THC TRNG HC TING NHT CA SINH VIÊN CHUYÊN
NGÀNH NHT BN HC TI TRƯNG ĐI HC CÔNG NGH
ĐỒNG NAI VÀ MT S GII PHÁP CI THIN
Đào Thiên Linh Thảo1*, Trần Thanh Thảo Nhi1
1Trường Đại hc Công ngh Đng Nai
*Tác giả liên hệ: Đào Thiên Linh Tho, daothienlinhthao@dntu.edu.vn
1. GII THIU
1.1. Tng quan
Nht Bn đất nước nn kinh tế phát
trin mnh m Châu Á, với mc thu nhp
bình quân đầu người cao. Đng thi, quc gia
này đang phải đối mt với tình trạng già hóa
dân số thiếu lao động trm trng. Theo
thống của Liên đoàn Thương mại Công
Nghip Vit Nam (VCCI, 2023) tính đến tháng
9/2023, Nht Bản nước đng th 3 vi tng
s vốn đầu đăng gn 2,9 t USD, chiếm
hơn 14,3% tổng s vốn đầu vào thị trường
Vit Nam. Do đó, vic hc tiếng Nht s to ra
nhiều cơ hội việc làm cho sinh viên, không ch
tại các công ty Nht Bn Vit Nam còn
tại đất nước Nht Bn với các ngành nghề
trong nhiu lĩnh vực: kinh doanh, du lịch, công
ngh thông tin giáo dục Ngoài ra, tiếng
Nhật cũng mt li thế khi phng vn xin
vic tại các công ty đa quốc gia hoặc khi làm
việc trong môi trường đa văn hóa. Các sinh
viên biết tiếng Nhật cũng thể tìm kiếm
hi thc tp và hc bng ti Nht Bản để nâng
cao k năng kinh nghiệm làm việc. Do đó,
vic hc tiếng Nhật thể giúp sinh viên mở
rng phạm vi hi ngh nghip, li thế
trong th trường lao động quc tế đc bit
đối vi nhng sinh viên mong mun hc tiếng
để nâng cao khả năng tìm kiếm việc làm vi
mc thu nhập cao, thì việc la chn hc tiếng
Nhật là một quyết định hợp lý.
Tiếng Anh được xem ngôn ngữ toàn
cu thì tiếng Nht li s la chọn thông
minh dành cho người mun to s khác biệt.
THÔNG TIN CHUNG
TÓM TT
Ngày nhận bài: 01/10/2024
Hc ngoi ng trong bi cảnh hội ngày được rt nhiu bn
tr quan tâm và tìm hiểu, chính vì vậy vic la chọn ngôn ng
để d xin vic hoặc có cơ hội làm việc với người c ngoài là
rt quan trng vi tương lai của các bạn tr. Ngoài tiếng Anh
chn la hc ngoi ng nào th giúp sinh viên được
nhiu cơ hi ngh nghiệp, công việc tt n định, phát triển
trong tương lai thì cn phi tìm hiểu thông tin ràng, c th
trên nhiều khía cnh phương diện. Trong bài nghiên cu
này, có 100 sinh viên ngành Đông phương hc - Nht Bn hc
của Trường Đi học Công Nghệ Đồng Nai đã tham gia khảo
sát phc v cho mục đích nghiên cứu. Bên cạnh đó, tác giả còn
phng vấn sâu (định tính) 05 sinh viên đã đang làm việc và
hc tập ngành tiếng Nht…. bằng phương pháp khảo sát định
ợng và định tính đánh giá thực trng hc tiếng Nht ca sinh
viên trường đại học Công nghệ Đồng Nai. Đồng thời, đưa ra
các giải pháp nâng cao chất ợng đào tạo cho sinh viên trong
thi gian ti.
Ngày nhận bài sửa: 11/01/2025
Ngày duyệt đăng: 21/3/2025
T KHOÁ
Cơ hội;
Sinh viên;
Trường Đại hc Công ngh Đồng Nai;
Tiếng Nht.
