
335
THIẾTKẾĐỒHOẠVIỆTNAMTRONGTHỜIKỲCỦA
TRUYỀNTHÔNGXÃHỘIVỚISỰHỢPTÁCCỦA
TRÍTUỆNHÂNTẠO
NguyễnThịMinhThúy
Email:thuyntm@hau.edu.vn
Ngàytòasoạnnhậnđượcbàibáo:29/09/2025
Ngàyphảnbiệnđánhgiá:15/10/2025
Ngàybàibáođượcduyệtđăng:24/10/2025
DOI:10.59266/houjs.2025.885
Tómtắt:Sựpháttriểncủacuộccáchmạngkhoahọccôngnghệlầnthứ4.0vớitrung
tâmlàtrítuệnhântạođãlàmthayđổithóiquen,tưduyvàcáchtiếpcậncủaconngườitrong
nhiềulĩnhvực.Đặcbiệtvớisựpháttriểncủainternetvàcácthiếtbịdiđộngcánhân,thói
quentiếpcậncủacộngđồngđốivớitruyềnthôngxãhộiđãmởramộtvaitrònhiệmvụmới
củacácnhàthiếtkếđồhoạ.Bằngcácphươngphápnghiêncứutổnghợpvàphântíchcácví
dụthựctiễn,bàiviếtchỉrasựtiếnbộcủakỹthuậtsốđặcbiệtlàtrítuệnhânđãtạoranhiều
cơhộichongànhthiếtkếđồhoạtrongviệcgiatăngsựphongphúcáchthứctiếpcậncông
chúng.LĩnhvựcthiếtkếđồhoạởViệtNamdođóđứngtrướcnhữngyêucầu,thayđổivàcập
nhậtmớisaochovừathíchnghiđượcvớidòngchảytiếnbộcủakhoahọckỹthậtmàvẫn
pháthuyđượccácgiátrịvănhoátruyềnthốngdântộc.Việcbổsungnhữngkiếnthứcmớivề
truyềnthôngxãhộitrongbốicảnhcuộccáchmạngkỹthuậtlầnthứ4diễnrasâusắctrênthế
giớivàởViệtNamcũngcóthểmanglạinhiềuýnghĩaquantrọngtronggiảngdạyvàthực
hànhthiếtkếđồhoạởViệtnamhiệnnay.
Từkhoá:truyềnthôngtươngtác,thiếtkếđồhoạ,đồhoạViệtNam
1
TrườngĐạihọcKiếntrúcHàNội
I.Đặtvấnđề
Trước đây các chiến dịch truyền
thông diễn ra thường đặt trọng tâm vào
cácsựkiệnhoặccácấnphẩmquảngcáo
tại các địa điểm trực tiếp. Nhưng với
sự phát triển và gia tăng kinh ngạc của
thiếtbịdiđộngcánhân,mạngxãhộivà
internettrongnhữngnămgầnđâyđặcbiệt
trảiquathờikỳcáchlyxãhộidoCovid
-19,truyềnthôngxãhộichocácsựkiện
từ văn hoá, xã hội, giáo dục, chính trị...
dầntrởthànhhoạtđộngchínhthứcthậm
chí là nhiệm vụ được nghĩ đến đầu tiên
trongchươngtrìnhnghịsựcủanhiềulãnh
đạo, nhà điều hành các tổ chức doanh
nghiệp. Điều này đã được thực hiện với

336
sự xuất hiện của nhiều sản phẩm quảng
cáocủacácthươnghiệuvàtổchứccótên
tuổimộtcáchchínhthốngtêncácmạngxã
hộiphổbiếntạiViệtNamvàthếgiớinhư
Youtube, Facebook, Instagram, Twitter,
LinkedInTikTok...
TheobáocáoDigital2024,sốlượng
ngườisửdụnginternetvàmạngxãhộiđã
ởmứcgần 2/3 dân sốtoàn cầu. Cụthể,
5,04tỉngườidùngmạngxãhội,tức62,3%
dânsốtrênthếgiớiđangdùngmộthoặc
nhiềumạngxãhội,theosốliệutừKepios.
