thành niên thu c h  nghèo ho c có hoàn c nh gia

ế ụ ế ọ ượ ỗ ợ ề ọ đình khó khăn, n u ti p t c đi h c thì đ ề c h  tr  ti n h c phí, ti n mua sách giáo khoa

64 | P a g e

ọ ầ ọ ậ ồ và đ  dùng h c t p trong năm h c đ u tiên.

ở ề ị ạ ươ ế ả ặ ộ ộ N n nhân khi tr  v  đ a ph ng, n u thu c h  nghèo ho c có hoàn c nh gia đình

ượ ệ ổ ứ ề ề ạ khó khăn thì đ ỗ ợ ọ c xem xét, h  tr  h c ngh . Vi c t ơ ở ạ    ch c d y ngh  do các c  s  d y

ề ạ ị ươ ệ ngh  t i đ a ph ự ng th c hi n.

ệ ộ ậ ộ ồ ự + Bi n h , v n đ ng ngu n l c:

Ủ ộ ộ ể ả ấ ơ ế   y ban nhân dân c p xã, c  quan công an, b  đ i biên phòng, c nh sát bi n ti p

ủ ậ ậ ạ ạ ự ệ ề ị nh n n n nhân theo qui đ nh c a Lu t PCMBN ( t i các đi u 24; 25; 26) th c hi n h  tr ỗ ợ

ầ ế ế ạ các nhu c u thi t y u và chi phí đi l ạ i cho n n nhân

ơ ở ỗ ợ ạ ơ ở ả ỗ ợ ự ệ ầ ợ ộ C  s  b o tr  xã h i, c  s  h  tr  n n nhân th c hi n h  tr  các nhu c u thi ế   t

ạ ỗ ợ ệ ề ấ ế y u và chi phí đi l i; h  tr  tâm lí; y t ế ướ ; h ng nghi p; cung c p các thông tin v  chính

ụ ỗ ợ ạ ị ạ ộ ạ ồ sách, d ch v  h  tr  n n nhân t i c ng đ ng…cho n n nhân.

ợ ướ ổ ứ Trung tâm tr  giúp pháp lí nhà n c và các t ự   ợ  ch c tham gia tr  giúp pháp lí th c

ệ ạ ợ hi n tr  giúp pháp lí cho n n nhân.

ỗ ợ ọ ề ự ơ ở ụ ệ ệ ạ ạ ọ C  s  giáo d c đào t o, d y ngh  th c hi n vi c h  tr  h c văn hóa, h c ngh ề

ạ cho n n nhân.

ở ươ ỗ ợ ộ ộ ộ S  lao đ ng – th ng binh và xã h i, ngân hàng chính sách xã h i, quĩ h  tr  ph ụ

ỗ ợ ợ ấ ự ệ ầ ố ạ   ữ n  nghèo và các quĩ khác th c hi n tr  c p khó khăn ban đ u, h  tr  vay v n cho n n

nhân.

ổ ứ + T  ch c các nhóm t ự ự  l c

ệ ở ươ ụ ữ ộ ộ ố ộ Hi n nay, ị  các đ a ph ng đã có các h i ph  n , h i thanh niên, và m t s  đoàn

ả ủ ự ư ể ề ị ườ ạ th  khác nh ng do rào c n c a s  kì th  nên nhi u ng ủ i là n n nhân c a buôn bán ng ườ   i

ệ ụ ữ ạ ạ ẻ ổ ặ mà đ c bi ặ t là ph  n  và tr  em   ít ho c không tham gia sinh ho t t ữ i nh ng t ứ    ch c

ể ầ ậ ộ ế ế ố ớ ọ ệ ậ đoàn th  này. Chính vì v y, m t nhu c u thi t y u đ i v i h  đó là vi c thành l p CLB

ự ự ồ ữ ườ ư ọ ể ọ ả ả ấ hay nhóm t l c g m nh ng ng i có cùng hoàn c nh nh  h  đ  h  không c m th y b ị

ệ ự ỗ ợ ẻ ị ị ị tách bi ỉ ể ọ ế t, b  kì th . Đây là đ a ch  đ  h  đ n chia s , tâm s , h  tr nhau và tham gia

ạ ộ ộ ầ ữ nh ng ho t đ ng xã h i đ y ý nghĩa.

ở ộ ữ ứ ự ủ ể ớ ộ ố   V i hình th c CLB này có th  huy đ ng và m  r ng s  tham gia c a nh ng đ i

ư ữ ườ ủ ạ ị ượ t ụ ng khác, ví d  nh  nh ng ng i thân trong gia đình c a n n nhân b  buôn bán hay c ả

ữ ườ ữ ả ườ ữ nh ng ng i có hoàn c nh khó khăn, nh ng ng ạ ộ   ế i khác quan tâm đ n nh ng ho t đ ng

ể ở ư ậ ủ ữ ề ạ   ủ c a nhóm đ u có th  tr  thành nh ng thành viên c a nhóm/ CLB này. Nh  v y, các n n

65 | P a g e

ơ ộ ặ ự ậ ượ ự ả ả ỡ ẻ nhân có c  h i g p g , s  chia, tâm s  và nh n đ c s  thông c m cho nhau, c m giác

ự ặ ả ấ ự ạ ộ ấ ầ ữ ệ th p kém, s  m c c m t ti m t d n thay vào đó là vi c tham gia nh ng ho t đ ng trong

ọ ở ự ấ ượ ơ ở ạ ề ộ ố nhóm làm h  tr  nên t tin h n và th y đ c ni m vui tr  l i trong cu c s ng.

ạ ộ ủ ệ ể ấ ộ ồ N i dung ho t đ ng c a mô hình CLB này có th  bao g m vi c cung c p các

ầ ế ở ề ề ặ ạ ị thông tin c n thi ơ ộ ế   t cho các n n nhân b  buôn bán tr  v  v  m t pháp lí, có c  h i ti p

ỗ ợ ề ữ ậ ố ướ ệ ớ ậ c n nh ng h  tr  v  y t ế ượ ư ấ c t ế  v n tâm lí, ti p c n v n, h , đ ng nghi p, gi ệ   i thi u

ạ ộ ỗ ợ ữ ự ệ ạ ả ợ ớ ạ   vi c làm…phù h p v i hoàn c nh và năng l c. Bên c nh ho t đ ng h  tr  nh ng n n

ạ ộ ạ ộ ư ể ề ộ nhân, CLB còn tham gia nhi u ho t đ ng xã h i khác, tiêu bi u nh  các ho t đ ng v ề

ề ạ ố ườ ạ ị tuyên truy n phòng ch ng n n buôn bán ng i, tránh cho các n n nhân b  buôn bán tr ở

ữ ạ ạ ạ l i và phòng tránh trong nhân dân nói chung. T i đây, chính nh ng n n nhân có th  tr ể ở

ạ ộ ữ ự ề ầ ế thành nh ng tuyên truy n viên tích c c tham gia vào ho t đ ng đ y ý nghĩa thi ự   t th c

ơ ộ ượ ừ ọ ế ộ ố này. T  đó, giúp h  có c  h i đ ứ c c ng hi n, đóng góp s c mình cho xã h i, đ  h ể ọ

ượ ả ề ấ ố ộ đ ự c c m th y mình s ng có ích, tích c c và mang nhi u ý nghĩa cho xã h i.

ứ ộ ồ ề ậ + Truy n thông nâng cao nh n th c c ng đ ng

ứ ề ậ ơ ổ ứ ệ Nâng cao nh n th c v  trách nhi m cá nhân, gia đình, c  quan, t ộ    ch c và c ng

ấ ố ườ ề ố ủ ể ọ ồ đ ng  trong đ u  tranh phòng,  ch ng  mua  bán  ng i,  v  m i  hi m  h a   c a  mua  bán

ườ ọ ườ ề ự ừ ả ng i, làm cho m i ng ặ   i đ  cao c nh giác, tích c c tham gia phòng ng a, ngăn ch n

ỳ ị ố ệ ố ử ớ ạ mua bán ng i, ườ ch ng k  th , phân bi t đ i x  v i n n nhân.

ề ộ ồ ụ N i dung thông tin, giáo d c, truy n thông bao g m:

ậ ề ố ườ ủ a) Chính sách, pháp lu t v  phòng, ch ng mua bán ng ạ i;b) Th  đo n mua bán

ườ ạ ủ ườ ử ỹ ườ ng i và tác h i c a hành vi mua bán ng ứ i; c) K  năng  ng x  trong tr ợ ng h p có

ờ ề ệ ườ ệ ệ nghi ng  v  vi c mua bán ng ố   i;d) Bi n pháp, mô hình, kinh nghi m trong phòng, ch ng

ủ ệ ơ ổ ứ ơ ị mua bán ng i;ườ  đ) Trách nhi m c a cá nhân, gia đình, c  quan, t ch c, đ n v  vũ trang

ộ ồ ố ỳ ị ố nhân dân và c ng đ ng trong phòng, ch ng mua bán ng ườ  e) Ch ng k  th , phân bi i; ệ   t

ế ộ ố ố ử ớ ạ đ i x  v i n n nhân; g) Các n i dung khác có liên quan đ n phòng, ch ng mua bán

ng i.ườ

ụ ệ ề ượ ự ệ ằ ươ Vi c thông tin, giáo d c, truy n thông đ c th c hi n b ng các ph ứ ng th c sau :

ự ệ ế ệ ấ ặ ỡ a) G p g , nói chuy n tr c ti p; b) Cung c p tài li u tuyên truy n; ề  c) Thông qua

ươ ệ ạ ọ ậ ạ ả ạ ồ các ph ng ti n thông tin đ i chúng; ệ  d) L ng ghép trong vi c gi ng d y, h c t p t i các

ộ ệ ố ụ ụ ố ọ ơ ở c  s  giáo d c thu c h  th ng giáo d c qu c dân; ạ ộ  đ) Thông qua ho t đ ng văn h c, ngh ệ

ạ ộ ạ ầ ậ ồ thu t, sinh ho t c ng đ ng và các lo i hình văn hoá qu n chúng khác; e) Các ph ngươ

ứ

th c khác. 66 | P a g e

ự ạ ướ ề ở ơ ở ự ộ Xây d ng m ng l i tuyên truy n viên ự ủ    c  s ; huy đ ng s  tham gia tích c c c a

ể ộ các đoàn th  xã h i.

ố ớ ố ượ ụ ề ọ Chú tr ng công tác thông tin, giáo d c, truy n thông đ i v i đ i t ụ ữ   ng là ph  n ,

ữ ế ồ ườ ư ạ ọ thanh thi u niên, nhi đ ng, h c sinh, sinh viên và nh ng ng i c  trú t ự i khu v c biên

ớ ề ệ ế gi i, vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa, vùng có đi u ki n kinh t khó khăn.

ạ ộ ố ộ ạ ườ * Ho t đ ng phòng ch ng t i ph m buôn bán ng i

ự ệ ộ ­ N i dung th c hi n:

ậ ấ ệ ổ ứ ạ ộ + Xác l p, đ u tranh chuyên án tri t phá các t ch c ph m t i mua bán ng ườ ổ  i, t

ả ứ ắ ố ượ ạ ộ ứ ch c gi i c u n n nhân, truy b t đ i t ạ ng ph m t ặ i..đ c bi ệ ạ t t ự i khu v c biên gi ớ   i,

ả ả ể bi n và h i đ o;

ớ ự ượ ố ợ ể ấ ấ ở ợ ộ + Ph i h p v i l c l ng Công an m  các đ t cao đi m t n công tr n áp t ạ   i ph m

mua bán ng i;ườ

ụ ườ ộ ườ ế ộ ạ ườ + Giáo d c ng ạ i ph m t i và ng i liên quan đ n t i ph m mua bán ng i

ự ượ ố ươ ự ệ ả ả ố + B  trí l c l ng, ph ệ ng ti n đ m b o th c hi n công tác phòng, ch ng t ộ   i

ạ ườ ự ượ ộ ộ ph m mua bán ng i trong l c l ng B  đ i Biên phòng;

ở ố ụ ở ố ị ứ ứ ế ệ ậ + Ti n hành thu th p tài li u ch ng c , kh i t v  án, kh i t ề  b  can v  hành vi

ườ ự ủ ệ ệ ậ ả ị mua bán ng ệ ạ i và th c hi n các bi n pháp b o v  n n nhân theo quy đ nh c a pháp lu t;

ổ ứ ắ ơ ả ụ ề ể ệ ầ + T  ch c n m tình hình, đi u tra c  b n, tu n tra ki m soát, áp d ng các bi n

ụ ể ừ ệ ặ ạ ệ pháp nghi p v  đ  phòng ng a, phát hi n, ngăn ch n các hành vi vi ph m liên

ế ườ ặ ớ ả ả ể quan đ n mua bán ng i đ c bi ệ ạ t t ự i khu v c biên gi i, bi n và h i đ o;

ổ ứ ồ ố ề ườ + T  ch c xác minh các ngu n tin báo, t giác v  hành vi mua bán ng i

ố ợ ự ệ ệ ể ơ ố ộ ­ Các c  quan ph i h p th c hi n: B  Công an, Vi n Ki m sát nhân dân t i cao,

ố ạ ộ ố ộ Tòa án nhân dân t i cao và B  Ngo i giao, B  qu c phòng

ươ ụ ế ệ ố ố 2.2.2. Các ch ạ   ng trình m c tiêu qu c gia khác có liên quan đ n vi c phòng ch ng n n

ườ ặ ỗ ợ ủ ườ buôn bán ng ạ i ho c h  tr  cho các n n nhân c a buôn bán ng i.

ủ ủ ề ậ ả ạ ớ ướ ề T i đi u 5, kho n 1 c a lu t PCMBN v i chính sách c a Nhà n c v  phòng,

ố ườ ế ợ ố ị ườ ớ ch ng mua bán ng i đã qui đ nh : k t h p phòng, ch ng mua bán ng ự   ệ i v i vi c th c

ươ ế ể ả ẳ ộ ớ ệ hi n ch ng trình phát tri n kinh t ­ xã h i, xóa đói gi m nghèo, bình đ ng gi i, phòng,

ố ạ ự ạ ố ệ ạ ộ n n xã h i. ch ng b o l c gia đình; phòng, ch ng m i dâm và các t 67 | P a g e

ở ậ ề ậ ế ệ ươ ụ ề ố B i v y, vi c đ  c p đ n các ch ng trình m c tiêu qu c gia có liên quan là đi u quan

ố ọ ườ ỗ ợ ề ạ tr ng trong công tác phòng ch ng mua bán ng i và h  tr  cho các n n nhân. Đi u này

ượ ể ệ ụ ể ướ đ c th  hi n c  th  d i đây:

ươ ụ ố ề ả ả ệ ế * Ch ng trình m c tiêu qu c gia v  xóa đói gi m nghèo và gi i quy t vi c làm.

ươ ụ ả ố ả ế ệ ớ V i ch ề ng trình m c tiêu qu c gia v  xóa đói gi m nghèo và gi i quy t vi c làm

ả ủ ữ ệ ấ ươ ạ ầ cho th y nh ng hi u qu  c a ch ng trình đem l ể   ọ i góp ph n quan tr ng trong phát tri n

ế ặ ể ố ữ ề ộ kinh t nói chung, đ c bi ệ ở t nh ng vùng mi n dân t c thi u s , vùng sâu, vùng xa, biên

ớ ạ ơ ườ ổ ế ả ơ ở ồ ạ ự gi i …n i mà n n buôn ng i ph  bi n h n c  ( do đó t n t ự ạ   i s  đói nghèo, s  h n

ề ế ế ề ứ ế ệ ậ ậ ả   ch  v  nh n th c, v  ti p c n thông tin và không có vi c làm ...). Vì th  xóa đói gi m

ả ẽ ẩ ế ệ ệ ạ ạ ộ nghèo và gi i quy t vi c làm s  đ y lùi các t n n xã h i và trong đó có n n buôn bán

ườ ờ ạ ơ ộ ữ ủ ệ ề ạ ồ ườ ng i, đ ng th i t o đi u ki n và c  h i cho nh ng n n nhân c a buôn bán ng i có

ậ ố ơ ở ề ớ ộ ố ề ệ ườ ướ ủ ọ đi u ki n hòa nh p t t h n khi tr  v  v i cu c s ng bình th ng tr c đây c a h  nh ư

ố ả ấ ướ ề ề ẫ ọ ớ ỗ ợ ề h  tr  v  vay v n s n xu t kinh doanh, h ng d n v  cách làm ăn, h c ngh , gi ệ   i thi u

ệ vi c làm…

ươ ố ố ề ộ * Ch ng trình qu c gia v  phòng ch ng t ạ i ph m

ươ ế ộ ạ ộ ạ Trong ch ề ậ ng trình đ  c p đ n các t i ph m nói chung và trong đó có t i ph m buôn bán

ườ ng i nói riêng

ề ộ ươ V  n i dung Ch ng trình:

ệ ố ầ ộ ộ ả ạ a) Phát đ ng qu n chúng nhân dân tham gia phát hi n t giác t i ph m; c m hóa,

ườ ộ ạ ộ ư ậ ộ ồ ườ ộ ự ụ giáo d c ng ạ i ph m t i c ng đ ng dân c ; v n đ ng ng i t ạ i ph m t i ra t thú và

ắ ọ ộ ạ truy b t b n t ệ i ph m có l nh truy nã.

ậ ề ụ ề ố ộ ằ ạ b) Tuyên truy n, giáo d c pháp lu t v  phòng, ch ng t i ph m nh m nâng cao ý

ậ ủ ề ả ậ ự ứ ệ ọ ộ th c tôn tr ng pháp lu t c a công dân v  b o v  an ninh, tr t t xã h i.

ừ ộ ể ệ ộ ồ ạ ở ộ ồ c) Tri n khai đ ng b  các bi n pháp phòng ng a t i ph m các c ng đ ng dân

ừ ụ ấ ộ ơ ị ơ ở ả ư c , trong t ng h  gia đình, trong các c  s  s n xu t, kinh doanh, d ch v , các c  quan

ướ ổ ứ ị ự ượ ộ ơ Nhà n ch c xã h i, các đ n v  l c l c, t ng vũ trang.

ạ ộ ấ ố ạ ổ ộ ạ d) Đ u tranh ch ng các lo i t i ph m có t ứ  ch c, t i ph m có tính qu c t ố ế ộ   i , t

ướ ướ ậ ồ ộ ế ẻ ắ c p, c p gi t và các hành vi côn đ  hung hãn, các t i hi p dâm tr  em, b t cóc và mua

68 | P a g e

ộ ườ ư ộ ườ ụ ữ ẻ bán ph  n , tr  em, t ạ i ph m ng i ch a thành niên, t ố i ch ng ng ụ i thi hành công v .

ấ ượ ả ạ ụ ườ ộ đ) Nâng cao ch t l ng công tác giáo d c, c i t o ng ạ i ph m t ề   ạ i và t o đi u

ể ọ ệ ậ ộ ồ ộ ki n đ  h  tái hòa nh p vào c ng đ ng xã h i.