02-2025
TAÏP CHÍ KHOA HOÏC VAØ COÂNG NGHEÄ ÑAÏI HOÏC COÂNG NGHEÄ ÑOÀNG NAI
108
Đối với các sinh viên năm 4 đang theo hc
tiếng Nht tại trường đại học Công nghệ Đồng
Nai, nhà trường luôn các chương trình m
rng kết ni vi doanh nghip Nht Bn, sinh
viên có hội tham gia chương trình thực tp
sinh 1 năm tại Nht Bn để tri nghiệm và trau
di kinh nghim thc tế trước khi ra trường.
Thông qua nghiên cứu vi mục đích
cung cấp cái nhìn sâu sắc v do sinh viên
chn hc tiếng Nht, nhng k năng trình
độ c th mà sinh viên cần có để tìm được vic
làm trong thị trường lao động cnh tranh, đồng
thời đưa ra những hn chế đ xut mt s
giải pháp giúp sinh viên ci thin cách hc
tiếng Nhật để nâng cao hi việc làm cho
sinh viên nguồn i liệu tham kho cho
độc gi quan tâm đến ngành tiếng Nht.
1.2. Các công trình nghiên cu liên quan
Mt s công trình đã nghiên cu có liên
quan đến vic hc tiếng Nht của sinh viên:
tác giả Trần Lan Phương, đăng trên Tạp chí
Giáo dc, S 486, 2020 “Nhu cầu hc ngoi
ngữ: nghiên cứu nhu cu hc tiếng Nht ca
sinh viên trường Đại hc Bách khoa Ni”.
Nghiên cứu này tập trung v gii thiu các
chương trình tiếng Nht tại Trường Đại hc
Bách khoa Nội; phân ch trình đ năng
lực ngôn ng hin tại cũng như mong mun
của sinh viên đối vi tiếng Nht nhằm đáp ứng
nhu cu hc tiếng Nht của sinh viên. Tiếp đến
tác giả Cao Dung Chi đăng trên Tạp chí
khoa học trường Đi học Sư phm TP. H Chí
Minh, tp 14, S 4 (2017 “Dạy và hc tiếng
Nht trong thời đại toàn cu” Nghiên cứu sâu
v vấn đề đào tạo tiếng Nht ti Vit Nam hin
nay, phân tích các khó khăn trong việc ci tiến
chất lượng, đng thời đưa ra một s gii pháp
nhằm đáp ứng tiêu chí dạy hc ngoi ng
trong thế k XXI.
Các nghiên cứu khoa học trên đều khá
chi tiết đầy đủ ni dung v chương trình
đào tạo tiếng Nht tại các trường đại hc. Tuy
nhiên, nghiên cứu chưa khai thác v tm quan
trng ca vic hc tiếng Nhật đối với hội
ngh nghip của sinh viên sau khi ra trường.
Do đó, trong nghiên cứu này tác gi s tìm
hiu c th v do sinh viên chọn hc tiếng
Nht cũng như đưa ra những định hướng ngh
nghiệp cho sinh viên trường đại học Công
ngh Đồng Nai sau khi tt nghiệp thc s
cn thiết trong bi cảnh toàn cầu hóa hội
nhp quc tế.
2. MC TIÊU NGHIÊN CU
Mc tiêu ca nghiên cứu này nhm xác
định thc trng hc tiếng Nht cũng như các
yếu t ảnh hưởng đến quyết định hc tiếng
Nht ca sinh viên. Nghiên cu khảo sát
các hi việc làm cho sinh viên học tiếng
Nht, bao gm các ngành ngh, v trí công
vic mc lương, đồng thời đánh giá hiệu
qu chương trình học tiếng Nht tại trường đại
hc Công nghệ Đồng Nai v c chất lượng
ging dạy, tài liệu hc tập và cơ sở vt cht.
3. ĐỐI NG VÀ PHƯƠNG PHÁP
NGHIÊN CU
Tác giả đã s phương phương pháp ch
yếu là khảo sát định lượng và định tính. Cụ th
tác giả đã khảo sát định lượng vi 100 sinh
viên bằng cách phát phiếu hi hay khảo sát
trc tuyến.
