1
Tài liệu ôn tập môn Tư Tưởng Hồ Chí Minh
Câu 1: Khái niệm phương pháp CM HCM, vai trò, vị trí của phương pháp CM HCM.
Mở đầu: Tư tưởng HCM là một hệ thống quan điểm toàn diện và sâu sắc những vấn đề cơ bản của CM
VN, là kết quả của sự vận dụng và phát triển sáng tạo CN Mác-Lênin vào điều kiện cụ thể của nước ta. Phương
pháp CM là một bộ phận đặc biệt quan trọng trong hệ thống TT HCM. Trong tiến trình CM Việt Nam, đường lối
CM và TT chính trị đúng đắn của HCM có vị trí vô cùng quan trọng. Song chỉ có sự đúng đắn của TT chính trị,
của lý luận CM cũng chưa đủ để đưa CM tiến đến thành công còn phụ thuộc vào phương pháp CM. Nghiên cứu
phương pháp CM HCM có ý nghĩa to lớn về cả lý luận lẫn thực tiễn. Điều đó không chỉ giúp ta hiểu 1 cách sâu
sắc hơn, toàn diện hơn về TT HCM, về những qui luật vận động của CMVN cùng PPCM của đảng ta mà còn để
vận dụng vào việc giải quyết những nhiệm vụ CM và những vấn đề cuộc sống đặt ra trong giai đoạn hiện nay.
1. Khái niệm:
PP là toàn bộ các hình thức, biện pháp để đạt đến mục tiêu trong hoạt động của con người, do con người
sắp xếp xây dựng thành 1 hệ thống. PP có nhiều cấp độ Phương pháp CM cũng là cấp độ cao của PP. PP bao giờ
cũng nhằm giải quyết một vấn đề cụ thể, PP vừa có tính KQ lại vừa có tính chủ quan. Sụ phù hợp giữa tính KQ và
CQ cho ta một PP khoa học.
Phương pháp CM HCM hiểu theo nghĩa rộng là sự vận động TT HCM trong thực tiễn. Theo nghĩa hẹp,
phương pháp CM HCM là hệ thống các cách thức, biện pháp, quy trình hợp thành nguyên tắc điều chỉnh và
hướng dẫn hành động của các lực lượng CM, trong đấu tranh giành độc lập dân tộc, đi lên xây dựng CNXH ở
Việt Nam. Ở cấp độ PP luận, PPCM HCM là lý luận về lựa chọn các PP để tiến hành CM, đồng thời còn cả LL về
các PP ứng xử và xử lý tình huống trong quá trình tiến hành CM. Đó là một hệ thống các quan điểm CM khoa
học trên cơ sở vận dụng phép biện chứng duy vật của CNM.Lin. Về bản chất phương pháp CM HCM nằm trong
hệ thống phương pháp CM của chủ nghĩa Mác - Lênin.
Phương pháp CM HCM không chỉ là sự vận dụng phép biện chứng duy vật của chủ nghĩa Mác Lênin. Nó
còn thể hiện nét riêng hết sức độc đáo của HCM. Người đã kế thừa những truyền thống, tinh hoa văn hóa dân tộc
VN và những tinh hoa trí tuệ nhân loại, Người kết hợp triết lý biện chứng của Phương Đông và Phương Tây.
Ngay cả phép biện chứng duy vật của CN Mác Lênin cũng được Người tiếp thu một cách sáng tạo và vận dụng
phù hợp với thực tiễn Việt Nam, qua thực tiễn đã hình thành phương pháp CM HCM. Phương pháp CM HCM là
sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa khoa học và nghệ thuật.
2. Vị trí, vai trò phương pháp CM HCM
Con người không thể hoạt động mà không cần đến PP, không có PP cũng như mò mẫm trong đêm tối. Song
PP có 2 loại : PP đúng và cũng có PP sai, chỉ có những PP khoa học, đúng đắn mới đưa con người đạt tới mục tiêu
nhanh nhất và hiệu quả nhất. Ngược lại những PP sai lầm trong mọi hoạt động đều khó có thể đạt đến mục tiêu.
PP góp phần quyết định thành công hay thất bại trong mọi hoạt động của con người.
