1
Copyright © 2004 South-Western
30
30
Tng trng Tin t
và Lm phát
Bài ging ca TS Phm Th Anh
pham.theanh@yahoo.com
Copyright © 2004 South-Western
KHÁI NIM V TIN
Tin là tp hp các tài sn trong nn kinh t
con ngi thng xuyên s dng  mua hàng
hoá và dch v.
Copyright © 2004 South-Western
LÝ THUYT C IN V LM PHÁT
Lm phát là s gia tng ca mc giá chung.
Siêu lm phát là khi t l lm phát c bit cao.
Copyright © 2004 South-Western
LÝ THUYT C IN V LM PHÁT
Lm phát: Nhng khía cnh lch s
Trong hn 60 nm qua, giá c ã tng trung bình
khong 5% mt nm.
Gim phát, có ngha là mc giá trung bình gim,
xy ra M trong th k 19.
Siêu lm phát phn ánh t l lm phát cao ví d nh
ã xy ra c trong nhng nm 1920.
Copyright © 2004 South-Western
LÝ THUYT C IN V LM PHÁT
Lm phát: Nhng khía cnh lch s
Trong nhng nm 1970, giá c tng 7%/nm.
Trong nhng nm 1990, giá c tng trung bình
khong 2%/nm.
Copyright © 2004 South-Western
LÝ THUYT C IN V LM PHÁT
Lý thuyt s lng tin t c s dng  gii
thích nhng nhân t quyt nh mc giá và t l
lm phát trong dài hn.
Lm phát là mt hin tng ph bin ca nn
kinh t liên quan n giá tr ca phng tin
thanh toán.
Khi mc giá chung tng, giá tr ca tin gim.
2
Copyright © 2004 South-Western
Cung Tin, Cu Tin, và Cân bng Tin t
Cung tin là bin chính sách c kim soát bi
NHT.
Thông qua các công c nh hot ng th trng
m, NHT trc tip kim soát cung tin.
Copyright © 2004 South-Western
Cung Tin, Cu Tin, và Cân bng Tin t
Có nhiu nhân t quyt nh cu tin, bao gm
lãi su t và mc giá trong nn kinh t.
Copyright © 2004 South-Western
Cung Tin, Cu Tin, và Cân bng Tin t
M!i ngi gi tin bi vì nó là phng tin
thanh toán.
Lng tin mà m!i ngi la ch!n gi ph thuc
vào giá c ca hàng hoá và dch v.
Copyright © 2004 South-Western
Cung Tin, Cu Tin, và Cân bng Tin t
Trong dài hn, mc giá chung iu ch"nh v
mc mà ti ó cu tin b#ng v$i cung tin.
Hình 1 Cung Tin, Cu Tin, và Mc Giá Cân bng
Copyright © 2004 South-Western
Lng tin
Giá tr
ca tin,
1/P
Mc
giá, P
Lng c nh
bi NHT
Cung tin
0
1
(Thp)
(Cao)
(Cao)
(Thp)
1
/
2
1
/
4
3
/
4
1
1.33
2
4
Giá tr
cân bng
ca tin
Mc giá
cân bng
Money
demand
A
Hình 2 Hiu ng ca vic tng cung tin
Copyright © 2004 South-Western
Lng tin
Giá tr
ca tin,
1/P
Mc
giá, P
Cu tin
0
1
(Thp)
(Cao)
(Cao)
(Thp)
1
/
2
1
/
4
3
/
4
1
1.33
2
4
M
1
MS
1
M
2
MS
2
2. . . . làm gim
giá tr ca tin… 3. . . . và
làm tng
mc giá
1. S gia tng
cung tin…
A
B
3
Copyright © 2004 South-Western
LÝ THUYT C IN V LM PHÁT
Lý thuyt S lng Tin t
Lý thuyt gii thích mc giá c quyt nh th
nào và ti sao nó có th thay i theo thi gian c
g!i là lý thuyt s lng tin t.
Lng tin có trong nn kinh t quyt nh giá tr ca
tin.
Nguyên nhân c bn gây ra lm phát là s gia tng lng
tin.
Copyright © 2004 South-Western
S phân ôi c in và tính trung lp ca tin
Các bin danh ngha là các bin c tính theo
n v tin t.
Các bin thc t là các bin c tính theo n
v hin vt.
Copyright © 2004 South-Western
S phân ôi c in và tính trung lp ca tin
Theo Hume và các nhà kinh t khác, các bin
kinh t thc t không thay i theo s thay i
ca cung tin.
Theo s phân ôi c in, các lc lng khác nhau
nh hng n các bin thc t và các bin danh
ngha.