Báocáocũngchobiết,73,3%dânsốViệt
Nam đang dùng mạng xã hội. Mứcdân
sốViệtNamtheoghinhậnhiệnlàhơn99
triệudân.Trongđó,thờigiantrungbình
ngườidùngtạiViệtNamlướtmạngxãhội
mỗingàylà2giờ25phút,thuộcTop20
trênthếgiớitrêncả2nềntảngthiếtbịdi
độngvàmáytính.Tổngchitiêuchodigital
marketingtạiViệtNamhiệnnaykhoảng
2,5tỷUSDvàcótốcđộtăngtrưởng19%.
Nhưvậy,mỗinămởViệtNamcókhoảng
50.000-60.000tỷđồngchiphídànhcho
tiếpthịtrựctuyến.
Những dữ liệu trên càng củng cố
thêmnhậnđịnhvềsựthayđổitrongtiếp
cận của cộng đồng với các thông điệp
truyềnthôngtrongđómạngxãhộinổilên
làmộtnềntảngcótầmảnhhưởngvàmức
độ phổ biến bậc nhất với hầu hếtngười
dùng. Dù vậy, không phải ngẫu nhiên,
niềmtincủa người tiêu dùngvà một số
thươnghiệu,nhãnhàngđốivớicácquảng
cáotrênmạngxãhộivẫnthấphơnđáng
kểsovớicácphươngthứctruyềnthống.
Bởilẽ,chínhsáchquảnlýquảngcáotrên
các nềntảng mạngxã hộiđang cóphần
lỏnglẻo,nhiềukênh,tàikhoảngiảmạosử
dụngcáchìnhthứcquảngcáo,nộidung
độchại,nhảmnhíđểthuhútsựchúýcủa
ngườidùng.Vìvậy,bêncạnhviệcchờđợi
nhữngbiệnphápquảnlýthắtchặtcủacác
cơquanquảnlýnhànước,việcđánhgiá
lạivaitròcủathiếtkếđồhoạtrongcácsản
phẩm của truyền thông xã hội cần được
mộtcáchnghiêmtúcnhằmtạoracácsản
phẩm truyền thông chính thống có chất
lượng,uytínchongườitiêudùng.
II.Phươngphápnghiêncứu
Nghiên cứu được tiến hành theo
hướng kết hợp định tính và định lượng
nhằmđảmbảotínhtoàndiệnvàđộtincậy
củakếtquả.Ởgiaiđoạnđịnhtính,nhóm
nghiêncứusửdụngphươngphápphỏng
vấnsâuvớicácchuyêngiatronglĩnhvực
truyền thông xã hội, thiếtkế đồ họa, và
giảng dạy đại họcđể thu thập thông tin
chuyên sâu về xu hướng, chiến lược và
tácđộngcủacáchoạtđộngtruyềnthông
thươnghiệutrongmôitrườngsố.Dữliệu
định tính được tổng hợp, mã hóa và sử
dụngđểxâydựngmôhìnhkháiniệmvà
phát triển các biến quan sát cho nghiên
cứuđịnhlượng.
Giaiđoạnđịnhlượngđượcthựchiện
thôngquakhảosátbảnghỏivớithangđo
Likert5mức(từ“Hoàntoànkhôngđồng
ý”đến“Hoàntoànđồngý”),baogồm30
phátbiểuđolườngcáckhíacạnhnhưmức
độnhậnbiết,cảm nhậnthẩm mỹ,sựtin
cậyvàmứcđộtươngtáccủacôngchúng
đốivớicáchoạtđộngtruyềnthôngxãhội.
Nghiên cứu cũng phân tích các trường
hợpđiểnhìnhtrong5nămgầnđây,bao
gồm các chiến dịch truyền thông trong
thờikỳgiãncáchdoCovid-19vàcáchoạt
độngtrựctiếpnhưkỷniệm80nămQuốc
khánh,nhằmđánhgiátácđộngthựctiễn
của chúng đếnmứcđộquantâmvàgắn
kết củacôngchúng.Dữliệuđược xửlý
bằngcácphươngphápthốngkêmôtảvà
phântíchnhântốđểrútracáckếtluậncó
cơsởkhoahọc.

337
III.Truyềnthôngxãhộilàgì?
“Truyền thôngxã hộilàcác trang
webvàứngdụngcho phépngườidùng
tạovàchiasẻnộidunghoặcthamgiavào
mạngxãhội”(socialmedia-Quicksearch
results|OxfordEnglishDictionaryn.d.).
