“Phân tích các quy đnh c a pháp lu t hi n hành v b iị ủ ậ ệ ề ồ
th ng khi nhà n c thu h i đt nông nghi p.ườ ướ ồ ấ ệ
Anh (ch ) có đánh giá gì v vi c thi hành b i th ng đtị ề ệ ồ ườ ấ
nông nghi p trong th i gian qua và lý do vì sao ng i có đtệ ờ ườ ấ
nông nghi p b thu h i th ng khi u n i vì v n đ b iệ ị ồ ườ ế ạ ấ ề ồ
th ng.”ườ
Hà N i, năm 2021ộ
M C L CỤ Ụ
DANH M C T VI T T TỤ Ừ Ế Ắ
CQNN C quan nhà n cơ ướ
CNH - HĐH Công nghi p hóa – Hi n đi hóaệ ệ ạ
GCNQSDĐGi y ch ng nh n quy n s d ng đtấ ứ ậ ề ử ụ ấ
GPMB Gi i phóng m t b ngả ặ ằ
HVHC Hành vi hành chính
HGĐH gia đìnhộ
KN Khi u n iế ạ
NĐ-CP Ngh đnh – Chính phị ị ủ
NSDĐNg i s d ng đtườ ử ụ ấ
QĐHC Quy t đnh hành chínhế ị
QSDĐQuy n s d ng đtề ử ụ ấ
KT - XH Kinh t - xã h iế ộ
SDĐS d ng đtử ụ ấ
SX S n xu tả ấ
TC T cáoố
TLSX T li u s n xu tư ệ ả ấ
TN&MT Tài nguyên & môi tr ngườ
TT-BTNMT Thông t – B tài nguyên và môi tr ngư ộ ườ
UBND y ban nhân dânỦ
A. L I M ĐUỜ Ở Ầ
V i xu t phát đi m c a Vi t Nam là m t n c nông nghi p v i n n văn minhớ ấ ể ủ ệ ộ ướ ệ ớ ề
lúa n c lâu đi thì đt nông nghi p đi v i ng i nông dân là tài s n thiêng liêng, quýướ ờ ấ ệ ố ớ ườ ả
giá và có giá tr quan tr ng b c nh t trong đi s ng. Trong nh ng năm g n đây, chúng taị ọ ậ ấ ờ ố ữ ầ
đã và đang tri n khai nhi u d án đu t xây d ng và c i thi n c s h t ng, các d ánể ề ự ầ ư ự ả ệ ơ ở ạ ầ ự
này đu c n qu đt. Vi c thu h i đt nông nghi p đã đem l i nh ng k t qu tích c cề ầ ỹ ấ ệ ồ ấ ệ ạ ữ ế ả ự
trong yêu c u phát tri n c s h t ng, chuy n d ch c c u kinh t và c c u lao đng.ầ ể ơ ở ạ ầ ể ị ơ ấ ế ơ ấ ộ
Tuy nhiên vi c thu h i v n còn nhi u v ng m c, nh t là trong vi c tìm “ti ng nóiệ ồ ẫ ề ướ ắ ấ ệ ế
chung” gi a Nhà N c, ch đu t và ng i s d ng đt. Nh n th c đc đi u đó, emữ ướ ủ ầ ư ườ ử ụ ấ ậ ứ ượ ề
xin phân tích đ tài “ềPhân tích các quy đnh c a pháp lu t hi n hành v b i th ngị ủ ậ ệ ề ồ ườ
khi nhà n c thu h i đt nông nghi p. Anh (ch ) có đánh giá gì v vi c thi hành b iướ ồ ấ ệ ị ề ệ ồ
th ng đt nông nghi p trong th i gian qua và lý do vì sao ng i có đt nôngườ ấ ệ ờ ườ ấ
nghi p b thu h i th ng khi u n i vì v n đ b i th ng.”ệ ị ồ ườ ế ạ ấ ề ồ ườ
B. N I DUNGỘ
CH NG I. M T S V N Đ LÝ LU N CHUNG V B I TH NG KHI NHÀƯƠ Ộ Ố Ấ Ề Ậ Ề Ồ ƯỜ
N C THU H I ĐT NÔNG NGHI P VÀ PHÁP LU T V B I TH NGƯỚ Ồ Ấ Ệ Ậ Ề Ồ ƯỜ
KHI NHÀ N C THU H I ĐT NÔNG NGHI P VI T NAMƯỚ Ồ Ấ Ệ Ở Ệ
1.1. Khái quát v thu h i đt nông nghi p.ề ồ ấ ệ
1.1.1. Khái ni m và đc đi m c a đt nông nghi pệ ặ ể ủ ấ ệ
Theo T đi n Lu t h c c a Vi n Khoa h c Pháp lý (B T pháp): Đt nôngừ ể ậ ọ ủ ệ ọ ộ ư ấ
nghi p là t ng th các lo i đt đc xác đnh là TLSX ch y u ph c v cho vi c tr ngệ ổ ể ạ ấ ượ ị ủ ế ụ ụ ệ ồ