ậ ề ự ệ ả ạ ố e) Xây d ng và hoàn thi n các văn b n quy ph m pháp lu t v  phòng, ch ng t ộ   i

ự ễ ỏ ủ ứ ạ ph m đáp  ng đòi h i c a th c ti n.

ổ ứ ố ế ự ệ ợ ự ố ộ ạ g) T  ch c th c hi n h p tác qu c t trong lĩnh v c phòng, ch ng t ấ   i ph m, nh t

ố ộ ố ế ạ ộ ạ ườ ệ là ch ng các t i ph m có tính qu c t và t i ph m là ng i Vi t Nam ở ướ  n c ngoài.

ươ ố ạ ộ ạ * Ch ng trình hành đ ng phòng ch ng m i dâm giai đo n 2011 ­ 2015

ỉ ạ ự ể ươ ề ậ ể Trong quan đi m ch  đ o xây d ng ch ế ng trình có đ  c p đ n hai đi m liên quan

ạ ố ườ ế đ n công tác phòng ch ng n n buôn bán ng i, đó là:

ướ ử ậ ề ố ớ ạ ­ Nhà n ố   c x  lý nghiêm đ i v i các hành vi vi ph m pháp lu t v  phòng, ch ng

ệ ớ ạ ạ ặ ố ố ệ ạ t n n m i dâm; đ t công tác phòng, ch ng m i dâm trong m i quan h  v i phòng,

ộ ề ạ ườ ộ ụ ữ ẻ ụ ố ch ng t i ph m v  buôn bán ng i và bóc l t tình d c ph  n , tr  em.

ườ ớ ợ ướ ế ớ ề ­ Tăng c ng h p tác v i các n ự c trong khu v c, trên th  gi ố   i v  phòng, ch ng

ụ ữ ẻ ố ợ ạ ạ ố ố ớ m i dâm; ph i h p phòng, ch ng m i dâm v i phòng, ch ng buôn bán ph  n , tr  em vì

ụ ộ ụ ễ ố m c đích bóc l t tình d c và phòng, ch ng lây nhi m HIV.

ề ụ ủ ươ V  m c tiêu chung c a ch ng trình :

ế ớ ẩ ệ ạ ướ ứ ọ ừ Phòng ng a, ti n t i đ y lùi t ạ  n n m i dâm d ố   i m i hình th c, phòng, ch ng

ườ ụ ạ ộ ụ ề ệ ầ ố mua bán ng i vì m c đích m i dâm, bóc l ả t tình d c góp ph n b o v  truy n th ng văn

ố ẹ ủ ủ ẩ ộ ườ ạ ữ hóa t ự t đ p c a dân t c, danh d , nhân ph m c a con ng i, h nh phúc gia đình, gi gìn

ậ ự ệ ứ ự ễ ả ộ ỏ tr t t ệ   , an toàn xã h i, b o v  s c kh e nhân dân, d  phòng lây nhi m HIV và các b nh

ườ ạ ủ ệ ạ ụ ể ằ ạ ề lây truy n qua đ ả ng tình d c nh m gi m thi u tác h i c a t ố ớ ờ    n n m i dâm đ i v i đ i

ự ể ộ ườ ệ ố s ng xã h i, xây d ng và phát tri n con ng i Vi t Nam.

ữ ộ ả ệ ươ ế ệ M t trong  nh ng  gi ự i pháp th c hi n ch ề ậ ng trình có đ  c p đ n vi c:

ườ ố ế ợ ớ ọ ướ ự Tăng c ng h p tác qu c t ợ , chú tr ng h p tác v i các n c trong khu v c, các

ướ ớ ố ườ ố n c có chung biên gi i trong công tác phòng, ch ng buôn bán ng ạ   i, phòng ch ng m i

ụ ẻ ố ộ ụ ự ệ dâm, phòng ch ng buôn bán tr  em vì m c đích bóc l t tình d c; th c hi n các Công ướ   c

ỏ ấ ả ứ ề ợ ệ ố ử ố ạ ố Liên h p qu c v  xóa b  t t c  các hình th c phân bi t đ i x  ch ng l ụ ữ i ph  n  và

ề ố ị ủ ế ẻ ề ầ ị ộ ộ quy n tr  em và các khuy n ngh  c a H i ngh  toàn c u năm 2008 v  ch ng bóc l t tình

69 | P a g e

ẻ ườ ư ụ d c tr  em và ng i ch a thành niên.

ắ ọ Tóm t t bài h c:

ề ậ ệ ể ươ ỗ ợ ạ Qua vi c tìm hi u v  lu t pháp, chính sách và các ch ng trình h  tr n n nhân b ị

ở ộ ố ộ ư ấ buôn bán trên cho th y m t s  n i dung chính, đáng chú ý nh  sau:

ệ ố ậ ươ ề ậ ế Trong h  th ng lu t pháp, chính sách và ch ng trình nêu trên có đ  c p đ n m t s ộ ố

ề ướ ố ế ề ế ấ ậ ố đi u c qu c t có liên quan đ n v n đ  và lu t phòng ch ng mua bán ng ườ ủ   i c a

ộ ố ế ớ ố ả ưở ấ ị ơ ở m t s  qu c gia trên th  gi ữ i đã có nh ng  nh h ệ   ng nh t đ nh và làm c  s  cho vi c

ự ủ ề ậ ỉ ệ ệ ạ ắ đi u ch nh trong d  án Lu t PCMBN c a Vi t Nam. Bên c nh đó vi c n m b t h ắ ệ

ố ế ậ ố ơ ở ể ự ố ế ợ th ng lu t pháp qu c t ề    giúp chúng ta có c  s  đ  th c thi và ph i k t h p trong đi u

ấ ố ộ ạ ườ ố tra, đ u tranh và phòng ch ng t i ph m buôn bán ng i xuyên qu c gia. Trên c  s ơ ở

ố ế ề ỗ ợ ự ự ế ạ ậ ờ ồ lu t, đ ng th i xây d ng các d  án liên k t qu c t ủ    v  h  tr  cho các n n nhân c a

buôn bán ng i.ườ

ậ ượ ứ ạ ờ Lu t PCMBN ở ướ  n c ta đ ệ ự c ra đ i và chính th c có hi u l c đã t o hành lang pháp lí

ừ ệ ườ ử ệ trong vi c phòng ng a mua bán ng i, phát hi n x  lí các hành vi mua bán và hành vi

ườ ơ ở ự ạ ộ ệ ế ả ậ ế có liên quan đ n mua bán ng i; là c  s  th c hi n các ho t đ ng ti p nh n, b o v ệ

ỗ ợ ủ ủ ệ ạ ồ ờ và h  tr ị  cho các n n nhân, đ ng th i qui đ nh trách nhi m c a chính ph , các b ộ

ị ươ ề ợ ố ế ề ữ ngành, đ a ph ấ ng, thêm n a là v n đ  h p tác qu c t v  PCMBN.

ỗ ợ ạ ở ề ệ ậ ộ ồ ị ượ ề ậ Vi c h  tr  n n nhân b  buôn bán tr  v  hòa nh p c ng đ ng đ c đ  c p c  th ụ ể

ổ ươ ụ ề ố ố trong khuôn kh  ch ng trình m c tiêu qu c gia v  phòng ch ng mua bán ng ườ ế   i đ n

ệ ạ ế ả ớ ộ ỗ ợ ạ   ậ năm 2015, v i các n i dung chính: ti p nh n, xác minh; b o v  n n nhân, h  tr  n n

ạ ộ ố ộ ạ ườ ụ nhân; các ho t đ ng phòng ch ng t i ph m buôn bán ng ề   i; thông tin, giáo d c truy n

ườ ố ế ề ấ ề ợ thông và tăng c ng h p tác qu c t v  v n đ  này.

ế ợ ố ườ ớ ạ ộ ự ệ ệ K t h p phòng ch ng buôn bán ng i v i vi c th c hi n các ho t đ ng trong khuôn

ổ ươ ụ ư ố ươ ữ kh  nh ng ch ng trình m c tiêu qu c gia khác có liên quan nh  : ch ng trình xóa

ả ả ế ươ ề ố ố đói gi m nghèo và gi ệ i quy t vi c làm; ch ng trình qu c gia v  phòng ch ng t ộ   i

ạ ươ ạ ạ ộ ố ph m; ch ng ữ   trình hành đ ng phòng ch ng m i dâm giai đo n 2011 – 2015. Nh ng

ươ ề ả ưở ớ ừ ố ch ng trình này ít nhi u có  nh h ng t i công tác phòng ch ng, ngăn ng a mua bán

ườ ặ ỗ ợ ủ ạ ng i ho c h  tr  cho các n n nhân c a nó.

ơ ả ữ ề ậ ộ ươ Nh ng n i dung c  b n trên v  pháp lu t, chính sách, ch ng trình này làm công c ụ

ướ ề ả ố ủ ữ h u ích c a nhà n ề   ạ ộ c trong qu n lí và đi u ph i ho t đ ng PCMBN nói chung; là đi u

ự ể ệ ệ ả ấ ộ ạ ộ ki n đ  các c p ngành th c thi các ho t đ ng m t cách hi u qu  và là c  s  đ  th ơ ở ể ể

70 | P a g e

ề ợ ệ ụ ệ ố hi n quy n l i, trách nhi m và nghĩa v  công dân trong phòng ch ng mua bán ng ườ   i

ả ề ữ ỗ ợ ệ ạ ộ ế và h  tr  các n n nhân m t cách hi u qu  b n v ng và thi ự t th c.

ể ậ ờ ố ạ ả ề ụ ệ ộ Đ  lu t pháp đi vào đ i s ng và đem l ộ   i hi u qu  đi u đó không ph  thu c vào m t

ủ ả ộ ụ ự ấ ộ ồ   ai, không ph  thu c vào riêng c p ngành nào mà đó là s  chung tay c a c  c ng đ ng

71 | P a g e

ứ ự ộ ỉ ậ ớ v i ý th c th c thi pháp lu t m t cách nghiêm ch nh.

BÀI 4

Ạ

Ộ

Ợ

Ộ

Ủ

ƯỜ

CÁC HO T Đ NG C A CÔNG TÁC XàH I TR  GIÚP NG

I DI C

Ư

Ạ

Ị

VÀ N N NHÂN B  BUÔN BÁN

ờ ế (Th i gian: 13 ti t)

ạ ộ ợ ườ ư ủ 1. Các ho t đ ng c a CTXH tr  giúp ng i di c

ệ ả ả ủ ế ườ ư 1.1. Can thi p gi ấ ề ặ i quy t các v n đ  g p ph i c a ng i di c

ỗ ợ ề ở 1.1.1. H  tr  v  nhà ệ  và vi c làm

ở ữ ệ ề ấ ầ ộ ườ Nhà và vi c làm là m t trong nh ng v n đ  khó khăn đ u tiên mà ng i di c ư

ể ợ ữ ề ấ ả ọ ườ ặ g p ph i. Do đó, đ  tr  giúp cho h  trong v n đ  này, nh ng ng ộ   i làm công tác xã h i

ự ế ố ồ ự ộ ậ ệ ả ộ ự   ầ c n ph i có s  k t n i và huy đ ng các ngu n l c trong xã h i t p trung vào vi c th c

ệ ươ ỗ ợ ề ở ệ ườ ư hi n các ch ng trình h  tr  v  nhà và vi c làm cho ng i di c

ề ở ộ ầ ươ ở V  nhà ế ở: chúng ta c n khuy n khích m  r ng ch ng trình “nhà ộ  xã h i” dành

ườ ả ự ố ượ ộ ự ữ cho nh ng ng ủ i không có đ  kh  năng t mua nhà cho các đ i t ng lao đ ng t do.

ệ ể ế ế ộ ể Ngoài ra, chúng ta có th  liên h  và thi ớ   ị t k  m t danh sách các đ a đi m cho thuê nhà v i

ả ợ ứ ệ ệ ậ ạ ệ ủ ườ ộ các m c giá c  h p lý, thu n ti n cho vi c đi l i, làm vi c c a ng ừ   i lao đ ng theo t ng

ự ể ọ ể ự ữ ấ ọ ệ ị ừ ạ khu v c đ  h  có th  l a ch n, tránh vi c b  l a g t và m t nh ng chi phí không đáng có

qua môi gi i.ớ

ề ệ ậ ớ ệ ệ ườ V  vi c làm : thành l p các trung tâm gi i thi u vi c làm cho ng ư i di c . Các

ự ề ệ ệ ấ ườ trung tâm này ngoài vi c cung c p thông tin v  các lĩnh v c vi c làm cho ng ư   i di c ,

ự ế ố ớ ị ử ụ ỗ ợ ầ ả ộ ườ ơ còn c n ph i có s  k t n i v i các đ n v  s  d ng lao đ ng h  tr  cho ng ư i di c  trong

ế ệ ọ ớ quá trình h  làm quen và ti p xúc v i công vi c.

ợ 1.1.2. Tr  giúp pháp lý

ườ ư ư ướ ố ế ắ ố ữ ố ớ Đ i v i ng i di c , dù là di c  trong n c hay qu c t thì nh ng r c r i và

ướ ắ ề ộ ấ ọ ườ ề ả ặ ầ ườ v ng m c v  pháp lý là m t v n đ  mà h  th ng g p ph i. Đa ph n ng ư ề   i di c  đ u

72 | P a g e

ể ế ề ậ ề ấ ả ấ không có hi u bi ữ t sâu v  lu t, do đó khi x y ra nh ng v n đ  tranh ch p hay liên quan

ề ợ ọ ườ ị ự ả ệ ậ ườ ế đ n quy n và l i ích, h  th ng ph i ch u s  thi t thòi. Chính vì v y, tăng c ng tr ợ

ườ ấ ầ ư ế ệ ả ữ ọ giúp pháp lý cho ng i di c  là r t c n thi ệ ọ t, quan tr ng và h u ích trong vi c b o v  h .

ế ậ ạ ướ ợ ậ ợ ề ệ ườ ­ Thi t l p m ng l ạ i tr  giúp pháp lý và t o đi u ki n thu n l i cho ng i di c ư

ầ ợ yêu c u tr  giúp pháp lý

ầ ả ậ ợ ở Các trung tâm tr  giúp pháp lý c n ph i thành l p chi nhánh các tuy n t ế ừ ị    đ a

ươ ế ươ ạ ự ệ ị ph ng đ n trung ng, t ơ i các khu v c, đ a bàn, các c  quan, doanh nghi p mà có

ườ ộ ẽ ế ố ư ệ ạ ố ướ ng i di c  sinh s ng, làm vi c. Nhân viên Công tác xã h i s  k t n i m ng l i các

ợ ớ ườ ư ế trung tâm tr  giúp pháp lý và gi ệ i thi u ng ậ ự ỗ ợ i di c  ti p nh n s  h  tr . Trong quá trình

ậ ư ự ụ ể ệ ặ ị ộ th c hi n d ch v , nhân viên Công tác xã h i hay lu t s  có th  thay m t thân ch  đ  đ ủ ể ề

ầ ị ợ ạ ợ ẽ ngh  các yêu c u tr giúp pháp lý. Bên c nh đó, các trung tâm tr giúp pháp lý s  có

ườ ố ượ ể ể ệ ấ ầ ẩ ắ ợ đ ng dây nóng đ  các đ i t ắ   ạ ng c n tr  giúp có th  liên l c kh n c p. Vi c n m b t

ượ ề ộ ố ệ ủ ườ ư ẽ ế ớ đ c các thông tin v  cu c s ng và công vi c c a ng i di c  càng s m thì s  khi n cho

ề ủ ệ ạ ườ ặ ộ ướ vi c xâm ph m quy n c a ng ư ị i lao đ ng di c  b  ngăn ch n tr ấ   c khi các tranh ch p

phát sinh.

ổ ế ậ ườ ư ướ ọ ử ụ ẫ ậ ­ Ph  bi n pháp lu t cho ng i di c , h ng d n h  s  d ng pháp lu t khi gi ả   i

ế ấ quy t các tranh ch p

ể ể ợ ườ ả ự ư ầ ệ Đ  phát tri n tr  giúp pháp lý cho ng i di c  c n ph i d a vào vi c nâng cao ý

ườ ề ợ ủ ư ế ể ạ ộ ứ ủ th c c a ng i di c  và t o không khí đ  toàn xã h i quan tâm đ n quy n l i c a nhóm

ở ậ ụ ủ ệ ệ ộ ố ượ đ i t ng này. B i v y, trò và nhi m v  c a nhân viên Công tác xã h i trong vi c này là

ố ợ ề ề ạ ẩ ợ ộ ph i h p cùng các trung tâm tr  giúp pháp lý đ y m nh truy n thông v  các n i dung

ơ ả ế ậ ợ ườ ư ỳ ủ ụ lu t pháp c  b n, các th  t c tr  giúp pháp lý đ n ng ạ   ộ i di c . Tu  thu c vào các lo i

ề ế ấ ấ ườ ấ ả ư ướ tranh ch p và v n đ  phát sinh liên quan đ n ng i di c  mà xu t b n sách h ẫ   ng d n,

ế ươ ượ ườ ươ ậ ậ ậ ộ ờ ơ t r i liên quan đ n th ng l ồ ng, b i th ng th ng t t, lu t lao đ ng, lu t hôn nhân

ể ườ ư ả gia đình đ  ng i di c  tham kh o.

ỗ ợ ế ậ ụ ị ộ 1.1.3. H  tr  ti p c n các d ch v  xã h i

ữ ườ ơ ở ố ị ố ớ ư ẩ ộ Nh ng ng i di c  do không có n i c  đ nh, không có h  kh u (đ i v i ng ườ   i

ư ướ ữ ườ ứ ố ớ di c  trong n ố ớ c), hay đ i v i nh ng ng i di c ư ở ướ  n c ngoài, v i m c s ng nhìn

ả ế ấ ử ề ề ế ệ ệ ậ ớ ị chung còn th p và luôn ph i ti t ki m g i ti n v  nhà thì vi c ti p c n v i các  d ch v ụ

ư ộ ế ấ ạ ố ượ ụ ế ưở xã h i nh : y t và giáo d c là r t h n ch . Trong đó, đ i t ị ả ng ch u  nh h ề   ng nhi u

73 | P a g e

ấ ủ ấ ư ữ ủ ứ ề ẻ ẻ nh t c a v n đ  này chính là tr  em, nh ng đ a tr  là con c a các gia đình di c . Các em

ệ ặ ơ ộ ề ể ượ ụ ủ ặ đ c bi t g p khó khăn trong c  h i v  giáo d c, không đ  các tiêu chí đ  đ ế   c đ n

ườ ư ẻ ứ ở ơ ế ọ tr ng h c nh  tr  em cùng l a n i đ n.