Đường lối đúng đắn là một nhân tố quyết định thắng lợi của CM, song làm thế nào để có đường lối đúng và làm thế
nào để biến đường lối đó thành hiện thực, điều đó phụ thuộc vào phương pháp CM. Nếu không có phương pháp CM thì
đường lối có đúng đắn đến đâu chăng nữa thì cũng là 1 mớ lý thuyết suông. HCM với tư cách là 1 một nhà hoạt động chính
trị lỗi lạc, 1 lãnh tụ vĩ đại của CM VN, đã giải quyết thành công cả 2 vấn đề quan trọng nhất của CM là xây dựng đường lối
đúng và phương pháp CM đúng. Mối quan hệ giữa đường lối CM và phương pháp CM trong TT HCM đó là mối quan hệ
giữa mục tiêu ĐLDT và CNXH với PP để đạt mục tiêu đề ra.
Đất nước thống nhất, nhân dân tự do hạnh phúc là mục tiêu phấn đấu của cả cuộc đời HCM. Vì vậy, mục
tiêu ĐLDT và CNXH cùng với PP để giàng ĐLDT và đi lên xây dựng CNXH là nội dung quan trọng nhất bao
trùm toàn bộ TT HCM. Yêu nước, HCM đi tìm đường cứu nước, cũng như các nhà yêu nước đương thời đều tỏ
rõ quyết tâm giành kỳ được độc lập tư do cho dân tộc. Điểm khác nhau giữa HCM với các cụ Phan Bội Châu,
Phan Chu Trinh,.. là ở chổ xác định đánh ai, ai đánh và đánh như thế nào. Chính sự khác nhau ấy đã đưa đến
thành công duy nhất chỉ có ở HCM và như vậy bí quyết thành công của người là ở phương pháp CM.
3. Những nội dung cơ bản của phương pháp CM HCM: Phương pháp CM Hồ Chí Minh bao gồm 4
phương pháp lớn, đó là PP xác định mục tiêu, nhiệm vụ CM; phương pháp xác định bạn – thù, tập họp và huy
động lực lượng toàn dân tộc tiến hành CM; PP kết hợp lực thế thời trong CM và PP dĩ bất biến, ứng vạn biến.
a. Phương pháp xác định mục tiêu, nhiệm vụ CM là phương pháp quan trọng trong phương pháp CM
HCM. Mặc dù không có những chuyên luận, lý luận về phương pháp CM, không đề cập riêng lẽ cách thức lựa
chọn mục tiêu, con đường CM phải như thế nào, song từ việc lựa chọn mục tiêu độc lập dân tộc và CNXH, cùng
2
đường lối tiến hành 2 giai đoạn CM nối tiếp nhau : CM dân tộc dân chủ nhân dân tiến lên CM XHCN ở nước ta,
HCM đã lãnh đạo Đảng và nhân dân xác định mục tiêu, nhiệm vụ CM ở mỗi thời kỳ CM VN đã thể hiện những
nguyên tắc, PP luận có giá trị to lớn.
Trước nhất đó là PP “phải lấy thực tế làm điểm xuất phát để xác định phương hướng, mục tiêu nhiệm vụ
của CM, kết hợp chặt chẽ giữa lý luận và thực tiễn để xác định chủ trương, chính sách”. Đối với HCM, làm CM
trước hết là để giải phóng cho đồng bào, dân tộc mình, nên thực tế VN chính là điểm xuất phát cho mọi suy nghĩ
và hành động của Người. Đồng thời Người cũng yêu cầu phải từ điều kiện thực tế đất nước, con người, dân tộc
VN với truyền thống mấy ngàn năm lịch sử cùng với những điều kiện KT – VH – chính trị - XH của VN và mối
quan hệ của VN với thế giới để xác định mục tiêu, nhiệm vụ CM ở mỗi thời kỳ. Chính xuất phát từ thực tiễn trong
việc đề xuất đường lối chiến lược, chiến thuật mà Chủ tịch HCM cùng với Đảng đã lãnh đạo thành công cuộc
khởi nghĩa tháng 8 – 1945 và 2 cuộc kháng chiến thần thánh.
Trong CM XHCN, HCM luôn luôn lưu ý đến những đặc điểm của VN, người chỉ rõ “đặc điểm to nhất của ta
trong thời kỳ quá độ là từ một nước NN lạc hậu tiến thẳng lên CNXH, không phải kinh qua giai đoạn phát triển TBCN”.