Khảo sát định tính: nhằm làm những
vấn đề đã được tng kết qua kết qu khảo sát
định lượng, tác gi đã tiến hành phng vấn sâu
hay bán cấu trúc 05 người, bao gm: 01 ging
viên dy tiếng Nht, 01 cựu sinh viên đang
làm vic ti doanh nghip Nht Bn 03 sinh
viên đang theo học tiếng Nht tại trường đại
hc Công nghệ Đồng Nai.
Tuy nhiên, với s ng phng vn còn
khá ít nên s có nhng hn chế nhất định, vic
tăng số ợng người được phng vn s gợi
ý cho những nghiên cứu tiếp theo.
4. KT QU VÀ THO LUN
4.1. Tiếng Nhật đối vi hi ngh nghip
ca sinh viên:
Thông qua hợp tác văn a giáo dục
gia Việt Nam và Nhật Bn, nền văn hóa Nhật
Bn t m thc, ngh thuật đến các giá tr
hội, thu hút sự quan tâm của nhiều người, đặc
biệt giới tr. Hoạt động trình diễn áo dài
được t chc hàng năm ti Nht Bn, l hi
02-2025
TAÏP CHÍ KHOA HOÏC VAØ COÂNG NGHEÄ ÑAÏI HOÏC COÂNG NGHEÄ ÑOÀNG NAI
109
giao lưu văn hóa Vit Nam ti Hi An…
(Phan Huyn, 2024) nh các hoạt động hp
tác, giao lưu nhn thc v vic hc tiếng Nht
ti Việt Nam đã sự chuyn biến tích cực
trong những năm gần đây. Qua các hoạt động
giao lưu giữa hai nước cho thy hc tiếng Nht
không chỉ m ra nhiều cơ hội việc làm mà còn
giúp sinh viên phát triển bản thân nâng cao
kh năng giao tiếp trong môi trường quc tế.
Trong nhiu năm qua, Nht Bản đã tiếp nhn
hàng ngàn thc tập sinh du hc sinh Vit
Nam, cho đến nay s ng thc tp sinh Vit
Nam ti Nht Bản đã lên đến 370 nghìn người,
Vit Nam tr thành quốc gia đứng đầu v s
ng thc tp sinh ti Nht Bn.
Tính đến năm 2021, số ng du hc
sinh Vit Nam ti Nht Bản đạt s ng
khoảng hơn 62.000 sinh viên, đng th hai v
s ng sinh vn quc tế ti Nht Bn.
(Nguyn Th Ngc Anh, 2023). Trong bi
cảnh toàn cầu hóa hin nay k năng ngoại ng
càng trở nên quan trọng một li thế cnh
tranh lớn trên thị trường lao động. Ngoài tiếng
Anh nếu ứng viên thêm ngoại ng tiếng
Nhật thì kh năng được nhà tuyển dng la
chn rt cao xu hướng tuyn dụng nhân sự
ca doanh nghip Nht Bản đa dạng và tp
trung mt s ngành nghề như: Biên - Phiên
dịch, thư ký, trợ lý, kỹ thuật, hướng dẫn viên
du lịch, IT…
4.2. Thc trng hc tiếng Nht ca sinh viên
ti trường đại hc Công ngh Đồng Nai
Chương trình đào tạo ngành Đông
phương học- Nht Bn hc ca trường Đại hc
Công nghệ Đồng Nai đưc xây dng vi thi
ợng 130 tín chỉ xuyên suốt 4 năm học dành
cho sinh viên hệ Đại hc. Hc phn kiến thc
giáo dc đại cương chiếm 30/130 tín chỉ, trong
khi hc phn kiến thức giáo dục chuyên
nghip chiếm 90/130 tín chỉ (bao gm: kiến
thc s ngành 24 tín ch kiến thc
chuyên ngành 66 tín chỉ). Hơn nữa, tng s n
ch dành cho học phn thc tập khóa lun
tt nghiệp 5/130. Song bên cạnh đó số n
ch các hc phần liên quan đến tiếng Nhật còn
khá ít và chưa có giảng viên người Nht.