ả ế ấ ề ế ộ ộ ằ Nh m gi i quy t v n đ  này, nhân viên Công tác xã h i tìm ki m và huy đ ng các

ộ ỗ ợ ề ồ ự ụ ế ườ ớ ệ ngu n l c trong xã h i h  tr  v  giáo d c và y t cho ng ư i di c , gi ế ố   i thi u và k t n i

ố ớ ấ ỗ ợ ỳ ụ ề ồ ộ ọ ế h  đ n các ngu n h  tr  nà . Đ i v i v n đ  giáo d c, nhân viên công tác xã h i có th ể

ư ố ớ ấ ơ ộ ọ ậ ủ ệ ệ ẻ ề   ạ đ i di n liên h  các c  h i h c t p cho tr  em c a các gia đình di c . Đ i v i v n đ  y

ọ ự ỗ ợ ừ ể ế ở ị ị ế t , có th  kêu g i s  h  tr  t ơ ở  các c  s  y t ụ ề  m  các gói  d ch v  đi u tr  và chăm sóc

ỏ ườ ủ ọ ứ ố ư ả ợ ớ ồ ứ s c kh e dành cho ng ờ   i di c , phù h p v i hoàn c nh và m c s ng c a h . Đ ng th i,

ộ ế ợ ệ ề ế ấ ớ nhân viên công tác xã h i k t h p v i các ban, ngành trong vi c đ  xu t và ki n ngh ị

ế ữ ộ ố ế ố ề ằ ạ ỉ ị ự đi u ch nh m t s  chính sách, quy đ nh nh m h n ch  nh ng y u t tiêu c c và phát huy

ư ữ ự ộ ạ nh ng tác đ ng tích c c do di c  mang l i.

ậ ỗ ợ 1.1.4. H  tr  hòa nh p

ề ặ ậ ượ ớ ệ ả ấ ố ườ ệ Trong s  các v n đ  g p ph i, vi c hòa nh p đ c v i môi tr ng làm vi c cũng

ư ộ ố ở ơ ế ứ ố ớ ộ ườ ư ầ nh  cu c s ng hàng ngày n i đ n là m t thách th c đ i v i ng ề   i di c . Ph n nhi u

ữ ườ ộ ố ư ề ậ ặ ả ấ ườ nh ng ng i di c  đ u c m th y khó khăn trong hòa nh p, ho c m t s  ít ng i trong

ớ ắ ầ ả ả ộ ờ ượ ớ ế ớ ơ đó ph i tr i qua m t th i gian dài m i b t đ u thích nghi đ c v i n i m i đ n. Vì

ề ả ườ ư ị ơ ề ạ ậ ạ ộ nhi u lý do, b n thân ng i di c  b  r i vào tình tr ng cô l p v  xã h i. Tình tr ng cô

ấ ợ ề ể ậ ườ ư ề ậ ằ ậ l p đó là đi u b t l i, th m chí nguy hi m cho ng i di c . Do v y, b ng nhi u ph ươ   ng

ộ ẽ ố ắ ế ố ệ ườ pháp và cách can thi p, nhân viên Công tác xã h i s  c  g ng k t n i ng ư ớ   i di c  v i

ướ ự ắ ế ạ ậ ộ ạ m ng l i xã h i và duy trì s  g n k t này. Bên c nh đó là thành l p các trung tâm sinh

ạ ộ ồ ườ ộ ộ ư ự ạ ho t c ng đ ng dành cho ng i di c  theo khu v c hay các câu l c b , h i, nhóm sinh

ỳ ể ạ ị ườ ể ặ ư ẻ ỡ ổ ươ ho t đ nh k  đ  ng i di c  có th  g p g , chia s , trao đ i và cùng t ợ ng tr  nhau.

ộ ườ ị ộ ố ỹ ư ể ố Ngoài ra, nhân viên Công tác xã h i giúp ng i di c  trang b  m t s  k  năng s ng đ  có

ể ự ề ằ ế ộ ố ủ th  t cân b ng và đi u ti t cu c s ng c a mình.

ỗ ợ 1.1.5. H  tr  tâm lý

ộ ố ả ố ặ ớ ự ề ế ườ Cu c s ng ph i đ i m t v i nhi u áp l c và khó khăn khi n không ít ng i di c ư

ề ề ư ấ ườ ữ ắ ấ ườ có v n đ  v  tâm lý nh : stress, th ng xuyên lo l ng, b t an...Ngoài ra, nh ng ng i di

ủ ạ ườ ị ượ ạ ự ạ ư c  là n n nhân c a buôn bán ng i hay b  ng c đãi, b o l c l ơ ặ   i càng có nguy c  g p

ố ự ử ữ ư ủ ề ả ầ ả ả ấ ầ ọ ph i nh ng v n đ  tâm lý tr m tr ng nh   kh ng ho ng, tr m c m, mu n t t ệ   ... Vi c

ườ ư ượ ự ế ỗ ợ h  tr tâm lý cho ng i di c  đ ộ c nhân viên công tác xã h i th c hiên qua ti n trình

74 | P a g e

ỗ ợ ệ ệ ấ tham v n tâm lý và các bi n pháp can thi p h  tr  khác.

ự ệ ươ ậ ộ ỗ ợ ồ 1.1.6. Th c hi n các ch ng trình h  tr  tái hòa nh p c ng đ ng

ữ ạ ườ ở ề ườ ư ệ ạ ặ ở ố Đ i đa s  nh ng ng i di c  khi tr  v  th ng g p tr  ng i trong vi c tái hòa

ậ ộ ữ ớ ồ ườ ở ề ườ ọ ặ nh p c ng đ ng. V i nh ng ng i tr  v  bình th ệ   ng, h  g p khó khăn trong chính vi c

ệ ớ ố ườ ạ ộ ắ ầ ạ b t đ u l i các m i quan h  v i ng ờ   i thân, gia đình, b n bè, hàng xóm sau m t th i

ư ệ ở ạ ớ ế ạ ơ gian dài xa cách cũng nh  vi c quay tr  l i v i n p sinh ho t và thói quen n i quê nhà.

ộ ố ườ ứ ượ ớ ự ế ổ ủ ả ướ M t s  ng i không thích  ng đ c v i s  bi n đ i c a hoàn c nh gia đình tr c và sau

ư ở ề ố ẹ ọ ệ ọ ớ ượ ờ khi h  di c  tr  v : b /m  h  đã qua đ i, con cái đã l n và không thân thi n đ ớ   c v i

ữ ạ ả ớ ườ ẩ ấ ộ ọ ợ ồ h , v /ch ng phai nh t tình c m... Còn v i nh ng ng i đi xu t kh u lao đ ng không

ấ ạ ữ ườ ị ừ ủ ạ ạ thành công, hay hôn nhân th t b i, nh ng ng i đã b  l a g t thành n n nhân c a buôn

ườ ặ ớ ư ậ ự ỳ ị ả ố ấ ọ ệ ủ ộ ồ bán ng i, h  ph i đ i m t v i d  lu n x u và s  k  th , phân bi t c a c ng đ ng quê

ứ ề ườ ả ả ư ữ nhà. Đây đ u là nh ng thách th c mà ng ở ề i di c  sau khi tr  v  ph i tr i qua.

ể ỗ ợ ậ ườ ư ở ề ồ Chính vì v y, đ  h  tr  cho ng ậ ộ i di c  tr  v  hòa nh p c ng đ ng, các nhân viên

ố ợ ộ ẽ ể ề ớ ị ươ công tác xã h i s  ph i h p v i các ban ngành, đoàn th  và chính quy n đ a ph ự   ng th c

ệ ươ ạ ộ ộ ố ỗ ợ ậ ộ hi n các ch ư   ồ ng trình h  tr  tái hòa nh p c ng đ ng, qua m t s  các ho t đ ng nh :

ỳ ị ớ ữ ề ả ấ ườ ư ở tham v n gia đình, truy n thông gi m k  th  v i nh ng ng i di c  không may tr  thành

ủ ườ ồ ự ế ố ệ ọ ạ n n nhân c a buôn bán ng ằ i, k t n i các ngu n l c nh m giúp h  tìm vi c làm tr  l ở ạ   i

ở ươ ỗ ợ ể ế quê h ng, h  tr  phát tri n kinh t gia đình...

ạ ướ ỗ ợ ả ế ấ ề ườ ư ự 1.1.8. Xây d ng m ng l i các văn phòng h  tr  gi i quy t v n đ  ng i di c

ự ế ể ợ ườ ư ướ ố ế Trên th c t , đ  tr  giúp cho ng i di c , dù là trong n c hay qu c t , các nhân

ạ ộ ơ ẻ ể ộ ế ả ầ ạ ướ viên Công tác xã h i không th  ho t đ ng đ n l mà c n ph i liên k t m ng l i song

ố ợ ệ ớ ơ ổ ứ song v i vi c ph i h p cùng các ban ngành, c  quan, t ch c, cá nhân có liên quan cùng

ự ế ạ ướ ạ ộ ợ ộ tham gia. S  liên k t m ng l ủ i trong ho t đ ng tr  giúp c a ngành Công tác xã h i là

ể ế ậ ộ ệ ố ỗ ợ ả ơ ở ể c  s  đ  có th  thi t l p m t h  th ng các văn phòng chuyên trách h  tr  gi ế   i quy t

ề ườ ấ ự ế ệ ư ề ớ ợ các v n đ  ng i di c . Đi u này cũng hoàn toàn phù h p v i tình hình th c t hi n nay

ườ ư ướ ứ ơ ố ớ Đ i v i ng i di c  trong n c, v ề ặ ổ  m t t ch c, không có c  quan chính ph ủ

ư ự ự ề ệ ế ế ấ ị ụ ự ề nào ch u trách nhi m tr c ti p v  các v n đ  liên quan đ n di c  t ế  do. S  thi u h t và

ờ ạ ủ ứ ệ ạ ở ị ơ chia tách r i r c các ch c năng c a các đ n v  có liên quan làm tr  ng i cho vi c tr ợ

ườ ườ ố ế ư ả ơ giúp ng i di c . ố ớ ư Đ i v i ng ư i di c  qu c t , cũng ch a có c  quan nào đ m trách

ả ế ấ ề ủ ườ ư ả ộ ườ gi i quy t v n đ  c a ng i di c  theo m t quá trình qu n lý, theo dõi tr ợ ổ   ng h p t ng

75 | P a g e

ể ừ ầ ố th , t ế  đ u đ n cu i.

ỗ ợ ả ệ ố ệ ậ ề ườ ế ấ Vi c thành l p h  th ng văn phòng h  tr  gi i quy t các v n đ  ng ư ớ   i di c  v i

ủ ế ạ ướ ộ ở ướ ạ ộ ự s  liên k t ho t đ ng c a m ng l i nhân viên Công tác xã h i trong n c và qu c t ố ế

ắ ượ ẻ ắ ườ ư ạ ươ ẽ s  giúp chia s  thông tin và n m b t đ c tình hình ng i di c  t ỗ ị i m i đ a ph ị   ng, k p

ề ả ủ ệ ấ ơ ờ ườ ư ệ ệ th i phát hi n các nguy c , các v n đ  n y sinh c a ng ả i di c  và can thi p hi u qu .

ế ị ậ ộ 1.2. Ki n ngh , v n đ ng chính sách

ự ề ế ặ ậ ộ ỉ V n đ ng chính sách, đóng góp ý ki n cho quá trình xây d ng ho c đi u ch nh và

ự ợ ượ ự ễ ậ th c thi các chính sách pháp lu t sao cho h p lý và bao quát đ ế   c tình hình th c ti n đ n

ố ượ ườ ệ ấ ọ ộ ớ các đ i t ng ng i dân là m t vi c r t quan tr ng và có ý nghĩa l n lao.  Đây cũng là

ủ ứ ữ ộ ộ m t trong nh ng vai trò, ch c năng c a ngành Công tác xã h i.

ề ủ ấ ớ ườ ư ể ặ ổ V i các v n đ  c a ng ữ i di c , m c dù đã có nh ng thay đ i đáng k  trong

ủ ể ướ ố ớ ấ ư ư ề ộ ồ quan đi m c a nhà n c và c ng đ ng đ i v i v n đ  di c  nh ng nhìn chung các quan

ự ẫ ổ ế ớ ệ ể ể ả ả đi m tiêu c c v n còn ph  bi n v i h  qu  là các chính sách và rào c n th  ch  đ ế ượ   c

ư ặ ể ạ ự ế ệ ệ ạ ế ườ xây d ng đ  h n ch  di c , đ c bi t là trong vi c h n ch  ng ư ế ậ i di c  ti p c n các c ơ

ụ ụ ứ ư ữ ệ ộ ỏ ị ộ h i vi c làm và d ch v  xã h i nh  chăm sóc s c kh e và giáo d c. Nh ng chính sách và

ộ ố ữ ế ế ẫ ộ ủ   ạ h n ch  này là m t trong nh ng nguyên nhân d n đ n các khó khăn trong cu c s ng c a

ườ ỗ ợ ả ư ư ệ ạ ở ề ủ ế ng i di c  cũng nh  gây tr  ng i trong vi c h  tr  gi ấ i quy t các v n đ  c a nhóm

ổ ề ặ ữ ậ ầ ả ỉ ố ượ đ i t ề ng này. Vì v y, c n ph i có nh ng đi u ch nh thay đ i v  m t chính sách ở ộ    m t

ề ố ấ s  v n đ  sau:

ả ề ộ ẩ ỡ ỏ ữ ố ớ ườ ư ướ i di c  trong n c ­ G  b  nh ng rào c n v  h  kh u đ i v i ng

ạ ệ ệ ế ế ươ T i Vi t Nam, vi c thi t k  và thi hành các ch ộ   ng trình và chính sách xã h i

ơ ư ủ ế ụ ề ộ ườ ẫ v n ch  y u ph  thu c vào n i c  trú. Đi u này không cho phép ng ư i di c  hay ng ườ   i

ẩ ư ề ợ ế ế ề ậ ộ ế ộ không đăng ký h  kh u c  trú ti p c n đ n nhi u quy n l i kinh t xã h i khác nhau.

ủ ệ ố ắ ự ừ ữ ộ ố   ơ ở ơ ư Tr  khi nh ng nguyên t c d a trên c  s  n i c  trú c a h  th ng an sinh xã h i qu c

ệ ạ ượ ỏ ườ ế ụ ị ạ ừ ư ẫ gia hi n t i đ c xóa b , ng i di c  v n ti p t c b  lo i tr ỏ ự ế    và cách ly kh i s  ti n

ể ộ tri n xã h i.

ự ệ ệ ậ ầ ề ộ ệ ố ­ C n xây d ng và hoàn thi n m t h  th ng chính sách pháp lu t toàn di n v

ư ố ế di c  qu c t

ệ ố ậ ủ ệ ầ ượ ệ H  th ng chính sách pháp lu t c a Vi t Nam đã và đang d n đ c hoàn thi n và

ộ ố ự ế ậ ượ ố ế ẩ ấ đã có m t s  lĩnh v c ti p c n đ ự c chu n m c qu c t ế   ẫ . Tuy nhiên, v n còn r t thi u

ề ả ả ị ợ ợ ệ các quy đ nh, chính sách đ m b o các quy n và l ủ i ích h p pháp c a công dân Vi t Nam

ố ế ư ướ (tr ấ ả c khi xu t c nh – khi ở ướ  n ồ   c ngoài  ­ khi h i

ố trong su t quá trình di c  qu c t 76 | P a g e

ươ ư ủ ế ạ ậ ị h ng và tái hòa nh p). Quy đ nh liên quan đ n các lo i hình du c  c a công dân Vi ệ   t

ướ ầ ớ ư ượ ế ậ ằ Nam ra n c ngoài còn thi u và ph n l n ch a đ ả c lu t hóa, n m r i rác trong các văn

ướ ệ ự ế ệ ậ ả ậ ồ ồ ộ ả b n d i  lu t, nên còn ch ng chéo, thi u đ ng b , kém hi u l c, hi u qu , th m chí

ậ ư ủ ứ ả ơ gây khó khăn cho công tác qu n lý c a các c  quan ch c năng. Ngoài Lu t đ a ng ườ   i

ệ ậ ồ ợ ộ lao đ ng Vi t Nam đi làm ở ướ  n ậ c ngoài theo h p đ ng, Lu t nuôi con nuôi, Lu t Phòng,

ố ườ ư ề ế ế ằ ầ ị ch ng mua bán ng i, h u h t các quy đ nh khác liên quan đ n di c  đ u n m d ướ   i

ế ị ị ị ư ế ề ộ ạ d ng ngh  đ nh, quy t đ nh thông t liên quan đ n nhi u B , ngành.

ộ ệ ố ự ệ ệ ế ậ ả ẫ   Vi c thi u m t h  th ng chính sách pháp lu t hi u qu  trong lĩnh v c này d n

ệ ố ề ậ ả ố ợ ế đ n nhi u kho ng tr ng trong h  th ng pháp lu t và chính sách, trong h p tác song

ươ ố ế ư ễ ế ph ự ng, khu v c và qu c t khi n cho di c  di n ra không an toàn và công dân Vi ệ   t

ề ủ ọ ậ ư ặ ố ộ Nam g p nhi u r i ro khi lao đ ng, h c t p, sinh s ng và c  trú ở ướ  n c ngoài.

ư ố ế ạ ộ ủ ầ ề ả ộ ị ị ­ Chính ph  c n ban hành m t Ngh  đ nh v  qu n lý ho t đ ng di c  qu c t

ạ ộ ẽ ạ ệ ệ ả ị ị Vi c ban hành Ngh  đ nh này s  t o khung pháp lý cho vi c qu n lý ho t đ ng di

ố ợ ề ệ ạ ạ ầ ố ơ ơ ị ư c , xác đ nh rõ c  quan đ u m i, c  quan ph i h p. Bên c nh đó cũng t o đi u ki n cho

ứ ệ ư vi c giám sát các hình th c di c .

ệ ố ệ ề ệ ậ ạ ỉ ầ   Bên c nh vi c đi u ch nh và hoàn thi n h  th ng pháp lu t và chính sách, c n

ộ ố ấ ế ề ả ph i quan tâm đ n m t s  v n đ  sau:

ử ể ạ ọ ạ ộ   ­ Chú tr ng công tác thanh tra, ki m tra và x  lý vi ph m trong các ho t đ ng

di cư

ầ ườ ạ ộ ư ệ ệ ằ ờ ị C n tăng c ng  vi c thanh tra các ho t đ ng di c  nh m k p th i phát hi n và

ấ ệ ườ ư ườ ư ấ ợ ờ ử ồ tr n áp, tri t phá các đ ng dây đ a ng i di c  b t h p pháp.  Đ ng th i x  lý nghiêm

ổ ậ ề ứ ấ ạ ẩ ộ các t ch c, cá nhân có hành vi vi ph m pháp lu t v  xu t kh u lao đ ng và mua bán

ườ ệ ư ư ể ể ệ ẩ ườ ướ ng ử i, cũng nh  sát sao ki m soát c a kh u đ  phát hi n vi c đ a ng i ra n c ngoài

ấ ọ b t h p pháp.