Đồng thời Người cũng nhắc nhở “ ... đứng về mặt xây dựng CNXH, tuy chúng ta đã có những kinh nghiệm dồi dào của
các nước anh em, nhưng chúng ta cũng không thể áp dụng những kinh nghiệm ấy một cách máy móc, bởi vì nước ta có
những đặc điểm riêng của ta”. Xuất phát từ thực tế và quy luật LLSX-QHSX, HCM cũng đã chỉ rõ trong giai đoạn quá
độ đi lên CNXH có sự tồn tại của nhiều thành phần kinh tế với nhiều hình thức sở hữu khác nhau là tất yếu, do đó cần
phải duy trì nhiều hình thức quản lý, phân phối khác nhau.
Quan điểm toàn diện, trọng tâm, trọng điểm, thiết thực: HCM luôn chú trọng cách tiếp cận hệ thống, xem
xét toàn diện các nhân tố, các sự kiện, các mối liên hệ. Trong xác định mục tiêu nhiệm vụ CM, Người yêu cầu
phải nhìn nhận tất cả mặt, các mối liên hệ, chỉ rõ tất cả các nhiệm vụ cần giải quyết, song phải xác định rõ cái gì là
chủ yếu, chỉ có thể giải quyết tốt nhiệm vụ chủ yếu của mỗi thời kỳ mới có thể tạo ra bước đột phá đưa CM tới
thành công. Do vậy, xác định rõ mâu thuẫn chủ yếu, nhiệm vụ chủ yếu là điều có tầm quan trọng đặc biệt trong
CM.
Đặt lên hàng đầu tính hiệu quả của công việc , HCM luôn coi trọng tính thiết thực. Người chỉ rõ : Kế hoạch
phải thiết thực, phải làm được. Chớ làm kế hoạch đẹp mắt, to tát, kể hàng triệu nhưng không thực hiện được” và
“chớ nên tham mau, tham nhiều trong cùng một lúc”.
Quan điểm giành thắng lợi từng bước : Vận dụng phép biện chứng duy vật của chủ nghĩa Mac - Lenin vào
hoàn cảnh nước ta trong xác định mục tiêu nhiệm vụ CM, HCM chỉ rõ phải thực hiện quy luật giành thắng lợi
từng bước. Theo Người, CM là những thắng lợi nối tiếp nhau, bước trước chuẩn bị cho bước sau, bước sau cao
hơn bước trước, những bước tuần tự chuẩn bị cho những bước nhảy vọt, qua nhiều bước nhảy vọt nhỏ dẫn tới
bước nhảy vọt lớn, đưa CM đến thắng lợi hoàn toàn.
b. Phương pháp xác định bạn - thù, tập hợp và huy động lực lượng toàn dân tộc tiến hành CM
Để tiến hành CM cần phải định rõ ai là bạn ? ai là thù? và “đâu là anh em thật sự và đâu là kẻ thù”. Điều
này đã được Người trả lời một cách rõ ràng. Tiêu chí để xác định bạn thù là xuất phát từ lợi ích dân tộc và quyền
lợi của nhân dân.
Về phương pháp tập hợp và huy động lực lượng toàn dân tộc tiến hành CM: HCM đã xác định CM là việc
chung của dân chứ không phải là việc của 1 hay 2 người” Vì vậy CM trước tiên cần phải tuyên truyền vận động
đoàn kết tất cả các tầng lớp yêu nước trong dân tộc, tập hợp tổ chức họ thành một đội quân CM to lớn dưới sự
lãnh đạo của Đảng Cộng sản, phải xây dựng khối liên minh công - nông vững chắc, phải có cách thức tập hợp, tố
chức khác nhau và phù hợp với trình độ, khả năng của nhân dân để lôi kéo quần chúng, khơi dậy lòng yêu nước
cũng như nhiệt tình CM và tính năng động sáng tạo ở mỗi tầng lớp, ở mỗi con người.
Để tập hợp, huy động lực lượng toàn DT, bên cạnh việc xây dựng và củng cố Mặt trận dân tộc thống nhất,
HCM còn chỉ rõ phải xây dựng và củng cố vững chắc hệ thống chính trị. Đồng thời không ngừng củng cố và tăng
cường mối quan hệ giữa CM Việt Nam với lực lượng CM và tiến bộ trên thế giới.
c. Phương pháp kết hợp lực - thế - thời trong CM
CM nổ ra muốn giành thắng lợi phải kết hợp tốt giữa lực - thế - thời để tạo ưu thế tuyệt đối CM. Trong các
cuộc chiến tranh giành và giữ độc lập dân tộc, nhân dân ta luôn biết dựa vào thế và lực của đất nước, đồng thời
tranh thủ thời cơ tạo nên những chiến công vĩ đại, giữ vững độc lập dân tộc và làm rạng danh lịch sử dân tộc Việt
Nam. Truyền thống ấy đã được HCM kế thừa và nâng lên tầm cao mới, trở thành một phong trào CM mà Người
sử dụng trong suót qua trình đi lên của CM VNam.
