ĐỀ TÀI: TÌM HIỂU VỀ BỌ NHẢY HẠI RAU

Ậ

Ề Ọ

Ả

Ề

BÁO CÁO TI U LU N MÔN Ể CÔN TRÙNG NÔNG NGHI PỆ Đ TÀI: TÌM HI U V B NH Y Ể H I RAU

ƯỚ

Ế

I TH C HI N

Ệ

Ạ NG D N GV H Ẫ PGS.TS TR N ĐÌNH CHI N Ầ NG ƯỜ Ự Nguy n Văn ễ Th ng:K55KHCTD

ắ

ạ

Ph m Văn Hùng :K55KHCTD

Đào thành Luân :k55KHCTD ng Th Lý :k56GiCT L ươ ị

Ơ Ả CÁC N I DUNG C B N

Ộ

Ớ Ụ

Ộ

• • • • • • • • Ứ Ậ Ậ

Ố

Ệ Ế Ậ

• • • GI I THI U Ệ M C ĐÍCH Ý NGHĨA Đ I T Ố ƯỢ PHÂN BỐ CÂY KÝ CHỦ M C Đ GÂY H I Ạ T P TÍNH SINH S NG VÀ QUY LU T Ố PHÁT SINH GÂY H IẠ BI N PHÁP PHÒNG CH NG K T LU N TÀI LI U THAM KH O Ả Ệ

Ớ

Ệ I THI U I. GI • Đ i v i cây rau nói chung và rau h th p t ọ ậ ự

ố ớ ọ ủ ờ ố

ừ ậ ơ nói riêng thì t m ầ c ông ượ ư

quan tr ng c a chúng trong đ i s ng hàng ngày đã đ cha ta th a nh n qua câu ca dao : “C m không rau nh đau không thu c”.ố

Cây rau có r t nhi u tác d ng v m t dinh ụ ng v i con ng

ề ặ i.

ấ ưỡ

ề ớ

ườ

ượ ộ

ừ ư ạ ệ

ườ

ắ

ụ ấ

• Ăn nhi u rau, qu giúp ả ề c các c th tránh đ ơ ể b nh v tim, đ t qu , n ệ ỵ ổ ề đ nh huy t áp và ngăn ế ị ng a m t s b nh ung ộ ố ệ th , h n ch hi u qu ả ế ệ các b nh liên quan đ n ế ng ru t đ c bi đ t là ệ ộ ặ viêm ru t th a, b o v ộ ệ ả ừ m t kh i b 2 lo i b nh ạ ệ ỏ ị thoái hóa r t ph bi n, đó ổ ế ấ là đ c nhân m t và ch m ắ đen trong m t…ắ

•



B n thích ai h n??

ạ

ơ

• VÒ mÆt kinh tÕ, rau lµ lo¹i c©y trång cho hiÖu qu¶ kinh tÕ cao, gi¸ trÞ s¶n xuÊt 1 ha rau cao gÊp 2-3 lÇn lóa vµ lµ lo¹i hµng ho¸ cã gi¸ trÞ xuÊt khÈu cao.

ề

ả

• Có nhi u loài sâu h i ạ trên rau h th p t , ọ ậ ự nh ng nguy hi m ể ư là b nh y nh t có l ọ ẽ ấ h i rau.

ạ

II. M C ĐÍCH: Ụ • - X¸c ®Þnh thµnh phÇn c©y kÝ chñ cña bä nh¶y Phyllotreta striolata Fabsicius. • - Nghiªn cøu ®Æc tÝnh sinh häc, sinh th¸i häc cña bä nh¶y h¹i rau hä hoa thËp tù. • - Tìm hiÓu mét sè biÖn ph¸p phßng trõ nh»m h¹n chÕ sù g©y h¹i cña bä nh¶y Phyllotreta striolata.

III. Ý NGHĨA

ng.

• Dùa vµo kÕt qu¶ nghiªn cøu ®Æc ®iÓm sinh vËt häc, sinh th¸i häc vµ biÖn ph¸p phßng chèng bä nh¶y Phyllotre ta s triolata Fabricius h¹i rau hä hoa thËp tù tõ ®ã ®Ò xuÊt biÖn ph¸p phßng chèng bä nh¶y P. s triolata Fabricius ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ vµ m«i tr

ườ

• - ĐiÒu tra x¸c ®Þnh thµnh phÇn c©y kÝ chñ cña bä nh¶y Phyllotreta striolata.