tr t và chăn nuôi, b o v môi tr ng sinh thái, cung ng s n ph m cho các ngành côngọ ả ệ ườ ứ ả ẩ
nghi p và d ch v ” (76, tr.237-238).ệ ị ụ
Song nh m h ng t i vi c qu n lý đt đai hoàn thi n h n, pháp lu t hi n hànhằ ướ ớ ệ ả ấ ệ ơ ậ ệ
h ng t i vi c m r ng ph m vi khái ni m các lo i đt nông nghi p và dùng c m tướ ớ ệ ở ộ ạ ệ ạ ấ ệ ụ ừ
“nhóm đt nông nghi p” thay cho c m t “đt nông nghi p” các văn b n lu t tr cấ ệ ụ ừ ấ ệ ở ả ậ ướ
đó. Vi c s d ng c m t này đ t ng h p nhi u lo i đt, có cùng tính ch t và ch đệ ử ụ ụ ừ ể ổ ợ ề ạ ấ ấ ế ộ
s d ng khá t ng đng trong ph m vi c c u c a m t nhóm đt l n có đc tr ngử ụ ươ ồ ạ ơ ấ ủ ộ ấ ớ ặ ư
gi ng nhau nh t đnh v ch đ s d ng, giúp t p trung qu n lý t ng nhóm ch thố ấ ị ề ế ộ ử ụ ậ ả ừ ủ ể
đc giao đt, cho thuê đt và th c hi n nghĩa v tài chính đi v i nhà n c. Hi n nay,ượ ấ ấ ự ệ ụ ố ớ ướ ệ
theo quy đnh t i ị ạ Kho n 1. Đi u 10. Lu t đt đai năm 2013,ả ề ậ ấ nhóm đt nông nghi p baoấ ệ
g m các lo i đt sau đây: Đt tr ng cây hàng năm g m đt tr ng lúa và đt tr ng câyồ ạ ấ ấ ồ ồ ấ ồ ấ ồ
hàng năm khác; Đt tr ng cây lâu năm; Đt r ng s n xu t; Đt r ng phòng h ; Đtấ ồ ấ ừ ả ấ ấ ừ ộ ấ
r ng đc d ng; Đt nuôi tr ng th y s n; Đt làm mu i; Đt nông nghi p khác g m đtừ ặ ụ ấ ồ ủ ả ấ ố ấ ệ ồ ấ
s d ng đ xây d ng nhà kính và các lo i nhà khác ph c v m c đích tr ng tr t, k cử ụ ể ự ạ ụ ụ ụ ồ ọ ể ả
các hình th c tr ng tr t không tr c ti p trên đt; xây d ng chu ng tr i chăn nuôi gia súc,ứ ồ ọ ự ế ấ ự ồ ạ
gia c m và các lo i đng v t khác đc pháp lu t cho phép; đt tr ng tr t, chăn nuôi,ầ ạ ộ ậ ượ ậ ấ ồ ọ
nuôi tr ng th y s n cho m c đích h c t p, nghiên c u thí nghi m; đt m t o câyồ ủ ả ụ ọ ậ ứ ệ ấ ươ ạ
gi ng, con gi ng và đt tr ng hoa, cây c nh.ố ố ấ ồ ả
Qua đây, ta có th th y ngoài nh ng đc đi m chung c a đt đai nh là tài s nể ấ ữ ặ ể ủ ấ ư ả
không do con ng i t o ra, có tính c đnh và không th di d i,…đt nông nghi p cònườ ạ ố ị ể ờ ấ ệ
có các đc đi m riêng c b n sau:ặ ể ơ ả
Th nh t,ứ ấ đt nông nghi p là lo i đt mà giá tr s d ng ph thu c ch y u vàoấ ệ ạ ấ ị ử ụ ụ ộ ủ ế
ch t l ng đt đai, đ màu m phì nhiêu c a đt.ấ ượ ấ ộ ỡ ủ ấ
Th hai,ứ đt nông nghi p đc s d ng làm TLSX tr c ti p và không th thayấ ệ ượ ử ụ ự ế ể
th đc trong lĩnh v c nông nghi p, lâm nghi p, nuôi tr ng th y s n và làm mu i.ế ượ ự ệ ệ ồ ủ ả ố
1.1.2. Khái ni m thu h i đt nông nghi pệ ồ ấ ệ
N u nh giao đt, cho thuê đt là c s đ làm phát sinh QHPL đt đai, phát sinhế ư ấ ấ ơ ở ể ấ
quy n s d ng đt c a ng i đc Nhà n c trao QSD thì thu h i đt là m t bi nề ử ụ ấ ủ ườ ượ ướ ồ ấ ộ ệ
