
JOURNAL OF SCIENCE OF HNUE DOI: 10.18173/2354-1067.2016-0043
Social Sci., 2016, Vol. 61, No. 2A, pp. 154-160
This paper is available online at http://stdb.hnue.edu.vn
THỰC TRẠNG GIÁO DỤC HÒA NHẬP CHO TRẺ EM MỒ CÔI
LÀNG TRẺ SOS QUY NHƠN - BÌNH ĐỊNH TẠI NHÀ TRƯỜNG TIỂU HỌC
Nguyễn Hồng Kiên và Dương Văn Thắng
Trường Đại học Giáo dục, Đại học Quốc gia Hà Nội
Tóm tắt. Nghiên cứu này nhằm tìm hiểu về thực trạng giáo dục hòa nhập (GDHN) cho trẻ
em mồ côi sống tại các trung tâm bảo trợ xã hội (TTBTXH) ở nhà trường tiểu học. Khách
thể nghiên cứu chính là 16 giáo viên đang dạy 60 trẻ mồ côi của làng trẻ SOS Quy Nhơn
- Bình Định học hòa nhập tại hai trường tiểu học Nhơn Bình 1 và Nhơn Bình 2, kết quả
nghiên cứu được so sánh với 21 khách thể là người bảo trợ trẻ mồ côi và chính 60 học sinh
(HS) mồ côi của làng trẻ SOS Quy Nhơn - Bình Định. Kết quả nghiên cứu cho thấy việc
phổ biến thông tin về GDHN cho trẻ mồ côi còn rất hạn chế, chưa có chủ trương thực hiện
chính sách GDHN một cách rõ ràng, đồng bộ. Hình thức GDHN còn tùy tiện, không được
đưa vào chương trình và phương pháp giảng dạy. Đội ngũ cán bộ nhân viên còn thiếu kiến
thức và kĩ năng về GDHN. Nhà trường chưa nhận được nguồn hỗ trợ từ bên ngoài nào đáng
kể để GDHN cho trẻ mồ côi. Đặc biệt, việc đánh giá kết quả học tập của HS mồ côi học
hòa nhập bị đánh đồng với trẻ bình thường. Vì vậy, cần có những biện pháp GDHN xuất
phát từ thực tiễn và cơ chế chính sách của nhà nước trong triển khai GDHN để trẻ em mồ
côi được hòa nhập tốt nhất ở nhà trường tiểu học - môi trường xã hội hóa quan trọng nhất
trong những năm đầu đời của các em.
Từ khóa: GDHN, trẻ em mồ côi, làng trẻ SOS, nhà trường tiểu học.
1. Mở đầu
Theo thống kê của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, năm 2011 [1] Việt Nam có
khoảng 149.102 trẻ mồ côi đang sống tại 432 trung tâm bảo trợ xã hội. Đây là nhóm trẻ chịu tổn
thương về tâm lí lớn nhất do bị mất đi chỗ dựa vô cùng quan trọng khi tuổi đời còn non nớt, rất cần
sự chăm sóc và phải đến sống ở nơi không có người thân thích. Các em đã gặp rất nhiều rào cản
khi hòa nhập tại trường tiểu học - môi trường xã hội hóa bắt buộc đầu tiên trong cuộc đời của các
em. Vì vậy, nhu cầu được giáo dục hòa nhập tại trường tiểu học của các em là vô cùng cấp thiết.
Thực tiễn cho thấy việc giáo dục hòa nhập cho các em còn rất nhiều hạn chế cả về nền tảng lí luận
cũng như cơ chế chính sách và các điều kiện thiết yếu khác. Trẻ em mồ côi của làng trẻ SOS Quy
Nhơn – Bình Định không được học ở hệ thống trường Hermann Gmeiner như trẻ em các làng trẻ
khác mà học hòa nhập tại cộng đồng, cụ thể là hai điểm trường củatiểu học Nhơn Bình 1 và tiểu
học Nhơn Bình 2. Các điểm trường này nằm cách xa trung tâm và còn rất nhiều thiếu thốn về cơ
sở vật chất.
Ngày nhận bài: 5/1/2016. Ngày nhận đăng: 25/5/2016
Liên hệ: Nguyễn Hồng Kiên, e-mail: nguyenhongkiengd@gmail.com
154