• Nghiªn cøu ®Æc tÝnh sinh häc, sinh th¸i häc cña bä nh¶y Phyllotreta striolata h¹i rau hä hoa thËp tù.

• - Tìm hiÓu mét sè biÖn ph¸p phßng trõ nh»m h¹n chÕ sù g©y h¹i cña bä nh¶y Phyllotreta striolata.

IV. Đ I T

NG

Ố ƯỢ

• Gi i:ớ Animalia( đ ng ộ

•

• •

ụ Aticinae

• • • • Phyllotreta v t)ậ - Ngành: Arthropoda (ngành chân kh p)ớ - L p :ớ Insect(Côn trùng) - B :ộ Coleoptera(cánh c ng)ứ - H :ọ Chrysomelidae (ánh kim) - H ph : ọ - Gi ng : ố

V. PHÂN BỐ

• Theo Balachows ky (1963) [15] P. s triolata lµ loµi c ã ph¹m vi ph©n bè réng tõ B¾c Mü ®Õn Nam Phi.

VI. CÂY KÍ CHỦ

• Ch y u gây h i trên các cây h hoa th p

ọ

ậ

ạ

•

ọ ả

c ta có 6 chi: brassica(h c i), ọ

thái), h cardamine( h c i ọ ả ọ ả ủ

ọ ề ọ ọ

ọ

ủ ế (Brassicaceae) t ự n Ở ướ capsella(h t xoong), h raphanus( h c i c ), h ọ rorippa(h xà lách), h sinapis( h c i ọ ả d i).ạ

Ạ VII. M C Đ GÂY H I Ộ

Ứ

• Do trưëng thµnh bä nh¶y sèng l©u vµ ®Î trøng kÐo dµi nªn kh«ng t¹o thµnh løa râ rÖt. Hµng năm chóng ph¸ h¹i nhiÒu trªn c©y vô đ«ng tõ th¸ng 9 ®Õn th¸ng 4 nhưng g©y thiÖt h¹i nÆng nhÊt vµo th¸ng 2 ®Õn th¸ng 3.

C i b p m c b nh

ả ắ

ệ

ắ

C P Đ GÂY H I Ạ

Ộ

Ấ

• CÊp 1: < 1% diÖn tÝc h l¸ bÞ h¹i. • CÊp 3: 1 - 5% diÖn tÝc h l¸ bÞ h¹i. • CÊp 5: 6 - 25% diÖn tÝc h l¸ bÞ h¹i. • CÊp 7: 26 - 50% diÖn tÝc h l¸ bÞ h¹i. • CÊp 9: 51 - 100% diÖn tÝc h l¸ bÞ h¹i.

Lá b b nh n ng

ị ệ

ặ

Ậ

Ố

Ậ

VIII. T P TÍNH SINH S NG VÀ QUY LU T PHÁT SINH GÂY H I Ạ • Quá trình sinh tr

ưở

ả

ụ

ng phát tri n tr i ể qua 4 pha phát d c khác nhau đó là:

• Giai đo n tr ng ứ ạ • Giai đo n sâu non ạ • Giai đo n hóa nh ng ộ ạ • Giai đo n tr ng thành ạ

ưở

ứ A. Giai đo n tr ng

ạ

• Trưëng thµnh c¸i ®Î trøng vµo cuèng l¸ hoÆc trong ®Êt. Đ«i khi trøng ®ưîc ®Î tõng qu¶ riªng lÎ nhưng thưêng ®Î thµnh côm tõ 4 - 5 qu¶ trong Êt ë ®é s©u 2-3 cm. trøng cña P.striolata hình ovals, chiÒu dµi kho¶ng 0,42mm .

Tr ng sâu

ứ

B. Giai đo n sâu non ạ

• S©u non bä nh¶y P. striolata cã 3 tuæi,

hình èng mËp, míi në s©u cã mµu tr¾ng ®ôc, lín chuyÓn dÇn sang mµu n©u vµng. ĐÇu hình b¸n cÇu, hai m¸ mÇu n©u. Trªn c¬ thÓ cã c¸c u l«ng nhá ng¾n vµ thưa.

• PhÇn ngùc cã 3 ®«i ch©n ngùc ph¸t triÓn gióp chóng ho¹t ®éng, ch©n cã 3 ®èt, ®èt cuèi ph¸t triÓn sÊc nhän hình lưìi c©u. Trªn c¸c ®èt bông cã c¸c u låi, ®èt cuèi cïng cã hình oval nhá phÝa trưíc hËu m«n.

