ĐẠI HỌC QUỐC GIA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
KHOA: ĐỊA LÝ_DU LICH
--- ---
BÀI TIỂU LUẬN GIỮA KỲ
KHÔNG GIAN VĂN HÓA CỒNG CHIÊNG
TÂY NGUYÊN
GVHD: Th.s Phạm Thị Thúy
Nguyệt
Nhóm: Góc nhỏ
Lớp: Địa lý_du lịch k30
GIỚI THIỆU:
Việt Nam là nước có nhiều danh lam thắng cảnh đẹp và đã được thế giới
công nhận là di sản văn hóa thế giới : phố cổ Hội An, quần thể kiến trúc thánh địa
Mỹ Sơn,… trong đó không thể không kể đến di sản văn hóa phi vật thể nổi tiếng
không chỉ trong nước và trên thế giới là “Không gian văn hóa cồng chiêng Tây
Nguyên”
MỤC LỤC:
I.Khái quát về không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên
1. Khái niệm
Không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên là gì?
2. Nguồn gốc
3. Qúa trình hình thành và phát triển
4.Qúa trình đề nghị và được công nhận “không gian văn hóa cồng chiêng
Tây Nguyên”
II.Mô tả đặc trưng di sản
1.Nét đặc trưng về môi trường tự nhiên, dân cư và lịch sử
2. Nét đặc trưng về tiếng cồng, tiếng chiêng
2.Gía trị về lịch sử và về văn hóa
III. Phân tích thực trạng khai thác “không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên”
IV. Bảo tồn và phát huy những giá trị của “ không gian văn hóa cồng chiêng Tây
Nguyên”
V. Một số biện pháp nhằm dung hòa giữa việc khai thác di sàn vào trong du lịch:
VI. Nhận xét và đánh giá
I.Khái quát về không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên
1. Khái niệm
Không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên là gì?
Là khu vực đang diễn ra hình thức sinh hoạt văn hóa cồng chiêng độc đáo này mà
chủ thể chính ở đây là các dân tộc thiểu số, tiêu biểu như: Bana, Xêđăng, Mnông,
Cơho, Rơmăm, Êđê, Giarai… Không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên là
không gian trải rộng suốt 5 tỉnh Kon Tum, Gia Lai, Đăk Lăk, Đăk Nông và Lâm
Đồng.
2. Nguồn gốc
Rất nhiều ý kiến cho rằng nguồn gốc của cái cồng, cái chiêng có phải là ở bản địa
hay là xất phát từ nơi khác đến. Theo Gáo sư - nhạc sĩ Tô Vũ - một trong những
chuyên gia ở Việt Nam có thâm niên cao nhất về lĩnh vực này - đã cho rằng, căn
cứ vào nhiều yếu tố, có thể khẳng định rằng chiêng Tây Nguyên là cái nôi của
cồng chiêng Đông Nam Á. Ông đã nghiên cứu cồng chiêng từ năm 1978, nhạc sĩ
Tô vũ đã phát hiện ra nhiều điều thú vị. Về cội nguồn, cồng chiêng là "hậu duệ"
của đàn đá - trước khi có văn hóa đồng, người xưa đã tìm đến loại khí cụ đá theo
"quy trình tiến hóa" cồng đá, chiêng đá, chiêng..., rồi mới tới cồng đồng, chiêng
đồng...
Đàn đá Cồng chiêng đồng
Cồng chiêng Tây Nguyên là cái nôi của cồng chiêng Đông-Nam Á, bởi những yếu
tố sau:
Về vết tích hiện vật, những nét chạm khắc biểu hiện người đánh cồng chiêng
(dáng đánh rất giống người Tây Nguyên) có trên trống đồng Đông Sơn vốn có
lịch sử hơn 4.000 năm. Về lối đánh, "rất nguyên thủy", người Tây Nguyên vẫn
"mỗi người một cái", chưa kết thành dàn do một nghệ sĩ biểu diễn như các dân tộc
ở Thái-lan, Malaysia, Lào, Campuchia (theo nguyên lý phát triển từ đơn giản đến
phức tạp; càng đơn giản càng gần ý nghĩa là "vật tổ"); hình dáng cồng chiêng
cũng thế, chưa phát triển theo dạng trống (tức chiêng có đế, vuông hoặc tròn).
Về mục đích, cồng chiêng Tây Nguyên vẫn mang ý nghĩa từ thuở sơ khai của nó:
Dùng để mừng lúa mới, xuống đồng; biểu hiện của tín ngưỡng - là phương tiện
giao tiếp với siêu nhiên... qua các lễ thổi tai, bỏ mả v.v..., nghĩa là vẫn thuần chức
năng phục vụ đời sống con người. Trong khi ở các vùng Đông -Nam Á khác, cồng
chiêng đã "tiến hóa" đến mức thành phương tiện biểu diễn cung đình, mang chức
năng giải trí.
Xét về lịch sử tiến hóa, mỗi sự biến chuyển tính năng nhạc khí (ở thời bấy giờ)
diễn ra trong hàng mấy trăm năm. Và có thể khẳng định, căn cứ trên vết tích trống
đồng (mà những gì quý giá mới được khắc lên đó), cồng chiêng Tây Nguyên đã
có ít nhất 2.000 năm.