Tính cách cá nhân trong việc hình thành văn hóa doanh nghiệp
Văn hóa nói chung và văn hóa doanh nghiệp (VHDN) nói riêng là một đề tài tương
đối “trừu tượng”. Không ít lãnh đạo doanh nghiệp cũng đồng tình rằng VHDN là
một chủ đề hay, có ích, nhân văn… nhưng họ cũng lại thấy những mục tiêu sản
xuất kinh doanh cùng sự bận rộn hằng ngày đã choán hết thời gian, vì vậy, trên
thực tế đã không xem xét thấu đáo vấn đề.
Việc này xuất phát từ thực tế là chúng ta chưa thấy được tiềm năng lớn lao và
những liên kết mang tính nhân quả giữa VHDN (phù hợp, tối ưu) với hiệu quả và
sự phát triển bền vững của tổ chức. Làm thế nào để hiểu, xây dựng và thay đổi
VHDN, để yếu tố này thực sự đóng góp vào thành công của tổ chức?
Để giải quyết được điều đó, “vấn đề VHDN” cần được tiếp cận ở một mức độ thực
tiễn, gần gũi, gắn liền với tầm nhìn của doanh nghiệp, với “văn hóa” của những
con người trong tổ chức, đặc biệt là lãnh đạo. Việc có được và phát huy một (giá
trị) VHDN phù hợp sẽ mang lại hiệu quả và lợi ích to lớn. Chẳng hạn:
- Giúp việc ra quyết định được phù hợp và nhanh chóng, dễ được hiểu và đồng
cảm bởi các thành viên trong tổ chức. Việc này mang đến hiệu quả trong sản xuất
kinh doanh, giúp tiết kiệm được nguồn lực thời gian và nguồn lực về cảm xúc, tinh
thần (tránh những nghi ngờ, bất đồng, không hài lòng…).
- Giúp phát huy được tốt nhất các năng lực và tiềm năng của cá nhân và tổ chức
khi mọi người có một cơ chế và môi trường để phát huy và đóng góp…
- Giúp hạn chế được sự lãng phí các nguồn lực về thời gian, sức khỏe tâm lý phát
sinh từ các suy nghĩ, thái độ, và hành xử không phù hợp, hoặc gây hiểu lầm, mâu
thuẫn…
Văn hóa doanh nghiệp là “hệ thống” các giá trị, niềm tin, quan niệm hay giả thiết
chung mà được chia sẻ trong tổ chức; chính nó định hướng, dẫn dắt các thái độ,
hành vi và việc ra quyết định của các thành viên. VHDN cần xuyên suốt, thấm vào
sự hình thành và vận hành của các cấu thành trong hệ thống, là kim chỉ nam cho
cách ứng xử, ra quyết định, là nền tảng để xử lý xung đột và là định hướng để các
cá nhân phấn đấu phát triển hoàn thiện năng lực và phẩm chất bản thân.
Văn hóa doanh nghiệp – phân tích từ góc nhìn tính cách và giá trị mỗi cá nhân
Để hiểu về VHDN, chúng ta cần có sự hiểu biết về những yếu tố gì (trong mỗi cá
nhân) gắn kết và thu hút họ với nhau để xây dựng văn hóa thích hợp. Vì ở đâu có
một nhóm làm việc, thì ở đó có sự tương tác và sẽ tạo nên văn hóa của nhóm.
Có ba yếu tố đóng vai trò “hút” và “gắn” mọi người với nhau trong tổ chức.
Yếu tố 1: Các giá trị, nhân sinh quan cơ bản.
Đây chính là những yếu tố gắn kết mang lại “ý nghĩa” và “giá trị” cuộc sống cho
mỗi cá nhân. Ai cũng có những quan điểm, giá trị sống nhất định, nó phụ thuộc vào
giáo dục, môi trường sống, những xu hướng thiên bẩm… Ở một số người, những
giá trị và nhân sinh quan cơ bản rất rõ và là kim chỉ nam cho xu hướng hành động
và ra quyết định.
Với một số người khác, các giá trị nền tảng mờ nhạt hơn, đôi lúc bị lãng quên,
nhường chỗ cho những động cơ hoặc nhu cầu mạnh mẽ hơn, như nhu cầu về thành
công, chiến thắng, tiền bạc… Trong những tình huống quan trọng và thử thách,