BỘ Y TẾ
TÀI LIỆU TẬP HUẤN
SỬ DỤNG THUỐC HỢP LÝ
TRONG ĐIỀU TRỊ
(Tài liệu dùng cho đào tạo liên tục bác sĩ, dược sĩ bệnh viện)
Hà nội - 2005
CHƯƠNG TRÌNH HỢP TÁC Y TẾ VIỆT NAM - THỤY ĐIỂN
Lĩnh vực quản lý dược (DMC2) tài trợ
2
BAN BIÊN SOẠN
CHỦ BIÊN
TS. Đỗ Kháng Chiến Vụ Điều trị - Bộ Y tế
BIÊN SOẠN
GS. Đàm Trung Bảo Ban biên soạn Dược thư quốc gia
Hội đồng Dược điển Việt Nam
DSCKI. Nguyễn Thị Phương Châm Vụ Điều trị - Bộ Y tế
GS. Đặng Hanh Phức Ban biên soạn Dược thư quốc gia
Hội đồng Dược điển Việt Nam
ThS. Cao Thị Mai Phương Hội đồng Dược điển Việt Nam
TS. Isidro C. SIA
TS. Sam TORNQUIST
Chuyên gia Chương trình hợp tác Y tế Việt Nam
- Thụy Điển
PGS.TS. NguyÔn ThÞ Vinh Trường Đại học Y khoa Hà Nội
THƯ KÝ
BS. Đặng Thu Hà
DS.Phạm Thị Thanh Huyền
BS. Hoàng Thu Thuỷ
DMC2 – Vụ Điều trị – Bộ Y tế
3
BỘ Y TẾ
Số: 9822 YT/K2ĐT
CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
Vv: Ban hành chương trình, tài liệu
đào tạo về sử dụng thuốc hợp lý Hà nội, ngày 20 tháng 12 năm 2004
Kính gửi: - Các bệnh viện trong toàn quốc
- Các cơ sở đào tạo cán bộ y dược
Nhằm nâng cao khả năng sử dụng thuốc an toàn hợp lý trong bệnh viện, phục vụ tốt hơn
công tác chăm sóc sức khoẻ người bệnh, Bộ Y tế ban hành 2 bộ chương trình và tài liệu đào
tạo liên tục về sử dụng thuốc hợp lý trong bệnh viện, cụ thể là:
Chương trình và tài liệu “Sử dụng thuốc hợp lý trong bệnh viện” thời gian đào tạo 1
tuần, để đào tạo cho bác sĩ và dược sĩ đại học đang công tác tại các bệnh viện;
Chương trình và tài liệu “Sử dụng thuốc hợp lý trong chăm sóc người bệnh” thời gian
đào tạo 1 tuần, để đào tạo điều dưỡng trong bệnh viện.
Các bệnh viện, các cơ sở đào tạo khi có nhu cầu đào tạo liên tục cho cán bộ y tế về sử
dụng thuốc an toàn, hợp lý cần dựa trên nội dung của chương trình và tài liệu của Bộ Y tế để tổ
chức khoá học cho phù hợp, đảm bảo chất lượng.
TL. BỘ TRƯỞNG BỘ Y TẾ
VỤ TRƯỞNG VỤ KHOA HOẠC VÀ ĐÀO TẠO
GS. Nguyễn Văn Dịp
(Đã ký và đóng dấu)
4
NỘI DUNG CHƯƠNG TRÌNH
Số tiết
STT Nội dung Mục tiêu học tập Lý
thuyết
Thực
hành
Bài 1 Một số khái niệm
liên quan đến sử
dụng thuốc. Sử
dụng thuốc tại bệnh
viện và giải pháp
can thiệp
- Các khái niệm cơ bản liên quan đến sử
dụng thuốc: Định nghĩa sử dụng thuốc
hợp lý; quá trình chăm sóc bằng thuốc
của WHO; dược lâm sàng, dược lý lâm
sàng, phân loại bệnh theo ICD - 10 ; phân
loại thuốc theo ATC; thuốc kê đơn, thuốc
không cần kê đơn.
- Thiết lập mối quan hệ bác sĩ, dược sĩ,
điều dưỡng trong sử dụng thuốc hợp lý
cho người bệnh.
- Thực trạng sử dụng thuốc tại các cơ sở y
tế và trong cộng đồng. Nguyên nhân, hậu
quả và giải pháp can thiệp để tăng cường
sử dụng thuốc hợp lý.
01 02
Bài 2 Các thông số dược
động học ứng dụng
trong lâm sàng
Bốn thông số dược động học và ứng dụng
trong thực hành lâm sàng (lựa chọn thuốc,
liều dùng, hiệu chỉnh liều, khoảng cách giữa
các lần đưa thuốc...).
04 02
Bài 3 Sử dụng kháng sinh
hợp lý (vi khuẩn, sự
kháng kháng sinh và
nhiễm trùng bệnh
viện)
- Vi hệ bình thường ở cơ thể người và liệt
kê những vi khuẩn gây bệnh thường gặp.
- Nhiễm trùng bệnh viện và các biện pháp
phòng chống nhiễm trùng bệnh viện.
- Định nghĩa về kháng sinh; xếp loại thuốc
kháng khuẩn và cơ chế tác dụng nhằm
lựa chọn kháng sinh hợp lý.
- Nguồn gốc sự đề kháng kháng sinh; khả
năng lan truyền và các biện pháp ngăn
ngừa sự gia tăng vi khuẩn đề kháng
kháng sinh.
05 02
Bài 4 Tương tác thuốc - Khái niệm về tương tác thuốc với thuốc;
tương tác thuốc với thức ăn và đồ uống.
Khái niệm tương tác thuốc ngoài cơ thể
(tương kỵ).
- Nguyên tắc phối hợp thuốc nhằm lợi dụng
tương tác có lợi để tăng hiệu quả điều trị,
giải độc thuốc ; Tránh phối hợp thuốc tạo
tương tác bất lợi; Cách xử lý khi bắt buộc
dùng nhiều thuốc và có tương tác bất lợi.
03 02
Bài 5 Phương pháp lựa
chọn thuốc điều trị
- Nguyên tắc lựa chọn thuốc để xây dựng
danh mục thuốc dùng trong bệnh viện.
- Cách xác định các yếu tố khi lựa chọn
thuốc, phương pháp phân tích toàn diện
về hiệu quả, an toàn, giá thành, dễ sử
dụng để lựa chọn thuốc điều trị cho người
bệnh.
01 02
5