S thay i ca cung tin tác ng n các bin
danh ngha ch không phi các bin thc t.
Copyright © 2004 South-Western
S phân ôi c in và tính trung lp ca tin
S c lp ca nhng thay i tin t i v$i
các bin thc t c g!itính trung lp ca
tin.
Copyright © 2004 South-Western
Tc  lu chuyn và phng trình s lng
Tc  lu chuyn ca tin phn ánh tc  chu
chuyn ca ng tin t% ví ngi này sang ví
ngi khác trong nn kinh t.
Copyright © 2004 South-Western
Tc  lu chuyn và phng trình s lng
V = (P
×
Y)/M
Trong ó: V= tc  chu chuyn
P = mc giá
Y= sn lng
M= lng tin
4
Copyright © 2004 South-Western
Tc  lu chuyn và phng trình s lng
Vit li phng trình trên cho ta phng trình
s lng tin t:
M
×
V = P
×
Y
Copyright © 2004 South-Western
Tc  lu chuyn và phng trình s lng
Phng trình s lng phn ánh mi liên h
gia lng tin (M) v$i giá tr danh ngha ca
sn lng (P
×
Y).
Copyright © 2004 South-Western
Tc  lu chuyn và phng trình s lng
Phng trình s lng cho th y s gia tng ca
lng tin trong nn kinh t phi c phn ánh
qua mt trong ba bin khác:
mc giá phi tng,
sn lng phi tng, hoc
tc  lu chuyn tin phi gim.
Hình 3 GDP danh ngha, lng tin,
và tc  lu chuyn ca tin
Copyright © 2004 South-Western
Ch s
(1960 = 100)
2,000
1,000
500
0
1,500
1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000
GDP danh ngha
Tc  lu chuyn
M2
Copyright © 2004 South-Western
Tc  lu chuyn và phng trình s lng
Mc Giá Cân b#ng, T l Lm phát, và Lý
thuyt S lng Tin t
Tc  lu chuyn ca tin là tng i n nh
theo thi gian.
Khi NHT thay i lng tin, nó d&n n s thay
i cùng t l v giá tr danh ngha ca sn lng (P
×Y).
Do tin có tính trung lp, tin không nh hng n
sn lng.
Copyright © 2004 South-Western
Tình hung: Tin và Giá c trong 4 thi k
Siêu l m phát
Siêu lm phát là lm phát vt mc 50%/tháng.
Siêu lm phát xy ra mt s n$c do chính
ph in quá nhiu tin trang tri cho chi tiêu
ca h!.
5
Hình 4 Tin và Giá c 4 n!c có Siêu l m phát
Copyright © 2004 South-Western
(a) Austria (b) Hungary
Cung tin
Mc giá
Ch s
(01/1921 = 100) Ch s
(07/1921 = 100)
Mc giá
100,000
10,000
1,000
100 19251924192319221921
Cung tin
100,000
10,000
1,000
100 19251924192319221921
Hình 4 Tin và Giá c 4 n!c có Siêu l m phát
Copyright © 2004 South-Western
(c) Germany
1
Ch s
(01/1921 = 100)
(d) Poland
100,000,000,000,000
1,000,000
10,000,000,000
1,000,000,000,000
100,000,000
10,000
100
Cung tin
Mc giá
19251924192319221921
Mc giá
Cung tin
Ch s
(01/1921 = 100)
100
10,000,000
100,000
1,000,000
10,000
1,000
19251924192319221921
Copyright © 2004 South-Western
Thu" L m phát
Khi chính ph tng doanh thu b#ng cách in tin,
tc là chính ph ã ánh thu lm phát.
Lm phát ging nh thu ánh vào các cá nhân
gi tin.
Lm phát kt thúc khi chính ph thc thi các ci
cách tài chính ví d nh c't gim chi tiêu.
Copyright © 2004 South-Western
Hiu ng Fisher
Hiu ng Fisher phn ánh s iu ch"nh mt
mt ca lãi su t danh ngha v$i t l lm phát.
Theo hiu ng Fisher, khi t l lm phát tng,
lãi su t danh ngha tng cùng mt lng.
Lãi su t thc t không i.
Hình 5 Lãi su#t danh ngha và t$ l l m phát
Copyright © 2004 South-Western
% nm
1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000
0
3
6
9
12
15
L m phát
Lãi su#t danh ngha
Copyright © 2004 South-Western
CHI PHÍ C%A LM PHÁT
Sc mua gim?
Lm phát bn thân nó không làm gim sc mua
thc t ca ngi dân.