vậy, để biết được thc trạng
hứng thú học tiếng Nht của sinh viên chuyên
ngành tác giả đã thực hin bng hi kết hp
phiếu khảo sát thu được kết qu như sau:
27
33
30
10
0
Rất thích thú, say
Thích thú, say mê
Bình thường
Chưa thích thú,
say mê
Không thích thú,
say mê
Biểu đồ 1. Hứng thú của sinh viên với tiếng Nht
Kết qu cho biết 27% sinh viên
thích thú, say với tiếng Nhật, 33% sinh
viên thích thú, say mê, 30% sinh viên tr li
bình thường và 0% ý kiến tr li hoàn
không thích thú, say mê. Như vậy, đa s sinh
viên thái độ hc tập tích cực đi vi tiếng
Nhật. Tuy nhiên, còn 10% sinh viên chưa thích
thú, say bởi tiếng Nht khó hơn so với
tiếng Anh. Do đó, một s b phn nh sinh
viên còn thú nhận đi học ch để cho qua môn.
Qua trao đổi phng vn trc tiếp vi 3
sinh viên đang học tiếng Nht tại trường, tt c
đều mong muốn tăng cường thêm các học
phn tiếng Nht có những bui giao lưu
ngoại khóa với người bn x để ci thin nâng
cao kh giao tiếp.
4.3. Lý do sinh viên chn hc tiếng Nht
Để biết do sinh viên chọn hc tiếng
Nht tác gi đã tiến hành lp bảng câu hỏi
kết hp vi phiếu khảo sát thông qua câu hi:
Lý do bn chn hc tiếng Nht là gì?
02-2025
TAÏP CHÍ KHOA HOÏC VAØ COÂNG NGHEÄ ÑAÏI HOÏC COÂNG NGHEÄ ÑOÀNG NAI
110
58
18
17 5
2
Tìm việc ơng cao
Cơ hội việc làm tại
Nhật Bản
Nâng cao gtr
bản thân với nhà
tuyển dụng
Du học và trải
nghiệm
Kinh doanh hợp tác
với ngưi Nhật
Các phương án thu được như sau:
Biểu đồ 2. Lý do sinh viên chọn hc tiếng Nht
T biểu đồ trên cho thy 58% sinh viên
la chn hc tiếng Nhật do muốn mc
lương cao. Qua trao đổi phng vn nhiu sinh
viên chia s rng, h nhn thy mt s ng
khá lớn các sinh viên khi ra tng vi loi
bằng Khá/Giỏi nhưng vn tht nghiệp phải
làm những công việc tay trái để mưu sinh.
người được bng tiếng Anh/Tin hc cng
vi bằng chuyên ngành nhưng vn cnh tranh
vi nhiều người nên vẫn rất khó để xin được
vic nếu không ch quen biết. Mt s rt
đông lại rơi vào trạng thái lạc lõng, mất định
hướng vi tm bằng trên tay, chẳng biết làm gì
khi nhiều ngành thừa “thy thiếu thợ” như hiện
nay và bằng tiếng Anh/ Tin học thì quá đại trà.
Để thoát khỏi cnh bế tắc trên, nhiu
sinh viên đã chọn hc tiếng Nht vi hi vng
m ra cho nh con đường mới hơn, nhiều
hi việc làm, mức lương thỏa đáng hơn.
Các công ty Nhật luôn các chế độ đãi ngộ
cc tốt môi trường làm việc chuyên nghiệp
đang rất cần lao động va biết tiếng Nht va
được đào tạo chuyên môn bài bn, nhiu bn
tr các ngành Tin hc, k sư, kỹ thuật, ngân
hàng đã chuyển hướng hc thêm tiếng Nht
ngày càng nhiều.
Đồng Nai tỉnh tp trung nhiu khu
công nghiệp ln như: Amata, Biên Hòa 2,
Long Đức, Long Thành, Long Bình Khu
vc này nhiều ưu điểm v giao thông, khí
hậu, cùng với h tng hiện đại ca các khu
công nghiệp. Hơn nữa, tỉnh Đồng Nai còn
được xem "cái nôi" phát triển công nghiệp
nht c nước, giúp các doanh nghiệp d dàng
thu mua nguyên liu cung cp sn phm
cho các công ty khác. Hàng năm, nhu cầu
tuyn dng nguồn nhân lực tay nghề
thông thạo tiếng Nhật luôn được các nhà tuyn
dụng ưu tiên hàng đầu khi tìm kiếm ứng viên.