Lực là lực lượng, bao gồm lực lượng vật chất lẫn tinh thần, bao hàm cả tiềm lực kinh tế quân sự, cơ sở vật
chất - kỹ thuật và các yếu tố chính trị, tinh thần. Sức mạnh của lực tăng lên gấp bội nếu như ở vào thế tốt . Thế là
3
tư thế, vị thế, xu thế vận động của lực. Xác định chính xác những vấn đề đó, có thể đưa ra được những dự báo về
khả năng thắng lợi của CM và vận dụng để từng bước chuyển từ yếu thành mạnh, tiến tới giành những thắng lợi
quyết định. CM nổ ra và kết thúc thắng lợi cần phải có thời cơ. Thời cơ là thời điểm hội tụ tất cả những điều kiện
thuận lợi nhất, đó là thiên thời - địa lợi - nhân hòa.
Để tạo ra thế và lực cho CM, đặc biệt quan tâm tới nhân tố con người. Con người luôn đóng vai trò quyết
định trong các cuộc CM, phải tìm mọi cách phát huy nhân tố con người. Đồng thời phải nhìn cho rộng suy cho
kỹ, kiên quyết không ngừng tiến công và tiến công phòng thủ không sơ hở. Phải mưu trí, linh hoạt, năng động,
sáng tạo. Phải kiên quyết dũng cảm chớp thời cơ giành thắng lợi cho CM.
d. Phân tích phương châm “Dĩ bất biến, ứng vạn biến” trong phương pháp CM HCM
Đây là một phương châm được quán xuyến trong toàn bộ hoạt động Hồ Chí Minh, là nét độc đáo trong
phương pháp CM của Người. Để giúp người CM vượt qua những khó khăn thử thách, người CM phải biết sử
dụng cái bất biến là chân lý CM để đối phó để đối phó với cái vạn biến đầy khó khăn thách thức trong quá trình
hoạt động CM, người CM phải sáng suốt, tỉnh táo, nhạy bén. CM muốn thắng lợi phải có những sách lược khôn
khéo, mềm dẻo đồng thời phải cứng rắn về nguyên tắc. Để đưa CM tới thành công , phải có những sách lược
khôn khéo, mềm dẻo, nhiều khi phải hòa hoãn, nhân nhượng, nhưng thảo hiệp nhân nhượng phải giữ vững tính
nguyên tắc. Nếu xa rời những nguyên tắc CM sẽ bị kẻ địch lợi dụng làm suy yếu lục lượng ta, thậm chí sẽ gây ra
những tổn thất vô cùng to lớn.
“Dĩ bất biến, ứng vạn biến” trong phương pháp CM HCM là nắm vững tinh thần CM và khoa học , nắm
vững PP CM Mac-Lenin, dùng quan điểm lập trường phương pháp ấy để soi rọi, phân tích, để nhận thức và giải
quyết đúng đắn những vấn đề thực tiễn đặt ra.
“Dĩ bất biến, ứng vạn biến” trong phương pháp CM HCM là một sự khái quát lý luận rất cao, đáp ứng tất cả các tình huống
của người CMạng. Ở HCM chúng ta thấy Người đưa ra những giải pháp đúng đắn, chính xác là vì Người đã vận dụng phương
châm này đạt đến một trình độ nghệ thuật cao. Vận dụng tốt phương châm này sẽ đem lại hiệu quả cao nhất cho những người CM
trong quá trình thực hiện nhiệm vụ.