Tương tự, theo Kaplan và Haenlein,
truyềnthôngxãhộilà“nhữngứngdụng
Internet xây dựng trên nền tảng công
nghệ và ý tưởng củaWeb 2.0, tạo điều
kiệnchoviệctạolậpvàtraođổithôngtin
củangườidùng”
Mặcdùcáchọcgiảchorằngcósự
hiểubiết cốhữuvề phương tiện truyền
thôngxãhộidựatrêncôngnghệhiệncó,
nhưng không có định nghĩa nào được
chấpnhậnchungvềphươngtiệntruyền
thôngxãhộilàgì,cảvềmặtchứcnăng
vàlýthuyết,trongcácnghiêncứutruyền
thông.(CarrandHayes2015).Đặcbiệt
các định nghĩa về truyền thông xã hội
cũngnhư cácphươngtiệntruyền thông
xã hộicóbiểuhiệnkhác nhau về trọng
tâmtạimỗikhíacạnhchuyênngànhcủa
chúng. Howard và Parks (2012) đưa ra
mộtđịnhnghĩaphứctạphơnvềphương
tiệntruyềnthôngxãhộibaogồmbaphần:
(a)cơsởhạtầngthôngtinvàcáccôngcụ
đượcsửdụngđểsảnxuấtvàphânphối
nộidung;(b)nộidungcódạngkỹthuật
sốcủatinnhắncánhân,tintức,ýtưởng
vàsảnphẩmvănhóa;và(c)nhữngngười,
tổchứcvàngànhcôngnghiệpsảnxuấtvà
tiêu thụ nội dung kỹ thuật số. (tr. 362)
(CarrandHayes2015).
Truyền thông xã hội có thể coi là
một miền rất rộng lớn và giao thoa của
nhiềulĩnhvựckhoahọcvàxãhộitrong
đóthiếtkếđồhoạnắmgiữamộtvaitrò
quantrọngtrongsựpháttriểnvôcùnglinh
hoạtcủanóvớiviệctổchức,tạoracácnội
dungkỹthuậtsố.
IV.Thiếtkếđồhoạtruyềnthông
xãhộitạiViệtNam
Sự phát triển của Internet tại Việt
Namcuốinhữngnăm2000mởramộtcơ
hộilớnchưatừngcótrongmọilĩnhvực
nhưngnócũngđặtramộttháchthứcmới
trong việc hội nhập và thể hiện bản sắc
thôngquanhữnghìnhảnhđượcsửdụng
trêncácphươngtiệntruyềnthôngxãhội
trêninternet.Theonghiêncứutừcôngty
Q&MetạithịtrườngThànhphốHồChí
Minhnăm2018,cácdoanhnghiệpởViệt
Namđềuưutiênquảngcáosảnphẩmvà
dịchvụcủamìnhtrênmạngxãhội.
Nghiêncứuđượcthựchiệntrên135
doanhnghiệpvàchothấyrằngviệcchọn
sửdụngphươngtiệntruyềnthôngxãhội
cho các chiến dịch quảng cáo của mình
chiếm đến 84% và chắc chắn đã tăng
nhiềuhơnnữatrongnhữngnămgầnđây
khẳngđịnhtầmquantrọngcủaloạihình
quảng cáo này tại thị trường Việt Nam
vàngườitiêudùng.(theoVietnamsocial
networkpopularity2018)
Khôngchỉởtronglĩnhvựcthương
mại,thiếtkếđồhoạtruyềnthôngxãhộitại
ViệtNamđãtừngbướcthamgiavàocả
mộtsốcáchoạtđộngđoànthể,chínhphủ
nhằmnângcaokhảnăngtiếpcậncủacộng
đồng.Nhiềuhộinghị,hộithảocónhững
báocáohướngđếnthảoluậncácvấnđề
sángtạonộidung,thiếtkếđồhoạhìnhảnh
thôngtinnhằmnângcaochấtlượngtuyên
truyền các vấn đềchính trị xã hộitrong
thời kỳ chuyển đổisố. Đồng thờinhiều
tàiliệuthiếtkếđồhoạtrựcquanđãđược
sử dụng và trình bày thay cho các nội
dungvănbảntruyềnthống[2],[3].Cóthể
nhậnthấythiếtkếđồhoạkhôngcònđóng
vaitròthứyếutrongcácnộidungtuyên
truyềntrongcộngđồngxãhộinhưtrước
đây mà đã trở thành trọng tâm trao đổi
vàthảoluậncũngnhưđóngvaitròquan

338
trọngtrongviệccungcấpcácsảnphẩmđồ
hoạtrựcquantạicáchộinghịđoànthểtại
nhiềuđơnvị,tổchức.