pháp làm ch m d t quan h pháp lu t đt đai b ng m t quy t đnh hành chính c a cấ ứ ệ ậ ấ ằ ộ ế ị ủ ơ
quan nhà n c có th m quy n. Thông qua nh ng ho t đng này, Nhà n c th hi n r tướ ẩ ề ữ ạ ộ ướ ể ệ ấ
rõ quy n đnh đo t đt đai v i t cách là đi di n ch s h u v i đt đai.ề ị ạ ấ ớ ư ạ ệ ủ ở ữ ớ ấ
Khái ni m thu h i đt l n đu đc đnh nghĩa t i Kho n 5, Đi u 4, Lu t Đtệ ồ ấ ầ ầ ượ ị ạ ả ề ậ ấ
đai năm 2003: “Thu h i đt là vi c Nhà n c ra quy t đnh hành chính đ thu l i quy nồ ấ ệ ướ ế ị ể ạ ề
s d ng đt ho c thu l i đt đã giao cho t ch c, y ban nhân dân xã, ph ng, th tr nử ụ ấ ặ ạ ấ ổ ứ Ủ ườ ị ấ
qu n lý theo quy đnh t i Lu t này”.ả ị ạ ậ Tuy nhiên khái ni m này v n ch a bao quát h tệ ẫ ư ế
đc các tr ng h p thu h i đt c a Nhà n c và d gây hi u nh m r ng ng i b thuượ ườ ợ ồ ấ ủ ướ ễ ể ầ ằ ườ ị
h i đt ch là t ch c ho c y ban nhân dân. Do v y, đn Kho n 11. Đi u 4. Lu t đtồ ấ ỉ ổ ứ ặ ủ ậ ế ả ề ậ ấ
đai năm 2013 đã quy đnh: “ịNhà n c thu h i đtướ ồ ấ là vi c Nhà n c quy t đnh thu l iệ ướ ế ị ạ
quy n s d ng đt c a ng i đc Nhà n c trao quy n s d ng đt ho c thu l i đtề ử ụ ấ ủ ườ ượ ướ ề ử ụ ấ ặ ạ ấ
c a ng i s d ng đt vi ph m pháp lu t v đt đaủ ườ ử ụ ấ ạ ậ ề ấ i.”
Thu h i đt nông nghi p gây ra nh ng h u qu tiêu c c cho ng i b thu h i đt.ồ ấ ệ ữ ậ ả ự ườ ị ồ ấ
Vì v y c n đc bi t chú tr ng v n đ b i th ng, h tr h p lý cho ng i s d ngậ ầ ặ ệ ọ ấ ề ồ ườ ỗ ợ ợ ườ ử ụ
đt.ấ
1.1.3. Khái ni m và đc đi m b i th ng khi nhà n c thu h i đt nông nghi p.ệ ặ ể ồ ườ ướ ồ ấ ệ
Theo quy đnh c a pháp lu t hi n hành, khái ni m b i th ng khi Nhà n c thuị ủ ậ ệ ệ ồ ườ ướ
h i đt nông nghi p đc quy đnh n m trong t ng th chung c a trách nhi m b iồ ấ ệ ượ ị ằ ổ ể ủ ệ ồ
th ng khi Nhà n c thu h i đt. Thu t ng “b i th ng” trong pháp lu t đt đai đãườ ướ ồ ấ ậ ữ ồ ườ ậ ấ
đc ghi nh n trong các văn b n pháp lu t v đt đai, k t khi có Lu t đt đai nămượ ậ ả ậ ề ấ ể ừ ậ ấ
1987 nh ng mãi đn năm 2003 thì thu t ng này m i đc s d ng tr l i trong Lu tư ế ậ ữ ớ ượ ử ụ ở ạ ậ
đt đai năm 2003 cùng các văn b n có liên quan khác. Tuy nhiên quy đnh này ch a th tấ ả ị ư ậ
s ch t ch và ch a th hi n đc tr n v nh ng giá tr thi t h i mà Nhà n c s b iự ặ ẽ ư ể ệ ượ ọ ẽ ữ ị ệ ạ ướ ẽ ồ
th ng khi thu h i đt. Theo đó, Kho n 12. Đi u 3. Lu t đt đai năm 2913 có quy đnh:ườ ồ ấ ả ề ậ ấ ị
B i th ng v đt là vi c Nhà n c tr l i giá tr quy n s d ng đt đi v i di n tíchồ ườ ề ấ ệ ướ ả ạ ị ề ử ụ ấ ố ớ ệ
đt thu h i cho ng i s d ng đt. ấ ồ ườ ử ụ ấ Còn v n đ h tr và BTTH v tài s n đc quyấ ề ỗ ợ ề ả ượ
đnh t i m c 2, m c 3, ch ng VI c a Lu t này. Theo đó, b i th ng khi nhà n c thuị ạ ụ ụ ươ ủ ậ ồ ườ ướ
h i đt nông nghi p có nh ng đc đi m sau: ồ ấ ệ ữ ặ ể