* Vận dụng vào thực tiễn
Sau khi thực hiện thành công CM giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, cả nước đã bước vào giai đoạn quá độ
đi lên. Trong thời kỳ trước đổi mới, do bỏ qua không vận dụng phương pháp xác định mục tiêu, nhiệm vụ CM của HCM
là phải căn cứ, xuất phát từ “thực tế khách quan, tôn trọng và hành động theo quy luật”. Đảng ta đã mắc nhiều sai lầm
trong đề ra đường lối, chủ trương, chính sách cho giai đoạn CM này, vi phạm các quy luật khách quan, biểu hiện qua một
số lĩnh vực cụ thể như: “chưa thật sự thừa nhận cơ cấu kinh tế nhiều thành phần ở nước ta tồn tại trong một thời gian
tương đối dài” nên “đã có những biểu hiện nóng vội muốn xóa bỏ ngay các thành phần kinh tế phi xã hội chủ nghĩa”,
“chưa nắm vững và vận dụng đúng quy luật về sự phù hợp giữa quan hệ SX với tính chất và trình độ SX nên “có lúc đẩy
mạnh quá mức việc xây dựng công nghiệp nặng mà không chú ý phát triển công nghiệp nhẹ” hoặc “đẩy mạnh công
nghiệp hóa trong khi chưa có đủ các tiền đề cần thiết”, “có nhiều chủ trương sai trong việc cải cách giá cả, tiền lương, tiền
tệ “ cùng với “việc bố trí cơ cấu kinh tế trước hết là SX và đầu tư thường chỉ xuất phát từ lòng mong muốn đi nhanh,
không tính đến điều kiện khả năng thực tế ”, bỏ qua không thừa nhận và vận dụng những quy luật khách quan của
phương thức sản xuất, của nền kinh tế hàng hóa ... dẫn đến việc sản xuất chậm phát triển, khủng hoảng kinh tế trên mâu
thuẫn giữa cung và cầu ngày càng gay gắt do việc áp dụng những chính sách, chủ trương trên đã vi phạm những quy luật
khách quan của nền kinh tế sản xuất hàng hóa (quy luật cung cầu quy luật giá trị, quy luật cạnh tranh, phá sản …).
Rút kinh nghiệm từ những sai lầm trên, Đảng đã xác định rõ tiến hành công cuộc đổi mới toàn diện, phải
lấy CN Mác-Lênin và TT HCM làm nền tảng, kim chỉ nam cho mọi hoạt động, đặc biệt là khi đề ra mục tiêu
chính sách “phải luôn xuất phát từ thực tế, tôn trọng và hành động theo quy luật là điều kiện đảm bảo sự dẫn đầu
của Đảng. Năng lực nhận thức theo quy luật là điều kiện đảm bảo sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng” Trên cơ sở
hiểu rõ mối quan hệ biện chứng giữa kinh tế và chính trị và ổn định xã hội, Đảng ta bắt đầu công cuộc đổi mới từ
đổi mới kinh tế, khắc phục khủng hoảng KT-XH, tạo tiền đề cần thiết về vật chất và tinh thần để giữ vững ổn định
chính trị, xây dựng và củng cố niềm tin của nhân dân, tạo thuận lợi để đổi mới các mặt khác của đời sống XH.
Bên cạnh đó, với quan điểm tôn trọng và hành động theo quy luật khách quan, trong các chủ trương, chính sách
kinh tế.
Từ sau Đại hội Đảng lần VI đến nay đã có nhiều chuyển biến tích cực. Cụ thể như : Đại hội VI xác định xây
dựng quan hệ sản xuất mới xã hội chủ nghĩa là một công việc to lớn, không thể làm xong trong một thời gian ngắn,
không thể nóng vội làm trái quy luật. Đại hội cũng phát hiện một vấn đề lớn có tính lý luận, hoàn toàn mới mẻ: "Kinh
nghiệm thực tiễn chỉ rõ: lực lượng sản xuất bị kìm hãm không chỉ trong trường hợp quan hệ sản xuất lạc hậu, mà cả
khi quan hệ sản xuất phát triển không đồng bộ, có những yếu tố đi quá xa so với trình độ phát triển của lực lượng sản
4
xuất". Trên cơ sở đó, Đại hội xác định: "Nền kinh tế nhiều thành phần là một đặc trưng của thời kỳ quá độ". Đại hội VI
là bước ngoặt của sự nghiệp đổi mới đất nước, nội dung của Đại hội là những chương trình hành động đáp ứng được
nhu cầu bức xúc nhất lúc bấy giờ mà còn là điều kiện thúc đẩy sản xuất và lưu thông hàng hóa, là cái gốc tạo ra sản
phẩm hàng hóa
Đối với bài học trên trong giai đoạn hiện nay chúng ta cần:
+ Đổi mới từ nhận thức tư duy đến hoạt động thực tiễn; từ kinh tế, chính trị, đối ngoại đến tất cả các lĩnh
vực của đời sống xã hội; từ hoạt động lãnh đạo của Đảng, quản lý của NN đến hoạt động cụ thể trong từng bộ
phận của hệ thống chính trị.