V.Thiếtkếđồhoạtruyềnthôngxã
hộivớisựhỗtrợcủatrítuệnhântạo
Đối vớingành thiết kế đồhoạ ,AI
sẽtiếptụcpháttriểnvàđóngvaitròquan
trọng.NhiềucôngcụAIđượcthiếtkếdành
riêngchothiếtkếđồhọacóthểnângcao
chấtlượng làmviệcvàgiúp đưa ra nhiều
giảiphápthiếtkếđồhoạđadạngnhưLooka,
AdobeSensei,WixADI...từđócóthểgiúp
nhà thiếtkế tiết kiệm thời gian, vượt qua
nhữngtrởngạiđểtậptrungpháttriểntưduy
thiếtkếvàkhámphánhữngsángtạomới.
Mộttrongnhữngnhiệmvụquantrọng
giúpnhàthiếtkếđồhoạcóthểtạorađược
những sản phẩm chất lượng phù hợp với
mụctiêuquảngcáođólànắmrõcácthông
tin,sốliệumứcđộtươngtác,phạmvitiếp
cận,ngườitheodõi,sốlượthiểnthị,truycập,
chiasẻ...củangườidùng.Đốivớicáchoạt
độngquảngcáotrựctiếptruyềnthống,công
việcnàytươngđốiphứctạp,khóđolường
vàphảimấtnhiềuchiphí.Tuynhiên,vớisự
pháttriểnmạnhmẽcủacôngnghệđặcbiệt
làtrítuệnhântạo,cáccôngviệcthốngkê,
thậmchíđưaracácgợiýnhằmthayđổiđiều
chỉnhphạmvi,mụctiêu,hìnhthức...củacác
chiếndịchquảngcáotruyềnthôngmạngxã
hộiđãtrởnêndễdànghơnbaogiờhết.Với
sựgiúpsứccủatrítuệnhântạo,khôngchỉ
hỗ trợ về mặt số liệu vàthông tin, nhiều
phầnmềmvàcôngcụAItrongchuyênmôn
thiếtkếđồhoạđãgópphầnlàmgiảmbớt
sứclaođộngcủangườithiếtkếchonhững
côngviệclặpđilặplại,nhàmchánhoặcchủ
độngsảnxuấtranhiềuphươngánnộidung,
thayđổicácchitiếtnhỏcủathiếtkếdướisự
kiểmsoátcủanhàthiếtkế.
5.1Trítuệnhântạolàgì?
Từ điển Oxford định nghĩaTrí tuệ
nhântạo(AI)làlýthuyếtvàsựpháttriển
củacáchệthốngmáytínhcókhảnăngthực
hiệncácnhiệmvụthôngthườngđòihỏitrí
thôngminhcủaconngười,chẳnghạnnhư
nhậnthứcthịgiác,nhậndạnggiọngnói,ra
quyếtđịnhvàdịchgiữacácngônngữ.Hệ
thốngAIphântíchlượnglớndữliệuđểxác
địnhcácmẫuvàxuhướng.Khảnăngnày
chophépđưaraquyếtđịnhvàdựđoánsáng
suốtdựatrênthôngtinchúngxửlý.Thông
quamáyhọc,hệthốngAIcóthểđiềuchỉnh
hànhvicủamìnhdựatrênkinhnghiệm,cải
thiệnhiệu suất củachúng theo thời gian.
Điều này có nghĩa là chúng xử lý càng
nhiềudữliệuthìchúngcànghoànthànhtốt
cácnhiệmvụcụthể.Ngàynaycôngnghệ
AIđượcápdụngtrongnhiềulĩnhvựcđểtự
độnghoánhiềunhiệmvụcủaconngười
trongtươnglai,đãcóthểgiảiphónghoàn
toànsứclaođộngcủaconngườitrongmột
sốtrườnghợp.Trongnhữngnămqua,AI
đãpháttriểnđángkểvàbắtđầuđượcsử
dụngtrongthiếtkếđồhọavớinhiềucông
cụhỗtrợđắclực..