Sâu non

• Cuèi c¸c tuæi s©u non co mình lét x¸c,

®Æc biÖt cuèi tuæi 3 s©u non co mình, ngõng ăn 1-2 ngµy cã khi 3 ngµy ®Õn khi kÝch thưíc c¬ thÓ co ng¾n thì ho¸ nhéng.

ộ Giai đo n hóa nh ng

ạ

• Sù ho¸ nhéng diÔn ra trong ®Êt, ë ®é s©u 2 - 5 cm. Nhéng cã r©u ®Çu, mÇm ch©n, mÇm c¸nh ®Òu lé râ. Đèt cuèi cã hai gai låi, ë giai ®o¹n nhéng cã sù thay ®æi mµu tõ mµu tr¾ng hoÆc vµng nh¹t ®Õn n©u vµng.ĐÇu, ngùc, bông cã nh ngữ l«ng cøng, thưa ë nhưng vÞ trÝ x¸c ®Þnh. PhÇn bông thon cho ®Õn ®èt bông thø 4 vµ cã thÓ ®ưîc chia thµnh: 7 ®èt trưíc lín, 2 ®èt sau nhá. C¸c lç thë ë c¸c ®èt ngùc giữa vµ ë 7 ®èt bông ®Çu tiªn cña nhéng.

Nh ngộ

D. Giai đo n tr

ng thành

ạ

ưở

• Trưëng thµnh bä nh¶y P. striolata cã c¸nh cøng, miÖng gÆm nhai, c¬ thÓ hình bÇu dôc cã mµu ®en bãng. Trªn mçi c¸nh trưíc v©n säc hình vá cñ l¹c mµu vµng nh¹t n»m ë gi aữ c¸nh ch¹y däc theo chiÒu dµi c¬ thÓ.

B tr

ng thành

ọ ưở

• Trưëng thµnh cã 3 ®«i ch©n ngùc rÊt ph¸t triÓn nhÊt lµ ®èt ®ïi, ch©n sau to khoÎ gióp chóng bay nh¶y dÔ dµng.

• Đ«i r©u ®Çu rÊt ph¸t triÓn cã 11 ®èt, 3

®èt gèc cã mÇu n©u nh¹t, 8 ®èt cßn l¹i cã mµu ®en bãng, cã sù kh¸c biÖt giữa con ®ùc vµ con c¸i.

Ố : IX. BI N PHÁP PHÒNG CH NG

Ệ

ệ

•A. Bi n pháp canh tác : Ruéng lu©n canh ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt, do trong ®Êt kh«ng cã tµn dư cña rau hä hoa thËp tù, kh«ng cã m«i trưêng cho bä nh¶y P. striolata tån t¹i vµ ph¸t triÓn.

• ViÖc lµm ®Êt theo phư¬ng ph¸p cµy lËt ®Êt, ph¬i kh« kh«ng những cã ý nghÜa vÒ c¶i thiÖn ®Êt mµ cßn cã t¸c dông diÖt trõ trùc tiÕp bä nh¶y trong ®Êt hoÆc t¹o ra m«i trưêng sèng bÊt lîi cho P. striolata.

• Lu©n canh c¸c c©y trång kh¸c hä kh«ng những mang l¹i hiÖu qu¶ cao trong viÖc phßngchèng P. striolata mµ cßn gióp h¹n chÕ sù g©y h¹i cña c¸c loµi s©u ®¬n thùc kh¸c. XÐt vÒ khÝa c¹nh kinh tÕ, biÖn ph¸p nµy mang tÝnh kinh tÕ cao do h¹n chÕ sö dông thuèc ë giai ®o¹n c©y con, tû lÖ con gièng chÕt gi¶m h¼n.

B. Bi n pháp dùng thu c BVTV

ố

ệ

• + Thuèc sinh häc Delfin WG cã hiÖu lùc

thÊp nhÊt (trung binh lµ: 20,85%).

• + Thuèc sinh häc Crymax 35WP cã hiÖu

lùc cao h¬n (trung binh lµ: 31,40%). • + TiÕp theo lµ 2 thuèc Vithadan 95WP, Pycythrin 5EC cã hiÖu lùc như nhau (trung binh lÇn lưît lµ: 71,50 - 73,93%). • + Thuèc hãa häc Cyclodan 35EC cã hiÖu

lùc cao nhÊt (trung binh lµ 87,66 %).