+ Đổi mới tất cả các mặt của đời sống xã hội nhưng phải có trọng tâm, trọng điểm, có những bước đi thích
hợp; bảo đảm sự gắn kết chặt chẽ và đồng bộ giữa phát triển kinh tế là trung tâm, xây dựng Đảng là then chốt và
phát triển văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội .
Tóm lại: Phương pháp CM HCM rất phong phú, toàn diện và sâu sắc. Có thể nói cách mạng Việt Nam
thắng lợi phần lớn là nhờ có phương pháp cách mạng đúng đắn của Hồ Chí Minh. Trong công cuộc xây dựng đất
nước ngày nay, vận dụng phương pháp cách mạng vào công tác hàng ngày có ý nghĩa vô cùng quan trọng.
5
Câu 2: Phương pháp xác định mục tiêu nhiệm vụ Cách mạng Hồ Chí Minh.
Mở đầu: Phương pháp cách mạng là một bộ phận đặc biệt quan trọng trong hệ thống tư tưởng Hồ Chí Minh.
Nghiên cứu phương pháp cách mạng Hồ Chí Minh nói chung, phương pháp xác định mục tiêu nhiệm vụ Cách
mạng nói riêng có ý nghĩa to lớn về cả lý luận lẫn thực tiễn. Điều đó không chỉ giúp ta hiểu 1 cách sâu sắc hơn,
toàn diện hơn về Tư tưởng Hồ Chí Minh, về những qui luật vận động của Cách mạng Việt Nam cùng phương
pháp cách mạng của đảng ta mà còn để vận dụng vào việc giải quyết những nhiệm vụ Cách mạng và những vấn
đề cuộc sống đặt ra trong giai đoạn hiện nay.
1. Khái niệm, vị trí, vai trò, nội dung phương pháp xác định mục tiêu nhiệm vụ Cách mạng Hồ Chí
Minh:
Hồ Chí Minh nhận thức sâu sắc tư tưởng chính trị, chiến lược cách mạng có được hiện thực hóa hay không,
có trở thành phong trào cách mạng của quần chúng, có được quần chúng tiếp nhận như một nhu cầu thiết yếu
hàng ngày hay không, định hướng hành động biến thành sức mạnh vật chất trong đấu tranh của họ hay không còn
phụ thuộc vào phương pháp cách mạng. Người thường nhắc nhở những người cách mạng Việt Nam phải luôn chú
ý tới phương châm: chủ trương một, kế hoạch phải hai và biện pháp phải ba. Quá trình vạch đường chỉ lối và trực
tiếp lãnh đạo cách mạng Việt Nam đã hình thành trong tư duy Hồ Chí Minh một phương pháp cách mạng thích
hợp, đầy tính sáng tạo và nhạy bén.
Ta có thể hiểu phương pháp cách mạng Hồ Chí Minh theo nghĩa rộng là sự vận động của tư tưởng Hồ Chí
Minh trong thực tiễn. Nói cách khác đó là những qui luật hoạt động mà theo đó tư tưởng chính trị của Người được
hiện thực hóa. Theo nghĩa hẹp, phương pháp cách mạng Hồ Chí Minh là hệ thống các cách thức, biện pháp, qui
trình hợp thành các nguyên tắc điều chỉnh và hướng dẫn hành động của các lực lượng cách mạng trong đấu tranh
giành độc lập dân tộc, đi lên xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam. Ở cấp độ phương pháp luận, phương pháp
Cách mạng Hồ Chí Minh là lý luận về lựa chọn các PP để tiến hành Cách mạng, đồng thời còn cả lý luận về các
phương pháp ứng xử và xử lý tình huống trong quá trình tiến hành Cách mạng. Đó là một hệ thống các quan điểm
Cách mạng khoa học trên cơ sở vận dụng phép biện chứng duy vật của Chủ nghĩa Mác-Lê nin. Về bản chất
phương pháp cách mạng Hồ Chí Minh nằm trong hệ thống phương pháp Cách mạng của chủ nghĩa Mác - Lênin.