5.2Vaitròcủanhàthiếtkếđồhoạ
trongsựpháttriểncủatruyềnthôngxã
hộicósựhỗtrợcủatrítuệnhântạo
Nhưđãthảoluậnởtrên,vớisựtrợ
giúpcủaAI,dữliệuvềcáchoạtđộngtrên
cácphươngtiệntruyềnthôngxãhộiliên
tụcđượcbiênsoạnvàphântích.ViệcAI
đưaracácgợiýchocácloạihìnhphương
tiệntruyềnthôngcũngcóthểgiúpngười
thiếtkế đưa ra quyết định chọnloại sản
phẩmthiếtkếphùhợpcholoạihìnhtruyền
thôngxãhộikhácnhaunhưvănbản,hình
ảnh động, phim quảng cáo hay các loại
hìnhtươngtáckhác...
Tuy vậy, người thiết kế không thể
thụ động hoặc phụ thuộc hoàn toàn vào
công nghệAI,ngườithiếtkếđồhoạlúc
nàycóvaitròtiếpnhậnvàchọnlọcthông
tintừđóđưaranhữnghìnhảnhthiếtkế
phùhợpđốivớiphươngtiệntruyềnthông

339
xãhội.Đặcbiệtngườithiếtkếlàngười
chịutráchnhiệmthẩmđịnh,lựachọn,sử
dụngkiến thứcvàkỹ năng củamình để
làmmớihìnhảnhquảngbátrênmạngxã
hộiđảmbảokhôngviphạmquyềntácgiả,
đạođứcnghềnghiêpvàtránhđồngdạng
hóaphongcáchhayrủirovềtínhxácthực
vănhóa,địnhkiếndữliệu,vàsựmờnhạt
bảnsắccánhân.Từđósảnphẩmthiếtkế
đồhoạtruyềnthôngxãhộivớisựhỗtrợ
củaAImớitrởthànhmộttácphẩmsáng
tạo thực sự chứ không chỉ đơn thuần là
mộtsảnphẩmcủacôngnghệ.
5.3Mộtsốthànhtựutrongthiếtkế
đồhoạtruyềnthôngxãhộivớisựhỗtrợ
củaAIởViệtNam
Sựtiếnbộcủatruyềnthôngmạngxã
hộivớisựhỗtrợcủacôngnghệmàtrọng
tâmlàtrítuệnhântạođượcthểhiệnrõnét
trongchiếndịchphòngngừaCOVID-19
tạiViệtNamtronggiaiđoạn2020-2022.
Docáchlyxãhộidiễnranghiêmngặtcả
trên thếgiớivàViệt Namnên cácchiến
dịch truyền thông xã hội phát huy được
hiệuquảtốiđa.Nhữnghỗtrợvềcôngnghệ
cũnggiúpđolườngmứcđộtiếpxúcvới
thôngđiệpcủachiếndịchtừđóphântích
vàdựđoánđượccácphảnứngvàhànhvi
củacộngđồngtừđócungcấpcácdữliệu
để thực hiện cácsản phẩm thiết đồhoạ
phụcvụtrêncácphươngtiệntruyềnthông
xãhộichấtlượngvàđạthiệuquảcao.Từ
đóviệcsửdụngcáchìnhảnhtìnhyêuquê
hươngđấtnước, nêucao tinh thầnđoàn
kết vàtựhàodân tộccũng làmộttrong
nhữngyếutốquantrọngtạorasựthành
công trong các chiến dịch tuyên truyền
nângcaohiểubiếtvàchungtayđốiphó
vớiCovid-19 -chiến dịchđượcđánhgiá
làthànhcôngtrongthiếtkếđồhoạtruyền
thôngxãhộicủaViệtNamtrongthờikỳ
đạidịch.Ngoàira,trongnhữngnămgần
đâyquảngcáothươngmạicủacácthương
hiệu, tổ chức và doanh nghiệp trên nền
tảngtruyềnthôngxãhội,dướinhiềucông
cụđolườngtrongđócótrítuệnhântạođã
nắmbắtxuhướng,thóiquen,sởthíchvà
trìnhđộthẩmmỹcủangườiViệtđểđưara
nhữngchiếndịchmangđậmbảnsắcvăn
hoádântộcvớinhậnthứcvănhoáchínhlà
nềntảngcốtlõilàmbệphóngchonhững
sángtạođộcđáo.Gầnđâynhấtviệchợp
tácvớiAItrongcácấnphẩmcủacácsự
kiện lớn của đất nước như 50 năm giải
phóngmiềnnam,thốngnhấtđấtnước,80
nămQuốckhánhcũnglàđiểmnhấnđáng
chúýtronglĩnhvựctruyềnthôngxãhội.