ồ ơ ơ ở ữ ệ ề ự ư ­ Xây d ng h  s , c  s  d  li u v  di c

ơ ở ữ ệ ơ ế ợ ự ẩ ấ Trong đó, quan trong nh t là chu n hóa c  s  d  li u và xây d ng c  ch  h p tác

ữ ẻ ể ả ộ ố ơ ạ ộ ư chia s  thông tin gi a các B , ban, ngành đ  qu n lý t ụ   t h n ho t đ ng di c  vì m c

ụ ệ ả ờ ứ ế ể ầ ả ớ ộ ị tiêu phát tri n và k p th i  ng phó v i các v  vi c n y sinh c n đ n  công tác b o h  và

77 | P a g e

ợ ứ c u tr .

ườ ự ố ợ ữ ứ ơ Tăng c ng s  ph i h p gi a các c  quan ch c năng có liên quan cùng tham ­

gia

ầ ườ ố ợ ữ ơ ướ ạ ơ C n tăng c ng ph i h p gi a các c  quan trong n ệ   c, các c  quan đ i di n

ệ ề ủ ướ ở ạ ẩ ơ ư ẩ Vi t Nam ở ướ  n c ngoài và c  quan có th m quy n c a n c s  t i thúc đ y di c  an

ư ệ ề ả ố ợ ủ ườ toàn, phòng ch ng di c  trái phép, b o v  quy n và l i ích chính đáng c a ng ư i di c .

ỗ ợ ơ 1.3. H  tr  các nhóm nguy c

ỗ ợ ổ ộ ố ị 1.3.1. H  tr   n đ nh cu c s ng

ố ớ ữ ư ệ ả ướ ọ Đ i v i nh ng nhóm, gia đình có kh  năng di c , vi c tr c tiên là giúp h  phân

ượ ệ ạ ủ ể ừ ể ư ượ ế ị ữ tích đ ả c hoàn c nh hi n t i c a mình đ  t đó có th  đ a ra đ c nh ng quy t đ nh

ố ợ ể ộ ơ ớ đúng. Nhân viên Công tác xã h i có th  cùng ph i h p v i các cá nhân, đ n v , t ị ổ ứ    ch c

ọ ộ ố ề ộ ố ể ổ ư ệ ợ ị ớ có liên quan tr  giúp h  m t s  đi u ki n đ   n đ nh cu c s ng nh : gi ệ   ệ i thi u vi c

ố ọ ư ấ ệ ể ế ề làm, h c ngh , cho vay v n, t v n vi c làm, phát tri n kinh t gia đình...

ứ ế ấ ướ ư ể ẫ 1.3.2 Cung c p ki n th c và h ng d n đ  di c  an toàn

ớ ườ ệ ầ ư ệ ố ữ V i nh ng ng ế ị i dân có mong mu n và đã quy t đ nh vi c di c , vi c c n làm là

ọ ữ ể ấ ế ứ ầ ế ế ể ư ồ cung c p cho h  nh ng hi u bi t và ki n th c c n thi t đ  di c  an toàn,  bao g m: các

ư ấ ợ ứ ư ư ế ủ ụ   hình th c di c ; th  nào là di c  an toàn, di c  b t h p pháp, không an toàn; các th  t c

ạ ủ ọ ủ ự ư ệ ầ ả ườ pháp lý c n ph i th c hi n khi di c ; các th  đo n c a b n buôn ng ạ   ủ i; các th  đo n

ớ ề ậ ả ộ ị ị ườ ừ ạ ủ ọ l a g t c a b n môi gi i; n i dung các văn b n lu t, chính sách, ngh  đ nh v  ng i di

ề ợ ườ ề ơ ế ộ ố ư ể ư c  và các quy n, l ủ i ích c a ng ữ   i di c ; tìm hi u thông tin v  n i đ n; m t s  nh ng

ề ườ ư ặ ị ỉ ườ ấ v n đ  khó khăn th ng g p khi di c ; danh sách các đ a ch  và đ ng dây nóng tr ợ

ườ ữ ư ườ ữ ề ế ẩ ấ ợ giúp ng i di c  trong nh ng tr ng h p kh n c p... Đây đ u là nh ng ki n th c t ứ ố   i

ế ườ ướ ả ế ệ ầ c n thi t mà ng i dân tr ư ầ c khi di c  c n ph i bi ấ t. Vi c cung c p thông tin cho

ườ ể ượ ư ị ự ệ ẻ ằ ổ ướ ng i có ý đ nh di c  có th  đ c th c hi n b ng cách chia s , trao đ i và h ẫ   ng d n

ờ ế ợ ề ồ ớ ạ ộ ồ theo các nhóm đích đ ng th i k t h p v i truy n thông t i c ng đ ng nói chung.

ố ợ ề ể ộ ớ ị ươ Ngoài ra, nhân viên Công tác xã h i có th  ph i h p v i chính quy n đ a ph ng,

ể ỗ ợ ườ ư ặ ự ệ các ban ngành đ  h  tr  ng i dân trong quá trình th c hiên di c , đ c bi ữ   t là nh ng

ườ ố ế ể ả ả ượ ủ ự ề ợ ng ư i di c  qu c t đ  đ m b o đ ư c tính h p pháp v  di c  và s  an toàn c a ng ườ   i

di c .ư

78 | P a g e

ồ ưỡ ậ ấ 1.3.3. T p hu n b i d ỹ ng k  năng

ộ ố ư ủ ữ ườ ặ ớ ấ ư ẽ ố Khi di c , cu c s ng hàng ngày c a nh ng ng ề   i di c  s  đ i m t v i r t nhi u

ế ố ơ ủ ữ ữ ể ự khó khăn, áp l c, các y u t gây stress, nh ng nguy c  r i ro và nh ng nguy hi m. Vì

ệ ầ ụ ộ ỹ ế ả ộ ụ ớ ậ v y giáo d c các k  năng là m t vi c c n thi t và là c  m t quá trình, v i m c đích trang

ườ ể ươ ứ ư ộ ố ề ầ ơ ớ ị b  cho ng i di c  cách th c đ  đ ng đ u v i cu c s ng nhi u nguy c  và các tình

ạ ỹ ế ể ề ấ ả ố ườ ư hu ng x y đ n. Có r t nhi u lo i k  năng có th  giúp ích cho ng i di c . Theo t ổ ứ    ch c

ế ớ ư ộ ố ỹ ố ầ ế ị ườ Kỹ di c  Th  gi i IOM, m t s  k  năng t i c n thi t nên trang b  cho ng ư i di c  là:

ứ ự ả ả ả ả ả ỹ ỹ năng  ng phó và t qu n lý b n thân, K  năng qu n lý c m xúc, K  năng qu n lý stress,

ụ ừ ề ế ế ạ ỹ ỹ K  năng truy n đ t thông tin và giao ti p cá nhân, K  năng thuy t ph c/t ố  ch i, K ỹ

ợ ế ị ệ ậ ộ ỹ ỹ ả ế   i quy t

ự ả ữ ứ ệ ầ ượ b o v  và chăm sóc s c kh e... ề ỹ ấ v n đ , K  năng t năng h p tác và làm vi c nhóm, K  năng v n đ ng, K  năng ra quy t đ nh/gi ỹ ỏ  Nh ng k  năng này c n đ c trang

ườ ướ ọ ắ ầ ư ế ề ẽ ơ ớ ạ ị b  cho ng i dân tr c khi h  b t đ u di c  đ n n i m i. Đi u này s  mang l ệ   i hi u

ả ơ ậ ươ ề ặ ừ ấ ả qu  h n khi chúng ta t p trung vào ch ữ ng trình phòng ng a nh ng v n đ  g p ph i cho

ườ ng ư i di c .

ứ ộ ư ồ ề ề ậ 1.4. Truy n thông nâng cao nh n th c c ng đ ng v  di c  an toàn và phòng tránh

ữ ủ ư nh ng r i ro trong di c

ụ 1.4.1. M c tiêu

ữ ữ ệ ệ ề ậ ằ ộ ứ   Truy n thông là m t trong nh ng bi n pháp h u hi u nh m nâng cao nh n th c

ườ ọ ể ấ ơ ủ c a ng i dân nói chung, trong đó có nhóm nguy c  nói riêng, giúp h  hi u rõ các v n đ ề

ạ ộ ế ị ư ụ ề ợ ồ ộ ề v  di c  và có quy t đ nh phù h p. Ho t đ ng giáo d c truy n thông cho c ng đ ng v ề

ư ằ ụ di c  nh m m c đích:

ổ ế ạ ộ ­ Ph  bi n thông tin cho các cán b  lãnh đ o chính quy n ề ở ấ ả  t ằ   ấ t c  các c p, nh m

ể ấ ế ơ ả ề ả ữ ệ ế ả ữ cung c p nh ng hi u bi ư t c  b n v  di c  và các cách gi i quy t nh ng h  qu  khi di c ư

ườ cho ng i dân

ườ ứ ế ề ấ ­ Cung c p cho ng ư i dân các ki n th c v  di c  an toàn và cách phòng tránh

ữ ủ ư nh ng r i ro trong quá trình di c

ậ ề ổ ế ề ử ư ấ ữ   ­ Ph  bi n các chính sách, pháp lu t v  di c  và v n đ  x  lý nghiêm minh nh ng

ạ ộ ư ho t đ ng di c  trái phép và buôn bán ng ườ i

ộ ố ứ ổ ứ ề ồ ộ 1.4.2. M t s  hình th c t ch c truy n thông c ng đ ng

ư ề ề ạ ộ ể ượ ồ ự Quá trình truy n thông v  di c  an toàn t i c ng đ ng có th  đ c th c hi n d ệ ướ   i

79 | P a g e

ứ ề ư nhi u hình th c nh :

ứ ế ổ ị ứ ế ả ộ ị ­  T  ch c chi n d ch : Hình th c chi n d ch có kh  năng tác đ ng nhanh t ớ ả  i c

ồ ạ ệ ế ề ả ộ ị ế ẽ ộ c ng đ ng, mang l i hi u qu  tuyên truy n sâu r ng.  (Vd: chi n d ch thi vi t, v , sáng

ư ầ ư ừ ể ệ ế ề ộ ậ   tác, s u t m tranh có n i dung v  di c  an toàn v a khuy n khích năng khi u ngh  thu t

ụ ượ ứ ế ừ v a giáo d c đ c ki n th c)

ổ ứ ạ ộ ạ ộ ằ ­  T  ch c các ho t đ ng vui ch i ự   ơ : Ho t đ ng này nh m kích thích tâm lý tích c c

ườ ơ ừ ụ ể ả ừ ủ c a ng i tham gia tìm hi u thông tin. Các trò ch i v a có tác d ng gi i trí, v a nâng cao

ố ỹ k  năng s ng.

ổ ứ ổ ườ ệ ố ề ­  T  ch c các bu i phát thanh : Các xã ph ng đ u có h  th ng loa phát thanh t ớ   i

ố ị ươ ể ậ ụ ơ ở ậ ể ấ ừ t ng thôn xóm, khu ph . Đ a ph ề   ng có th  t n d ng c  s  v t ch t này đ  tuyên truy n

ứ ề ệ ố ư ề ế ệ các ki n th c v  di c  an toàn. Vi c tuyên truy n qua h  th ng loa phát thanh cho phép

ế ậ ầ ớ ườ ệ ố ề ồ ộ ả ti p c n đông đ o các t ng l p ng i dân c ng đ ng. Tuyên truy n trên h  th ng loa

ề ủ ể ậ ư ề ạ ả ậ ơ ườ truy n thanh cũng là cách đ n gi n đ  c p nh t các thông tin v  th  đo n đ a ng i di

ườ ậ ườ ư c  trái phép, buôn bán ng ả i, h u qu  và giúp ng i dân phòng tránh.

ổ ứ ơ ộ ể ạ ­ T  ch c Câu l c b ạ ộ   ạ ộ:  T o c  h i đ  các thành viên CLB tham gia các ho t đ ng

ề ậ ề ị ể ậ ả ơ ướ ề ỹ ề vui ch i, tìm hi u và th o lu n v  lu t pháp, v  đ nh h ệ ng ngh  nghi p, v  k  năng

ư ế ộ ố s ng có liên quan đ n n i dung di c  an toàn.

ổ ứ ổ ứ ế ằ ộ ộ ­ T  ch c các cu c thi ki n th c ứ : T  ch c các cu c thi nh m kích thích tính tích

ườ ườ ể ệ ơ ộ ề ộ ự c c ng i dân. Ng i tham gia có c  h i th  hi n  mình qua các cu c thi. Đi u này s ẽ

ệ ọ ự ơ ạ ộ ư ộ khích l h  tham gia tích c c h n vào các ho t đ ng mang n i dung di c  an toàn.

ủ ề ư ứ ư ổ ứ ổ ư ộ ề ­ T  ch c giao l u v  ch  đ  di c  an toàn : Giao l u là m t hình th c t ứ    ch c

ụ ề ệ ầ ạ ằ ế ể ồ ượ ế giáo d c nh m t o ra các đi u ki n c n thi ộ t đ  cho c ng đ ng đ c ti p xúc, trò

ữ ệ ổ ớ ườ ư ể ữ chuy n và trao đ i thông tin v i nh ng ng ế i đã có nh ng chuy n di c  đi n hình (an

ề ướ ư ệ ể ẻ ặ ớ toàn ho c không an toàn) đ  chia s  kinh nghi m, giao l u v  h ệ ng nghi p v i các

ớ ầ ử ụ ệ ệ ệ ặ trung tâm gi i thi u vi c làm ho c các công ty, doanh nghi p có nhu c u s  d ng ng ườ   i

ộ ộ ồ ượ ứ ữ ả ậ lao đ ng... Qua đó, giúp cho c ng đ ng có đ c nh ng nh n th c, tình c m và thái đ ộ

ượ ờ ệ ể ả ắ ợ phù h p, có đ ữ c nh ng l i khuyên đúng đ n đ  rút kinh nghi m cho chính b n thân

ữ ườ mình và nh ng ng i thân trong gia đình.

ứ ồ ư ổ ộ ươ ng trình các ngày l : ­ T  ch c l ng ghép n i dung di c  an toàn vào ch ễ  Ngày

ố ế ụ ữ ườ ố ế ổ ộ qu c t ph  n , ngày ng i cao tu i, ngày qu c t ể ồ  lao đ ng... Có th  l ng ghép qua các

ứ ề ộ ạ ộ ư ọ ử ể ế ạ ố ho t ho t đ ng nh  t a đàm, thi x  lý tình hu ng, thi tìm hi u ki n th c v  n i dung di

80 | P a g e

ơ ữ ư c  và nh ng nguy c

ổ ứ ạ ộ ứ ệ ạ ị ­ T  ch c các ho t đ ng ngh  thu t ộ   ậ : các hình th c ca, múa, nh c, k ch mang n i

ố ớ ộ ư ụ ứ ứ ậ ồ ớ dung giáo d c di c  an toàn là hình th c có s c hút l n đ i v i c ng đ ng vì v y s ẽ

ạ ế ổ ứ ố ệ ả ơ ạ ộ ệ ậ mang l i hi u qu  cao h n n u t ch c t ồ   t. Thông qua các ho t đ ng ngh  thu t có l ng

ư ệ ộ ườ ễ ế ổ ghép n i dung và thông đi p di c  an toàn, ng i dân d  dàng ti p thu và thay đ i hành

vi.

ạ ộ ề ạ ộ ế ượ ệ ố ẽ ự Các ho t đ ng truy n thông t ồ i c ng đ ng n u đ c th c hi n t ầ   t s  góp ph n

ứ ệ ể ậ ườ ư ệ ề đáng k  trong vi c nâng cao nh n th c ng i dân v  di c  an toàn, nâng cao hi u qu ả

ươ ư ấ ợ ừ ả ậ ch ư ng trình phòng ng a di c  b t h p pháp và các h u qu  phát sinh sau di c .

ạ ộ ợ ạ ị 2. Các ho t đ ng tr  giúp n n nhân b  buôn bán

ệ ỗ ợ ạ ậ ộ ở ề ồ ị 2.1. Can thi p h  tr  n n nhân b  buôn bán tr  v  tái hòa nh p c ng đ ng

ư ở ở ề ặ ấ ề ạ ầ ị Nh  đã trình bày ph n trên, n n nhân b  buôn bán tr  v  g p r t nhi u khó khăn

ậ ộ ỗ ợ ể ệ ệ ầ ồ ọ ậ   trong vi c tái hòa nh p c ng đ ng. Đ  can thi p h  tr  cho h , nhân viên CTXH c n v n

ữ ươ ư ỗ ợ ỗ ợ ứ ệ ạ ụ d ng linh ho t nh ng ph ng th c can thi p khác nhau nh  h  tr  cá nhân, h  tr  nhóm,

ồ ệ ộ can thi p c ng đ ng.

ỗ ợ 2.1.1. H  tr  cá nhân

ỗ ợ ­ H  tr  tâm lý:

ạ ườ ữ ữ ả ổ ị N n nhân b  buôn bán th ng ạ   ế ố ự ệ đã tr i qua nh ng bi n c , s  ki n gây nh ng t n h i

ể ấ ữ ậ ọ ườ ễ ị ổ ươ ề ặ th  ch t và  v  m t tâm lý. Do v y, h  là nh ng ng i d  b  t n th ạ ả ng, nh y c m, luôn

ắ ầ ấ ị ươ ủ lo l ng và tâm th n b t an, không xác đ nh rõ t ng lai c a mình. Nhân viên CTXH lúc

ườ ỗ ợ ề ặ ữ ọ ổ này đóng vai trò là ng i h  tr  chính v  m t tâm lý cho h  thông qua nh ng bu i trò

ẻ ự ệ ủ ủ ẽ ắ ộ ớ ọ chuy n, chia s . S  an ơ   i, đ ng viên c a NV CTXH s  giúp h  an tâm, b t lo l ng h n

ỗ ợ ế ữ ế ậ ể ắ ầ đ  b t đ u ti p nh n nh ng h  tr  ti p theo.

ả ả ự ữ ữ ệ ệ ạ ố ị Nh ng n n nhân b  buôn bán đã ph i tr i nghi m nh ng m i quan h  tiêu c c trong

ứ ề ấ ườ ở ậ ẫ ầ quá kh  và m t ni m tin vào ng i khác. B i v y, nhân viên CTXH c n kiên nh n trong

ệ ế ậ ệ ố ưở ố ố vi c thi t l p m i quan h  tin t ệ ng và duy trì m i quan h  này trong su t quá trình h ỗ

ể ượ ạ ự ệ ợ ố ỉ ệ tr . M i quan h  này ch  có th  đ ể ệ   c t o d ng thông qua vi c nhân viên CTXH th  hi n

ộ ệ ư ắ ả ở ứ ữ ấ thái đ  chân thành, nhi t tình và nh ng kĩ năng nh  l ng nghe và th u c m m c đ ộ

81 | P a g e

cao.