Phương pháp cách mạng Hồ Chí Minh, có cơ sở hình thành từ phép biện chứng duy vật của chủ nghĩa Mác
- Lênin, từ những phạm trù biện chứng của Việt Nam và phương Đông về thời và thế, binh và biến … từ kinh
nghiệm của các cuộc đấu tranh, dựng nước và giữ nước của dân tộc ta và các cuộc cách mạng tiêu biểu trên thế
giới. Trên cơ sở nắm vững lý luận cách mạng của chủ nghĩa Mác - Lênin, nắm vững phép biện chứng duy vật, Hồ
Chí Minh đã vận dụng sáng tạo vào cách mạng Việt Nam những kinh nghiệm đã tiếp thu được. Người đã tiếp thu
có chọn lọc những kinh nghiệm quý báu của dân tộc, những phương pháp điều hành có hiệu quả của các nhà
chính trị, quân sự lỗi lạc trong và ngoài nước để xác lập cho mình một phương pháp cách mạng thích hợp.
Phương pháp cách mạng là bí quyết, là linh hồn sống của tư tưởng Hồ Chí Minh trong cuộc đấu tranh để
giành độc lập cho dân tộc, Hồ Chí Minh cũng như những nhà cách mạng yêu nước Việt Nam cùng thời đều xác
định cùng mục tiêu độc lập dân tộc, đều xác định được phải đánh đuổi kẻ thù để giải phóng dân tộc và lại khác
nhau ở chỗ xác định ai đánh và đánh như thế nào. Chính sự khác nhau này, khác nhau về phương pháp cách mạng
mà Phan Bội Châu đã “Trăm lần thất bại không một lần thành công”, các nhà yêu nước khác cũng không mang về
độc lập cho dân tộc trong khi Hồ Chí Minh bằng phương pháp cách mạng phù hợp với thực tiễn Việt Nam đã
mang vinh quang về cho đất nước, đã đem ánh sáng độc lập xua tan đêm trường nô lệ trên dải đất Việt Nam.
Phương pháp cách mạng đúng đắn, đã giúp đưa tư tưởng Hồ Chí Minh đi vào thực tiễn, vận dụng vào cuộc sống.
Phương pháp cách mạng Hồ Chí Minh có vị trí, vai trò vô cùng quan trọng. Bởi vì đường lối đúng đắn là
một nhân tố quyết định thắng lợi của Cách mạng, song làm thế nào để có đường lối đúng và làm thế nào để biến
đường lối đó thành hiện thực, điều đó phụ thuộc vào phương pháp Cách mạng. Nếu không có phương pháp Cách
mạng thì đường lối có đúng đắn đến đâu chăng nữa thì cũng là 1 mớ lý thuyết suông. Hồ Chí Minh với tư cách là
1 một nhà hoạt động chính trị lỗi lạc, 1 lãnh tụ vĩ đại của Cách mạng Việt Nam, đã giải quyết thành công cả 2 vấn
đề quan trọng nhất của Cách mạng là xây dựng đường lối đúng và phương pháp Cách mạng đúng. Mối quan hệ
giữa đường lối Cách mạng và phương pháp Cách mạng trong Tư tưởng Hồ Chí Minh đó là mối quan hệ giữa mục
tiêu độc lập dân tộc và CNXH với phương pháp để đạt mục tiêu đề ra.
Phương pháp Cách mạng Hồ Chí Minh bao gồm 4 phương pháp lớn, trong đó có phương pháp xác định
mục tiêu, nhiệm vụ Cách mạng.
Phương pháp xác định mục tiêu, nhiệm vụ Cách mạng là PP quan trọng trong phương pháp Cách mạng Hồ
Chí Minh. Mặc dù không có những chuyên luận, lý luận về phương pháp Cách mạng, không đề cập riêng lẽ cách
thức lựa chọn mục tiêu, con đường Cách mạng phải như thế nào, song từ việc lựa chọn mục tiêu độc lập dân tộc
và CNXH, cùng đường lối tiến hành 2 giai đoạn Cách mạng nối tiếp nhau : Cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân
tiến lên Cách mạng XHCN ở nước ta, Hồ Chí Minh đã lãnh đạo Đảng và nhân dân xác định mục tiêu, nhiệm vụ
Cách mạng ở mỗi thời kỳ Cách mạng Việt Nam đã thể hiện những nguyên tắc, PP luận có giá trị to lớn. Vận dụng
phép biện chứng duy vật của chủ nghĩa Mac - Lenin (về vật chất – ý thức, về lý luận và thực tiễn) vào hoàn cảnh