Bài tiểu luận Tư duy phản biện: Việc ứng dụng AI trong thiết kế của sinh viên Trường Đại học Văn Lang

AI đang ngày càng thâm nhập sâu rộng vào mọi khía cạnh của đời sống và công nghiệp, bao gồm cả lĩnh vực thiết kế. Việc hiểu rõ và ứng dụng AI trở thành một kỹ năng quan trọng cho sinh viên thiết kế để cạnh tranh trong thị trường lao động tương lai. Các công cụ và nền tảng AI đang cách mạng hóa quy trình thiết kế, từ khâu tạo ý tưởng, tạo mẫu đến tối ưu hóa sản phẩm. Sinh viên cần được trang bị kiến thức và kỹ năng để tận dụng những công nghệ này. Việc nghiên cứu mức độ nhận biết, ứng dụng và thái độ của sinh viên Đại học Văn Lang đối với AI trong thiết kế sẽ cung cấp cái nhìn thực tế về sự chuẩn bị của họ cho những thay đổi này.

Giảng viên, sinh viên, và cán bộ quản lý đào tạo trong lĩnh vực thiết kế tại các trường đại học, đặc biệt là Trường Đại học Văn Lang.

Nghiên cứu này khảo sát thực trạng ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong lĩnh vực thiết kế của sinh viên Trường Đại học Văn Lang, cho thấy một giai đoạn phát triển ban đầu với nhiều tiềm năng nhưng cũng không ít thách thức. AI được định nghĩa là một lĩnh vực khoa học máy tính với các nhánh chính như Học máy, Học sâu, Xử lý ngôn ngữ tự nhiên và Thị giác máy tính, mang lại khả năng tự động hóa và nâng cao hiệu suất. Trong thiết kế, các công cụ AI như Generative Design và AI Image Generation đang cách mạng hóa quy trình từ khâu lên ý tưởng, tạo mẫu, tối ưu hóa đến trình bày sản phẩm. Khảo sát trên 118 sinh viên thiết kế của Trường Đại học Văn Lang chỉ ra rằng 40,7% thường xuyên và 44% thỉnh thoảng sử dụng AI, chủ yếu cho việc lên ý tưởng, dựng hình 3D và trình bày bản vẽ kỹ thuật. Sinh viên đánh giá cao lợi ích của AI trong việc tiết kiệm thời gian, nâng cao hiệu suất và đa dạng hóa ý tưởng. Tuy nhiên, họ cũng đối mặt với các rào cản đáng kể như nguy cơ mất bản sắc sáng tạo (70,3%), vấn đề bản quyền (53,4%) và sự phụ thuộc quá mức vào công nghệ. Để tối ưu hóa việc ứng dụng AI, bài nghiên cứu đề xuất Trường Đại học Văn Lang nên tích hợp các học phần về AI vào chương trình đào tạo, tổ chức các buổi workshop chuyên sâu, cung cấp tài nguyên và khuyến khích các dự án thiết kế tích hợp AI, đồng thời xây dựng quy định sử dụng AI có trách nhiệm. Về phía sinh viên, cần chủ động tìm hiểu, tham gia các khóa học, thử nghiệm AI một cách sáng tạo, phát huy tư duy phản biện để chọn lọc kết quả và duy trì các kỹ năng thiết kế truyền thống. Việc cân bằng giữa ứng dụng công nghệ và phát triển năng lực sáng tạo cốt lõi của con người là yếu tố then chốt để sinh viên thích nghi và cạnh tranh hiệu quả trong bối cảnh ngành thiết kế đang thay đổi nhanh chóng.