ữ ườ ề ề ữ ặ ấ ạ ọ ợ Trong nh ng tr ng h p n n nhân g p nh ng v n đ  v  tâm lý nghiêm tr ng, nhân

ể ớ ệ ớ ặ ặ ầ viên CTXH có th  gi ạ i thi u n n nhân t i g p chuyên gia tâm lý ho c bác sĩ tâm th n đ ể

ổ ị ệ ề tham gia các bu i tr  li u v  tâm lý.

ỗ ợ ế ­ H  tr  y t :

ụ ở ọ ấ ễ ị ạ ạ ị ườ ậ N n nhân b  buôn bán r t d  b  đánh đ p, xâm h i tình d c b i b n buôn ng i và

ủ ử ụ ộ ố ườ ạ ầ ợ ượ ch  s  d ng lao đ ng. Trong đa s  các tr ng h p, n n nhân c n đ ỏ   ứ c khám s c kh e

ứ ộ ổ ể ể ứ ạ ỏ ươ ớ ổ t ng th  đ  đánh giá tình tr ng s c kh e và m c đ  t n th ạ ng. V i các n n nhân n  b ữ ị

ọ ầ ụ ụ ượ ệ ườ buôn bán vì m c đích tình d c, h  c n đ ữ c thăm khám nh ng b nh lây qua đ ng tình

ộ ố ườ ụ ữ ễ ệ ậ ặ ộ ụ d c ho c nh ng b nh viêm nhi m b  ph n sinh d c khác. Trong m t s  tr ợ   ng h p,

ả ọ ấ ứ ữ ể ạ ị ị ạ   nhân viên CTXH có th  ph i g i c p c u cho nh ng n n nhân b  buôn bán b  xâm ph m

ể ấ ề ặ ơ ế ạ ọ nghiêm tr ng v  m t th  ch t và có nguy c  đ n tính m ng.

ỗ ợ ạ ử ụ ụ ị ế ể ả Khi h  tr  n n nhân s  d ng các d ch v  y t , nhân viên CTXH có th  ph i trao

ế ề ủ ạ ế ậ ể ọ ả ổ ớ đ i v i bác sĩ, nhân viên y t ợ    v  hoàn c nh c a n n nhân đ  h  có cách ti p c n phù h p

ổ ươ ố ớ ạ ố ộ và tránh làm t n th ữ   ng tâm lý n n nhân m t cách không c  ý. Ngoài ra, đ i v i nh ng

ườ ặ ợ ệ ế ự ỗ ợ ủ ơ ở ể ầ ế ệ ả tr ng h p đ c bi t, có th  c n đ n s  h  tr  c a c  s  y t , công an trong vi c b o v ệ

ọ ề ị ờ ạ n n nhân trong th i gian h  đi u tr

ỗ ợ ­ H  tr  pháp lý:

ỗ ợ ạ ề ế ậ ấ ầ Nhân viên CTXH c n h  tr  n n nhân trong các v n đ  liên quan đ n lu t pháp

ư ệ ẻ ườ ủ ử ụ ề ợ ợ ữ ệ ặ nh  ki n k  buôn ng ộ i, ki n ch  s  d ng lao đ ng ho c đòi nh ng quy n l i h p pháp

ề ử ụ ể ự ư ụ ệ ệ ấ nh  quy n s  d ng đ t, li hôn, khai sinh cho con cái…Đ  th c hi n nhi m v  này, nhân

ầ ư ấ ậ ư ể ư ấ ế ố ớ viên CTXH c n k t n i v i các trung tâm t v n pháp lý, tòa án, lu t s  đ  t v n và h ỗ

ợ ạ ả ữ ế ề tr  n n nhân gi ấ i quy t nh ng v n đ  pháp lý này.

ớ ư ườ ệ ộ ườ ạ ậ ợ ệ ề ạ V i t cách là ng i bi n h , ng i t o đi u ki n thu n l i cho n n nhân, nhân

ắ ự ẵ ủ ệ ạ ầ ả ổ ụ ệ   viên CTXH c n ph i cân nh c s  s n sàng c a n n nhân trong vi c theo đu i v  ki n

ự ự ư ị ữ ầ ẩ ế ạ cũng nh  giúp n n nhân tăng s  t tin, chu n b  nh ng thông tin c n thi t khi ra tòa.

ữ ế ề ể ấ ạ ầ   Đ  giúp n n nhân trong nh ng v n đ  liên quan đ n pháp lý, nhân viên CTXH c n

ứ ơ ả ủ ụ ố ụ ị ữ ữ ự ế ề ậ trang b  nh ng ki n th c c  b n v  pháp lu t, nh ng th  t c t t ng hình s …

ồ ự ộ ậ ệ ộ ­ Bi n h , v n đ ng ngu n l c:

ớ ư ộ ọ ộ Đây là m t vai trò quan tr ng c a ủ nhân viên  CTXH v i t cách là m t ng ườ đ iạ   i

82 | P a g e

ủ ạ ể ả ệ ệ ế ợ ủ ọ ồ ờ ợ di n cho ti ng nói c a n n nhân đ  b o v  cho l i ích h p pháp c a h ; đ ng th i tìm

ế ậ ộ ạ ồ ự ầ ể ả ế ấ ki m, v n đ ng và k tế  n iố  n n nhân các ngu n l c c n thi ế  đ  gi t ề ủ   i quy t v n đ  c a

họ.

ườ ề ề ạ ị Đ i v i ố ớ nh ng ữ ng i là ạ n n nhân ị b  buôn bán đã b  xâm ph m nhi u quy n và l ợ   i

ự ệ ế ơ ớ ích thì trong quá trình h  tr , ứ   ỗ ợ nhân viên CTXH tr c ti p làm vi c v i các c  quan ch c

ụ ữ ư ể ệ ệ ả ộ ộ năng nh  công an, H i ph  n , tòa án… ự  đ  bi n h , bênh v c, b o v  quy n l ề ợ ợ   i h p

ủ ọ pháp c a h .

ồ ự ể ổ ứ ể ỗ ợ Các ngu n l c h  tr  có th  là các t ế    ch c, ban ngành, đoàn th  có liên quan đ n

ả ế ủ ạ ụ ẵ ể ặ ị ề ầ ấ v n đ  c n gi ộ   i quy t c a n n nhân; ho c cũng có th  là các d ch v  s n có trong c ng

ề ể ầ ầ ợ ộ ạ ồ M t n n nhân đ ng. ư ỗ ợ ề ặ    có th  có nhi u nhu c u c n tr  giúp khác nhau nh  h  tr  v  m t

ở ậ ể ả ứ ề ạ ả ỏ ượ tâm lý, pháp lý, chăm sóc s c kh e, đào t o ngh , … B i v y, đ  đ m b o đ c vai trò

ủ ụ ầ ụ ể ầ ị ế ể ị này, NV CTXH c n hi u rõ các d ch v  và các th  t c c n thi ể ử ụ t đ  có th  s  d ng d ch

ỗ ợ ế ậ ị vụ. Trong quá trình h  tr , NV CTXH có thể h  tr ạ ỗ ợ n n nhân ớ  ti p c n v i các d ch v ụ

ư ướ ụ ơ ế ơ ừ ướ ứ ử ụ ẫ ị ễ d  dàng h n ví d  nh  h ẫ ng d n vi t đ n t , h ng d n cách th c s  d ng các d ch

ệ ả ụ ộ v  m t cách hi u qu .

ộ Xin l y mấ t ví d  đ ể ụ ể đ  làm rõ :

ộ ạ ố ị ượ ả ứ ở ề H là m t n n nhân b  buôn bán sang Trung Qu c đã đ c gi ờ   i c u tr  v . Trong th i

ở ụ ữ ị ở ề ở ạ ộ ượ gian nhà t m lánh dành cho ph  n  b  buôn bán đã tr  v Hà N i, H đã đ c nhân

ỗ ợ ể ậ ượ ủ ạ ụ ỗ ợ ư ị viên CTXH c a nhà t m lánh h  tr  đ  nh n đ c các d ch v  h  tr  nh  sau:

Trường dạy nghề Hoa Sữa

Học may

Bệnh viện Đống Đa

Nhà tham vấn

NV CTXH                H

Khám sức khỏe tổng thể

Chú giải:

Hỗ trợ

Chính quyền, công an địa phương

Tiếp cận dịch vụ

83 | P a g e

ướ ụ ớ ệ ị ­ Đ nh h ng, giáo d c, gi ệ i thi u vi c làm:

ữ ề ế ộ ườ ở ạ ị M t trong nh ng nguyên nhân khi n nhi u ng i tr  thành n n nhân b  buôn bán

ứ ủ ệ ặ ậ ồ ữ   là do nghèo đói bao g m không có vi c làm ho c thu nh p không đ  đáp  ng cho nh ng

ơ ả ủ ả ầ ầ ộ ố nhu  c u  c   b n  trong  cu c  s ng  (tham  kh o  thêm  ph n  nguyên nhân c a   buôn bán

ng i).ườ

ề ữ ế ố ữ ể ậ ậ ộ ọ Chính vì v y, đ  tái hòa nh p b n v ng, m t trong nh ng y u t ả    quan tr ng là đ m

ể ọ ệ ổ ề ị ế ầ ể t ả b o ngh  nghi p  n đ nh đ  h  có th ề ặ  chự ủ v  m t kinh t . Nhân viên CTXH c n tìm

ư ề ủ ệ ệ ể ả ọ ế ị ườ ạ hi u nguy n v ng, kh  năng c a n n nhân cũng nh  đi u ki n kinh t , th  tr ng lao

ạ ộ ọ ể ể ư ấ ự ủ ệ ề ồ ộ ọ ộ đ ng t i c ng đ ng c a h  đ  có th  t ợ    v n l a ch n ngh  nghi p m t cách phù h p

ỗ ợ ọ ế ậ ơ ở ề ạ ấ ầ ớ ữ   nh t. Nhân viên CTXH cũng c n h  tr  h  ti p c n v i các c  s  đào t o ngh  và nh ng

ồ ự ỗ ợ ố ầ ầ ế ngu n l c h  tr  v n ban đ u khi c n thi t.

ứ ụ ậ ­ Giáo d c nâng cao nh n th c:

ụ ữ ộ ị M t trong nh ng m c tiêu h  tr ạ ỗ ợ là giúp cho n n nhân b  buôn bán có thêm ki nế

ớ ể ọ ể ự ứ ữ ộ ơ th c, kĩ năng và hình thành nh ng thái đ , hành vi m i đ  h  có th  t ộ    tin h n trong cu c

ụ ể ủ ữ ạ ộ ố ố s ng. Tùy thu c vào nh ng tình hu ng c  th  c a n n nhân mà nhân viên CTXH có

ạ ộ ữ ư ứ ế ề ậ ấ ợ nh ng ho t đ ng hay cung c p thông tin phù h p nh  các ki n th c v  pháp lu t, các

ườ ừ ệ ụ ữ ỏ ậ ề ơ ả ủ quy n c  b n c a ng ứ i ph  n , cách chăm sóc s c kh e, phòng ng a b nh t t hay giáo

ơ ả ứ ổ ị ố ố ứ ạ ụ d c các kĩ năng s ng, giá tr  s ng c  b n, cách th c t ch c sinh ho t gia đình…. Các

ụ ứ ượ ư ể ạ ộ hình th c giáo d c cũng đ c nhân viên CTXH tri n khai m t cách đa d ng nh  tham

ổ ứ ạ ọ ệ ấ ấ v n cá nhân, t ch c sinh ho t, t a đàm nhóm hay cung c p tài li u…

ậ ườ ­ Tái hòa nh p tr ọ ng h c:

ườ ạ ợ ị ẻ ộ ổ Trong tr ng h p n n nhân b  buôn bán là tr ọ    em và đang trong đ  tu i đi h c,

ể ở ạ ườ ể ầ ợ ọ nhân viên CTXH c n tr  giúp đ  các em có th  tr  l i tr ng h c. Tuy nhiên, các em có

ể ặ ữ ứ ế ế ệ ậ ộ ờ ớ ạ   th  g p khó khăn trong vi c ti p c n v i nh ng ki n th c sau m t th i gian gián đo n

ị ư ạ ả ố ể ặ ặ ớ ự   ọ ậ h c t p vì b  l u l c do buôn bán. M t khác, các em cũng có th  ph i đ i m t v i s  kì

ị ủ ữ ọ ườ ể ậ th  c a các thày cô giáo và nh ng h c sinh trong tr ng. Vì v y, đ  các em có th  tr  l ể ở ạ   i

ộ ườ ỗ ự ể ầ ế ọ ậ h c t p và giao ti p xã h i bình th ấ   ng, nhân viên CTXH c n n  l c đ  giúp các em l y

ụ ể ể ế ố ế ủ ứ ữ ậ ồ ộ ờ ạ ự ự l i s  t ớ    tin, c ng c  ki n th c; đ ng th i có nh ng hành đ ng c  th  đ  ti p c n v i

ữ ộ ườ ư ạ ọ ượ ế ủ ả nh ng cán b  trong tr ng h c cũng nh  t o đ ể c hi u bi ữ   t và c m thông c a nh ng

ườ ọ h c sinh khác trong tr ng.

ỗ ợ

2.1.2. Mô hình h  tr  CTXH nhóm 84 | P a g e

ạ ạ ộ ườ ể ỗ ằ Sinh ho t nhóm nh m t o ra m t môi tr ng an toàn đ  m i thành viên có th ể

ự ả ẻ ả ủ ữ ẹ ớ ườ ề ả chia s  c m xúc, s  tr i nghi m c a mình v i nh ng ng i cùng c nh. Đi u này tác

ứ ủ ế ả ừ ầ ổ ậ ộ đ ng đ n tình c m và nh n th c c a các thành viên, t đó góp ph n thay đ i các nhìn

24

ủ ọ ọ ươ ậ ộ ố ữ ầ ớ nh n và hành vi c a h , giúp h  đ ng đ u v i nh ng khó khăn trong cu c s ng và nhìn

ị ủ ả ể ự ậ ồ nh n rõ giá tr  c a b n thân đ  t ậ ộ  tin hoà nh p c ng đ ng.

ể ượ ể ạ ộ Mô hình CTXH nhóm có th  đ c nhân viên CTXH tri n khai t ơ   ồ i c ng đ ng, n i

ở ề ủ ạ ố ươ ể ự ệ ạ ặ ữ sinh s ng c a các n n nhân khi tr  v  quê h ng ho c có th  th c hi n t i nh ng nhà

ậ ị ở ề ạ ạ t m lánh t p trung dành cho n n nhân b  buôn bán đã tr  v .

ạ ộ ủ * Các ho t đ ng c a nhóm

ể ị ủ ể ặ Tùy theo đ c đi m c a các thành viên trong nhóm mà nhân viên CTXH có th  đ nh

ướ ộ ố ợ ụ ể ạ ộ ữ ự ể h ng đ  xây d ng nh ng ho t đ ng c  th  cho nhóm. Tuy nhiên, m t s  g i ý sau có

ạ ộ ể ọ ủ ủ ế ể ạ ớ th  giúp ích đ  h  cùng v i nhóm c a mình hình thành k  ho ch ho t đ ng c a nhóm.

ổ ứ ạ ổ ­ T  ch c các bu i sinh ho t nhóm

ạ ổ ướ ớ ự ữ ể ả Các bu i sinh ho t nhóm h ng t ị   i phát tri n nh ng giá tr  tích c c cho b n thân;

ứ ữ ự ế ấ ồ ờ ườ cung c p các ki n th c trong nh ng lĩnh v c khác nhau; đ ng th i tăng c ự   ng năng l c

ể ạ cho các thành viên trong nhóm. Nhân viên CTXH có th  sinh ho t nhóm theo các ch  đ ủ ề

sau:

ố ườ + Phòng, ch ng buôn bán ng i;

ị ố + Giá tr  s ng;

+ Kĩ năng suy nghĩ tích c c;ự

ả ề + Kĩ năng gi ế ấ i quy t v n đ

ế ạ ậ + Kĩ năng l p k  ho ch

ệ ạ ả + Kĩ năng lãnh đ o hi u qu ;

ề + Kĩ năng truy n thông;

ứ ụ ỏ ả + S c kh e sinh s n, tình d c an toàn;

ứ ạ + Cách th c nuôi d y con cái;

ẩ

ướ

ạ

ẫ

ố

ườ

ng d n sinh ho t nhóm Phòng ch ng buôn bán ng

i,

24 CSAGA, IOM, C m nang h 85 | P a g e

ồ ự ỗ ợ ế ­ Tìm ki m các ngu n l c h  tr  cho nhóm

ỗ ợ ả ạ ộ ủ ể ề ủ ữ ế ấ Đ  duy trì các ho t đ ng c a nhóm và h  tr  gi i quy t nh ng v n đ  c a các

ể ớ thành viên trong nhóm; nhân viên CTXH có th  cùng v i các thành viên trong nhóm xây

ể ỗ ợ ữ ề ấ ậ ộ ộ ồ ồ ự ự d ng nh ng đ  xu t và v n đ ng ngu n l c trong c ng đ ng đ  h  tr  cho nhóm.

ể ế ề ấ ự ỗ ợ ụ ể ố Ví d : nhóm có th  vi t đ  xu t d  án h  tr  cho vay v n đ  các thành viên phát

ể ế tri n kinh t .

ạ ộ ề ồ ộ ­ Tham gia ho t đ ng truy n thông c ng đ ng

ớ ư ữ ườ ể ạ ộ V i t cách là nh ng ng ổ   i trong cu c, các n n nhân có th  tham gia vào các bu i

ứ ủ ộ ề ữ ể ề ề ế ấ ậ ồ truy n thông đ  nâng cao nh n th c c a c ng đ ng v  nh ng v n đ  liên quan đ n buôn

ườ ẽ ố ớ ộ ủ ọ ả ạ ể ạ ự ồ bán ng ệ i. S  tham gia c a h  có th  t o nên hi u qu  m nh m  đ i v i c ng đ ng khi

ẻ ữ ự ế ủ ả ệ ả ọ h  chia s  nh ng tr i nghi m th c t c a b n thân.

ướ ể ề ệ ả ị * Đ nh h ng đ  đi u hành nhóm có hi u qu

ứ ậ ợ ­ Cách th c t p h p các thành viên:

ạ ộ ụ ữ ệ ớ ể ồ ộ T i c ng đ ng, nhân viên CTXH có th  liên h  v i H i ph  n , đoàn thanh niên

ườ ổ ố ưở ữ ườ ườ ph ng xã, t ổ ưở  tr ng t dân ph , tr ng thôn vì nh ng ng i này th ắ ng n m đ ượ   c

ở ọ ở ề ủ ạ ữ nh ng thông tin c a n n nhân khi tr  h  tr  v  nhà.

ọ ẽ ự ầ ố ữ   ữ Nhân viên CTXH cũng c n gây d ng nh ng thành viên nòng c t và h  s  là nh ng

ườ ở ộ ế ệ ả ắ ộ ng i m  r ng nhóm m t cách hi u qu  (quy t c Bông tuy t lăn).