Mt s công ty ln tiêu biểu ca Nht
Bn tại Đồng Nai mà sinh viên học tiếng Nht
nhiu hội tìm việc làm cao sau khi ra
trường như: công ty Borther, Tiger, Wacoal,
Shisedo, Lixil, Ajinomoto... Trong khi đó,
những sinh viên chọn ngôn ngữ khác ngoài
tiếng Anh tiếng Nhật thì ít hội vic
làm hơn Đồng Nai tỉnh thu hút nhiu
công ty Nhật Bản đầu nhất, dẫn đầu trong
c nước vi 400 doanh nghip Nht Bản đang
hoạt động. (Việc làm công ty Nhật, 2022).
Tiếp theo, 18% sinh viên mong muốn
nâng cao giá tr bản thân trong mắt các nhà
tuyn dụng. Hàng năm, nhiu sinh viên tt
nghip với thành tích loại giỏi và nộp h tại
các doanh nghiệp, công ty nước ngoài và h đã
xut sc ợt qua các vòng kiểm tra chuyên
môn, nhưng lại b cn tr bi kh năng ngoại
ng hn chế, t đó bỏ l hi việc làm. Yêu
cu v kh năng tiếng Anh t phía các nhà
tuyn dụng điều không thể tránh khỏi, do
đó, sinh viên cần trang b cho mình kỹ năng
ngôn ngữ toàn cầu này. Hơn nữa, vic nm
vng mt ngoi ng khác, đc biệt tiếng
Nht, s giúp họ to ra li thế cnh tranh so
với hàng nghìn ứng viên khác, cũng như tăng
giá trị bản thân trong quá trình thương thảo
mức lương với nhà tuyển dụng. Đặc bit, ti
các công ty Nhật Bn, nhng ứng viên
chuyên môn tốt thông thạo tiếng Nht
thường được tr mức lương cao. Với trình độ
ngoi ng t N3 tr lên, bạn s tr thành ng
viên sáng giá trong mắt các nhà tuyn dng
các v trí các công ty Nhật Bn tuyn dng
nhiu nht bao gm: Biên phiên dịch tiếng
Nht, Thư ký,Tr lý giám đốc, Nhân viên hành
chính văn phòng - Tng v, Nhân s, K
IT, K sư cơ khí.
17% sinh viên mong muốn làm việc ti
Nht Bn. Qua các cuộc trao đổi trc tiếp, hin
02-2025
TAÏP CHÍ KHOA HOÏC VAØ COÂNG NGHEÄ ÑAÏI HOÏC COÂNG NGHEÄ ÑOÀNG NAI
111
nay, vic sang Nht làm việc đang trở thành
định hướng ca nhiu thc tp sinh Vit Nam,
trong đó sinh viên t Đại học Công nghệ
Đồng Nai. Để th đến làm vic ti quc gia
này, yêu cu bt buc là phải kh năng
tiếng Nht và sinh viên ngành ô tô, k thut
máy hoc công nghệ thc phm mun tham
gia chương trình kỹ sư, kỹ thuật viên cần đt
trình độ tiếng Nht t N4 tr lên. Đối vi thc
tp sinh, các công ty s cung cấp khóa đào tạo
tiếng trước khi sang Nht, đối với sinh viên
ngành hộ điều dưỡng, h th làm vic
ti Nht Bản thông qua chương trình đặc bit
dành riêng cho lĩnh vực này. Ngành hộ lý, điều
dưỡng hiện đang được coi là mt trong nhng
lĩnh vực hot ti Nht Bn, vi nhu cầu nhân
lc cao do s gia tăng dân số già nhu cầu
chăm sóc sức khỏe cho người cao tuổi. Thêm
vào đó, sự phát triển của ngành du lịch ti
Nht Bản cũng khiến nhu cu v các dch v
chăm sóc sức khe cho du khách ngày càng
tăng.