Thu c DELFIN WG

ố

PYCYTHRIN 5EC và CRYMAX 35WP

X. K T LU N

Ậ

Ế

ọ

ả

ọ ậ ự ở ướ

• B nh y P. striolata là loài chính gây h i ạ c ta, chúng cho

ế

ườ

ề ủ ộ

ầ

ủ

ể

ậ

đó tìm ra bi n pháp phòng tr ừ ạ

ộ

ả ng, canh tác b n v ng

trên cây rau h th p t gây nhi u t n th t l n v kinh t ấ ớ ề ổ i nông dân, đ ch đ ng phòng tr ng ừ ể loài côn trùng gây b nh này c n tìm hi u ể ệ rõ v đ c đi m sinh h c, t p tính c a ọ ề ặ loài,vv t ệ ừ b nh y h i rau m t cách có hi u qu và ả b o v môi tr ệ

ệ ề

ọ ả

ườ

ữ

XI. TÀI LI U THAM KH O

Ả

Ệ

• 1. APPPC (1987), “ Incect pets of economic significance affecting major crops of 1th countries in Aisa and Pacific refion”, Technical Document No. 135 Bangkok, ThaiLand: Regional FAO Office forAsia and Pacific (RAPA). • 2. Brugess L. (1981), “Crucifer – feeding flea beetles

(Coleoptera Chrysomelidae) occurring in the Province of Saskatchewan, Canada”. Coleopterissts Bullein, pp 307 -309.

• 3. Butt T.M., Ibrahim L., Ball B.V and Clark S.J. (1994), “Pathogencity of the entomogenous fungi Metarhizium anisopiae and Beauveria bassiana against crucifer pests and the honey bee”, Biocontrol – Science – Technology, pp. 207 – 214.

• 4. Chen C.C., Ho W.H. and Lee C.L. (1990), “Studies on the ecology and control of Phyllotreta striolata: Morphology, rearing method, behavior and host plants”. Bulletin of Taichung District Agricultural Improvenment Station, pp. 37 – 48.

• 5. Dosdal L.M., Dolinski M.G., Cowle N.T. and Conway P.M. (1998), “ The effect of tillage regime, row spacing and seeding rate on feeding dmage by flea beetles, Phyllotreta sp. in Canola central Alberta, Canada”, Crop – protection ( United Kingdom), pp. 127 – 224.

• 6. Eddy C.O (1938), “ Entomological Progress”, Louisana

Africultual experiment station, USA, Bulletin.

• 7. Mai Th Ph ị ươ ầ ắ

ng Anh, Tr n Văn Lài, Tr n Kh c Thi ệ ồ ầ ọ

(1996), Rau và tr ng rau, Giáo trình cao h c nông nghi p, Nxb Nông nghi p.ệ

ọ ả ặ ậ

ả ộ

ậ ạ ườ

ng Đ i h c Nông nghi p Hà N i. ộ ậ ệ ể ễ

ị ạ ủ ệ

ụ ừ ổ ợ

ự ụ ố ộ

• 8. Vũ Th Hi n ( 2002), Đ c đi m sinh v t h c và kh năng ể ị ể phòng tr b nh y h i rau c i ng t vùng Gia Lâm – Hà N i, ừ ọ ọ ả Lu n văn th c sĩ, Tr ạ ọ ạ • 9. Nguy n Th Hoa và công s (2002), Tìm hi u quy lu t phát ự sinh gây h i c a sâu b nh h i tren rau v xuân hè, các gi ng ố ạ d a leo và xây d ng quy trình phòng tr t ng h p, Báo cáo ư khoa h c, Chi c c B o v th c v t thành ph Hà N i. ả ệ ự ậ • 10. Ph m Bình Quy n (1994), Sinh thái h c côn trùng, Nxb ề ọ ạ ọ

ộ

• 11. Ph m Th Nh t (1993), Sâu b nh h i cây th c ph m và Giáo trình Giáo d c Hà N i. ị ụ ấ ự ệ ạ ẩ

ạ bi n pháp phòng tr , Nxb nông nghi p. ừ ệ ệ

ồ ắ ự ạ ộ ọ

ệ ệ

• 12. H Kh c Tín và c ng s (1980), “Sâu h i rau h hoa th p ậ t ”, Giáo trình côn trùng nông nghi p”. Nxb nông nghi p, tr. ự 106 – 125.

ạ

ộ

ề ầ

ạ ứ ứ

ụ

ọ