ạ ườ ề ậ ả ạ ả ặ ấ ị N n nhân b  buôn bán th ả   ng r t m c c m và nh y c m khi đ  c p hoàn c nh

ể ậ ứ ế ậ ậ ộ ử ụ ủ c a mình. Do v y, dù nhân viên CTXH s  d ng cách th c ti p c n nào đ  v n đ ng h ọ

ể ầ ổ ọ ươ ậ tham gia nhóm cũng c n th n tr ng đ  tránh làm t n th ọ ng h .

ạ ộ ủ ự ủ ộ ­ Huy đ ng s  tham gia c a các thành viên trong các ho t đ ng c a nhóm

ủ ấ ả ự ộ ộ Nhân viên CTXH không làm h , làm thay mà huy đ ng s  tham gia c a t t c  các

ạ ộ ư ậ ự ủ ế ạ ộ ủ   thành viên trong các ho t đ ng c a nhóm nh  l p k  ho ch, xây d ng n i quy c a

nhóm….

ộ ố ư ề ổ ạ ­ M t s  l u ý khi đi u hành các bu i sinh ho t

ầ ư ể ề ạ ổ Đ  đi u hành thành công các bu i sinh ho t, nhân viên CTXH c n l u ý m t s ộ ố

ề đi u sau:

ầ ả ấ ạ ố ổ + B  trí không gian cho bu i sinh ho t sao cho các thành viên c m th y g n gũi và

86 | P a g e

ạ ộ ể ả tho i mái đ  tham gia các ho t đ ng;

ơ ươ ự ọ ạ ể ợ ổ + L a ch n các trò ch i t ng tác phù h p trong các bu i sinh ho t đ  các thành

ơ ộ ắ ả ả ấ ọ ớ viên c m th y tho i mái và giúp h  có c  h i g n bó v i nhau;

ươ ữ ề ệ ợ ớ ử ụ + Nên s  d ng ph ộ ủ   ng ti n và ngôn ng  truy n thông phù h p v i trình đ  c a

ạ các n n nhân;

ữ ế ế ầ ẫ ụ ể ủ ừ   + Quan tâm đ n toàn nhóm song v n chú ý đ n nh ng nhu c u c  th  c a t ng

thành viên;

ế ườ ề ườ ầ ổ ớ + N u có hai ng i cùng đi u hành nhóm thì hai ng i c n trao đ i v i nhau v ề

ệ ợ ạ ạ ổ ế k  ho ch bu i sinh ho t và phân công công vi c h p lý.

ỗ ợ ơ 2.2. H  tr  các nhóm nguy c

ố ượ ặ ụ ữ ấ ạ ả ồ ị ớ M c dù các đ i t ng b  buôn bán r t đa d ng, bao g m c  ph  n , nam gi i, tr ẻ

ộ ố ữ ư ậ ơ ỏ ườ ư ị nh ; song nguy c  cao t p trung vào m t s  nhóm nh  nh ng ng i có ý đ nh di c , tìm

ữ ệ ơ ở ở ữ ầ ớ công vi c n i khác; n  thanh niên các vùng quê nghèo, nh ng vùng g n biên gi i….

ố ượ ừ ữ ể ủ ạ ơ ở ạ ỏ Đ  phòng ng a cho nh ng đ i t ng này kh i nguy c  tr  thành n n nhân c a n n buôn

ườ ạ ộ ộ ố ể ượ ự ệ ng i, m t s  ho t đ ng sau có th  đ c th c hi n:

ấ ầ ế ứ ề ề ậ 2.2.1. Cung c p các thông tin c n thi t và truy n thông nâng cao nh n th c v  buôn bán

ng iườ

ạ ộ ể ượ ự ệ ướ ứ ậ ệ ấ Ho t đ ng này có th  đ c th c hi n d i hình th c t p hu n, nói chuy n chuyên

ạ ộ ặ ạ ờ ơ ể ề ồ ộ ề đ , sinh ho t câu l c b  ho c phát các t r i. N i dung truy n thông có th  bao g m

ữ ả ớ ườ ế ữ + C nh giác v i nh ng ng i không quen bi t, không rõ tung tích, nói nh ng l ờ   i

ườ ậ đ ng m t;

ự ỏ ườ ầ ừ + Đ ng t ý b  đi theo ng ắ   i khác mà không thông báo cho gia đình; c n cân nh c

ẹ ả ậ ườ ướ ế ị ệ ớ và th o lu n v i cha m , ng i thân tr c khi quy t đ nh đi tìm vi c làm;

ả ớ ườ ớ ớ ể ế ệ ệ ể ầ + Hãy c nh giác v i ng i môi gi i, gi i thi u vi c làm. C n tìm hi u đ  bi t rõ

ỉ ố ệ ạ ơ ệ ế ấ ị tính ch t công vi c, đ a ch , s  đi n tho i n i mình đ n;

ộ ố ậ ộ ở ố ơ ề ộ + Không ng  nh n v  m t cu c s ng giàu sang qu c gia khác, n i mà mình c ư

ấ ợ ạ ữ ể ệ ề trú b t h p pháp, l i không hi u ngôn ng , không ngh  nghi p, không có gia đình;

ử ụ ị ừ ư ứ ệ ế ạ ạ ọ + N u không may b  l a g t, s  d ng các cách th c (g i đi n tho i, th , ng ườ   i

ơ ế ư ể ạ ớ xung quanh…) đ  liên l c, thông báo v i bên ngoài nh  công an n i đ n, gia đình… đ ể

87 | P a g e

ủ ọ ỏ ườ ố tìm cách thoát kh i bàn tay c a b n buôn ng ớ i càng s m càng t t.

ỗ ợ ổ ộ ố ị 2.2.2. H  tr   n đ nh cu c s ng

ữ ươ ỗ ợ ạ ố ậ ể ữ Nh ng ch ề ng trình đào t o ngh , cho vay v n, h  tr ố    kĩ thu t đ  nh ng đ i

ệ ơ ổ ị ạ ộ ẽ ạ ế ầ ồ ượ t ộ ng có nguy c  có m t vi c làm  n đ nh t ệ   i c ng đ ng s  h n ch  nhu c u tìm vi c

ở ơ ừ ế ủ ạ ị làm n i khác, t đó h n ch  r i ro b  buôn bán.

ồ ố ề ề ậ ườ ứ ộ 2.3. Truy n thông nâng cao nh n th c c ng đ ng v  phòng ch ng buôn bán ng i

ụ ề ố ằ ề Thông tin, giáo d c, truy n thông v  phòng, ch ng buôn bán ng i ườ nh m nâng cao

ứ ề ệ ậ ơ ổ ứ ộ ồ nh n th c v  trách nhi m cá nhân, gia đình, c  quan, t ấ    ch c và c ng đ ng trong đ u

ườ ọ ủ ề ố ể ườ ố tranh phòng, ch ng mua bán ng i, v  m i hi m h a c a mua bán ng ọ   i, làm cho m i

ườ ề ự ừ ặ ả ng i đ  cao c nh giác, tích c c tham gia phòng ng a, ngăn ch n mua bán ng ườ ch ngố i,

ệ ố ử ớ ạ ỳ ị k  th , phân bi t đ i x  v i n n nhân.

ộ ố ứ ề 2.3.1. M t s  hình th c truy n thông

ứ ộ ạ ộ ứ ề ậ ồ Các hình th c ho t đ ng truy n thông nâng cao nh n th c c ng đ ng có th  đ ể ượ   c

ộ ố ứ ổ ứ ướ t  ch c d i m t s  hình th c sau:

ổ ứ ổ ườ ệ ố ề ề ­ T  ch c các bu i phát thanh: các xã ph ng đ u có h  th ng loa truy n thanh t ớ   i

ể ậ ụ ề ấ ấ ố ơ ở ậ ậ t n thôn,  p, do đó, có th  t n d ng c  s  v t ch t này v  phòng, ch ng buôn bán ng ườ   i.

ề ữ ư ế ộ ườ ề ­ Đ a tin v  nh ng n i dung liên quan đ n buôn bán ng i trên báo chí, truy n hình

ẽ ế ộ ộ ồ ạ ể ạ ự đ  t o s  tác đ ng m nh m  đ n c ng đ ng;

ứ ế ế ổ ị ế ư ầ ẽ ả ị ­ T  ch c chi n d ch: Chi n d ch thi vi ộ   t, v , sáng tác, s u t m tranh  nh có n i

ề ố ườ dung v  phòng ch ng buôn bán ng i;

ổ ứ ứ ộ ủ ế ­ T  ch c các cu c thi ki n th c, hái hoa dân ch ;

ư ề ủ ề ổ ứ ộ ườ ­ T  ch c các cu c giao l u v  ch  đ  buôn bán ng i;

ổ ứ ồ ộ ườ ươ ­ T  ch c l ng ghép n i dung phòng, chóng buôn bán ng i vào ch ủ   ng trình c a

ễ ư ố ế ế các ngày l nh  ngày 8/3, Qu c t thi u nhi...

ề ộ ố ườ 2.3.2. N i dung truy n thông phòng, ch ng buôn bán ng i

ố ượ ừ ả ụ ể ể ề Tùy t ng hoàn c nh và đ i t ng truy n thông c  th , nhân viên CTXH có th  cân

ắ ể ự ữ ề ọ ộ nh c đ  l a ch n tuyên truy n nh ng n i dung sau:

ậ ề ố ườ ­ Chính sách, pháp lu t v  phòng, ch ng mua bán ng i;

88 | P a g e

ủ ạ ườ ạ ủ ườ ­ Th  đo n mua bán ng i và tác h i c a hành vi mua bán ng i;

ứ ử ỹ ườ ờ ề ệ ợ ườ ­ K  năng  ng x  trong tr ng h p có nghi ng  v  vi c mua bán ng i;

ệ ố ườ ệ ­ Bi n pháp, mô hình, kinh nghi m trong phòng, ch ng mua bán ng i;

ủ ệ ơ ổ ứ ơ ị ­ Trách nhi m c a cá nhân, gia đình, c  quan, t ch c, đ n v  vũ trang nhân dân và

ố ồ ườ ộ c ng đ ng trong phòng, ch ng mua bán ng i;

ố ệ ố ử ớ ạ ỳ ị ­ Ch ng k  th , phân bi ậ ộ   ỗ ợ ạ t đ i x  v i n n nhân; h  tr  n n nhân tái hòa nh p c ng

đ ng;ồ

ế ộ ố ườ ­ Các n i dung khác có liên quan đ n phòng, ch ng mua bán ng i.

ắ Tóm t ọ : t bài h c

ủ ầ ọ ớ ạ ộ ộ ố ủ ệ ợ Ph n 1 c a bài h c gi i thi u và phân tích m t s  ho t đ ng tr  giúp c a Công tác

ườ ư ệ ả ả ủ ề ặ ế ấ ườ ộ ố ớ xã h i đ i v i ng i di c : can thi p gi i quy t các v n đ  g p ph i c a ng i di

ỗ ợ ị ậ ề ế ộ ơ ư c ; ki n ngh , v n đ ng chính sách; h  tr  các nhóm nguy c  và truy n thông nâng

ứ ộ ủ ư ữ ề ồ cao ý th c c ng đ ng v  di c  an toàn và phòng tránh nh ng r i ro trong quá trình di

c .ư

ể ỗ ợ ề ậ ứ ệ ế ế ạ ầ ị Ph n ti p theo đ  c p đ n các hình th c can thi p đ  h  tr  cho n n nhân b  buôn

ỗ ợ ở ề ứ ữ ậ ộ ồ ồ bán tr  v  tái hòa nh p c ng đ ng. Nh ng hình th c này bao g m h  tr  cá nhân,

ỗ ợ ề ầ ộ ồ ỗ ợ h  tr nhóm và truy n thông c ng đ ng. Trong ph n h  tr ủ    cá nhân, vai trò c a

ượ ụ ể ể ệ ạ ộ ợ nhân viên CTXH đ c th  hi n rõ thông qua các ho t đ ng c  th  khi tr  giúp cho

Ở ộ ỗ ợ ữ ị ướ ể ề ệ ạ n n nhân. n i dung h  tr  nhóm, nh ng đ nh h ng đ  đi u hành nhóm hi u qu ả

ữ ư ế ậ ợ ớ ượ đ ầ   c trình bày nh  nh ng g i ý cho nhân viên CTXH khi ti p c n v i nhóm. Ph n

ể ậ ữ ụ ộ ố ứ cu i cùng là nh ng n i dung và cách th c mà nhân viên CTXH có th  v n d ng đ ể

ứ ộ ề ộ ụ ề ậ ồ ố   giáo d c, truy n thông nâng cao nh n th c c ng đ ng v  n i dung phòng, ch ng

89 | P a g e

ườ ư ỗ ợ ạ ậ ộ ồ ị buôn bán ng i cũng nh  h  tr  n n nhân b  buôn bán tái hòa nh p c ng đ ng.

Ụ Ụ : PH  L C

Ụ Ỗ Ợ

Ề

Ị

ƯỜ

Ư

THÔNG TIN V  CÁC D CH V  H  TR  CHO NG

I DI C                  VÀ

Ủ

Ạ

N N NHÂN C A BUÔN BÁN NG

ƯỜ I

ệ ể

ư

ố

ỉ

ị

ườ

ề * Đ a ch  liên h  đ  tìm thông tin v  di c  và phòng ch ng buôn bán ng

i

ụ ự 1. C c Lãnh s

ầ ỉ ị ộ Đ a ch : 40 Tr n Phú, Ba Đình, Hà N i

ố ệ ạ S  đi n tho i: 04­37993125 Fax: 04­38236928

ộ ưở ứ ư ợ ổ ự ứ ả ạ Ch c năng: tham m u, t ng h p giúp B  tr ệ ng Ngo i giao th c hi n ch c năng qu n lý

ướ ề ư ủ ệ ướ ự Nhà n c v  di c  c a công dân Vi t Nam ra n ư ổ   c ngoài .Lĩnh v c liên quan di c : t ng

ư ự ự ế ề ị ị ể ợ h p thông tin v  di c ; xây d ng, ki n ngh  đ  xây d ng và ban hành quy đ nh, chính sách

ư ủ ẩ ị ổ ứ ố ế ề ự ệ ộ ợ ề v  di c ; ch  trì, chu n b  và t ch c th c hi n h p tác qu c t ư ả  v  di c ; b o h  công

ự ấ ứ ụ ế ậ ạ ấ ộ ả   ợ dân; c p h  chi u công v  và ngo i giao, h p pháp hóa, ch ng nh n lãnh s , c p b n

ấ ờ ộ ị ự ệ ạ ạ ơ ệ sao gi y t h  t ch đ ượ ấ ạ ơ c c p t i c  quan đ i di n ngo i giao, c  quan lãnh s  Vi t Nam

ở ướ  n c ngoài.

ạ ớ ướ ụ 2. C c Đào t o v i n c ngoài

ư ỉ ị ộ Đ a ch : 21 Lê Thánh Tông, Hai Bà Tr ng, Hà N i

ố S  ĐT: 04­39335831 Fax: 04­39335491

E­mail:lanh@vied.vn

ộ ưở ứ ứ ự ệ ả ướ ề ạ Ch c năng: Giúp B  tr ng th c hi n ch c năng qu n lý nhà n c v  đào t o v i n ớ ướ   c

ớ ướ ự ụ ự ệ ạ ị ngoài và th c hi n các d ch v  công trong lĩnh v c đào t o v i n c ngoài.

ụ ộ ả 3. C c Qu n lý lao đ ng ngoài n ướ c

ố ế ị Tên giao d ch qu c t là Department of Overseas Labour, vi ế ắ t t t là DOLAB.

ế ỉ ị ộ ổ Đ a ch : 41B Lý Thái T , Hoàn Ki m, Hà N i

ố ệ ạ S  đi n tho i: 04­38249517 Fax: 04­38240122

E­mail: dolab@dolab.gov.vn          Website : www.dolab.gov.vn

ố ế

ụ ợ 4. V  H p tác Qu c t 90 | P a g e

ề ỉ ị ộ Đ a ch : 12 Ngô Quy n, Hà N i

ố ệ ạ S  đi n tho i: 04­ 38239533 Fax: 04­ 38254728

ư ụ 5. V  Hành chính T  pháp

ỉ ố ị ộ ầ Đ a ch : S  56­58­60 Tr n Phú, Ba Đình, Hà N i

ố S  ĐT: 04­ 38463462 Fax: 08048400   E­mail: hainh@mof.gov.vn

ứ ổ ạ ộ ứ ợ ị Ch c năng ho t đ ng: Ban hành quy đ nh và chính sách, nghiên c u t ng h p thông tin,

ụ ỗ ợ ư ự ớ ườ ệ ế ớ ị d ch v  h  tr  di c . Lĩnh v c liên quan t ư i di c : Ng i Vi t Nam k t hôn v i ng ườ   i

ướ n c ngoài

ậ 6. Ban Chính sách – Lu t pháp

ư ố ị ỉ ộ Đ a ch : 39 Hàng Chu i, Hai Bà Tr ng, Hà N i

ĐT: 04­39727925                                 Fax: 04­39713143

E­mail: luongthithuy2007@yahoo.com.vn

ủ ị ứ ự ư ấ Ch c năng: Tham m u giúp Ban Ch p hành, Đoàn Ch  t ch tham gia xây d ng, giám sát

ụ ữ ế ẳ ả ậ ớ các văn b n lu t pháp, chính sách có liên quan đ n ph  n , bình đ ng gi ệ   ả i và ph n bi n

xã h i.ộ

ụ ố ộ ạ ộ ạ 7. C c Phòng ch ng t i ph m ma túy và các t i ph m khác (Vp130)

ế ị ỉ ộ Đ a ch : 42 Hàng Bài, Hoàn Ki m, Hà N i

ố ệ ạ S  đi n tho i: 069518355 Fax: 08048400

E­mail:  ngoxuany@gmail.com

ạ ộ ứ ổ ợ ươ ứ Ch c năng ho t đ ng: Nghiên c u và t ng h p thông tin, các ch ng trình can thi p c ệ ụ

th .ể

ự ớ ư ườ ư Lĩnh v c liên quan t i di c : Tình hình buôn bán ng i, di c  trái phép, công dân Vi ệ   t

ế ớ Nam k t hôn v i ng ườ ướ i n c ngoài.

ụ ố ộ ạ 8. C c phòng ch ng t i ph m ma túy

ỉ ố ị Đ a ch : s  4 Đinh Công Tráng, Hoàn Ki m, ế   Hà N iộ

ố S  ĐT: 069.518239 Fax: 04­39333520

E­mail: phamlongvietkhoi@yahoo.com.vn 91 | P a g e

ứ ể ợ ổ ươ ệ Ch c năng: T ng h p thông tin, tri n khai các ch ng trình can thi p.

ự Lĩnh v c liên quan:

ớ ố ­    Phòng, ch ng mua bán ng ườ ở i ự  khu v c biên gi i ;

ở ạ ệ ậ ­    Nh n tr  l i công dân Vi t Nam t ừ ướ  n ở ề c ngoài tr  v ;

ư ố ­    Phòng, ch ng di c  trái phép ;

ả ớ ­    Qu n lý biên gi i.