Đối với sinh viên năm 4 ngành Đông
phương học (chuyên tiếng Nhật), nhà trường
đã tạo điều kiện hội cho sinh viên thực
tp trong 01 năm tại Nht Bn, c th sinh
viên chuyên tiếng Nht K16 và K17 có hơn 15
sinh viên đã đang thực tp tại các công ty
Nht với các ngành nghề trong lĩnh vực như:
nhà hàng khách sạn, thc phẩm, điện t... ti
các thành phố lớn như: Kyoto, Sataima,
Chiba...
Sinh viên thực tp ti Nht Bn chia s
sau khi ti Nht thc tp các sinh viên đều
nhn thấy được li ích t chương trình này
giúp sinh viên vừa hc hi kiến thc va áp
dụng thuyết vào thực tiễn khi làm việc ti
các công ty Nhật Bn, vi mức lương hấp dn.
Trong sut thời gian làm việc, sinh viên s
hi trc tiếp cộng tác với người Nht, hc
hi nhiu k năng mới trải nghim môi
trường làm việc chuyên nghiệp, t đó nhanh
chóng nâng cao tay nghề trình độ tiếng
Nht. Kinh nghiệm quý giá này sẽ giúp sinh
viên tích lũy cho bản thân, dễ dàng xin việc ti
Vit Nam sau khi tt nghip, hoc tiếp tc làm
việc lâu dài tại Nht Bn.
5% sinh viên mong muốn du hc và
tri nghim cuc sng ti Nht Bn. Qua
phng vn, nhiều sinh viên đã chia sẻ rng
Nht Bản quốc gia được c thế giới ngưỡng
m phong cách sống văn minh, khiêm tốn
tế nh và điều này khiến vic du hc ti
Nht tr thành lựa chn ph biến, giúp sinh
viên không chỉ thành tho tiếng Nhật còn
hi tri nghim cuc sng ti “Đất nước
mt tri mọc”. Môi trường văn hóa Nhật
Bn s rèn luyện tính đc lập, duy và tác
phong làm việc chuyên nghiệp cho sinh viên.
Khác vi du hc sinh nhiu quc gia
khác, sinh viên tại Nhật có th làm thêm tối đa
28 gi mi tun, vi mức lương từ 170.000 -
200.000 đồng/gi. Vic va hc vừa làm này
giúp du học sinh phát triển nhiu k năng, tăng
tính tự lp, linh hoạt trưởng thành hơn,
đồng thi kh năng giao tiếp tiếng Nhật cũng
s được ci thiện nhanh chóng.
Cuối cùng, 2% sinh viên bày tỏ mong
muốn hội hợp tác kinh doanh với người
Nht. Nhiều sinh viên đam và khả năng
trong lĩnh vực kinh doanh tin rng Nht Bản
mt trong nhng th trường tiềm năng để hin
thc hóa ưc mơ của mình. Hiện ti, Nht Bn
đã đầu hơn 2.500 dự án ln nh vào Việt
Nam, nhiều công ty Nhật Bản cũng đã thiết
lập văn phòng tại Đồng Nai. Vic s hu kiến
thc v tiếng Nhật mối quan h kinh
doanh s giúp việc giao dịch buôn bán với
khách hàng trở nên thuận lợi hơn.
4.4. Tho lun
Tình trạng già hóa dân số đang tạo ra
nhiều áp lực lớn đối vi Nht Bn, bao gm:
(1) S thiếu hụt lao động trong nước nh
hưởng đến ng trưởng kinh tế; (2) Cn
nguồn nhân lực cho h thng y tế dịch v
chăm sóc người cao tuổi. Đ gii quyết nhng
vấn đề này, chính phủ Nht Bản đã triển khai
các giải pháp bản, trong đó chính sách
thu hút lao động nước ngoài đến làm việc ti
Nht. (T Anh Tun - Trần Trà My, 2024)
So vi những lao động tr cùng
chuyên môn, những người biết tiếng Nht
nhiều hội tìm việc thu nhập cao hơn
02-2025
TAÏP CHÍ KHOA HOÏC VAØ COÂNG NGHEÄ ÑAÏI HOÏC COÂNG NGHEÄ ÑOÀNG NAI
112