ố ơ ộ ủ ố ợ ạ 9. C  quan phòng, ch ng ma tuý và t i ph m c a Liên H p Qu c

ế ầ ổ ị Đ a ch : ộ ỉ     T ng 3, Tòa nhà Sentinel, 41A Lý Thái T , Hoàn Ki m, Hà N i

ố S  ĐT: (84) 4 3938 8438      Fax :         (84) 4 3822 0854

E­mail:         tuong.dung@unodc.org

ứ ụ ữ ủ ệ ộ ơ ố ứ Ch c năng: M t trong nh ng ch c năng nhi m v  chính c a C  quan phòng ch ng ma

ộ ủ ừ ặ ạ ợ ố túy và t i ph m c a Liên h p qu c (UNODC) là ngăn ch n, phòng ng a buôn bán trái

ậ ố ườ ườ ư pháp lu t, trong đó công tác phòng ch ng buôn bán ng ư i và đ a ng i di c  trái phép là

ữ ư ầ ộ m t trong nh ng  u tiên hàng đ u

10. ActionAid Vietnam

ị ỉ Đ a ch : 502 Tòa nhà

ố S  ĐT: 04.39439866 ext. 140

E­mail: hoa.vuthiquynh@actionaid.org

ự ớ ư ố ế ườ Lĩnh v c liên quan t i di c  qu c t : Buôn bán ng i

ư ố ế ạ ổ ứ ệ ạ ệ 11. Phái đoàn đ i di n T  ch c Di c  qu c t t i Vi t Nam

ầ ị Đ a ch : ộ ỉ   T ng 7, Phòng 701, Tòa nhà DMC, 535 Kim Mã, Ba Đình, Hà N i

Tel:       (84) 4 3736 6258          Fax:     (84) 4 3736 6259

Webmail: www.iom.int.vn

ứ ự ệ ươ ể ướ ư ụ ề ớ ­ Ch c năng: Th c hi n các ch ng trình v  di c  vì m c đích phát tri n h ng t i di c ư

an toàn và tr t tậ ự

92 | P a g e

ọ ộ ệ ệ 12. ­ Vi n Khoa h c Xã h i Vi t Nam

ỉ ố ễ ị ộ Đ a ch : S  1, Li u Giai, Ba Đình, Hà N i

ố S  ĐT: 04­62750277 Web: http://www.vass.gov.vn

ề ơ ả ứ ứ ữ ề ấ ộ ọ ệ Ch c năng: nghiên c u nh ng v n đ  c  b n v  khoa h c xã h i Vi ấ   t Nam; cung c p

ứ ệ ậ ạ ọ ị ườ ố ế ượ ế ạ ạ lu n c  khoa h c cho vi c ho ch đ nh đ ng l i, chi n l c, quy ho ch, k  ho ch và

ự ể ớ ư ư ứ ộ chính sách phát tri n nhanh.Lĩnh v c liên quan t ề i di c : nghiên c u v  di c  lao đ ng, di

ư ọ ậ c  h c t p.

ả ộ ộ ệ ứ 13. Vi n Nghiên c u B o h  Lao đ ng

ả ầ ố ỉ ị ộ Đ a ch : 99 Tr n Qu c To n, Hà N i

ĐT: 04­ 22172418                        Fax: 04­ 28223010

Web: www.nilp.org.vn                        E­mail: nilp@hn.vnn.vn

ự ớ ố ế ứ ợ ổ ươ Lĩnh v c liên quan t ư i di c  qu c t : Nghiên c u và t ng h p thông tin, Các ch ng trình

ệ ụ ể ệ ậ ố ợ ự ấ ươ ấ ả can thi p c  th : ph i h p xu t b n tài li u t p hu n xây d ng ch ấ   ậ ng trình t p hu n

ứ ứ ệ ề ề ậ ỏ ườ ộ và nâng cao nh n th c v  an toàn s c kh e ngh  nghi p cho ng i lao đ ng t ạ ướ   c i n

ngoài

ứ ứ ỏ ệ ườ ể 14. Vi n Nghiên c u s c kh e, môi tr ng và phát tri n (CARAM Vietnam)

ế ạ ị Đ a ch : ộ ỉ   86 Hàng B c, Hoàn Ki m, Hà N i

ĐT: 04­ 38267188

E­mail:phanhuydung@vnn.vn

ứ ổ ợ ứ Ch c năng: Nghiên c u và t ng h p thông tin

ự ớ ư ố ế ư ứ ể ấ Lĩnh v c liên quan t i di c  qu c t ỏ ề : Di c  và các v n đ  phát tri n, s c kh e

ươ ộ 15. Trung tâm Châu Á – Thái Bình D ng Hà N i (VAPEC Hanoi)

ố ị ỉ ộ Đ a ch : 176 Thái Hà, Đ ng Đa, Hà N i

ĐT: 04.38574304                            Fax: 04­38574312

E­mail: vapechn12@gmail.com

ứ ứ ạ ư ấ Ch c năng: Nghiên c u, đào t o và t v n

ự ớ ố ế ư ề ể ệ Lĩnh v c liên quan t ư i di c  qu c t : Di c  và phát tri n, Ki u bào Vi t Nam ở ướ   c n

93 | P a g e

ư ư ứ ẻ ộ ườ ậ ngoài, di c  lao đ ng, s c kho  di c , buôn bán ng i, tái hòa nh p.

ứ ể ế ộ 16.Trung tâm nghiên c u phát tri n kinh t ồ  và c ng đ ng ECCO

ị ỉ Đ a ch :

ố S  ĐT: 04­3995 3826 Fax: 04­ 35131390

E­mail:quynhng.nguyen@gmail.com

ứ ứ ổ ợ ươ Ch c năng: Nghiên c u và t ng h p thông tin, các ch ng trình can thi p c  th : h  tr ệ ụ ể ỗ ợ

ườ ướ ạ ộ ỗ ợ ồ ộ ườ pháp lý cho ng ư i di c  ra n c ngoài, h  tr  ho t đ ng c ng đ ng cho gia đình ng i di

cư

ự ớ ố ế ư ộ ớ ư ườ Lĩnh v c liên quan t ư i di c  qu c t : Di c  lao đ ng, Gi i và di c , buôn bán ng i, di

ể ề ề ấ ố ư c  và các v n đ  phát tri n, Ki u h i

ậ ả ụ ả ấ 17. C c Qu n lý xu t nh p c nh (A18)

ế ỉ ị ộ Đ a ch : 40 Hàng Bài, Hoàn Ki m, Hà N i

ố ệ S  đi n tho i: ạ                                          Fax: 04­38243287/8

E­mail: HSONQ7@yahoo.com

ậ ả ạ ộ ứ ả ổ ợ ấ Ch c năng ho t đ ng: Qu n lý xu t nh p c nh, t ng h p thông tin.

ự ớ ố ế ấ ế ộ ổ ệ Lĩnh v c liên quan t ư i di c  qu c t : C p h  chi u ph  thông cho công dân Vi t Nam ra

ướ ụ ữ ớ n c ngoài v i nh ng m c đích khác nhau.

ườ ố ườ 18. Đ ng dây nóng (phòng ch ng buôn bán ng ễ i) mi n phí

ố ệ ạ ừ ế ố ấ ả ầ ướ S  đi n tho i:  04.3775 9327 t 8h sáng đ n 9h  t t c  các ngày trong tu n(tr i t c là

ờ ừ ứ ư ấ ư ề ấ 18001579) chính th c ra đ i t ngày 28/12/2006 t v n các v n đ  di c  an toàn cho các

ấ ẩ ấ ẩ ồ ộ ị ướ ớ ố ượ đ i t ng chu n b  xu t kh u lao đ ng, l y ch ng n ữ   c ngoài, đi làm ăn xa. V i nh ng

ủ ườ ườ ẽ ỗ ợ ư ấ ạ ạ n n nhân c a buôn bán ng i, đ ng dây nóng s  h  tr  t ể  v n tâm lý đ  giúp n n nhân

ậ ộ ồ tái hòa nh p c ng đ

ị ạ ươ ạ ị ỉ 2. Đ a ch  an toàn t ị i các đ a ph ng dành cho n n nhân b  buôn bán

ị ố ệ ỉ STT T nh Đ n vơ ị / ỉ Đ a ch ạ S  đi n tho i

TP

ầ 1 Hà N iộ Ngôi nhà Bình yên T ng   4   nhà   B,   Trung   tâm 04­3728 0936

ụ ữ ể ố Ph  n  và Phát tri n. S  20,

94 | P a g e

ụ ồ ộ Th y Khuê, Tây H , Hà N i

ổ 2 Hà N iộ Trung tâm Nghiên c uứ 191   Đê   La   Thành.   T   6, 04 3754 04 21

Ứ ụ ườ ượ và ng   d ng   Khoa Ph ng Láng Th ố   ng, Đ ng

ớ ọ ề h c v  Gi i – Gia đình Đa, Hà N i ộ

ụ ữ ị – Ph  n  và V  thành

niên (CSAGA)

ứ ệ ẻ ố 3 Hà N iộ Vi n   S c   kho   Sinh 63/35 Cát Linh ­ Đ ng Đa – 043 843 0447

ả s n   và   Gia   đình Hà N iộ

(RaFH)

ố 4 Hà N iộ Trung tâm Nghiên c uứ S   12,   ngách   31/131,   Thái 04 6201 00 75

ứ ỏ ố S c  kh e  Gia  đình  và ộ Hà, Đ ng Đa, Hà N i

ể ộ ồ   Phát   tri n   C ng   đ ng

(CEFACOM)

ổ ứ ể ố 5 Hà N iộ ứ   T  ch c phát tri n S c 04. 62 62 62 62

̀ ộ ồ ỏ ̣ kh e   c ng   đ ng   Ánh ễ   S   4   tòa   nhà   A2,   Nguy n ́ Khánh Toàn, Quân Câu Giây ­   04.   62   69   62

Sáng – LIGHT 69

ấ ự ố 6 Hà N iộ ứ   ư Phòng   T   v n   S c ậ   S   485   Ngô   Gia   T ,   qu n 043 877 9171

ồ ỏ ộ ậ   kh e  c ng  đ ng qu n Long Biên, Hà N iộ

Long Biên

ấ ừ ệ ễ ầ 7 Hà N iộ ứ   ư Phòng   T   v n   S c C u  Di n,  huy n T  Liêm, 043 764 6978

ỏ ộ ồ ệ   kh e c ng đ ng huy n Hà N iộ

ừ T  Liêm

ạ ậ ầ ấ 8 Hà N iộ ộ Câu l c b  Cùng Chia ộ Qu n C u Gi y, Hà N i 0904   650   499

sẻ ặ (G p ch ị

Thu n)ậ

ấ ả ố 9 Hà N iộ ứ   ư Phòng   T   v n   S c S   1   Ngô   Xuân   Qu n,   th ị 043 676 0268

ỏ ộ ồ ệ ấ ệ   kh e c ng đ ng huy n ỳ tr n   Trâu   Qu ,   huy n   Gia

Gia Lâm Lâm, Hà N iộ

ấ ệ ỗ 10 Hà N iộ ứ   ư Phòng   T   v n   S c Xã Uy N , huy n Đông Anh, 043 8839 345

ồ ộ ỏ kh e c ng đ ng Đông Hà N iộ

95 | P a g e

Anh

ậ ậ 11 Hà N iộ Qu n Ba Đình ộ Qu n Ba Đình, Hà N i 0987   801   074   ­

ặ ị (g p   ch   Bùi

Thúy H nh)ạ

ư ệ 12 Hà N iộ ấ   Trung   tâm   T   v n B nh   viên   Đông   Anh,   th ị  043   965   4355   ­

ứ ệ ấ ỏ   chăm   sóc   s c   kh e tr n Đông Anh, huy n Đông 0912 461 448

ụ ữ ph  n  Đông Anh Anh, Hà N iộ

ư ệ ệ 13 Hà N iộ ấ   Trung   tâm   T   v n ứ B nh   vi n   Đ c   Giang,   ph ố 043 877 6625

ứ ườ ỏ   chăm   sóc   s c   kh e Tr ng Lâm, Q. Long Biên,

ụ ữ ph  n  Gia Lâm Hà N iộ

ệ ự ệ ỉ 14 Nam ự Huy n Nam Tr c Huy n Nam Tr c, t nh Nam 0915   182   781   ­

ặ (g p anh Đ nhị Đ nhị

ễ Nguy n   Văn

Hòa)

ệ ả ệ ả ỉ 15 Hà Nam Huy n Kim B ng Huy n   Kim   B ng,   t nh   Hà 0917   762   527   ­

ặ (g p anh Nam

ễ Nguy n   Thanh

Tu n)ấ

ệ ệ ỉ 16 H ngư Huy n Ân Thi ư   Huy n   Ân   Thi,   t nh   H ng 0912   166   337   ­

ặ (g p anh Tuân) Yên Yên

ệ ệ ỉ 17 Vĩnh ạ Huy n Yên L c ạ Huy n   Yên   L c,   t nh   Vĩnh 0912   087   350   ­

ặ ạ (g p anh H nh) Phúc Phúc

ệ ộ 18 Ninh H i Liên hi p ph  n ụ ữ ễ   ặ Ninh   Bình   (g p   bà   Nguy n 030.871 941

ị Bình ỉ t nh Nình Bình Th   Kim   Dung,   Chánh   văn

ộ ỉ phòng   H i   LHPN   t nh   Ninh

Bình)

ệ ệ ỉ 19 Ninh Huy n Nho Quan Huy n Nho Quan, t nh Ninh 0904   324   516   ­

ặ ị (g p ch  Vũ Th ị Bình Bình

Lý)

ệ ộ ệ ỉ 20 Ninh H i Liên hi p ph  n ụ ữ Huy n Nho Quan, t nh Ninh 030.866 527

96 | P a g e

ệ ễ ặ Bình huy n Nho Quan Bình,   (g p   bà   Nguy n   Th ị

ủ ị Kim Hoa ­ Ch  t ch HLHPN

ệ huy n Nho Quan)

ệ ộ 21 Ninh H i Liên hi p ph  n ụ ữ ặ Ninh   Bình   (g p   bà   Bùi   Th ị  030.641 395

ệ ị Bình ễ huy n Gia Vi n ủ ị Nh   ­   Ch   t ch   HLHPN

ệ ễ huy n Gia Vi n)

ợ 22 Ninh Trung   tâm   tr giúp ặ Ninh  Bình (g p  ông Lê   Chí 030 873 975

ỉ ố ị Bình pháp lý t nh Ninh Bình V nh,   Phó   giám   đ c   S   T ở ư

ỉ pháp t nh Ninh Bình)

ệ ư ư ỉ ệ 23 Thái Bình Huy n Vũ Th 0989   645   218   ­    Huy n   Vũ   Th ,   t nh   Thái

Bình ặ (g p anh

ễ Nguy n   Anh

Tu n)ấ

ệ 24 Yên Bái Huy n   Văn   Yên, Yên Bái 01238284999   –

ệ Huy n Yên Bình 029   3863203

ế ặ (g p anh Ti n)

ư ấ 25 Yên Bái Phòng T  v n – Trung Yên Bái 029 501 158 Chị

ễ tâm SUDECOM Nguy n   Th ị

Đào   –   Anh   Lê

ưở ố Qu c Ch ng

ơ ệ ệ ơ ơ 26 S n La ơ Huy n Mai S n Huy n Mai S n, S n La 022   382   7527   ­

ặ ị (g p ch  Thúy)

ắ ị ắ ắ ị ắ 27 B c C n ạ ạ Th  xã B c C n ạ ạ Th  xã B c C n, B c C n 0915   494   567   ­

ặ ị (G p   ch   Hà

Kim Oanh)

28 Thái TP Thái Nguyên TP   Thái   Nguyên, Thái 0973321428   –

Nguyên Nguyên 0280   3855256   ­

ặ ị (g p ch  Hà Mai

Hiên)

ụ ữ ệ ộ 29 Thái ệ   ư ấ Phòng   T   v n   huy n ệ   H i Liên hi p ph  n  huy n 0989291329   ­

97 | P a g e

ỷ ỷ ỉ ồ Nguyên Đ ng Hồ Đ ng H , t nh Thái Nguyên ặ (g p ch ị

ễ Nguy n   Th ị

ươ Ph ng)

30 Thái Tp Thái Nguyên 0973321428   –

Nguyên 0280   3855256

ặ ị (g p ch  Hà Mai

Liên)

ị ố ệ ỉ STT T nh / TP Đ n vơ ị ỉ Đ a ch ạ S  đi n tho i

ắ ệ ệ 31 B c Giang Huy n Yên Dũng Huy n   Yên   Dũng, 0240   240432   ­   (g pặ

ị ợ ị ắ ỉ t nh B c Giang ch  Lê Th  H p)

ệ ỳ ơ ệ ỉ ỳ ơ 32 Hòa Bình Huy n K  S n Huy n K  S n, t nh 018853119 ­

Hòa Bình 0988626430   ­   (g pặ

anh Ngô Văn Lý)

ạ 33 Qu ngả ạ TP H  Long TP H  Long, TP H ạ 033   3700268   ­   (g pặ

ị Ninh Long ch  Lan)

ệ ồ ệ 34 Hà Giang Huy n Đ ng Văn ồ Huy n   Đ ng   Văn, 0915029570­ (g pặ

ị ỉ t nh Hà Giang ễ ch  Nguy n Thu Đào)

ứ ỳ ệ ứ ỳ ỉ ệ 35 H iả Huy n T  K Huy n   T   K ,   t nh 0983 052 025 ­ (g pặ

ươ D ngươ ả ươ H i D ng ị ch  Ph ng)

ệ ệ 36 Lào Cai Huy n Văn Bàn Huy n   Văn   Bàn, 0986 211 279 ­ (g pặ

ỉ t nh Lào Cai anh Vũ Đình Bình)

ệ ủ ệ ệ 37 Đi n Biên Tp Đi n Biên Ph ủ   Tp   Đi n   Biên   Ph , 0915 067 709 – 0230

ặ ệ ỉ t nh Đi n Biên 383   1092   ­   (g p   ch ị

Bùi Thu Hà)

ắ ắ ỉ 38 B c Ninh ắ Tp B c Ninh Tp   B c   Ninh,   t nh 0948131215

ắ B c Ninh

ệ ệ ả 39 H i Phòng Huy n Tiên Lãng Huy n   Tiên   Lãng, 0902 110 884 ­ (g pặ

98 | P a g e

ả ế ị H i Phòng ch  Hi u)

ệ ạ ệ 40 L ng S n ơ Huy n Văn Lãng Huy n   Văn   Lãng, 0974   523   500   –   025

ạ ặ ơ L ng S n 381   1483   ­   (g p   ch ị

ầ ị Tr n Th  Dung)

ươ ệ ươ ệ 41 Tuyên ơ Huy n S n D ng ơ Huy n   S n   D ng, 0915 614 679 ­ (g pặ

ị ị Quang ỉ t nh Tuyên Quang Ch  Phúc Th  Xuyên)

ệ ệ ỉ 42 Cao B ngằ Huy n Hòa An Huy n Hòa An, t nh 0973813167   –   026

ặ Cao B ngằ 3854430   ­   (g p   anh

Ma Văn Chi n)ế

ệ ệ 43 ơ Phú Thọ Huy n Thanh S n ơ   Huy n   Thanh   S n, 0916079897

ọ ỉ t nh Phú Th

ệ ổ ệ 44 Lai Châu Huy n Phong Th ổ   Huy n   Phong   Th , 0977 508 268 ­ (g pặ

Lai Châu ễ anh   Nguy n   Xuân

ườ Tr ng)

45 Thanh Hóa Tp Thanh Hóa Tp   Thanh   Hóa,   t nhỉ 0912   943   986   ­   g pặ

ị Thanh Hóa ễ ch   Nguy n   Hoàng

Y n)ế

ư ấ ầ ộ 46 Ngh  Anệ Trung   tâm   t ạ     v n   H nh T ng 2, Khu N i A, 0383.955   912   ­   097

ệ phúc và Gia đình ệ B nh   vi n   đa   khoa 753   1405   ­   097   776

ị ử th  xã C a Lò, Ngh ệ 0249

An

ử ị ị ỉ 47 Ngh  Anệ Th  xã C a Lò ử Th  xã C a Lò, t nh 0989 978 679 ­ (g pặ

ạ ị Ngh  Anệ ch  Ph m Thanh Mai)

ị ị 48 Hà Tĩnh ồ Th  xã H ng Lĩnh ồ Th   xã   H ng   Lĩnh, 0912 563 213 ­ (g pặ

ỉ T nh Hà Tĩnh anh Anh Hoàng Vinh)

ệ 49 ừ Th a ­ ệ Huy n A L ướ i Huy n   A   L ướ   i, 0914 478 896 ­ ( g pặ

ừ ị Thiên Hu  ế ế Th a ­ Thiên Hu ch  Thùy Chi)

ậ ậ ả 50 Đà N ngẵ ả Qu n H i Châu Qu n H i Châu, Đà 0982 582 010 ­ ( g pặ

ị N ngẵ ch  Thúy An)

ị ị ắ 51 Đ c Nông Th  xã Gia Nghĩa Th   xã   Gia   Nghĩa, 0987 354 028 – 0501

99 | P a g e

ặ ắ ỉ t nh Đ c Nông 544   895   ­   (g p   anh

ễ ắ Nguy n Kh c Anh)

ệ ệ ắ ắ 52 Đ c L c Huy n Krông Buk Huy n   Krông   Buk, 0976 636 956

ắ ắ ỉ t nh Đ c L c

ả ệ ả ệ 53 Qu ng Tr ị Huy n H i Lăng ả Huy n   H i   Lăng, 0905 282 039 ­ (G pặ

ị ị ả ỉ t nh Qu ng Tr ch  Duyên)

ệ ệ 54 Qu ngả Huy n Phú Ninh Huy n   Phú   Ninh, 0905 926 869 ­ 0905

ặ Nam ả ỉ t nh Qu ng Nam 322   215   ­   (g p   ch ị

ồ ắ   Mai Ký, anh H  Đ c

Biên)

ề ệ ệ ỉ 55 Ti n Giang Huy n Cái Bè Huy n   Cái   Bè,   t nh 0913163411   –   073

ề ặ Ti n Giang 975680   ­   (g p   anh

ị Phan Kim Đ nh)

ị ỉ ị ồ 56 Đ ng Tháp Th  xã Sa Đéc Th   xã   Sa   Đéc,   t nh 0908   864   448   –   067

ồ ặ Đ ng Tháp 3855184   ­   (g p   anh

ồ ườ H  T ng Linh)

ệ 57 An Giang Phòng Văn hóa – Gia đình, Huy n  Châu  Thành, 076 3603446

ể ở S  Văn hóa, Th  thao, Du ỉ t nh An Giang

l chị

ế ệ ệ ế 58 ứ Long An Huy n B n L c ứ   Huy n   B n   L c, 0918 260 272 ­ (G pặ

ế ầ ỉ t nh Long An anh Tr n Minh Hi u)

ệ ệ ỉ 59 Trà Vinh Huy n Trà Cú Huy n   Trà   Cú,   t nh 0913 137 212 ­ (g pặ

Trà Vinh Anh Cao Văn On)

ậ 60 ậ ồ Qu n 10   TP. H  Chí Qu n   10,   TP.   H ồ 0918 434 163 ­ (g pặ

ị Minh Chí Minh ch  Thanh Nhã)

ị ố ệ ỉ STT T nh / TP Đ n vơ ị ỉ Đ a ch ạ S  đi n tho i

ệ ệ ồ 61 Đ ng Nai ả Huy n Tr ng Bom ả   Huy n   Tr ng 0976 408 799 ­ (g p chặ ị

ươ ồ   ỉ Bom,   t nh   Đ ng Minh Ph ng)

100 | P a g e

Nai

ệ 62 Tây Ninh Huy n Châu Thành ệ Huy n Châu 0918   377   350   ­   (G pặ

ụ ị ỉ Thành,   t nh   Tây ch  Kim Ph ng)

Ninh

ị ị ị 63 ị Bà   R a   – ị Th  xã Bà R a Th   xã   Bà   R a, 0918   110   540   ­   (g pặ

ị ễ Vũng Tàu ỉ t nh   Bà   R a   – anh   Nguy n   Văn

Vũng Tàu Thiêm)

ệ ệ 64 Vĩnh Long Huy n Bình Tân Huy n Bình Tân, 0982   323   294   ­   (g pặ

Vĩnh Long anh Công Đ c)ứ

ế ệ 65 B n Tre Huy n Châu Thành ệ Huy n Châu 0918   102   376   –   075

ế   ỉ Thành,   t nh   B n ặ 821076 ­ (g p anh Đàm

ọ Tre Ng c Hùng)

ệ 66 Cà Mau ướ Huy n Cái N c ệ Huy n 0918   665   170   ­   (g pặ     Cái

ướ ễ ọ ỉ N c,   t nh   Cà ể anh Nguy n Ng c Đ )

Mau

ạ ệ ệ 67 B c Liêu ợ Huy n Vĩnh L i ợ   Huy n Vĩnh L i, 0918   250   847   ­   (g pặ

ễ ạ ỉ t nh B c Liêu anh   Nguy n   Văn

M nh)ạ

ệ 68 Kiên Giang Huy n Châu Thành ệ Huy n Châu 0913 788 071 ­ (g p chặ ị

ỉ Thành,   t nh   Kiên Mai Lan)

Giang

ệ ạ ị ệ 69 Sóc Trăng Huy n Th nh Tr ạ   Huy n   Th nh 0989 004 983 ­ (g p chặ ị

ị Tr , ỉ t nh   Sóc Thu Quyên)

Trăng

ệ ỹ ệ ậ 70 H u Giang Huy n Long M ỹ   Huy n Long M , 0988   633   343   –   0711

ặ ậ ỉ t nh H u Giang 387   0005   ­   (g p   anh

An)

ầ ơ ậ ố ố ầ ơ 71 C n Th ậ   Qu n   Th t   N t   và   Qu n C n Th 0913 619 352 ­ (g p chặ ị

Cái Răng Nga)

ệ ả ệ ả 72 Qu ng Bình Huy n Qu ng Ninh ả   Huy n   Qu ng 0983 713 490 ­ (g p chặ ị

101 | P a g e

Ninh, Qu ngả Hoài Châu)

Bình

ệ ệ 73 Bình D ngươ Huy n Tân Uyên Huy n Tân Uyên, 0913 776 965 ­ (g p chặ ị

ươ ỉ t nh Bình D ng Hiên Th ch)ạ

ả 74 Qu ng Ngãi ả Tp Qu ng Ngãi ả Tp   Qu ng   Ngãi, 0917   524   277   ­   (G pặ

ị ả ỉ t nh Qu ng Ngãi ch  Hà Trang)

ị ị 75 Khánh Hòa Th  xã Cam Ranh Th  xã Cam Ranh, 0905106239   –   058

ặ ỉ t nh Khánh Hòa 3826196   ­   (G p   anh

ấ Tu n Anh)

ở ệ 76 Bình Ph cướ Phòng   Gia   đình,   S   Văn Huy n   Bù   Đăng, 0651   2211306   –   0651

ể ị hóa, Th  thao, Du l ch ỉ t nh Bình Ph ướ c 3881795

ạ ỉ 77 Lâm Đ ngồ Tp Đà L tạ Tp   Đà   L t,   t nh 0918361855 – 063 382

Lâm Đ ngồ ấ   ặ 2168  ­   (g p  anh  Tu n

Anh)

ệ ệ 78 Kon Tum Huy n Đăk Hà Huy n   Đăk   Hà, 0983   782   500   ­   (G pặ

ị ượ ỉ t nh Kon Tum ch  Hoa Ph ng)

ệ ệ ặ 79 Gia Lai Huy n Măng Yang Huy n   Măng 094 064 012 ­ (g p anh

ỉ Yang,   t nh   Gia Đ c)ứ

Lai

ứ ệ ệ 80 Bình Thu nậ Huy n Đ c Linh ứ Huy n Đ c Linh, 0977 141 418 – 062 383

ặ ị Bình Thu nậ 4539 ­ (g p ch  Lê Th ị

Trinh)

ệ 81 Ninh Thu nậ Huy n Ninh Ph ướ c ệ Huy n Ninh 0913   173   348   ­   (g pặ

ướ Ph c, Ninh anh Qu ng)ả

Thu nậ

ở ệ 82 Bình Đ nhị Phòng Gia đình – S  Văn Huy n   Phù   Cát 056 381 8255

ể ị hóa, Th  thao, Du l ch và Tp Quy Nh n,ơ

102 | P a g e

ị ỉ t nh Bình Đ nh

Ả Ệ TÀI LI U THAM KH O

*****

1. Action Aid Vi

ệ ụ ữ ẻ ế ả ằ   Báo cáo k t qu  tình hình buôn bán ph  n  ­ tr  em nh m t Nam,

ạ ộ ợ ạ ệ ộ ố ề ấ đ  xu t các ho t đ ng can thi p phù h p t i m t s  vùng d  án ự , 2008.

ặ ệ ộ ộ ọ Chính sách di dân

ọ ộ ở ệ ề ế ớ ể ế ỉ TS. Đ ng Nguyên Anh, Vi n Khoa h c xã H i – Vi n Xã h i h c,   trong quá trình phát tri n kinh t các t nh mi n núi ­ xã h i , NXB Th  gi i, 2006.

2. Ban ch  đ o 130/CP c a Chính ph ,

ỉ ạ ủ ự ệ ế ổ ủ Báo cáo t ng k t 5 năm th c hi n ch ươ   ng

ố ộ ụ ữ ẻ ạ ạ trình phòng, ch ng t i ph m buôn bán ph  n  và tr  em giai đo n 2004 – 2009 ,

2009.

ệ ạ ấ ề Tài li u t p hu n “B o v  n n nhân trong quá trình đi u tra, truy

ộ ỉ ạ Ban ch  đ o 130/CP,  ử ụ ố t , xét x  v  án mua bán ng ệ ậ ả ườ , Hà N i, tháng 9 năm 2009. i”

3. Lê B ch D ng, Khu t Thu H ng, Vi n nghiên c u phát tri n xã h i,

ươ ứ ể ệ ấ ạ ồ ộ Di dân và

ộ ở ệ ả ờ ỳ ộ ợ B o tr  xã h i Vi t Nam trong th i k  quá đ  sang kinh t ế ị ườ  th  tr ng (2008),

ế ớ NXB Th  gi i.

4. Lê B ch D ng, Nguy n Thanh Liêm (ch  biên), Vi n nghiên c u và phát tri n xã

ươ ủ ứ ễ ệ ể ạ

ừ ố ộ ế ộ ủ  ­ xã h i c a di c ư ở ệ  Vi t Nam h i, ộ T  nông thôn ra thành ph : Tác đ ng kinh t ,

ấ ả ộ Nhà xu t b n Lao đ ng.

5. Các văn b n c a Liên hi p qu c và h p tác qu c t

ố ế ề ủ ệ ả ố ợ ố ộ v  phòng ch ng t ạ   i ph m

ẻ ụ ữ buôn bán ph  n  và tr  em . NXB Công an Nhân dân.

6. B   T   pháp,

ộ ư ự ế ề ả ả ạ Báo   cáo   K t   qu   kh o   sát   liên   ngành   v   th c   tr ng   công   tác

ố phòng, ch ng buôn bán ng ườ ạ i t ộ ố ị i m t s  đ a ph ng ươ , 2010.

7. C c lãnh s  ­ B  ngo i giao, IOM, Eropean Union,

ụ ự ạ ộ ề ổ Báo cáo t ng quan v  tình hình

ườ ệ ướ ư ủ di c  c a ng i Vi t Nam ra n c ngoài , 2011.

8. C c Phòng ch ng HIV/AIDS ­ UNDP,

ụ ố ế ượ ự ề ả ể Chi n l c khu v c v  gi m thi u tính d ễ

ươ ế ớ ộ ạ ố ổ t n th ng v i HIV và di bi n đ ng t i Đông Nam Á và Nam Trung Qu c 2006 ­

103 | P a g e

2008

9. GAATW, S  tay h

ổ ướ ụ ữ ẻ ẫ ợ ị ng d n tr  giúp ph  n  và tr  em b  buôn bán ụ ữ   , NXB Ph  n ,

2002

ụ ữ ệ ướ ể ế ướ t Nam sang các n c Đông Á đ  k t hôn – H ng t ớ   i ư ủ 10. ISDS, Di c  c a ph  n  Vi

ộ cái nhìn đa chi uề , NXB Lao đ ng, 2011

ụ ữ ộ ệ ế ự ả ổ ỉ ế ộ K  y u H i th o t ng k t d  án Ngôi nhà bình ệ 11. H i liên hi p ph  n  Vi t Nam,

yên, 2011.

ụ ữ ộ ệ ế ớ ư ổ ổ S  tay tuyên ệ 12. H i liên hi p ph  n  Vi ứ t Nam, T  ch c di c  Th  gi i (IOM),

ề ố ườ ẻ ợ truy n viên phòng ch ng buôn bán ng ụ ữ i và tr  giúp ph  n  và tr  em tr  v ở ề.

13. Nguy n Phong Niên.

ễ ả ở ố ừ ậ ườ ả ộ ồ Đâu ph i b i s  ph n ­ T ng ng i và c  c ng đ ng hãy

ụ ữ ẻ ặ ạ ể ơ ngăn ch n n n buôn bán ph  n  và tr  em . CEFEW, C  quan phát tri n qu c t ố ế

ỳ ỹ Hoa K , Qu  Châu Á, 2004.

ị ụ ệ Quan h  tình d c ngoài hôn nhân trong ủ 14. Bùi Th  Thanh Th y, Joshua Kretchar,

ư ở ự ệ ụ ữ công nhân xây d ng di c Hà N i ộ , Vi t Nam, NXB Ph  n , 2009.

ư ệ ứ ọ ố ộ   15. Trung tâm thông tin th  vi n và nghiên c u khoa h c – Văn phòng Qu c h i,

ộ ủ ỷ ế ầ ả ả ộ ợ ườ i di dân ở ISDS,  K  y u h i th o “Di dân và nhu c u b o tr  xã h i c a ng

ệ Vi t Nam” , 2008

ụ ổ ấ ượ ộ ố ủ ườ Ch t l ng cu c s ng c a ng i di c ư ở ệ  Vi t Nam ố 16. T ng c c th ng kê, UNFPA, ,

ộ Hà N i, tháng 11 năm 2006

ụ ổ ư ứ ộ ố 17. T ng c c th ng kê, UNFPA , Di c  và s c kh e ỏ , Hà N i, tháng 11 năm 2006

ổ ố ư ệ ề ộ Đi u tra di c  Vi t Nam ụ 18. T ng c c th ng kê, , Hà N i, tháng 11 năm 2006

ổ ố ư ướ ự ệ ệ ớ ủ ố Di c  trong n ộ   c và m i liên h  v i các s  ki n c a cu c ụ 19. T ng c c th ng kê,

ộ s ngố , Hà N i, tháng 11 năm 2006

20. UNFPA, Di c  trong n

ư ướ ệ ạ ộ c: Hi n tr ng ở ệ  Vi t Nam , Hà N i, tháng 6 năm 2007.

ố ớ ứ ứ ướ ẫ

ụ ụ ự ế ệ ạ ố ư ư   ụ 21. UNDP,  H ng d n nghiên c u  ng d ng nhanh đ i v i các nhóm dân c  l u ệ   ộ đ ng – Ph c  v  công tác làm k  ho ch và th c  hi n Phòng ch ng các b nh

STD/HIV/AIDS, 1998.

22. United Nation Vietnam,  Di c  trong n

ư ướ ố ớ ự ơ ộ ứ c, c  h i và thách th c đ i v i s  phát

104 | P a g e

ể ế ộ ở ệ tri n kinh t ­ xã h i Vi t Nam , 2010.

23. USAIDS, Trung tâm h  tr  giáo d c và nâng cao năng l c cho ph  n , Qu  Châu

ỗ ợ ụ ữ ự ụ ỹ

ườ ệ ộ ượ i lao đ ng đi làm vi c xa nhà đ c an toàn Á, Giúp ng ộ ộ , NXB Lao đ ng – Xã h i

24. y ban Dân s , gia đình và tr  em thành ph  H  Chí Minh.

ố ồ Ủ ẻ ố ổ S  tay công tác phòng

ụ ữ ẻ ố ư ch ng buôn bán ph  n  và tr  em ộ ộ . 2007 (L u hành n i b )

25. y ban v  các v n đ  xã h i c a Qu c h i khóa XI,

ộ ủ Ủ ề ề ấ ộ ố ế ả ứ   Báo cáo k t qu  nghiên c u

ớ đánh giá chính sách di dân t i đô th ộ ị, Hà N i, 2005.

•

ộ ố ế M t s  bài vi t trên các website:

•

http://www.dicu.gov.vn

•

http://www.childtrafficking.net

•

http://www.dicuantoan.org

•

http://www.justinlong.org/2011/04/human­trafficking­2011/

•

http://www.iom.int.vn

http://www.justinlong.org/2011/04/human­trafficking­2011/

• Phòng ch ng buôn bán ph  n  và tr  em.

ụ ữ ẻ ố http://www.molisa.gov.vn/news

• Thông   cáo   báo   chí

ề ự v D   án   Ngôi nhà   bình   yên.

http://www.ngoinhabinhyen.com/news_detail.php?news=292

ệ ử ủ ộ ư ổ • www.moj.gov.vn ( c ng thông tin đi n t c a B  t pháp)

• www.chinhphu.vn

105 | P a g e

ệ ử ổ ủ ướ ( c ng thông tin đi n t chính ph  n c CHXHCNVN)